met ideaal weer
Heel Friesland juichte over
Friese overwinning
Nederland luisterde via
radio naar Jeen en Aad
Ook minister Mansholt en
Mr Linthorst Homan
volbrachten de toer-tocht
Vroegere records werden
met stukken geslagen
DE ERELIJST
„Boven
verwachting"
Deelnemers aan
de Europese
titelstrijd
Op de keper
beschouivd
In volle aandacht
Elfsteden-probleem nr. 1:
hoe regel ik het verkeer?
NEGENDE ELFSTEDENTOCHT
iinimuiiiiMn
(Van onze verslaggever)
Ver voor de dag was aangebroken, bood de
straatweg LeeuwardenZwolle, aan de
Zuidgrens van de Friese hoofdstad, reeds
een beeld als anders alleen op de spits
uren van de drukste marktdagen. Lange
files auto's en wielrijders trokken een
cherpe lichtstreep tot aan de brug over
van Harinxma-kanaal. Daar zette een aan
tal sterke schijnwerpers de gladde ijsvloer
in een fantastisch licht en verschenen te
vens de duizenden toeschouwers, die in ge
spannen stilte langs de walkanten stonden
geschaard op dit ongewoon vroege uur
van een heldere wintermorgen.
Precies op tijd, twee minuten voor zes werden de deuren van
de loods opengeworpen waarachter de 138 deelnemers van de
wedstrijd ongeduldig stonden te wachten op de aanvang van
het evenement dat hun de laatste dagen geen moment uit hun
gedachten was geweest, waarvoor zij getraind en zich vele
opofferingen getroost hadden Toen begon de traditionele
race om het eerst het ijs te bereiken, deze keer over een
kleinere afstand dan andere jaren. Als een wilde horde
stortten de rijders zich bij de walkant neer en in koortsachtige
haast werden de schaatsen ondergebonden.
(Van onze verslaggever)
•Teen en Aad, een beetje bij-
F"komen, lagen languit in een
stoel op kamer B van hotel „De
Groene Weide".
Kamer B was tot studio ge
bombardeerd en Dick van Rhfjn
en Arie Kleiwegt omringden met
tedere zorgen „De twee gelukkig
ste mensen van de wereld", zoals
Djf'k van Rhijn hen noemde. Jeen
had een heerlijke douche geno
men en zich verkleed, Aad had
hierin nog geen zin gehad, maar
zat toch ook zo fris als een hoen
tje voor de microfoon. Jeen, de
onderwijzer uit Nijbeets, speelde
dolgelukkig met een telegram.
Dick van Rhijn moest het lezen
en even later vertelde hijzelf
vöor de R.O.N. van wie het was.
De inspecteur van het l.o. uit
Heerenveen de heer Doerenbos.
..Zijn inspecteur" was de eerste
van een stroom van telegrafische
gelukwensen.
..Voorbij Bolsward is het ge
beurd", vertelde Jeen v. d. Berg
on verzoek van Dick van 'Rhijn.
Vlak voor me zag ik een groepje
vier man de benen nemen.
Het waren de sterkste rijders dus
•k moest mee. „Kom op", had
hu naar v. d. Scheer geschreeuwd.
To=n hij (alleen) de kopgroep
bereikt had was de rest kinder-
„-„rk geweest. Ook Aad beaamde
dit. Moeilijkheden hadden ze niet
gehad, of het moest het zand ge
weest zijn bij Harlingen of het
sneeuwbuitje na Franeker. Veel
bewondering hadden de beide
overwinnaars voor Leffertsma
v:t. Stobbega. Ongetwijfeld had
h'i het sterkste gereden van het
.-ovtet en het meeste kopwerk
gedaan. „Er werd bij ons niet
peiankt", vertelde Aad verder,
dg samenwerking was geweldig.
D'otseling, vier kilometer voor
T eeuwarden kreeg Jeen het op
de heupen, de handen gingen los
on zo zaten we midden in de eind-
snrint. Ik zat tussen twee Frie
zen in. daar moet ik bij blijven,
dacht ik bij mezelf, die weten de
weg."
•Teen van der Berg geloofde
dat hij de overwinning aan het
'oooie" over de Noorderbrug te
danken had.
..Dat ik het eerst die brugleu- i
ning te pakken had is mijn ge
luk geweest. Zonder die brug had
de uitslag er heel anders uitge
zien." „Dus je hebt geprofiteerd
van de omstandigheden?" vroeg
van Rhijn De sportieve onder
wijzer knikte eerlijk van ja. Bui
ten klonk nog steeds het gejuich
van de duizenden. Elke aanko
mende kreeg zijn deel. „En wat
ga je morgen doen, Jeen?" was
de laatste vraag. „Voor de klas",
was het antwoord, „de kinderen
krijgen eerst een verteluurtje.
JEEN v. d. BERG
Geboren in Wartena, 26 jaar
en gehuwd, onderwijzer in Ny-
Beets, een dorpje dat thans naast
de Friese kampioen 'kortebaan
Geert Dijkstra, twee kampioenen
te huldigen heeft. Jeen v. d. Berg
is reeds jaren een der bekendste
Friese langebaanrijders, met zijn
neef Jeen Nauta als een soort
Siamese tweeling op tal van wed
strijden in Friesland en daar bui
ten van de partij. Bij de Neder
landse langebaankampioenschap-
pen behaalde hij de eervolle zes
de plaats in het totaalklassement.
Als rasechte Fries zal echter deze
elfstedenoverwinning de mooiste
zege van zijn leven zijn.
STEUN VOOR
AAD DE KONING
Opleggen is verboden voor
elke wedstrijdrijder. Ze heb
ben zich er gisteren ook niet
aan bezondigd. Toch heeft
Aad de Koning siteun geno
ten. Zijn vader vergezelt
hem steeds, bij alle wedstrij
den waaraan zijn zoon deel
neemt. Zo ook gisteren, van
zeer nabij heeft vader de
Koning de verrichtingen van
zijn zoon gevolgd. In Leeu
warden in hotel „De Groene
Weide" bleef hij bij Aad, van
zaal tot zaal, bij elke offici
ële gelukwens en bij het in
terview. En oom Coen de
Koning, tweemaal winnaar
van de Elfstedentocht luis
terde in Breda naar de pres
taties van zijn neef. Het is
met zulk een steun geen
wonder, die tweede plaats
Klaas Schipper, de tweede aan
komende uit de monstertocht van
1947 deed de eerste streek op
het harde ijs, op de voet gevolgd
door Leeuwardens hope Jan Cha-
risius en de jonge Alkmaarder
Hoogschagen. Nu volgden er
meerderen tegelijk in een tempo
als gold het een korte baanwed-
strijd: de rijders verdwenen uit
het licht van de koplampen en
gingen de pikdonkere nacht in.
Halverwege Sneek had zich reeds
een kopgroep gevormd, voorop
een rijder met een zaklantaarn,
die, zwaaiend van links naar
rechts in het rhythme van de
lange streek der Noren-rijders,
provisorisch de baan verlichtte.
Struikelend en vallend in het
donker over de barsten en schot
sen, klauwend om weer bij de
groep te komen, bleef toch
een twaalftal rijders bij elkaar
en bereikte gezamenlijk de con
trole in Sneek, waar fakkels op
lange stokken werden ontstoken
bij de nadering der rijders.
Onder het gejuich van het tal
rijke publiek (wat kunnen die
Friezen toch enthousiast zijn),
werden vliegensvlug de stempels
op de kaarten gezet en voor
waarts ging het weer, op IJlst
aan.
De namen van diverse rijders
in de kopgroep, Verhoeven,
Schippers, v. d. Hoorn, Charisius,
Wynia, De Koning, allen ge
renommeerde en geroutineerde
tourrijders, waarborgden een
sterke bezetting en toen na
Sneek een groepje van drie, die
tot Sneek een geringe achter
stand hadden waarbij de twee
neven Jeen v. d. Berg en Jeen
Nauta zich bij de kopgroep
hadden aangesloten, leek het
reeds waarschijnlijk, dat op dit
eerste deel van de tocht bet kaf
van het koren gescheiden was.
Slotermeer genomen
Dezelfde kopgroep stormde ook
in duizelingwekkende vaart langs
de met lampen aangegeven ba
nen over de nog schemerig ver
lichte eindeloze vlakten van het
Slotermeer, dwars door dit klein
ste der Friese stadjes, zich geen
tijd gunnend bij de controle op
het smalle grachtje tussen de
hoge wallen en de pittoreske
puntgeveltjes.
Voort ging het weer onder de
bekende Waterpoort, de weg
terug over het Slotermeer en dan
via Balk naar Stavoren.
Daar wachtte een verrassing.
Bii de Witte Brug onder Kippen-
burg passeerde de kopgroep, nog
ongewijzigd. Maar even later
voegde zich een tiental rijders
bij hen die waarschijnlijk een
kortere route gereden hadden!
Met ruim twintig man sterk
werd Frieslands Zuid-West-punt
weer verlaten, op naar Hinde
lopen in een te grote groep om
onderling samen te kunnen wer-
De officiële uitslag luidt:
1 J. van der Berg, Nü Beets,
7 uur 35 min.
2 A. J. P. de Koning, Purme-
rend, 7 uur 35 min. 3.8 sec.
3 J. W. P. Charisius, Leeuwar
den, 7 uur 35 min. 4.2 sec.
4 J. Nauta, Wartena. 7 uur 36
min.
5 A. Verhoeven. Dussen, 7 uur 36
min.
6 K. Leffertstra, Stobbega, 7
uur 37 min.
7 W. Wijnia, Cornwerd, 7 uur
59 min.
8 H. Lamberts, Wageningen, 7
uur 59 min.
9 J. van der Hoorn. Ter Aar,
7 uur 59 min.
10 P. Zwart Warga, 8 uur 7
min.
11 J. van Aarsen, Schoterzijl,
8 uur 7 min.
12. W. van Zandvoort, Eindho
ven, 8 uur 7 min
13. Th. F. Segers, Purmerend,
8 uur 7 min.
14 C. Scheer Amsterdam, 8 uur
7 min.
15 M. Wijnhout. Haarlemmer-
meer, 8 uur 7 min.
16 B. G. van der Vinden, Am
sterdam, 8 uur 8 min.
1P. Leffertstra, Stobbega. 3
uur 12 min.
18 P. Trooster, Amsterdam, 8
uur 12 min.
19 P. var. Zandvoort, Eindho-
,.v®n. 8 uur 12 min.
i X,an Woudenberg, Breuke-
len, 8 uur 12 min.
21 J. van der Sluis, Roermond,
8 uur 12 min.
22 J. Woudstra Britsum, 8 uur
12 min.
23 Klaas Schipper. Steenwijker
wold. 8 uur 13 min.
24 N. van der Pol, Hilversum,
8 uur 28 min.
25 G. Weerman, Nijeholtwolde,
8 uur 31 min.
26 F. K. Kuipers. Nijega, 8 uur
32 min.
27 H. M. J. Ottenschot Bentelo
Delden. 8 uur 34 min.
28 W. Halmun. Breukelen, 8 uur
34 min.
29 J. IJsbrandy, Bussum, 8 uur
34 min.
•30 J. Vermeulen, Breukelen, 8
uur 34 min.
31 Th. van der Ende, Maasdijk
8 uur 35 min.
32 L. H. de Graaf. Krommenie.
8 uur 44 min.
33 T. Hopman, Egmond aan de
Hoef, 8 uur 55 min.
34 W. C. Augustin, Amsterdam,
8 uur 55 min.
35 R. van der Zon, Alkmaar 8
uur 55 min.
36 P. ten Hoor, Haulerwijk. 8
uur 55 mins
37 L. Zeelen. Terschelling. 8 uur
56 min.
38 K. Min, Limmen (N.H.), 8
uur 58 min.
39 Kl. de Jong, Jorwerd. 8 uur
59 min.
40 J. H. Hottinga, Bilthoven, 8
uur 59 min.
41 J. Vossegat, Barneveld. 9 uur
42 H. Feitsma. Overschie, 9 uur
43 G. van Daalen, Oosterbeek,
9 uur 7 min.
44 H. de Waard, Utrecht, 9 uur
16 min.
45 M. H. Buyen, Amsterdam, 9
uur 17 min.
46 T. Michels, Amsterdam, 9
uur 17 min.
47 T. Mercuur. Langezwaag 9
uur 20 mins
48 W. van Loon. St. Jac. Pa.
rochto, 9 uur 20 min.
49 J. A. Wichertjes, Ruischer-
brug, 9 uur 20 min.
50 J. S. Sipkema, Delft. 9 uur 21
min.
51 A. Adema, Berlicum, 9 uur 21
min.
52 J. Schreur. Zuidwolde 9 uur
21 min.
53 C. de Waart, Amsterdam. 9
uur 23 min.
54 R. de Valk, Minnertsga, 9
uur 27 min.
55 L. Visser, Drachten, 9 uur
28 min.
56 E. Boes, Drachten. 9 uur 28
min.
57 S. Wanders. Wageningen, 9
uur 28 min.
58 D. Kroes. Leeuwarden, 9 uur
28 mins
59 A. Semplonius, Tjerkgaast, 9
uur 29 min.
60 H. Schreur Ruinerwold, 9
uur 31 min.
61 J. Seharloo, Rotterdam 9 uur
33 min.
62 J. Groot, Egmond aan de
Hoef, 9 uur 35 min.
63 D. de Jong, Leeuwarden, 9
uur 35 min.
De overige rijders, die de wed
strijd uitreden, zijn niet geklas
seerd.
ken. Zo werd Hindelopen gepas
seerd, zo werd Workum ook het
strijdtoneel van een grote groep,
zich aan de controlehokjes ver
dringende rijders.
Daar werden ook de plannen
voor een uitlooppoging gemaakt.
Tegen de wind in naar Bolsward,
werd het tempo fantastisch hoog
gehouden. De staalharde rijder
Klaas Schipper uit Steenwijker-
wold werd het te machtig, hij
moest lossen en zwoegde aileen
achter de groep aan. Ook de
rijders Vermeulen en Wouden
berg ui.t Breukelen, gaven er bij
Bolsward de brui aan. Jammer
dat ook de prima rijdende Hoog
schagen uit Alkmaar, die vanaf
het begin gemakkelijk de kop
groep had kunnen houden, uit
moest vallen. Een val door
een scheur in het ijs veroorzaakt,
had een kromgetrokken schaats
tot gevolg en zonder goed mate
riaal was het helse tempo niet
bij te houden.
Na Bolsward kwam pas de
kans voor de schaatsetite. Op het
bochtige binnenvaartje over
Schettens en Wibmarsum werd
het reeds verbazingwekkende
tempo nogmaals" verhoogd. Zes
rijders maakten zich los. Vanaf
Stavoren reeds was een moor
dende strijd gaande om uit de
grote groep los te komen. Geen
seconde rust hadden de rijders
zich gegund vanaf de startplaats
in Leeuwarden. Een uur lagen
de rijders reeds voor op een
normaal tijdschema en toen na
Bolsward kwtaim dan eindelijk
de kans. Wie niet tot de aller-
stenksten behoorde, moest lossen.
De grote slag
Plat voorover liggend op het
ijs, met een krachtige lange slag,
schoven daar zes man onweer
staanbaar naar voren, zes reuzen
op het ijs, die met elke krachtige
slag de afstand tussen hen en
de murw gereden groep groter
maakten.
Maar die tevens daardoor de
zware opgave kregen om geen
moment te mogen verslappen om
het gevaar achter hen geen kans
te geven. Ontzettend zwaar was
deze opgave, maar door hieraan
te voldoen, door de geest te laten
zegevieren over het vermoeide
lichaam, dat zonder een moment
rust werd opgezweept van start
tot finish, is het gelukt deze
ongelofelijk schijnende prestatie
van 7 uur en 35 minuten over
de Elfstedentocht te kunnen vol
brengen. Ook het onverwacht
gunstige weer en de voor een
Elfstedentocht ideale omstandig
heden van het ijs, werkten mede
voor een fantastisch record.
Harlingen—FranekerDokkum,
alles werd in ijltempo genomen
en na deze strijd tegen alles
wat achter hen lag, werd op het
laatste deel van tocht nog een
andere strijd uitgevochten. De
zes die als makkers om beurten
op kop hadden gelegen en elkaar
hielpen om deze topprestatie te
leveren, moesten met hun laatste
krachten thans de onderlinge
strijd uitvechten om de hoogste
eer op het gebied van de Friese
ijssport, het winnen van een his
torische Elfstedentocht, het vast
nagelen van de naam van een
hunner voor de loop van jaren,
misschien eeuwen!
Met knikkende knieën spurten
de zes sterken langs de Leeu
warder stadsgrachten, waar, zo
als bekend, Jeen v. d. Berg de
sterkste en de gelukkigste bleek.
Met een recordtijd achter zijn
naam, die, gezien de omstandig
heden waaronder deze tocht
plaats had, maar ook gezien de
onverflauwde krachtsinspanning
van start tot finish, zeer moei
lijk voor verbetering vatbaar zal
blijken.
Leffertstra krijgt toch
een prijs
Het bestuur van de Friese elf-
stedenvereniging heeft besloten
alsnog een zesde prijs uit te rei
ken en wel aan K. Leffertstra,
die bijna de gehele dag in de
kopgroep heeft gereden, ook toen
na Bolsward de groep van zes
man ontstond, waaruit tenslotte
de winnaar naar voren kwam.
Oorspronkelijk waren maar vijf
prijzen beschikbaar, maar men
is van mening, dat ook Leffert
stra een medaille heeft verdiend.
Voorzitter Hannema:
Bij de met vele vlaggen getooi
de, door een duizendkoppig pu
bliek omzoomde zonnige finish
bij de Oldehove, stond een glun
der lachende voorzitter van het
Elfstedentocht-comité, de heer A.
E. Hannema, oud-burgemeester
van Harlingen.
We vroegen hem wat hij er
van dacht. „Geweldig", zei hjj.
„Het is boven alle verwachting
verlopen. We hebben eerst over
verschillende omstandigheden
nog wel even in angst gezeten,
maar alles is meegevallen. Het is
een goede dag geweest."
Ook burgemeester A. A. M.
van der Meul'en van Leeuwarden
toonde zich blij tevreden. „Ik heb
veel lof," zo zei hij, „voor de
prachtige organisatie van, deze
tocht." En met gerechtvaardigde
trots wees hij er op, welk een goed
aandeel ook de gemeente Leeu
warden in deze geslaagde dag
heeft gehad. Het gehele finish-
traject is door de gemeente met
de grootste zorg voor elkaar ge
maakt. Er is gedaan wat er maar
gedaan kon worden, zo vertelde
ons de burgemeester. De gemeen
telijke badinrichting is de laatste
dagen gesloten geweest om het ijs
niet door het warme afvoerwater
te laten bederven. En bij het be
gin van de Dokkumer Ëe is een
houten wand in het water aange
bracht, om het warme water van
het P.E.B. tegen te houden. En
dan niet te vergeten het keurige
werk van de politie, inderdaad,
burgemeester van der Meulen
had ook volop reden tot tevre
denheid.
DA VOS, 2 Febr. Voor de
Europese kampioenschappen in
het hardrijden op de schaats,
die Zaterdag 6 en Zondag 7 Fe
bruari a.s. te Davos worden ge
houden, zijn de volgende in
schrijvingen binnengekomen:
Rusland: Gontsjarenko, Shilkov,
Grishin.
Engeland: Cronshey, Dymock,
Stevens.
België: Laboubee, Detaille. Nys.
Nederland: Broekman, de Graaff.
Huiskes, Maarse, Schuier, van
der Voort.
Noorwegen: Andersen, Aas,
Haugli. Hodt, Johannessen
Seiersten.
Finland; Salonen. Jaervinen, Sa-
loma.
Frankrijk: Heckli, Cartaux, Guil-
loz.
Zweden: Ericsson, Stroem, Sjoe-
lin. Pajor, Malmsten.
Italië: Citterio, Caroli.
Duitsland: Meding, Raepple,
Keiler.
Oostenrijk: Mannsbarth, Offen-
berger, Josef Eminger, Kurt
.Eminger.
Zwitserland: Kuil, Rohrbach.
Hardmeier.
Amerikaanse
belangstelling
Tussen het legertje persfotogra
fen dat rond de finish zwermde
bevond zich ook een Amerikaan,
die voor het geïllustreerde tijd
schrift „Life" en een Frans ge-
illustreerd blad was uitgezonden.
Hij knipte vele plaatjes, met ken
nelijk genoegen van de ene plaats
naar de andere zwervend. Ergens
langs de kant probeerde hij ver
schillende keren een groepje kin
deren te fotograferen. De kinde
ren begrepen maar niet waarom
die man zo gehurkt vlak voor
hen ging zitten en maar druk in
het Engels redeneerde en mop
perde en probeerde iemand vlak
voor zich te trekken.
Ze konden ook niet weten, dat
het hem niet om de gezichten,
maar om die aardige gele klomp
jes te doen was, welke een der
jochies droeg. We weten niet of
hij er tenslotte toch nog in ge
slaagd is, een klompenfoto te
maken. We hopen het voor de
lezers van „Life".
Z. Exc. minister Mansholt en de
Commissaris der Koningin in
Friesland, mr. H. P. Linthorst
Homan, kwamen samen, moe
maar voldaan, om zestien minu
ten over zeven 's avonds aan de
finish.
Het was een tocht geweest om
voor je plezier te rijden, zo zeide
de Commissaris, die het niet al
te zwaar gevonden had.
De eerste dame, die onder luide
toejuichingen om 5 uur de finish
gasseerde, was <me' Aaltje van
'ellen-Siebersma, uit Friens, 31
jaar oud en moeder van een half
jaar oude dochter. Ze had ook
in 1947 de tocht gereden. Ze reed
nu met haar man en diens vriend.
Ze was best tevreden over het
verloop van de tocht en had al
leen ibij Hylpen (Hindeloopen)
een inzinking gehad. Ze was blij
dat ze als eerste was aangeko
men.
Het eerste groepje mannelijke
toahtrijders kwam om 3.15 uur
binnen.
Om kwart voor zes
Bij de vele moeilijkheden die de elfstedentocht in het verleden
reeds geboden heeft, is thans nog een andere gekomen, namelijk
het verkeersprobleem.
Wie de kilometerslange file auto's gezien heeft langs de weg
WorkumBolsward, waar de weg en het vaarwater der Elf-
stedenroute evenwijdig lopen, kan zich misschien een beeld
vormen van de chaos, welke deze gemotoriseerde divisie in de
smalle straatjes van de oude Friese stadjes veroorzaakte.
In Sloten kon men door de auto's nagenoeg geen plaveisel
meer vinden, in Stavoren en Dokkum was de toestand weinig
beter. Hopeloze situaties ontstonden op de meestentijds smalle
wegen zoals bij Tjerkwerd, waar een auto over de kop geslagen
was en de helft van de rijweg versperde of zoals 'bij Finfcum, waar
enige vrachtauto's, die daar anders de weg alleen hebben, thans
oorzaak werden van een bijna hopeloos lijkende verkeerslknoop.
Het verdient een volgende keer wel aanbeveling om op dit
gebied met behulp van Rijks- en gemeentepolitie diverse maat
regelen te nemen of diverse wegen geheel af te sluiten voor
wagens" die niet in het bezit zijn van b.v. een Elfstedenvergun-
ning. Het aantal wagens dat er dan nog overblijft voor pers,
foto, radio, televisie enz. zal dan toch nog moeite genoeg hebben
een vlot verloop te 'bewerkstelligen.
De Elfstedentocht zit er
weer op. Eens in de zoveel ja
ren komt dit marathonevene
ment op schaatsgébied op het
programma voor en het is dan
ook geen wonder, dat de
Fries, gehecht aan traditie, zo
veel belangstelling en liefde
toont voor deze sportprestatie
bij uitnemendheid.
We hebben eerlijk gezegd
onze ogen uitgewreven. Dat
doen we wel meer 's morgens
vroeg, maar ditmaal zaten we
al recht overeind in onze volg
auto, toen we de start ten zui
den van Leeuwarden voor
deze elfstedentocht hadden
meegemaakt. En al naarmate
de tocht vorderde steeg onze
bewondering voor de uitmun
tende organisatie, die hier ten
toon werd gespreid. Veel op
offeringen moesten de con
troleposten zich getroosten.
Veel moesten de mannen ge
daan hebben, die de baan heb
ben uitgezet, die de hele route
moesten nagaan of- er geen
wakken waren, die gevaar
konden opleveren voor de rij
ders.
Overal waren de controles
duidelijk aangegeven en in het
rustieke Hindelopen bijv. was
het een fraai gezicht, de rij
ders via de stroblokken de wal
te zien beklimmen, hun ge
zichten door een geopend
raam steken, en weer weg te
zien rijden. Hier verloor
„nummer 127" zijn controle-
kaart. Zijn volgende stempels
werden hem op zijn rugtas ge
drukt. In Franeker lag de con
trolepost onder het bolwerk
op de oude stadsgracht. Een
typisch wintertafereel, dat een
schilderij waard was. Maar
minder fraai was het „ge
vecht", dat de politie met een
opstandige fotograaf leverde.
Op het dak van de jurytent
Deze huldigde het standpunt
„hij (een andere fotograaf) er
op, ik er ook op!" Hij was
met geen goed woord van dit
voornemen af te brengen. Tot
de sterke arm zelf op het dak
verscheen en een complete
wïld-westroman zich afspeelde
voor de ogen van de geamu
seerde toeschouwers. Een offi
cier van de Kon. Landmacht
wist tenslotte de woorden te
vinden, die tot een oplossing
leidden.
De rijders zagen dat alle
maal niet. Die hadden hun
eigen moeilijkheden. Een mi
litair verloor zijn etenstrom-
meltje en viel als een uitge
hongerde wolf in de Groene
Weide op een portie eieren
met brood aan. De wedstrijd
rijders gunden zich geen tijd
om zelfs maar een dronk tot
zich te nemen. Voort rijdende
gooiden ze de koffie of de cho
colade tegen de lippen. Meer
niet.
En overal sportief publiek.
Overal massa's publiek. Hon
derden inwoners brachten
Hindelopen, Staveren, Sloten,
Workum, IJlst en Balk op de
been. Nog veel meer toeschou
wers stonden geschaard langs
de grachten en vaarten in
Sneek, Harlingen, Franeker
en Dokkum. Terwijl in Leeu
warden de mensenmassa niet
te overzien was.
Dat alles heeft ons ver
baasd. We kennen de Friezen
als een nuchter, kalm, volk.
Dat niet gauw van zijn stuk te
brengen is. Dat zich niet gauw
geeft. Maar deze Elfsteden
tocht leeft in alle harten, die
in het Heitelan kloppen. Dat
is ons duidelijk geworden in
de steden en dorpen, op de
vlakten en langs de wegen.
Overal, waar de op en neer
deinende slang van rijders
zich vertoonde, renden de in
woners over het land, door de
straten naar de vaart. Dan
weerklonken de aanmoedigin
gen. Voor Jeen en voor Auke,
voor Jan en voor Klaas. Maar
ook voor de Hollanders, die
goed in de „course" zaten.
Natuurlijk was iedere Fries
extra blij om de zege van hun
Jeen van der Berg. Maar we
weten zeker, dat de overwin
ning van bijv. Aad de Koning
even hard zou zijn toege
juicht.
En dat is iets, wat we bo
venal waarderen. De sportieve
waarde van deze Elfsteden
tocht heeft daardoor nog meer
aan intensiteit gewonnen.
G. T.
