BUITENLAND.
BINNENLAND,
„ons BLAD"
I
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: SSctTST*.»4"
Bmnesilandsch Nieuws.
FRUII.LF.TON
Onder Valsche Vlag.
WOENSDAG 1 JUNI 19 21
14e JAARGANG
No. 194
j
li
."1
1
Abonnementsprijs: v
Per kwartaal voor Alkmaarf 2.—
Voor buiten Alkmaar
Met Geïllustreerd Zondagsblad 0.10 f hooger.
Advertentieprijs:
Van 1—5 regels f 1.25; elke regel meer f025; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor
uitbetaling per plaatsing f 0.60. -
&^r*sÏÏs*^bonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot eert bedrag van f 500,—f 400,—, f 200,—, f 100—, f 60,—, f 35,—, f IS,-
De Geallieerden en Opper-Silezië.
De benoeming der commissie
van deskundigen.
De Frausohe diplomatieke kringen zijn
voldaan over het besluit van dc Britsche
regeering, waarbij het Fransehe voorstel
wordt aanvaard een commissie van des
kundigen op le dragen een onderzoek in te
stellen over den loop van de O. S. grens.
In dezelfde kringen is men van oordeel,
dat een voorafgaande vergadering van den
Oppersten Raad niet uoodig is om de com
missie aan te wijzen, hetgeen kan geschie
den door kanselarijen. Waarschijnlijk zal
het Fransehe antwoord, hetwelk heden zal
worden verzonden, in dezen geest zxjn ge
steld; tevens zal de Fransehe regeering
voorstellen het Italiaansche pian over O. S.
aan deze commissie ter besludeering toe te
zenden.
Uit Londen wordt inmiddels gemeld, dat
men zich in gezaghebbende Brilsohe krin
gen op het standpunt stelt, dat het jongste
voorstel voor de instelling van een com
missie van deskundigen ter behandeling
van de eerste phasen der Silezische kwes
tie niet het wezen der zaak raakt. Waar
het om gaat is te beslissen, whet econo
mische gebied in het midden zal hebben.
De Britsche regeering handhaaft haar
standpunt, dat de Opperste Raad zoo spoe
dig mogelijk dient bijeen te komen.
D<j Poolsche opstand in Opper-
Sliezië.
Kaltöwitz zonder water.
De Berlijnsche bladen melden, dat Kat-
towitz weer zonder water is. De Polen
hebben Maandagavond den watertoevoer
weer stopgezet.
De Polen vallen nog steeds aan.
Niettegenstaande de terugtochtsbevelen
van Korfaniy, hernieuwen de Polen, zooals
uit Breslau wordt gemeld, him aanvallen
eiken dag. Zij willen blijkbaar hun slag
?>laan, voor de Engelschen ingrijpen, die op
zijn laatst aan liet eind van deze week
verwacht worden. Zoo trachtten de Polen
bij Januscïrkowitz (Kosel) tevergeefs den
Oder over te trekken. Bij Rosenberg vie
len de Polen na een heftig inijnenyuur
aan, konden eenig terrein winnen, hetwelk
hun echter na een aanval van de D&tsche
burgerwacht weer werd afgenomen. Bij
Lidane bereidden de Polen hun aanvallen
eveneens met mijnenvuur voor; zij wer
den echter ook hier teruggedreven. In den
sector van Krappitz lieersclite het gewone
sterke geweervuur. Bij Radau gebruikten
de Polen de 30 en 10.5 c.M. granaten. De
opstandelingen krijgen versterkingen door
omvangrijke gedwongen recruteeringen uil
de burgerij, speciaal in de kreitsen Kosel
en Lublinitz. De toestrooming van vrijwilli
gers en de ondersteuning door zware ar
tillerie houden aan. De Polen prijzen zelf
in hun laatste legerbericht het succes van
twee pantsertreinen. De-taak van de Duit-
sche „Selbstscliutz", die zich steeds tot de
verdediging beperkt, wordt eiken dag om
vangrijker.
De toestand in letland.
De nieuwe rcgccringsmaatregelen
tegen Ierland.
Dc „PaH Mall and Globe" verneemt,
dat dc afkondiging van den slaat van
beleg voor geheel Ierland .aanstaande is.
Reeds werd vermeld, dat er troepenver
sterkingen zuilen gezonden worden. De
marine zal medewerken om den invoer
van wapens en munitie le beletten.
Dc rebellie, zegt het blad, heeft thans
oen stadium bereikt, dat maatregelen
van groote militaire gestrengheid zullen
worden ingevoerd. Tot dusver- hebben de
pogingen der regeering om de campagne
van moord en brandstichting te onder
drukken, naar erkend wordt, gefadld en
er is geen aanwijzing voor een verbete
ring van den toestand. Er zal een ge
streng onderzoek worden ingesteld naar
wapens en munitie, auto's, benzine enz.
en er zal worden getracht de rebellen,
die „aan den haal" zijn in het heuvel
land in het Zuiden en Westen, op te spo
ren. Met dit doel zullen meer dan tot
dusver vliegtuigen worden gebezigd.
De steun der V. S. voor Ierland.
Volgens den correspondent te Was
hington van de „New Yoric Herald" zul
len de fondsen, welke in de V. S. worden
bijeengebracht voor Ierland, het onder
werp vormen van diplomatieke onder
handelingen. Groot-Brittannic heeft niet-
officieel vertoogen ingediend, maar zoo
scherp, dat de zaak behoorlijk door de
regeering moet worden onderzocht. Tegen
de schenkers heeft men geen achterdocht,
maar men vreest, dat de fondsen eerder
voor politieke dan voor mcnschlievcnde
doeleinden zullen worden gebezigd.
Boycot itan Britsche goederen.
In een circulaire, uitgaande van het
handelsdeparlement van het „Dail Ere-
ann" worden de invoer en de verkoop
van thee, koffie, suiker, autobanden en
rubberartikelen uit Groot-Brittannië ver
boden. In dc circulaire wordt gezegd: Wij
zijn in oorlog met Engeland, en door van
dit land le koopen. verschaffen wij het
de middelen om zijn campagne van agres
sie tegen ons te voeren. Het is de plicht
van alle burgers om zooveel mogelijk le
vermijden in Britlannië vervaardigde goe
deren te koopen. De burgers moeten de
gewapende macht helpen door Engeland
economisch le treffen
De crisis in de Engelsche mijn
industrie.
De houding van het spoorwegpersoneel.
De bond van machinist-en en stokers
heeft zijn leden, die geschorst zijn, opge
dragen het werk dadelijk te hervatten, ten
einde' iedere moeilijkheid op spoorweg
gebied uit den weg te ruimen, die de
mijnwerkers zou verhinderen tot een
schikking te komen bij de thans loopen-
de onderhandelingen.
De bond heeft van de regeering de ver
zekering gekregen, da! d-e steenkool, die
in Britsche havens aankomt, aldeen zal
gebruikt worden voor vitale diensten en
niet voor ïnduslrieele winsimakende on
dernemingen.
Heden zouden de besturen der trans
portarbeidersfederatie en van den natio-
nalen bond van spoorwegpersoneel (de
N. U. R.) bijeenkomen, om den toestand
geschapen door het besluit van den ma
chinisten- en stokershond, te bespreken.
De voorstellen van Lloyd George.
Enkele Engelsche bladen herinneren er
aan, dat de voorstellen van Lloyd George
op hetzelfde neerkomen als hetgeen As-
quifh in 1912 heeft gedaan. De mijnwer
kers slemden toen tegen de wet lot vast
stelling van minimumloonen, doch gingen
op advies hunner leiders weer aan den
arbeid.
EN'—LAND CONRTA DE REGEERING
IN ANGORA.
Reuter verneemt, dat de Britsche regee
ring een streng opireden overweegt tegen
de regeering van Angora wegens grove
schering cloor die regeerimg van de over
eenkomst, le Londen geteekend. Niet
slechts komt de regeering van Angora hare
verplichtingen ndet na ten aanzien van de
vrijlating van gevangenen, maar ook wot-
d'en Britsche schepen geboycot door daar
aan toéigaalg tot de Ana/lolische havens ie
weigeren.
De „Daily Mail" meent te weten, daifc die
BrilscJhe regeering hare neutrale houding
ten aanzien der vijandelijkheden bmsschen
Grieken en Kemalisten in Klein-Azië zal
opgeven. Deze wijziging van houding is,
zegt het blad, liet gevolg van een reeks
vijandelijke daden der regeering van An
gora tegeu Britsche olTderdanen en eigen
dommen. Het strenge vejfcod van wapen-
levering aan de Grieken door de geallieer
de volken zal worden opgeheven.
Het blad acht liet mogelijk, dat de Grie
ken gemachtigd zullen worden, Konshmta-
nojpel alLs militaire basis te gebruaiken.
DE DUITS CHiE OORLOGSMISDADIGERS.
Gisflerenochteiwl begon voor het Reichs-
gerich-t ie Leipzig het derde proces tegen
de oorlogsmisdadigers. Beklaagde is "thans
de arbeider Neumann, beschuldigd van
mishandeling van gevangenen. Er zijn dit
maal meer getuigen gedagvaard dan bij de
beide vorige processen, n:l. 15 Duitscfoe en
25 Engelsohe.
Na opening der zitting begint de presi
dent, dir. Schmidt, met het verhoor van
den beklaagde, die mededeelt, dat hij be
hoorde tot een comimainidio van zeven man,
die toezicht moesten houden op ongeveer
200 krijgsgevangenen. (Ehgolsdben, Ser
viërs en Framschen)Beklaagde is ten laste
gelegd, in veertien op zichzelf staande ge
vallen Engelsche gevangenen gestompt en
geslagen te hebben, en wei onder misbruik-
inaking vain wapens. Verder wordt hij be
schuldigd Engelsche krijgsgevangenen
door scheldwoorden (Sohwekihnnde) be-
ieedigd le hebben.
DE ONTWAPENING IN BEIEREN.
Tm de zitting van de huishoudelijke com
missie van den Beiersdhen Landdag legde
de minister-president von Baihr gisteren de
volgende verklaring af over de burger
wachten: De Beiers che regeering heeft in
overeenstemming met de rij'ksregeering be
sloten alles te doen wat mogelijk is toit
bet vervullen van hel ultimatum in zake
de ontwapening der burgerwachten, waar
bij zooveel mogelijk ooik de termijnen in
acht genomen zuilen worden.
Daarentegen heeft zij niet kunnen be
sluiten haar tot nu toe ingenomen Stand
punt prijs te geven, dat de burgerwachten
•niet onder de artikels 177 en 178 van het
vredesverdrag vallen. De rijksregeering is
verzocht deze opvatting mee te deelen aan
de geallieerde mogendheden en hiervoor
zooveel mogelijk o.p te komen. Deze 'heeft
zicih hiertoe bereid verklaard. Van het
Standpunt, waarop de Entente zich plaatst,
zal de rijksregeering haar verdere beslis
singen afhankelijk maken, waarbij, een
loyale houding van de Betersche regeering
vanzelfsprekend is.
WEER 50 MILLIOEN GOUDMARKEN
BETAALD.
De Duit sohe rijksminister van financiën
deelt mee: Heden zal aan de commissie
van herstel 50 miLlioen goxidimarken in
devlsen als tweede afbetaling op het eerste
milliard go u dm arken worden aangeboden,
zooda.t thans in 'het geheel 200 milkoen
goud-marken afbetaald zijn.
(Diit bericht- is in strijd met een vorig,
hetwelk een veel grooter bedrag als reeds
betaald opgaf.)
SOSEBISE BU1TENL. BERIMTEfc
ACHTERUITGANG VAN HE
DUITSOHE INDUSTRIE.
De Duitsehe ijzer- en metaalindustrie
vertoont teekenen van economischen ach
teruitgang. De landelijke arbeiders-
bureaux in de Rijnprovincie. Westfalen
en Lippe melden steeds minder werk in
de ijzerindustrie. In het district Soest
(Westfalen) wordt nog maar vier dagen
per weck gewerkt. De ondernemers moe
ten tegen hun zin arbeiders ontslaan,
de fabrieken stopzetten wegens gebrek
aan afzet. Do aanvoerders dor socialisten
en de toonaangevende arbeidersbladen
schrijven dezen achteruitgang toe aan de
onzekerheid in het economische leven van
Duitschland gcbra"ht door maatregelen
van buiten, b.v. de sancties.
Sedert den oorlog is in Oostenrijk
de belangstelling voor de grotten in den
Karst zeer toegenomen. In dit bergplateau
aan de Italiaansche grens werden vele
grotten ontdekt, die gebruikt werden voor
een onderkomen van manschappen, het
bergen van ammunitie. Men besloot tot
bet systematisch opsporen van deze grot
ten en ontdekte er zelfs met een opper
vlakte van 18000 tot 2000 vierkanten
meter. Op den bodem van deze holen ligt,
soms metersdik, de vleermuizenguano, een
uitnemende mest met 18 tot 20 procen
zuiver phospborzuur.
Eet Oostenrijks:he ministerie van land
bouw heeft nu last gegeven tot een stel
selmatige ontginning van deze schatten.
De „Drachenhöhle" bij Mixnitz in Stier
marken, om een enkel voorbeeld te noe
men, kan per dag 10 wagons van dezen
mest leveren, die in het buitenland per
kilo 30 kronen kan kosten. Uit deze eene
grot alleen is voor 225 millioen kronein
te halen.
Hot Tsje-ho-Slow. persbureau meldt,
dat blijkens het voorloopig resultaat van
de volkstelling Tsjecho-Slowakije op 15
Eebruari 13.595.730 inwoners telde.
Onder groote belangstelling van
technische en industrieele zijde werd gis
terenmiddag te Essen de tentoonstelling
op éléetriseh gebied geopend, die tot 19
Juni zal duren-
Om een einde te maken aan stakin
gen in het bouwbedrijf, in strijd met
do contracten, die sedert eenige weken
in verschillende plaatsen der provincie
en op het oagenblik in Halle voorkomen,
hebben de werkgevers in het bouwbe
drijf 12.000 arbeiders in de regeerings-
districten Anhalt en Merseburg uitgeslo
ten. Daarbij 'zijn 8000 arbeiders van dc
Luna-fabrieken.
De Engelsche admiraliteit beeft met
een firma te Sheffield een contract ge
sloten betreffende den verkoop van niet
minder dan 113 oorlogsschepen voor een
bedrag van 600.000 p.st. Er zijn vijf
slagschepen bij, waaronder dreadnoughts,
die niet zoo heel veel jaren geleden de
trots der vloot uitmaakten.
In het oontract is de bepaling opgeno
men, dat de firma zooveel mogelijk
oud-soldaten of oud-werf arbeiders moet
te werk stellen. De schepen zijn verouderd
of niet meer noodig voor de vloot.
VOORLICHTINGEN VAN „DE
TELEGRAAF".
Het „neutrale" blad, welks inhoud he
laas nog bij zooveel katholieken gewikte
lectuur is, schampert natuurlijk met de
roode pers mede, over het jongste schrij
ven van ons Episcopaat betreffende de in
onze gelederen gerezen vraag, of een poli-
tiak akkoord met de sociaal-democraten
gewenscht is te achten.
Wij lichten uit zijn beschouwingen een
enkel zinnetje, ten bewijze, hoe juist zich
de liberale schrijver oriënteerde in de Ka
tholieke politiek:
„Zij, die aansturen op een andere par-
tijformatie, althans op een andere samen
werking, zij, die vooral door middel van
dc publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
een democratisch ideaal trachten te bena
deren, zijn nog dc zwarte schapen in de
kudde."
Aldus vormen volgens de Telegraaf
man de zwartste schapen in de Room-
sche kudde de voorstanders van publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie.
Wie nu bedenkt, zegt de „Maasb." dat
zoo pas de politieke organisatie der Ka
tholieken met aigemeene stemmen zich ver-
eenigde op een motie, welke diezelfde pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie tot oen
programpunt wil gemaakt zien, krijgt toch
wel een zonderlingen indruk van de infor
maties waarover deze voorlichter der „neu
trale" publieke opinie beschikt.
Inderdaad is in het opzicht van liet
„trachten te benaderen" van een „democra
tisch ideaal" „door middel van de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie'.' de
„kudde" egaal zwart.
En wij kunnen dan ook „de Telegraaf",
die deze ulta-clericale kleur zoo gaarne bij
ons schijut te zien, gerust stellen.
Terecht schreef haar politieke medewer
ker:
De katholieken vormen !n onze parle
mentaire historie, wat partijformatie be
treft, een unicum. Alle groote partijen, die
in het midden der vorige eeuw bestonden,
zijn in den loop der jaren verdeeld, ge
splitst, gescheiden. De conservatieve par
tij verdween als zoodanig. De antd-revolu-
itionnairen zagen eerst de vrij-anti-revolu-
tionnairen (christelijk-historischen), later
de christen-democraten van zicli wegloo-
pen. De liberalen splitsten zich zóóveel en
zoo dikwijls, dat we er den tel bij kwiit
zijn geraakt. Alleen de katholieken bleven
onverdeeld. De eenige poging, die gewaagd
werd om ook hier aan een bepaalde stroo-
ming een afzonderlijke gestalte te geven,
de stichting van de Katholiek-Democrati
sche Volkspartij (1899) bleek al spoedig
een mislukking.
De „Telegraaf" behoeft zich niet be
zorgd te maken, dat voorshands eenige
aanval op deze eenheid der Katholieke
partij eenig succes hebben zal.
NIEUWE REGELING VAN DEN
DIENSTPLICHT.
Aan de memorie van antwoord betref
fende dit wetsontwerp, wordt liet volgende
ontleend:
Bij het afdeelingsonderzoek bleef ander
maal de vraag niet buiten bespreking of in
standhouding eener weermacht voor ons
land gewenscht mag heeten. Sommige leden
meenden te moeten aandringen op algehee-
le afschaffing zoo spoedig mogelijk van le
ger en vloot.
De Regeering staat in beginsel geenszins
onwelwillend tegenover den wensch naar
ontwapening: zij zou zich zelfs reeds ver
heugen, zoo vooreerst alvast een belangrij
ke inkrimping der krijgstoerustingen be
reikbaar zou blijken. Het Iaat zich ech
ter niet aanzien, dat ook de wensch, voor
gedeeltelijke ontwapening binnen afzienba-
ren tijd in verruiling zal kunnen gaan.
Alle heil wordt door sommigen ver
wacht van de z.g. moderne arbeidersbe
weging. Evenwel noch het beeld, dat de
liierbedoelde arbeiderspartij te aanschou
wen gaf bij het uitbreken van den jong-
sten wereldoorlog, noch het optreden van
deze partij sindsdien in en buiten de ver
tegenwoordigende lichamen in andere rij
ken, rechtvaardigen de verwachting, dat bij
nieuwe dreiging van een gewapend conflict
de arbeiders de nationale gedachte zullen
loslaten en alsdan de gezindheid en dc
macht zullen toonen om het uitbreken van
den oorlog le bezweren.
De punten, waarin het wetsvoorstel af
wijkt van het stelsel, dat geschetst werd
in de memorie van toelichting en in de
overige stukken, betrekking hebbende op
het wetsontwerp betreffende tijdelijke af
wijkingen van de Militiewet, raken niet de
hoofdlijnen van bet stelsel.
Zoowel nu als toen is uitgegaan van een
contingent van pl.m. 23.000 man, waarvan
het grootste deel bestemd is voor kerntroe
pen en het overige voor de reserve-troepen.
Aan deze Iaatsten zou oefenplicht worden
opgelegd, welke gericht was op een oplei-
dingstijd van 200 uren, verdeeld over 2
jaren, gevolgd door een verblijf in oefe
ningscentra gedurende één of twee perio
den van een week. Zij, die wegens onwil
den vereischlen graad van geoefendheid
niet verwierven, zouden bij een leger-on-
derdeel gedetacheerd kunnen worden.
Hiervoor is in de plaats gelreden de ge
legenheid om vrijwillig de geschiktheid le
verwerven van individueel geoefend man,
waarvoor ook gedacht is een oefentijd,
verdeeld over 2 jaren, terwijl zij, die dezg
geschiktheid niet vrijwillig verwerven, ge
durende 4 maanden geoefend zullen wor
den in hel leger. Aan het beginsel is vast
gehouden, doch de uitvoering is, zooals te
recht is opgemerkt, verbeterd.
Daar ook in liet aanvankelijk ontwikkeld
plan pl.m. 23.000 man voor oefening in
vredestijd moesten worden aangewezen, is
het ten eenenmaic onbegrijpelijk, hoe de
maatregel, neergelegd in art. 16 van het
wetsontwerp (in beginsel beperking tot
één zoon per gezin) in dit verband tot
kritiek aanleiding heeft kunnen geven.
Ook alle verdere beginselen, welke gol
den ten tijde van de indiening van het
wetsontwerp betreffende lijdelijke afwijkin
gen van de Militiewet, zijn ongewijzigd ge
handhaafd. De wijze, waarop mot de be
schikbare kern- en reservetroepen de oor
logsorganisatie wordt opgebouwd, heeft
wijzigingen van ondergeschikt belang on
dergaan, welke wijzigingen, naar het voor
komt, alle verbeteringen zijn. Deze wijzi
gingen raken echter het wetsontwerp niet.
Overigens stelt de regeering er prijs op le
erkennen, dat gebruik is gemaakt van de
kritiek, welke in de Volksvertegenwoor
diging werd gegeven, indien de juistheid
daarvan kon worden beaamd, en dat even
zoo is gehandeld ten aanzien van kritiek,
welke van elders tot haar kwam.
Het nadeel, dat dus het over veel lich
tingen heengrijpen van de voor verschil
lende categorieën benoodigde manschappen
een mobilisatie van het veldleger niet voor
alle wapens tot de jongste 7 lichtingen kan
worden beperkt, wordt niet van groote be-
teekenis geacht en tegen dit nadeel weegt
in ieder geval ruimschoots op het voordeel,
dat op die wijze van de beschikbare per-
soneele krachten het meest economisch ge
bruik is gemaakt en de jaarlijksche lich
ting niet grooter genomen wordt dan noo
dig is.
Naar aanleiding van de desbetreffende
vraag volgen hieronder nog enkele cijfers
omtrent de legersterkle bij het tot stand
komen van de reorganisatie:
Veldleger 65.000 man, zes regimenten
voor het veldleger 32.400 man, samen
97.400 man; depóttroepen veldleger 54.200,
bezetlings-, territoriale- en étappentroepen
99.400, depóts van bovenbedoelde- troe
pen 35.300, totaal 136.300, aanvullings-re-
serve 87.300, totaal 373.600 man.
Plechtige Bisscliopsvryiing. Zondag-
j.l. is te Rome, in de Kerk van St.
Agnes, Mgr. Rodolfe Yieentini, do nieu
we apostolische internuntius voor Ne
derland, plechtig tot bisschop gewijd.
Toeslag voor D-treinen. Met ingang
van 1 Juni bedraagt de toeslag voor D-
treinen f 1 voor de le en 2e klasse en
0.50 voor de 3e klasse, indien de toeslag
in den trein en onderscheidelijk f 0.90 en
f 0.48 indien hij vóór het instappen aan
het plaatskaartenbureau op het station be
taald wordt.
De Iionigin naar Den Helder. Naar
het „Vad." verneemt, zal dc Koningin 25
Juni a s. een bezoek aan Den Helder
meer bepaald aan de marilienieinslellin-
gen aldaar brengen.
NAAMSVERANDERING STATIONS.
Ingaande 1 Juni worden de namen der
volgende stations gewijzigd:
Den Helder wordt Helder;
Zon-airooTt wordt Za-mlvoorl Bad.
Eierenuitvocr naar Engeland. Geduren
de dc afgeloopcn wecli zijn van Nederland
naar Engeland verscheept 544 kisten',
652.800 stuks eieren.
Twee Staatslieden gehuldigd. Mr. S. van
Houten en jhr. mr. A. F. de Savonnin
Lobman zijn door den Senaat der Groniimg-
sehe Universiteit benoemd lot doctor
honoris causa in de Staatswetenscihappen.
Amerika en Djambi Naar de „Tel." uit
New York verneemt, heeft de regeering
der Ver. Stalen een nieuwe nota in zaike
de onlgimnamg der Djanrbi-olievolden tot
de Nederlandisohe regeering gericht.
Bewaring van rijwielen, bagage enz.
Door de directie dor Ned'erlanidsche
VRIJ NAAR HET DU1TSCH.
7.
III.
Helder straalde de zon van den wolken-
loozcn hemel op de menigte, die in Zon-
dagskleeding uitgedost, zich naar het Gods
huis spoedde. Langzamerhand verstomde
het klokkengelui, de menigte der kerkgan
gers werd geringer en ten laatste zag men
nog slechts een enkelen achterblijver.
Nu opende zich de deur van een smal
huis. Een statige, zeer modern gekleede
dame verscheen en liet haar blik onder
zoekend links en rechts ronddwalen.
„Augusta schijnt gelijk te hebben," pre
velde zij verdrietig. „Erg is hel niet, de
hoogmis duurt toch altijd nog lang ge
noeg."
Zij knikte nog eens hare aan 't raam
Billende dochter toe, en sloeg dan langzaam
eu deftig, gelijk het een d.ame zooals zij be
taamde, den weg naar de kerk in.
Augusta had haar moeder nagekeken,
totdat deze om den hoek der straat ver
dwenen was. Geeuwende haalde zij nu uit
een hoekkastje een trommeltje met koekjes
nam een boek van de tafel en vleide zich
nog eens geeuwende, in een Amerikaan-
schen schommelstoel, dien zij eerst voor
het raam geschoven had, om later de man
tels cn hoeden dergenen, die uit de kerk
kwamen, beter te kunnen bekijken. Op
deze wijze had zij voor een aangename be
zigheid gezorgd en de tijd ging spoedig
voorbij.
Daar kwam al iemand aanl Was dat
Liesje Berg? Ja, wat een vogelverschrik-
sterl Dien mantel droeg zij reeds den der
den winter. Hoe was het toch mogelijk zoo
gekleed le gaan, wanneer men geld genoeg
had om zijn toiletten van Parijs of Londen
te laten komen?
„Had ik maar geld, veel geldl" zuchte
Augusta. „Voor den rijke is Tiet leven nog
eens de moeite waard; hij kan reizen, ge
nieten, schitteren! En ik? O, hoe haat ik
die alledaagsche zorgen, dit eeuwig over
leggen, deze gedwongen zuinigheid! En
geen vooruitzicht, dat het ooit anders zal
worden; Max zal later wel vee! verdienen,
maar wat kan dat helpen? Ja, als hij geen
familie hadl Maar zijn moeder kan nog
lang leven, niettegenstaande zij altijd suk
kelende is. Dan heeft hij ook nog zijn
zusters. Hè, Louise Wellner heeft al een
dun zomermanteltje oml En dieO
jee, het briefje is nog niet geschreven! Ik
zal maar gauw mijn schrijfcassette halen,
dan ziet mama ten minste mijn goeden wil
toch."
Juist was Augusta met hare voorberei
dingen ten einde, toen haar moeder, me
vrouw Wilhelmi, binnentrad. Haar gelaat,
dat gewoonlijk zeer bleek was, toonde nu
een donker rood, de rimpels op het voor
hoofd waren dieper geworden, en om hare
dunne saamgeperste lippen lag een harde,
besliste uitdrukking. Augusta was opge
sprongen en keek haar moeder half ver
schrikt, half verwonderd aan.
„Is er iets gebeurd, mama?"
Mevrouw Wilhelmi antwoordde niet,
maar ontdeed zich zwijgend van liaar kost
bare» fluweelen mantel, en wierp dit klec-
dingstuk, hetwelk anders met dc grootste
voorzichtigheid behandeld werd, achteloos
over een stoel.
„Maar, mama!"
Nog altijd zwijgende nam deze tegenover
haar dochter plaats. „Augusta, ik moet met
u spreken. Hebt gij sedert gisterenavond
een brief of andere tijding van de familie
Wallhagen ontvangen?"
„Sedert gisteren? Neen, mama. Waarom
vraagt u dat?"
„Omdat uw. verloving, die, .van den be
ginne af een dwaasheid was, Ie niet gedaan
moet worden, omdat mijnheer Beriing zich
genoodzaakt heeft gezien den jongen man
plotseling te ontslaanhem uit het huis
te jagen.... om het ding bij den rechten
naam te noemen. Zijn vooruitzichten zijn
vernietigd, hij is een bedelaar en van een
verbintenis met u kan geen sprake meer
zijn."
Verbieekend staarde Augusta haar moe
der aan. Een oogenblik scheen zij buiten
staat te zijn, een woord te uiten. Dan keer
de de kleur langzamerhand op haar wan
gen terug, en een ongeloovig glimlachje
speelde om hare volle, roode lippen.
„Wat u daar zegt, mama, is letterlijk on
mogelijk, Max kan niets gedaan hebben,
w; t den heer Beriing het recht koïi geven
hem zoo te behandelen. Dit dwaze gerucht
moet of op kwaadsprekerij of op een mis
verstand berusten."
„Het is geen misverstand; de zaak heeft
zicli juist zoo toegedragen, als ik u zeg.
Maar Goddank! het is nog niet le laai!"
„Maar, mama, wie
„Wie mij deze, voor den heer Wallhagen
zoo eervolle geschiedenis heeft medege
deeld, meent gij? Juffrouw Reigers, de zus
ter van den boekhouder. Gelooft gij mij
nu?"
Augusla antwoordde niet.
„Er moeten in ieder geval gewichtige
redenen geweest zijn, die den fabrikant tol
dezen stap bewogen hebben," ging dc moe
der na een pauze voort. „Juffrouw Reigers
kon of wilde mij daarover niets zeggen.
Nu, mijnheer Beriing was met den vader
van liet jonge mensch min of meer be
vriend; hij zal edelmoedig genoeg zijn om
te zwijgen."
„Max kan onmogelijk iets gedaan heb
ben, dut liem tot oneer strekt," herhaalde
Augusta op doffen toon.
De moeder haalde ongeduldig haar
breede schouders op. He! schijnt toch wel
het geval te zijn, kind. Maar laten wij
aannemen, dat hem ongelijk geschied is,
wat dan? Wordt de zaak daardoor een
haarbreed beter? Zeker i 't. Wallhagen
heefl zich en zijn familie, mei of zonder
schuld, in 't ongeluk gestort. Hij kan-blij
zijn, als bet hem gelukt een betrekking als
kanloorbediende te vinden, die hem ten
minste voor den hongerdood bewaart. Hoe
zou hij een vrouw kunnen onderhonden?"
Augusta zweeg. Een gevoel van bitterheid
overviel haar.
Zij zag de nieuwsgierig verwonderde ge
zichten, zij hoorde liet fluisteren der zooge
naamde vriendinnen, en de gedachte, dat
Max daarvan de oorzaak was, vervulde
liaar voor een oogenblik met een gevoel,
dat aan haat grensde. Maar misschien zon
alles nog anders uitkomen, misschien zou
hij de kwaadsprekers tol zwijgen brengen.
Het was immers ongeloofelijk, wat hare
moeder had vernomen.
„Gij moet hem vandaag nog schrijven
en hein zeggen, dat tusscben u beiden alles
uit is, niet waar kind," zeide mevrouw
Wilhelmi.
„Hoe kan ik dat, mama, hoe kan ik dat?
En indien het eens allemaal praatjes waren!
O, mijn God, neen, ik kan hem niet ver
laten."
,,lk had u voor verstandiger gehouden,
Augusla". hernam dé moeder verdrietig.
„Wilt gij wachten, jaren en jaren lang,
totdat uw jeugd en schoonheid verslens!
zijn, totdat gij le iaat inziet, dat gij uw
levensgeluk aan ecne romaneske luim hebt
opgeofferd?"
Augusta snikte. ,,U ziet alles zoo zwart,
mama. Max zal toch wel een andere betrek
king kunnen vinden."
'Wvrdl ueivohju.j
