Impressies anno 1954 van het Heilig Land wa&pt1 Vijf minuten gaans van de kruisberg staan de mensen tot aan de tanden gewapend tegenover elkaar ANGS één van de stoffige wegen van Bethanië, vol uitste kende rotspunten, zit een oude man. Hij zit op zijn domein, want met een stok jaagt hij de jongens weg, die ons als lastige vliegen omzwermen. Hun blote rappe voeten kletsen op de stenen, als ze weghollen. Ze keren zich in de verte om en krijsen Arabische scheldwoorden naar de oude. Hij blijft vol waardigheid in zijn lang smoezelig kleed en tracht ons te doen begrijpen, dat hij al meer dan veertig jaar hier zit met zijn kaarsjes en kaarten. Wat willen die kwajongens hier? De verfomfaaide en geel geworden kaarten zijn z'n eigen photo, die we natuurlijk moeten kopen. Hij zit al meer dan veertig jaar voor de donkere gapende deuropening als wachter en gids bij het graf van Lazarus. Hij leeft van het graf. We strompelen achter hem aan, zes en twintig lastige treden omlaag: 'n trap, die enige eeuwen geleden wérd aangelegd. De oude ingang was vroeger aan de andere kant, op dezelfde hoogte als het graf, waarin we nu staan, 't Is hier vochtig en muf. In de donkere spelonk heeft Lazarus de stem gehoord, die hij zo éoed kende. De stem van de Meester, die zo graag bij hem en zijn zusters Martha en Maria vertoefde in Bethanië. „Lazarus kom naar buiten". door B. BROCKBERND O.S.B. Korr VAN HIER IS HIJ TEN HEMEL GEVAREN L Silhouetten van klokken in de Wachterstoren der Kruis vaarders. Sommige van de Joden, die naar Maria waren gekomen en gezien hadden wat Jezus gedaan had, liepen naar de Farizeeën en deelden hun mee, wat Jezus gedaan had, zegt St Jan. Hoe dikwijls hebben we die woorden gelezen. Nu staan we op de plaats, waar het gebeurd is. Van hier zijn de verklikkers naar de stad ge gaan en werden oorzaak van die zitting van de Hoge Raad, waar de eerste woorden gesproken werden over Jezus' dood. Ze zeiden: „Wat doen we? Want die man doet veel wonderen. Als we Hem zó laten begaan, zullen ze allemaal in Hem geloven: dan zullen de Romeinen komen en ons land en volk verdelgen." Maar één hunner, Kai- fas, die dat Jaar de Hogepriester was, sprak tot hen: „Weet ge geen Uitkomst? Beseft ge dan niet, dat het goed voor TT is, dat één mens sterft voor het heil van het volk, en niet het gehele volk te gronde gaat?Van die dag af Waren Be besloten, Hem te doden." (Joh. 11, 4753). We staan weer buiten. En gaande langs de helling van de Olijfberg zien we vóór ons de H. Stad. Van hier heeft Jezus de stad zien liggen glanzen in de zon en over haar geweend. „Geen steen zal op de andere blijven". Van hier is Hij ten hemel opgestegen. In de moskee, iets rechts van waar wij nu staan, toont men TJ de steen met de indrukken, die door Zijn voeten zouden zijn achtergelaten. Hier onder ons, vlak voor de Kedronbeek, achter dat eindeloze stenenveld, dat de vervallen graven vormen van hen, die op de laatste oordeelsdag 't eerst wilden verschijnen, ligt de Hof van Olijven, waar Hij voorover viel in doodsangst. Van hier is Hij naar beneden ge reden door het vijftig meter diepe dal, omstuwd en omjubeld door het volk, om als koning bin nen te trekken in de H. Stad. Voor de Christen is de Olijfberg de weg om Jeruzalem binnen té gaan. Van Palmzondag tot Pasen vertoeft iedere Christen in de geest in Jeruzalem, en toch kunnen we ons zo slecht een voorstelling maken van de plaats, waar het drama van Jezus Zich voltrok en waar de triomf van de Paasmorgen begon. Palestina is een klein land. Zo is ook Jeruzalem een kleine stad. Langs de dorre helling dalen we af naar de Kedron. We komen langs het klooster van de Russisch- Orthodoxe nonnen, herkenbaar aan de ui-vormige koepels met het Russische kruis. Ze worden bewaakt door een fantastisch blaf fende hond, die U grimmig vanach ter het hoge ijze- zen tuinhek aan kijkt, als ti straks aan de belledraad trekt. De kleden, die de kinderen van het volk van Israël hebben uit gespreid Voor Je zus' doortocht, zul len het 't ezeltje niet gemakkelijker gemaakt hebben ep het puntige stoffige rotspad. tele Van kosters en portiers. Dat dient iedere Christen te weten, of hij nu de graven van Petrus en Paulus, de catacomben of de Hof van Olijven wil gaan vereren. Ook op Witte Donderdagavond zijn we maar een steenworp verder gegaan, na dat we de sober verlichte kerk, waar een devote menigte stilte zocht, waren uitgedreven door een al te luid gezongen Passieverhaal en de blltz- lampen der religieuzen, dieons maar wilden fotograferen. Verstaan ze dan de woorden niet van de vrome ziel: „Ik wil mij gaan vertroosten in Jezus' Lijden groot" f We zijn ontgoocheld 't smalle pad opgegaan tussen de kerk en 't Rus sische klooster. Daar konden ons ook de glanzen de limousines niet achtervolgen met hun felle licht en de grommende autobussen der onder nemingen, die elkaar iedere centimeter bevoch ten om te kunnen parkeren. Wat 'n voorbeeld van rust geven hier de politiemannen van het Arabisch Legioen. Wie heeft hier allemaal begraven willen wor den, Joden en Muzelmannen, rondom die Kedron beek, die een smal betonnen bed gekregen heeft met rechtopstaande nuchtere wanden? De ver waarloosde en ineengevallen graven der Mo hammedanen zien er uit als kinderledikantjes met hoogopstaand hoofd- en voeteneind. De brokken steen vermengen zich met de afbrokke lende rotsige bodem, en maken het Kedrondal tot een dor weerzinwekkend spookbeeld. Moet hier de bazuin van de Engel zijn Wonderbare stoten geven om de dorre knekels uit die steen hopen te halen Blijf maar denken aan het woord: „de plaats waar ge staat is heilig", en sluit uw ogen en oren. Met een grote boog gaan we over de nieuwe autoweg langs de oude grijze muren van de stad, want de poort die naar het tempelplein zou voe ren is dichtgemetseld. De twee grote bogen, die bezettingen, twisten en oorlogen is hier zonder eind geweest. Vanonder zijn stalen parasol regelt voor de Poort van Sitti Mariam een agent het verkeer. TT kunt met 'n wagen de stad hier binnenrijden, maar komt niet veel verder dan 't oude Oosten rijks hospitaal: practisch de enige straat in de oude stad, waar autoverkeer mogelijk is; pas seren is alleen mogelijk wanneer de voetgangers zo goed zijn even te verdwijnen in de ingang van een huis. Diep onder deze straat ligt de oude weg, langs het hoge tempelplein, die Via Dolo rosa heet. De verwoestingen van de stad hebben door het puin de stad omhoog doen gaan bij ieder herstel, zo&ls allé Steden Uit de oudheid. Bfl de Zusters Van Sion gaan we even de klóp op de dêur laten vallen, wanneer we ondér de Bcce Homoboog doorgekomen zijn. Zeker is deze boog eerst enige eeuwen na Christus gebouwd. Maar hier zoekt de vrome overlevering de plaats, Waar Jezus veroordeeld Wêt'd door Pilatus. In de kelders onder hun huis tonen de zusters tj de grote gele stenen, die het plaveisel zouden ge- i£ ggp 3 Na een smalle trap te zijn opgegaan komt de pel grim bij het altaardat op de rots van Calvgrië is opgericht. In de rotsbodem is het gatwaarin Christus' kruis heeft gestaan dé Kruisvaarders boven Calvarië en het H. Graf. We Zijn hooguit één kilometer gegaan van Litho- strotos, de plaats waar Pilatus Jezus veroor deelde. Calvarië en Golgotha liggen op enkele passen van elkaar. Be H. Plaatsen kwamen door uitbreiding van de stad binnen de muren te liggen. De moeder van keizer Constantijn de H. Helena bouwde er reeds een kerk. De kerk van de H. Helena en die van de Kruisvaarders moe ten in hun gloriedagen waardige monumenten geweest zijn. Maar deze grijze vale Btenen heb ben géén vorm meer. Eerbiedwaardig is de plaats, geheiligd door Jezus' Kruisdood en Zijn glorievolle opstanding uit het gesloten graf. Waar is de luister van de engel, die in witte klederen, met een aangezicht, stralend als de zon, Zijn Verrijzenis verkondigde? Wij kunnen hier slechts overwegen en bidden én moeten in Vf m die Hem waar Olijftakken zullen te gemakkelijk ge- vónden hebben in de omgeving. Je zus trok voort, 'n paar kilometer ver over de helling, zo bijzonder vertrouwd was. De stad. Hij eerst op neerzag, komt steeds hoger te lig gen, naarmate hij dieper komt In 't dal. Rechts voor de Kedron ligt Gcthsemani, 't landgoed, de tuin waar Hij gaarne bad. Wat moet Hem door de geest gegaan zijn, bij het zien van de jube lende mensen. Tussen die grauw-grijze krom gegroeide oude olijven zal Hij over enige dagen Zijn doodstrijd strijden en spreken van die bit tere kelk. Franciscanen wonen nu in hun kloos ter naast de wat protserige kerk van Gethse- mani en de Hof van Olijven, die te mooi is aan gelegd met te keurige paden langs rechthoekige perkjes. We bellen aan het klooster: 't poortje stond open. 't Was kwart over zes. Er wordt boven ons een raam opengeschoven: 'n vragend gezicht, We vragen binnen te mogen in de kerk. 't Raam gaat dichtEr komt niemand, We zijn maar weggegaan na door het keurige hek naar de keurige bloemen gekeken te hebben en naar de enkele oude kromgegroeide olijfbomen, die ertussen staan. Hier ongeveer moet 't geweest zijn, dat water en bloed over onze aarde stroomden. We hebben een lange tocht gemaakt om hier te komen, we Mijn hevig geschud in ons vliegtuig boven de gloeiende woestijn tussen Egypte en de Dode Zee. Maar ante devotie en diepe ontroering moeten zich hier houden aan de dienstregeling der sléu- Gaande langs de helling van de Olijfberg ziet men 't silho t van de H. Stad Opdoemen. Vanhier heeft Jezus de stad Zien liggen glanzen. Vanhier is Hij naar belleden gereden door het vijftig meter diepe dal, omstuwd en omjubeld door het volk. Voor de Christen is de Olijfberg de Weg om Jeruzalem binnen te gaan. samen de „Gouden Poort" vormen moeten dicht blijven om de doortocht van een groot vorst te verhinderen, die volgens de legende daar zou binnentrekken om de heerschappij der Turken omver te Werpen. Er mag dan al eens 'n kind bij U komen en een armoedig smekende uitdrukking in zijn don kerbruine ogen leggen, die meestal de ware toe stand van zijn maag naar waarheid openbaart, in Jeruzalem wordt de pelgrim met rust gelaten, 't Is er ordelijk en opmerkelijk zindelijk. De politie van het Arabisch Legioen, grotendeels Mohammedaans, is uitermate voorkomend en behulpzaam. Maak 's avonds 'n kleine wandeling door de donkere verlaten straatjes van de stad; 't is toeval als ge achter een of andere hoek niet de zwijgzame figuur vindt, die overal elders vanonder zijn khaki helm met punt en over de hals hangende zonneklep de minste beweging öi ritseling observeert. Zou Jeruzalem Ooit sinds de dagen van Chris tus zonder bewaking geweest zijn, bijzonder op de Paasdagen? De tragedie der Opeenvolgende Weest zijn van de binnenplaats waar Pilatus zijn Oordeel uitsprak. Op enkele plaatsen zijn grote soldatenspelen gekrast in het Romeinse plavei sel, zoals we dat overal vinden op plaatsen Uit de oudheid, Waar wachtende soldaten hun tyd trachtten te doden. Geen thuisfront verzorgde de vrije tijd van de bezèttingsoldaat, dié blij was dat een of andere ongerechtigheid de sleur vart zijn bestaan kwam breken. Eén spel Op de stenen van dit Ecce Homo-klooster was 't spel van een spotkoning; een soort ganzebord met dobbelstenen. Wie op de koningsplaats kwam, was vogelvrij en moest de spotlust van zijn ka meraden dikwijls met de dood bekopen. Ligt hier de verklaring van de Vreselijke verguizing van Jezus? „Wees gegroet Koning der Joden!"... De straat daalt dan steil, zo steil dat hij bij stortregen in een beek Verandert, zoals we de eerstê morgei! moestén ondervinden. Op de hoek beneden vinden wij het opschrift van de dei'de statie. We gaan links af en dan Weer rechts bij de vijfde, 't Straatje, gedeeltelijk overbouwd, be gint te klimmen met ongemakkelijke treden, te breed en te smal voor één stap. Rechts en links de winkeltjes met souvenirs, waar pelgrims van over de gehele Wereld zijden doeken staan te betasten, ansichtkaarten kopen en alles wat aan souvenir aan Jeruzalem Is uitgedacht, bekijken. Levendige vlitsrpratende Fransen, helder Grieks- pratende pelgrims van Cyprus, die rustig in grote groepen bijeen blijven tfldêns dg uren tus sen de plechtigheden- In de H, Grafkerk. Ara bisch Sprekende koöplui, die hurt AfaBisehe Christenbroeders in dichterlijke, maar voor onze oren hardklinkende taal ook de knoflook en de uien, de platte broden en zoetigheden verkopen, die zij gewend zijn te eten. Wat een beeld, deze Straatjes, Er wordt niet geduwd, gedrongen of gescholden, Ezels beladen met groenten, komen en gaan vlug trippelend, trap op trap af, van en naar de soek, de overdekte marktstraatjes. Priesters en monniken van Byzantijnse of Ar meense ritus, uit de kloosters bij de H. Graf- kérk, Franciscanen, Witte Paters van het Groot- Seminarie der Grieks-Katholieke Kerk, gaan rustig hun weg. Daar komt een grote groep Franse pelgrims, die de Kruisweg bidden: enkele mannen dragen een zwaar houten kruis. De priester bidt voor door een scheepsroeper. Hun stoet wordt bege leid door zwijgende agenten, die vrij baan maken en met een simpel teken de radio's en ieder ge luid op straat doen verstommen. Twee kawas- sen, „suisses" zouden wij zeggen, in groot tenue, laten hun stokken met grote koperen knop door hun handen glijden en op dê grond stoten: 'n prelaat gaat een andere bisschop bezoeken bij gelegenheid van deze Paasdagen. Wanneer de muren van Jeruzalem gebouwd Zijn met grijsgrauwe stenen dan zijn ze met hun bastions, hun torentjes en kantelen, Hoe oud ook, toch een prachtig, levendig beeld: 't beeld van een oude, middeleeuwse stad. Hier staan we plotseling vodr de Kerk, die gebouwd werd door onze overtuiging de kracht vmaen veer de ge voelens, waarvan wij hier ons Hart boordevol wilden weten. 'n Somber oud gebouw, gestut met ijze ren balken van buiten en van binnen. We moeten oppassen niet te struikelen of ons te stoten. We knielen bij de marmeren plaat en leggen op de koude steen, die het graf van Jezus bedekt, zoals millioenen het vóór ons deden, ons Voorhoofd. We vergeten de rommelige versiering, de tal loze lampen, we willen niet luisteren naar de elkaar luid-overschreeuwende stem men der Franciscanen, der Grieken, der Armeniërs, der Abessijnen. Wij komen uit een streek, waar mén 't liefst op een dergelijke plaats stilte zou Willen vinden, of door de luister van een stralende litur gie zou willen worden vervoerd. Noch het een, nocht het ander is hier te vindeli. Zijn Wij Ontgoocheld door de Strijd van de christenen onder elkaar, die éen smaad Werpt op ons Christendom? Mohammedanen bezit ten dé sleutel van dit heiligdom en wij Zijn er misschien over veront waardigd, dat iedere dag een losprijs betaald moet worden sinds lange eeuwen voor het openen van de deur. Mohammedaanse soldaten gaan hier rond om de orde te bewaren en ervoor te zorgen, dat het verplaatsen van een kandelaar, het leggen van tapijt, het slaan van een spijker, de rechten niet schendt van een andere groep, die tót op de centimeter Weêt hoever zijn rechten gaan. We moe- Een somber, oud gebouw, gestut met ijzeren balken ren buiten en van binnen is de basiliek van de Eecê Homo. De pelgrim, die op zijn pelgrimage door de H. Stad de plaats bezocht heeft waar Pilatus Jezus heeft veroordeeld, kómt na een moeilijke voettocht van onge veer een kilometer bij de kerk, welke door de Kruisvaarders is ge bouwd boven het H, Graf. Hij, die de basiliek binnentreedt, moet op passen niet te struikelen of zich te stoten. Millioenen hebben reeds deze plaats bezocht. Een rommelige ver siering en talloze lampen vormen het decorum van de historische om geving, waar men het liefst devote stilte en de inlstêr van stralende liturgie zóu willen vinden. ten denken aan het woord van Jezus over die vreugde, die niemand ontnemen kan: dit is de vreugde van iemand die lijdt; dat is de vreug de van hen die de eeuwen door om hun geloof geleden hebben; dat is de vreugde van de mar telaren; dat is de vreugde van het hemels Jeru zalem, die ons 't Jeruzalem van hier beneden met zijn twisten doet vergeten of liever, die ons dit aardse Jeruzalem doet begrijpen, omdat die vreugde er nooit is zonder leed. We gaan de smalle trap op, die leidt naar 't altaar op de rots van Calvarië en steken onze hand door de opening om de koude rots te voelen, waarin eens Jezus' Kruis heeft gestaan. We luisteren naar de les, die de Verrezen Christus gaf aan de Emmaüsgangers. Hij verdween uit hun ogen, maar hun hart was brandend. Zo kan ook ons hart brandend zijn in dit Jeruzalem, in deze H. Grafkerk, onogelijk, vervallen. We weten, dat al die mensen, die de lange moeizame reis tot hier maakten, dit moeten voelen in hun hart. Er zijn er, die zich 's nachts in deze kerk laten opslui ten om te waken bij dit H. Graf, zoals de vrou wen van het Evangelie. De deernis, die in 't hart van iedere Jeruzalemvaarder moet leven, Is al leen te verdragen voor hem, die ook hier wil zien en begrijpen, waarom Jezus móest lijden. Op de hoêk van een stil straatje spiedt eeh Arabische schildwacht, 't Straatje werd weer doodstil, nadat laat in de avond de Russische nonnen terugkeerden naar hun klooster op de Olijfberg. Met schelle stemmen zongen zij in 't dansend licht van lantaarns en kaarsjes de oude zang over Joseph van Arimathea. De schildwacht luistert naar ieder gerucht, zoals zijn collega, die loopt achter de oude kantelen daarginds op de muren. Door het prikkeldraad ontwaart hij de moderne helft van Jeruzalem, het Israëli sche gedeelte. Straks zullen er misschien scho ten vallen; bestandschending! En de nieuws diensten van de hele wereld zullen 't bericht verspreiden. Commissies zullen zich het hoofd breken over de schuldvraag. In grote tenten kampen langs de wegen, die naar deze oude Stad leiden, wonen de duizenden vluchtelingen. Drie maal per week komen de kinderen bij de Zusters van Sion aan de Via Dolorosa en eten daar hun soep, geschonken door de liefdadighêidsorgani- saties van de Kerken en de Verenigde Naties. Voor veel van dié kinderen Zijn het de enige goede maaltijden in de gehele Week. Pilatus Vond geen schuld in Jezus, met lulde stem klon ken die woorden over de gele stenen, waarboven die kinderen éten. 't Is niet Jezus' schuld, dat mensen hier vijf minuten gaans van Zijn Kruis berg tot de tanden gewapend tegenover elkaar staan, 't Is niet Jezus' schuld, dat de Christenen niet in staat zijn gezamenlijk een waardig monu ment te bouwen boven Zijn Graf. Het is niet Jezus' schuld, dat kinderen met brood en soep, geschonken door Amerika, Europa, Australië eit Afrika, hun honger moeten stillen, waar Hg, die 't Brood des Levens is, Zijn laatste rust plaats vond na 'n leven van weldoend rondgaan. Iedere steen van Jeruzalem is een klacht tegen ons. Honderden lampen doen hun licht schijnen Bij Golgotha en Zijn Heilig Graf. Maar hun licht is niet in staat de wereld te verlichten, want hun licht werd door ons ontstoken. Over het weidse tempelplein klonk hier Zijn stem: „Ik ben het Licht van de wereld!" Wil de wereld dat Licht vinden, dan zal ze moeten weten te verlaten het geroezemoes der klein-menselijke straatjes van Jeruzalem eh moeten gaan naar de plaats, waar eens dê Engel dê steen wegwentelde van het gesloten en ledige graf en stralend van Zijn Hemels Licht de boodschap over Zjjn Verrijzenis de wereld inzond. De les van Jeruzalem; zoek Hem niét hier, maar zoek en ontmoet Hem in Uw broeders, in de bedroefden, in de lijden den, in de armen en gebrekkigen, in de slachtoffers van oorlog en vervolging. Zoek Hem overal waar geestelijke armoe de is. Hij gaat immers weldoend rond, maar wil slechts goeddoen door U. Dan zult gij Hem vinden met Zijn blijde Licht in uw eigen hart. De verl ten van gen in dt kiezingsstrijd v noot. De bolsji de strijd onder heid tegen Ron bedoelen ze nc tegen Rome. Ei ten ze nog succ A., de stakkers campagne is et voortzetting va de communiste me voeren, al t den. Het zijn vruchten niet, wespen knager dan maar. Paul gooide kortgeli geld aan een b tegen Romme e en ook toen d het eenheidsc met dure woort euze camouflag pitalistische p> Paul de Groot politiek van Rt hij noch bij c noch bij de sot beiders succes l zij weten, dat bonzen en -saU een andere soa op nahouden, en gemeen, t e i dienst. Wij ve Paul de Groot dat a.s. Woensc lopen. En niet 2 li Aan de kit over de dan niet werpen moeten ven, doen wij n ten worden trc door een minis maar door de van de Kamer zijn legio wette handeling in h onherkenbaar z ten opzichte va kelijke ontwerp de socialisten ii zingsliteratuur, waar voor de eerst niet zovee worden, maar d werp, dat tens ringen voorsteld de handtekening v. d. Kieft droeg moest tenslott voor de invloed Maar nu is er ontwerp inzake van het schooli kelijk bepaald Accoord. Maar deze afschaffir draagt de naam P.-minister Cals een rode reclame K.V.P. hier niet gelederen stond, om minister v. d eer gegeven, die komt, en minis de eer, die hem Ge Men vraag culaire poli gen, die to spreken. Dikwijls daarmee dan de wijzen, dat maU len worden schijnt het toe, bijzonder dank invloed, in Kabir positief aangewe spectaculairs Juist ten aanzien zinspolitiek. Den schappelijk werk bouw, kostwinne verlaging van be En de uiteindel ring van de kind de betrokkenen ontvingen of hun toch wel ie gen, als het om len gaat. Ook d die sinds Januari van belastingfac aanzien van de incasseerden, mo dat het de kath geweest is, die moetkomingen drong. En wie r stenbelasting te weet, dat er ook zicht ingrijpende zijn gekomen, grond van de gezinspolitiek, i listen nu warm te lopen, nadat volop tegen zijn wijl ze de K.V. ten staan! Ontsnapte gei opgespo- 's-HERTOGENBOS Zaterdagavond lang gestraften uit c gevangenis „Nieuw Vught ontsnapt. H meente-politie van derzoek in samenwe justitie onmiddelilü nam is het tweeta onvindbaar kunnen loop van de middc ontsnapten door de Oisterwijik opgespo LA

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1954 | | pagina 8