Acht luchtreuzen houden
de wereld in spanning
Op weg naar Christchurch
V.S. en Engeland
verlaten Triëst
Omvangrijke fraude
in Groningen ontdekt
Suriname vereist geen
speciale maatregelen
Zone A wordt binnenkort
aan Italië overgedragen
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
„Dr Damme" hedenochtend
om 9 uur in Karachi
Bij Gemeentelijk Gasbedrijf
Afschaffing
schoolgelden
Italië juicht,
Tito is woedend
Engeland wil
besprekingen
Rusland kan
V.S. aanvallen
Jagan bereid
tot gesprek
Britse troepen
aan land
13 personen
gearresteerd
Europese gedachte
crisis te boven
iu verband met de toestand
in Brits Guyana
Nieuwe boodschap
vau Amerika
Autobus ramde
personenauto
Frankrijk wil
conferentie van
„Grote Vijf"
NOORDHOLLANDS i
Abonnementsprijs ƒ6,20 per kwartaal, ƒ2,07 per maand, ƒ0,48 per
week, inclnsief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 et per mm,
minimam 2,50; ln alle edities 26 ct per mm, minimum 4,
familieberichten 20 et, resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke
korting. Directeur: E. J. M. Stnmpel. Hoofdredacteur H. N.
Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draaf-
■tngel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar,
Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel.
2806 K 2280; Behagen, Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240.
Buiten God U 't nergens veilig (Vondel)
Vrijdag 9 October 1953 49e Jaargang - Nummer 1336
CHRISTCHURCH-
RACE BEGONNEN
HET grote moment
voor de KLM Lift
master: de Hertog
van Gloucester staat
met de startvlag in
de hoogte; de vier
machtige motoren
draaien in duize
lingwekkende snel
heid: over enkele
seconden komt er
in de „Ir Damme"
beweging en zal de
grote tocht naar
Christchurch be
gonnen zijn.
LONDEN, 8 October Vijf straalbommenwerpers van
liet type „Canberra" en drie snelle passagiersvliegtuigen
zijn vandaag voor 's werelds langste internationale
lucbtrace naar Nieuw Zeeland vertrokken, een afstand
van ruim 19.000 kilometer. De piloten hebben de waar
schuwing meegekregen om liet Britse atoombomproef-
terrein in midden Australië heen te vliegen.
De vliegtuigen, die van Londen
naar Christchurch de halve we
reld omvliegen, omstrijden elkaar
prijzen tot een totaal bedrag van
79.800 dollar. Toen de vliegtuigen
van London Airport startten werd
het zicht door dreigende storm-
wolken tot 800 meter verminderd.
Terwijl de machines op het eerste
gedeeite van hun vlucht met de
mogelijkheid van mist rekening
moesten houden.
De straalbommenwerpers, die
900 kilometer per uur kunnen
vliegen, zijn wat de snelheid be
treft tegen elkaar opgewassen.
De machines, waarvan er drie tot
de Britse en twee tot de Austra
lische luchtmacht behoren, start
ten met tussenpozen van vijf mi
nuten. De eerste Canberra was
de Italiaanse Alpen al bijna 'ge
passeerd toen de laatste „los" was.
De drie transportvliegtuigen
waarbij de D.C.-6 A „Liftmaster"
van de K.L.M, nemen deel aan
een speciale handicapwedstrijd.
De in Amerika gebouwde K.L.M.
machine vervoert 64 betalende
passagiers, voor het grootste deel
Nederlandse emigranten, die in
Nieuw Zeeland een nieuw bestaan
gaan zoeken. De machine is in
middels op het vliegveld van
Home geland om te tanken en
vervolgens voor de etappe naar
Bagdad gestart.
Volgens de handicap moet de
Britse Viscount, die alleen een
12-koppige bemanning aan boord
heeft, de K.L.M.-Douglas 'n voor
sprong van 44 uur, 29 minuten en
31 seconden geven. De viermoto
rige Hastings uit Nieuw Zeeland
die 27 personen aan 'boord heeft,
krijgt 35 uur meer tijd dan de
Viscount.
De drie beste straalbommen
werpers van het type „Canberra",
die elk een bemanning van twee
koppen hebben, en de twee Aus
tralische „Canberra's", met elk
drie man aan boord, worden bin
nen 24 uur in Christchurch ver
wacht. Daarmede zullen zij het
bestaande record voor een vlucht
van Engeland naar Nieuw Zee
land, dat in 1946 door een Britse
bommenwerper van 't type „Lan
caster" met een tijd van 59 uur
en 50 minuten gevestigd werd,
ruimschoots verbeteren.
De Britse Canberra's zullen
UREN EN MINUTEN
De K.L.M. „Liftmaster" ver
trok om 17.30 uur Nederlandse
tijd. Om een minuut over
zeven bevond het toestel zich
ter hoogte van Hericourt in
het Oosten van Frankrijk, ten
Zuidwesten van Belfort. Om
twee minuten over acht was
Pisa gepasseerd. Om vier
minuten over half negen 'is de
Liftmaster te Rome geland en
om vier minuten voor negen
vertrokken. Het oponthoud
heeft dus slechts twee en twin
tig minuten geduurd. Het
toestel passeerde om 22.04 uur
Caraffa Baken, gelegen op de
middenvoet van „de laars" van
Italië, 390 km ten Zuiden van
Rome. Om 23.24 uur passeer
de de Liftmaster het eiland
Rhodos.
tanken in Shaibah (Irak), op
Ceylon en in Australië. Alle pilo
ten hebben speciale instructies
ontvangen voor de 1.200 kilome
ter lange vlucht door Zuid-Aus-
tralië. De Australische Canberra's
vliegen via Bahrein naar Ceylon
en vervolgens rechtstreeks naar
Perth of zo nodig via de Kokos
eilanden. De Britse Viscount stopt
in Beiroet, Karachi, Colombo, de
Kokoseilanden, Perth en Mel
bourne.
Het toestel van de K.L.M. on
derbreekt de reis behalve in Ro
me, waar 't inmiddels al geweest
is, in Bagdad. Karachi, Rangoon,
Djakarta, Darwin en Brisbane. De
Nieuw Zeelandse Hastings doet
Athene, Shaibah, Masirah op de
Zuid-Oostelijke punt van Saoedi-
Arabië, Ceylon, de Kokoseilanden,
Perth en Melbourne aan.
Verwacht wordt dat Britse en
Australische geleerden Vrijdag
tegen zonsopgang (dat is van
avond circa 22.00 uur Ned. tijd)
de tweede Britse atoombom tot
explosie zullen brengen, indien
de wind de juiste richting heeft.
Hoewel de eerste vliegtuigen
van de snelheidswedstrijd eerst
na de explosie verwacht worden,
zijn de piloten gewaarschuwd
voor de mogelijkheid van radio
actieve wolken.
Men verwacht dat de aankomst
der vliegtuigen in Christchurch
door reusachtige mensenmenigten
gadegeslagen zal worden.
Bij het vertrek uit Rome was
de Nederlandse Liftmaster 29 mi
nuten voor op het schema. Vol
gens de BBC heeft de „Viscount"
intussen de „Liftmaster" ingehaald.
Om half twaalf Donderdagavond
was nog niets bekend van de po-
sities van de „Hastings" van de 00.18 uur uit Shaibah vertrokken.
Kon. Nieuw Zeelandse Lucht
macht en van de „Viscount 700"
van de „British European Air
ways."
Na de start uit Rome was de
Liftmaster ruim een uur later,
390 km. gevorderd op het traject.
Het had toen de zestig kilometer
brede Straat van Otranto voor
zich en daarna 330 km. gebergte
van Griekenland met o.a. 't twee
duizend m. hoge Pindosgebergte.
Van Bagdad gaat de route naar
Karachi, bijna 2400 km.
De „Canberra" .P.R.-7 van de
R.A.F. is om 20.20 uur Rome ge
passeerd. Het toestel was toen
reeds de K.L.M. „Liftmaster", die
op het vliegveld van Rome in een
recordtijd van negen min. 10.800
liter benzine had geladen, gepas
seerd. Volgens de telegrammen
was één van de „Canberra's" van
de R.A.F. waarschijnlijk de
P.R.-7 om 21.55 uur 190 km.
ten Noord-Noordwesten van Ni
cosia op Cyprus. Het toestel had
een gemiddelde snelheid van 807
km. per uur.
De „Liftmaster" heeft om twee
minuten voor middernacht ge
seind, dat de K.L.M.-machine om
zes minuten voor half twaalf Ned.
tijd het eiland Rhodos bii de kust
van Turkije was gepasseerd.
De twee „Canberra" B-20 straal
bommenwerpers van de Austra
lische luchtmacht hebben om 22.42
uur radiografisch contact gekre
gen met Nicosia. Zij waren toen
op een niet nader aangegeven
punt ten Noordoosten van Cyprus.
Volgens in Londen ontvangen
berichten zijn alle drie „Canber
ra's" van de R.A.F. in Shaibah
aan de Perzische Golf geland. Om
23.48 uur kwam de P.R.-7 aan.
Om 23.57 uur volgde de „Canber
ra" van luitenant Burton en om
00.08 uur luitenant Furze met de
derde Britse straalbommenwer-
per. De „Canberra" met gezag
voerder Burton legde de 4635 km
af in vijf uur en 12 minuten. De
gemiddelde snelheid was 893 km
per uur.
De „Viscount 700" van de BEA
heeft om één minuut voor mid
dernacht geseind dat het toen 160
kilometer ten Noorden van Cy
prus vloog.
De „Canberra" P.R.-7 is om
GRONINGEN. Dertien per
sonen werden gearresteerd en
tegen 15 werd proces-verbaal op
gemaakt wegens een omvangrijke
fraude, welke door de Groninger
politie bij het Gemeentelijk Gro
ninger Gasbedrijf werd geconsta
teerd. Het onderzoek, dat nog in
volle gang is, wekt de verwach
ting dat nog meer arrestaties
zullen volgen.
Op 14 September werd de 37-
jarige G. S., arbeider van de
cokesafdeling, bij de poort van het
bedrijf voor controle aangehouden.
Hij bleek in zijn fietstas een hoe
veelheid gestolen brandstof te
hebben. Aangifte bij de politie
volgde en bij het onderzoek, dat
hierna werd ingesteld, bleek, dat
er zich vanaf 1949 een omvang
rijke fraude voordeed, waarbij
niet alleen een groot aantal ar
beiders van de gasfabriek, doch
ook Groninger brandstoffenhande-
laren betrokken zijn. Door de
arbeiders werd nl. aan de brand-
stoffenhandelaren op het terrein
van de gasfabriek cokes afgele
verd. Men gaf hierbij steeds een
groot overwicht, waarvoor men
later door de brandstoffenhande-
laren betaald werd. De 58-jarige
H. G. de M. fungeerde als op
zichter en kreeg ook het geld
voor de extra cokes welke werd
afgeleverd. Dit geld verdeelde hij
later weer onder de frauderende
arbeiders. Onder de arbeiders be
vonden zich velen, die reeds een
groot aantal dienstjaren bij het
Gemeentelijk Gasbedrijf achter de
rug hebben.
GOEDE OVERKOMST
HET BELANGRIJKSTE
Om half acht vanavond is
de president-directeur van de
K.L.M., dr A. Plesman. die in
Londen de start van de vlieg
tuigen heeft bijgewoond, op
Schiphol teruggekeerd.
Dr Plesman zeide feiteliik
alleen geïnteresseerd te zijn in
de goede overkomst van ziin
vliegtuig. „Vannacht ga ik
thuis gewoon slapen, tenslotte
slapen mijn piloten in het
vliegtuig, waarin vier bedden
staan, ook".
De „Hastings" van de Nieuw-
Zeelandse Luchtmacht is om 23.10
uur Donderdagavond in Athene
geland en na te hebben getankt
om 23.48 uur vertrokken.
De derde „Canberra" (gezag
voerder Burton) is om 00.27 uur
uit Shaibah vertrokken.
Binnenkort wetsontiverp
In het complex van maatrege
len, zoals dat thans, uitgewerkt in
verschillende wetsontwerpen, bij
de Kamer ligt, ontbreekt nog de
aangekondigde afschaffing van de
schoolgelden bij het lager onder
wijs. Naar verluidt is nu echter
ook spoedig de indiening van het
desbetreffend ontwerp te ver
wachten.
Met de consequenties voor het
bijzonder onderwijs wordt reke
ning gehouden. Het is de bedoe
ling ook andere vormen van on
derwijs, B.L.O., V.L.O. en U.L.O.
onder deze regeling te laten val
len. De nieuwe regeling zal waar
schijnlijk op 1 Januari ingaan.'
Tegelijk wordt een verlaging
van de college-gelden voorgesteld.
OCTOBER
Rozenkransmaand
\000M00jm000Ê000t0M00mrM0M0r*0M00it
In de middagvergadering, onder
voorzitterschap van de heer M.
van der Goes van Naters, betoog
de de Fransman René Courtin dat
de Europese gedachte een crisis
heeft doorgemaakt, die echter
sinds de Duitse verkiezingen van
6 September op het punt staan
opgelost te worden. Hij sprak zich
uit ten gunste van een Europese
volkerenkamer, die via 'directe
verkiezingen wordt gekozen. Het
feit, dat het gemeenschappelijk
leger in handen zal blijven van de
raad van nationale ministers
een internationaal en geen boven
nationaal orgaan dus noemde
hij een zwak punt in de huidige
opzet van de Europese Defensie
gemeenschap. Over de schepping
van een gemeenschappelijke markt
was de heer Courtin meer tevre
den, omdat nu reeds besloten is
dat aan het eind van een zes
jarige periode de regel van de
eenstemmigheid in de raad van
nationale ministers opzij gezet
wordt. Dan zal de verlammende
boei van het veto hebben afge
daan.
Naar verluidt heeft men van
den Haag uit niet aangedrongen
op speciale veiligheidsmaatregelen
in Suriname in verband met de
gespannen situatie in het naburige
Brits Guyana.
Wel wordt de ontwikkeling van
de toestand in'deze Engelse ko
lonie nauwkeurig gevolgd mede
aan de hand van de inlichtingen,
welke eigener beweging door de
Engelse regering worden gegeven.
Achter de vraag, wat er in Brits
Guyana wel zou kunnen gebeuren
moet op het ogenblik nog een
vraagteken worden gezet. Wel
kan echter worden gezegd, zo
meent men in Haagse kringgn, dat
er geen gevaar bestaat dat''even
tuele onlusten in Brits Guyana
naar Suriname zullen overslaan.
Dit oordeel is gebaseerd op de
omstandigheid dat Suriname door
het zelfbeschikkingsrecht een gro
tere mate van onafhankelijkheid
tegenover Nederland bezit dan
Brits Guyana ten opzichte van
het Verenigd Koninkrijk.
aan de Noordelijken
NEW YORK. De Verenigde
Staten hebben Donderdag via
Zweden een nieuwe boodschap
aan de Chinese communisten en
de Noord-Koreanen gezonden,
waarin deze wordt verzocht, zo
spoedig mogelijk hun standpunt
ten aanzien van de politieke con
ferentie over Korea bekend te ma
ken. Volgens de Amerikaanse re
gering is een spoedig antwoord
op haar nota een „gebiedende
noodzaak", wil de conferentie
doorgang vinden vóór 28 October,
zoals in de Koreaanse bestands
overeenkomst is gestipuleerd.
WASHINGTON, 8 Oct. Amerika en Engeland hebben
vandaag gezamenlijk bekend gemaakt, dat zij hun bezet
tingszones in het gebied van Triëst „op de vroegst mo
gelijke datum" ter besturing aan de Italiaanse regering
zullen overdragen. Deze beslissing werd bekend gemaakt
als een stap om een einde te maken „aan de huidige
verslechtering" in de betrekkingen tussen Italië en
Joego Slavië. Beide landen eisen het gehele vrije gebied
van Triëst op.
Amerikaanse en Britse troepen
hebben zone A bezet, waaronder
de stad en de haven van Triëst,
gedurende bijna 8 jaar.
Op het ogenblik liggen er onge
veer 4000 man Amerikaanse en
3000 man Britse troepen in het
gebied. Joegoslavië bezet de rest
van het gebied als zone B.
De Britse en Amerikaanse troe
pen zullen teruggetrokken wor
den, aldus de bekendmaking aan
gaande de beslissing.
De Amerikaans-Britse beslissing
is meegedeeld aan Italië en Joego
slavië.
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken stipte aan, dat
recente voorstellen voor regeling
van de toekomst van Triëst die
door Italië en Joegoslavië inge
diend werden, verworpen werden.
„In deze omstandigheden zien
de twee regeringen geen ander
alternatief dan een einde te ma
ken aan de huidige onbevredigen
de toestand".
„Zij zijn niet langer bereid de
verantwoording voor het bestuur
van zone A te blijven dragen".
„De twee regeringen verwach
ten dat de maatregelen die geno
men worden zullen leiden tot een
vredelievende oplossing".
Maarschalk Tito, president van
Joegoslavië, heeft vanavond vier
kant en vastbesloten geweigerd
een Engels-Amerikaans voorstel
aan te nemen, waarbij het groot
ste gedeelte van het vrije gebied
van Triëst aan Italië wordt over
gedragen.
Inmiddels trekken duizenden
woedende Joegoslaviërs door de
straten van Belgrado schreeu
wend: „Wij willen onze levens ge
ven maar niet Triëst". Overal in
het land worden woedende de
monstraties gehouden.
Vice-president Kardelj verklaar
de: „De Joegoslavische regering is
niet bereid in te stemmen met
deze beslissing en zal maatregelen
nemen die tot haar beschikking
Eden blijft aan
MARGATE, 8 Oct. De Britse
minister van Buitenlandse Zaken
Anthony Eden heeft vandaag ver
klaard, dat Groot Brittannië van
plan is te blijven aandringen op
besprekingen op hoog niveau tus
sen Oost en West ondanks het
negatieve antwoord van Rusland
op het laatste aanbod.
Eden verklaarde bovendien dat
hij van plan is aan te blijven als
minister van Buitenlandse Zaken.
staan binnen het kader van het
handvest der Verenigde Naties".
De officiële commentator voor
buitenlandse aangelegenheden van
radio Belgrado noemde de beslis
sing „een belangrijk precedent dat
onvoorziene ontwikkelingen kan
uitlokken".
Welke deze zouden zijn blijft
onzeker, maar het deed de specu
latie ontstaan dat Tito troepen
zou kunnen zenden naar de Ita
liaanse grens.
Officieel Italië heeft vanavond
het Anglo-Amerikaanse besluit
ten aanzien van Triëst toegejuicht,
maar de machtige communistische
partij heeft het in felle bewoor
dingen veroordeeld.
Zuid-Slavië zal bij de Westerse
Mogendheden protesteren.
De Italiaanse regering heeft het
voorstel aanvaard.
Kathleen Ferrier overleden
LONDEN. De Britse alt
zangeres Kathleen Ferrier is Don
derdag in een Londens ziekenhuis
overleden. Zij bereikte de leeftijd ken.
Voor het geval de toestand in
Brits Guyana een versterking
van de grensbeveiliging zou nodig
maken, zei nog vermeld, dat in
Suriname zelf een detachement
van de Koninklijke Landmacht is
gestationneerd. In de ruim 1600
km verder gelegen Nederlandse
Antillen liggen nog enige eenhe
den van het korps Mariniers, een
squadron Fireflies en Hr. Ms. fre
gatten van Speyk en Ceram.
Laatstgenoemd schip keert in het
midden van deze maand naar Ne
derland terug.
Eén zwaargewonde
te Amsterdam
AMSTERDAM 8 Oct. Van
middag omstreeks half zes is een
autobus van Maarse en Kroon,
komende van Schiphol met een
vijftigtal passagiers, op de Am-
stelveenseweg te Amsterdam te
gen een personenauto gebotst, die
van de Zuidelijke wandelweg
kwam.
De bestuurder is zwaar gewond
uit de gehavende personenauto
bevrijd en naar het ziekenhuis
overgebracht. Wonder boven won
der heeft geen der buspassagiers
ernstig letsel opgelopen. Ook de
buschauffeur is naar het zieken
huis vervoerd, omdat hij in over
spannen toestand was geraakt.
Tengevolge van de botsing werd
hij met zijn hoofd door de voor
ruit gedrukt, waardoor hij de
macht over het stuyr verloof, De
bus slipte naar de overziide van
de Amstelveenseweg, sleepte een
lichtmast enkele meters mee en
kwam tegen een boom tot stil
stand. Aangezien de Amstelveen
seweg een voorrangsweg is meent
de politie, dat de personenauto
geen voorrang heeft verleend aan
de van links komende autobus.
Voor het leven van de bestuur
der van de personenauto wordt
gevreesd.
met atoomwapens
WASHINGTON, 8 Oct. Pre
sident Eisenhower heeft vandaag
verklaard, dat het in het Russi
sche vermogen ligt een atomische
aanval op de Verenigde Staten uit
te voeren en dat dit vermogen
met het verstrijken van de tijd
groter zal worden.
De president deed kennelijk een
poging de ogenschijnlijk tegen
strijdige verklaringen van ver
schillende autoriteiten over het
onderwerp Rusland en de water
stofbom met elkaar te verzoenen.
met Engeland en V.N.
GEORGETOWN (Brits Guyana),
8 Oct. (Reuter). Dr. Jagan, de
als communistisch gezind be
schouwde premier van Brits-
Guyana, heeft Donderdagavond in
de Volksvertegenwoordiging me
degedeeld dat zijn regering zich
voorstelt een delegatie naar Lon
den te zenden, om haar zaak met
de Britse autoriteiten te bespre-
van 41 jaar.
PARIJS, 8 Oct. Volgens ge
woonlijk goedingelichte kringen in
Parijs heeft Frankrijk besloten
Engeland en de Ver. Staten te
polsen over een mogelijke confe
rentie met de Sowjet-Unie en
communistisch China met betrek
king tot het Verre Oosten en voor
het zoeken van een regeling in
Indo-China.
MEVROUW KOOPER
VERKOOPT OORKONDEN
SCHIPHOL. De echtgenote
van de gezagvoerder van de Lift
master mevrouw C. E. Kooper-
Hoogeveen zal hedenmiddag om
streeks drie uur op de Dam in de
hoofdstad oorkonden verkopen
van de Christchurch-race ten bate
van de Mytylstichting voor het
gebrekkige kind.
Enkele K.L.M. gezagvoerders en
stewardessen zullen hierbij tegen
woordig zijn.
Deze delegatie zou mogelijk ook
naar New York reizen, om de
zaak van Brits Guyana onder de
aandacht der Verenigde Naties te
brengen.
in Brits Guyana
GEORGETOWN, 8 Oct. In de
hoofdstad van Brits Guyana Geor
getown, zijn vandaag troepen van
de Britse kruiser „Superb" aan
land gegaan. De landingsoperatie
was in twee uur voltooid.
De gebeurtenissen van de afge
lopen 24 uur hebben niet geleid
tot een merkbare toeneming van
de spanning in Georgetown.
Leden van de communistisch
gezinde „Vooruitstrevende Volks
partij", welke onder leiding van
premier dr. Jagan staat, hebben
tussen Woensdagmiddag en Don
derdagochtend in allerijl op het
partijhoofdkantoor en in een
boekwinkel berustende stukken
en Sowjet-Russische literatuur
naar elders vervoerd. Dit werd
gedaan met het oog op verwachte
huiszoekingen door de politie.