t
Uit de missie van Mgr. Aerts
DE STREEK
HOORM
SPORT EN SPEL
Leger en Vloot
Handel m Markt
zal treffeti. FffemSöii}
van en. deze onzeketw»
atauxiijk he* xakenievettP
verwachte hooge mvoec/
de eerlijke handel vrijs,
lerd en gaan de „SchteH
tijden tegemoet.
nvoerredhten voor waren;
;ebied naar het buitenland!,
worden, vervacüt meib
madeeling van Aoitirda
Antwerpen.
rachlen van het tffibezetttSj
Nederland vrij zullen'
in het beaelte gebied)
niet vast
IERLAND.
drie agenten, die stnndeiS:
burgers beschotten. Een^
tweede bezweek aan j
werden ook voorbijgan-
daders zijn ontkomen.}
hebben lieden aangeval-''
rlaag lagen en doodden'
de soldaten werd nie-;/
ÜJKSCHE DELEGATIE
LONDEN.
:sche delegatie, die t«
men is, zal weldra yood'
raad verschijnen. Men:,
haar verzoek tot bij*)
nadruk wil leggen op,
steenkool,
zeggen, dat het voor de'
aitwoord is, dat Oostenrijk
DultselMand moet ver-(
wordt aan de hand ge-
aitsdbland steenkool naat^
zenden ais een deel van)
van de schadeloosstelling'
reten.
nog, dat de Oostenrijk-
'dier heeft hij aankomst
ïgd, Oostenrijk is nodli
)cli een lijk. Maar in-
irljk den noodigen steun
weer in staat te steWen
te werken, zal het een
kunnen herwinnen.
SUITtKL.
'rGRISIS IN DE VER.
STATEN.
dent te New-York van de
j\r Telegraph meldt 'dat
orwegmaatschappijen in det
geplaatst zien voor de
om een algemeen©
te voeren en de mo-.
een algemeene spoonveg-
:eeren. De slapte in het
rbeeldeloos, docih, hoewel
hiüg is geslonken. Wijven
in het spoorwegwezen
hun hoogen loonstan*
ihg is dat ongeveer 70 pet.
rwegoutvangsten wöijgaaï
de Pennsylvania Railway,
nomen tot een ïoons- en;^
ging over de gdheele li-f
.resident der maatschappij
arwegmaatschappijen heb-
.ezuinlgingen wiHen invoe
gen daarbij niet den weg
ng maax die der perso--
geboden is c«n c*p
,.i ook le komen tot
3e exploitatiekosten, moge-
dat er thans in de Unie
(wagens ongebruikt o-p de
l van de diverse maat-
IJKE VERLOVING,
oving van prinses Marga-.
emeiken met prins Renê
neld't de Deenscbe draad-
Ie prinses heeft ie Parijs
>ofde kennis gemaakt ten
neef, prins George van
Deze kennismaking werd
de prinses onlangs haar
de gewezen koningin
rt lig al te .San Remo be-
prins René le Kopenha*
•n met zijn broers Feli*
gisteren, toen de verjaar,
iprins Frederik werd ge
oor prins Wal'demar, den
ises Maigaretha,, aan den
ioningin voorgesteld. Den-
erd de verloving bekend
[aretha, die van moeders-
huis Orleans, een tak van.
«Mi, vermaagsidbap-l is, is
veiü-oofde 27.
cont tbans met zijn broers
vêifaidt zal het huwelijk
n voltrokken.
gfield in Ohio Ver. Sta-
tg tegen middernacht een
uitbrand. De onlusten wa-
een beschieting van po-
jor een neger. Naar het
negers doodgeschoten. Een
is op de been; in de Nes,
t hevig geweervuur ge-
troepen on lbo dien, en in-,
ten niet ophouden wordt
van den staat van beleg
id vras de orde weer hen
ie burgemeester van Lyon,
I, als de volkenbond zijn
t vestigen, biedt de stad,
jaarlijksdhe subsidie van
een paleis aan, dat vol-
jzingen van den raad van
d zal worden gebouwd, s
erikaansdhe Congres lieefit
de shholen te Washington s
in het Duilsch weer zal)
Ifild. c-e-v v V v vt v
IV
DE TANIMBAR-EILANDEN
door den E. P. E. Cappers, m.s.c.
Toen eenmaal de voornaamste pun
ten op de Kei-eilanden bezet waren en
üe Missie op Zuid N.-Guinea was ge
regeld, werd er naar een nieuw ar
beidsveld uitgezien.
Na een onderzoekingsreis van den
H. E. P., Prefect Dr. M. Neyens, wer
den in 1910 de Paters Klerks en Cap
pers naar de Tanimbar-eilanden ge
zonden om daar het geloof te. gaan
verkondigen.
Einde September brachten twee
prauwen de twee Missionarissen met
twee catechisten en twee bedienden
naar de destijds onbewoonde baai van
Lakateroe. Met een tolk begaf zicli
schrijver dezes voor dag en dauw op
sad en kwam na een uurtje looüens te
sifnana aan. In een oogwenk waren we
door een bende jongens, mannen en
kinderen omringd. Ook het hoofd Be-
roena Aiifaman verscheen ten tooneele.
De tolk zeide .hel doel otizcr komst,
en vroeg of de bevolking genegen was,
ons daar te ontvangen; ten teeken van
toestemming moesten ze clan onze have
en goed aan de baai van Lakateroe
gaan balen. Met vreugdekreten werd
ons voorstel aaj^enomen. Maar eerst
moest de toestemming van het vlakbij
gelegen Laoeran verkregen worden.
Nauwelijks was daar onze komst be
kend, of heel de mannelijke bevolking
van dal dorp kwam aanhollen.
Wat zagen ze er vreemd en woest
uit en wat een wapens, speren, lansen,
pijlen, bogen, tot zelfs kiewangs. Na
eertig onderhandelen trokken een hon
derdvijftig jonge mannen er op uit,
om onze bagage over te brengen; we
hadden alles moeten meebrengen, 'wat
noodig-is voor menschen, die zich in
een geheel onbeschaafde streek vesti
gen.
Wat een volkje! Volbloed koppen
snellers, dat hadden we gehoord en wel
dra hadden we een proef op de som.
Pronkenschap en echtbreuk waren te
vens aan de orde van den dag. Een
politiepost was er niet, zoodat zij onge
straft allerlei euveldaden pleegden.
Ons werd een loods van boschhout
en afap (sagobladeren) als woonplaats
aangewezen*- vlak bij zee. zoodat bij
vloed het zeewater tegen de bewanding
spatte.
Wat had onze komst onder die men
schen een opschudding gegeven! Waar
kwamen ze vandaan.? Wie waren ze?
Wat kwamen ze doen? Wat eten ze,
wat drinken ze? Hoe eten ze, waar en
hoe slapen ze? Zou heel hun huid zoo
blank zijn als hun handen en gezicht?
Zouden ze getrouwd zijn? Zouden ze
hun spullen ook verkoopen? Wat doen
ze 's morgens in die vreemde kleeren
met dien gouden beker en dat gouden
schaaltje vóór dat gekruist hout? Zoo
vele vragen, waarop ze antwoord zoch
ten.
De eerste twvO, drie wéken werden
we eenvoudig nooit alleen gelaten.
Daarbij gingen we de 'menschen in
't dorp zelf bezoeken. Intusschen kre
gen we uitnoodigingen van andere kam
pongs, om ons ook bij hen te komen
vestigen.
Ware destijds onze beurs beter
voorzien geweest en hadden we meer
iniandsch personeel gehad, heel het ei
land Jamclena zou katholiek geworden
zijn, want alle kampongs hadden ge
vraagd, ons hij hen te komen vesti
gen: slechts de dorpen Anna en Wat-
moeri hadden zich nog niet uitgelaten.
Intusschen bleven de inboorlingen
van Jamdena zich aan him groote lief
hebberij overgeven. Het gouvernement
beslcot daaraan voor goed een einde
te maken. Er werd een politiepost op
gericht en er jkwam een burgerlijk amb
tenaar, de heer Tamaela tVattimeua.
Deze kórdate man wist door zijn koen
optreden schrik en angst onder het
volk te krijgen, het begin dor wijsheid
en 't duurde niet lang of de meer
geregelde toestanden in 't Zuiden stel
den ons* in staat met de school te
beginnen.
Einde 1911 kwam de wilde natuur
der bevolking nog eens tot uiting in
een aanval op de politiepost. Streng
werd er gestraft, meer dan 70 boos
doeners, werden naar het "eiland Am-
bon overgebracht.
Nu kwam een tijdperk van rust en
kon de school haar geregelden gang
gaan. Vooral het Katechismus-onder-
richt werd flink aangepakt, al was het
een heel karwei, om de waarheden
van onzen heiligen Godsdienst in hun
ne taal uit le drukken: doch met de
hulp onzer catechisten kwamen we zoo
ver. Men leerde met ijver en pleizier
en vooral men hield aan cn bleef vol
houden, Ik herinner me nog het ge
zegde vau eenige kinderen: „Maar mijn
heer gij spree,kt altijd van de Genade
van het H. Doopsel, waardoor we rein
zulkn worden en gelukkig; waarom
geeft ge ons die dan niet?"
Maren er meer woorden noodig, om
da overtuiging to hebben, dat zij die
zoo spraken, goed waren voorbereid?
De eerste Uoopelingen waren een
zeventig in getal, meest alle school
gaande kinderen. Den 21 Juli 1913 had
het eerste doopfeest plaats te' Olilict
Oliljet was vroeger in 't snellen haantje
de voorste geweest; nu wilde hst ook
toet het goede voorbeeld voorop gaan.
Het verlangen Daar het H. Doopsel
begon zich overal te openbaren. Pater
Nieuwenhuis, de onvermoeide werker,
die onze rijen was komen versterken,
'liet de nieuwgedooptcn zoo spoedig mo
gelijk tot de vegivnldige H. Communie
,loe en 't aas juist of de gebeden dier
kinderen de genade voor de anderen
verhaastten. Sifnana met I.aoeran volg-
„deu weldra en dan kwamen geleidelijk
de andere kampongs. Onder el die be
drijven spraken zich een viertal nego
rijen van Noordelijk Jamdena voor ons
uit, waarheen schrijver dezes zich be
gaf.
't Enthousiasme werd steeds groo-
ter. Onze beste propagandisten waren
de kind.eren zelf, die de—ouderen be
werkten, om toch de jongere broertjes
en zusjes te laten doopen en zelf ook
te kerk te komen. Gelukkig begon zich
mettertijd de algemeene begeestering1
ook aan de grooteren mede te deelen
en zoo kon de LI. E P. Nollen in
Sept. 1915 het heerlijke moment mee
maken, dat zoo te zeggen heel de be
volking van Krawain zich kwam aan
geven als catechumeen.
Terwijl in 1916 reeds 1000 gedoop-
ten geboekt waren, geven de verslagen
van 1919, dus na negenjarigen arbeid,
het troostend getal van bijna 5000 ge-
iloopten en catechumenen..
il:
Zoo blijkt dus, dat de Missie op de
Kei- en Tanimbar-eilanden een zeer
vruchtbaar deel vormen van het Vica
riaat van Ned. Nieuw-Guinea. Mogen
dan allen naar vermogen door de nood
zakelijke aalmoezen en het nog meer
noodzakelijke gebed den nieuwen Bis
schap en zijn missionarissen steunen,
opdat het succes nog worde uitgebreid,
opdat ook te Nieuw-Guinea het uitge
strooide zaad moge ontkiemen en ten
slotte, opdat Ambon en hetgeen ten
Noorden van Ambon ligt, niet langer
voor ons gesloten blijve, want tot nog
toe mochten we ons daar niet ves
tigen.
WESTWOUD. Gemeenteraad. De
Raad dezer gemeente vergaderde Vrij
dagmorgen. Afwezig de heer C. Scnou-
ten, wegens ongesteldheid.
De Voorzitter opent de vergadering,
waarna de notulen warden voorgelezen
en onveranderd worden goedgekeurd.
Vaststelling der verordening op de
keuring van waren ter uitvoering van
art. fi der Warenwet 1919.
Een concept-verordening wordt door
R. en W. aangeboden en aldus vastge
steld.
Besluit van den Raad tot het in
stellen van een oudcrscommissie, inge
volge art. 20 der L. O.-wet 1920.
B. en W, stellen voor over te gaan
tol instelling van een commissie voor
de 2 openbare lagere scholen te West
woud en Binricriwij zend.
Aangenomen,
Wijziging en aanvulling der begroo
ting van het dienstjaar 1920.
B. en W. bieden den Raad een con
cept-besluit aan om een bedrag Van
f 18.791/2 uit den post onvoorziene uit
gaven, als bijdrage aan het Gemeente
bestuur van Hoorn te verleenen, voor
de helft der door de huurcommissie
aldaar door deze gemeente gemaakte
onkosten, in totaal bedragende de ge
maakte onkosten f 37.59, waarvan de
helft dcor het Rijk wordt vergoed, zoo-
ilat voor deze gemeente overblijft een
bedrag van f 18.79i/2. Goedgevonden.
Idem van een bedrag van f110.
als" vergoeding voor het Hoofdschap
bij het herbalingsonderwijs. cürsilS RilS.
derhalve behoorende tot een g&slolen
dienst; ook goedgevonden.
Idem van een bedrag van f 55.7ft of
wel 111 maal f 0..05 als bijdrage in de
kosten verbonden aan de inalaria-be-
strijding over 1920.
Rekening en verantwoording Bo'is-
gezellenbeurs over 1920.
De totale ontvangsten bedragen
f 7212.98, de uitgaven f 4576.24, zoodal
niet 1 Jan. in kas was f2636.74.
Idem van het levensmiddelenbedrijf
.1920. Totale ontvangsten f 39.059.65, uil
gaven f 38.560.141/2, batig, saldo 1919
f 1139.50, wat bij de ontvangsten gere
kend werd, zoodat in kas was en moest
zijn op 31 Dec. 1920 f 499.21.
l>e winst- cn verliesrekening van een
heidsworst, kaas, boter, braadvet, enz.
wijst aan een totaal verlies over de
jaren 1916, 1917, 1918 cn 1919 vaD
17.226.96. Aldus goedgevonden.
Verzoek van de Burggerwacht te
Westwoud om een subsidie over 1920.
De begrooting der Burgerwacht was
bij het verzoek gedaan, het nadeelig
saldo bedraagt over 1920 f 54, gevraagd
Sicrdt een subsidie van f70.
De Voorzitter wil f 150 geven, omdat
het vurig jaar niets is gegeven.
Op de begroeting, is geplaatst een
post van f50.
Goedgevonden wordt het gevraagde
bedrag, groot f70, te verleenen.
Ingekomen stukken.
Een schrijven van het P. E. B. tol
wijziging van het stroomleveringscon
tract.
In dit schrijven wordt het verzoek
gedaan om het contract wat stroom-
prijslevering betreft (naarmate .belas
ting) op 5 jaar vast te stellen cn niet
zooals hier geschiedt per jaar.
Verder wordt in overwaging geg
de huur der transformatorhuisjes af
te slaan. Het huurcontract is er aan
gevoegd.
Algemeen geeft men de voorkeur aan
eigendom en wenscht op dit verzoek
niet in te gaan.
De heer J. Groot noemt Wagnurn,
dat als huur zou moeten betalen f 2C0Ó
voor 3 tansforrmatorimisjes; de ge
bouwtjes kosten hier f 1800. Later kwam
een schrijven, dat de Provincie deze
wilde terug hebben en zo udan tevens
de f 1800 terug geven, doch dan moest
betaald worden 12- pCt. Dit is niet ge-
fiaan, want bij aflossing is eigendom
to verkrijgen.
Het verzoek als bovengenoemd wordt
dan ook niet gunstig ontvangen. De
wijziging 'der maximale belasting gaf
ook aanleiding tc-t vele discussies.
Art. 10 luidt, dat eerst het net van
IV est woud zal worden onderzocht door
Ged. Staten cn daarna stroom worden
gegeven door de Provincie, indien het
net is goedgekeurd.
De heer J. W. Bakker wil de ijzeren
draden spoedig vervangen door koper,
dit is voordeeliger.
De heer J. Groot' wijst op de nioei-
lijklieden van voorheen.
De heer J. Schouten wijst op het
bedrag der P. E. N. bij het maken van
hat net.
Een aJwachtende houding zal wor
den aangenomen. Men wenscht te
zien wat de naburigs gemeenten doen
De secretaris deelt mee, dat de
post onvoorzien nog f 1302.19 be
draagt. In de geheime zitting cler
vorige vergadering is besloten, het
verzoek van de heer P. Wagen aar
te Binnenwijeznd om de huur van
het perceel ts doen overdragen aan
J'. Oud D'Z., te Westwoud, tevens
dat de bezwaarschriften tegen den
H. O. van een drietal ingezetenen
geen waarde hebben en dat beslo
ten is het besluit der commissie
van reclames tegen do H. O. te
handhaven en dat binnen 3 dagen
een dwangbevel tot betaling zal
volgen. -
Circulaire van Ged. Staten inzake
jaarwedde-regeling (f125) der amb
tenaren van den Burg. Stand.
Dit wordt voor kennisgeving aange
nomen.
Schrijven van Ged. Staten onder
toezending van de vastgestelde ver
ordening en instructie's bedoeld in
art. 7 le lid der warenwet 1919
door het gemeentebestuur van Alk
maar Zo» bezwaren daartegen ge
maakt moeten deze voor 15 Maart
ter kennis worden gebracht aan G-ed.
Staten.
Voor kennisgeving aangenomen.
Verder een schrijven van G-ed. Sta
ten verzoekhoudend tot intrekking
van de ingezonden verordening tot
verhaal van schoolgeld o-p de ouders
der uit deze gemeen!» te Hoorn
schoolgaande kinderen.
Deze verordening kan alsnog niet
■Vorden goedgekeurd, omreden Hoorn
voorioiop'ig no-g niet tot yerhoo-ging
overgaat.
De verordening wordt ingetrokken
Verslag der Gezondheidscommissie
te Enkhuizen over 1920.
Schrijven» van Ged. Staten, waarbij
het besluit van den Raad wordt ge
handhaafd inzake de aanslag van
de wed. IC. Boelis, in den H. O. over
1920, waartegen adre.saante in be
roep was gegaan.
Voor kennisgeving aangenomen.
Goedkeuring van de 3e suppl. ber
grooting 1920. Idem: betaling uit
de poet onvoorziene uitgaven.
.Voor kennisgeving aangenomen.
Idem van het kohier van evenre-
taa.1 1920. Alsboven.
dig schoolgeld over het 4ë k'war-
Hierna sluiting.
ZWAAG. Hot R. IC. fanfare
corps alhier heeft op haar statuten
de Koninklijke goedkeuring bekomen
BQVENKaR.SPEL. Tot Voor
zitter der commissie tot wering van
schoolverzuim: is herbenoemd de heer
J. Botman Gz., tot secretaris de heer.
J. Th. v. d. Woning.
Vereemging van Middenstands
bouwers. Met 21 leden js een ver-
eeniging van MiddenstandsbouwcTs
opgericht om bij ziekte elkander
hulp te verleenen.
.VENHUIZEN. „Zanglust" hield
haar jaarvergadering. 21 leden wa
ren opgekomen. Het ledental is da
lend. De kas staat er niet rooskleu
rig bij. De heer Termaat wordt
herkozen en de dames Buishard" en
Burger als bestuursleden herkozen.
De heer G. P. Reijns bedankte als
directeur.
Benoemd. T|»t leden der ou
dercommissie zijn benoemd de hee-
ren D. Bost, H. Druif, R. Bouw
man, J. Brugman en M. Buishand.
GRO'OTEBROEK. Beroerte. Mid
den onder zijn arbeid op den akker
wérd een landbouwer onwel. Hij
zakte door een beroerte getroffen in
een. Daar da man reeds bejaard is
wordt het ergste -gevreesd.
Een schoolfeest 't Was feest
voor de leerlingsn der O. L. school
Van het overschot van het bedrag
ingezameld voor 't doen van school
reisjes, werden do kinderen onthaald
Spel en zang wisselden elkander af.
't Was een aangename middag voor
de kleinen, en ook voor da ouderen,
die zich vergenoegden in de pret
der jongeren.
- Coslenrijksche kinderen. Onder
geleidde van eau commissie uit Groo
tebroek en Bovenkarspel arriveerden
hier een 40-tal Oostenrijkéchs kin
deren, die in de gezinnen onzer inge
zetenen oen liefderijk thuis zullen
vinden. De blecke gezichtjes getuig
den van veel doorgestaan leed.
BERKHOUT. Biljartwedstrijd. De
sociteit in de Ridder St. Joris hield
een biljartwedstrijd tegen die van
Oudendijk. Er werd door 8 man
aan beid© zijden gespeeld. Da uit
slag was Oudendijk 950 p. Berk
hout 1066 punten.
ANDIJK. Gezonken. Den schip
per van een met steenen geladen
schuit had pech. Onverwacljts zonk
do schuit in de diepte weg. De
stuurman maakte do.,reis naar be
neden ntot mede. Een geheelen dag
hadden verscheidene personen noodig
om do schuit weder boven watar
te brengen.
Proeftuin. In een vergadering
van „Akkerbouw" werd besloten tot
opheffing van den Proef tuin met in
gang. van 1 Januari 1922. Voor
dit jaar werd de subsidie op f400
gebracht. Het Dag. Bestuur van
„Akkerbouw" bestaat nu uit de hêe-
ren D. Molen, voorz., J. Kort, secr.
'penningm, en IJ. Brpuwef. p
Ptopagandanavond. De vereeni
ging (ot afschaffing van alle dran
ken hield haar jaarl. propaganda-
avond. Het tooneeistuk „Vrij" maak
te diepen indruk', daar het de drank
ellende in levendige kleuren schil
derde. welke door de opvoering van
een tableaw npg verduidelijkt werd.
De "dijkwerken. Het schijht in
het voornemen te liggen achter de
dijkswerken meer spoed te zetten. De
aannemers zullen daartoe meerdere
machines aanschaffen. Begin April
zal bij den El uithoek begonnen wor
den om dezen zomer het deel tot
de Chr. school gedaan te maken.
Daarna zal men den dijk tot.den
Ka tl: ook worden afgewerkt.
VEREENIQING VAN
R. K. -GEMEENTERAADSLEDEN.
in Eet Hotel „Het Witte Paard"
alhier vergaderde de vereeniging van
R. K. Gemeenteraadsleden in den Sta-
tenkieskring Hoorn, 's namiddags te
1 uur. Daar nog geen voorzitter was
gekozen praesideerde als zoodanig de
heer E. M. Stampei van Hoorn.
De voorzitter opent de vergadering
met den Christelijken groet.
Ais spreker zou optreden de Keer
Leesberg van Alkmaar, met hét on
derwerp 'Gemeente- en Armenzorg.
De voorzitter memoreert h'oe de
voorloopiige tOmtnissie tot stand is
gekomen, noch' door de commissie,
noch door de vergadering' is een voor
zitter benoemd en spr. Weeft zich
dan ook de vrijheid veroorloofd op
aandringen Van den Weer de Wolf
(Purmerend) den vocrziltcrshataer te
lia'nfeeren. Verder moest spr. nog mee
deelen dat deze vergadering' zeker
eerder Ware geWouden indien de Kr.
Mr. Leesberg eerder gteiegenWeid had
gevonden zijn.'lezing te kunnen doen.
De notulen worden ongewijzigd
vastgesteld.
Volgt: b'eWaindelingi der statuten,
art. 1 2 en 3 worden ongewijzigd
vastgesteld. Art. 4: „Leden der Ver-
eèniging kunnen zijn, allen, die na
de verkiezing op de katholieke lijst
voorkomen en instemmen met het
doel der Vereeniping-", gaf aanlei
ding tot eenige discussies.
De Weer Middelhof! (Wriiï. Purme
rend) zou gaarne dit artikel aange
vuld zien met: „zij, die op de gros
lijst staan mogen wel lid doelt niet
stemgerecEtigd zijn,"
De "heer C. Rood (Bovenkarspel)
ontraadt dit. Spr. kan Wet niet goed
keuren; Wel de plichten, doch niet
de rechten te Webben.
Na verschillende discussies meent
de voorzitter dat hier een ineenings-
verschil Valt te oonstateeren. De plaats
vervangers zitten niet in praktijk. Het
gevolg "zou kunnen zijn, dat kt de
eene gemeente een dergelijk' voorstel
zoy worden verdedigden in de aan
grenzende gemeente tegengesproken.
Dè uitslag der stemming is dat
Wet voorstel Middelhof? met 21 tegen
7 stemmen wiordt aangenomen.
Art. 5' aangenomen. Art". 6: „Ter
bespreking eri btehariiging van plaat
selijke belangen zullen de leden uit
eenzelfde gemeente een fractie vor- bestaan uit contributiën.
men, die zich een voorzitter ttï ac-A scliC;;:;in<n«ri en subsidiën.
dure plicht. Sómmigen onzer denken:
„wat zal ilk aan 't Katholiek armen
bestuur geven, belasting moet' 3c
toch betaten. Men vergeet daarbij dat
in belasting betalen geen verdiensten
voor hiernamaals zit en milddadigheid
een plicht is door de Kerk opgelegd
Spr. geeft een uiteenzetting om
trent de honderdjarig oude notulen
van 't R. K. Armenbestuur 'te Alk
maar. Toen werden haast wekelijks
giften gedaan, hetzij bij huwelijk', ge-
boorten, zilveren bruiloft, vooral ook
bij Testament door legaten en e'rf-
stelliugen. Tegenwoordig hoort men
daarvan als een zeldzaamheid.
Nog voor de kerkelijke onderstand
gaat de wettelijk' verplichte onderstand
der bloedverwanten.
Deze stof is geregeld in de ar
tikelen 375—384 Burgerlijk .Wet
boek, van welke elk armbestuur
wel een afschrift op tafel behoorde
te hebben leggen. De verplichting
lot onderhoud rust op bloedver
wanten in de rechte linie (broers
en zusters dus onderling niet on
derhoudsplichtig), dus grootvader,
ouder, zoon, kleinkind achter-klein
kind, ook schoonouders en wat
men meerendeels niet weet „de
verplichting is „wederkeerig" Dus
een overgrootvader is verplicht zijn
achterkleinzoon, die behoeftig is.
te onderhouden -er. omgekeerd.
Een en ander naar evenredigheid
van den onderhoudsplichtige. Men
zal dus de armen goed moeten uit
vragen alvorens te steunen. Daarna
de familie aanschrijven; soms lost 't
ich daardoor vanzelf op. Anders de
arme doen procedeeren, wat kosteloos
kan gesehiedenn. Er is niet altijd suc
ces, maar toch is 't een plicht dien
weg te bewandelen.
Derde voornaam punt is de vraag
of de arme een wettelijk recht op
onderstand 'heeft. Door 't woordje
„kan" ;in artikel 28 is, behalve door
de toelichting, vastgesteld, dat de wet
dat recht niet geeft tegenover de
gemeenschap. Wel, zooais ouder punt
12 genoemd tegen de LIcedverwanten.
Geen arme kan dus tegen het arm
bestuur zeggen: „ik w i 1 onder
stand", het armbestuur heeft vrij tc
beóonleelen. Verwaarloost een arm
bestuur zijn plicht dan geeft artikel
33 van de armenwet 't recht de be
slissing van de „Kroon" in te roe
pen. Spr. heeft dit middel eens op
een dorp in toepassing gebracht-
Spf. geeft daarna een uiteenzetting
over de wijze van onderstand, werk
verschaffing, grootte v. d. onderstand
benocdigd voer noodzakelijk levens
door de wel gedacht ais 't minimum
onderhoud.
Tenslotte werd besproken de wijze
van uitdeeling, de 'armenraad, 't cen
traal register enz. Aan hei einde be
toogde spr. meer een praciische les
te hebben willen geven, dan een
rede en hoopte, door eik begrepen te
zijn.
Hierna is er gelegenheid tot het
steilen van vragen, waarvan een
druk gebruik gemaakt wordt.
De. Voorz. dankt Mr. Leesberg
voor zijn interessant betoog.
Hierna worden de Statuten ver
der behandeld.
Art 7. De geldmiddelen der ver-
GURS'tÖ IB RRaOITKW
BOEKHOUDEN.
In MeS wordt dn afiLv-
ling Hoorn der Mij. van IzuidLoir»
de> 4« ouTKoa ia practesch boefcbou-
dea geopend.
cretaris kiest. Fracties uit eenige bij-
eengeleg'en gemeenten kunnen desge-
wenschc kringen vormen, ter bespre
king en behartiging van speciale be-
lamgens."
Hier vraagt de Weer Wifké de ver-
radering of 'rij liet met hém eens
is, dat hieraan wordt toegevoegd:
„dat de minderheid zich' onderwerpt
aan de meerderheid."
De- voorzitter kan positief deze
vraag niet beantwoorden, doch per
soonlijk is spr. er voor.
De heer Deken (Weth". Blokker)
noemt het voorstel te gedwongen.
De voorzitter meent ook' dat van
principen geen kwestie mag rijn, gis
R. K. moeten wij allen het eens rijn,
en stelt daarom Vcor dit artikel onge
wijzigd te laten. Aldus besloten.
De voorzitter leest een schrijven
voor van den heer Strengman (Op
meer) waarin verzocht wordt de le
den, die niet aanwezig zijn, van
het behandelde schriftelijk in kennis
te stellen.
De heer Mr. Leesberg van Alk
maar komt ter vergadering. De voor
zitter stelt voor de behandeling der
statuten te onderbreken en het woord
te geven aan den heer Leesberg ter
behandeling van zijn onderwerp. Appl.
Qe voorzitter geeft nog een kleine
uiteenzetting betreffende de keuze
van het onderwerp. Hierna verkrijgt
Mr. Leesberg het woord.
Spreker geeft een overzicht van
de wettelijke regeling van "t armen
wezen, welke regeling haar basis
vinidt in artikel 193 van de Grondwet.
De gemeentewet wijdt aan het armen
wezen slechts enkele bepalingen, te
vinden in de artikels 146, 147, 148 en
179 en bepaalt zich meer speciaal
tot vastleggen van toezicht; De eigen
lijke regelweg vindt men in de ar
menwet, en wel door de Grondwet
verondersteld. De eerste armenwet is
geweest van 1853 en onderging later
een wijziging ten aanzien van 't do
micilie van. onderstand, teat oökr nu
nog is de plaats van 't werkelijk' ver
blijf"' De nieuwe armenwet dateert
van 1912.- Wat zijn daarin de hoofd
lijnen: men vindt die in da» artikelen
28 en 29. Artikel 23«is dé kern:'de
Minister Heemskerk zeide bij de be
handeling in de Kamer dat dit 't hart
van zijn geesteskind was. 't Systeem
is le. dat de Kerkélijke armenzorg
voorgaat aan ide burgerlijk'?. Dit geeft
een eereplaats aan de christelijke cha-
1 ritus, maar maakt ze ook tot' een
LEG ERBER ICTiTEN.
De twee>de>-luitenant H. A. W-r
kuil, van het 21e fog. iuff. wordt op
.4 Maart a.s. gedetacheerd te Utreen-
tot het volgen van een gymnastiek
cursus.
Voor de beredenen der Artille'
en voor de Cavalerie, warden in u-
eerste plaats betemd zij, die riet
daarvoor hebben aangemeld.
Aa»n den dienstplichtige T. J.
Slikker, van het 21e rog. inf. is vrij
stolling van den dienst verleend.
Bij besch. van den M.v.O., i-
de naam van den torpedist 2o kl. H. J.
de Kramer, van het korps torpedisuw
geplaatst op de soliciïantenlijst voor
de betrekking van korponjal-kok te
de Landmacht.
Loteiingen, van wie bekend is,
dat zij analphabeet zijn, zullen wonle.i
ingelijfd," voor wie, geen bepaalde eis h
van geestelijko ontwikkeling is g -
steld.
L. FRANKENBERG. ALKMAAR
HEEFT VOORRADIG
SCHRHF- COPiEER- G :K EURP
HEKTOGEA F INK i
PAARDEN.
De Zaansche Harddravêrijvc-r
zal dit jaar het 15-jarig besta,
leestdijk herdenken. Er besta
plannen tot het houden van eer
concours hippique en een
capdravcrii cn -6 en 7
Leden der vereenig-i..^ betalen in
het begin van elk vereenigingsjaar
een contributie van f 1.
De- Voorzitter was huiverig om
hooger bedrag te noemen.
De heer C. Rood, (B-ovencar-
spel) wil om het jaar, de contri
butie hooger stellen.
De heer Stavenuiter (Enkhuizen)
wil het maximum vrii laten en het
minimum bepalen op f 1 omdat alle
raadsleden niet financieel draag
krachtig zijn.
De Voorzitter stelt voor f2.50
minimum, ieder jaar vast te stel
len.
De lieer Busse (teeth. Bovencar-
spcl) wil een clausule er aan hech
ten. n.l. het Bestuur verleent vrij
stelling' met een minimum van
f 2.50.
Mr. Leesberg zegt de raadsleden
bespreken het belang der kiezers,
de laatste willen dus in hun afd.
K. S. A. onze leden wei subsi
dieeren. Aldus besloten.
Art. 8, 9, 10 en 11 werden bii
acclamatie aangenomen.
Nu vogt Bestuursverkiezing.
Gekozen worden de hh. J.
M. Stumpel (Hoorn), G. de Wolf
(Puimerend), C. Rood (Bovencar-
spei), Middelhof (Purmerend), C.
Deken (Blokker), C. Duin, (Wog-
meer) en Mevr. S. C. C. Bronsveid
Vitringa (Hoorn).
Bii acclamatie wordt benoemd
tot Voorzitter de heer Stumpel
vhn Hoorn, en tot Secr. Mevrouw
Bronsveld.
Ingediende voorstellen.
Ingekomen is een circulaire van
een Commissie uit den Briel, met
bedoeling gedenktafels te plaatsen
en verzoekhoudend om subsidi
De Voorz. geeft in overweging
geen gehoor te geven aan deze
aanvraag om subsidie.
Het andere ingekomen schrijven,
was van de K. S. A, te Zwaag-
dijk. met het verzoek aan de Ra
den der gemeente, om de kermis
sen om 12 uur te doen sluiten.
Allen waren het hier- mee eens,
die tijd is laat genoeg.
De rondvraag levert niets op,
wegens het te late uur. De Voorz,
sluit niet dank aan de aanwezigen
voor de aangename discussie de
vergadering met den Christelijken
1 Groet. 11...14|>J- o WkL
z
BliOc.ic vji' La.
Laiijjed. GioenténvcJing. Roode ku-
l' 11.26—18.50, 2e soort f5.10—10.20, gei
kool r 10.40—13.60 2e soorl fS.SO—10. U
witte kooi 17,60—8.70, blauwe aar (lap
t' 3.50, rammenas f 1.10, uien 17.60—8.
2e soort 13.40, losse wortelen f2.70
f3.20, alles per 100 K.G. Aanvoer 30.275
K.G. roode kool, 66.300 K.G. gele kool,
.17.400 K.G. witte kool, 425 K.G. aard
appelen, 550 K.G. rammenas, 4250 K.G
uien en 5675 Iv G. losse wortelen.
NOORDCHABteOUDE, 12 - Maart.
Koode kool t' 9.6018.40, gele kool
1' 10.80—13,30, Deensche witte kool 1 7.7i
—8.40, men f77.30, peen f2.903.6'.
al tos per 100 K.G.
ALKMAAR, 14 Maart. Ter Vcemarl
waren heden aangevoerd: 16 koeien cii
ossen f500750, 4 vette kalveren f140
—225, per Ned. pond f22.50, 131
nuchtere kalveren 122—40, 303 veile
varkens per Ncd. pond f 1.34—1.48.
aanbeteding.
Zaterdagmiddag1 erd ten raatihuize
te Lleiloo door den architect C, Kemp
voor de Woningbouw ver. „lleiloo" te
Heilco aanbesteed de bouw van 6 wo
ningen. Er waren 88 biljetten ingeko
men.
ingeschreven vgo; temmer- en metsel
werk: N. Hoogland, Hoorn, f35.273;
F. lies.en N. Morscli, Oudócp, f 25.38J
de Boer, Alkmaar, f1999 /voor seh.l-
derwerk); W. van Duin, Akerslpo'.
f2109 voor schilderwerk)G. if. T.
li i, .\mslcr(lam, f 42.470; J. Kaan
dorp, lleiloo, f28.J00;- C. de Graaff,
N. Nlegorp, f28,634; I'. v. Exter, Zuid-
Scnehher, f27;8<»»- Ti'. r
Alkmaar, f2100 ;v«;o." v hl,
Glorie, Liminen, f 2,3.9;j'; o -
ver. Velsen, f 31.227M. Verste, s ■-
.oo, f26.391; B. A. Holtes, llc.ic
i'28.200; P. F. van Driest, Alkmaar)
f27.730; J. Brouwer, Heiioo, f28.520;
Vcrbcrne, Alkmaar, f 27.193; Joh. i'c-
drie, St. Paneras, f2018 .(v.:or schilde-
werk); C. Bèsseliipv .1 joogkarspcl,
f 30.000; v. Bund en Hcnnejnan, Bergen
(N.'iL), 31.513^J. de Vries, fild-Schar
mer, f27,860; P. J. Boersen, kimmen,
f 1016.90 (voor schilderwerk)A. Grool,
Heiioo, f29.250; M. J. Biesterbos, kim
men, f25.936; J. Apeldoorn, Egmoinl-
binuen, f33.900; J. de Beurs, Bergen
(N.U.), 1 1700' (voor schilderwerk); A.
Breed, Hoogwoud, f2200 (voor schilder
werk); Jb. Draaier, Zanilvoort, f33.325:
S. Koster, Alkmaar, f1493 (vöor 'sch 1-
derwerk)\V. Wagcmaker, Koedijk,
f1687 (\oor schilderwerk); K. van
t Veer, Assenilelit, f32.400, voor sch 1-
derwerk Ï22Ö0, *.;assa f30.590; G. Wil
brink, Heiioo, 12121 a o-o-r schilder
werk): P. J. Lang .h; A.nar, f 1335
(voor schilderwerk;iv:tl>:irg,
Hclloo, f28.-800, schil... i to.
massa f30.000; M. Duinmeijcr, Alkmaar,
f27.610; G. Koopman, Alkmaar, massa
f33.600: M. Hoogevorst, Alkmaar,
f 28.223.
lie "luiuLng'is aangehouden.
AANBESTEDING.
Dc uitslag van de op 10 Maart ge-
h(»:!on aanbesteding van de B» li. St.
Jozefschool tc Egmond a. d. Hoe» ge
hóuden in de Bijz. School te Egmond
aan Zee, is als volgt. Aantel inschrij
vers 16.
S. Butter f72.121.80; G. Botman
f 70.1C0; G. Botman T 69.994; de Nijs
f69.875; Nicolaas Borst f69.050; Vla
ming f6S.733; A. Verbeme f65.500; M.
Hoogervorrt f64.943; Joh. Ilcnncmau
f63.880; Jb. Schiip 1'62.560; Gom. Notort
f61.911; M. Duininaijer f61,282; Tromp
f59.876; A. Buur f59.700; Apeldoorn
if59.600; D.JHenncman f 59.464. s.a
4
ti
i l'niilil ni'ilitn i n