BON Bij het Florafeest in Bovenkarspel Waar de wetenschap het oog houdt op ziekten die de bol bedreigen esgabardines mmmmmm^ Proefkonijnen voor de serologie Jhr mr dr van Nispen tot Pannerden over de belangen van het vak V egrachl Tel. 5225j Nog één dag Psychologie en reclame: „Geeft Uw vrouw bloemen" Welkom Dinsdag 16 Februari 1954 Pagina 5 in onze winkels! send lellen en dessins In het laboratorium van prof. v. Slogteren Studie heeft dit grote doel: vervolmaking van het eindproduct MODESHOW IN DE VEILINGZAAL Maakt de bedrijven up to date Over de teelt van irissen Ne versie-stand OPER I il ^4 37.50 EED! •IWM^XX\VNXAAXXXXAXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX\XXXXXXXXXXXX\\XXXXXXAXXXXXXX\XXXXXXXXXXXXVVXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX\XXXXXX\\\^ ^^^x^x^w^x^^v^x^x^^^^^^^w^x^'x^^^^^x^^^x^xw^^xwwwwwwwwwwwvwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwvwvwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwvvvwww „Noch de hoop het doel te bereiken is nodig om iets te ondernemen, noch succes om te volharden." Deze leus van Willem de Zwijger heeft professor doctor E. v. Slogteren, directeur van het Laborato rium voor Bloembollenonderzoek te Lisse, tot de zijne gemaakt. Hij heeft die woorden eens uitgesproken in een rede, gehouden in 1941. Bijna vijf en twintig jaar had prof. v. Slogteren toen het weten schappelijk onderzoek geleid. En ook nu, in 1954, komt de bezoeker van het laboratorium onder de indruk van het enorme enthousiasme waarmee prof. v. Slogteren zich aan de studie wijdt. Een geleerde van grote internationale faam, dat is hij, die toch ook zo graag met de mannen van de dagelijkse practijk van gedachten wisselt. „Het onderlinge vertrouwen, nodig voor een goede samenwerking, meen ik vooral te mogen toeschrijven aan het feit, dat wij ons nimmer op een hoog paard hebben gezet en ons hoogstens als gelijkwaardige medewerkers beschouwen in ons team". Het ware onmogelijke mogelijk werd en alle bloembollenkwekers eens de gelegenheid kregen het laborato rium te Lisse te bezoeken en te spreken met prof. v. Slogteren over al die dingen welke hun en hem zo na aan het hart liggen. Doch de directeur van het labo ratorium heeft over gebrek aan belangstelling niet te klagen. „Het bezoekersprobleem is erger dan het onderzoek", zegt hij lachend, terwijl hij het dikke bezoekers- register doorbladert en nu en dan de vinger legt bij handtekeningen van ministers en andere hoog waardigheidsbekleders uit bin nen en buitenland. „Dit is de handtekening van de Koreaanse minister van Buitenlandse Zaken. En wat deze Arabische letterte kens ons te zeggen hebben, weet ik ook niet". In de werkkamer van prof. v. Slogteren hangt een oorkonde uit 1942, waarop deze tekst: „Bij het voltooid zijn van vijf en twintig jaren arbeid ten bate van het Nederlandsbhe Bloembol len-bedrijf, wordt door het Cen traal Bloembollen Comité aan prof. dr. E. v. Slogteren déze oorkonde aangeboden, als blijk van hulde en erkentelijkheid voor 'de onschatbare diensten door z.h.g. met zijn medewerkers aan het vak en zijn beoefenaren gegeven. Met name door volko men beteugeling van het aaltjes- ziek der narcissen en het geel ziek der hyacinthen, door geslaag de bestrijding van andere ziekten in de bolgewassen, door gron dige bestudering van de virus ziekten, het openen van een weg ter bestrijding van de narcisvlieg en' het vinden van een middel ter voorkoming van het kiepen der wensen dat het tulpen. En voorts door, voortbou- wend op vroegere onderzoekin gen de methoden te verbeteren voor de vroeglbroei van tulpen en narcissen, waardoor de bloeitijd van laatstgenoemde met zes we ken werd 'vervroegd, evenals door behandeling van hyacinthen en narcissen voor het Zuidelijk Halfrond". Is dat nog niet genoeg? Pro fessor van Slogteren zou zijn roeping verloochenen indien hij deze vraag bevestigend zou be antwoorden. In de demonstratie zaal met maquettes en foto's en kaarten betoogt -hij dat de we tenschap niet stil kan blijven staan bij hetgeen is bereikt. Zo lang de mens werkt en produ ceert, zal hij voor raadselen ko men die alleen door diepgaand onderzoek kunnen worden op gelost. En alle studie door de directeur en zijn staf van medewerkers verricht, heeft uiteindelijk dit grote doel: de vervolmaking van het product welke tot een bevre diging' van de eindverbruiker leidt. Dat is de beste vorm van onpersoonlijke reclame. Wandelend door de talrijke af delingen van het laboratorium, verklaart en doceert professor v. Slogteren. Hij toont ons de kaar ten die gehele wanden in beslag nemen en de optimale tempera turen gedurende het export-sei zoen aangeven. „Door versche ping naar de meer „gevaarlijke" gebieden ongeveer een maand te verlaten, hebben we niet alleen bereikt dat menig exporteur nu nog in Augustus een weekje va- cantie kan nemen, maar vooral, dat onze bloembollen in zoveel betere conditie arriveren. Hierin alleen ligt misschien een even groot belang voor de verbetering van onze export als in alle an dere methoden van ziekten- bestrijding en cultuurverbetering tezamen, hoeveel voordelen de laatste ook hebben opgeleverd". Er dient dus terdege rekening te worden gehouden met de tempe raturen in het buitenland. Onder kunstmatige temperaturen moeten de bollen in ons land blijven tot dat de juiste verschepingsdatum is aangebroken. „Een Westfriese exporteur die van deze opvatting niet overtuigd was, zei me eens u treft het niet, ik heb een harde kop. Ik zei hem dat mijn Gro ningse kop nog harder was". De serologie. Van het grootste gewicht is het virus-onderzoek door middel van de serologisehe methode. Prof. v. Slogteren zet uiteen dat de sero logie een belangrijk hulpmiddel is voor een snelle en objectieve diagnose van vele virus-zieke planten. Ze is ook een hulpmiddel om de aanwezigheid van het virus in bepaalde gedeelten van de plant in kwantitatieve zin vast te stellen en zo een denkbeeld te geven van de verspreiding van het virus. Voor de bereiding van anti-serum bedienen prof. v. Slog teren en zijn assistenten zich al lereerst van dieren, t.w. paarden en konijnen. Vandaar dat de ko nijnenhokken zulk een groot ge deelte van het uitgebreide ge bouwencomplex in beslag nemen. Een van de moeilijkheden bij het onderzoek is, dat het virus zich alleen voortplant in levende weef sels. Derhalve worden de anti- De electronen-microscoop, waardoor het virus, vele malen kleiner dan een bacterie, zichtbaar wordt. stoffen welke bij die dieren door inspuiting met het sap van zieke planten zijn verkregen, in andere planten geconcentreerd, overgeënt, „Vele van mijn grijze haren zijn zeker te danken aan de pro blemen welke verband houden met de verzorging, voeding en het gezond houden van de konij- nenstal". We willen het graag geloven, gezien de betekenis wel ke aan het snel en juist stellen van de diagnosen moet worden toegekend. De serologie is niet een won dermiddel tegen alle problemen bij de bestudering en bestrijding van alle virusziekten. Voorlopig althans zijn er nog vele ziekten waarbij zij in het geheel geen diensten kan bewijzen, omdat de hierbij optredende viren zgn. serologisoh inactief zijn of omdat de „gastheer-planten" nog on overkomelijke moeilijkheden ge ven voor de serologisehe techniek. De gebruikte anti-sera hebben voorts geen genezende waarde voor individuele planten en het is niet mogelijk om van alle bin nengebrachte planten welke van virus-ziekte worden verdacht, even langs serologisehe weg de ziekte te bepalen, zolang in het laboratorium niet van te voren een anti-serum is bereid. Het zal intussen duidelijk zijn, Vandaag zal er nog hard ge werkt moeten worden in de veilinghallen van West-Fries landte Bovenkarspel. Maar vannacht komt het er het meest op aan. Zo gaat het tel- kenjare: de laatste uren vóór de opening zijn beslissend voor het verkrijgen van een geheel, dat exposanten en bezoekers bevredigt. Onder leiding van arrangeur Woudenberg wor den de bloemen zo'n kleine 100.000! gazons, heesters en andere beplantingen gecom poneerd tot een loflied op de Westfriese bolproducten. Voor de begeleiding zorgen de mid denstanders en de inzenders aan de afdeling mechanisatie. Het nachtelijk lawaai, dat ver oorzaakt wordt door liamer- geklop, geloop, gedraaf, beve len, klinkt ook als muziek, omdat dit alles getuigt van een ijver, een enthousiasme en een optimisme dat wel succes tot gevolg móét hebben. In de verbazingwekkende ont wikkeling van de Westfriese Flora is ieder jaar opnieuw een record gebleken, wat betreft bezoek, kwaliteit der inzen dingen en het aantal exposan ten. We mogen de show van 1953 wat de belangstelling aangaatwel buiten beschou wing laten. De omstandigheden in Februari van het vorige jaar waren er niet naar, om een ongekend groot aantal be zoekers te verwachten. We ge loven dat het niet voorbarig is te voorspellen dat van 17 tot en met 21 Februari het totaal der bewonderaars van al het schoons dat natuur en tech niek in Bovenkarspel heeft saamgébracht, de dertigdui zend overschrijden zal; temeer omdat de barse winter zich teruggetrokken heeft en de lente goedgunstig heeft toege staan het mensdom op haar komst voor te bereiden. Westfriese Flora, weest van aller bewondering verzekerd. De maquette van het Labora torium voor Bloembollen- onderzoek. Het grootste ge deelte van het complex is tot stand gekomen voor rekening van het Centraal Bloembollen Comité. Het Rijk heeft voor het kleinste gedeelte de finan ciën verstrekt. Het complex omvat o.m. een hoofdgebouw, klimaatkamers, demonstratie zaal, trekkassen, laboratoria voor serologisch- en virus- onderzoek, woningen, stallen en warenhuizen. dat de anti-sera, ook al hebben ze geen therapeutische waarde voor de individuele planten, van het grootste belang kunnen zijn voor het saneren van gehele ge wassen en in het bijzonder voor het selecteren van het plantgoed van vegetatief voortgekweekte gewassen zoals bijvoorbeeld bloembollen en aardappelen, om dat ze een vroegtijdig vaststellen van de ziekte mogelijk maken. Hard werken en scherp uitzien. De lezer moge ons de ver schillende technische details wel ke bij een uiteenzetting van de betekenis van het laboratorium onvermijdelijk zijn, vergeven. Al pratend heeft professor van Slog teren ons gevoerd langs de cellen en thermostaten waar de invloed van verschillende temperaturen op de bollen wordt nagegaan. We belandden bij de electronen- microscoop met zijn vermogen een virus 177.000 maal te vergro ten Met gerechtvaardigde trots toonde de professor de nieu we conferentiezaal die plaats biedt voor 250 personen. En toen we na de kassen ook de uitbrei ding van het laboratorium had den bezichtigd, hebben we nog geruime tijd met professor van Slogteren in diens kantoor zitten praten over het wetenschappelijk onderzoek waar iedere kweker de vruchten van plukt. Het werk van professor v-an Slogteren en zijn staf geniet een internationale be kendheid. Doch de professor ver richt zijn arbeid niet om roem te ver-werven. Als een waarlijk groot geleerde kent hij het betrekke lijke van alle verworven kennis. En hij herhaalt de woorden van Pasteur: „Het geluk helpt in de eerste plaats hen, die hard wer ken en scherp uitzien". FLORA Gedurende de Flora- tentoonstelling zal in de afmijn- zaal van de veiling een aantal- modeshows worden gegeven ge organiseerd door fa Brugigemann te Hoorn. In totaal worden ongeveer 80 modellen getoond, die gezamen lijk een uitstekend beeld zullen geven van wat de voorjaarsmode 1954 de dames brengt. Medewerking wordt verleend door de fa C. Aben voor de schoe nen; de fa Heeker voor de tassen en de fa Spijker van Loenen voor de hoeden, die tijdens de shows door de mannequins gedragen zullen worden. Bij de bollenkwekers van de „Noord" is Jhr mr dr O. v. Nispen tot Pannerden een even goede bekende als bij hun collega's van de „Zuid". Want Jhr v. Nispén is voorzitter van de Algemene Neder landse Vereniging voor Bloembollencultuur, met 6000 leden, van wie misschien wel vijftig procent in het gebied boven het Noordzee kanaal de bedrijven voert. Bovendien is Jhr v. Nispen voorzitter van het Centraal Bloembollen Comité, de instelling die de onper soonlijke reclame verzorgt en derhalve in de volle belangstelling- van de kwekers staat. In het gemeentehuis van Hillegom hebben we met de heer v. Nispen gesproken. Over allerlei onderwerpen, welke zowel de Vereniging, het Comité als dc kwekers betreffen. voor de leden méér betekent dan een lichaam dat een blaadje uit geeft en de gelegenheid heeft ge boden de beurs te bezoeken. Ik wijs er o-p dat het contributie bedrag met honderden voor hen wordt terugverdiend" Wie het nog niet wist: de func ties, die we zo juist hebben ge noemd, komen voor de heer van Nispen op de tweede en derde plaats. Allereerst is hij burge meester; doch wie waagt het te denken dat zijn plichten in de bloembollenwereld daardoor in het gedrang komen? De kwekers weten dat hun belangen bij hem een verdediger hebben zoals er moeilijk een betere zal worden gevonden. Om het m-aar populair te zeggen: Jhr v. Nispen loopt „warm" voor de mannen van het bollenvak en wat hij doet, dat doet hij met een groot enthou siasme. Wellicht kan hij het daarom moeilijk verkroppen dat er nog kwekers zijn die het bestaan en het werk der vereniging als de meest vanzelfsprekende zaak ter wereld beschouwen en maar al te gauw geneigd zijn te pruttelen tegen op zich onbelangrijke za ken, die hen in de Vereniging niet helemaal aanstaan. „Dan zeg ik altijd maar, dat de Vereniging En dan zet Jhr v. Nispen uit een welke diensten de Algemene Vereniging voor Bloembollencul tuur haar leden bewijst. Zij be hartigt alle vak-technische be langen. In dit verband mag wor den gewezen op de kwaliteits- keuringen en de gezondheidskeu- t'ingen, waarvoor de eigen instel lingen werkzaam zijn. De Vereni ging heeft haar proef- en mon- stertuinen. Zij heeft zich ook be last met de „nomenclatuur" ofte wel de naamgeving. Teneinde te voorkomen dat aan bolgewassen namen worden gegeven die eer der reeds zijn toegekend, wordt zeer nauwkeurig een register bij gehouden, waarvoor ook met het buitenland contact bestaat. Enge land kent bijvoorbeeld zijn „clas sified list". Het gaat er boven dien om, te voorkomen dat een bol een naam krijgt die in dui delijke tegenstelling staat met de bloem die ze voortbrengt. Een lilliputter mag zicb geen Goliath noemen.Dat de kwekers overigens heel wat ruimte wordt gelaten om hun fantasie in de naamgeving bot te vieren, zal een ieder beamen die zich eens op dit gebied heeft georiënteerd. De Flora te Bovenkarspel geeft de komende dagen ook wat die na men betreft een interessant beeld Een nauwkeurige omschrijving van de kleuren der boïbloemen wordt eveneens door de Vereni ging gegeven en ter verifiëring vastgelegd. Het scheidsgerecht Er zijn echter nog heei wat meer aspecten in het werk van „Bloembollen-cultuur" en wel die, waarvan men kan zeggen dat ze het economische belang van de kwekers onmiddellijk raken. Zo is er een handelsreglement, met een scheidsgerecht bestaande uit deskundigen, mensen van het vak. De voorzitter en de secretaris zijn juristen, hetgeen ook wel nodig is om de soms ingewik kelde kwesties tot de juiste op lossing' te brengen. De uitspraak van dit scheidsgerecht is bindend en ze heeft het voordeel dat ze snel, goedkoop en met kennis van zaken wordt gedaan. Per jaar worden pl.m. 100 geschillen ter arbitrage voorgelegd. Dat wil dus nogal wat zeggen. Het be langrijkste acht Jhr van Nispen evenwel de preventieve werking van het scheidsgerecht. Iemand die twijfelt of hij het wel bij het rechte eind heeft of sterker nog: er in zijn hart van overtuigd is .een onjuiste houding te hebben aangenomen, zal liever dan het „hogerop" te zoeken, trachten tot een schikking te komen. De Belastingcommissie van de Vereniging treft regelingen met belastinginspecteurs en bepleit ook faciliteiten, wanneer de wet geving de mogelijkheid daartoe biedt. Menig bollenkweker zal zich nog dankbaar herinneren hoe ook in dit opzicht bemidde lend werk is verricht. Reclame en psychologie „Bloembollen en Nederland". Dat in zovele landen de bloem bol wordt beschouwd als een pro duct waarvoor wij het alleen recht als kwekers mogen opeisen, is stellig te danken aan de on persoonlijke reclame van het Centraal Bloembollen Comité, dat jaarlijks zo'n twee en een half millioen aan propaganda uitgeeft en dit bedrag er voor de kwekers dubbel en dwars weer uithaalt. In alle landen waar onze bollen op de markt komen, wordt de reclame met behulp van deskun digen aldaar, volkomen aangepast aan de psychologie van het volk. Om een voorbeeld te noemen: de Zweden, hoe merkwaardig dit moge zijn voor bewoners van een Noordelijk land, zijn enigs-zins sentimenteel van aanleg. Daarom is het heel begrijpelijk dat de reclame voor hen wordt gevoerd met slagzinnen als: „Wanneer gaf u uw vrouw voor het laatst bloe men?" De Zweed, die zich bij het lezen van deze vraag met wroe ging herinnert dat zijn echtge note de kleurrijke attentie lang heeft moeten ontberen, zal niet aarzelen te zorgen zijn schade in te halen of op zijn minst het voornemen maken zijn tuintje tot vreugde van zijn vrouw met bol len te beplanten. In de Verenigde Staten is vo rig jaar een grote foto-wedstrijd georganiseerd. En hier zo goed als in de andere landen draaien de kleurenfilms, hangen de affi ches, worden folders verspreid, tuinen en parken beplant. Dezer dagen is een Hollandse speelfilm gemaakt, waarvan de opnamen door een Amerikaan zijn ver zorgd. Deze film natuurlijk speelt de handeling zich in de bollenstreek af is voor buiten lands gebruik. Jhr. mr dr O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden. Of er werkelijk nog sprake is van een controverse tussen „Noord" en „Zuid"? Jhr v. Nis pen kon het to-t zijn spijt niet ontkennen, dooh voegde hier ge ruststellend aan toe, dat er meer sprake is van een technische te genstelling dan van een misver staan van persoonlijke aard. „De handel die in de „Zuid" is ge concentreerd, heeft uiteraard een andère visie op de prijzen dan de kwekers Waar blijven ze? Jhr v. Nispen noemde het ten slotte frapperend, dat de bollen kwekers zo sporadisch gebruik maken van de mogelijkheden van financiering door middel van het Borgstellingsfonds voor de Land bouw afdeling Tuinbouw, dat de gelden uit de Marshallhulp ver strekt. „Waarom maken de groen ten- en fruitkwekers er wél ge bruik van? In Noord-Holland kan nog zoveel gebeuren om de bol- lenbedrijven up to date te maken Denk maar eens aan de schuur- behandeling". We geven de wenk van de heer v. Nispen graag ter over weging! Als a.s. Woensdagmid dag de voorzitter van de Westfriese Flora zijn woord van welkom heeft gesproken en de Directeur van de Tuinbouw, de heer Ir. Honig, de tentoonstel ling voor geopend heeft verklaard, zullen de deu ren van de grote veiling hallen worden geopend, om allen, die ook dit jaar weer willen genieten van al het schone wat de na tuur in zich draagt, toe te laten. Zal het ook deze keer de moeite lonen om de „Flora" een bezoek te brengen? Ongetwijfeld! Al heeft moeder natuur vorst Thialf teruggeroepen, zel ve is zij nog in rust en nog niet gereed ons van haar gewaad, dat zo schoon kan zijn, te laten genieten. Zij staat echter wel toe dat de ondernemende West friese bollenkwekers niet wachten tot zij gereed is om haar schoonheid te tonen, maar door liefde voor de bolbloemen, ge paard aan een groot vak manschap, reeds nu de be zoekers van deze show laten zien wat Westfries land bieden kan. In ons steeds meer ge compliceerd wordend le ven, nu het schijnt dat de dagen, maanden en jaren steeds sneller voortgaan, zal het goed zijn in deze dagen een rustpunt te vin den temidden van de bloe men die vreugde zullen schenken aan allen die komen om van een onge kende kleurenpracht te genieten. De organisatoren wens ik toe, dat, evenals in vo rige jaren, weer tiendui zenden bezoekers van hun steeds terugkerende waar dering zullen getuigen. Aan allen die in de ko mende dagen Bovenkar spel bezoeken, roep ik een „hartelijk welkom" toe. J. ELDERS, Burgemeester van Bovenkarspel De heer S. Schaper-Rood, voor zitter van de Flora, is een echte Westfries; bedachtzaam en niet gemakkelijk tot enthousiasme te bewegen, tenzij het gaat om een zaak waarvan gebleken is dat ze dit enthousiasme waard is. Het geen o.a. het geval is met de ten toonstelling en niet op de laatste plaats dat onderdeel van de bloembollencultuur waaraan de heer Schaper zijn hart heeft ver pand en waarvan hij het grootste sortiment in Westfriesland heeft bereikt: de irissen. Praat met de heer Schaper over irissen en ge verneemt belangwekkende bijzonderheden. Over de „Wedgewood," de meest bekende, waarna evenwel ver scheidene andere variëteiten zijn gekweekt, zoals de „Perfection", de „Golden Harvest" en de „Gol den Emperor." De laatste twee gele irissen zullen het binnen en kele jaren wel moeten afleggen tegen soorten die wat betreft de Meur en de grootte van de bloem van betere kwaliteit zijn. Zo blijft er ook in deze teelt een evolutie. Irissen, ze zijn er in vele Meur- nuances: blauw, wit, oranje, geel en lila. Maar de heer Schaper beschrijft ook de „Prinses Irene", op een manier zoals de vakman dat doet. Hij praat over oranje lippen, gele bovenlippen en witte veren of staanders. Een zeldza me bloem, maar moeilijk in de cultuur. Een zeer bijzondere iris is de „Harmonie" met haar bron zen lippen, blauwe bovenlip en lila veren. In binnen- en buitenland is de vraag naar irissen groot. De ex port is vooral naar het eiland Jersy van betekenis, doch is ove rigens op alle bollen-importeren- de landen gericht. De teelt biedt voor de Westfriese kwekers on getwijfeld nog goede mogelijkhe den. Er is ten aanzien hiervan evenwel nog vrees voor ziekte. De bloem is zo gevoelig voor „Irwade grond." Doch de bestrij ding der ziekten heeft ook in deze teelt voortreffelijk gewerkt. Zoals vorige jaren heeft de NEVERSIE (Nederlandse Vereni ging tot bevordering der weten schappelijke veredeling van .Sier gewassen) weer een stand inge richt op de Win terflora. Voor het levende materiaal heeft de bollenkweker Fred. Sin ger uit Wijdenes zorg gedragen, terwijl Dr. W. E. de Mol van Dud Loosdrecht en zijn medewer kers het „papieren gedeelte" voor hun rekening hebben genomen. Het midden van de stand bevat het levende materiaal: tulpen, waarmee geëxperimenteerd wordt en (voor het grootste deel althans) gebroeid door de heer Fred. Sin ger te Wijdenes! Het is materiaal, betrekking hebbende op proeven van hemzelf en op proeven van Dr. De Mol. Verder vallen er vier vitrines te bezien met aquarellen en inkt- tekeningen. t

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1954 | | pagina 11