Pleegmoeder van Anneke
Beekman gearresteerd
Eeuwenoud café uitgebrand
te
Sodaproject Delfzijl zal de gehele
industrialisatie beinvloeden
Hoge Raad behandelde
cassatieberoep
Fransen versterken hun
positie in Dien Bien
Nieuwe fabriek vrij zeker
Inpoldering Waddenzee
in Januari 1958 gereed
Verkoop bloemen en planten
is nog onvoldoende
In zaak der N.E.S.B.-leiders
Gevangenhouding voor
30 dagen bevolen
Adenauer over
Saarprobleem
Wisselvallig weer
Bil j e tteiicirculatie
sterk gestegen
Studietoelage voor
kwekelingen
t Huis de Br ederode
geheel verwoest
Lieftinck in
Washington
Cursussen voor
onderwijzers
West-Duitsland
aanvaardt E.D.G.
Herrie in Vitesse
leidt tot splitsing
OPZET EN FINANCIERING NV GEREGELD
Staatscommissie gevraagd voor:
Verkeersproblemen
in Groningen
Uitbreiding havens
f 10 millioen
Productie:
450 ton per dag
Woensdag 31 Maart 1954
Pagina 5
AMSTERDAM, 30 Maart. Naar wij thans officieel van de zijde
van het Openbaar Ministerie vernemen is op 22 Maart j.l. te Hilver
sum gearresteerd mevr. L.-van M., de pleegmoeder van Anneke
Beekman. Zij is in de sindsdien verlopen dagen voorgeleid aan de
Officier van Justitie te Amsterdam, mr. F. Hollander, die bij de
rechter-commissaris haar inbewaarstelling heeft gevorderd.
De rechter-commissaris heeft
dienovereenkomstig gelast, waar
na op 30 Maart de rechtbank de
gevangenhouding van verdachte
voor 30 dagen heeft bevolen.
Er zijn thans aanwijzingen, dat
mevrouw L.-van M. mede de
hand heeft gehad in de verdwij
ning van Betty Melhado, tezamen
trouwens met een of meer van
haar familieleden. Nadat Betty
enige tijd hier te lande verborgen
is gehouden door verdachte is zij
volgens de thans bestaande aan
wijzingen in een auto te samen
met Anneke Beekman door ver
dachte en haar voortvluchtige
zuster Elisabeth naar het klooster
te Valmeer bij Tongeren (België)
overgebracht.
„De thans gedetineerde me
vrouw L.-van M. was de pleeg
moeder van Anneke Beekman,
doch heeft aldus de Officier
van Justitie niettemin goed
gevonden dat het kind jarenlang
met een harer zusters in België
onder valse naam ondergedoken
was. Bovendien staat nu vast,
dat de pleegmoeder van Betty
haar pleegkind jarenlang in een
Belgisch klooster, eerst te Val
meer en daarna te Sint Truiden,
BONN, 30 Mrt. (A.P.) De
bondskanselier Konrad Adenauer
heeft vandaag gezegd, dat het
Saargebied pas „ge-Europeani-
seerd" kan worden na de vor
ming van een Europese politieke
gemeenschap.
Adenauer zei verder, dat een
oplossing van het Frans-Duitse
geschil over het Saargebied de
Duitse aanspraken op de verloren
Oostelijke gebieden niet nadelig
mag beïnvloeden.
Hij zei, dat West-Duitsland niet
van tevoren toezeggingen aan
Frankrijk zal doen teneinde een
oplossing van het Saargeschil
mogelijk te maken.
KONING LEOPOLD GAAT
EXPEDITIE LEIDEN
PANAMA, 30 Maart. (A.P.)
Koning Leopold van België heeft
de leiding van een wetenschappe
lijke expeditie in de wildernis van
de provincie Darien, in Panama,
om te trachten de weg terug te
vinden die Vasco de Balboa volg
de, toen hij in 1513 de Stille
Oceaan ontdekte.
De expeditie is Zondag per
boot naar Darien vertrokken en
zal zich bezig houden met oud
heidkundige opgravingen, om te
trachten de plaats te vinden, waar
de stad Acla stond, waar Balboa
onthoofd werd en waar de Span
jaarden een van hun eerste ne
derzettingen in de Nieuwe Wereld
vestigden.
onder valse naam heeft laten op
voeden", zo wordt verklaard.
De Officier van Justitie, dit tot
dusverre tegenover de pers steeds
heeft volgehouden niets van een
arrestatie van mevr. L.-van M.
af te weten, besluit zijn mede
delingen met de opmerking:
„In het belang van het onder
zoek heeft het Openbaar Minis
terie tot nu toe gemeend niet de
toedracht, voor zover thans be
kend is, te kunnen mededelen en
met name te kunnen doen blijken
dat het op de hoogte was van de
arrestatie van mevrouw L.-v. M."
DE BILT, 31 Maart 1954. - Het
K.N.M.I. deelt mede: Dinsdagoch
tend passeerde het front van een
nabij IJsland gelegen depressie
ons land, hetgeen bijna overal
met regen gepaard ging. In Dene
marken gaf des middags hetzelf
de front aanleiding tot natte
sneeuwval. Achter het front
stroomde vrij droge lucht van
polaire oorsprong Nederland
binnen.
Hierin kwamen langdurige op
klaringen voor. In de loop van
de nacht nam de bewolking ech
ter weer toe. hetgeen samenhing
met de nadering van een storing
uit het Zuidwesten. Deze veroor
zaakte in Zuid-Engeland en ook
in grote delen van Frankrijk
regen, welk regengebied zich in
de loop van de ochtend ook over
Nederland begon uit te breiden.
Intussen naderde met zeer
grote snelheid over de Oceaan
een volgende storing. Deze zal
reeds komende nacht ons land
kunhen bereiken. Koudere on
stabiele lucht zal daarna Neder
land binnendringen. In verband
hiermede moet op aanhouden van
wisselvallig weer worden gere
kend.
Weekstaat Ned. Bank
AMSTERDAM, 30 Maart - Van
de mutaties op de verkorte ba
lans der Nederlandse Bank op
gemaakt per 29 Maart springt in
de eerste plaats in het oog de
forse stijging die de bankbiljet-
tencirculatie heeft ondergaan. De
aanwas bedroeg niet minder dan
f 103 millioen. waarmede de char-
tale hoeveelheid thans beland is
op f 3.290 min.
Het saldo van de schatkist
daarentegen heeft een verminde
ring ondergaan met f 67 min. tot
f 854 min. en ook de banken
zagen haar tegoed achteruit
lopen en wel met f 22 min. tot
f 342 min.
De geldbehoeften rond de
maand'wisseling komen ook tot
uiting in de voorschotten in re
kening courant, die deze week
circa f 33 min. bedragen tegen
f 30,4 min. de vorige week.
Onze netto deviezenreserve is
met circa f 8 min. achteruitge
lopen tot f 1.483 min. De goud
voorraad bleef onveranderd met
f 2.923,7 min.
Leerlingeuuitvoeriii"
viel zeer in de smaak
WIERINGERMEER Een gro
te schare ouders en belangstel
lenden was Zaterdagavond in Ho
tel „Lely" te Slootdorp bijeen
gekomen voor het aanhoren van
de prestaties gegeven op accor
deon en piano door de 57 leer
lingen van de heer Beemster.
Ieder nummertje op piano of
accordeon oogstte bij de aanwe
zigen 'n aandachtig gehoor. Voor
al het laatste gedeelte waarin de
kinderen optraden, die het lang
ste les van de heer Beemster
hadden ontvangen viel zeer in de
smaak en werd door allen zeer
gewaardeerd.
Zoals de heer Koolhaas in zijn
dankwoord aan de heer Beemster
het uitdrukte, mag de Wieringer-
meer zich gelukkig prijzen dat
zovele ouders, ondanks de hoge
kosten aanvoelen welk een voor
name plaats de muziek inneemt.
Hij dankte dan ook de heer Beem
ster voor hetgeen deze zijn leer
lingen had bijgebracht.
(Advertentie)
GEMEENTEAMBTENAAR
GEARRESTEERD
KAMPEN Verdacht van het
verduisteren van gemeentegelden
is de vroegere ambtenaar bij ge
meentewerken B. gearresteerd,
thans werkzaam bij de grondka
mer te Haarlem. Na voorgeleid te
zijn bij de Officier van Justitie
is hij op vrije voeten gesteld.
Het overleg met de minister
van Financiën heeft er toe geleid,
dat de maximum studietoelage
voor aanstaande onderwijzers
aanzienlijk is verhoogd en wel
van f 800 tot f 1.500.—.
De helft van dit bedrag wordt
a fonds perdu verstrekt. Voor het
gedeelte, dat als renteloos voor
schot wordt gegeven, zal thans
dezelfde regeling gelden als voor
de leraren t.w. dat voor hem die
een volledige dagtaak bij het on
derwijs hebben, voor elk jaar
dienst een tiende deel van het
genoten renteloos voorschot wordt
kwijtgescholden. Een leraar of
onderwijzer, die na het beëindi
gen van zijn studie vedurende
tien jaren bij het onderwijs
werkzaam is geweest, is dus. zon
der. dat hij enige terugbetaling
heeft te verrichten, vrij van elke
schuld.
MEER ONDER AANDACHT
VAN GROTE PUBLIEK
AMSTERDAM, 30 Maart. De
voorzitter van de Vereniging „De
Nederlandse Bloemisterij", dr A. J.
Verhage, heeft vanochtend in
Krasnapolsky te Amsterdam de
algemene vergadering dezer ver
eniging geopend met een rede.
waarin hij onder meer ten aanzien
van de afzet in het binnenland
zei, dat geen klaagliederen doch
evenmin juichkreten mogen wor
den aangeheven, als men de ter
beschikking staande cijfers beziet,
met name die van het Economisch'
Instituut voor de Middenstand.
De koopkracht van de Neder
landse bevolking heeft de laatste
twee jaren een aanzienlijke stij
ging te zien gegeven, aldus de
voorzitter, doch deze koopkracht
vermeerdering wordt onvoldoende
uitgedrukt in een stijging in de
omzet van bloemen en planten.
„Dit wijst erop, dat bloemen en
planten nog meer onder de aan
dacht van het grote publiek moe
ten worden gebracht."
Zowel hiervoor, als voor de af
zet in het buitenland, waar een
toenemend streven bestaat om
door middel van researchwerk de
bloemisterij op een hoger peil te
5?
MERKWAARDIG
VORDEN, 30 Maart Tij
dens het spitten in de tuin
vain de fam. L. te Vorden is
een gouden penhouder ge
vonden, waarop het jaartal
1871 voorkomt: De houder
zala er gloednieuw uit
WASHINGTON. 30 Maart.
Oud-minister P. Lieftinck, ver
tegenwoordiger van de Wereld
bank in Turkije, is per vliegtuig
uit het midden-Oosten in Wash
ington aangekomen:
Verwacht wordt, dat hij rap
port zal uitbrengen aan de auto
riteiten van de Wereldbank.
De Turkse premier, Abnan
Menderes, heeft onlangs aan de
Wereldbank verzocht Lieftinck
terug te roepen, daar deze had
gesuggereerd, dat de Turken de
plannen voor de bouw van een
dam wat zorgvuldiger moesten
opstellen. Menderes zou Lieftinck
beschuldigd hebben van „inmen
ging" in Turkse aangelegenheden
Het ligt in het voornemen van
de minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen de akten-
studie door onderwijzers aan te
moedigen. Dit zal o.a. geschieden
door de grootte van de cursusgel
den zodanig te bepalen, dat de
studie voor een der z.g. bij-akten
niet op financiële overwegingen
behoeft af te stuiten.
Het tekort aan bevoegde leer
krachten heeft reeds moeilijk
heden gegeven bij de vervuiling
van vacatures bij het U.L.O.. De
kweekschool wet opent de moge
lijkheid de aktenstudie te stimu
leren Aan de rijks- en aan de
gesubsidiëerde bijzondere kweek
scholen kunnen cursussen worden
verbonden, welke voor akten-
studie opleiden. Ook de kosten
van de aan de bijzondere kweek
scholen verbonden cursussen ko
men uiteraard onder zekere
voorwaarden ten laste van het-
rijk.
OUDKARSPEL Het uit de 16e eeuw daterende café ,,'t Huis de
Brederode" werd Dinsdagmiddag door een felle uitslaande brand ge
heel verwoest. Om ongeveer 3 uur werd de brand ontdekt, die, aan
gewakkerd door de harde Westenwind, gretig voedsel vond in 't vele
hout waaruit het complex was opgetrokken en het riet dat het dak
bedekte. Spoedig sloegen de vlammen fel uit en stond de zaak in
lichterlaaie.
De brand d'ie in de kamer is heer C. Molenaar kregen geen
begonnen verwoestte de keuken,
kamer en het café geheel, terwijl
ook de achterzaal ernstige schade
opliep. De bedrijfsbrandweer van
de Houthandel van de fa. Eecen,
de Vrijwillige Brandweer van
Oudkarspel en Noord-Scharwou-
de waren spoedig ter plaatse.
Dank zij de deskundigheid van de
mannen werd de brand spoedig
gelocaliseerd. Om ongeveer 4 uur
werd het verkeer langs de Dorps
straat alweer vrijgegeven. De be
lendende percelen waarin o.m.
wonen de heer Limonard en de
Pater de Greeve houdt
vastenpreek
in „Kalorama"
(Eigen bericht)
Naar men ons mededeelt wordt
dit jaar del ijdensmeditatie in
het Sanatorium „Kalorama" e
Meek bij Nijmegen gehouden
door de bekende radio-priester
Henri de Greeve.
brandschade. Het perceel van de
heer Blauboer aan de overzijde
van de Dorpsstraat kreeg door de
wind nog de meeste last. Met 'n
koolzuur-sneeuwanparaat moest
men hier nog optreden onder de
pannen. Ook dit perceel kon ge
lukkig behouden blijven. Naar de
oorzaak van de brand wordt een
onderzoek ingesteld.
Indonesië
NEDERLANDER
GEARRESTEERD
DJAKARTA, 30 Maart In
Salaitiga is gearresteerd de heer
B. F. van der Jagt, employé van
dié suikerfabriek Panglah in het
TegaLse. Hij wordt ervan ver
dacht contact te onderhouden
met die Darul Islam. Van der
Jagt, die met vacantde in Sala-
tiga was, is op transport gesteld
naar Pekalongan, vanwaar bet
verzoek tot aanhouding afkom
stig was.
De Aartsbisschop-Coadjutor van
Utrecht heeft benoemd tot kape
laan te Delden (O.) de weleerw.
heer W. Dijkstra en tot kapelaan
te Schalkwijk de weleerw. heer B
J. ter Bekke.
brengen, is het noodzakelijk, het
wetenschappelijk onderzoek ter
verbetering van de kwaliteit en
ter vergroting van het sortiment
uit te breiden, aldus de voorzitter.
Over de exportcijfers in het af
gelopen jaar is men niet ontevre
den, doch deze cijfers hadden be
langrijk hoger kunnen zijn, wan
neer niet een aantal abnormale
belemmeringen van de import in
het buitenland verdere stijgingen
had verhinderd. De totale export
van bloemen en planten heeft in
1953 de 25 millioen gulden bena
derd
BONN, 30 Maart West-
Duitsland heeft de ratificatie vol
tooid van het Europese Iegerver-
drag. President Heuss heeft de
twee verdragen waarbij de EDG
tot stand komt, ondertekend.
West-Duitsland is hierdoor het
tweede land dat het proces vol
tooid heeft. Nederland deed dit
reeds. Het Belgische parlement
heeft het pact eveneens goed
gekeurd, maar het moet nog door
de koning ondertekend worden.
Frankrijk, Italië en Luxemburg
moeten het verdrag nog ratifice
ren.
„Empire Windrush"
gezonken
's GRAVENHAGE. 30 Maart.
Kort na middernacht is het Brit
se troeoentransportschip „Empire
Windrush" op ongeveer 50 mijl
ten Noord-Westen van Algiers
gezonken, aldus een bericht van
de Britse torpedobootjager „Sain-
tes". die het door brand geteis
terde schip naar Gibraltar wilde
slepen.
's-GRAVENHAGE, 29 Maart
De Hoge Raad heeft behandeld
het cassatieberoep van de procu
reur-generaal bij het Gerechtshof
te Amsterdam tegen het arrest
van dit hof, waarbij de leiders
der Nationaal Europese Sociale
Beweging, de heren Paul van Tie
nen te Amsterdam en mr. J. A.
Wolthuis te Groningen zijn vrij
gesproken.
Het Hof achtte niet bewezen,
dat de N.E.S.B. een organisatie is,
welke het streven van de vroe
gere N.S.B. of van een of meer
der in artikel 1 van het besluit
e 102 (ontbinding landsverrader-
lijke organisaties) tracht voort te
zetten. Het Hof vernietigde het
vonnis der Amsterdamse Recht
bank, waarbij beide verdachten
werden veroordeeld tot twee
maanden gevangenisstraf met af
trek der preventieve hechtenis en
sprak de verdachten vrij. De pro
cureur-generaal bij het Hof had
bevestiging van dit vonnis ge
vraagd.
Het cassatieberoep van de pro
cureur-generaal is voor de Hoge
Raad tegengesproken door mr. E.
F. L. Steijns uit Amsterdam, die
erop wees, dat de gerequireerden
reeds zelf een contra-memorie
hadden ingediend. Hij weersprak
de mening van de procureur-ge
neraal, dat men hier met een be
dekt ontslag van rechtsvervolging
te doen zou hebben en dus cas
satie mogelijk zou zijn. Het Hof
achtte wel enige punten van
overeenstemming aanwezig met
het program der oude N.S.B.
maar oordeelde dit niet voldoen
de om te kunnen zeggen, dat het
streven der N.S.B. door de
N.E.S.B. wordt voortgezet.
In deze overweging zav pleiter
een zuivere beoordeling der fei
ten. Ook is nimmer aangetoond
aldus mr. Steijns dat de
N.E.S.B. iets anders zou nastre
ven, dan in de statuten staat ver
meld. Het gaat hier niet alleen
om de N.E.S.B. maar tevens om
het recht van verenigin en ver
gadering, hetgeen uiterst voor
zichtig moet worden gehanteerd.
De advocaat-generaal mr. Loeff,
zal 13 April conclusie nemen.
Naar „de Gelderlander" meldt,
heeft de oppositie-groep in de
Arnhemse eerste klasser Vitesse,
die zich niet kan verenigen met
het huidige bestuursbeleid een
eigen vereniging gesticht, die de
naam draagt van TOG.
Het plan bestaat aan de komen
de competitie deel te nemen. Er
zal dan moeten worden begonnen
in de afd. Gelderland.
Tot de „opposanten" behoort
o.a. Jacq. Alberts, de voormalige
back van het Nederlands elftal.
HANOI, 30 Maart (A.P.) De
Franse Uniestrijdkrachten in de
belegerde vestiging van Dien Bien
Phoe hebben vandaag hun posi
ties verder versterkt in afwach
ting van de massa-aanval van de
Vietminhtroepen.
De Fransen legden nieuwe
prikkeldraadversperringen aan en
groeven loopgraven rondom het
vliegveld van Dien Bien Phoe,
teneinde te voorkomen, dat het
veld dat overdag voortdurend on
der vijandelijk vuur ligt, gedu
rende de nacht bij verrassing ge
nomen zou worden.
De Vietminhtroepen hebben 'n
gevoelige klap gehad van de plot
selinge tegenaanval van de Fran
se Uniestrijdkrachten, en daarbij
1400 man verloren.
De Franse bommenwerpers zijn
voortdurend actief en bestoken
de Vietminhstellingen en opslag
plaatsen.
Aangenomen wordt dat de com
munisten hun voornaamste strijd
krachten geconcentreerd hebben
ten Westen van het fort.
De Fransen hebben bij hun te
genaanval een aantal luchtdoel
batterijen van de Vietminhtroe
pen vernield en dit schijnt een
groot verlies te zijn voor de
vijand, want vandaag bleef voor
de eerste maal sinds lange tijd
het spervuur nu en dan achter
wege, wanneer een vliegtuig op
het vliegveld landde.
De Fransen hebben vandaag
bekend gemaakt dat een jong
onderofficier, die trachtte de
vijand te helpen bij het vervoe
ren van gewonden, is omgekomen.
Hij bestuurde een vliegtuig, waar
mee de gewonden uit de omge
ving van Haiphong vervoerd wor
den. Vermoedelijk is zijn toestel
tijdens een zwaar onweer door
de bliksem getroffen en neerge
stort.
RIJNVAARTGESCHIL VOOR
INTERN. GERECHTSHOF
De meerderheid van de Eerste
Kamer wenst het geschil met
West-Duitsland inzake de vaart
op de Rijn aan het Internationaal
Gerechtshof voorgelegd te zien.
(Advertentie)
meer trekkracht
op hellingen en
bij tegenwind
R. S. STOKVIS ZONEN N.V. - 'n van der Heem product
Snelheid vrijwiriig gelimiteerd SOLEX
♦ot de veilige grens van veiligen
30 km'u Goedkoop
(Van onze parlementaire
redactie)
De watersnoodramp, die de
Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilan
den geteisterd heeft, mag de re
gering niet doen vergeten, dat de
huidige zeewering in Groningen,
Friesland en Noordholland onvol
doende is. De dijken moeten daar
verhoogd worden, i
Dit verklaarden Dinsdagmiddag
de heren Tjalma (A.R.) en De
Vos van Steenwijk (VVD) bij de
behandeling van de begroting van
Verkeer en Waterstaat in He Eer
ste Kamer. Baron De Vos van
Steenwijk drong aan op de in
stelling van een staatscommissie,
die dan de verbetering van de
zeewering in het Noorden in stu
die zou moeten nemen. Deze
commissie zou ook een onderzoek
kunnen instellen naar de moge
lijkheid van een inpoldering van
de Waddenzee.
Critiek
Baron De Vos van Steenwijk be
steedde een groot deel van zijn
rede aan verkeersproblemen in de
provincie Groningen. Hij was
slecht te spreken over de trein
verbinding Groningen-Nieuwe-
sohans. De twee treinen, die daar
per dag heen en weer rijd„a zou
den honderd jaar geleden iets be
tekend hebben, maar zijn nu vol
strekt onvoldoende. De liberale
woordvoerder drong er verder bij
de minister op aan, meer aan
dacht te besteden aan de ontslui
ting van de Groningse veenkolo
niën en aan de nog niet in uit
voering genomen wegenplannen
voor de verbinding tussen Gro-
ningen-Delfzijl, Groningen-Win-
schoten en de Hondsrugweg. Hij
achtte van groot belang, dat met
het oog op de indijking van de
Louwerszee op korte termijn
wordt gestreefd naar een grens-
afbakening ter plaatse tussen
Groningen en Friesland Voor de
werkzaamheden, die aan de Eems
en Dollard verricht moeten wor
den, vroeg hij de bewindsman
het overleg met West-Duitsland
ter zake voor te bereiden.
(Van onze redacteur)
GRONINGEN - Het sodaproject te Delfzijl, welk project
definitief dit jaar zal worden aangepakt, zal niet alleen
een grote stimulans zijn voor een snelle industrialisatie
van Noord-Nederland, maar bovendien zal, door de vorm
van opzet en uitvoering van dit project, dn stichting van
het sodabedrijf van grote betekenis zijn voor de indu
strialisatie van geheel Nederland.
De combinatie van grote in
dustrieën kan andere vormen van
samenwerking tot gevolg hebben
waardoor de soda dus als hel
ware als een ketting-reactie zai
werken. Delfzijl zal in de toe
komst een belangrijke plaats
worden, dat staat vast. Het soda
project is gereed, zowel wat be
treft de opzet als de wijze van
financiering. Wij vernamen dat
het wetsontwerp tussen 10 en 15
April bii de Tweede Kamer zal
worden ingediend. Verwacht
wordt, dat dit project dan vóói
half Juli door beide Kamers be
handeld zal zijn. Daarna zal de
N.V. officieel worden opgericht
en kan men beginnen met de
bouw van de fabriek, waarvoor
de plannen gereed liggen en de
voorbereidingen in de vorm van
aankoop van gronden eet. ge
schieden. De bouw van de fabriek
vergt drie jaar, zodat gerekend
wordt, dat met de productie op
1 Januari 1958 begonnen kan
worden
Publieke werken: bijna
f 50 millioen
De publieke werken in de vorm
van uitbreiding van haven Delf
zijl. verbreding Eepiskanaal. om
legging Eemskanaalmond. wegen,
sluis etc., zullen f47,5 millioen
kosten. De havens en kanalen
moeten zodanig worden gemaakt
dat een ontwikkelingproces van
een halve eeuw op te vangen is.
De verbreding van het Eems-
kanaal, de omlegging van de ka-
naalmond rond Delfzijl, de sluis
en het havenbekken, dat de pro
vincie zelf al van plan was (vol
gens een nota van de provincie)
zullen 37,5 millioen gulden kos
ten. Vermoedelijk zal 2/3 gedeel
te door het Rijk en 1/3 door de
provincie Groningen worden be
taald.
Daarnaast zal de uitbreiding
van de haven Delfzijl met een
binnenhaven en een zeehavenarm
en een insteekhaven voor de so-
dafabriek f 10 millioen vergen.
Hiervoor zal een nieuw openbaar
lichaam „Havenbedrijf Delfzijl"
gecre-eerd worden, welk lichaam
uniek is voor Nederland.
Wij vernamen, dat hierover 'n
wetsontwerp zal worden inge
diend in een later stadium. Al
lerlei onderhandelingen hebben
het namelijk onmogelijk gemaakt
dit wetsontwerp gelijktijdig met
de sodaproject in te dienen. Het
openbaar lichaam „Havenbedrijf
Delfzijl" kan leningen afsluiten
voor de vergroting en vernieu
wing van de haven etc., en dit
lichaam zal de haven ook moeten
exploiteren. Er zijn drie partici
panten, n.l. het rijk, de provin
cie Groningen en de gemeente
Delfzijl.
Grote betekenis
Wanneer deze plannen door
gang zullen vinden, dan zal de
provinciale zeehavendienst Delf
zijl verdwijnen. Alles wat in
Delfzijl thuishoort zal dan over
gaan naar het nieuwe havenbe
drijf. dat zich o.m. bezig zal moe
ten houden met industrievesti-
gingspoiitiek. Voor de exploitatie
zullen een directie en een be
stuur worden benoemd. Uiter
aard is deze oplossing voor Delf
zijl van bijzondere betekenis. Zo-
ais uit bovenstaande al wel blijkt
zal derhalve het sodaproject en
alles wat daarmee samenhangt
van grote invloed zijn op Noord-
Nederland en over lange tijd
op de industrialisatie van ge
heel Nederland.
De financiering van het Soda
project Delfzijl i ziet er uit als
volgt. Het totale project kost f 51
millioen. Vier grote industrieën
stellen zich garant voor het aan
delenkapitaal, groot f 30 millioen.
F 21 millioen wordt door de staat
De fabriek, die in Delfzijl
gebouwd zal worden, wordt
uiterst modern opgezet. Het
complex zal tien tot twaalf
hectaren beslaan. De produc
tie zal, nauwkeurig berekend,
170 000 ton per jaar bedra
gen, oftewel 450 ton per dag.
Wanneer men beseft dat het
totale verbruik in Neder
land 80.000 ton per jaar be
draagt, dan is het duidelijk
dat een groot deel van de
soda-productie geëxporteerd
zal moeten worden. Men zal
daarbij stellig het oog ge
richt houden op de Scandi
navische landen, want daar
wordt nagenoeg geen soda
geproduceerd. Alleen in
Noorwegen wordt door de
North Hydro Electric soda
gemaakt, maar deze pro
ductie is juist voldoende om
aan de binnenlandse vraag
te voldoen.
gegarandeerd in de vorm van le
ningen, zulks voor rente en aflos
singen.
De vier grote industrieën starten
met f 16.5 millioen. De Kon. Ned.
Zoutindustrie neemt als grootste
participant deel voor f 12 mil
lioen, de Staatsmijnen voor f 4
miillioen en de Mij tot Exploitatie
van kooksovengassen Mekog en de
Kon. Ned. Zwavelzuurfabrieken
v.h. Ketjen beide voor f 250.000.
Het nog te plaatsen aandelen
kapitaal is dan nog f 13.5 millioen.
f
