Gronden in natuurstaat
vragen alleen om pioniers
RADIO
1
De puzzle van de week
De omzetten in midden-
en kleinbedrijf
Financiën en Economie
Het lot uit de
>ionaris
berge
Immigranten in Australië (III)
programma
De Beurs
■taan
looi
iana in
DO jaar
Maar dan pioniersdie letterlijk
voor niets terugdeinzen
Congres Kath.
Bezinningscentrum
Brandende pijn -
vanuit de maag
tot hoog in Uw keel!
Zaterdag 17 October 1953
Pagina 5
ionarissen. Zij
verk in den
hulp, maar
in opbeurende
)gen haar niet
t ons offer èn
intentie, om
issionarissen wil
allen zich zul-
bij de door Ons.
iselijke Missie
zij er voor zul-
(Paus Pius XII)
gelovigen allen
ïun wil de Mis-
)uden, hun acti-
te verhogen,
vurige gebeden
ten, hulp te bie-
ie geroepen zijn
apostolaat, door
>gelijk de nood-
delen te ver-
(Paus Pius XII)
nting van het
Werk door de
tn de Kerk in
i haar evangeli-
,e missiestreken
te ontplooien,
ebieden en alle
aties moeten op
ret gebed en de
le leden van de
van het Geloof
n.
t. Freitag S.V.D.)
minkUi'ke Toon-
ïiging. van de
tiolieke Kunste
van de Rooms-
niging van Toon
de Nederlandse
raad, alsmede
itcommissle van
organisaties. Van
Cultureel Beraad
AD (K.N.P.).
le universiteit, de
ome is begonnen
est op plechtige
nken. Dit ge-
woordigheld van
;ardlnalen, bis-
rlesters, die zelf
igen van deze
rsiteit zijn. Ook
universiteiten en
jeheel de wereld
lieke universitei-
rdigers gezonden,
demisch Congres
t Congres zo
ïogelijk te doen
rganisatoren van
g verschillende
waarin onder-
:r uiteenlopende
indeld. De secties
igen van de fa-
zijn theologie,
Blijk recht, kerk-
missiologie. In
tie worden, om
wien op te noe-
de onderwerpen
lidige stand der
1 de wereld, de
van Sint Fran-
in het licht van
cumenten en de
rden tegenover
hoogtepunt van
zijn de receptie
waar de Paus
erlingen en oud
ede zal houden,
is eigenlijk door
rola in 1951 ge-
ort van middel
breidde zich na
uit tot een uni-
faculteiten van
:n wijsbegeerte,
iren tijds de in-
snel uitgebreid
Gregorius XIII
nieuwe gebou-
te stellen. In
;rd de inrichting
oriana genoemd.
t leidt in hoofd
voor de missie-
van ongeveer
't hier hoger on-
studenten, af-
irschillende lan
en zijn in Rome
colleges voor de
kheid en 190
losterlingen. Het
d teken van de
n de missielan-
le studenten af-
ijf verschillende
a en uit 7 ver
van Azië.
een dergelijke
literaard enorm,
aardige is, dat
goed als gratis
wordt in stand
;ele vrijwillige
de H. Vader of
eit rechtstreeks
:s van haar oud-
ieiHgen, terwijl
n reeds zijn za-
pausen, 77 kar-
600 bisschoppen
deerd.
(Van onze verslaggever Jan Onstenk)
PERTH, October 1953. In West-Australië liggen nog millioenen
hectaren grond op ontginning te wachten, die voldoende regenval
hebben om het agrarisch bedrijf min of meer intensief mogelijk te
maken. Zij bevinden zich vooral in een strook van vijftig tot tachtig
kilometer diepte langs de West- en de Zuidkust van Geraldton tot
Esperance. De plannen van de regering zijn voor de eerstkomende
jaren gericht op de uitgifte van gronden in vijf nader bepaalde
gedeelten van dit kustgebied o.a. in het Zuiden nabij Denmark en
tussen de Pallinup en Hopetoun. Men moet zich van deze gronden
overigens niet direct al te veel voorstellen: wie hier aan het werk
gaat is een pionier in de oudste zin van het woord.
Het gaat vooral om kustvlakten,
die van nature vrij onvruchtbaar
zijn en waarvan de ontwikkeling
dus zal moeten geschieden met
behulp van kunstmeststoffen en
groenbemesting. Men zou zich
daarbij het fascinerend voorbeeld
voor ogen kunnen houden van een
zekere heer Smart die hier 18
jaar geleden de lupinebouw in
voerde, toen voor West-Australië
nog iets geheel nieuws, en die nu
eigenaar is van een bedrijf van
22.000 hectare. Het verschil is
alleen maar, dat hij de grond kon
kopen in een goedkope tijd en dat
de prijzen sedertdien sterk zijn
opgelopen. Dit geldt natuurlijk
vooral voor de reeds vroeger in
cultuur gebrachte gebieden. De
Kroonlanden, die nog in hun na
tuurstaat verkeren, zijn te koop
voor f 2.20 tot f 32.per hectare,
onder zekere voorwaarden in 25
jaar te betalen. Banken kunnen
hypothecair crediet verstrekken
tot 70 pet. van de geschatte waar
de van het land. Br is inderdaad
veel geld nodig om tot bedrijfs
resultaten te komen. Nabij Espe
rance kostte het in de practijk
f 200.om voor vijf schapen een
hectare weidegrond te winnen. De
pionier zal het land moeten zui
veren van de natuurlijke begroei
ing, hij zal putten moeten slaan,
afrasteringen maken en zijn boer
derij bouwen. Gelet op het tekort
aan werkkrachten en hulpmate
rialen en vooral op de tijd die
verloopt tussen het begin van het
werk en het boeken van de eerste
resultaten, is er bij adspirant-
boeren uiteraard meer belangstel
ling voor de aankoop van reeds
gedeeltelijk gecultiveerde gron
den. In het gebied van de exten
sieve schapenteelt en graanbouw
in West-Australië liggen de prij
zen in de buurt van 85 tot 110
gulden per hectare, om geleidelijk
op te lopen naarmate de kwaliteit
van de grond beter is. De beste
grond, geschikt voor de fruitteelt,
tabak, aardappelen etc. is hier
wel verhandeld voor f 2100.per
hectare. Maar het gemiddelde ligt
toch veel lager: ongeveer op
f 450.Men heeft dan nog altijd
min of meer bushland en zal de
handen behoorlijk uit de mouwen
moeten steken om er wat van te
maken.
De originele „bush" onder
scheidt zich niet alleen door
fraaie veldbloemen en minder
fraaie giftige slangen en spinnen,
maar vooral door de millioenen
exemplaren van Australië's natio
nale boom, de gum-tree, een soort
eucalyptus. Samen met wat ze
hier de „black fellow" noemen,
een pikzwarte harszuil van een
meter hoog, bekroond met een
soort helmgraspol en op een af
stand het best te vergelijken met
een dansende neger- op zijn Zon
dags, beheerst de gum-tree het
panorama op een onvergetelijk
karakteristieke manier. In alle
stadia van groei en verval over
dekt hij het land met een menigte
van spookachtige-witte verwron
gen boomkadavers en geblakerde
stompen. Wie ontginnen wil moet
zijn land van de gum-tree zui
veren, een afstervingsprooes van
doorgaans vele jaren en in het
zwaarste bush-gebied, waar aan
■de ontginning bulldozers te pas
moeten komen, kunnen de kosten
daarvan per hectare oplopen tot
meer dan f 600.De grootte van
economisch te exploiteren bedrij
ven varieert van rond 150 hectare
ip het zuivelgebied tot rond 1000
hectare in het droge gebied van
de schapenweiden en met dat al
heeft een belangstellende agrari
sche lezer cijfers genoeg om al
vast een beetje aan het rekenen
te slaan. Bij zijn uitkomst zal hij
dan een portie ondernemingsgeest
moeten optellen, die moeilijk in
getallen valt uit te drukken.
Het gezin.
En er speelt ook nog een andere
factor mee, die mij, aan de hand
van wat ik totnogtoe heb gezien,
zelfs doorslaggevend lijkt voor
ieder emigratie-succes in Austra
lië, niet alleen in de landbouw
maar ook elders. Ik bedoel de
samenstelling van het gezin. Een
jonge pionier die alleen begint en
later zijn verloofde uit Nederland
laat overkomen (en ze moet be
reid zijn afstand te doen van veel
comfort en veel gezellig buurtver
keer, ze moet opgewassen zijn te
gen de eenzaamheid), een jong
getrouwd stel of ouders met een
of twee jonge kinderen zullen niet
zo heel veel moeite hebben werk
en onderdak op of bij een boer
derij te vinden, en tegelijk zijn
ze in staat om van het loon vol
doende te sparen om binnen een
afzienbaar aantal jaren vooruit
te komen. Dat lukt misschien zelfs
nog beter aan grotere gezinnen,
mits er opgroeiende kinderen zijn
tussen de 14 en 20 jaar, voor wie
men insgelijks een toekomst zoekt
in het agrarische bedrijf of als
arbeider. Het is misschien wat
moeilijker met huisvesting, maar
op het platteland redt zich dat
nog wel.
En als vader en een paar zoons
en dochters meteen mee aan het
verdienen slaan, zwelt de spaar
pot in record-tempo. Dat is zowel
een grote kans als een grote be
koring. Wie alleen nog maar in
Ponden kan redeneren als hij het
over zijn gezin heeft, is hard op
weg de ware smaak voor de zin
van het leven te verliezen. In
materieel opzicht ligt dan echter
succes voor het grijpen en is de
sprint naar de zelfstandigheid
eenmaal gewonnen, dan zijn ook
de zoons en dochters wel aan
het sparen voor zichzelf en trou
wen toe.
Het is duidelijk -dat de gezins
band sterk genoeg zal moeten
zijn om alle kracht in de eerste
jaren samengebundeld te houden
ten bate van het geheel en dat de
neiging van de oudere kinderen
om het eerst aan eigen toekomst
te denken (en zo onbegrijpelijk
is dat ook weer niet) door de
nieuwe omstandigheden wel zeer
wordt versterkt. Hoe dan ook:
voor gezinnen met meer jonge
kinderen ligt de zaak toch wel
veel moeilijker. Het vinden van
onderdak wordt een ingewikkeld
probleem en de marge tussen in
komsten en uitgaven bij een zo
hoge levensstandaard als de
Australische zal doorgaans te
klein blijken voor een succes op
redelijke termijn. Natuurlijk zijn
er uitzonderingen. We schrijven
dan ook maar voorlopige indruk
ken.
(Wordt vervolgd).
De omzetten gedurende de
maand Augustus 1953 in het
midden- en kleinbedrijf lagen
over het algemeen, volgens me
dedeling van het Economisch In
stituut voor de Middenstand, op
een hoger peil dan in Aug. 1952.
Wel lagen de omzetten bedui
dend lager dan die in de maand
Juli 1953, toen onder meer ten
gevolge van de opruimingsverko
pen relatief hoge omzetten kon
den worden genoteerd.
Ten opzichte van de overeen
komstige maand in 1952 werd
ZONDAG 18 OCTOBER
Hilversum 1. 402 m 74'6 kc/s
8.00 NCRV, 9.30 IKOR, 17.00
IKOR, 19.00 NCRV, 19.45—
24.00 KRO.
8.00 Nws. en weerber.; 8.15 Or-
gelconc.; 8.30 Morgenwijding; 9.15
Koorzang; 9.30 Nws; 9.45 Gram;
9.55 Plechtige Hoogmis; 11.30
sportuitslagen; 18.30 Hammond
orgel; 18.50 Radiolympus; 19.20
De Rommeltafel; 19.50 Ter her
denking van A. M. de Jong; 20.00
Nws; 20.05 Gram; 20.30 „Het an
dere Zwitserland;" 21.00 „Studio
Europa" Nederlands-Zwitsers pro
gramma; 22.00 „Mag ik mij even
voorstellen? Mijn naam is Cox,"
hoorspel; 22.35 Gram; 22.45 Journ;
23.00 Nws;
Parisienne,''
23.15-24:00 „Da Vie
opera (verkort).
1953
MAANDAG 19 OCTOBER
HILVERSUM I, 402 mtr.
7.00—24.00 Ncrv.
Ncrv: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.13
Gewijde muz. 7.45 Een woord v.
d. dag. 8.00 Nws. en weerber. 8.10
Sportuitsl. 8.20 Gram. 8.30 Tot
uw dienst, caus. 8.35 Gram, 9.00
v. d. zieken. 9.30 v. d. huisvrouw
9.35 Waterstanden. 9.40 Luister-
wedstr. 10.10 Gram. 10.30 Mor-
ttt; li /ie *V CU&tl -1U1U VCT1 dill. lu.Ov IViul
v Jn Paboon? caus; 11.45 gendienst. 11.00 Gram. 11.45 Lich-
btrijkork. en solist; 12.15 Gram; -
12.2o Apologie; 12.40 Gram; 12.55
Wereld-Missiedag 1953; 13.00 Nws
en Katlh. nws.; 13.10 Gram; 13.40
Boekbespr; 13.55 Gram; 14.00 V.d.
Kind.; 14.30 Pianokwint.; 15.05
„Het atoom in dienst van de vre
de," klankb.; 15.25 Gram; 16.10
„Katholiek Thuisfront overal;"
16.15 Sport; 16.30 Vespers; 17.00
Ned. Herv. kerkdienst; 18.00 Zang-
dienst; 18.45 Pastorale rubr.; 19.00
Nws uit de kerken; 19.05 Vocaal i technische hulp 18.00 Kerkkoor.
1 r, nr. I IS 9II IQ OH 1 1 O AC
ens.; 19.30 „Weg ën werk der
kerkhervormers," caus.- 19.45
Nws.; 20.00 Gram; 20.25 De ge
wone man; 20.30 Amus. muz.;
20.50 „De barmhartige Samari
taan," caus.; 21.45 Amus. muz.;
22.30 Act.; 22.40 Gram; 22.45
Avondgebed en lit. kal.; 23.00-
24.00 Gram.
Hilversum II. 298 m 1007 kc/s
8.00 VARA, 10.00 VPRO,
10.30 IKOR, 12.00 AVRO,
17.00 VPRO, 17.30 VARA,
20.00-24.00 AVRO.
8.00 Nws en weerber.; 8.18
Orgel, harp, viool en zang; 8.45
land;. 9.00 Gram. met toelichting;
9-45 „Geestelijk leven," caus.;
10.00 V.d. Jeugd; 10.30 Evang.
Lutherse Kerkd.; 12.00 Sportspie-
Sel; 12.05 Lichte muz; 12.35
„Even afrekenen, Heren!" 12.45
Orgelspel; 13.00 Nws.; 13.05 Me
dedelingen of gram.; 13.10 Dans-
muz.; 14.00 Boekbespr.; 14.20
Gram; 14.30 Concertgebouwork.
en sol. (15.20-15.45 Toneeibe-
sehouwing en gram); 16.40 Sport-
revue; 17.00 Gesprekken met
luisteraars; 17.20 „Van het Kerke
lijk Erf;" 17.30 V.d. Jeugd; 17.50
Sportjournaal; 18.15 Nws. en
te mub. 12.25 Voor boer en
tuinder. 12.30 Land- en tuinb.-
meded. 12.33 Gram. 12.59 Klok
gelui. 13.00 Nws. 13.15 Promena-
de-ork. 14.00 Schoolradio. 14.30
Gram. 14.45 v. d. vrouw. 15.15
Gram. 15.25 Pianotrio. 16.00 Bij
bellezing. 16.30 Grammofoonmu-
ziek. 17.00 v. d. kleuters. 17.15
Gram. 17.30 v. d. jeugd. 17.45
Regeringsuitz.: dr. J. B. Bannier
Ceylon en de internationale
18.20 Sport. 18.30 Orgelspel. 18.45
Engelse les. 19.00 Nws. en weer
ber. 19.10 Gram. 19.30 Parlemen
tair comm. 19.45 Gram. 20.00 Ra
diokrant. 20.20 Lichte muz. 20.50
„Een eeuw ging heen, een nieu
we eeuw breekt aan", hoorspel.
21.50 Gram. 22.15 Koorzang. 22 45
Avondoverdenking. 23.00 Nws. en
SOS-ber. 23.15—24.00 Gram
HILVVERSUM II, 298 mtr.
7.0024.00 Avro.
Avro: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15
Gym. 7.30 Gram. 8.00 Nws. 8.15
slechtó in enkele branches een
omzetdaling genoteerd.
Deze daling was het geringste
in de broodbakkerijen, de meu
belzaken en de tabakszaken, een
iets grotere omzetvermindering
werd genoteerd voor de zaken in
huishoudelijke artikelen en cho-
colateriebedrijven. De omzetten
in rijwielen, ijzerwaren en ge
reedschappen en in boeken ver
toonden ten opzichte van Aug.
1952 de grootste vooruitgang van
resp, 15, 14 en 10 pet. In enige
branches in levensmiddelen was
de genoteerde omzetstijging, al
thans ten dele een gevolg van de
sedert Augustus 1952 verhoogde
prijzen. De toeneming van de
geldomzet ging in de betreffende
branches derhalve niet gepaard
met een evenredige stijging van
de hoeveelheidsomzetten. Verge
lijkt men de omzetten in Aug.
1953 met die in de daaraan-
voorafgaande maand, dan blijkt,
dat in de voedingsmiddelensec
tor over het algemeen hogere
omzetten worden behaald. Een
uitzondering hierop vormt de
detailhandel in aardappelen,
groenten en fruit, waar tenge
volge van de prijsdaling lagere
omzetten werden genoteerd. In
Film- en bioscoop
exploitanten bijeen
UTRECHT Er zijn bepaalde
verrichtingen in het menselijk
verkeer van zo'n verregaande en
onberekenbare invloed, dat zij
een aparte verantwoordelijkheid
met zich meebrengen. Behalve de
pers, de radio, de televisie be
hoort daartoe ook het bioscoop
wezen,
Louter maatschappelijk gezien
zijn de taak en de functie van
de bioscoopexploitanten al van
grote betekenis en van het groot
ste gewicht voor onze samenle
ving. Bezien wij het bioscoopwe
zen als christenmens, als katho
liek, dan is de betekenis daar
van en de verantwoordelijkheid
daarvoor wel zo duidelijk spre
kend, dat men er zich over zou
kunnen verwonderen, dat men nu
pas tot een bezinningscentrum
voor katholieke bioscoop- en
filmexploitanten gekomen is. Met
welke laatste woorden Zijne
Hoogw. Exc. de Aartsbisschop-
Coadjutor van Utrecht, Mgr. Dr.
B. J. Alfrink, naar hijzelf zeide,
slechts zijn vreugde erover wilde
uitspreken, dat het bezinnings
centrum is opgericht.
Zijne Hoogwaardige Excellentie
sprak deze behartenswaardige en
medelevende woorden tijdens de
middagzitting van het congres
van het bezinningscentrum, dat
.ere in Esplanade te Utrecht
werd gehouden. Het werd bijge
woond door nagenoeg alle voor
aanstaande katholieke film- en
bioscoopexploitanten van Neder
land. Prof. dr. A. A. Ariëns, de
geestelijk adviseur van het bezin
ningscentrum noemde dit in zijn
slotconclusies een bewijs voor de
levensvatbaarheid van het cen
trum.
De voorzitter van het congres,
de heer H. J. Tennissen uit Maas
tricht, zei letterlijk: doel van het
centrum is de behartiging van de
godsdienstige, zedelijke en stoffe
lijke belangen der leden, deze
laatste voor .zover zij binnen de
werkingssfeer liggen van katho
lieke personen en instellingen.
Juist waar de katholieke exploi
tanten met zoveel moeilijkheden
te kampen hebben, meende spre
ker ervan overtuigd te mogen
zijn, dat binnen afzienbare tijd
alle R.K. bioscoop- en filmexploi
tanten zich in het K.B.C. zullen
hebben verenigd. „Het gaat om
hogere beginselen", aldus de heer
Teunissen.
Professor dr. U. Notebaert S.J.
uit Maastricht hield dan zijn in
leiding over film en moraal.
Professor dr. A. A. Ariëns,
geestelijk adviseur van het be
zinningscentrum, kwam aan het
slot van het congres tot de prac-
tische conclusies, dat wil de ex
ploitant verantwoord zijn, hij bij
de keuze van de films rekening
zal moeten houden met de ka
tholieke nakeuring.
HORIZONTAAL:
2. plant
7. vlag
8. operafiguur
9. schrijfbehoefte
10. deel van Java
12. echtgenoot
13. doorgang in een berg
17. militair
19. achterdocht
22. klein baardje
25. ik (lat.)
26. zeker, juist
27. roofdier
2-8. bevel
29. aard, karakter
VERTICAAL:
1. deel van de arm (meerv.)
3. glas jenever
4. pl. in de Achterhoek
5. gek
6. deel van Europa
11. deel van het gebit
14. eng, krap
15. altijd
16. indische vrucht
18. -grote vogel
20. maand
21. zweep
23. tongval
24. roofvogel
Oplossing
Kruiswoordpuzzle 21229
HORIZONTAAL:
1. 'parapluie; 8. aa; 0. knook;
10. de; 12. avro; 14. epe; 15.
kaar; 17. amsterdam; 18. ns; 20.
alt 21. lo; 22. otter; 25. netel;
27. renkum; 28. parade; 29, me
ten; 31. pater; 32. al; 33. tip; 34a.
ri; 35. kruimelen; 37. leed; 39.
eik; 40. nor.g; 43. dr; 43. order;
45. oe; 46. martelaar.
1
2
3
5
6
-
7
S
9
10
11
12
13
14
IS
16
'7
IS
'9
20
21
12
13
24
2S
26
27
28
29
VERTICAAL:
1. pare; 2. oz; 3.
aneta; 4. po
pelt; 5. loert; 6. uk; 7. edam;
8. av;; 11. ea; 12. abnormaal; 13.
omgekeerd; 15. kameraden; 16.
riolering; 19. steel; 21. leder; 23.
tnt; 24. run; 25. nap; 26. tat; 30.
timide; 33. tiert; 34. pekel; 35.
kern; 36. noor; 38. ea; 41, re;
4-3. or; 44. ra.
kunt U blussen in de kiem. Neem
simpelweg een of twee Rennies
langzaam laten smelten op de
tong en het leed is bezworen.
Onmiddellijk! Geen wonder dat
U voor en na mensen ontmoet
die steevast Rennies bij zich heb.
ben praktisch en hygiënisch
verpakt. En onopgemerkt in te
nemen, zonder water of wat ook.
de sector van de duurzame con
sumptiegoederen volgde als reac
tie op de opruimingsverkopen in
Juli een omzetdaling, met uit
zondering van de boek- en kan
toorboekhandel ,waar reeds werd
geprofiteerd van de voorberei
ding voor het nieuwe schooljaar.
De gevolgen van de vacamties
in Augustus waren tweeledig.
Enerzijds werden in tal van za
ken hogere omzetten geboekt ten
gevolge van de toegenomen om
zet aan toeristen, anderzijds
boekten eveneens grote aantal
len zaken een omzetdaling ten
gevolge van de vacanties van
cliënten en sluiting van eigen
bedrijf.
De besparingen
in September
De spaarbanken, aangesloten
bij de Nederlandse Spaarbank-
bond, hebben in September een
overschot behaald van f 9.302.331.
Inleg en terugbetaling beliepen
nl. f50.604.71 en f41.302.440. Bij
de algemene spaarbanken werd
f 75.135 gespaard en bij de bank-
spaarbanken f232.844. De Rijks
postspaarbank boekte een over
schot van f3.5 millioen, zodat het
totaal van de besparing in Sep
tember zich laat becijferen op
ruim f 13.1 min.
Lichte stijging zilverprijs
Volgens mededeling van H.
Drijfhout en Zoon's Edelmetaal-
bedrijven N.V. te Amsterdam be
draagt de zilverprijs vanaf 15
October f 103,85f 109,10 per kg
(fijn) tegen f 103,40—f 108,65
sinds 16 Maart. Deze lichte stij
ging is een gevolg van de vastere
stemming in Londen. De goud
prijzen zijn onveranderd geble
ven op f 4.300f 4.350 voor om
werkingsgoud en f 4.750 voor
distributiegoud, eveneens per kg
fijn.
Omzet bij Befo
liep aanzienlijk terug
Blijkens het verslag over 1952
van de N.V. Befo is de omzet in
vergelijking tot vorige boekja
ren aanzienlijk achteruitgelopen.
Het bedrijfsverlies is becijferd op
f 84.000. Na verschillende afschrij
vingen beloopt het saldo verlies
f 106.08-7, waarmede het totale
verlies stijgt tot f 155.629. De te-
leurstelende gang van zaken heeft
de directeur, de heer C. H. Kalis
aanleiding gegeven commissaris
sen te verzoeken hem van zijn
functie te ontheffen. Hoewel de
onkosten in het nieuwe jaar
drastisch zijn verlaagd en maat
regelen zijn genomen om verdere
belangrijke verliezen op debiteu
ren te voorkomen, heeft ook de
omzet in de eerste helft van het
nieuwe boekjaar niet een dusdanig
peil bereikt, dat tot een lonende
exploitatie kon worden gekomen.
Onveranderd dividend
W. Smit Transformatoren
Willem Smit en Co's Transfor-
matorenfabriek te Nijmegen is ge
durende 1952-'53 in het algemeen
zeer goed van werk voorzien ge
weest. De geldswaarde der af
leveringen steeg nog met 13 pro
cent, ondanks de iets lagere prij
zen. Deze toeneming was vooral
te danken aan een groter aantal
transformatoren van groot ver
mogen dat gereed kwam. Het la
boratorium voor deze transforma
toren werd voltooid en zal in het
nieuwe boekjaar officieel in ge
bruik worden genomen. Door de
prijsdaling moest op de voorraad
transformatorplaat belangrijk
worden afgeschreven. Ook op eni
ge andere materialen waren vrij
aanzienlijke afschrijvingen nodig,
teneinde deze tegen de nieuwe
marktwaarde te waarderen. De
directie heeft er naar gestreefd
de omvang der voorraden te be
perken, hetgeen ook gelukt is.
In de afdeling der kleinere
transformatoren heerste de laat
ste maanden een zekere slapte,
de bezetting heeft zich echter in
grote eenheden werden geboekt,
maar deels tegen uiterst lage
prijzen. Ook de betalingsvoor
waarden werden ongunstiger. Op
de internationale markt is thans
de divergentie tussen de prijzen
der verschillende landen „enorm",
voorraden is ten laste van de
De hiervoor gevormde bijzondere
reserve is niet alleen volledig
intact gelaten, maar wordt zelfs
met f 200.000 verhoogd tot
f 700.000. Het saldo der exploita-
rekening wijst een bedrag
aan van f3.443.745 (f3.814.004).
een onveranderd dividend van
10% pet. worden uitgekeerd,
zijnde het maximum volgens de
wet op de dividendbeperking.
Over de tegenwoordige gang
van zaken wordt gezegd dat de
orderbezetting goed is, zij het
dat de orderportefeuille in om
vang is afgenomen.
Recordomzetten
in Kon. Olie
AMSTERDAM, 16 Oct. Het
is al olie wa-t de laatste dagen
de klok slaat. Bij een record
omzet van f 2.8 millioen in aan
delen gisteren stak het hoofd
fonds met kop en schouders bo
ven de andere uit. Niet minder
dan f 750.000, dus meer dan 25
pet. van het totaal, werd in het
oliefonds verhandeld. Bij de ob-
bligaties was het verschil nog
groter. De omzet bedroeg f 4,2
millioen, waarvan de obligaties
f 1.650.000 of circa 40 pCt. voor
hun rekening namen. Reeds gis
teren na beurs heeft het olie
fonds zich in stijgende lijn be
wogen en de notering steeg van
319 tot 326 vanmorgen. Tijdens
de officiële middagbeurs werd
dit peil weliswaar niet bereikt,
maar de koers schommelde tus
sen 3221/2 en 325 slotnotering
323 (319). De hoek in obligaties,
den, werd vanmiddag openge-
die tot nu toe gesloten is gehou-
maakt. Deze papieren varieerden
van 11614 tot 117%, slotnotering
117, dus ruim 1 hoger dan gis
teren. In beide afdelingen ging
het zeer druk toe.
Het is begrijpelijk, dat de
overweldigende belangstelling,
die de beurs aan de dag legt
voor oliewaarden er oorzaak van
is, dat het elders veel kalmer
toe gaat. De industrie vertoon
de een vaste ondertoon en kwam
op een iets hoger niveau, waar
bij Unilever zich onderscheidde
met een avance van. ruim 2 pun
ten. Scheepvaartpapieren even
eens goed gevraagd, hier ging
KNSM voorop. De cultuurafde
ling lag enigszins verwaarloosd,
maar wist zich niettemin goed te
handhaven. Grote verschillen de
den zich nergens voor. In de
beleggingspapieren zat vanmid
dag uiterst weinig beweging de
meeste soorten bleven onveran
derd, Amerikanen stil.
Kaasmarkt Leiden
LEIDEN, 16 Oct. Aanvoer:
60 partijen Goudse en 6 partijen
Leidse kaas.
Notering: Goudse extra tot 2,30,
Goudse le soort 2,152,20. Goud
se 2e soort 2,082,14, Leidse le
soort en Leidse 2e soort tot 2,
Handel lui.
Kaasmarkt Utrecht
UTRECHT, 16 Oct. Aanvoer:
tien partijen kaas, in totaal 265
stuks en wegende 2101 kg. De
prijzen waren voor le soort van
f2,11 tot f2,17, tweede soort van
f2.06 tot f2.10, de handel was
vlug.
Graanbeurs Leeuwarden
LEEUWARDEN, 16 Oct Witte
tarwe 23.50 26.15; rode tarwe
23.5026.15; wintergerst 21.00
23.00; zomergerst 21.0023.50;
witte haver 17.0021.25; kleine
groene erwten 40.0052.00.
Stemming kalm.
Aardappelbeurs
Leeuwarden
LEEUWARDEN, 16 Oct.
Borgers 13.0013.50; bintjes 35
opwaarts van 9.5010.00; rode
star 15.0015.50: alpha's 9.00
9.50. Stemming: handel kalm.
Kaasmarkt Leeuwarden
LEEUWARDEN, 16 Oct.
Goude volvet 2.002.0Ï; Edam
mer 4O4- 1.181.82; broodkaas
40+ 1.811.82. Handel: flauw.
Een detective-verhaal uit het
Engels vertaald
„Maar dit is nog niet alles",
ging hij verder. Diezelfde avond
krijgt jullie redactie een boze
brief van mij, hoe jullie er toe
kunnen komen, om zo'n indiscre
tie te plegen. Ik eis dat jullie dat
bericht zullen herroepen en vlak
weg ontkennen, dat er vingeraf
drukken van Walker bestaan".
Nu begreep Phil hem. Als Wal
ker in Londen was en het eerste
bericht onder ogen kreeg, zou hij
r.- natuurlijk aan een valstrik den-
Gram. 9.00 Morgenwijding. 9.15 ken. Wanneer echter het bericht
Koorzang. 9.30 v. d. vrouw. 9.35 ontkend zou worden en door de
Gram. 11.00 Tuinb.praatje. 11.15 Directie van „De Megafoon" als
Kamerork. en soliste. 12.00 Gram.een puur verzinsel zou worden
12,30 Land- en tuinb.meded. 12.33 gedesavoueerd, moest Walker
In 't spionnetje. 12.38 Gram. 13.00
Nws. 13.15 Meded. of gram. 13.20
Metropole-ork. en solist. 14.00
Wat gaat er om in de wereld?,
caus. 14.20 Gram. 14.30 Voordr.
14.45 Pianorecital. 15.15 v. d. vr.
16.15 Gram. 17.30 v. d. padvin
ders. 17.45 Gram 17.50 Militair
comm. 18.00 Nws. 18.15 Muz.
caus. 18.30 Accordeonmuz. 19.00
v. d. jeugd. 19.15 Reportage of
gram. 19.25 Cabaret. 19.45 Re-
geringuitz.: Landb.rubr. 20.00
Nws. 20.05 Capriccio, opera. 22.35
Dansmuz. 23.00 Nws. 23.15 Film-
progr. 23.4524.00 Gram.
minstens in twijfel geraken en
zou alles proberen, om dat stuk
papier machtig te worden.
„Dat is juist iets voor mij,"
juichte Jim. „Ik zal er een sen
sationeel artikel van maken met
groot opgemaakte koppen."
Else wendde zich nu schuchter
tot Perkins.
„Bent u werkelijk van plan dat
papier bij u te houden en een
inbraak uit te lokken? Is daar
geen gevaar aan verbonden?"
Phil vond, dat Else zich te veel
zorg maakte over Perkins en
antwoordde onverschillig:
„Ben jij de nicht van een
Hoofdcommissaris en een Hoofd
inspecteur? Gevaar hoort nu
eenmaal bij ons beroep, wat zegt
U, meneer Perkins?"
„Ik moet u natuurlijk gelijk
geven, maar ter geruststelling
van onze jonge gastvrouw voeg
ik er aan toe. dat ik het gevaar
voor mijzelf door mijn voor
zorgsmaatregelen tot de" kleinste
proporties heb gereduceerd."
Het viel niet te ontkennen, de
stemming was min of meer be
dorven.
Phil voelde weer een stekende
jalouzie. Al het nieuws was uit
gewisseld. Hij verlangde er naar
om het gezelschap te verlaten.
Wrokkel had het ogenblikke
lijk aangevoeld. Hij keek op zijn
horloge en stelde voor:
„Ais we eens naar ons stam-
locaal gingen? Dan kan Perkins
zijn eerste zaad uitstrooien."
Het voorstel werd goedgevon
den. Zij namen afscheid van Else,
die tante Betsy gezelschap bleef
houden en de heren gingen twee
aan twee naar Astoria
De meeste leden waren er al.
Sir Roger Winn was in druk ge
sprek met Ter Winchunt. Tom
Bowler rookte ziin eeuwige pijp
en hield een of ander betoog te-
Stevens, de directeur _van
Professor Tummers ontbrak
nog. Ook notaris Lewis was nog
niet aanwezig. Bij de binnen
komst van de vier heren, werden
alle andere gesprekken gestaakt.
Het was altijd een gewichtig
ogenblik als het Parket zoals
Wrokkel, Burke en Jimmer door
de anderen werd genoemd, het
stamlokaal binnenkwam. Men
hoopte het laatste nieuws te
horen.
Het was de eerste keer, dat
Perkins in hun gezelschap bin
nenkwam.
Onderweg hadden Wrokkel en
hij een verhaal bedacht, om
aannemelijk te maken, hoe Per
kins de vingerafdrukken van
Walker zou kunnen krijgen,
want behalve Sir Roger "Winn,
wist nog niemand van het ge
zelschap dat Perkins tot de
Australische politie behoorde.
Het gesprek liep eerst over de
alledaagse dingen
Tegen half tien kwam notaris
Lewis aanzetten. Hij zag er ver
moeid uit.
„Wat ben je laat!", was de al
gemene begroeting.
„Een drukke dag achter de
rug, mensen. De vereniging van
notarissen heeft een accountant
naar mij gestuurd."
„Een accountant naar jou ge
stuurd?" vroegen de meesten
met oprechte verbazing.
„Ja! antwoordde Lewis nij
dig, maar ondertussen nam hij de
aanwezigen ongemerkt scherp op.
Hij kon echter op de onbewogen
gezichten van hen, die hij ver
dacht, niets bespeuren.
„De een of andere idioot moet
bil het bestuur geïnsinueerd heb
ben, dat de zaken bij mij niet
kloppen. Uiterst beleefd natuur
lijk vroeg men mij, of ik be
zwaar had tegen een controle
van de verenigingsaccountant.
Uit de aard der zaak had ik er
natuurlijk niet het minste be
zwaar tegen, maar protesteerde
tegen de verdachtmaking. Hiervan
gen Stevens, de
de Verzekeringsmaatschappij For- werd natuurlijk nota genomen en
tuna men wilde afzien van de con
trole. Nu echter stond ik er op,
dat er een accountant werd ge
stuurd. om iedere verdere ver
dachtmaking te ontzenuwen. Een
half uur daarna was hij er
reeds. Heel de dag heeft hij alles
gecontroleerd. Een uur geleden
is hij vertrokken."
De ontverwaardiging was
algemeen aan- de stamtafel.
Wrokkel schudde schijnheilig het
hoofd alsof hij verstomd was
over zo'n verregaande brutali
teit
„Hoe komen ze op het idee?"
vroeg hij. Hij had zelf het ant
woord kunnen geven, want na
lang praten had nij bij het be
stuur van de vereniging gedaan
gekregen, om tot die maatregel
over te gaan. Hij had echter
plechtig verzekerd, dat hij ervan
overtuigd was, dat er niet de
minste onregelmatigheid ontdekt
zou worden Maar in het belang
van een ander hoogst belangrijk
onderzoek was het noodzakelijk
dat de Yard een inzage kreeg in
de boeken van notaris Lewis. Hij
had de diepste geheimhouding
verzocht hieromtrent. Het be
stuur had zeer lang geaarzeld,
want er was nog nooit een klacht
binnengekomen over notaris Le
wis en als het bekend werd, zou
het de reputatie van Lewis kun
nen schaden. Wrokkel was zich
hiervan bewust, maar bleef aan
dringen. Het ging om een
uiterst belangrijke zaak en het
was niet uitgesloten, dat er bij
notaris Lewis een spoor te vin
den was.
„Maar mijn hemel, u acht onze
confrère tóch niet in staat tot
iets in strijd met de wetten?"
Wrikkel zette een pijnlijk ver
rast gezicht en verklaarde toen
rouwmoedig: „Het spijt me bui
tengewoon, dat ik mij niet dui
delijker uitgedrukt heb. Als het
in strijd met de wetten was. zou
ik niét aarzelen om zelf in te
grijpen als Hoofdcommissaris van
Politie Dat begrijpt u toch zeker
wel? Maar het gebeurt soms, dat
zeer achtenswaardige mensen op
een of andere manier in het bezit
zijn van belangrijke feiten, die
leiden kunnen tot de oplossing
van een of andere misdaad, zon
der dat zij zich ervan bewust zijn.
Dit schijnt mij nu ook bij notaris
Lewis het geval te zijn. Om hem
niet in opspraak te brengen, wil
ik niet een politieaccountant op
hem afsturen U kunt dat veel
gemakkelijker".
Het Bestuur had dit ingezien en
zijn medewerking toegezegd.
Wrokkel was voldaan wegge
gaan. De feitelijke reden was, dat
hij Lewis in geval van mede
plichtigheid niet wilde waar
schuwen, dat de politie hem ver
dacht. Daarom die accountant
van de vereniging, die bovendien
een goede bekende van Wrokkel
was en zijn instructies had ge
kregen, waarnaar hij voorname
lijk moest uitzien. Dit alles nam
niet weg, dat hij nu aan de
stamtafel verontwaardigd vroeg:
„Hoe komen ze op het idee?"
Hij zag, hoe Lewis een moment
scherp naar Perkins keek en
vervolgens naar Penner. Hij
antwoordde:
„Och het leek mij meer een af
leidingsmanoeuvre, maar het
heeft mij geen schade toege
bracht, integendeel, want nu is
onomstootelijk vast komen te
staan, dat ik mij aan geen enkele
onregelmatigheid heb schuldig
gemaakt."
Zijn toon was min of meer bit
ter, wat overigens begrijpelijk
was.
Sir Roger Winn troostte hem
met een paar sterke verhalen uit
eigen ondervinding. Stevens viel
hem bij en haalde een paar ge
vallen op die hij meegemaakt
had als directeur van de Fortu-
na.
Men zou haast zeggen, dat
iedereen, die met de financiële
wereld te maken had,, op zijn
een plotselinge controle
van geheel onverwachte
beurt
kreeg
zijde
(Wordt vervolgd)
