ONS BLAD
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DINSDAG 24 MEI 1921
14e JAARGANG
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon:
Parlementaire kroniek
MHI.I.HTON
Siider Valsche Vlag.
II
MEI 1921.
11 uur \ooim}
sa
O
.SP
'3
4.
:sa»
to
CÖ
n3
PI
cS
K
37
19
0
39
32
0
38
37
0
38
16
2
42
15
4
15
11
1
65
28
4
35
14
6
19
3
iitssïsa
4
msm
pi. Van de Rus-
de Pet-ersburg-
azeta" meldt, is
cholera epide-
lEPEN NAAR
ILEZIF.
Naar de Mon-
kre bron verneemt
Ions Engelsche in-
Bilezic vertrokken.
6SCHEN ENGEL-
jl'ANDFXINGEN.
Omtrent de ver-
Jnaberg verneemt
post" nog tiet vol
le Loslau wecter-
rde met geregelde
de Polen begon-
(oilijn van Loslay
leggen, vereenig-
I Entente-autorilci-
gsactie op louw ie
rustte l>ij den En-
Iting. Bij een obl
iging wera ae An
liet Kosel, 400 M.
jioogste in Opper
tiljdkraeblen ge-
bg was 3 welceo
en werd door ar-
berg beslist tege
llere spootAvegver-
werden terugge-
drie kanonnen,
len N.O. van den
Igrijke strategisch)
Imen.
ipïïpn
1TLIJNEN.
ÏDERLAND.
IcOEN (uilr.) 'pass.
er.) arr. 20 Mei le
ptr. 19 Mei v. Con
STB. MIJ.
na.
rto n. Amsterdam!,
nt.
[vlei v. Passages te
;i 'v. Lissabon te
ïamn n. Rotterd
mau.
Mei 'V. La Pallico
1 Mei v. Rotterda'
LLOYD.
pass. 20 Mei Bou-
uitrj verr. 20 Me,
sr.) pass. 20 Mei
SD. MAILDIENST,
ertr. 21 Mei v. Am-
iburg.
r.) pass. 20 Mei Dun-
San Junn n. Am-
Mei le avre.
AMERIKA LIJN.
itterdam n. Havanna
sssant.
totLerclam n. San
3 Mei Lizard.
I, vëi'tr. 19 Mei v
ampieo.
iRDAM, v. Roti et
pass. 19 Mei Lizard.
-. 20 Mei v. Roti
.L. LLOYD.
tr. vertr. 20) Mei var
luisr. )pa,ss. 20 Me!
ir.
tr.) verb. 20 Mei v
lUSTRALIE LIJN.
ABBEY (uilr.) arr.
de.
ïisr.) arr. 20 Mei te
lBBEY (uitr.) arr. 26
3BEY vertr. 20 Mei
sbane.
-B.-INDIE LIJN.
HN ABBEY vertr. 26
Rotterdam,
uitr.) pass. 20 Mei
No. 188
NOORD
9 9
i t
ADMINISTRATIE No. 433
REDACTIE No. 633
Abonnementsprijs;
|Per kwartaal voor Alkmaar i 2.
Voor buiten Alkmaar f 2 85
jMet Geïllustreerd Zondagsblad 0 50 f hooger.
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200,—, f 100,—, f 60,—, t 35,—TTTi™
Advertentieprijs:
Van 1—5 regels f 1.25; elkeregel meer f 0 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor
uitbetaling per plaatsing f 0.60
Y'ereenvoudiging van de rechts
pleging in lichte strafzaken. Invoe
ring van den Kinderrechter en op.-
der-toezicht-stellirg van minderja
rigen. Vijf interpellaties.
Twee belangrijke wetsontwerpen werden
in de tweede helft der vorige week,
in ons Lagerhuis behandeld. Het wets
ontwerp tot vereenvoudiging in lichte
strafzaken werd afgedaan op do eindstem
ming na. Bezwaren werden er niet tegen
te berde gebracht. Alleen worden eenige
bedenkingen geopperd tegen dat gedeelte
van het ontwerp, dat stekt tot een ver-
lenvculr.ing van de rechtspleging bij de
rechtbanken. De veelzijdige vrijheidsbon-
der Mr. Drcsselhuys, achtte de strafmaat
te ruim genomen cn wilde de rechte
spraak van den politierechter beperkt zien
tot die gevallen, waarin het O. M. een
gevangenisstraf niet van zes, doch van
drie maanden noodig oordeelt. Nadat het
desbetreffend amendement van dien
gevaardi-?<lc icCI <ra rooie hoeren Kleere-
koper en ITugenholtz bestreden was, voor
namelijk op grond, dat er bij aanneming
daarvan van de voorgenome proef niet
veel meer zou overblijven, wist minister
He emskerk beide partijen tevreden te
stellen dGor de „zes maanden" in het
artikel te vervangen door „een door do
Kroon te bepalen aantal maanden, ten
hoogste zes."
I oor de commissie van rapporteurs was
de uitdrukking „van eonvoudigen aard"
niet nauwkeurig genoeg; zij wenschte in
plaats daarvan te lezen; „bepaaldelijk ten
aauzien van schuld en strafbaarheid tot
geen ernstig verschil aanleiding geeft."
Met do logenmeotkomende wijziging van
den minister, luidende: „van eenvoudigen
aard, bepaaldelijk ten aanzien van het be
wijs en de toepassing der wet", nam de
commissie genoegen.
Een ander amendement beoogend de
beveiliging van de rechten van den be
klaagde,. zag mr. -Dresselhuys aangeno
men, hoewel de minister er zich nog al
stevig tegen verzette. Volgens bet ont
werp moet de politierechter liet onder
zoek voor een bepaalden tijd schorsen,
a'loen als de beklaagde, die op heeter-
caad betrapt is en nog op den dag zelf
of ter eerstkomende terechtzitting moet
verschijnen, dit uitstel in het belang van
zijn verdediging verzoekt. Mr. Dressel
huys wenschte den politierechter, altijd
als de beklaagde dit voor zijn verdediging
noodig acht, tot dit uitstel verplicht te
zien, en wan bij do stemming het pleit
met 36 tegen 21 stemmen.
Hoe de eindstemming over dit wets
ontwerp zal uitvallen, is niet twijfelach
tig. Do Minister van justitie zal bier een
su ces te boeken hebben, dat hem ten
volle toekomt, liet het gemak, dat hem
bij de verdediging van wetsontwerpen
kenmerkt en mot groote kennis van za
ken, heeft hij zijn ontwerp verdedigd.
Wij, en vermoedelijk velen met on-s
hadden verwacht, dat het wetsontwerp lot
invoering van den 'kinderrechter en van de
on-der toezidht-stciling van minderjarigen
■tot een uitvoerige discussie aanleiding zou
geven. Onze verwachting werd niet ver
vuld. Van den ohris'lelijikdii'storischen hce
Smeek Henkeman-s kregen we na een uit
eenzetting va-n de bedoeling der wot, die
hu zeer toejuichte, te hooren, dat hij zich
iKt begiiitsel verzette tegen de amendemen
ten van de Commissie van Rapporteurs,
die de besJising over het ontzeilen uit de
ouderlijke m-aoh-t niet in honden wil leggen
van den altoensprclkenidien kimdierredh-ter.
De redenaar betoogde hiertegenover, dat
he-t juist noodig is alle zaken, zoowel
(iviele als strafzaken in één th-ar.d die
van d'en kimdenreoh ter te leggen.
Mr. Dre&selhuys verdedigde een amen
dement, om de vrouw benoembaar te
«naken tot bezoldigde kinderrechter-
vervangster, met de bedoeling haar
nhaar te
:r-plaats- J
ir te be- j
lasten met de aangelegenheden van meis
jes en jeugdige mannelijke kinderen,.
Dit amendement bracht het slechts tot
de toelichting. Er zal tater wel uitvoerig
over geredekaveld worden.
Het befaamde wets ontwerp je: Had-je-me
maar, heeft het Donderdag niet tot een
bespreking kunnen brengen. Ofschoon la
Regeering er prijs op stelde, hat ontwernjs
spoedig af te doen, schoen te Kanier daar
niet zoo happig op te wezen. Dn de Voor
zitter, die een bedadhti/aam man is, vond
geen reden om eewig voorstel in de een'
of andere rich tinged te doen. Hij hel dl
beslissing aan de hoeren over. En de
h-eeren beslisten. Met 34 tegen 30 stomme,
werd tot onbepaald uitstel bestolen.
Door dit votum, zal het nu een feit
worden, dat een verachtelijke dronkaard,
een levend insectariuni, door het onver
antwoordelijk spel van een 15000 kiezers
aangewezen om zitting te nemen in het
eere-gestoelte van het bestuur der Hoofd
stad, zijn intrede in den Raad zal doen.
Deze week zullen wij ons hart kunnen
ophalen aan niet minder dan 5 interpella
ties die aan de orde zijn. De met elkander
sterk concurreerende heercn Albarda en
Van Ravesteyn, hebben verlof gekregen om
over de Djambi-concessies in verband met
de correspondentie tusschen onze Regee
ring en de Amerikaansche te interpellee-
ren. De beer Albarda spreekt tot den Mi
nister van Koloniën, de heer Van Rave-
steijn tot diens ambtgenoot van Buiten -
landschc Zaken.
Daarna zal de specialiteit in bet artikel
interpellaties, de heer Duys, aan liet woord
komen met een interpellatie over de ver
houdingen bestaande in het college van
B. en W. te Wormerveer in verhand met
het beleid van den burgemeester dier ge
meente, omtrent de wijze, waarop in die
gemeente het beleid wordt gevoerd in zake
de volkshuisvesting, en de houding, die de
Regeering in deze zaken heeft aangenomen,
en verder omtrent de vraag, of de Regee
ring bereid is onmiddellijk maatregelen te
nemen, dat de geslaakte woningbouw ter
stond wordt voortgezet.
Nog zal in 't vuur Ireden de heer Win-
termans met zijn vragen in verband met
het door Minister van IJsselsteyn in de
Eerste Kamer meegedeelde voornemen der
Regeering, om niet over te gaan tot indie
ning van het gereed staande welsontwerp-
Landarbeiderswet. Als hekkensluiter komt
ditmaal de vrijzinnig-democraat Van Be-
restcyn met zijn interpellatie over de dienst
regeling der spoorwegen, meer speciaal wat
de treinaansluilingen aangaat, op den mail
dienst van de maatschappij „Zeeland'.
De toestand in Opper-Silezië.
Ernstige gevechten.
Volgens een bericht van de in Breslan
verschijnende socialistische „Volkswache"
moet het Zondag in het onbezette gebied
van Silezië tot een botsing tusschen vrij
willigers en de autoriteiten gekomen zijn.
Het blad meldt, dat vrijwilligers in Nam-
'slau het raadhuis bezetten en zich met ge
weld wapens verschaften. Bij het aanko
men der veiligheidspolitie trokken zij on
der leiding van een luitenant terug. Verder
moet er een botsing zijn voorgekomen met
het le Neisse aankomende Beiersche corps
„Oberland", dat bestaat uit leden van de
indertijd gevormde „Tihufe-GeseHsehaft",
dat gedurende de radenrepubliek in Mün-
chen een burgerwacht vormde. Het socia
listische blad meldt, dat deze vrijwilligers
tegen het socinnl-democratische partij-se
cretariaat le sse oprukten en de be
stuurders der vakvereenigingen met den
dood bedreigden. De veiligheidspolitie her
stelde de orde,
Engelsche troepen naar Opper-Silezië?
Gemeld is, dat er Engelsche troepen
naar Opper-Silezië zouden gezonden wor
den. In Silezië is van de komst der En-
geüschen nog niets bekend. Zelfs te offi-
cieeier plaatse in Berlijn is men daarvan
nog niet in kennis gesteld. De „B.Z.a.M."
meldt echter, dat aan het besluit van het
Engelsche kabinet inzake het zenden van
troepen geen twijfel bestaat want volgens
de door het blad te bevoegder plaatse in
gewonnen inlichtingen zijn de Engelsche
troepen reeds gisteren van den Rijn ver
trokken.
De noodlijdende industrie.
Volgens de „Berliner Morgenpost" is de
toestand van de industrie in Opper-Silezië
troosteloos. De toonaangevende mannen
zijn allen weggegaan. Wel wordt er nog
gewerkt, doch alleen o«n de fabrieken in
gang, de arbeiders bezig te houden. Er is
nijpend gebrek aan grondstoffen. De hoog
ovens worden nog brandende gehouden,
maar productief zijn zij niet meer. De
groote stikstoffabrieken in Chorzow zijn
stopgezet.
En ook de landbouw ligt stil. De Duit-
schers durven zich niet te wagen op de
landwegen en blijven in huis. Er wordt
geen gras gemaaid.
Groote protestvergadering.
Wolff seint ons, dat er Zondagmorgen
te Berlijn in de Philharmonic, onder pre
sidium van den voorzitter van den
rijksdag Löbe, een groote pro
testvergadering legen de mishandeling
van Opper-Si'lezië is gehouden, bijeenge
roepen door vertegenwoordigers van ver
bonden van werkgevers en werknemers op
het gebied van handel, industrie en land
bouw. De sprekers van alle groepen en
partijen hebben hunne verontwaardiging
geuit tegen de geweldenarijen van ICorfan-
ty en de Fransche begunstiging hiervan.
Zij eisclrien dat Opper-Siilezië, in overeen
stemming met de bepalingen van het vre
desverdrag en dén uilslag van de volks
stemming, ongedeeld bij het Duitschc Rijk
zou blijven. „Indien de Opperste Raad een
andere beslissing zou nemen, dan zou de
ze tech maar een tijdelijke kunnen zijn,
omdat tenslotte de gerechtigheid toch zal
zegevieren".
Met algemeene stemmen werd een mo
tie aangenomen, waarin geëischt wordt
onmiddellijke bescherming van land en
bewoners door de geallieerde mogendhe
den en waarin het oprichten van een vrij
staat Opper-Silezië een inbreuk op 't vre
desverdrag wordt genoemd.
Poolsch-Fransche afspraak?
De vertegenwoordiger van de Opper-Si-
lezische vakvereenigingen te Berlijn, de
lieer Waldemar Ossowski, schrijft in de
„Vorwarls" een opmerkelijk artikel. Hij is
in April naar Italië gereisd, om daar de
Italiaansche partijgenooten op de hoogte
te brengen van den werkélijken toestand
in Opper-Silezië. Toen hoorde hij, dat de
afgezanten van de Poolsclve socialistische
partij hem reeds voor waren geweest. En
van den socialistischen aanvoerder Barri
hoorde hij liet volgende: De Polen hadden
betoogd, dat het doel van hun reis alleen
was een nieuwen oorlig te vermijden. Tus
schen de Poolsche en Fransche regeeringen
was een verdrag gesloten, waarin gezegd
werd, dat Pollen, indien Opper-Silezië ge
heet! of gedeeltelijk Duitschand gegeven
zou worden, onmiddelijk trachten moet
het land door geweld tot zich te trekken,
d.w.z. militair te bezetten. Frankrijk had
zich verplicht onmiddellijk het westen
binnen te inarcheeren, indien Duitschland
tegenstand zou bieden in Opper-Silezië.
Dit zou niets anders beteekenen dan een
nieuwe oorlog. En om dit te voorkomen,
dienden de Italiaansche socialisten te pro-
pageeren voor het gunnen van Opper-Si
lezië aan de Polen.
De Polen aldus de heer Ossowski, heb
ben in Italië geen succes gehad. De Itali
aansche sociaal-democraten hebben hun
geantwoord, dat zij de rechtvaardige ver
langens der Duilschers zullen steunen.
De Duitschc regeering tegen wer
ving van vrijwilligers.
Het Duil'Stihe departement van buiten-
landsche zaken heeft die nota der jnter-
geaülieerde militaire controle-commissie
van 14 Mei over de recrutceringcn voor
Opper-Silezië in dezen geest beantwoord,
dat ook volgens de opvatting van de
Duitschc regeering het aanwerven van
vrijwilligers voor Silezië en het vormen
van vrijcorpsen en dergelijke formaties
niet geoorloofd is. Reedis den 19en Mei
heeft de regeering in een oproep zicih
beslist verzet legen dergelijke pogingen.
Reeds le voren bad het rijksweerminis-
terie de competente militaire autoriteiten
met nadruk erop gewezen, dat het vor
men van vrijwilligerscorpsen met alle
middelen verhinderd moest werden, om
het herleven van het vrijoorps-gedoe in
den kiem te verstikken. De Duitsche
overheid zal met .de grootste strengheid
optreden tegen zulke wervingen en for
maties. De politie en het rechterlijk gezag
is op het hart gebonden streng de bepa
lingen van het welhoek van strafrecht na
,te leven en op te treden tegen de kran
ten, waarin aamvervingsadvertenties ver
schijnen. Indien vrijwilligers zich reeds
tot vrijcorpsen hebben aangesloten, zal
de landsregeering tot ontbinding moeten'
overgaan. Om het trekken van vrijwilli
gers naar Opper-Silezië te verhinderen,
zijn maatregelen getroffen om de grenzen
van het plebiseietgebied voor hen le slui
ten.
Stemmen uit Parijs.
De steeds verergerende toestond in Op
per-Silezië, waar volgens de laatst ont
vangen berichten, de strijd tusschen Duil-
sdhers en Polen definitief begonnen is,
geeft hier aanleiding tot een „daar heb
je het nu al," seint de Parijsrhe corres
pondent van het „HM." Men verwijt al
gemeen aan IJloyd George, dat de rede
waarin hij Duitschland aanmoedigde ook'
van zijn kamt troepen naar Opper-Silezië
te zenden, de oorzaak is geweest van de
zen toestand. Ook zou het gezag van de
tit'-ergeaffieerdio commissie
r kon hij
veel groot er J
len een eerlijke oplossing en eisohen
daarom, dat de cijfers van hel plebisciet
gemeente naar gemeente gepubliceerd zul
len worden, opdat blijkt, dot de wil der
bevolking inderdaad lot uiting komt
GEMENGDE BUITENL. BE
RICHTEN.
PROCES TEGEN DE OORLOGSMIS
DADIGERS.
Het proces légen de Diiilis-dh-e oorl-og-s-
mistdadjigevs is gisteren begonnen voor do
'frvveöcte strafikaan-er vaai het Rijli-sigeredhit,
onder voorzctlersahap van dr. Sohmki!. Dc
■eerste beödaagdie is de vroegere onderoffi-
omr Kart Heyaen ui;t Bannien. due beschul-
d'iigd wordt vaai nnishsaivdojliiinig van g-evan-
gtenen in het 'kamp te Heme. Aanwezig
wa-ren de verlegeniwoord'iger v«am het de
partement van b uóibenl and sc'he zaken en
van justitie, verder wriegenwoordigeirs
van de Engelsdhe regeering en justitie,
niet den procureur-generaal Sir Ernest
Poüiio-ök aan het lioofd. Openlbaar aankla
ger is dr. Bbemieyer.
Heynen was indertijd door den krijgs
raad tot twee weken arresl veroordeeld,
welke straf eoluler len gevolge van de poli
tieke omwenteling onder de aninostiie viel.
Op bevel van dien procure ur-generaail werd
het proces legen hem hervat, omdat de
oipgeüegde straf ndet in verhoudeng slomd
tot de geploegde mdsidtrijven.
Enkele minuten voor hel begin van de
aitting kwamen 32 getuigen binnen, van
wie zestien Duditschars. De andere zes-tien
getuigen waren allen Engelschen. Belk-1. wa-s
eerst aan het front door een schot in het
dijbeen gewond en vertoefde daarna zeven
maanden in het gevangenemkaimp Munster
en lader in een and'ar- gevangenenkamp. De
voorzitter hdedid dien beklaagde voor, dat
hij toch had moeten weten, dat krijgsge
vangenen, dus rnens-dhen, dce voor hun
vaderland hadden gastreden en diie in
handen van een vijandelijke madh-l waren
gevallen, aans-praak hebben op een rechl-
vaardige beihandeling. Rsus'lig en zakelijk
gaf de beklaagde inlliobtiingen. Hij zoide,
dat het zeer moeilijk was geweest de o-rde
te handhaven. Met het gro-s der Engelschen
hot best vifihdien,
zijn, indien niet het Engelsche lid kolo
nel Percival zich eenigen tijd onder zijn1
tent had teruggelrok'ken en geen contact
meer met zijn collega's had wUILen heb
ben. Men. hoopt, dat de toestand verbe
teren zal, nu deze houding op last van'
Londen weef veranderd is en verwacht,
dat lord d'Abernon, die zich lot dusver
er van onthield eemigen stap le doen bij
de regeering te Berlijn in den geest van!
Laurenit-, die namens de Fransche regee
ring steeds deed opmerken, wedfke geva-'
ren voor den vrede het telkens versterken
van de vrijkorpsen in Opper-Silezië mee
bracht, nu ook last zal krijgen in dien
geest démarches t-e doen. Hoofdzaak is,
dat Duitsdhland tot eiken prijs verhin
derd wondt de vijandelijkheden tegen Po
len te beginnen, schreef gisterenmorgen
nog de „Petit Parisien". Het is de vraag
volgens berichten, sindsdien ingekomen,
of dit nog wed mogelijk is. Men is bier
in weerwil van de laatste Duitsche nota
overtuigd, dat de Duiiisohe regeering het
zij medeplichtige i-s van de militaire vrij
korpsen, hetzij onmachtig is tegen de
Stómneisen en Helifferiohs, die aan de
touwlij es trekken.
Geciteerd worden uil d-e „Vorwaerts",
d-ie er hot eerst de aandacht op vestig
de, advertenties, waarin openlijk vrijwil
ligers gevraagd worden voor Opper-Sile
zië tegen 40 Mark en vrije voeding, Wee
ding en reis. Men meent, dat een kTach-
tig en vooral gemeenschappelijk optre
den tegenover de Duitsche regeering veel po'Mfue een Bojgaapsch staatsburger van
maar er waren
o-nidier de 200 men/scben,, drie hij te bewa
ken had, ook schurftige schapen. Een aan
tal gevangenen had geweigerd te werken,
onder voorwendsel dat zij zich nriet ver
plicht achtten arbeid te verrichten, die am
veibaind slomd met den oorlog. Zij wrikten
diaairoïn niet an de mijanen werken. Toen zij
bij hun weigering bleven, was beklaagde
eindelijk tusscihenberide gekomen. Hij gaf
toe, dat hij zijn sabel had getrokken en
daarmede bad rondgezwaaid; hij had ech
ter niemand geraakt.
DE ONGEREGELDHEDEN IN EGYPTE.
Bij ongeregeldheden, drie Zopidag te
Alexandrië plaats hadden, werden zeven
per-sonen gedood en dertig gewond. Ben-
dten slraariischaiiimters moiesteerden Euro
peanen en maakten zich meester van voor
werpen van waarde.
Viier der bij de ongeregeldheden gewonden
zijn overleden en, daar hun identiteit nriet
kon worden vastgesteld, Zaterdag van
wege de overheid begraven* Een menrigle
groef hedienniOTgen de lichamen weer op
en verleende hun een pdeebtige teraarde
bestelling. De meniigte, drie de lijtkbr.ren
voflgide, dwong de winkels, hun liohlen op
te steken, slak zelf de lantaarns aan en
dwong ook voorbijlrekkeniio auto's hun
luchten te ontsteken. Na de leraardebestefl-
Iring hield de meniigte een optocht door de
straten, waarbij Werd geroepen: „Wij zijn
niet bang voor kogels. Weg met Adilyl
Weg met Roesjdiif Lang leve Zaghloeü"
EEN SMOKKELENDE ÈEZA'NT.
Naar uit Weenien wordt gemeld, heeft de
verder oMgcrnaaht, dat de betrokken ge-
za/nil zelf de koffers verzegeld heeft en dus
medeplichtig is aan de smokkelarij. De
gctzant iis een vertegenwoordiger van een
mogendheid bulten Europa.
In een onderhoud met den Parijschen
vertegenwoordiger van hel DuMsche mi
nisterie va-n opbouw heeft mri/nkster Lou-
dheur zich bererid verklaard lol onder
handelingen over de* levering vain 25000
huizen voor het verwoeste gebied in
Noord-Frankrijk, zoomede over de zen
ding van Duitsche werkkrachten naar een
bepaaiid gebied. Duiilsche deskundiigen zul
len eerlang worden uitgezonden oin den
noodrigen arberid in deze strook op te
nemen.
Eerrige weken geleden ah dn den D-itrecu
BerlijnHannoverKeulen een posldrief-
slal gepleegd, waarbij den dccf geldswaar-
drige papieren, ddamanten enz., ter waaide
van mfllliioenen mark in handen vielen.
Thans is de slotenmaker Rolih als verdach-t
van het misdrijf gevangen genomen. Hij
trachtte bij een bank te Sdegcn Amerrilkaain-
sdhe ohèques ie gelde te maken, drie van
den driefstal afkomstig waren. R. was "bet
vorige jaar uit de gevangenis te Ruhrort
ontsnapt ~en zwierf sedert drien onder derf"
na aim Dietnicli rond.
Dc Duitsche rijkapanesidenl heeft den
gezant in Den Haag, dir. Rosen, benoemd
lol minister van buiitendandtsche zaken.
uilwerking zou kunnen hébben. De „Po
pulaire" geeft nog eens het standpunt
der Fransche socialisten. We hebben
niets te maken met de bijzondere belan
gen, die Briand en Lloyd George hebben
bij een oplossing van de Opper-Silezische
kwestie in eenen of anderen zin. We wil-
Turksclie nationaliteit, die in opd.raciht va-n
een gezantschap te Weenen een vailula-
smokkelarij op groote schaad wikte ten
uitvoer brengen, gearresteerd. In zijn kof
fers, drie het echte zegel van het gezant
schap droegen, werd 12 mriü.lioen Oos'en-
rijksdie kirouen gevonden. De póhtie heeft
Buitennissigheden.
Er is in ons land. altijd een categorie
van menschen, die iets aparts heeft.
Daar zijn er steeds, die anders willen dan
anderen.
Zij willen hun eigen zin doen en gaan
plompverloren hun eigen gang.
Eii zij zien er zelfs geen been in, daar
bij de wet en hare verplichtingen ter zijde
1e stellen, of tot een earicaluur te maken.
Te Amsterdam hebben, wat dit laatste
betreft, een aantal personen van ontwik
keling opzetelijk een straattype in den ge
meenteraad gekozen, om op die wijze te
gen den stemplicht te manifesteeren.
Een wan-vcrlooning, waarover hier ver
der geen woord behoeft te wórden gezegd
en die al meenen dc bedrijvers er nog
prat op te mogen gaan! baar eigen von
nis strijkt.
Maar dat ernstiger en meer principieclc
menschen op onzen klassieken bodem der
vrijheid vreemde dingen kunnen te aan
schouwen geven, blijkt uit een bericht in dc
„Banier".
Dit blad, liet orgaan der sinds kort opge
richte „Staatkundig Gereformeerde Partij,"
bevat de zonderlinge mededeeling, dat die
partij in 1922 zonder vrouwen ter stembus
zal optrekken.
Nu blijft het natuurlijk de vraag, of de
vrouwen, tot deze partij bchoorende, zich
allen afzijdig zullen houden op den stem
mingsdag,.
Maar is het in elk geval niet vreemd,
schrijft het „Gentrum", om geen ander
woord te bezigen een politieke organisa
tie, die zicli op chrislelijken grondslag
plaatst, aldus te zien front maken tegen een
wettelijke verplichting, cn ziclizelve tekort
te doen?
Of- moet men aannemen, dat de Staal
kundig Gereformeerde Partij geen vrouwen
lelt onder hare leden? vraagt het blad
ironisch.
SCHANDE.
Onder den titel: „Als dc patroons zelf
moeien aanpakken", lezen wij in „Het
Volk":
„Een r.-k. aannemer te Tilburg, die als
gevolg der staking der r.-V. bouwvakar
beiders zelf de hand-en uit de mouwen
moest sleketi cn aan tie zaagmachine gir.g
staan, zaagde hierbij drie vingers zijner
linkerhand af
Zoo profiteerde hij van hel bedrijf
VRIJ NAAR HET DUITSCH.
1.
liét was een gure, stormachtige dag in
Maart. De wind gierde door de straten
der oude, doodsche stad; hij schudde de
nog kale toppen der breedgetakte kajlan-
jeboonien, die in twee trotsche rijen het
.eenzame marktplein omzoomden; bij floot
en huilde om de oudenvetsche, puntige
gevels en zweepte den met hagel en sneeuw
V cimengden regen kletterend tegen dc ven
sterruiten.
Buiten was geen levend wezen te zien,
'sleehls een magere oude hond sloop droef
geestig langs de huizen en twee musschen
met overeind staande veeren keken van
In t verweerde beeld, dat de pomp op de
markt versierde, afkeurend op de natte,
druipende wereld.
Plotseling dreunden door hel suizen van
den wind cn hel gekletter des regens heen
rier langgerekte slagen van een toren in de
buurt. Haas! op hetzelfde oogenblik ging
de deur open van een nieuwerwetscli huis,
dat gei) reiitzaam contrast yoruule met de
oude, eerwaardige gebouwen, die het om
ringden, en een troep wilde jongens, blijde
aan de gevangenschap der schoolkamer
ontsnap! le zijn, stormde schreeuwend naar
buiten; en nu gingen ze hier over een wa
terplas springend, daar me! beide voeten
er in plassende, naar alle kanten uit elkan
der. Weinige minuten later was de markt
wederom zoo eenzaam als voorheen.
Toch niet geheel zoo eenzaam. Een en
kele achterblijver, een misschien zesjarig
knaapje, hinkte langzaam met behulp zij
ner krukken, zijn vluggere makkers ach
terna. Een windvlaag, heviger dan de vo
rige, pakte juist zijn pet; hij wilde ze grij
pen, maar te Iaat, het zoo dierbaar hoofd
deksel huppelde reeds met groote sprongen
over de straat. De eigenaar, die door de
plotselinge beweging het evenwicht verloor,
gleed uil op len glibberigen grond, tui
melde en lag een oogenblik later, hulpeloos
in een grooten plas, terwijl ééne kruk
krampachtig vastgehouden word en de
andere voor de voeten van een bejaarden
heer rolde, die met rassobe schreden van
den anderen kant kwam.
De heer Berling, eigenaar eener groote
fabriek, een schraal man met breede
schouders en kleine, buitengewoon dicht
bij elkander staande grijze oogeu, .wierp
met saamgetrokken wenkbrauwen eerst
een blik op de hem tegemoet vliegende
kruk en dan op den armoedig gekleeden
knaap. Een oogenblik scheen het, alsof hij
de stomme bede van het op hem gerichte,
blauwe kinderoog verstond, maar slechts
oen oogenblik. In het volgende had hij
met een ongeduldige beweging van zijn
voet dc kruk naar den knaap geworpen
en haastte zich zijn tocht te hervatten. Wat
kon hem dien armen kreupele schelen?
Waartoe waren zulke ellendige schepselen
in de wereld? Nuttelooze aanhangsels der
menschelijkc samenleving, zich zeiven en
anderen tot last.
Of die jongen nog altijd in dien plas
lag? Zonder het eigenlijk te willen, keer
de de fabrikant zich om.
Inderda-cl, daar spartelde die jongen
nog op de straatsteenen en poogde tever-
geefscfi zich op ie richten. Niemand was
in de nabijheid. Zou hijMisschien
zou hij zicli door het hem zelf belachelijk
schijnend medelijden tot een dwaasheid
hebiben laten verleiden, maar hij liad geen
tijd daartoe: een juist in vollen draf uit een
andere straat komend man liep met zulk
een vaart tegen hem aan, dat de paraplfiie
uit zijn hand vjel en hij zelf eenige schre
den achteruit vloog.
„Wat moet dat beteekenen? Zijt gij
blind?" Toornig zagen zijn kleine oogen
den man aan, die in ootmoedige houding
voor hem staande, naar adem hijgde.
„Mijnheer, ik zag u niet. Mijn vrouw.
O, mijn God, misschien is het reeds te
Iaat"
De fabrikant had inlusschen zijn para-
pluie opgeraapt en wilde zonder op de ge
stamelde verontschuldigingen ie letten, zijn
weg vervolgen. De laatste, in den loon dei-
vertwijfeling uitgesproken woorden sche
nen echter zijn oplettendheid te trekken; hij
bleef staan en zag den man onderzoekend
aan.
„O, zijl gij het, Muller? Nu. gij weet, wat
ik u gisteren heb gezegd; wie zonder uit
drukkelijk verlof zijn werk verzuimt, vindt
de deur voorgoed gesloten. Ik duld geen
wanorde in mijn fabriek, hoort ge?"
„Maar, mijnheer, 11 weel, dat ik...."
„Mijn onverschillig," viel deze hem onge
duldig in de rede. „Ik heb u gisteren de
keus gelaten; daarbij blijft liet. Ik neem
geen uitvluchten aan."
„Maar de directeur heeft mij toch ver
oorloofd naar huis te gaan," riep.de man
driftig, terwijl hij met de bevende hand
de druipende haren van liet voorhoofd
streek. „Hij stond er juist bij, toen de jon
gen kwam om mij te zeggen da!.... dat
het met mijn vrouw ten einde ging." De
stem van den armen man trilde van aan
doening en zijn hand gleed nog eens over
het bleeke gelaat.
„Oh!" zeide de fabrikant en perste de
dunne lippen op elkander.
„Ik was naar de fabriek gegaan, of
schoon mij de buren zeiden, dat het een
schande was, mijn doodzieke vrouw alleen
te laten," ging de arbeider met koortsach
tige gejaagdheid sprekende, vcfort, „maar
een kwartier geleden kwam een bode mij
roepen. De directeur hoorde het cn zeide,
dat ik maar gauw moest gaan; u had dat
zeker gisteren niet goed begrepen, anders
zou u mij wel veroorloofd hebben, thuis
te blijven."
De fabrikant knikte. „Goed, als de di
recteur verlof gegeven heeft, zijt gij ver
ontschuldigd," zeide hij kortaf en ging dan
heen. De arbeider bleef nog een oogenblik
staan en keek hem na; dan spoedde hij
zich langs den kortsten weg naar zijn wo
ning.
De regen werd langzamerhand minder
en hield eindelijk geheel op. Dc donkere
wolken verdeelden zich cn enkele jioime-
slralen baanden zicli cén weg door de.
scheuren, die Iioc langer hoe breeder wer
den, en plotseling trad de zon, die zich
reeds naar het Westen keerde, te voorschijn
en spreidde een rood licht over den natten
aardbodem. Iedere plas scheen vloeibaar
goud, iedere waterdruppel schitterde in alle
kleuren van den regenboog.
Ito! gelaat van den fabrikant paste wei
nig bij deze gunstige verandering in de na
tuur. Met diepe rimpels op het voorhoofd
ging hij, zonder op de groeten der voorbij
gangers le lellen, door de laan, die van de
stad naar het station leidde en vandaar
verder naar een groot donker gebouw,
welks hoogé, zwarte schoorsleenen, onop
houdelijk dichte rookwolken uitstieten. Een
ratelend, stampend gcdruisch, een oorvtr-
doovend, uit honderd verschillende tor.én
sanir.gesleld geraas was reeds in de verte
te liooren en bewees, dat daarbinnen de
ijzeren en de mcnschelijke machines in
volle bezigheid waren. Rechts van de fa
briek verhief zich ecu deftige villa, die met
gene door langgerekt gebouw verbonden
was, waarin zich de verschillende kantoren
bevonden.
In een der laatstgenoemde zaten op dit
oogenblik drie jongelui, waarvan twee de
courant lazen en de derde poogde een zwa
re liniaal op zijn duim in evenwicht te hou
den.
(Wordt vervolgd.}
-7
