Autobus met bruiloftgangers
door trein gegrepen
Diens tpli cht debat
in Belgische Sen aat
Ons land grootste exporteur
van aardappelen
Enig optimisme n
in Genève
lerkbaar
Ongeluk in Twijzel met
4 doden, vele gewonden
Dulles geeft mening over
kwestie-Guatemala
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
Tweede Kamei
Nieuwe aanval
in Ned. elftal
Meer dan 200 uur
in de lucht
Verleden jaar voor totaal
f 101 millioen uitgevoerd
De K.R.O. gaat
verbouwen
Concreet gesprek over einde
van strijd in Indo-China
VS.-nota aan
T sj echo-Slowakije
Aanslag gepleegd
in Marokko
Bosbrand in
Brabant
Dinsdag debat in
Franse Kamer
NOORDHOLLANDSi
1
inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct per mm, minimum JIU
f 2.50; in alle edities 26 ct per mm, minimum f 4.familieberichten 20 ct,
resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M.
Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank.
Kantoren: Hoorn, Draafsingel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362
K2290; Alkmaar, Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstr. 89,
teL 2800 K 2230; Schagan, Ged. Gracht 19, taL 459 K2240.
Builen God is 'f nergens veilig Vondel)
STADSEDITIE
Woensdag 26 Mei 1954 - 50e Jaargang - Nummer 13095
(Van onze verslaggevers)
Met een snelheid van 90 km boorde zich gistermiddag
een tweedelig treinstel van het type „Blauwe Engel"
op de onbewaakte overweg te Twijzel in een autobus. De
bus werd precies in het midden gegrepen en openge
reten. De gevolgen waren ontzettend. Drie der inzitten
den werden op slag gedood, één der inzittenden overleed
in de loop van de avond in het Diakonessenhuis te
Leeuwarden, vijf werden levensgevaarlijk en tien ande
ren zwaar gewond.
De chauffeur liep een shock op,
enkele kinderen bleven onge
deerd, evenals de treinbestuurder
en de passagiers van de trein.
Onmiddellijk snelde van alle
kanten hulp toe. De passagiers
van de trein en omwonenden
verleenden de eerste hulp. Ver
band werd geïmproviseerd en de
gewonden langs de kant gelegd
in afwachting van de ambulan
cewagens. Ben leger van dokto
ren uit wijde omgeving en EHBO-
ers en politiemannen namen hier
na de taak van de omstanders
over. De ziekenauto's vervoerden
de gewonden naar de ziekenhui
zen te Leeuwarden.
Dit was wel een zeer tragische
rit van de bus, eigen aan de
Gebr. Veenstra te Buitenpost en
bestuurd door één der eigenaars,
de heer P. Veenstra, die een
groep bruiloftsgangera vervoerde.
Het waren allen familieleden van
de bruidegom, de heer Sikke de
Haan uit Blija, die 's middags te
Kollum in het huwelijk zou tre
den met mej. Anna Slager.
In Kooten en Twijzelerheide
had de bus passagiers opgenomen
en vlak voor de overweg, juist op
de grens van de gemeenten Kol-
lumerland en Achtkarspelen stap
ten nog eens vijf passagiers in.
Is chauffeur afgeleid?
Of de chauffeur hierdoor is af
geleid of dat de nogal scherpe
zon hem parten heeft gespeeld
is niet te zeggen. De „Blauwe
Engel", die om 13.25 uur uit
Leeuwarden was vertrokken, had
juist het station te Zwaagwest-
einde verlaten voor de richting
Groningen.
De V.S.-investeringen
in het buitenland
WASHINGTON, 25 Mei (A.F.P.)
Het Amerikaanse ministerie
van handel heeft bekend ge
maakt, dat de Amerikaanse inves
teringen, particuliere en open
bare, in het buitenland 39,5 mil
liard dollar belopen. De investe
ringen van het buitenland in de
Verenigde Staten belopen 23,6
milliard dollar, hetgeen vergele
ken met eind 1946, een toeneming
betekent van bijna 8 milliard
dollar.
De voorruiten van de trein
sneuvelden en de bumpers wer
den enigszins ontzet. De bus werd
ongeveer 70 meter meegesleept.
De gezusters de Haan, Houkje
en Antje, van Kootstertille, wer
den evenals hun schoonzuster Ti
ne Haisma uit Kollumer Augs-
buurt, op slag gedood. Houkje de
Haan was gehuwd, evenals Tine
Haisma. Antje de Haan was on
gehuwd. In het Diakonessenhuis
te Leeuwarden is in de loop van
de avond de heer R. Ietsma aan
de bekomen verwondingen over;
leden.
De passagiers van de trein,
waaronder de zeven Friese voet
ballers die vandaag te Osnabrück
tegen Noord-Duitsland zullen
spelen, werden met bussen naar
Groningen gebracht. Het trein
verkeer werd onmiddellijk stop
gezet. Het treinstel werd later
weggesleept door een locomotief
uit Leeuwarden.
Huwelijkssluiting
Op het gemeentehuis te Kollum
stonden het bruidspaar en de
ouders op hun familieleden te
wachten. De gemeentesecretaris
heeft onder zeer dramatische
ogenblikken, het ongeluk was
toen al bekend, het paar in de
echt verbonden.
Talrijke autoriteiten stelden
zich op de plaats van de ramp
met de toestand op de hoogte.
WASHINGTON, 25 Mei (A.F.P.)
De wapenzendingen van achter
het „IJzeren Gordijn" naar Gua
temala beogen wellicht het vesti
gen van een door communisten
beheerst bastion in de nabijheid
van het Panamakanaal, zo heeft
de Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Dulles, Dinsdag
op zijn wekelijkse persconferen
tie verklaard.
Hij voegde hier echter aan toe,
dat het op het ogenblik niet mo
gelijk is de juiste reden van de
wapenverschepingen vast te stel
len. De minister was van oor
deel, dat de regering van Guate
mala, „waar de communistische
invloed zeer sterk is", door de
laatste wapenzending de moge
lijkheid heeft gekregen om „Cen-
traal-Amerika militair te over
heersen". Dulles zeide, dat de
jongste wapenzending uit Stettin
een waarde van tien millioen dol
lar vertegenwoordigt. Hij deelde
mede, dat op het ogenblik wordt
nagegaan, of het verdrag van Rio
de Janeiro kan worden toegepast
op de situatie, welke door de wa
penverschepingen naar Guatema
la is ontstaan.
Inmiddels zijn door de V.S.
Atoomkracht centrales
WASHINGTON, 25 Mei (A.P.) -
Een atoomspecialist van de Gene
ral Electric Company heeft de ver
wachting uitgesproken, dat binnen
tien jaar Amerikaanse atoom-
krachtcentrales op concurrerende
basis electrische stroom zullen le
door de lucht wapens naar Nica
ragua en Honduras, beiden buur
landen van Guatemala gezonden.
Deze zendingen vertegenwoordi
gen ieder een waarde van 60.000
dollar, aldus Dulles, die hieraan
toevoegde, dat op grond van de
verdragen voor militaire bijstand
nog meer wapens naar genoemde
landen zullen worden verstuurd.
Onmiddellijk na het bekend wor
den van de ramp op de onbe
waakte overweg te Twijzel, spoed
den zich tientallen omwonenden
naar de onheilsplek om de eerste
hulp te verlenen. Duidelijk is op
de foto te zien dat de trein de
bus met bruiloftsgangers volledig
heeft opengereten.
(Van onze parlementaire
redactie)
De Nederlandse ambtenaren,
die na de souvereiniteitsover-
dracht zijn overgegaan in dienst
van de Indonesische regering en
sindsdien in zeer moeilijke om
standigheden verkeren, hebben
in de Tweede Kamer krachtige
pleitbezorgers gekregen.
Dat bleek Dinsdagavond bij de
behandeling van een wijziging
van de Garantiewet Burgerlijk
Overheidspersoneel Indonesië
Niet tevreden met de verbete
ringen, welke de regering voor
stelde, wist de Kamer in een
gezamenlijk front, dat geleid
werd door mr. De Graaf (K.V.P.)
minister Luns in eerste termijn
reeds tot een aantal verdergaan
de concessies te bewegen. De
belangrijkste daarvan was de in
een amendement-De Graaff ver
langde verlenging van de garan
tie-termijn met vijf jaar tot eind
1959 in plaats van twee, zoals
door de regering was voorge
steld. Op 1 Juni wordt over de
moties gestemd.
KEY WEST. 25 Mei (A.P.).
Een verkenningsluchtschip van
de Amerikaanse' marine is van
daag geland, nadat het het
wereldduurrecord verbeterd had
door meer dan 200 uur in de
lucht te blijven zonder te tanken.
BRUSSEL, 25 Mei (A.P.)
De voormalige minister van Bui
tenlandse Zaken, Paul van Zee
land, heeft vandaag in de Belgi
sche senaat verklaard, dat Bel
gië niet in staat zal zijn aan zijn
defensieverplichtimgen te voldoen.
De voormalige minister zei, dat
de verkorting van dienstplicht in
België van 21 op 18 maanden
het voor de Belgische regering
onmogelijk zal maken het leger
te handhaven op het peil van zijn
internationale verplichtingen.
Van Zeeland sprak als lid van
de Senaat in een debat van de
beslissing van de socialistisch
liberale regering om de dienst
tijd in België te verkorten tot 18
maanden.
Van Zeeland bracht in herin
nering dat België verplicht is
5 2/3 divisie ter beschikking van
de Nato te houden.
In zijn antwoord aan van Zee
land verklaarde de minister van
landsverdediging, Antoine Spinoy,
dat de nodige maatregelen geno
men zijn om de nakoming van de
Belgische internationale verplich
tingen te verzekeren. Hij zei, dat
troepen, die tot dusverre slechts
bestemd waren voor de binnen
landse verdediging naar Duits
land overgeplaatst zullen wor
den ter vervanging van de dienst
plichtigen, die na 18 maanden
dienst gedemobiliseerd zullen
worden. Hij voegde hieraan toe,
dat België slechts verplicht was
zijn Nato-divisies op -72 van
hun oorlogssterkte te houden. Hij
verklaarde verder, dat de geno
men maatregelen rekening hiel
den met deze verplichtingen.
's-GRAVENHAGE, 25 Mei Uit thans vrijwel volledige cijfers
over het jaar 1953 en over het „oogstjaar 1953-'54" blijkt, dat de
Nederlandse poot- en consumptie-aardappelen wederom een belang
rijke rol in de Nederlandse uitvoer, zowel als in de wereld-uitvoer
hebben gespeeld.
In het kalenderjaar 1953 werd
ruim 212.000 ton consumptie
aardappelen voor bijna 31 mil
lioen gulden uitgevoerd en 278.000
ton pootaardappelen voor ruim
70 millioen gulden. Een vrij aan
zienlijk cijfer dus in vergelij
king tot andere agrarische uit-
voerproducten (in millioenen
guldens) als kippeneieren 254,
vlees, vleeswaren en gevogelte
181, fruit 74, groenten 158, melk
producten 305, kaas 197, boter
234, bloembollen 150 en haring
en vis 100, alles inclusief conser
ven.
Cijfers van de voedsel- en land
bouworganisatie F.A.O. der Ver.
Naties over de totale werelduit-
voer van consumptie- en poot-
aardappelen tezamen, bewijzen,
dat ons land de grootste expor
teur van deze producten is.
In het oogstjaar 1953/'54 (cijfers
JuniMei) exporteerde ons land
slechts 140.000 ton consumptie
aardappelen. In Europa was, ge
zien de eigen oogsten, weinig
vraag, terwijl de prijzen in het
eigen land hoog waren. De uit
voer van consumptie-aardappelen
was dan ook kleiner, dan in de
jaren na 1945 het geval is ge
weest.
De oogstomstandigheden van
1953 brachten ongeveer 400.000
ton pootaardappelen, voorname
lijk in de gewilde kleine maten,
aan de markt. Hiervan werd
90.000 ton in eigen land en 275 000
ton (in oogstjaarcijfers) naar het
buitenland verkocht. Ongeveer
30.000 ton werd door het poot-
goedegalisatiefonds voor een be
drag van pl.m. 4 millioen gulden
overgenomen en voor andere be
stemmingen (als veevoeder e.d.)
verkocht.
Gunstig
Het uitvoer-resultaat van de
pootaardappelen wordt, naar hoe
veelheid, gunstig geacht. In 1946
voerden wij 340.000 ton uit, in
1947 440.000 ton, in 1948 270.000
ton, in 1949 300.000 ton, in 1950
237.000 ton, in 1951 en in 1952
resp. 210.000 ton. De teruglopen
de uitvoer na de oorlog werd
eensdeels veroorzaakt door het
op streek komen van de eigen
poterproductie bij buitenlandse
afnemers, anderdeels door de
concurrentie van Denemarken,
Engeland, Ierland en Duitsland.
In 1953/'54 waren België, Frank
rijk en Italië (het laatste land spe
ciaal in de laatste kwartalen) de
beste afnemers.
Amerikaanse oorlogs
bodems in België
Twee Amerikaanse torpedoboot-
jagers, de U.S.S. Eaton en de
U.S.S. Glennon, zullen van 31 Mei
tot 4 Juni a.s. een bezoek brengen
aan Brugge en Oostende.
UITSLAANDE BRAND IN
CANISIUSCOLLEGE
NIJMEGEN, 25 Mei. De brand
weer van Nijmegen is gisteravond
laat gealarmeerd voor een uit
slaande bran,i in het Canisius-
college aan de Berg en Dalsweg
te Nijmegen. Door krachtig in
grijpen kon de brand spoedig
worden bedwongen. De schade
bedraagt flO.OOO a f20.000.
De brand brak uit in de bene
denverdieping van een klein
verbindingstorentje achter de ka
pel van het college. Op de ver
dieping naar het torentje is een
knutselhok, waar de studenten af
en toe handenarbeid verrichten.
Waarschijnlijk heeft een van de
jongens een brandende sigaret in
de snippermand laten vallen,
waardoor de brand ontstond.
HILVERSUM, 25 Mei. Sinds
gister is een nieuwe verschijning
opgedoken in het Hilversumse
straatbeeld. De K.R.O. heeft een
autobusje in gebruik genomen,
dat een halfuurdienst onderhoudt
tussen de verschillende Hilver
sumse studio's. Dit K.R.O.-busje
is noodzakelijk geworden, aan
gezien een groot deel van de
K.R.O.-studio tijdelijk buiten be
drijf is gesteld wegens verbou
wingswerkzaamheden. De K.R.O.-
programma's zullen in de komen
de maanden verzorgd worden
van andere studio's uit, zodat de
programma-medewerkers zich
vlot moeten kunnen verplaatsen
naar de verschillende gebouwen.
De verbouwing is van ingrij
pende aard. Toen de K.R.O. in
1931 naar Hilversum verhuisde,
nam hij daar een gebouw in ge
bruik, dat voordien als jeugdge-
bouw had dienst gedaan. Het ge
bouw werd aangepast aan de
toenmalige eisen van een studio
en later, bij de uitbreiding van 't
gebouw, tot de huidige K.R.O.-
studio. Bleef het goeddeels in
oorspronkelijke staat gehand
haafd, dit gaat nu anders wor-
dem Het gebouw, dat bekend
staat als studio 2, zal worden
afgebroken en vervolgens her
bouwd worden tot een aan de
tegenwoordige eisen beantwoor
dende studio.
Turkse premier naar V.S.
ANKARA, 25 Mei (Reuter).
De Turkse premier, Adnan
Menderes, heeft een uitnodiging
van de Amerikaanse regering
aanvaard om een bezoek aan
Washington te brengen.
Men verwacht, dat Menderes
Zondag a.s. vertrekt.
GENEVE, 25 Mei (A.P.) Voor de eerste maal na
vier weken van redetwisten over de te volgen procedure
zijn Oost en West vandaag gaan spreken over de concrete
iuaatregelen, die voor een beëindiging van de strijd
in Iiitlo.China nodig zijn.
Enkele Westelijke - woordvoer
ders hebben verklaard, dat tij
dens de vandaag gehouden
zesde geheime zitting enkele
vorderingen gemaakt zijn. Die
optimistische atmosfeer kan ver
moedelijk grotendeels toegeschre
ven worden aan het feit, dat de
Russische minister Molotof de
gisteren door hem gestelde eis
om de politieke problemen te be
spreken niet herhaald heeft.
Het Westen is bereid Ie poli
tieke aspecten van een Indo-
Chinese regeling te bespreken,
maar staat er op, dat eerst voor
de militaire vraagstukken een op
lossing gevonden wordt. Pham
van Dong, minister van buiten
landse zaken van de Vietminh,
heeft langdurig gesproken over
de uit zeven punten bestaande
agenda van militaire problemen.
De conferentie is tot Donderdag
verdaagd. Dan zal het probleem
van de verzamelzónes ter sprake
gebracht worden.
Dat zijn de gebieden, waarheen
de troepen van beide partijen in
Vietnam zich in afwaohting van
een definitieve regeling van het
geschil zullen moeten terugtrek
ken. De gedelegeerden van Laos
en Cambodja hebben verklaard
er tegen gekant te zijn, dat der
gelijke zones in hun land geves
tigd worden. Zij' betogen met na
druk, dat de Vietminhtroepen in
hun land „indringers" zijn en
WASHINGTON. 25 Mei (Reu
ter). Amerika heeft aan Tsje-
cho-Slowakije een nota gezonden,
waarin het zegt, dat de Ame
rikaanse regering niet tussen
beide kan komen ais een parti
culiere instelling propaganda-
ballons naar Tsjecho-Slowakije
laat zweven.
Zij kon particuliere Ameri
kaanse burgers niet verbieden
zich met andere volken in ver
binding te stellen. De Ameri
kaanse regering geeft Tsjecho-
Slowakije de raad om de gren
zen open te stellen „opdat der
gelijke ballons niet meer nodig
zijn".
De nota vormt een antwoord
op een Tsjecho-Slo waakse klacht
tegen het zenden van propagan-
dalballons door het „Comité voor
de kruistocht voor de vrijheid".
Geen interpellatie
over nationale feestdag
De Tweede Kamer heeft de
door de communist Gortzak aan
gevraagde interpellatie over de>
viering van de Vijfde Mei niet
toegestaan. Bij stemming over de
interpellatie-aanvraag bleken 63
tegen 6 leden van oordeel, dat dit
onderwerp beter behandeld zou
kunnen worden bij de beigroting
in het najaar.
onmiddellijk dienen heen te gaan.
Communiqué
In het vandaag uitgegeven
communiqué werd gezegd:
De zittingen zijn tot Donder
dag verdaagd om de gedelegeer
den een kans te geven de zeven
punten van de agenda te bespre
ken. Die punten zijn: 1) de
methoden voor het bereiken van
een wapenstilstand; 2) een om
schrijving van de verzamelzónes,
waarheen de troepen zich moeten
terugtrekken; 3) staking van de
In verband met het
Hoogfeest van 's Heren He
melvaart zal onze krant
morgen niet verschijnen,
terwijl onze bureaux ge
sloten zijn.
De Directie
Tegen Zwitserland
DEN HAAG, 25 Mei Het
Nederlands voetbalelftal, dat
Zondag 30 Mei te Ziirich tegen
Zwitserland speelt, is als volgt
samengesteld:
Doel: Steiger (PSV)
Achter: Odenthal (Haarlem)
en Boskamp (Ajax).
Midden: Klaassens (VW),
Terlouw (Sparta) en Biesbrouck
(RCH), aanvoerder.
Voor: Dillen (PSV), Wim van
der Gijp (Emma), Bleijenberg
(Rigtersbieek), Michels (Ajax)
en Louer (Noad).
Reserves: De Rijk (MOC) Te-
bak (Eindhoven), Van der Hoek
(Feijenoord) en Van Beurden
(BW).
In vergelijking met het elftal
dat verleden week Woensdag met
61 van Zweden verloor, zijn
vijf spelers vervangen. In de
voorhoede verdwijnen Bennaars,
v. d. Kuil en van Melis otn
plaats te maken voor resp. Wim
v. d. Gijp, Dillen en Bleyenberg.
In de achterhoede vervangt Bos
kamp de Eindihovenaar Tebak,
Klaassens neemt de plaats van v.
Schijndel weer over, die hij tegen
Zweden wegens studieredenen
niet kon bezetten.
MARRAKECH, 25 Mei (A.F.P.
-Reuter). 36 personen. 26
militairen en 10 burgers, zijn
gewond, waarvan 3 ernstig, toen
Dinsdag een granaat werd ge
worpen onder soldaten die de
wacht vonmden bij het afscheids
bezoek van generaal Augustin
Guillaume te Marrakesj, aldus is
officieel medegedeeld.
levering van versterkingen uit
het buitenland; 4) internationaal
toezicht op de militaire acooor-
den; 5) de middelen ter waarbor
ging van de definitieve accoor-
den; 6) de ontwapening van de
ongeregelde troepen en guerillos
en 7) de bevrijding van de krijgs
gevangenen en burgerlijke ge-
interneerden.
Door nog onbekende oorzaak
is gistermiddag omstreeks kwart
voor zes brand uitgebroken bij
Teteringen in bossen van de
gemeente Oosterhout. Het vuur
greep vrij snel om zich heen,
zodat ongeveer 8 ha bos ver
brand is.
De brandweren uit Teteringen
en Oosterhout waren ter plaatse,
evenals de ijlings gewaarschuwde
bosbrandweer, terwijl een aantal
manschappen van de vliegbasis
Gilze-Rijen deelnam aan het
blussingswerk. Het is te danken
aan het flinke optreden van de
brandweren, dat de brand kon
beperkt blijven tot deze 8 ha.
Over Indo-China
PARIJS, 25 Mei (A.F.P.). Tegen
de wens van de Franse regering in
heeft de Nationale Vergadering be
sloten om volgende week Dinsdag en
Woensdag een volledig debat over
Indo-China te houden. Tevoren had
de Vergadering met 385 tegen 231
stemmen een voorstel der regering
om de kwestie van de datum van het
debat tot Dinsdag a.s. open te laten,
verworpen. Het kabinet kan een
stormachtig debat verwachten.
Kindje verdronken
te Alteveer
WINSCHOTEN. Gistermid
dag is het drie-jarig zoontje van
de familie Scholte-Allbers. wo
nende te Alteveer. in een wijk
nabij de ouderlijke woning te
water geraakt en verdronken.
Het lijkje is pas tegen de avond
gevonden
Boekhoudkundige
fout van.
een milliard dollars
NEW YORK, 25 Mei (AP)
Als gevolg van een grote
boekhoudkundige fout, welke
thans ontdekt is, heeft, naar
de N.Y. Herald Tribune uit
Washington meldt, het Con
gres vroeger een milliard
dollar te veel aan fondsen
voor hulpverlening aan het
buitenland gevoteerd. De
gang van zaken is zo ge
weest. dat orders voor een
en hetzelfde bedrag van een
milliard dollars aan militaire
goederen zowel opgevoerd
werden onder het hoofd bui
tenlandse hulpverlening als
dat van de militaire fondsen.
Aldus kwam er twee mil
liard beschikbaar, waarte
genover evenwel slechts voor
een waarde van een milliard
dollar aan geautor' grde be
stellingen stond. De regering
had dus ook niet meer dan
een milliard kunnen gebrui
ken.
Intussen zijn de orders
echter in het geheel nog niet
geplaatst. Nu de fout ontdekt
is, krijgt het buitenlandse
militaire hulpprogram plot
seling de beschikking over
meer dan een milliard dol
lars aan fondsen voor b-'
plaatsen van orders.
