Mater Amabilisschool
IN RUSLAND NOG NIET TE VINDEN
Ch
yrj
RAD
Er is nu volop verse haring
Aan ranzig worden van vetten
paal en perk gesteld
KLOOSTERS
Zaterdag 10 October 1953
BELANGRIJK VOOR
het werkende meisje
Geen parate kennis maar persoonlijke vorming
CONTACT MET DE
LEERLINGEN
VROEGE TULPEN
voor
de
vrouw
Aardige hoedjes
Angst dat frivole modellen de vrouwenharten
in verrukking brengen
Reuzel blijft door „gallaten" nu 780 dagen goed
Geen verkoop meer
Kindersterfte
is nog te hoog
1
Prod
meer ko
WOND£Nvan
prograrr
EEN onderzoek heeft uitgewezen, dat ruim vijftig procent van de
meisjes na de leerplichtige leeftijd geen onderwijs meer ontvangt.
Een zekere mate van kennis is echter onontbeerlijk, welke richting men
ook in het leven kiest, terwijl ook de persoonlijkheid een belangrijke
rol speelt. Welk meisje kan later een goede huisvrouw worden of een
goede plaats in de maatschappij innemen als zij in haar jeugd niet werkt
aan een harmonische ontwikkeling en een groei naar volwassenheid, ge
baseerd op christelijke principes? De ouders hebben in dit opzicht een
zeer verantwoordelijke taak. In de jaren echter dat het meisje tot jonge
.vrouw opgroeit en vooral als zij uit de veilige haven van het gezin ge
plaatst wordt in de realiteit van kantoor- of bedrijfsleven, dan is het
moeilijk haar voldoende steun en leiding te geven. Een van de vele or
ganisaties en instellingen, welke zich met dit probleem bezig houden, is
de Mater Amabilisschool. Zij stelt zich ten doel meisjes boven de 17 jaar
de nodige vorming bij te brengen.
DE Mater Amabilisschool bestaat
nu vijf jaar en in tientallen ste
den van ons land is reeds een derge
lijke school gevestigd. In deze pe
riode heeft het nationaal bestuur te
zamen met de docenten heel wat
moeilijkheden moeten oplossen om de
juiste methode te vinden en nog
steeds is men daaraan bezig.
Weinig meisjes voelen er voor,
zich, als ze de gehele daig gewerkt
hebben, hetzij als verkoopster, op kan
toor of in de fabriek, 's avonds nog
eens te gaan bezig houden met „dro
ge" lessen. En dat is zeer begrijpe
lijk. Een groot verschil met het ge
woon onderwijs en de Mater Ama
bilisschool is wel, dat het helemaal
niet gaat om parate kennis, maar uit
sluitend om vorming.
Om te weten hoe men dit streven
in de practijk verwezenlijkt, hebben
wij ons gewend tot de nationaal se
cretaresse van de Mater Amabilis
school, mej. M. de Poorter.
Als dit onderwijs, die belangstel
ling van het werkende meisje wil
houden, zoals het bestuur zich dat
voorstelt, dan is het voornaamste, dat
de lessen gegeven worden in gesprek-
trant, dat wil zeggen op de wijze van
DEZE WEEK IN DE TUIN
Tot de kleine genoegens van het
voorjaar behoort zonder enige twijfel
de bonte kleurenpracht van de vroe
ge bolgewassen, die elk jaar weer ko
men vertellen, dat de winter voorbij
is. Sneeuwklokjes en crocussen zijn
wel de meest gangbare vertegenwoor
digers van de bolgewassen, maar er
zijn nog zo vele andere, die meestal
erf stiefmoederlijk worden bedeeld
wat de hen toegemeten ruimte aan
gaat. Daar zijn om een voorbeeld te
noemen de vroege tulpen. Wanneer
men ze in een tuin ziet, wordt stee
vast het voornemen gemaakt, om ze
het volgende jaar ook aan te schaf
fen.
Soms probeert men het met de
tulpjes, welke men in „Kerstbakjes"
in zijn bezit heeft gekregen, maar
deze pogingen zijn al bij voorbaat tot
mislukken gedoemd, omdat door het
vroeg in bloei trekken van deze tul
pen zoveel van de bollen is gevergd,
dat ze nog slechts goed zijn voor de
mesthoop.
De enige manier om het komende
voorjaar die aardige lage tulpjes in
de tuin te hebben is de bollen thans
aan te schaffen en ze onverwijld aan
de schoot der aarde toe te vertrou
wen. Wij kunnen nog een keuze ma
ken uit enkele en dubbele vroege tul
pen. Ze zijn allebei even mooi en ko
men voor in allerlei warme tinten,
waarbij de fel-rode wel het meest op
vallen. Deze vroege tulpen, welke
niet hoger worden dan dertig centi
meter, zijn uitstekend op hun plaats
op een plekje, waar men later een
jarige bloemen wil zetten. In het
vroege voorjaar is het daar nog veel
te vroeg voor en daarom zijn de
dwergtulpen, die wat grootte van de
bloem betreft echter alles behalve
dwergen zijn, hier een uitkomst.
Bij het planten van de tulpenbollen
moet men er wel voor zorgen, dat de
bollen alle even diep worden gezet,
anders zal de bloeitijd niet gelijk
vallen. Een diepte van acht centime
ter is het beste; voor bevriezen be
hoeft men niet bang te zijn, want de
tulpenbollen zijn winterhard. Toch
kunnen de bollen niet als bij crocus
en sneeuwklokje jaren achtereen in
de grond blijven. Wanneer men ze
langer dan één jaar op dezelfde
plaats laat staan, bestaat er grote
kans, dat de bollen worden aangetast
door een zwamziekte, welke „het
vuur" wordt genoemd en de tulpen
spoedig ten gronde richt. Wil men ze
toch elk jaar weer op hetzelfde plek
je hebben, dan is het noodzakelijk de
grond een centimeter of dertig uit te
graven en van nieuwe aarde te voor
zien. Deze aarde mag niet te „vet"
zijn, want tegen al te zware grond
kunnen de tulpen niet goed. Men
doet er het beste aan om in zo'n ge
val wat turfmolm door de grond te
mengen. U zult eens zien, wat een
prachtige bloemen u dan krijgt!
Htn.
een vraag- en antwoordspel, zo is de
mening van mej. De Poorter. De
moeilijkheid is echter altijd weer, dat
niet iedere docent of docente be
schikt over de gave om op deze ma
nier een bepaalde les uit te werken.
Bij paedaigogie wordt bij voorbeeld
de volgende vraag gesteld: Jantje
wordt steeds koppiger. Hoe denken
jullie nu, dat de moeder hem moet
aanpakken?
Hierop geven de leerlingen hun
mening en gezamenlijk wordt nu de
ze opvoedingskwestie opgelost. De
meisjes worden dan actief bij de les
betrokken. Zij doorzien het probleem
gemakkelijker en het resultaat is, dat
ze veel meer van de les opsteken.
Zoals velen reeds bekend zal zijn
bestaat het programma van de Mater
Amabilisschool uit een kern en een
aanvullend gedeelte, dat niet alleen
gedoceerd wordt door bevoegde
krachten van het nijverheidsonder
wijs, maar ook door een jurist, een
verpleegster, een binnenhuisarchi-
tecte, een priester enz. enz.
Het welslagen van de M.A. hangt
voor een groot deel af van het per
soonlijk contact, zo vertelt mej. De
Poorter verder, dat gelegd moet wor
den tussen de leerlingen en de do
centen, niet alleen tijdens de lesuren,
maar ook daarbuiten.
Een club- of instuifhuis is dan ook
van onschatbare waarde. In Rotter
dam, Amersfoort, Den Bosch en o.a.
in Maa-tricht zijn deze huizen druk
bezocht In Utrecht doet het bestuur
alle n.jeite om een gebouw te vinden
dat als instuif kan worden inge
richt. Helaas is het nog niet in die
pogingen geslaagd. Daarbij komt nog,
dat een van de subsidievoorwaarden
van het departement is, dat iedere Ma
ter Amabilisschool er tevens een
clublokaal bij moet hebben.
De subsidie van het Rijk, de pro
vincie en de gemeenten bedraagt in
totaal f 60,per leerling, waarna
dan nog f 12,uit particuliere bron
nen moet komen. Typerend is echter,
dat acht provincies een subsidie ver
lenen van f 12,per meisje, terwijl
de provincie Utrecht slechts f4,bij
draagt.
Tijdens de werkuren
De Mater Amabilisschool is be
stemd voor meisjes boven de 17 jaar
van alle categorieën. Een onderzoek
heeft echter uitgemaakt, dat nog te
Weinig fabrieksmeisjes hiervoor 'be
langstelling tonen, vandaar, dat o.a.
in Utrecht de besturen van de Mater
Amabilisschool, de christelijke ver
eniging de „Klimop" en de neutrale
„Zonnebloem" contact hebben opge
nomen met de werkgevers om de
M.A.-cursus te geven in werktijd.
Een vijftiental zaken in de stad
VARIA
SPOORBOEKJES KLEINER
Op een internationale spoorwegen
conferentie, welke vorig jaar werd
gehouden, Is besloten, een uniforme
maat aan te houden voor de spoor
boekjes. Zo kwam het dat in Mei
j.l. de boekjes twee centimeter lan
ger werden. Van die tijd af regende
het klachten bij de spoorwegen van
reizende dames. „Het spoorboekje
kon niet meer in de handtassen;
het was te lang"De N.S. Is voor
deze „vrouwenroep" gezwicht en
heeft met ingang van 3 October de
spoorboekjes weer twee cm kleiner
gemaakt. Wat een service.
Tot nog toe is er in Moskou weinig gevaar dat je een stijve nek krijgt
door aldoor maar je hoofd om te draaien om naar interessante of pot
sierlijke creaties op dameshoofden te kijken. Geen enkele vrouw vindt
het erg, als ze een andere dame tegenkomt, die precies dezelfde hoed
op heeft als zij zelf, want ze dragen bijna allemaal hetzelfde model. De
ze baretten zijn niet in het oog lopend, al is het heel gewoon, dat er
100 roebel (ongeveer 95 gulden) moet worden neergeteld.
Maar in dit alles zal binnenkort verandering komen, als de heer G.
Oelyanof, die in „Evening Moscow" schrijft, zijn zin krijgt.
De premier van de Sovjet-Unie, Georgi M. Malenkof, heeft kort ge
leden in een toespraak zelf gezegd, dat er geen reden bestaat, waarom
Sovjet-vrouwen door Russische ontwerpers niet zouden worden voor
zien van keurige, elegante en tegelijk bruikbare schoenen en hoeden
en nu heeft de heer Oelyanof de pi aatseljjke hoedenontwerpers eens
onder vuur genomen.
Koken is ook een belangrijk onder
deel van het programma van de
Mater Amabilisschool. Derdejaars
leerlingen zijn hier bezig met het
klaarmaken van croquetten.
Utrecht verlenen hieraan thans haar
medewerking en geven haar personeel
enkele uren per week vrijaf om de
lessen te volgen. Het programma be
vat, evenals de avondscholen, koken,
naaien, kinderverzorging en -opvoe
ding, hygiëne, medische raad, huise
lijke ziekenverpleging, huiselijke
sfeer en woninginrichting, zang, gym
nastiek, godsdienstige, persoonlijke
en staatsburgerlijke vorming. Deze
cursus is een buitengewoon succes.
De Mater Amabilisschool is, zoals
reeds gezegd, bestemd voor meisjes
vanaf 17 jaar. Het komt echter maar
al te veel voor, dat zij reeds met hun
veertiende jaar de school verlaten.
Van deze leeftijd zouden ze dan, tot
dat zij „M.A.-rijp" zijn, als het ware
stuurloos zijn. In samenwerking met
het vrouwelijk jeugdwerk heeft men
nu een twee-jarige voorbereidende
c rsus samengesteld, om ook hen al
te wijzen op de gevaren van het leven
en om hen reeds eni'ge persoonlijke
vorming bij te brengen.
Aan het ranzig worden van eetbare vetten een verschijnsel, dat
een voortdurende bedreiging betekent voor de wereldvetpositie kan
thans paal en perk worden gesteld, dank zij een vinding van enkele Ne
derlandse chemici, die na langdurige experimenten een nieuw product
hebben ontwikkeld dat het ranzig worden van vet bestrijdt.
De werking van de gallaten, zoals dit nieuwe product wordt ge
noemd, is op zijn minst verrassend te noemen. Reuzel, die tot dusver
niet langer dan ongeveer 60 dagen bewaard kon worden, is thans, na
toevoeging van éénhonderdste procent octylgallaat na 780 dagen nog
vry van ranzigheid. Volle melkpoeder houdt het voortaan in plaats van
40 a 50 dagen bijna 300 dagen uit. Koekjes in blik, levertraan, slasaus,
rundvet, schapenvet, gedroogde soep en een aantal plantaardige oliën
kunnen worden beschermd op een wijze, welke tot dusver onmoge
lijk was.
Een vijftal jaren geleden begon
een aantal medewerkers van het
centraal instituut voor voedingson
derzoek (T.N.O.) te Utrecht en het
research-laboratorium van de N.V.
chemische fabriek „Naarden" te
Naarden aan een onderzoek, dat tot
doel had middelen te vinden om het
ranzig worden van vetten tegen te
gaan.
In deze tijd is er volop prachtige,
vette, verse haring, die, zoals men wel
eens zegt, „bakt in haar eigen vet".
Dit is het goede en goedkope voedsel,
dat thans volop te koop is.
Kookt of bakt men bovendien nog de
stevige hom of kuit, dan is de maal
tijd ongetwijfeld een succes. De vis-
rokerijen zorgen verder voor allerlei
heerlijke haringproducten voor bij de
boterham zoals gestoomde en gerook
te bokking met kop en staart, bok
kingfilets en uitgesneden bokking, die
vóór het gebruik niet eens schoon ge
maakt behoeven te worden.
Het vrij nieuwe product, de goud
haring, moet een ieder eens proberen.
Het is haring die in zijn geheel, open
geslagen en zonder graten, in de rook
wordt gehangen. Zij smaakt toch weer
anders dan de dicht verwerkte haring.
Pij gebakken verse haring smaakt
een frisse groente a's bieten, rode
kool of tomaten en allerlei soorten
slaatjes goed, bij gekookte haring bo
vendien worteltjes. Van een rest ha
ring kan bijv. een lekkere sla worden
gemaakt.
Gebakken haring. De schoonge
maakte haring in een weinig hete olie,
boter of margarine vlug aan weers
zijden bruin bakken. Neem niet te
veel vet (uit de haring trekt ook nog
vet) en bak niet te hard.
Gestoofde haring. 4 haringen, een
kleine ui, peterselie, een schijf citroen
of een scheutje azijn, zout. De haring
schoonmaken en zouten. De ui en pe
terselie schoonmaken en fijn snijden.
De haring dubbelslaan met de geljak-
te groenten ertussen. De vissen in een
pan of vuurvaste schotel leggen en
een weinig water en wat citroensap of
azijn er over schenken. (De citroen
dun schillen en het gele deel bij de vis
leggen). De vis vlug aan de kook
brengen in de gesloten pan of schaal
en zachtjes gaar koken in 7 a 10 mi
nuten.
Haringsla. Een gekookte haring, 2 a
3 gekookte aardappelen, een lichtzure
appel, een augurkje, olie en azijn.
De haring van graten en staart ont
doen, en evenals de aardappelen in
stukjes verdelen. De appel wassen,
van het klokhuis ontdoen en fijn snij
den. Al deze ingrediënten dooreen
mengen en op smaak afmaken met
olie en azijn.
Elders met name in Engeland
had men reeds een ander ester van
galluszuur voor dit doel beproefd,
doch de resultaten ermede waren niet
geheel bevredigend. Zo had men o.a.
te kampen met het euvel, dat de toe
passing ervan werd verhinderd door
het gemakkelijk verkleuren met ijzer
en soms de eigenaardige bijsmaak,
die het vet er door kreeg.
Het Nederlandse onderzoek gedu
rende de laatste jaren was erop ge
richt een stof te vinden, welke niet
alleen voldoende bescherming tegen
ranzigheid bood, doch ook practisch
zou kunnen worden verwerkt.
Hierbij is de aandacht gevallen op
het octyl- en dodecylgallaat.
Een andere moeilijkheid, welke
overwonnen moest worden, vormden
de warenwetten. Met name de Neder
landse warenwet is zeer streng wat
betreft het toevoegen van vreemde
stoffen aan voedingsmiddelen. In
stanties op het gebied van warenwet
en volksgezondheid hebben een mi
nutieus onderzoek ingesteld naar de
eventuele schadelijke gevolgen van
het inwendig gebruik der gallaten.
Dit onderzoek heeft tot resultaat ge
had, dat het gebruik van gallaten
thans bij koninklijk besluit is goed
gekeurd en het oliën en vettenbesluit
in dier voege is gewijzigd. Het ge
bruik van gallaten in melkpoeder is
nog afhankelijk van een beslissing
van zuivelautoriteiten.
De nieuwe antioxydan-ten hebben
in uiterst minimale toevoegingen
reeds voldoende werkinig: per ton
dierlijk vet vormt toevoeging van
slechts 100 gram van het product
reeds een afdoende bescherming. Bij
volle melkpoeder geeft 1 gram per
100 liter melk het gewenste resul
taat.
Hij is geen Carven of Dior, maar
hij weet dat er iets mis is met de
Moskouse hoeden.
„Het seizoen is gekomen", schrijft
Oelyanof pathetisch, „waarin de geel
wordende bladeren neervallen op de
boulevards en de pleinen. In één
woord; de herfst is gekomen en reeds
lang gaan de dames van winkel tot
winkel, tevergeefs zoekend naar aar
dige hoeden van goede kwaliteit.
Ten slotte stappen de meesten maar
het atelier van een modiste binnen,
waar zij hoeden kunnen bestellen, die
niet alleen passen bij het seizoen,
maar ook naar haar smaak zijn.
„Zijn er dan werkelijk geen hoe
den in de winkels", zou kameraad
Ivanof, directeur van de afdeling in
dustrie van het stedelijk bestuur van
Moskou kunnen vragen.
„Er zijn hoeden, kameraad Ivanof,
en heel veel ook, maar een hoed van
distinctie is even moeilijk te vinden
als een naald in een hooiberg."
Een enorme hoeveelheid lente- en
zomerhoeden is reeds naar de voór-
raadmagazijnen teruggestuurd, om
dat er geen kopers voor te vinden
waren.
„Daar ligt bij voorbeeld een lichte
strooien hoed ais een buitengewoon
platte pannekoek, gegarneerd met
een zware, enorme, donkere band.
Hoe kwam dat dinig op die lichte
hoed? Om hem te versieren? Dat kan
niet, want hij maakt een, al niet aan
trekkelijk, hoofddeksel alleen maar
nóg afschuwelijker. De bedrijfsleiders
zullen hieromtrent hoogstwaarschijn
lijk de schouders ophalen en zeggen:
„Wij vinden 'm mooi".
Zij hebben blijkbaar tot hun de
vies gekozen: „Niet de hoed siert de
vrouw, maar de vrouw moet de hoed
sieren".
Het schijnt, dat de critische Oely
anof zich na deze tirades een beetje
onbehaaglijk begint te gevoelen. Van
de ene kant heeft hij een afkeer van
de eentonigheid van de huidige Mos
kouse mode, maar, zoals vele andere
mannen over de gehele wereld, wil
hij van de andere kant niet, dat die
mode al te frivool wordt en van die
spullen levert, die overal de vrou
wenharten in verrukking brengen.
De leiders van de industrie schij
nen echter niet te kunnen begrijpen,
dat vrouwen er niet voor voelen,
eeuwig pannekoeken op haar hoofd
te zetten en dat zij verscheidenheid
van modellen wensen.
En daarom zullen de vrouwen van
Moskou, tot Oelyanof of iemand an
ders de leiders van de industrie tot
andere gedachten weet te brengen,
grotendeels pannekoekhoeden of ba
retten blijven dragen en zij, die geen
hoeden kunnen betalen, zullen haar
hoofden in sjaals blijven wikkelen.
Tot zolang dus toch geen concurren
tie voor Parijs, New York en Lon
den.
Behandeling „moeder en
kind" dient verbeterd
te worden
Een aantal deskundigen van de
wereldgezondheidsorganisatie heeft
meegedeeld, dat de levens van vele
babies gered zouden knnnen worden
als de omstandigheden in verschil
lende ziekenhuizen „gehumaniseerd
zouden worden" en moeders en ba-
bies „niet langer behandeld ais num
mers maar als menselijke wezens".
Dit was een van de vier maatrege
len, die voorgesteld werden door ne
gen deskundigen, die kort geleden
in Brussel bijeen waren onder auspi
ciën van de W. G. O. om de kinder
sterfte bestuderen.
Andere voorstellen bewogen zich
op het gebied van beter prenataal
toezicht, het gebruik van zeer goed
geschoold technisch en psychologisch
onderlegd personeel en de nauwste
samenwerking tussen verloskundi
gen en kinderartsen.
De deskundigen hebben aangestipt
dat in twee landen de kindersterfte
buitengewoon laag is: Zweden en
Nederland. In Zweden vindt 85 pet
van de geboorten plaats in zieken
huizen en in Nederland wordt 80 pet
van de kinderen thuis geboren.
De W.G.O. zegt, dat de verlossing
van kinderen thuis „het voordeel
heeft een maximum aan harmonieu
ze betrekkingen te bevorderen tus
sen het pas geboren kind en de
moeder en de rest van het gezin".
„De babies moeten niet van de
moeder gescheiden worden tenzij er
een gebiedende reden voor is".
Bij een onderzoek voor de geboor
te, aldus de deskundigen, „moet het
van groot belang beschouwd worden
van de moeder en de vader de goed
keuring te verkrijgen van het prin
cipe van borstvoeding". „In de mees
te gevallen is de juiste oorzaak van
de dood van een pasgeboren kind
niet bekend, terwijl de doodsoor
zaak opgegeven in de doodsacten
zonder waarde is voor de ziekteleer.
^ÖMQM
Wat zijn er toch veel
konijnen ziek, kleine
vrienden! Jullie ook?
En hebben jullie de
plastic-waterleiding bij
Utrecht al gezien! Er zit
gewoon water in!
De Lassoman heeft ook
een jasje aangepast met
„slanke kleuren". Een
kleermaker zei: „Dat
moet je eens doen". Hoe
kan dat nu: „slanke
kleuren"?
De Nederlanders in Ca
nada maken het best!
Dat gaat dus goed!
Nog even over Canada!
Daar zijn geen echte
mislukkingen aangetrof
fen. Gelukkig!
Een toneelstuk gezien,
kleine vrienden! Dat
heette „Zwarte Koffie"!
Onze Nederlandse was
serijen wassen per jaar
ongeveer 200 millioen kg
wasgoed. Het kan een
onsje schelen, maar het
is toch ongeveer precies
200.000.000 kg.
In Arnhem hebben ze
't grootste zonnescherm
van Europa!
Laatst een groepje
„bolknakwerkers" ge
sproken! Die bolknak
werkers maken fijne si
garen, kleine vrienden!
Wie houdt daar niet van!
In Zweden kun je een
nog in goede staat zijn
de tweedehands straal
jager kopen. Niet duurl
Schotse bakkers zijn in
Nederland geweest.
Laatst is er in Zwitser
land een auto gevonden.
Niets er in! Alleen een
kinderboek „Het ver
dwaalde lammetje".
In Brabant komt er 'n
springstoffenfabriek bij.
En maar springen, jon
gens! Al dat gespring!
Laatst heeft iemand
aan iemand een auto
verkocht, waar niet eens
een motor in zat!
'n Poosje geleden heeft
een dappere man 60
paarden van de vuur
dood gered, en hij was
nog wel ziek! Hulde aan
die dierenvriend!
Er worden nog veel
fietsen gestolen! Pas op!
Nu is het weer ge
noeg!
Heiligenkalender
Sla de Heiligen-Kalen-
der niet over en kijk
even met aandacht naar
de namen van helden en
heldinnen van het echte
soort.
11. Gommaer heeft op
dese tijden
Smaet verwisselt
met verblijden.
14. G'lijck Callistus
heeft gedaen
Als men viert
Donatiaen.
15. Moeder Threse heeft
ontfangen
Al haer wensen en
verlanghen.
Oplossing
De vijf spreekwoorden
van de prijsvraag waren:
1. Als de nood het
hoogst is, is dé red
ding nabij.
2. Komt men over de
hond, komt men over
de staart.
3. In het land der blin
den, is éénoog ko-
ning.
4. Als de katten muizen,
mouwen ze niet.
5. Wie veel wil sparen,
moet veel garen.
De vier Heems*
kinderen (III)
Ze waren er dus lekker
tussenuit geknepen. Maar
de keizer liet het er zo
maar niet bij zitten. Hij
pijnigde zijn hersens af,
hoe hij die vier slimme en
sterke jongens weer op
z'n kasteel zou kunnen
lokken. Daar had hij het.
Hij klopte bij Ywein, de
schoonvader van Reynout,
aan. En werkelijk, deze
kreeg het gedaan om
Reynout en zijn broers
over te halen weer op
het kasteel bij de keizer
te verschijnen. Toch dach
ten ze, dat het verstandig
zou zijn wat wapens mee
te nemen. Je kon nooit
weten. Onder hun wijde
mantels droegen ze een
vlijmscherp zwaard om
er, als het nodig mocht
blijken, een ferme tik mee
uit te delen. Ze lieten hun
ros Beyaart maar zo lang
thuis en klommen op
muilezels. Zo kwamen ze
op het kasteel aangere
den. Maar nauwelijks wa
ren ze in de nabijheid
van Vaucoloen, of daar
viel Fouke op hen aan,
geholpen door een stel
stevige vechtjassen. Die
hadden buiten de waard
gerekend. Want Reynout
vloog als een dolle op
Fouke aan, kloofde diens
hoofd of het een blok
hout was, in tweeën en
sprong behendig op Fou-
ke's paard. Het bleef een
felle strijd, totdat de zon
in het Westen wegzonk.
Ongelukkig genoeg kre
gen de mannen van Fou
ke, die ook niet voor een
kleintje vervaard waren,
een van de broeders, Rit-
saert, te pakken. Ze bon
den hem zo stevig vast,
dat er aan ontkomen niet
te denken viel. En daar
stapte Ritsaert heen, on
der streng geleide van
twee dozijn ridders. Rey
nout had dadelijk ge
merkt, dat hij Ritsaert
miste. Woedend vloog hij
op de troep ridders af,
sloeg met zijn zwaard als
een dolleman in het rond,
zodat er niet één levend
afkwam en bevrijdde Rit
saert.
EEN PRIESTER*
HELD (VII)
Een brilledoos, ciborie
en monstrans
Het moet voor
Titus een groot
geweest zijn, dat hij
nooit meer het Heilig
Misoffer kon opdragen.
Toch bad hij in de ge
vangenis dagelijks het
Misformulier om zich
tenminste aan die hei
lige gebeden te sterken.
Hoe gelukkig was hij dan
ook, als hij Ons Heel
's nachts bij zich mocht
bewaren.
Als ciborie gebruikte
hij zijn brilledoos en ver
borg onder het zeem-
leertje daarvan de halve
H. Hostie, die Broeder
Raphael hem 's avonds
gaf. Die brilledoos hield
pater
kruis
hij onder de oksel van
zijn linkerarm, zonder
dat iemand daar iets van
zag.
Na een zware werkdag
op het Blok gekomen,
duurde het avondappèl
een vol uur. Daarna
moest men eerst straf-
marcheren. Dat was een
extraatje voor de gevan
gen priesters. Dan nog
minstens vijf minuten
petten op, petten af, in
snel tempo, totdat alles
in de puntjes verliep. Na
de maaltijd, die volgde,
moest alles om half ne
gen in bed zijn. Voor het
naar bed gaan was er
weer eens voeteninspec
tie. Ook pater Titus
kwam uit het waslokaal
terug en stelde zich op in
de rij wachtenden, die
de co'ntróle „schone voe
ten" nog moesten pas
seren.
Maar, o wee, de voeten
van de arme pater zijn
niet netjes genoeg en.
hij werd opzij gezet en
moest wachten, tot allen
gecontroleerd waren.
Daar stond het gedul
dige slachtoffer toe te
zien. Hij had reeds de
brilledoos, waarin het
Allerheiligste veilig ge
borgen zat, stevig onder
de arm geklemd. Toen de
controlerende beul hem
in de gaten kreeg, vloog
hij brullend op hem toe,
schreeuwde als een ra
zende en gaf hem meteen
zo'h geweldige tik met
de Jat, dat pater Titus
met één slag op de grond
lag te tollen. Dat maakte
de duivel nog woester.
Hij sloeg en trapte, waar
hij zijn prooi maar raken
kon. Pater Titus wentel
de zich rond en probeer-
de kruipend de drempel
van de slaapzaal te be
reiken om daar overheen
te glippen. Onder een la
wine van knetterende
vloeken van de kant van
zijn lieve verzorger, luk
te het hem. Broeder Ra
phael schoot toe, tilde
MIJN BAAS, MIJN GOEDE BAAS
In een fabriek was een ingenieurdie een echt
christen was en alles voor zijn arbeiders over had.
Maar zijn onderbaas was een ongelovige, die zijn
best deed om zijn arbeiders voor zich te winnen. Op
zekere dag gebeurde er een ongeluk in de fabriek.
De ingenieur snelde toe, wierp zich midden in het
gevaar en redde zo alle arbeiders, zodat er niet één
een letsel bekwam. Maar de ingenieur zelf moest het
mét de dood bekopen en zijn verkoolde lijk werd uit
de vuurpoel gehaald. Bij het rouwbezoek stond ook
de onderbaas bij de baar. In het begin keek hij on
verschillig en leek het, of hij alleen maar voor de
vorm zijn bezoek kwam afleggen. Maar na enige tijd
barstte hij in snikken uit en riep tussen zijn tranen
door: Mijn baas, mijn goede baas!" Van toen af
hitste hij de arbeiders nooit meer op tegen het ge
loof. De ingenieur, die zijn leven had gegeven voor
zijn arbeiders, in Wie hij zijn naaste zag, had door
zijn heldhaftig voorbeeld van naastenliefde de onder
baas overwonnen. Hij had het motto van deze maand
„WIE IS MIJN NAASTET" met een heldendaad
beantwoord.
hem op en legde hem in
Me
hij hem, of hij erge pij-
Ti-
bed. Medelijdend vroeg
nèn had. Maar pater
tus wees alle troost af,
zag hem glimlachend aan
en zei: „Och, broerke. ik
wist toch wie ik bij me
had". Meteen wees hij op
de brilledoos, die hij be
hoedzaam vast geklemd
hield onder zijn linker
arm.
Dan zei hij samen een
Adoro Te té bidden om
de grote Lijder, de ver
borgen God, de Balling
met de ballingen, te lo
ven en te prijzen en
kracht te vragen bij zo
veel leed. Telkens keken
ze schuw op, of ze ook
door iemand bespied
werden. Dan gaf hij de
zegen met het Allerhei
ligste, gevat in de arme
monstrans van een sim-
êele zwarte brilledoos.
iie nacht sliep hjj
slechts tot twee uur,
maar hij was de hemel te
ri)k, dat hij nachtwake
mocht houden met Ons
Heer in het Gethsemani
van Dachau.
Bijenbijgeloof
Er is heel wat bijge
loof onder de mensen. Zo
ook in verband met de
zoemende bijtjes.
Wanneer een ijmker
dat is de bijenbaas op
sterven ligt, dan moet je
dat de bijen vlug gaan
vertellen. Ze kloppen
dan op de korven en zeg
gen: Biekens wekt, want
uw meester vertrekt. En
is de baas dood, dan
klopt men nog eens en
zegt 't volgende rijmpje:
Cijferband
1. 2. 4. 5. is iets, dat
van dierenhuid gemaakt
wordt.
3. 8. 9. 10 is iets, dat in
een processie wordt mee
gedragen.
3. 2. 6. 4. 7 is iets,
waarmee je de schoen
dicht maakt.
Iedere ietter van de
boven door cijfers aan
gegeven woorden moet
overgebracht worden in
de met hetzelfde cijfer
aangeduide hokje vari de
cijferband, die je gete
kend ziet. Heb je het
goed gedaan, dan lees je
fn de cijferband de naam
van een drank, die niet
lekker, maar erg gezond
is.
10
Biekens waakt, want uw
meester slaapt.
En dit doet men, om
dat, als men het nalaat,
de bijen niet meer aar
den in hun korf en er
van doorgaan. Zo meent
men tenminste. In de
Geldersche Achterhoek
was het nog heel lang ge
bruikelijk, dat een vrouw
als de Dilenboer gestor
ven was, rouwstrikjes
aan de korven vastbond.
Op andere plaatsen ging
dan één persoon langs de
korven en riep: „De baas
is dood".
Om de zwermen bijen
tegen te houden, worden
soms pistool- of geweer
schoten gelost of men
maakt lawaai met ketel
muziek.
Ook zijn er zelfs be
zweringsformules in om
loop. Hier is er een:
O Heere Koning van
het was!
Kom hier neder op
het gras.
Om te vergaderen
honmg en was,
Waarmee Onze Heer
Jezus zijn eerste
misse las.
En als het dan Kerst
mis is, zegt het volksge
loof, dan moet je
's nachts om 12 uur maar
eens aan de korven gaan
luisteren. Dan kun je de
bijtjes zachtjes horen
zingen.
Maar Wij zeggen er bij
Als het maar waar is.
BRUSSEL. (K.N.I
Belgisch Christelijk
(A.C.V.), dat dezer
Brussel voor haar j
gres bijeen is ge
zich dit keer bezig
wel met de positie v
en in het hijzonder
op de Christelijke
(C.V.P.) als met pr
algemeen sociaal
aard. Bracht de bes
het eerste onderwen
zienbarende verand
aanzien van de besta
den aan het licht, tij
zitting van het col
verschillende scherp
ciale vraagstukken,
arbeiders van alger
zijn, een levendige
Allereerst besliste
ring met betrekking
derbijslag, dat deze i:
van een calculatie-m
ke rekening houdt
tijd der kinderen ei
lasten van het onde
opvoeding der kinde
deiliik met 20 vei
worden. Het congres
tevens wenselijk, dal
bijslag, die wegvalt t
lijden van een kind
schrijden van de leeft
laagste zou zijn en n
ste
Ook in de ouderdon
wenste de A.C.V. ee
wijziging te zien aar
wel op de volgènde w
Een verhoging tot 6
loon per gepensionne
der plus 6.000 frank v
genote.
Een verhoging tot
pensioen van de arbei
weduwe van de gept
en tenslotte een ve:
30 van het loon vo
we. wier echtgenoot o
de pensioengerechtigd
Een politiek van pro
verhoging meende d<
leen dan te mogen
wanneer er op alle
(Advertenu
Een klein wondje
komt kan een er
ring veroorzaken,
om bij elke verw
mMj/mj.nnwr.
ZONDAG 11 OCTC
HILVERSUM I. 402
8.00 KRO. 9.30
KRO. 17.00 IKO
RV. 19.45—24.00
KRO: 8.00 Nws. 8.15
Hoogmis. NCRV: 9.
waterst. 9.45 Orgelcom
ref. Kerkdienst. 11.30
Orgel en bas-bariton
Gram. 12.20 Apologie.
12.55 Zonnewijzer. 13
kath. nws 13.10 Gram
bespr. 13.55 Gram.
jeugd. 14.30 Radio Pi
en solist. (Om 15.50
van het Moederschap
Maagd Maria). 15.45
mermuz. 16.10 Kath
overal! 16.15 Sport. 16
IKOR: 17.00 Oecumeni
dienst. 18.00 Ned. H
dienst. 18.45 Pastoral
NCRV: 19.00 Nieuws
ken. 19.05 Koorconc.
en werk der Kerkl
caus. KRO: 19.45 Nws
20.25 De gewone man
muz. 20.50 „Grafschrif
spion", hoorspel. 21.40
Symphonette-ork. en
Lichte muz. 22.35
Avondgebed en lit. kal
23.15—24.00 Gram.
HILVERSUM II. 298
8.00 VARA.
17.00 VARA.
19.00 IKOR. 2
VRO.
VARA: 8.00 Nws
sport en postduivenber
8.55 Sportmeded. 9.00
gebaande wegen", caus
-dansen. 9.30 Geestelijk
Franse volksliedjes,
zonder omslag. 10.30
Voordr. 11.15 Pron
klein koor en sol.
Sportber. 12.05 Spa
geese en Zuid-Amerik
12.35 Even afrekenen,
Lichte muz. 13.00 Nw:
ded. of gram. 13.10 Da
Boekbespr. 14.20 Geva:
Strijksextet. 15.20
15.35 Opera-program
Sportrevue. VARA:
sextet. 17.30 V. d.
Sportjournaal. V!
Doopsgez. kerkdienst.
V. d. jeugd. 19.35
met de Bijbel". AVRO
20.05 Gevar. muz.
21.10 Gevar. muz.
22.05 „Mag ik mij e\
len? Mijn naam is C
22.40 Pianorecital.
23.15—24.00 Gram.
