IJ
Garage JIG. II
„OHS BLAD"
Een afgezaagd thema.
BUITENLAND.
Luxe Automobiel
VerhuuriiiricSiting
Ji» I Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: «SSffEVS4" j
DE KOLENCRISIS IN
ENGELAND.
GEMENGDE BUITENL. BE
RICHTEN.
begrafenis der ex-keizerin.
No. 164
DINSDAG 19 APRIL 1921
14e JAARGANG
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Advertentieprijs:
Abonnementsprijs;
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar
Met Geïllustreerd Zondagsblad f 0.50 hooger.
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een poi]s~verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 5QQ,—f 400,—, f 200,—, f100,—, f 60,—, f 35,—,
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
Van al onze Roomsche vakorganisatie'.":
■wordt er door de socialistische tegenstan
ders géén zóó fel bestreden èn openlijk èn
in geheim, als de Roomsche organisatie
der Spoorwegmannen „St. Raphael".
Dat is opmerkelijk', doch behoeft
geen verwondering te wekken.
De socialisten weten, dat „St. Raphaël"
een zeer sterke, een veel beteekenende or
ganisatie is in den lande, en juist
daaromomdat „St. Raphaël" zoo sterk
is en de roode organisatie, waar deze in
haar vakactie te ver gaat, met succes
dwars kan zitten daarom ligt het voor
de hand, dat men deze Roomsche organi
satie met alle mogelijke middelen poogt
af ie zwakken, ja, zelfs uit het Roomsche
kamp soldaatjes tracht te werven voor het
roode spoorwegleger.
Het spoor- en tramwegpersoneel neemt
in de samenleving een zeer voorname
plaats in, dèt deel der burgerij heeft
het voor een goed deel in zijn macht, de
maatschappelijke orde indien zulks aan
.bepaalde politieke partijen wenschelijk
voorkomt te verstoren en met bedrei
ging met een dergelijke verstoring de re
geering te dwingen in een bepaalde rich
ting; wordt het vervoer onmogelijk ge
maakt door een evenlueele staking van
spoor- en tramwegpersoneel (wat op zich
zelf een revolutionnaire daad zou moeten
heeten), dan wordt het leven der natie,
dat in stand gehouden wordt door een ge
regelde distributie van alle voedings- en
gebruiksmiddelen over heel het land, zeer
ernstig belemmerd; zulk een belemme
ring kan en mag niet lang duren, dus
moet de regeering bij een eventueele
staking wel toegeven, zoo geweuscht, zelfs
plaats maken voor een socialistische of
bolsjewistische regeering, indien althans
alle spoor- en tramwegmannen meedoen!
En zie! Dit is juist de nachtmerrie der
roode spoorwegmannen, dat de Roomsche
en Christelijke collega's ervoor passen, de
roode organisatie's in eventueefc revolu
tionnaire avonturen te volgen, dat de
Roomschen en Christelijken. niet alleen
hun rechten, maar ook hun plichten ken
nen en hun vak-actie eerlijk en behoorlijk
houden.
Met zulke luitjes, bijéén in Roomsche
en Christelijke organisatie's valt niet te
„werken", wanneer de socialisten een
maal een socialislischen slag willen slaan,
en daaromwèg met de confessio-
neele organisatie's, wèg vooral met
dien sterken Roomschen Bond!
Hoe men dien Bond wèg, of althans
flink afgezwakt poogt te krijgen?
Allereerst vindt men het (en zeer be
grijpelijk!) noodig, den Roomschen wijs
te maken, dat een Katholiek gerust lid
mag zijn van de (roode) Ned. Ver. van
Spoor- en Tramwegpersoneel; immers,
zoolang de Roomschen zich principieel
in hun eigen bond georganiseerd houden,
ds er voor de rooden aan hen „geen eer
Se behalen"; het groote struikelblok,
dat Roomschen, juist uit hoofde van bun
Roomsche geloof, geen reel uit mogen ma
ken van socialistische organisatie's moet
allereerst weggeredeneerd worden.
Dies krijgen de roode heeren nog eens
het afgezaagde thema, de reeds sinds lang
onhoudbare en onware en leugenachtige
stelling te behandelen: dat het socialisme
(hedemaal niet tegen den godsdienst is,
dat godsdienst en socialisme best vereenig-
vaar zijn!
Zulk's met een hokus-pocus waar te ma
ken ook voor den minst-ontwikkelden
en lichtsl-geloovigsten Katholiek dat
gaat na alles, wat er in den loop der jaren
voorgevallen is, niet zoo gemakkelijk
meer; een ieder, die nog een greintje
Roomsch besef heeft, weet, ook uit de
practijk, dat godsdienst en socialisme in
derdaad zich verhouden ais water tot
vuur; bij iedere voorkomende gelegenheid
wordt door de roode heeren ons Roomsch
geloof in de Kerk, in de priesters en
in de volgelingen bespot en hatelijk ge
maakt en bestreden op de meest lage ma
nieren.
Dat zijn dingen, die niet weggeredeneerd
kunnen wórden.
Dat beeft ook het hoofdbestuur der roo
de Nederlandsche Vereeniging begrepen en
daarom heeft het de zaak thans eens „de
gelijk" willen aanpakken!
Het verspreidt thans .natuurlijk voor
namelijk onder de katholiek-georganiseer
ree- S.p00rwesmarlnen een circulaire
(officieel!), waarin het op zijn manier de
vraag beantwoordt, of liever: laat beant
woorden
„Kan en mag een Katholiek lid zij'n
onzer organisatie?"
Een z.g. geloovig(!) Katholiek(l), lid
van de N.V. had n.l. in het orgaan der
roode organisatie beweerd, dat zulks ge
rust mocfit, en het Roomsche „Rechte
Spoor" had daar zeer ad rem op gereageerd
met de volgende zinnetjes:
„Als v. N. (zoo heet die „Roomsche"
meneer) geloovig katholiek is, dan zal hij
dezer dagen zijn Paaschplichten moeten
vervullen.
Daaraan kan hij niet ontkomen.
Hij zal dan moeten kiezen: of een kind
der Kerk' en uit de Ned. Ver., ofwel lid der
.hó V. en géén kln-d der Kerk."-
Die strijdvraag (volgens de rood-en
althans: voor ons is het een uitgemaakte
zaak!) moest nu maar eens definitief opge
lost worden.
En om de vraag met hoeveel pour
parlers ook toch maar in bevestigenden
zin beantwoord te krijgen, neemit het
roode bestuur in die bedoelde circulaire
gedeeltelijk een artikel over uit het „Popu-
laaT-WetensclhappeHjk Bijvoegsel" van
„Het Volk" van 5 Juni 1920, waarin nie
mand minder dan de roemzuerte anti
paap.... C. v. d. Pol (volgens de roode
heeren iemand, die „door opvoeding en
studie als terzake kundig kam worden be
schouwd!!) op zijn manier „bewijst," dat
een katholiek heel geruslelijk zioli aanslui
ten mag bij een roode vcroenlging.
Nu zal alleen reeds het feit, dat deze v.
d. Pol, die toén (in Juni 1920) nog in
„Het Volk" schrijven mocht (de bekende
Alkinaarsohe zaak was toen nog niet voor
gevallen; v. d. Pol haul „Het Volk" toen
nog niet in ernstig niiscrediet gebracht
door zijn sóhaindaalslukken), nu zaïl d'it
fedt alleen reeds genoeg zijn om een ieder
te bewijzen, dat we 't hier niet een stuk
geSloofsbesirijding te doen hebben, waaraan
alfle verdere argumentatie-bedoelingen ten
gunste der „partij" vrcernid zijn.
Als de Ned. Ver. de reden eenogen van
een v. d. Pol aanvaardt om te „bewijzen",
dat een katholiek wel lid mag zijn van de
N. V., don toont zij zich bierdoor wel zeer
in haar ware gedaante n.1. ook zeer anti
papistisch; als die Nod. Ver. een v. d.
Pol ite hulp roept, dan bewijst zij daardoor
alleen reed», dat een katholiek in haar
kringen niet komen kan, niet komen mag!
't Was dus allereerst zeer dom van de
N. V. om zich op een, allen katholieken als
ka'didUek-vijandig bekend niensoh ais G.
v. d. Pol te beroepen, doch bovendien
neeant zij in die circulaire van dezen v. d.
Pol uitlatingen op, welke om het verre
gaande der drogredenen ieder goed
■katholiek vanzelf afschrikken.
OOk dal is niet slim van de Ned. Ver.,
al kunnen we best begrijpen, dat de
Ned. Ver, in haar positie 'en slotte alle
middelen aangrijpt (ook al werken zo on
verwacht averechts!) oim uit het katholieke
kamp leden naar de roode organisatie te
winnen. Wordt vervolgd.
Zondagavond is een verdere drastische
steenkoolbeperking aangekondigd. De
plaatselijke autoriteiten hebben gelast de
toewijzingen voor de industrieën aan welke
tot nu toe de helft van het normaal ge
bruik was toegestaan, slechts in bijzonde
re gevallen uit te geven. De fabrieken voor
licht, warmte en electriciteit ontvingen
instructies om de verstrekking te ver
minderen.
De meeste Maandagochtendbladen in
Engeland drongen er op aan, dat de
mijnwerkers de onderhandelingen terstond
zullen heropenen, inplaats van tot Vrijdag
te wachten. De „Daily Chronicle" ver
neemt dat de regeering de oprichting van
noodkeukens door het geheele land over
weegt. Het koude weer veroorzaakt groot
ongemak als gevolg van het gebrek aan
huisbrand, vooral in het industriegebied
in de Midlands.
Als voorbeeld van de uitwerking welke
de verrassende ontwikkeling van den toe
stand in de afgeloopen week op arbeiders
kringen heeft gehad, kan strekken een
mededeeling aan de „Daily Mail van Cly-
nes, die zeide„Wij dienen de enorme ver
dedigende kracht der gemeenschap te be
seffen. Het is krankzinnigheid voor elk
deel der gemeenschap de natie al® ge
heel te negeeren."
De „Daily Herald" meldt, dat een ver
gadering van havenarbeiders in het
Eastend te Londen besloot de mijnwerkers
te steunen door aan schepen bunkerkool
te weigeren, tenzij ze volledig bunkeren.
Deze stap heeft blijkbaar ten doel, de
schepen te beletten Engeland te verlaten
met genoeg kool om vreemde havens aan
te doen en terug te keeren met buiten-
landsche bunkerkool. De kolenlossers wei
geren tevens ingevoerde steenkool over te
laden.
Hoe de scheuring ontstond.
Een ingewijde deelt aan de „Westm.
Gaz." 't volgende mede omtrent het ein
de der onderhandelingen van de mijn
werkers en de regeering en de scheuring,
die toen is gevolgd in de triple alliantie.
„In de Vrijdag plaats gehad hebbende
samenkomst van het hoofdbestuur der
mijnwerkers-federatie, toen het schrijven
van den eersten minister ter tafel lag,
werd aan den secretaris Hodges gevraagd
wat de minister bedoelde met zijn woor
den „uw voorstel aan het slot gedaan."
De heer Hodges zeide dat hij geen
„voorstel" had gedaan, doch dat hij in ant
woord op een vraag tot hem gericht dooi
de parlementsleden, verklaard had dat dc
mijnwerkers bereid zouden zijn de mijn.
eigenaars te ontmoeten om verder over
de loonen te spreken, afgescheiden van de
hoofd-kwestie de nationale pot.
Deze mededeeling werd bevestigd door
Herbert Smith, die bij het onderhoud te
genwoordig was geweest.
Er volgde toen een heftige discussie en
bij meerderheid van één stem besloot het
hoofdbestuur de uitnoodiging tot een sa
menkomst met dc mijneigenaren niet aan
te nemen.
Toen diende de heer Hodges zijn ont
slag in, dat niet werd aangenomen.
In een daarop gevolgde samenkomst van
de mijnwerkers en de tripte alliantie ston
den de leiders voor liet feit dat de heer
Thomas, namens de spoorwegmamien zijn
medeleden in het parlement had verteld
dat, bijaldien I-Iodges' voorstel vrucht
afwierp, er voor de triple alliantie geen
reden tot handelen zou bestaan.
Er volgde een levendig debat, waarin
zoowel de heer Thomas als de beer Gos
ling (transportarbeiders) beweerden dat
de mijnwerkers de uitnoodiging moesten
hebben aangenomen, en niet één slem
meerderheid werd die mcening door de
vergadering onderschreven. Als gevolg
daarvan werd de slaking der triple allian
tie afgelast.
Het ontslag van Hodges, hoewel niet
verteend, werd niet ingetrokken en zal
plaats hebben, tenzij dc thans bijeengeroe
pen bijeenkomst van mijnwerkers-afge
vaardigden de door het hoofdbestuur geno
men beslissing te niet mocht doen".
Gebeden voor den vrede.
In Christ Church, de groote gothische
kerk in Victoria Street, Westminster, is
Vrijdag toen 's avonds de slaking van
de Triple Alliance beginnen zou den
gehcelen dag gebeden voor den industriee-
len vrede, 's Morgens om 8 uur werd de
eerste toespraak gehouden door dr. Camp
bell en daarna was er geen pauze meer in
den rusligen dienst. Hoewel het aantal aan
wezigen niet zoo groot was, moet het ge
heel toch zeer indrukwekkend geweest zijn.
Sedert de donkerste dagen van den oorlog
was iets dergelijks in Londen niet voorge
komen.
De verklaring der mijneigenaars.
In de door de vergadering van mijn
eigenaars afgelegde verklaring, waarvan
reeds met een enkel woord melding werd
gemaakt, wordt gezegd dat dc eigenaars
besloten hebben dat dc loonen der laagst
betaalde arbeiders herzien moesten worden
waar dit noodig was. Tevens gaven zij
uiting aan hun spijl dat bttn poging om dit
onderwerp te bespreken, belet was door
de weigering der mijnwerkers om met ben
samen te komen.
DE LEVERING VAN VEE VOOR
DUITSCHLANID.
Tegenover bet Havas-berielit over liet
staken der levering van vee, verklaart
Woiff dal de loopende zendingen niet ge
staakt zijn. De Duitsclie regeering beeft
sledh'ts den wenseli te kennen gegeven
de prijzen vast te stelten. Daarna pas
konden de nieuwe leveranties geschieden.
De opvat ling dat bet leveren onaflhanfce-
lijlk was van den prijs, was volgens hel
vredesverdrag onjui-st
NIEUWE DUITSCHE VOORSTELLEN.
Het „Journal" verneemt nit inlergeailli-
eerde diplomatieke kringen te Berlijn dat
men meent, dat DuilsChland door bemid
deling van den Heiligen Stoel nieuwe
voorstellen zal dotal. Verscheidene bladen
te Parijs blijven gelooven dat Berlijn aan
Brussel verzoeken zou om als tussdhen-
persoon op te treden, hoewel de minister
van bui tenlandsche zaken verklaart dat
hij daar niets van afweet.
Volgens een bericht uit Parijs aan de
„KöJn. Ztg.", moet de Dnitschc regeering
inderdaad aan het Vaticaa® hébben op
gedragen om de nieuwe voorstellen aan
den president der VeT. Staten te overhan
digen. In politieke kringen te Parijs neemt
men een absoluut afwijzende houding aan
tegenover dezen nieuiws'ten stap van
Duitsohland.
De beraadslagingten over de nieuwe
voorstellen schijnen intussChen niet zoo
vlot te gaan als oorspronkelijk te Berlijn
werd gedacht. Ze zouden, volgens de
„Berl. Lokaïanz.", wel tol Dinsdag of
Woensdag duren.
Minister Simons zal dc Rijksdag-com
missie voor buitenlandsche zaken, die de
zer dagen bijeenkomt, mededeelïngcn
doen. Doch het is twijfelachtig of hij dan
reedis den definitieven tekst van het aan
bod kan meededen
DE PRUISISCHE REGEERINGSCRISIS.
Na een week van onderhandelen staat
minister-president StegerwaM thans voor
de voltooiing van zijn moeilijk werk,
schrijft de Berl. coTr. van hét „Hbld." Het
is wei ecnigsBins anders uitgevallen dan
hij gedacht had. Van het groote kabinet
van de Duitsche Volkspartij tot de soci-
aail-democrattar, dat hij zicli bad voorge
steld, is een zakenministeric gekomen,
dat beslaan zal uit de drie tegenwoordige
ministers Stegerwalid, Fischbeck en Aan
Zehnlhof en nog vier vak-ministers. Even
als in het rijkskabinet, zuilen er in dit
ministerie dan geen socialisten zitten.
Mini'Ster-presidtent Slegcrwald zette
Zondag zijn besprekingen over hot pro
gram van liet ministerie voort met dege
nen, die hii verzocht heeft daarin zitting
ALKKAAR.
TEL. 572.
te nemen. Ook gisterenoohlend werden
dergelijke besprekingen gehouden. Het
kabinet zal .dus waarschijnlijk heden aan
den Landdag word envoorgesteld Do
rechtsche pers begroet het ministerie met
instemming, hoewel nog met cenige reser
ve, docli zij laat liaar tevredenheid tocih
doorschemeren. De „Kreuizzeitumg" prijst
de kundige vaklieden Fischbeck en Am
Zehnhof, en de „Deutsche Tagesz." zegt
openlijk den steun van de Duitscli-naitio-
nalen toe voor een .eventueele bestrijöidng
van de sociaal-democratie. De „Vor-
warls" beschuldig! Stegerwatd van woord
breuk en zegt, dat de uitsluiting van de
sociaal-democraten uit de regeering door
Stcgerwald die verhouding lussdhen de
sociaal-democraten en de regeering reeds
van den beginne af weinig vriendelijk
moet maken Een breuk tussehtai de so
ciaaldemocraten en het burgerlijke mid
den in Pruisen moet ook van invloed zijn
op de rijkspolitiek.
De sociaal-deiniocra'ten hebben hel de
rijksregeering tot nu toe gemakkelijk ge-
mraaik!, maar na de verschuiving naar
rechte in Pruisen zullen de sociaal-demo
craten (Den strijd aanbinden en dien voe-
Ten met hel doel, zoo steark te worden,
dat iets dergelijks als thans in Pruisen
nooit weer kan voorkomen.
DE GEVANGENNEMING VAN HöLZ.
De Berlijnsehe bladen verteien heel uit
voerig hoe heft de politie is gebikt dien be-
rucBiten Max Höfe bij dien kraag te pak
ken.
De recherche wist ais een paar welken,
ctat de zoovenhoo(Viman in Berlijn woonde
en steeds geheimzinnige conferenties had
met zijn partijgenooten. Voor een week
was een agent hem reeds op het spoor,
dank zij een communist, die graag de (bon-
dierduiizend mark belooning wilde verdie
nend Hölz kreeg er echter den wind van
en verdween. Huurde ais de koopman
Fritz 11 ,iiiie maim ui't Leipzig een kamm
in bet westen van de stad. Waar hij vaak
bezoek kreeg vam een Russische vriendin.
Toien de politie verscheen om den heer
Haanmemaniu van dichteihij te bekijken,
was hij verdwenen.
Hij koos een andere domicilie, maar was
zoo voorzichtig geworden thuis geen be
zoeken meer te ontvangen. Hij bestelde nu
ziju vrienden iai een lunchroom. Waar een
der gasten heim herkende. De politie werd
gewaarschuwd. En toen 's nachts om half
twaalf Hölz de lunchroom veriiot, liep hij
in de armen van een groot aantal recher
cheurs in burgerldeeding. Hij schrok even
heel erg. Doch was oaiimiiddiellijk weer de
kalme mam, die op de vraag of hij Hölz
was, lakomidk antwoordde: „Vraag toch
niet zoo dom."
Even kalm-brut aal Weef Höliz bij zijn
eerste veriioor in hel hoofdbureau van
politie. Hij vroeg onmiddellijk wat „be
hoorlijks" te eten en een paar sigaretten.
Maar hij verloor allengs zijn brutaliteit en
bekende ten slotte Hölz te zijn. En hij ver
telde zelfs, dat hij in zijn penision een kof
fer met ondergoed en 6000 mark had,
hetgeen bleek juist te zijn. De politie zocht
nog naar een anderen koffer, waarin Hölz'
papieren geborgen moeten zijn.
De hoofdcommissaris van politie heeft
nu doen weten, dat hij een prijs van 50.000
maai uitlooft voor hen, die medodeelingen
kramen doen, die een veroordeetling van
Hölkz ten gevolge zullen hebben. Men wil
inu volkomen afrekenen met lezen misda
diger.
EEN AANSLAG OP DEN WESTMINSTER
ABDIJ?
De „Even. Stand." deelt mede, dat een
sensajtdewekkende ontdekking is gedaan in
dien beroemden Westminster Abdij te Lon
den. Daar vond men Vrijdagavond in de
nabijheid van eeri hoop timmerhout, dat in
de kloostergangen lag opgestapeld, een
klein pakje. In het papier, waarmede het
verpakt wais, vond men eenig ondergoed,
gedrenkt in petroleum. Het was onmoge
lijk na te gaan wat dit pakje op die piek
te beteekenen liad, maar "verondersteld
wordt, dat de bedoeling is geweest het
later in brand te slaken en zoo de Abdij
in gevaaT te brengen.
Ofschoon het niet zoo gemakkelijk zou
zijn een gebouw als de Westminster Abdij
door brand te vernielen, zou toch. als die
vermoede aanslag gelukt was, aan de
kloostergangen groote schade zijn berok
kend. Door Scotland Yard wordt een
streng onderzoek ingesteld.
Het verbood van „heimaittrcucr"
Opper-Siloziërs hield Zondagmiddag een
betooging in de» Lustgarlen te Berlijn
logen een vordceting van Opper-Süozië.
Ongeveer 35.000 mensclieii namen aan deze
demonstratie cieel. Elf sprekers van alle
politieke partijen protesteerden tegen de
partijdigheid van Frankrijk en de Pool-
sdhe terreur. Met algemeenc stemmen werd
een motie aangenomen, waarin verzet
wordt aangeteekend tegen een verdceling
van Opper-Silezië.
De Ftrainsche Senaat heeft met 300
tegen vier stemmen de geheele begrootimg
aangenomen. De rapporteur verklaarde,
dal de Senaat nog 700 millioen bezuinigd
heeft, welke komen bij dc 1300 mèliioen,
reeds door de Kamer geschrapt op de oor
spronkelijke regeeringsvoorstellen.
Naar uit Quimper (Frankrijk) wordt
gemeld, heeft een aardstorting plaats ge
had in de mijn Kermonacg nabij St. Heriin,
waarbij zes personen gedood werden, tor-
wijl verschillende arbeiders gekwetst wer
den.
Ju bijna geheel Duitsohiland is op hol
eind van de vorige week dc winter terug
gekeerd. De sneeuwval heeft zich van hel
Westen over geheel MkMcn-DiiiitsChlaniu
uitgebreid en heeft daar ernstige storing in
het telegraafverkeer veroorzaakt. Ook in
het oosten van Beieren duurt de sneeuw
val voort, f
Dc winter is in Zwitserland terugge
keerd. In het Engadin sneeuwt het al
dagen lang. In St. Moriiz ligt dc sneeuw
70 c.M. boog en op de Bernina 120 c.M.
De Belgische „Sok" deelt mee, dat
onder bedekte termen gesproken wordt
vim een fraude ontdekt in de administra
tie der verwoeste gebieden. Een hoogge
plaatst ambtenaar zou voor een millioen
frs. verduisterd hebben. Er is een onder
zoek geopend.
Volgens een B. T. A.-bericht uit Mon
tevideo hebben de bakkers besloten bun
zaken te sluiten, als protest tégen bet ver
bod van nach'larbead.
In Zuid-Slavië zal dit jaar geen
zomertijd w-orden inge-oerd. (B. T. A.)
In Frankfort is gevangen gcnromeii
de koopman Dr. Paul Kappelmeiier, die
•reed's tien jaren in dienst was van de
bekende chemische fabriek „HöChsler
FarbvcTke." Hij stond sedert ruim 'n jaar
in verbinding met Aimerikaamsche
verfstioffeirfabriieken, waaraan hij belang
rijke bedrijfsgeheimen heeft trachten te
verknopen, o.a. recepten, die op de zooge
naamde „geheime lijst" stonden.
Lord Derby lreeft, in een te Londen
gehouden rede over de crisis in de nijrer-
heid, Lloyd George verwelkomd als „de
nieuwste recruut in de conservatieve
partij."
Zondag heerschte den lrcelen
dag in Doorn een geweldige drukte, die
zich voornamelijk concentreerde om het
kasteel van den ex-keizer. Behalve de
versterkte rijkspolitie was een vijftigtal
maréchaussees vo-or ordebewaring aan
wezig, Voortdurend reden auto's af en
aan, en vooral tegen den avond steeg ue
bedrijvigheid van aankomende nieuws
gierigen die een gedeelte van den tocht
hoopten waar te nemen.
Op hel huis Doorn begonnen des mor
gens de rouwpleolitiglieden met een huis-
dienst, die geleid werd door den vrorge-
ren hofkapelaan, Dryander, er. die even
eens door dominee Weiss van de broe
dergemeente der Hernhutters te Zeist
werd bijgewoond. Voor een gehoor, be
staande uit den ex-keizer, den ex-kroon
prins, prinses Victoria Louise, hertogin
van Brunswijk, den hertog van Bruns-
wijk, de prinsen Adalbert en Oscar, den
burgemeester van Wieringen en den com
mandant der maréchaussee Van Houten,
sprak de hofprediker over het leven der
gestorven keizerin, naar aanleiding van
den tekst: „Wees getrouw tot in den
dood, dan zal Ik u geven de krone des
levens."
Gedurende den dienst waren de leden
der keizerlijke familie zeer terneergesla
gen. De geheele hofhouding en het dienst
personeel des keizers woonden de plech
tigheid bii.
Des avonds tc 9 nur had in de kapel
van 't huis Doorn de plechtige lijkdienst
plaats, die gecelebreerd werd door hof
kapelaan Dryander, geassisteerd door de
predikanten Weiss en Londen. Tegen
woordig waren, behalve d.e leJen der kei
zerlijke familie, de hofhouding en het
huispersoneel, de graaf en gravin Ben-
tinck van Amerongen, graaf en gravin
Bentinok van Zuylenstein, de vorstin van
Casteele. geboren gravin Bentinck van
Middaclilen, de erfprinses von Salm, ge
boren aartshertogin van Oostenrijk, graaf
en gravin van Lynden van Sandenburgb,
baron Schimmclpenniuck van der Oye v.
Hoevelaken, baron W. van Weede. jlir.
van den Bosch, burgemeester van Ame
rongen, kapitein der maréchaussee Van
Houten en burgemeester Kolff san Wre-
rinscn.
Daarop had de overbrenging plaats van
het lijk der ex-keizcrin naar 't station.
Uren voor 't vertrek van den lijfstoet,
zoo lezen we in de „Courant", waren de
wegen urn het huis Doorn geblokkeerd
door honderden nieuwsgierigen, die op
lret dorpsplein en de daarop uitmondende
wegen waren samengedrongen om iels
van den stoet te kunnen waarnemen. Tus-
söhen al die drukte van toeterende auto's
en lawaaiende motorfietsen lag het park
van het huis Doorn, geheimzinnig sche
merend in de lichtjes van de langs den
oprijweg geplaatste lantarens.
Geen geluid drong naar builen door.
Alleen het kasteel straalde van licht en
voor de groote inrijpoort met zijn drei
gende torens, hielden maréchaussees, dc
kolbakken diep over het voorhoofd ge
lrokken de waoht, om de zich voor het
poortgebouw verdringende menigte op
een afstand te houden. Auto naar auto
reed voor en liet de genoodigden binnen.
Op den weg naar Maarn stonden in de
donkerte op de kruispunten der wegen
en langs de wegberm tusschen de spar
ren-groepjes, menschen zwijgend te wach
ten tot de stoet voorbij zou rijden. Zij
zouden niets anders kunnen waarnomen
dan een flits die snel voorbij schietende
automobielen en toch hielden zij een
paar uur lang geduldig de felle avond-
koude uit
Bij den oprijweg even voor bel viaduct
te Maarn, werden onze automobielen
„Halt" toegeroepen door de daar gepos
teerde rijkspolitie, die onze toegangs
kaarten vroeg Ook daar stonden reeds
vele automobielen te wachten.
Op het sintelpad, dat parallel met deD
spoorweg loopt en toegang geeft lot lret
emplacement, waar de rouwplechtiglroid
zou plaats hebben werden wij opnieuw
aangehouden en werd ons bevolen te
wadi len.
Zwijgend stonden wij daar in de don
kerte, tot de toegang tot het emplacement
verleend werd.
Bijna direct nadat het groote aantal
Hol'landsche en buitenlandsche journa
listen het terrein betraden, ontstond een
pijnlijk incident.
Naar de verslaggever van de ..Courant"
meedeelt, was aan de buitenlandsche
journalisten door den kapitein der mare
chaussee Boeliaerd een plaats aangewezen
op een smal dijkje op ongeveer 150 M.
afstand van de plek, waar de lijkkist
zoo worden ingeladen.
Toen de journalisten dreigden uit pro
test bet terrein te verlaten, gaf de ka-
piein vijf minuten gelegenheid een be
slissing te nemen, of de journalisten het
terrein wilden verlaten dan wel met de
hun aangewezen plaats genoegen wiilden
nemen. Toen door 'n aanwezig bestuurs
lid van den Nederlandschen Journalisten
kring bij dier. kapitein ernstig legen de
getroffen regeling werd geprotesteerd en
er op gewezen werd, dat de den buiten-
larrdschen journalisten aangedane be
handeling ernstige ontevredenheid zou
verwekken in de buitenlandsche pers, gaf
de kapitein ten antwoord, dat het hem
volkomen koud liet, wat er in de bui
tenlandsche pers zou worden gesohreven.
„Aangezien een paar Fransche verslag
gevers hel terrein niel wilden verlaten,
besloot nren lret verdere verlooD der ge
beurtenissen af te wachten, zoodat wij,
aan alle kanten door marechaussees be
waakt, ons op hel smalle -lijkje gedurens
dc 134 uur moesten oph<
Het voor dc plechtigheid schutte
terrein werd door enkele sChiu-werpers
fel verlicht. VI- -or de drie wagens
van den iouwi. as een open plekje
van driehoekigen vorm, met sparreboo-
nren afgezet Overigens was bet geheele
omringende terrein in duisternis gehuld.
Te kwart over tienen kwam een drietal
automobielen aanrijden, waaronder een
groote auto, hoog beladen m-t bloem
stukken en kransen.
Te half elf versohcen een automobiel
op het terrein, waaruil eerrige personen
slapten, die blijkbaar aan den stoet wa
ren voorafgegaan en waaronder zich 'n
marechaussee-officier bevond. Het was
van onze standplaats niet te zien, wat ex
op het terrein gebeurde, en zoo kon men
slechts vaag enkele figuren waarnemen
Even daarna rolde langzaam een stoet
auto's door de toegangspoort van het em
placement. Voorop ging een lage automo
biel, waarop de lijkkist was geplaatst, die
door een breed overhangend zwart kleed
waarop een groot zilveren kruis was ge
borduurd, was overdekt. Deze lijkwagen
bewoog zich onmiddellijk in de richting
van het door sparreboomen afgezette
lerreintje Op den lijkwagen volgde dc
groote groene auto des keizers, waar men
door de bewasemde ruiten slechts vaag
cenige omtrekken kon zien. Onmiddellijk
daarop verscheen in de kleine open ruim
te, de hooge gestalte van den kroonprins
gekleed in den uniform der Ronde Huza
ren. Hij aarzelde even en verdween ver
volgens achter de groote stapels dwars-
leggers op het terrein, die hem aan ons
oog onttrokken-
