BINNENLAND.
jr ^Qj^g BLAD"
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: 433
Van een schoenmaker en
een leest.
Binneniandsch Nieuws,
Kerk ©n School.
Kunst en Kennis.
ORDE EN ARBEID.
Gemengd Nieuws.
No. 127
VRIJDAG 4 MAART 1921
14e JAARGANG
DAGBLAD
Abonnementsprijs;
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.—
Voor buiten Alkmaarf 2.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad f 0.50 hooger.
i
Advertentieprijs
Van 1—5 regels f 1.25; elke regel meer f 0.25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod bij voor
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200,—, f 10O,—f 60,—, f 35,—, f 15,
De vorige week zond het roode N. V. V.
(Nedérl. Verbond van Vakverecnigingen)
een telegram naar Londen, aan niemand
minder dan aan den Engelschen eersten
minister Lloyd tieorge, waarin krachtig
geprotesteerd werd tegen de voorwaarden
der schadeloosstelling, door de- Parijsche
Conferentie van Duitschland geëischt en
welke eischen nu op de conferentie te
Londen opnieuw en krachtig naar voren
worden gebracht.
Hel N. V. V, protesteerde, omdat, werd
de voorgestelde schadevergoeding van
Duitschland afgeperst, hierdoor jarenlange
slavernij aan millioenen arbeiders zou
worden opgelegd.
De machtige Lloyd George heeft zjch
bij al zijn drukke bezigheden nog verwaar
digd liet telegram van het Nederlandsche
N. V. V. te lezen en was zelfs zoo beleefd
daarop te -antwoorden, een antwoord, dat
den gladden Engelschen staatsman ten
voeten uit uit leekeni.
Ik ben verbaasd, seinde hij terug, een
telegram van hel N. V. V, te ontvangen.
li', herinner mij niet zegt hij verder
dat de Nederlandsche vakverecnigingen
cen.g protest hebben aangeleekend toen
tijdens den oorlog de keizerlijk Duitsche
rcgccring trachtte om de arbeidende klas
sen ia Frankrijk en België van hun vrij
heden te berooven. Evenmin herinner ik
in ijdat zij geprotesteerd hebben tegen het
deporteeren van de Belgische en Fransche
arbeiders naar Duitschland, waar zij sla
venarbeid moesten verrichten.
Voor zoover Lloyd George begreep, was
het bedoelde protest alleen berekend om
aan de arbeidende klassen, vooral van
Frankrijk en België, niet alleen de kosten
van" den oorlog op te leggen, maar ook
de geweldige lasten van het herstel van de
schade, veroorzaakt door den oorlog, die
hun door de voormalige Duitsche regee
ring was opgedrongen. Hel was daarom
zeker rechtvaardig dat de Bewerkers van
den oorlog, wier land niet verwoest was,
een billijk aandeel op zich zouden nemen
van de kosten tot herstel der door hen
verwoeste landen.
Wat zal nu, hebben wij ons afgevraagd,
het N. V. V. met dit telegram doen? Zal
Oudegeesl hel in een lijstje zetten en aan
een der wanden van liet Secretariaat
hangen? Daar is het inderdaad merkwaar
dig genoeg voor. Of zat men de polemiek
met den Engelschcn premier voortzetten
met de zekerheid, dat de Londensohe
conferentie, doorgaat alsof er geen N.V.V.
bestaat en men te Amsterdam geen ver
der antwoord meer krijgt? 1)
Men voelt de belachelijkheid van het
geval. Dit is nu de tweede maal, dat de
leiders van het Nederlandsche roode vak
verbond zich blameeren.
Eerst Edo Fimmen voor bet zoogenaam
de Internationale Vakverbond, met den
boycot van Hongarije; nu weer met een
protest tegen de Londensche Conferentie,
dal aandoet als het steken van een mug
naar een olifant.
In onze gelederen is nu al jaren en
jaren van hoven af het parool gegeven;
politiek hoort thuis in polilieke, econo
mische ltweslies in de sociale organisa
ties.. Dus geen politiek in de vakvereeni
gingen. Dit bevel is niet altijd gemakke
lijk op le volgen; het eischt vaak zelfver
loochening en discipline. Maar men ziet
er dagelijks bel nut en de noodzakelijk
heid van; meestal in 't klein, soms ook
in 't groot, zooals hier.
Waarvoor hebben wij onze Kamerleden,
ons departement van buitenlandsche za
ken, onze regeering, onze gezanten noodig,
wanneer de vakvereenigingen de buiten
landsche politiek gaan voeren?
Zulke bemoeiingen op vreemd terrein
Jciden óf wel tot gevaarlijke uitspattingen
als de stakingsbeweging voor den boycot
van Hongarije, waardoor men aan de Re
geering van een vreemd land den koers
van binnenlandsche politiek wilde aange
ven met als dreigement een uithongering
met behulp der internationale arbeiders
beweging; of wel lot een protest, dat
klinkt als de slem van een baby op de
tribune van een parlementszaal.
En dan heet het ten overvloede nog, dat
het N. V. V. niet aan politiek doet!
1) „Het Volk" meldt, dat men vandaag
een antwoord zal opstellen, waarin zal
worden uiteengezet, wal in het bijzonder
het N, V. V. gedurende den oorlog heeft
gedaan om de belangen en Vrijheden der
Belgische en Fransche arbeiders te be
schermen. Nadruk zal worlen gelegd op de
stappen, die gedaan zijn, om een einde
te maken aan de deportatie van die arbei
ders naar Duitschland, stappen, die voor
een niet gering deel met succes werden
bekroond.
Dat kan het N. V. V. wel beweren,
maar niemand in Engeland, Frankrijk of
België, die 't gelooft!
Minister Aaiberse en de 8-urige
arbeidsdag.
In de Memorie van Antwoord op het
voorloopig verslag der Eerste Kaïmer.
deelt de Minister van Arbeid mede, dat
hij ktachtens art. 26 der Arbeidswet ver
gunning voor overschrijding van de 45-
urige werkweek, heeft toegestaan aan dak-
pannenfabrit-ken, metaalfabricken, email
leerfabrieken, Brandkastenfabrieken, kachel
fabrieken, instrumenten- en uurwenkfa-
brieken, seintoestcllen- en telefoonfabrie-
ken, electrischc apparatenfabrieken, che-
misch-technische industrieën, pharmaceutl-
sche fabrieken, bronswerkenfabrieken, een
vensterglasfabriek, de pijpen- en aarde
werk-industrie te Gouda, de speelgoedfa
brieken te Waddinxveen, een borstelfa-
briek, een pickerfabriek en een fabriek van
melkproducten.
Ook krachtens art. 28 der Arbeidswet
zijn met liet oog op de buitenlandsche .con
currentie verschillende vergunningen ver
leend, deels 0111 in een twee- of drie ploe-
genstelsel te werken in gevallen, waarin
het Werktijdenbesluit niet voorziet, deels
óm de 45-urige werkweek (soms vrij be
langrijk) te overschrijden en wel aan een
tapijtfabriek/ aardewerkfabrieken, scheeps
werven en machinefabrieken, 't smidsbe
drijf te Nieuwkoop, gloeilampenfabrieken,
electro-teclmische industrieën, weverijen
van metaalgaas, een fabriek van kruiwa
gens, een cartonnage-fabriek, een fabriek
van boekdrukkers- gn letterkasten, een sna-
-renfabrick, een lcderfabriek, fabrieken vaii
zilverwerken, oliefabrieken, margarinefa-
brieken, stoomcichoreifabrieken en stoom-
bleekcrijen.
Eindelijk zijn aan een groot aantal 011-
derncmingën couponboekjes verstrekt 0111
zonder vérgunning van het districthoofd
gedurende ten hoogste 24 dagen per jaar
te mogen overwerken (art. 29 der wet.)
Naar aanleiding van hetgeen in het
Voorloopig Verslag omtrent dep arbeids
duur in het buitenland wordt opgemerkt,
-unto* de minister rr o- dat in 'Rug-eland
ingevolge overeenkomsten tusscnen üe
werkgevers en arbeidersverenigingen in
de textielindustrie niet langer dan 48
uren per week, in de metaalindustrie en
gewerkt wordt. Ook in Duitschland wórdt
de 8-urige werkdag vrij algemeen in acht
den scheepsbouw niet langer dan 47 uur
genomen.
Zij, die van meening zijn, dat de 8-urige
arbeidsdag, zooals die hier is ingevoerd,
leidt tot onhoudbare toestanden, letten te
veel op de wet zelf, te weinig op de toe
passing, die daara'an is gegeven krachtens
üe artikelen 25, 26, 27, 28 en 29! Van ge-
nerahseeren is geen sprake.
Uitzonderingsbepalingen voor de kleine
bedrijven is de Minister bereid te treffen,
voor zoover het scizoembedrijven zijn (bijv.
de smederijen ten plattelande en het rij
wiel en motorherstellersbedrijf) of door
een verlengden werktijd het algemeen be
lang gebaat wordt (b.v. dc bevordering van
den bouw van volkswoningen) en einde
lijk in 4e zeldzame gevallen, waarin die
bedrijven met de buitenlandsche concurren
tie te worstelen hebben.
Ofschoon de Minister dus een open oog
heeft voor de moeilijkheden, waarvoor ver
schillende bedrijven in den overgangstijd
komen te slaan, en hij steeds bereid was,
om, waar inderdaad noodig, van de hem
gegeven bevoegdheden gebruik le maken,
0111 langer dan 45 uren per week arbeid te
verrichten, zoo wil hij toch uitdrukkelijk
verklaren, dat hij niet bereid is mee te
doen pan de reactie, welke zich thans te-
geen den achturendag openbaart. Hij zou
het zeer bedenkelijk achten, wanneer de
Arbeidswet 19X9, kort geleden mei vrijwel
algemeene stemmen der Staten-Generaal lot
sland gekomen, thans weer aanmerkelijk
zou worden verzwakt.
Dit zou ongetwijfeld 'den schijn wek
ken, alsof zij toch gelijk hebben gehad, die
beweerden, dat deze wet slechts tot stand
kwam uit vrees voor revolutie-gevaar, zoo
dat, wat toen afgedwongen werd, thans,
nu dit gevaar minder dreigend schijnt, wel
weer zoü worden teruggenomen. De Regee
ring heeft steeds met nadruk de valschheid
van deze voorstelling betoogd. Zij heeft
hare wetsvoorslellen ingediend, niet onder
dwang, maai- uit eigen oveutuiging. Niet
ernstig genoeg kan daarom worden ge
waarschuwd legen een agitatie, die redelij
ken grond mist en, had zij gevolg, onder
de arbeiders rechtmatige verbittering zou
wekken. Het vertrouwen, dat velen hunner
in de Regeering hebben gesteld, zou er
ernstig door worden geschokt. Hoewel dus
bereid, om .gebleken fouten le herstellen en
met werkelijke moeilijkheden rekening te
houden, is de Minister niet genegen, met
voorstellen, die een reactioamiair karakter
dragen, te komen.
De samenwerking met Soc.-Dem.
Wethouders.
„De Standaard" noemt de TJtrechtsche
Wethouderskwestie een verschijnsel van
beteekenis voor heel onze gemeente-po
litiek en dat kan leiden tot gewichtige
consequenties.
Verder herinnort het blad aan het
geen in Rotterdam en Amsterdam voor»
viel.
1
„In Rotterdam bleek een en ander
maal dat de sociaal-democratische Wet
houders er niet voor terugdeinsdon hun
positie te misbruikon om de revolutio
naire gezindheid van het gemeenteperso-
neel aan te wakkeren on tot een aanslag
op de wettige orde aan te vuren. Rn in
Amsterdam gaan de socialistische „knappe
kerels", hun plaats in hot gemeentelijk
loven misbruiken, om gemeenie-ambte-
naren, die hun pljcht verzuimden, en een
aanslag op liotrstaatsleven ondersteun
den, door te staken, de gerechte straf
to doen ontkomen.
Zoo bewijst de practijk, welke de Be
teekenis is van de Beschouwing dat de
socialistische Wethouders voor de partij
„vooruitgeschoven posten" zijn in het kas
teel van de kapitalistische orde, om vóór
alles ons staatsgebouw te ondermijnen.
Als dezo stand van zaken hij do
S. D. A. P. als de normale wordt aan
vaard, dan hebben anderen groepen, al-,
dus het anti-rev. orgaan, nader te over
wegen, hoe zij hun houding bij de sa
menstelling van het college van 33. en
W. behooren te bepalen. Er dreigt hier
een niet gering gevaar.
UTIBREIDING VAN 'T GETAL
RECHTERS.
Naar ia de Memorie van Antwoord op
de Justitiebegrooting (Eerste Kamer)
wordt medegedeeld, is een ontwerp van wet
tot samenstelling van dc gerechten en uit
breiding van het Santal rechters hij het
Departement van Justitie in voorbereiding.
He kan spoedig worden tegemoet gezien.
DE GEWIJZIGDE RIJNVAART
OVEREENKOMST.
Ingediend is een wetsontwerp in zake
voorbehoud der bevoegdheid van Neder
land, tot toetreding der gewijzigde Rijn
vaart-overeenkomst
no j-otuteri Ospen. v
verneemt, heef al liet dienstplichtig perso
neel dat bij de militaire politietroepen
onder de wapenen is, een verbintenis aan
gegaan bij den vrij willigen landstorm. Deze
verbintenis eindngt, desgewenscht, op het
tijdstip waarop zij in het genot van groot
verlof worden gesteld.
Aan het blad werd medegedeeld, dat
door deze vrijwillige verbintenis dit per
soneel geacht wordt onder 'de wapenen te
zijn tot handhaving van de openbare orde
en op grond hiervan in het genot kan wor
den gesteld van de kostwinnersvergoeding,
voorgeschreven voor den vrijwilligen land
storm, in dergelijke gevallen verkeerende.
De gedwongen leening. Het lid der
Tweede Kamer, de heer Van Dijk, Heeft
aan den minister van Financiën de volgen
de vragen gericht
Is de minister bereid te bevorderen dat
aan de lijsten van uitloting der schuldbe
kentenissen voor de gedwongen leening
1919 in veel ruimere mate openbaarheid
worde gegeven dan geschiedt door middel
van aankondiging in de „Staatscourant"
en het ter inzage leggen bij de ontvangers
der directe belastingen en de betaalmees
ters?
LLOYD GEORGE'S ANTWOORD AAN
HET N. V. V.
In antwoord op het telegram van het
Ncd. Verbond van Vakvereenigingen,
waarin krachtig geprotesteerd werd tegen
de voorwaarden der schadeloosstelling, om
dat die jarenlange slavernij aan millioenen
arbeiders zoudlcn opleggen, zegt Lloyd
George -dat hij verbaasd was een telegram
van protest van het N. V. V. te ontvangen.
Hij herinnert zich niet dat de Nederl. vak
vereenigingen cenig protest hadden aange-
teekend toen tijdens den oorlog de keizer
lijk Duitsche regeering trachtte om de
arbeidende klassen in Frankrijk en België
van hun vrijheden te berooven. Evenmin
herinnerde hij zch dat zij geprotesteerd
hadden tegen het deporteeren van dc Bel
gische en Fransche arbeiders naar Duitsch
land, waar zij slavenarbeid moesten ver
richten.
Voor zoover Lloyd George begreep, was
het bedoelde protest alleen berekend om
aan de arbeidende klassen, vooral van
Frankrijk en België, niet alleen de kosten
van den oorlog op te leggen, maar ook de
geweldige lasten van het herstel van 3e
schade, veroorzaakt door den oorlog, die
hun door de voormalige Duitsche regeering
was opgedrongen. Het was daarom zeker
rechtvaardig dat de bewerkers van den
oorlog, wier land niet verwoest was, een
billijk aandeel op zich zouden nemen van
de kosten tot herstel der door hen ver
woeste landen.
Dr. P. J. H. Cuypers f.
Men seint ons uit Roermond: Dl'. IP.
J. H. Cuypers is hedenmorgen overle
den.
Petrus Josephus Huhertus Ouyyers
werd in 1827 te Roermond geboren, stu
deerde tot 1849 aan de Academie te Ant
werpen, daarna onder leiding van den
grooten bouwmeester Viollet—le Due.
Daarna vestigde hij zich als architect
te Amsterdam. Tot zijn voornaamsto wer
ken behooren: het Rijksmuseum cn het
(lontraal-station in de Hoofdstad. Katho
lieke kerken te Amsterdam, Den Haag,
Breda, Nijmegen, Eindhoven, Groningen,
Leeuwarden, Alkmaar, enz. Vele waar
devolle gebouwenn worden door hom ge
restaureerd, zooals de St. Servaaskerk
to Maastricht, do Munsterkerk te Roor-
mcfad, de St. Bavo to Haarlem, hetMui-
dorslot, het kasteel Haarzuilen bij Har-
melen, het Binnenhof te 's Hage.
Do overledene was eere-doctor der
Unievorsiteit te Utrecht en dor Tech
nische Hoogeschool to Delft.
Samenwerking der drie rechtsche
groepen.
In do Woensdag gehouden zitting der
Eerste Kamer, heeft het Christelijk-his-
torisch lid, do 'lieer De Vos van Steen-
wijk meegedeeld, dat ten opzichte van
do samenwerking der 8 rechtsche groe
pen, de band tusschen deze groepen nog
steeds dezelfde blijft, niettegenstaande te
genstanders hebben gemeend dat do
gronden hiervoor door het eindigen van
den schoolstrijd verdwenen zouden zijn.
De heer De Vos van Steenwijk waB
overtuigd, dat deze samenwerking is ge
grond op de éénheid in Beginsel als uit
gangspunt, n.l. het christelijk beginsel.
Er zal z.i. heel wat noodig zijn, om
het content dat deze éénheid Bindt, te
verbreken.
Do afgevaardigde eindigde met
de verzekering, dat hij en zijn politieke
vrienden den grootsten prijs zullen Blij
ven stellen op een stevige samenwerking
der drie partijen.
Uitvoer van Groenvoer. Met ingang
van 2 Maart is do uitvoer van gras, kla
ver en ander groenvoeder in vorschen en
geconserveerden toostand, woer too-
Verkeer en Posterijen..
Zomerdienstregeling -spoorwegen
Het ontwerp voor de zomcrdienstrcgeling
ic|2i, aangeboden door de Nederlandsche
spoorwegen, wordt ter kennisneming door
jlanghcbbenden nedergelegd ter griffie
onderscheidene provinciën et» ter se-
opmerkingen moeten, teneinde voó'r de'
vaststelling van de dienstregeling in over
weging te kunnen worden genomen, recht
streeks ingezonden worden vóór 15 Maart
aan het Dep. van Waterstaat,
1 I.
Geen aansluiting bij het N. V. V.
Naar de Rotterdamscho socialistische
.Voortwaarts" verneemt, is wederom bij
referendum van den Bond van Neder
landsche Onderwijzers de op het congres
aangenomon aansluiting bij het N.cV. V.
verworpen.
Te Rotterdam waren uitgebracht X96
voor en 382 tegen; te Amsterdam 465
voor en 603 tegen en in, de afdecling
's-Gravenhagc 199 voor en 155 tegen de
aansluiting.
PELGRIMSREIS NAAR LOURDES.
Evenals verleden jaar, zal ook wederom
dit jaar een groep pelgrims naar Lourdes
gaan onder de geestelijke leiding van
pater A. Abels Heerenweg te Utrecht, ter
wijl het reisbureau van Era. Clais te Ant
werpen, de verdere verzorging op zieli
neemt. De datum is vastgesteld op 2
Augustus. Op den heenweg een dag opont
houd le Parijs, terwijl op de terugreis
waarschijnlijk Biarrilz zal worden aange
daan.
Inschrijvingen kunnen nu reeds ge
schieden. (Msb.)
leest. Uitslag robus: De verborgenhe
den van 't woud.
De Nederlandsche tentoonstelling te
Parijs. De Parijsche berichtgever van
het „Hbl." verneemt, dat het doorgaan
van do Nederlandseho tentoonstelling
thans verzekerdis. Zij zal worden gehou
den in de Salie de Jeu do Pamno, zod"-
als oorspronkelijk was bepaald.
DE KATHOLIEKE ILLUSTRATIE,
bevat deze week het volgende:
Platen: Het morgen-onderricht.'Het
hoofd van een nogerstaat. Een kra
nige hond. Terwijl mama haar stem
biljet invult. Voorjaarsvreugde in de
huisdieren-teelt (2 foto's). De weg
naar buiten. Op wandeling in het
bosch. De lente komt (4 foto's).
Jufferhondjes die hun kost waard zijn
(3 foto's). De industrie in Opper-
Silezië, (4 foto's). Eon wedstrijd in
hardloopen. (2 foto's)-. Spoelhoek.
Personen over wie men spreekt (4 fo
to's). 't Lijkt een arrestatie uit een
sensatie-roman. Een grooto brand te
Antwerpen (2 foto's"). - De zanger en zij V
lied, naar eenteekening van Jan "Wieg
man. Een reis om de wereld (2 foto's).
Tekst: Moedertje-twee, roman doorH.
B. v. d. Sande. Ode aan een barbier,
door Maks. - Wandelen, door Louis Kuiten
brouwer. Een reis om de werold in
62 dagen, door M.' Berden. Baby's
vriendschap, door Ph. Lusko. De be
koring door H. .Weber. iWat je al nie
WERKLOOZEN-STATISTIEK,
Zooals blijkt uit de mededeel ingen
van den Rijksdienst der Werkloos
heidsverzekering en Arbeidsbemidde
ling, waren op 31 Januari 1921 bij
de belangi'ijkste organen dier open
bare arbeidsbemiddeling (54 arbeids-
beui-zen en correspondentschappen in
gemeenten boven 10.000 inwoners) in-
gesclii'even in totaal pl.m. 47.000 man
nelijke werkzoekenden van 18 jaar of
ouder.
Van deze pl.m. 47.000 ingeschrevenen
behooren tot de groep diaman toewer
kers pl.m. -8000, bouwbedrijven enz.
8277, houtbewerking enz. 1450, klee
ding eu reiniging 605, schoenen, le
der enz. 440, metaalbewerking enz.
3523, textielnijverheid 1446, bereiding
van voedings- cn genotmiddelen (o. a.
sigaren 5428, landbouw enz. 43% vis-
schci'ij enz. 1423, warenhandel 1219,
vei'keerswczen 4085, vi'ije beroepen
1258, arbeiders zonder bepaald be-
i'oep 8398.
Rekent men hierbij voor dc perso
nen beneden 18 jaar 10 pCt., dan
wordt het aantal pl.m. 52000, Dit
aantal geeft echter niet het juiste aan
tal werkloozen aan, en wel om de
volgende redenen
a. arbeiders, die een gedeelte van
de week arbeiden, dus in dienst van
den werkgever blijven, z.ijn hieronder
niet begrepen;
b. arbeidei's, die niet tegen werk
loosheid zijn verzekerd, laten zich niet
steeds als werkzoekenden inschrijven
bij werkloosheid.
c. onder de pl.m, 52000 zijn ook
personen, die niet wexkloos zijn, doch
van betrekking willen vcrandei-en.
Het aantal ingeschreven werkzoe
kenden bedroeg op 31 Jan. 1919 bij
30 arheidex-sbeurzen en bij de corres
pondentschappen uit 23 districten der
- 21
26072.
Slapte in handel en bedrijf.
Op de bont- cn dekenwevcvij van de fir
ma Diddens en van Asten te Helmond
zijn wegens slapte in het bedrijf 70 arbei
ders aangezegd, dal zij over 14 dagen zijn
onlslagen.
De arbeiders van de Koninkl. Melaal-
warenfabriek J. N. Daalderop Zonen
te Tiel, werkzaam in de afdeeling mc-
laaldraaierij, hebben aanzegging ontvan
gen, dat ze voortaan 2 dagen per week
minder zullen werken. In deze fabriek
werken nu reeds 3 afdeclingen geheel en
1 gedeeltelijk maar i'A dag per week.
DE BRAND ÏN HET HULPZIEKEN
HUIS TE SCHEVENINGEN.
Omtrent dezen ernstigen brand, die
betrekkelijk goed afliep, worden nog de
volgende bijzonderheden gemeld;
In barak 8 was de verloskundige af
deeling gevestigd. Er bevonden zich in
het geheel een veertigtal vrouwen met
haar kindertjes in. In het gedeelte, waar
de brand ontstond, zullen zich misschien
een acht- a tiental vrouwen bevonden
hehben.
De gesteldheid in alle barakken, wat de
verwarming betreft, is, dat een kachel in
hot midden van bet vertrek staat en een
lange kachelpijp langs dc houten zolde
ringen loopl en door een gat in den zol
der naar buiten uitsteekt. Hierin schijnt
voor zoover men na de cersle verwar
ring meende le kunnen vermoeden, de
oorzaak gelegen te zijn van den brand.
Er zal nog een nader onderzoek worden
ingesteld.
Hoe dit zij, de zusiers, die nachtdienst
hadden, zagen de vlam cn liet allereerste
werk dat zij, plichtsgetrouw, meenden te
moeien doen, was niet liet harerzijds
waarschuwen van de brandweer, maar een
onmiddellijk kalm en energiek aanpak
ken, 0111 de aan hun zorg toevertrouwde
in de onmiddellijke nabijheid verblijvende
zieken, in allerijl over te brengen naar
een plek, waar zij althans vooreerst in
veiligheid konden zijn.
Dit is gelukt. Inmiddels trokken de
hoog oplaaiende vlammen de aandacht
van een op den straatweg langs hel zie
kenhuis surveilleerenden agent van poli
tie, die dadelijk de brandweer alarmeer:
de. In een oogwenk kwam daarna op hel
terrein van het ziekenhuis zelf alles in
beweging. De lot dit ziekenhuis behoo-
rende geneesheeren en de inmiddels ge
waarschuwde en spoedig op hel terrein
verschenen fcneeslieer-directeur van het
groote Gemeente-Ziekenhuis aan den
Zuidwal tc 's Gravenhage, dr. E. A. Koelt,
leidden met groote kalmte en bezadigd
heid de overige verpleegsters, bedienden
enz. bij het werk, om de verpleegden uit
jle gedeeltelijk brandende barak 8 voor
zichtig over te brengen naar en te ver
doelen over andere barakken. Verschil
lende politieagenten, die uil alle hoeken
van de»stad zich voor dienst meldden,
verleenden daarbij zeer goede diensten,
tot niet geringe tevredenheid van den
burgemeester, mr. Palijn en den hoofd
commissaris van politie, den heer Van
'1 Sant, die mede spoedig op het terrein
aanwezig waren.
De vuurgloed maakte 'L bijna onmoge
lijk in de nabijheid van de barak te blij
ven. Het uitgestrekte terrein bood ove
rigens een vreemd schouwspel. Men zag
donkere gedaanten die oen brancard voort
duwden en gestalten op wier armen moei
zaam een zieke in nachtgewaad steuntje,
zich langzaam voortbewegende naar een
veiliger plek.
Binnen in de verlichte, ver van den
brand gelegen andere barakken, waren
alle zieken wakker. De pas overgebrachte
kindertjes hoorde men zwakjes schreien.
De pleegzusters traden bemoedigend cn
kalmecrend op. 't Bleef daar de „gerou
tineerde bedaardheid" van een ziekenhuis
in de meest normale omstandigheden.
Inmiddels deed het gerucht de ronde
dal een kort geleden bevallen vrouw
haar kindje miste. Gelukkig bleef hel bij
dit gerucht, want korten tijd daarna
werd vernomen dat het kind terecht was.
Wel is er, zooals reeds gemeld, bij dezen
brand een sterfgeval 1e betreuren van een
vrouw, die, een zestal dagen geleden ge
opereerd, tijdens den brand aan hartver
lamming overleed, klaarblijkelijk door
den schrik. Zoo althans werd het geval
van medische zijde medegedeeld. De fa
milieleden werden dadelijk met dit plot
seling overlijden in kennis gesteld.
Ten 4 a 4% uur in den morgen was
het vuur gedoofd. Zooals gezegd van de
cene helft van de barak is niets overeg-
bicven. Men mag niet denken aan het
geen er gebeurd zou zijn indien een ster'
ke- wind dc vlammen zou hebben doen
overslaan naar de andere barakken-com-
den commandant cn dc zijnen ohï uen
brand tot het terrcingedëelle waarop ba
rak 8 stond te beperken.
E11 daarin is de brandweer prachtig
geslaagd.
Uit 's Gravenhage word t nog gemeld,
dat de brandweer als de oorzaak aan
neemt, dat <l>e pijp van een heet-gestook-
le kachel, die in het midden van barak
8 slond, niet brandvrij was gelegd en te
dicht langs het houten plafoifti liep.
Er waren in de barak ongeveer 40
vrouwen aanwezig en 30 baby's.
DE OORZAAK VAN DE SPOORWEG-
ELLENDE.
Wo knippen uit het „Vad.": „Al komt
er wat verbetering in de spoorwogtcestan-
den, de klachten zijn nog legio. En
niemand wist maar precies, waar 't 'm
eigenlijk in zat. Men durfdo 't eenvoudig
niet zeggen, maar nu is ,t er uitgeflapti
Nog wel in een officieel stuk van een
zoo deftig college als do Eerste Kamer
over de Waterstaatsbegrooting 1921, wordt
do opmerking-gemaakt, „dat de sneltrei
nen uit Utrecht bij aankomst to Zwolle
tot ver buiten het perron rijden alleen
om do locomotief gemakkelijk van water
to voorzien, zoer tot ongerief van de
reizigers, die zich nu een lange wande
ling moeten getroosten."
En dan wordt voorzichtig geïnfor-
meord: „Zou het niet overweging ver
dienen, de locomotief alleen naar de wa
terplaats te doen gaan?"
Wat ieder fatsoenlijk mensch sinds zijn
bewaarschool jaren steeds doet, dat doen
de Nederlandsche locomotieven nu nog
niet. Wat zit daar achter?
Tot meerdere duidelijkheid zeker draagt
het officiëclo staatsstuk, waarin deze
mystificatie wordt geopenbaard, het num
mer100!"
DE BEROOVING VAN f 33000.
Te Amsterdam werd op 3 September
j. 1. in de St. Olofssteeg 9 een looper
van een der groote induatriëelo onder-
norningon, dio op dcji morgen van dien
dag een som yan f 33.100 had ontvan
gen, van zijn portefeuille, waarin dit be
drag was geborgen, berooid. Naar het
„Hbl." meldt, zijn thans in verband met
deze berooving door de politie aangehou
den een 27-jarig zeeman en diens
vriendin, huizende in hun gemeenschap
pelijke woning in do Marnixstraat. Te
vens werden gearresteerd een 31-arigo
expeditieknecht en de 40-jarige vrouw,
waarmee hij in de Polanenstraat samen
leeft. De vrouwen moeien c'ea geldloo-
per het rooihol hebben binnengelokt. Be
boide kerels sloegen daarna hun slag.
40-JARIGE EOHTVEREENIGING VAN
DEN EX-KEIZER EN ZIJN
GEMALIN.
Uit Doorn wordt gemeüd, dat de 40-
jarigo Echtvereeniging van den gewe
zen Duitsehen Keizer on Keizerin, in
stilte is voorbijgegaan. De toestand der
ex-^fiizerin ia van dien aard, dat aan
