Minister Van de Kieft gaat
het been stijf houden
Atoomfabriek in Nijmegen?
HM. de Koninginwandelend door Den Haag
Poging tot ontvoering
van pater Bossovski
Eisenhower over arrest
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
Frijstelling vereveningsheffing
maakt geen schijn van kans
„De Katholiek Maandag: Allerzielen
als militair"
Proefcentrale voor levering
van electrische stroom
van Kardinaal Wyszynski
TWEEDE KAMER
Suriname geeft
geen inlichtingen
Geen beslissingen
over aardgas
Vriend van verdwenen father Borinsky
Slecht bewijs van vredelievendheid
van communistische zijde
De artsen en de
sociale zekerheid
NOORDHOLLANDS i
Abonnementsprijs 6,20 per kwartaal, 2,07 per maand, 0,48 per
week, tnclnsief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 et per mm,
minimum 2,50; in alle edities 26 ct per mm, minimnm 4,
familieberichten 20 ct, resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke
korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur H. N.
Smits. Bankrelatie; Ned. Credietbank. Kantoren; Hoorn, Draaf-
singel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar,
Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder. Keizerstraat 89, tel.
2800 K 2230; Schagen, Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240.
Buiten God is 't nergens veilig (Vondel)
STADSEDITIE
Zaterdag 31 October 1953 - 49e Jaargang - Nummer 12922
(Van onze parlementaire redacteur)
De kans, dat de nieuwste belastingverlichtingen nog geruild
kunnen worden tegen een gedeeltelijke vrijstelling van de ver
eveningsheffing, is practisch verkeken. Minister v. d. Kieft zei
gistermiddag in de Tweede Kamer, dat geen van de voorstel
len, die de dag tevoren waren gesuggereerd, door de regering
in overweging zou kunnen worden genomen. Het kabinet heeft
voor het complex van maatregelen, zoals het er nu, tweemaal
aangevuld, ligt, gekozen en daar blijft het bij.
Deze resolute stellingname van
de bewindsman van de Kneuter
dijk is zeker niet geheel onbe
grijpelijk, enerzijds heeft de Ka
mer wensen geuit en vervuld
gekregen. Anderzijds kon de
wijze, waarop de regering aan
die wensen tegemoet kwam, eerst
was de grens bereikt en dan
werd deze toch weer ver over
schreden, bezorgdheid wekken
omtrent het gevoerde beleid en
waaraan dan ook uiting is gege
ven. Onder de indruk van die
critiek moet het voor de minis
ter van Financiën verleidelijk
zijn om nu voor het overige het
been stijf te houden.
Ook bij de bespreking van de
gestegen overheidsuitgaven,
duidde de rede van de minister
al in die richting. De vraag of hij
tot nu toe geen mogelijkheid ge
zien had om overheidstaken af
te kappen, beantwoordde hij ont
kennend. Evenals de minister
president in tweede instantie
deed, bleef ook de bewindsman
van de Kneuterdijk wijzen op de
tegenstelling, dat de Kamer
enerzijds de stijgende uitgaven
gispt en anderzijds bij de begro
tingshoofdstukken met tal van
kostbare wensen komt. De Ka
mer moest in het vervolg dan ook
maar niet te gauw van ontstem
ming blijk geven, als de regering
zich niet bereid verklaarde om
die in te willigen. Zij zou daar
waarschijnlijk al in de komende
dagen gelegenheid voor krijgen
De kern van de zaak blijft in
tussen, dat een bewindsman van
Financiën door zijn houding en
beleid vertrouwen moet wekken
en daarin is de heer v. d. Kieft
blijkbaar tot nu toe nog niet ten
volle geslaagd.
Motie ontgaan
In dit verband blijft b.v. een
vraag of, wanneer dit wel het
geval ware, de Kamer wel zoveel
bezwaar zou hebben gemaakt te
gen een nieuwe methode van wij- i
ziging van begrotingsposten.
Thans moeten hiervoor telkens
aanvullende begrotingen worden
ingediend, volgens een nieuw op
gevoerd artikel in verschillende
begrotingshoofdstukken zouden
af- en overschrijvingen zonder de
goedkeuring van de Kamer kun
nen geschieden, hetgeen veel
werk bespaart. Hoe het zij, de
minister kwam gisteren al zelf
tot de conclusie, dat de Kamer
haar controlerecht niet op de
voorgestelde wijze zou laten in
perken. Om de aangekondigde
motie te ontgaan, kondigde hij
aan, dat hij de desbetreffende ar
tikelen zal laten schrappen, hij
wil nu door middel van wetswij
zigingen zijn doel trachten te be
reiken.
De staatssecretaris van Finan
ciën ging nader in op de gesug
gereerde wijzigingen in verschil
lende belastingvoorstellen, er
van uitgaande, dat zijn vluchtig
verzamelde gegevens juist zijn,
werd de stelling, dat een gedeel
telijke vrijstelling van de vereve
ningsheffing de kleine midden
stand beter zou helpen, ontegen
zeggelijk niet sterker. Volgens de
staatssecretaris zou slechts een
derde hiervan en voor een bedrag
van 13 millioen aan ondernemers
met inkomen tot f6000,ten
goede komen.
Het ambacht en niet de detail
handel zou ervan profiteren. En
verder zou een dergelijke vrij
stelling ook N.V.'s omvatten, ter
wijl een vrijstelling van f5000,
bij de belasting van z.g. stille
reserves wel volledig gericht is
op het beoogde doel. Tegen de
gedachte van dr. Schouten (A.R.)
om de hele voorgestelde investe
ringsaftrek door een verlaging
van de vereveningsheffing met
1% te vervangen, voerde de
staatssecretaris aan, dat van een
dergelijke verlaging geen stimu
lering van de investeringslust
uitgaat. Aan een mogelijkheid om
verlies met winst van het vorig
jaar te compenseren, zaten vele
moeilijkheden vast. Het gevaar
bestaat, dat men dan verlies gaat
kweken.
Geen huurnota
Over het huurprobleem kon
minister Witte in tweede instan
tie weinig nieuws meer vertel
len. Hij bleef het verzoek om een
huurnota afwijzen. Men zou er
toch geen practische consequen
ties aan kunnen verbinden. Wel
deed hij nog een concessie met
betrekking tot de huur van be
drijfspanden. Volgens het ont
werp zouden deze huren veel
meer vrij worden gelaten dan die
van woningen.
Zie vervolg pag. 8
ALTIJD NETJES
IN DE KLEREN
(Van onze parlementaire
redacteur)
Mr. van Leeuwen (V.V.D.)
had in zijn rede critiek ge
oefend op het aflossen van
vlottende schuld met over
schotten op de gewone dienst.
Naar zijn mening was dat nu:
„De socialistische wolf in bur
gerkleren". Minister v. d. Kieft
merkte gisteren in zijn rede
naar aanleiding van dit betoog
op: „Mijn voorganger zat,
evenals ik, altijd netjes in de
kleren, maar daarom is het
toch niet verbodt om vlotten
de schuld af te lossen?"
Vijfde kerstsluitzegelactie
voor t.b.c.-bestrijding
's GRAVENHAGE. 30 Oct.
Voor de vijfde maal zal de
Nederlandse Centrale Vereniging
tot bestrijding der tuberculose
dit jaar haar kerstsluitzegelactie
houden. Deze actie begint van
daag en zal tot Kerstmis duren.
Het vorige jaar werd door de
verkoop van sduitzegels, die drie
cent per stuk kosten, een netto-
opbrengst van ƒ46.000.- bereikt.
DEN HAAG, 31 October.
„Bij het gestadig toenemen van
het aantal katholieken in de
strijdkrachten zal de ideologische
paraatheid, die bepalend is voor
de militaire paraatheid, in steeds
toenemende mate afhankelijk
worden van de levenshouding der
katholieken.
Daarom moet er alles in het
werk worden gesteld, opdat de
katholiek zijn taak in de strijd
krachten zo goed mogelijk kan
vervullen. Tot deze conclusie
komt het rapport over de katho
liek als militair, dat in opdracht
van het hoofdbestuur van de
A.R.K.O. (Algemene R.K. Offi
ciersvereniging) is samengesteld.
Bedoeld rapport dringt aan op
een aantal speciale maatregelen
in de periode voor de diensttijd,
gedurende de diensttijd en na
afloop van de militaire dienst.
Het rapport wordt aan de heden
te Utrecht te houden algemene
vergadering van de A.R.K.O. aan
geboden.
Selden Chapin vertrokken
's GRAVENHAGE, 30 Oct.
De ambassadeur van de Verenig
de Staten in 's Graventoage, de
heer Selden Chapin, heeft heden
middag omstreeks twee uur per
vliegtuig ons land verlaten.
HET LEDENTAL
VAN DE K.V.P.
In de Kroniek van Zaterdag,
elders in dit nummer, wordt
gesproken over een onderwerp
dat op het eerste gezicht nogal
van interne aard lijkt voor de
K.V.P. Het gaat over het le
dental, dat dezer dagen weer
eens min of meer „in op
spraak" is gekomen. Daar zit
ten aan deze zaak echter ver
schillende algemene kanten,
die ook naar voren gebracht
werden in een persgesprek met
de algemeen-penningmeester
van de Partij, burgemeester
Alberts.
DEN HAAG, 30 Oct. In een bijzondere bijeenkomst van
de gemeenteraad te Zaandam, gehouden nadat de openbare
raadsvergadering was geëindigd, heeft Ir. Brouwer, directeur
van liet G.E.B. te Zaandam, het volgende medegedeeld:
De N.V. K.E.M.A. gaat weldra over tot inrichting van een
proefcentrale voor atoomenergie in de oude electrische cen
trale te Nijmegen. Men hoopt over vijf of acht jaar zo ver te
zijn, dat men in de practijk op grote schaal electriciteit kan
opwekken via kernsplitsing. Dit is mogelijk geworden door
een vinding van dr. Went, die de onderzoekingen bij de
K.E.M.A. leidt. Octrooi is aangevraagd.
Van de zijde van -de F.O.M.
werd ons desgevraagd geant
woord, dat deze mededeling over
de onderbrenging van een atoom
centrale te Nijmegen, in de oude
centrale, hoogst praematuur is.
Deze plaats is wel eens genoemd
maar er is in het geheel niet
over beslist. Een der grote be
zwaren is de ligging midden in
de stad.
Nader vernemen wij nog dat
ir. Brouwer, directeur van het
G.E.B. te Zaandam, na afloop
van de raadsvergadering een in
leiding voor de raadsleden hield
over de ontwikkeling van de
kernenergie, dit o.m. in verband
met het feit, dat het G.E.B. in
Zaandam een der aandeelhou
ders van de K.E.M.A. is en t.z.t.
gelden voor de proefcentrale zal
moeten voteren, hetgeen de Raad
moet goedkeuren.
Verder heeft Ir. Brouwer nog
medegedeeld, dat bij de kern
splitsing van uranium een hoe
veelheid vergiftigde afbraak-
stoffen ontstaat, die het proces
afremt. Dr Went is er nu, aldus
zijn mededelingen, in geslaagd
tijdens het proces deze stoffen te
verwijderen, waardoor een onge
stoord verloop van de kernsplit
sing mogelijk is. Hij doet dit
door een buis van het vrij zeld
zame metaal beryllium (na li
thium het metaal met het klein
ste atoomgewicht). Frankrijk be
schikt over dit metaal en is daar
om toegetreden tot de Noors-Ne
derlandse samenwerking op
atoomgebied.
De door dr. Went gevonden me
thode is reeds op laboratorium
schaal mogelijk. Nu worden dan
plannen gemaakt om dit op grote
schaal voor de praktijk ook het
geval te doen zijn.
PARAMARIBO, 30 Oct.
Naar aanleiding van de beslis
sing in de beheerschapscommis-
sie heeft de premier van Suri
name, Currie, desgevraagd me
degedeeld, dat Suriname aan
Nederland geen inlichtingen zal
verstrekken om aan de Ver
enigde Naties mede te delen.
(Zoals bekend, besloot de be-
heerschapscommissie Donderdag
avond met 30 tegen 13 stemmen
bij 9 onthoudingen, de Neder
landse regering te verzoeken,
inlichtingen te verschaffen over
Suriname en de Nederlandse
Antillen, totdat de algemene
vergadering basluit, dat zulks
niet meer nodig is.
Nagenoeg onopge
merkt door het pu
bliek wandelde gis
termiddag H.Mde
Koningin door Den
Haag om inkopen
te doen. „Nage
noeg" zeiden we.
onze foto-
nam op een
plekje zijn
Want
graaf
rustig
kans
„snapte
landsvrouwe. Het
werd een aardig,
zij het on-officieel
plaatje.
waar
en
onze
De commissie voor de bedrij
ven van de Ver. van Ned. Ge
meenten, zou, zo vernemen wij
verder, dit plan reeds behandeld
hebben en er haar fiat aan heb
ben gegeven. Voorts hebben alle j
topfiguren der diverse G.E.B.'s
ook reeds kennis genomen van i
het plan, dat op een FOM-KEMA
bijeenkomst voor hen zou zijn
toegelicht.
Toezegging van
Minister Zijlstra
(Van onze parlementaire
redacteur)
Inzake het aardgas-vraagstuk
zullen voorlopig geen beslissin
gen worden genomen.
Dit heeft minister Zijlstra gis
teren in de Tweede Kamer toe
gezegd op verzoek van de heer
Janssen (K.V.P.Enkel het over
leg met de gemeenten, die voor
levering in aanmerking komen,
zal worden voortgezet.
Minister Zijlstra stelde zich
hierbij op het standpunt, dat hij
zich in het algemeen niet zou
kunnen verplichten om geen be
leid te voeren. In dit geval meen
de hij de toezegging echter te
kunnen doen omdat de behande
ling van zijn begrotingshoofdstuk,
waarbij het aardgas-probleem
breedvoerig zal worden bespro
ken, niet lang meer op zich zal
laten wachten.
De heer De Clercq
Maandag begraven
HILVERSUM, 30 Oct. De ter
aardebestelling van het stoffelijk
overschot van de heer G. de
Clercq, voorzitter van de AVRO,
is bepaald op Maandagmiddag a.s.
om drie uur op de begraafplaats
Zorgvlied aan de Amsteldijk te
Amsterdam.
„Op Allerzielendag bidt de Kerk voor de doden. Dan leeft zij
nog geheel in de tussentoestand der loutering en de dingen
die zij afsmeekt, dragen nog de matte schijn van het rijk der
afwachting: voorlopige verkwikking, vrede, eeuwige rust"
waarvan het Kruis het hoopvolle teken is.
STAFFORD, Engeland, 30 Oct.
De geheimzinnigheid rondom de
verdwijning van de Poolse pries
ter in Engeland, father Borinsky,
is plotseling groter geworden
door de poging tot ontvoering
van diens vriend en landgenoot,
pater Mieczyslaw Bossovski, be
last met de zielzorg van 'n groep
Polen in Stafford.
De 38-jarige Poolse priester,
ex-gevangene van de Russen en
Duitsers, heeft van zijn kerke
lijke overheid opdracht gekregen
niet over de poging tot ontvoe
ring te spreken. Zijn parochia
nen echter hebben medegedeeld,
dat kortgeleden een grote, zwarte
luxe wagen voor het huis, waar
Pater Bossovski woont stopte,
Drie mannen stapten uit en klop
ten tegen het slaapkamerraam.
Father Bossovski zou volgens de
zelfde inlichtingen aan de drie
mannen gezegd hebben onmiddel-
Sneltankers van D.A.F.
voor Navolanden
EINDHOVEN In de komen
de dagen zal een groot aantal
sneltankauto's voor militaire doel
einden de D.A.F. verlaten om te
Rotterdam te worden verscheept
naar verscheidene Navolanden.
De order heeft een waarde van
2.120.000 gulden.
WASHINGTON, 30 Oct. (A.P.). President Eisenhower heeft
de arrestatie van de Poolse kardinaal Wyszinski een reden
genoemd om er aan te twijfelen, dat de communisten „over
eenkomsten, welke ter vermindering van de internationale
spanningen aangegaan zouden kunnen worden, zouden na
komen".
In een brief aan de republikeinse afgevaardigde Clement J. Zablocki
heeft de president verklaard, dat de arrestatie en internering van
de Poolse primaat „uitermate teleurstellend is voor diegenen onder
ons, die uitzien naar tekenen van communistische bereidheid voor
de eerbiediging van de fundamentele rechten van de mens op vrijheid
van gedachten en geweten".
Verder verklaarde hij: „Zonder blijken van een dergelijke bereidheid
is het moeilijk aan te nemen, dat de communistische regeringen
voornemens zijn overeenkomsten, welke ter vermindering van de
internationale spanningen gesloten zouden kunnen worden, na te
komen".
Stefan Kardinaal Wyszinski werd eind September gearresteerd.
lijk weg te gaan of hij zou de
kerkklok luiden als teken, dat hij
hulp nodig had. Toen de mannen
verder begonnen te kloppen,
holde de priester naar de kerk
om het hulpsein te geven. Hij
kwam echter tot de ontstellende
ontdekking, dat er geen geluid
uit de bel kwam. Later bleek,
dat de klepel met doeken was
omwikkeld. Hij verstopte zich
toen in de kerk.
Omwonende Polen, die iets on
gewoons hadden gemerkt, snel
den toe en belden de politie op.
De drie mannen in de zwarte
auto maakten zich uit de voeten.
Sinds de gebeurtenis wordt de
pastorie dag en nacht door de
parochianen bewaakt.
„In ons land mag, noch van de
socialisering van de geneeskun
dige zorg, noch van die van het
geneeskundige beroep gesproken
worden. Niettemin valt er ook in
ons land een zekere ontevreden
heid bij vele geneeskundigen te
genover het stelsel van de sociale
zekerheid te constateren. Deze on
tevredenheid is ten dele gegrond.
De toenemende specialisatie is er
èèn factor van.
De huisarts heeft een zeer zwa
re taak, onder andere door de
overbelaste spreekuren. Een re
medie hiervoor is moeilijk te ge
ven. De artsenspreiding door mid
del van beperking van het aan
tal ingeschreven patiënten per
arts (met het stelsel van uitster
ven) zal slechts langzaam kunnen
doorwerken. Een vestigingsverbod
in de steden? Er zijn bezwaren, en
de vrijheidszin van de Nederlan
der is bekend. Moet deze vrijheid
echter voorrang hebben boven
een steeds verder afglijden van
de medische zorg? Een ernstige
waarschuwing is hier op haar
plaats."
Dit zijn enige gedachten uit
een rede van de Directeur van
de Volksgezondheid, prof. dr. P.
Muntendam, voor de algemene
vergadering van leden der Fe
deratie van Bedrijfsverenigingen,
over de taak en de plaats van de
arts in de sociale zekerheid. Hy
sprak verder over de kwestie
van de uitbreiding van de kring
der verzekerden en betoogde o.a.
dat de huisvaders met een loon
tussen f5000 en f6000 het risico
voor een langer durende ziekte
niet kan dragen. Hij deelde ver
der mede, dat een ontwerp voor
een wettelijke regeling van de
bedrijfsgeneeskunde binnenkort
aan het parlement zal wcèden
voorgelegd.