NOORDHOILANDS
Tweede Kamer begon met
begrotingsdebat
Motie-ILV.P. voor meer
vrijheid in loonvorming
DE VRIJE LOONVORMING
Ger de Roos had een idee
1
Faillissement Waldorp
aangevraagd
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
door de Herstelbank
Kamer blijve vrij ten opzichte
van verdere militaire uitgaven
T egemoetkoming
voor Middenstand
gevraagd
Triëst blijft
Italiaans
Nederlaag voor
Franse regering
Witboek over
Brits Guyana
Parochieprij zen
Katli. Thuisfront
Prins Bernhard op de Zuidlaardermarkt
Breda Oranjestad
Dr. Schouten haakte aan
bij prof. Romme9s standpunt
A.B.C.-oorlog
te verbieden
Katholiek minister
van arbeid
r
Nederlands elftal
tegen België
Amerikaanse hulp
aan Israël
opgeschort
Abonnementsprijs 6,20 per kwartaal, 2,07 per maand, 0,48 per
week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct per mm,
minimum 2,50; in alle edities 26 ct per mm, minimum 4,
familieberichten 20 ct, resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke
korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur H. N.
Smits. Bankrelatie; Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draaf-
singel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar,
Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel.
2800 K 2230; Schagen, Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240.
Buiten God is 't nergens veilig (Vondel)
Woensdag 21 October 1953 - 49e Jaargang Nummer 12913
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG, 20 October Onder grote belangstelling
is «le Tweede Kamer hedenmiddag begonnen met de al
gemene politieke en financiële beschouwingen over de
begroting 1954. En met bet debat over het complex van
maatregelen als huurverhoging, loonsverhoging en be
lastingverlaging, die met ingang van 1 Januari a.s. hun
invloed zullen «loen gelden op ieders inkomen, achter
«le regeringstafel had nagenoeg het gehele kabinet plaats
genomen. De publieke tribunes waren druk bezet,
evenals de loges.
Na de redevoeringen van mr. Burger (P.v.d.A.) en mr. Oud (V.V.D.)
was het woord aan prof. C. P. M. Romme, de fractieleider van de
K.V.P., die zich o.a. verontrust toonde over het peil tier Overheids
uitgaven en vrijheid vroeg t.o.v. de defensie-uitgaven. De Sovjet-Unie
bewijst steeds meer, hoe noodzakelijk de defensie is. Spr. wees op
de gebeurtenissen in Polen, waar pas Kardinaal Wyszynski werd
gearresteerd.
De heer Romme kon nog geen
voldoening uitspreken over het
experiment der gewijzigde be
grotingsbehandeling zoals zijn
beide voorgangers hebben ge
daan. Hii zou de praktijk willen
afwachten. Het is een gedwongen
experiment en bovendien een
betrekkelijk experiment. Hij
merkt op, dat het richtlijnenka
binet geworden is tot een pro
gramkabinet.
Als uitgangspunt voor zijn be
schouwingen neemt spreker de
passage in de Troonrede inzake
verlaging van de inkomsten- en
loonbelasting, omdat daarin
wordt gezien een symptoom van
beleidsken tering.
Hem verontrust het peil van
de nationale uitgaven. Gewenst
is z.i. een stijging van het natio
naal inkomen en een relatieve
daling van de staatsuitgaven.
Spr. verklaart van grote bete
kenis te achten een juiste verde
ling der uitgaven naar haar ka
rakter over de gewone dienst en
de buitengewone dienst II. Deze
De naam Triest betekent niet
alleen politieke tegenstellin
gen, waarover zich de staats
lieden het hoofd breken, hij
houdt ook in: naijver van de
Italianen op de Joegoslaven en
omgekeerd, een soort gevecht
van man tegen man. Deze foto
is er het bewijs van. Midden
in de nacht waren de Joego
slaven de grens over geslopen,
en hadden muren en alle be
schikbare ruimte aan de open
bare weg volgeklad met slag
zinnen, waarin Triest een
hoofdrol speelde. De Italianen
lieten het niet op zich zitten.
Ook zij gingen met de verf
kwast aan de gang. De foto
toont een van de resultaten.
De W op het bovenste bord
zegt ViVa Trieste, Italia prijkt
op het onderste bord.
moeten
worden.
niet dooreen gehaald
De heer Romme vraagt met
het oog op de defensie-uitgaven
dat de Kamer zal worden vrij
gelaten met betrekking tot inter
nationaal te maken afspraken.
Dat de defensie noodzakelijk is
bewijst de Sowjet-Unie steeds
weer. Laatstelijk door de gebeur
tenissen in Polen, waar Kardi
naal Wyszynski is gearresteerd.
O.m. spreekt hij zijn verheu
ging uit over de leiding van de
departementen van Oorlog en
Marine. Hij betoogt, dat de Ka
mer ten opzichte van de defen
sie-uitgaven na 1955 materiële
vrijheid niet kan missen.
Met de grote lijnen van de be
lastingplannen verklaart spreker
zich te kunnen verenigen. De
huurverhoging is eerder aan de
gematigde dan aan de hoge kant.
Dat de fracties er mee accoord
gaan zal duidelijk zijn als men
zich herinnert, dat de heer van
Vliet toen destijds 15% huurver
hoging werd voorgesteld, een
motie heeft ingediend om deze
op 20% te brengen.
Wanneer spreker's fractie gaar
ne haar medewerking verleent
aan het program der regering
dan is dat niet het gevolg van
een gewijzigd inzicht. De pijn
doende belastingdruk was een
noodzakelijke therapie. Onze eco
nomie heeft thans een gestalte
gekregen, die het mogelijk maakt
een minder knellende belasting
op te leggen. Dit moet als een
eerste stap worden gezien.
Ten aanzien van de loonsver
hoging vraagt de heer Romme of
ook het rijkspersoneel en de on
derwijzers er onder vallen. Hii
hoopt dat de regering het voor
beeld zal geven en dat de lagere
organen zullen volgen.
Grote Drie komen niet
op besluit terug
WASHINGTON, 20 Oct. De
Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Dulles, heeft
Dinsdag op een persconferentie
te Washington medegedeeld, dat
er op hei ogenblik voorbereiden
de maatregelen voor de evacuatie
van Amerikaanse en Britse strijd
krachten uit Triëst worden ge
nomen.
Dulles zeide, dat de Verenigde
Staten en Groot-Brittannië er niet
aan denken van hun besluit om
hun strijdkrachten uit de zone A
van Triëst terug te trekken en
de zone aan de Italianen over te
dragen, terug te komen.
Er worden, aldus deelde Dulles
mede, voorbereidende onderhan
delingen gevoerd met de Ita
liaanse en de Zuidslavische rege
ring om de mogelijkheid van een
vijf-mogendhedenconferentie over
Triëst te onderzoeken.
's-GRAVENHAGE, 20 Oct.
Namens de directie van de N.V.
Nederlandse Instrumentenfabriek
Waldorp te 's-Gravenhage heeft
de heer J. de Blij, die van einde
Augustus 1952 tot enige weken
geleden mede-directeur der ven
nootschap is geweest, Dinsdag in
een persconferentie medegedeeld,
dat de Herstelbank haar crediet,
dat op heden 463.572 gulden be
draagt, heeft opgezegd en het
faillissement der maatschappij
heeft aangevraagd.
De N.V. Waldorp heeft na de
faillissementsaanvrage surseance
van betaling aangevraagd, doch
de directie verheelt zich niet, dat
het vrijwel zeker is, dat na af
loop hiervan het einde van het
bedrijf zal zijn gekomen.
De heer de Blij sprak zijn grote
verwondering uit over deze stap
van de Herstelbank, die naar hij
zeide de economische bestaans
mogelijkheid van de gezinnen der
ongeveer 200 werknemers van
Waldorp in gevaar brengt en
waarschijnlijk een einde zal ma
ken aan het bestaan van een
bedrijf.
PARIJS, 20 Oct. De Franse
Nationale Vergadering heeft zich
vandaag met bijna algemene
stemmen uitgesproken voor een
debat over Indo-China op Vrij
dag a.s.
Dit betekent een morele ne
derlaag van de regering, aange
zien premier Laniel verklaard
heeft, dat de regering in dit sta
dium geen voorstander van een
debat is, omdat er spoedig onder
handelingen met de republiek
Vietnam beginnen.
Naar aanleiding van deze me
dedelingen verneemt het A.N.P.
van de zijde der Herstelbank, dat
de vennootschap op 1 September
1953 een saldo verlies had van
2.900.000 gulden. Daar het aan
delenkapitaal slechts 1.050.000
gulden bedraagt, betekent dit, dat
de vennootschap haar bedrijf fi
nanciert met middelen van der
den. De bewering als zou de
faillissementsaanvrage zijn toe te
schrijven aan bezwaren tegen de
persoon van de tegenwoordige
directeur, de heer Albronda, werd
als een onwaarheid gekenschetst.
Er bestaan in het geheel geen
bezwaren tegen de persoon van
de heer Albronda, doch wel tegen
de feiten, die met hem in ver
band staan. Het is namelijk niet
bekend, welke afspraken de heer
Albronda heeft lopen, en daar de
vennootschap aan eventuele af
spraken gebonden zou zijn, zijn
er geen gegadigden te vinden die
bereid zouden zijn de vennoot
schap over te nemen.
LONDEN, 20 Oct. Engeland
heeft vandaag officieel verklaard,
dat zijn troepen door de commu
nisten geïnspireerde plannen heb
ben voorkomen om de kolonie
Brits Guyana om te zetten in een
totalitaire staat.
In een witboek van de regering
wordt dr Tsjeddi Jagan, de af
gezette premier, er van beschul
digd samengezworen te hebben
met sommigen van zijn ministers
om de zakeneigendommen en de
huizen van regeringspersonen en
blanken in brand te steken.
Brits Guyana produceert bau
xiet, grondstof voor aluminium,
in zeer grote hoeveelheden. Men
meent, dat Engeland en de U.S.A.
hebben willen voorkomen, dat
het bauxiet in communistische
handen zou vallen.
Bij alle streven naar compen
satie is de regering niet geslaagd
ten aanzien van de kleine zelf
standigen.
De katholieke woordvoerder
wees er op, dat de kleine midden
stand bepaald onvoldoende wordt
tegemoet gekomen. Er zijn drie
mogelijkheden: afschrijving voor
investeringen ook onder de f 3000,
vrijstelling van f 5000 bij de suc
cessierechten, maar als compen
satiemogelijkheid geniet verre de
voorkeur een vrijstelling van de
vereveningsheffing tot f 10.000.
Prof. Romme verweerde zich in
vrij scherpe bewoordingen tegen
de opvatting van de regering, dat
dit laatste bepaald onmogelijk
zou zijn. Het zou tientallen mil-
lioenen kosten, maar was ook bij
het vooroverleg al niet gebleken,
dat de regering ruim cijfert? En
ook het argument, dat de gelden
voor de nooduitkering ouderdoms
voorziening nodig zijn, achtte
prof. Romme niet. doorslaggevend.
Het is bepaald onbillijk, dat het
bedrijfsleven die hele voorziening
moet betalen, terwijl er toch ook
andere groepen van profiteren.
Naar vrijere loonvorming.
Prof. Romme (K.V.P.) diende
een motie in, waarin de regering
wordt uitgënodigd om in overleg
met het bedrijfsleven, zo mogelijk
met ingang van 1 Januari 1954,
maatregelen te treffen, die een
vrijere loonvorming mogelijk ma
ken.
Mr. Burger (P.v.d.A.) had als
eerste spreker reeds stelling geno
men tegenover een dergelijke mo
gelijkheid. Mr. Oud (V.V.D.) acht
te ook de tijd voor vrijere loon
vorming gekomen. In de motie-
Romme wordt zeker geen vrijheid
zonder meer gevraagd. De K.V.P.
wil een systeem waarin boven
een loonvloer tot op zekere hoog
te ruimte komt om de werknemer
meer te betalen indien de be-
drijfsuitkomsten dit veroorloven.
(Zie vervolg op pag. 3)
voor Middenmeer
en Wateren
DEN HAAG. 20 Oct. Katho
liek Thuisfront heeft de twee
parochieprijzen ad duizend gul
den verbonden aan de zo buiten
gewoon geslaagde soldaatjesactie
van deze zomer toegekend aan
de parochies Middenmeer en
Wateren.
Middenmeer heeft een bedrag
bijeengebracht van f 982.54, Dit
betekent ruim anderhalve gul
den per katholiek, kinderen in
begrepen.
De tweede prijs gaat naar de
Zuid-Oosthoek van Friesland,
naar de uitgestrekte, maar naar
het aantal parochianen kleine
parochie van Wateren, die 19
dorpen omvat in Friesland en in
Drente. Hier zal het geld ge
bruikt worden voor de bouw van
een zeer dringend nodige bewaar
school.
Met deskundige blikken monsterde Z.K.H. Prins Bernhard een jong veulen, dat hem door
een paardenkoopman getoond werd. „Hij weet er meer van, dan ik dacht," verklaarde ons
een der paardenkooplieden. De Prins temidd en van de boeren op de Zuidlaarder markt.
12 millioen extra omzet
van de middenstand
Naar uit het jaarverslag van
de V.V.V. te Breda blijkt, hebben
de Breda-Oranjestadfeesten in
1952 voor de Bredase midden
stand een extra omzet van twaalf
millioen gulden opgeleverd. Voor
een belangrijk deel is deze extra
omzet te danken aan de vele
congressen in dat jaar in Breda
gehouden.
's-GRAVENHAGE. Vrije loonvorming, dat was de kern
van het hetoog van de fractieleider der A.R., gisteren tijdens
de avondzitting van de Tweede Kanier. De heer Schouten
volgde in zijn betoog dezelfde gedachtengang als prof. Romme,
al liet hij zich over «Hens motie niet uit. De verantwoorde
lijkheid voor de loonvorming diende z.i. niet bij de overheid,
maar bij het georganiseerde bedrijfsleven te liggen.
stand tegemoet te komen, zou
hij gaarne het bedrag, dat vrij
gesteld is voor commissarissen-
belasting verhogen van f 100 tot
f 1000.
De heer Hofstra (P.v.d.A.)
maakte evenmin als zijn fractie
voorzitter, het debat scherp. Al
leen wat de middenstand betreft,
kon hij in het koor van dr.
Schouten en prof. Romme niet
meezingen. Hij meende, dat de
grens voor verlagingen dit jaar
is bereikt.
Over de stijgende overheids
uitgaven sprak dr. Schouten zijn
bezorgdheid uit. Dr. Lucas (K.V.P.)
was het hierin geheel met de
vorige spreker eens. Voor de wets
ontwerpen inzake belastingverla
ging had hij alle waardering; spr.
vroeg slechts een soepele toepas
sing van de aftrek voor stude
rende kinderen. Uit waardering
voor de in de belastingontwerpen
aangebrachte verbeteringen kon
digde hij aan, dat hij zijn amen
dement op de z.g. coördinatiewet-
ten zou intrekken. Om de midden-
Wens van H. Vader:
VATICAANSTAD, 20 Oct.
Z.H. de Paus heeft er vandaag
op aangedrongen, dat de landen
zullen overwegen de „A.B.C.-
oorlog" atoombommen en de
biologische en chemische oorlog
voering te zullen verbieden.
De Paus legde het vraagstuk
in de vorm van een vraag voor
aan de ongeveer 400 afgevaar
digden uit een twintigtal landen
naar een internationaal congres
van officieren van gezondheid,
die hij gisteren in audiëntie ont-
i ving.
in kabinet-Eisenhower
WASHINGTON, 20 Oct. De
nieuwbenoemde minister van ar
beid in Amerika, James M. Mit
chell, is naar het K.N.P. ver
neemt evenals zijn voorganger,
P. Durkin, katholiek. Hij is de
enige katholiek in het kabinet van
Eisenhower. Mitchell, op 12 Nov.
1900 te Elisabeth (North Jersey)
geboren, was o.a. tijdens de twee
de wereldoorlog afdelingsdirecteur
van het ministerie van Oorlog;
later bekleedde hij vooraanstaan
de functies in het groothandels
leven. Mitchell is de vijftiende
katholiek in de geschiedenis van
de Verenigde Staten, die tot mi
nister werd benoemd.
(Van onze verslaggever)
In de nieuwe woonwijk in het
noordelijk deel van de „radio-
stad" Hilversum, waar vroeger de
heidevelden zich kilometers ver
uitstrekten (waarin Ger de Roos
als kind zich met zijn vriendjes
kostelijk wist te vermaken), is
thans een zeer merkwaardige
straat te vinden. Er is geen takje
heide meer te plukken, maar de
muzikale talenten bloeien er we
lig, want in de gehele wereld zal
men tevergeefs zoeken naar een
straat, waarin zoveel beroeps
musici wonen als in de Jacob van
Campenlaan te Hilversum.
Tientallen musici van de N.R.U.,
zowel strijkers als blazers, heb
ben hier hun domicilie, tezamen
met vele vocalisten, omroepers,
geluidstechnici en andere om
roepmedewerkers.
Het is niet verwonderlijk, dat
Ger de Roos de onbedwingbare
lust in zich voelde opkomen, om
eens een volledig Jacob van Cam-
penlaan-orkest voor de microfoon
te brengen en Zondag 25 October
a.s. van 22.05 tot 22.40 zal men
als gevolg van dit idee in het
K.R.O.-programma een concert
van populaire werken van dit
orkest kunnen beluisteren. Dit
concert begint dan met een spe
ciaal voor deze gelegenheid ge
schreven „Jacob van Campen-
laan-mars".
Er is vanzelfsprekend voor deze
uitzending serieus gerepeteerd,
met als gevolg dat het in de
*00*0000*000*000*000*0/001
Muzikaalste laan ter
wereld om
K.R.O.-microfoon
Jacob van Campenlaan op deze
repetitie-uren ongewoon rustig
was. Normaal is, dat er in deze
straat de gehele dag door overal
muzikale klanken van studerende
musici uit de woningen naar bui
ten klinken. Er wonen orkest
leden van het Radio Philharmo-
nisch Orkest, Omroeporkest, Ka
merorkest, Metropoolorkest, de
Zaaiers, Sky masters, Orkest Zon
der Naam enz.
Het orkest dat hier nu uit
samen is gesteld, bestaat uit 17
violèn, 5 altviolen. 3 celli, 3
fluiten, 2 bassen, 4 trompetten,
2 trombones, 2 saxaphoons, 3 fa
gotten, 4 hoorns, 2 hobo's en 1
xylofoon.
De huisnummers der uitvoeren
den liggen tussen 5b en 236. Als
dirigent treedt op huisnummer
48 en de zang wordt verzorgd
door huisnummers 41 en 145. De
verbindende tekst werd geschre
ven door huisnummer 42. Om
roepers zijn huisnummers 22, 32
en 62, terwijl de technische ver
zorging in handen ligt van huis
nummers 141 en 156.
Bij het concert zal publiek
aanwezig zijn, dat gerecruteerd
wordt uit de niet medewerkende
huisnummers.
Ook bij de opname voor de
uitzending zal het dus erg rustig
in de Jacob van Campenlaan zijn
Om de nieuwsgierigheid van
eventueel geïnteresseerden te be
vredigen, kunnen we wel ver
klappen, dat het orkest onder
leiding zal staan van Erwin San-
dor. De zang wordt verzorgd door
Lucie Waringa en Jan Vroons,
de omroepers zijn Bert Raders-
ma, Pieter van Niehoff en Fons
Disch. De tekst voor de uitzen
ding is van Flip v. d. Schali.
Productie Ger de Roos (voor deze
gelegenheid domicilie kiezende
no. 127 in de Jacob v. Campen
laan, ten huize van Fred Rozen-
daal).
DEN KAAG, 20 OM. Voor de
wedstrijd NederlandBelgië, wel
ke Zondag 25 October in het
Feijenoordstadion te Rotterdam
zal worden gespeeld, is het Ne
derlands elftal als volgt samen
gesteld:
doel: Steiger (P.S.V.);
achter: Odenthal (Haarlem) en
Tebak Eindhoven)
midden: Klaassens (V.V.V.),
Terlouw (Sparta) en Biesbrouck
(R.C.H.);
voor: Overbeeke (Dosko), van
Beurden (B.V.V.), van Melis
(Eindhoven), Bennaars (Dosko)
en Gruyzen (Sittardia).
Reserves: van de Wint (V.S.V.),
va- der Hoek (Feijenoord), Bley-
enberg (Rigtersbleek), Schouten
(Excelsior) en Schmidt (Eindho
ven).
WASHINGTON, 20 Oct. (A.P.).
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken John Foster
Dulles heeft vandaag' bekend ge
maakt, dat Amerika een hulp
programma van 60 millioen dol
lar voor Israël heeft opgeschort,
omdat het gelooft dat de Israëli
sche regering een bepaling van
de V.N. trotseert.
Dulles verklaarde, dat de rege-
ring-Eisenhower besloten heeft
alle toewijzingen voor hulp aan
Israël uit te stellen totdat het
zich houdt aan een voorschrift
van de V.N., dat Israël moet op
houden het water van de Jor-
daan langs de Syrische grens af
te leiden.
Tijdens een persconferentie
verklaarde Dulles, dat Amerika
vindt dat Israël een beslissing
moet respecteren waarin bevolen
wordt dit werk stop te zetten.
Dit bevel werd gegeven door
generaal Vagn Bennike, chef van
de wapenstilstandscommissie, die
de supervisie in dit gebied over
het nakomen van bet bestand
heeft.
Amerika gaat voort kleinere
bedragen^ voor technische hulp
aan Israël toe te wijzen, aldus
Dulles, maar er heeft geen toe
wijzing plaats gevonden van de
grotere bedragen, toegewezen
door het Congres voor het ge
hele Midden-Oosten.
De toewijzingen aan Arabische
regeringen uit de fondsen voor
hulp aan het buitenland gaan
door. Hij stipte aan, dat Amerika
een deel van dit geld gebruikt
heeft voor noodhulp aan Iran
enkele maanden geleden.
OCTOBER
Rozen krans maand
\00m00tm00000m000Kmir0m000mmmm00i
