BUITENLAND.
2INNENLAND.
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: S™
WOENSDAG 1 JUNI 1921
14e JAARGANG
f 2.—
f 2 85
0.50 f hooger.
&inn3!?!aridsch Nieuws.
FEUILLETON
Otuier Valsche
Vlag.
No. 194
DAGBLAD
Abonnementsprijs:
,Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar
iMet Geïllustreerd Zondagsblad
ADMINISTRATIE No. 433
No. 633
Advertentieprijs:
Van 1—5 regels f 1.25 elke regel meer f 0 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor-
uilbetaling per plaatsing f 0.60.
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot eert bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200,—, f 10O,—, f 60,—t 35,—, f 15,-
De Geallieerden en Opper-Silezië.
De benoeming der commissie
van deskundigen.
De Fransche diplomatieke kringen zijn
voldaan over het besluit van de Britsche
regecring, waarbij het Fransche voorstel
wordt aanvaard een commissie van des
kundigen op te dragen een onderzoek in te
stellen over den loop van de O. S. grens.
In dezelfde kringen is men van oordeel,
dat een voorafgaande vergadering van den
Oppersten Raad niet noodig is om de com
missie aan te wijzen, hetgeen kan geschie
den door kanselarijen. Waarschijnlijk zal
het Fransche antwoord, hetwelk heden zal
worden verzonden, in dezen geest zijn ge-
sleld; levens zal de Fransche regeering
voorstellen het Italiaansche plan over O. S.
aan deze commissie ter hesludecrmg toe te
zenden.
Uit Londen wordt inmiddels gemeld, dat
men zich in gezaghebbende Brilsolie krin
gen op het standpunt stelt, dat het jongste
voorstel voor de instelling van een com
missie van deskundigen Ier behandeling
van de eersle phasen der Silezische kwes
tie niet het wezen der zaak raakt. Waar-
het om gaat is te heslissen, w«v hel econo
mische gebied in het midden zal hebben.
De Britsche regeering handhaaft haar
standpunt, dat de Opperste Raad zoo spoe
dig mogelijk dient bijeen te komen.
De Pooische opstand in Opper-
Silezië.
Kattowitz zonder water.
Dc Berlijnsche bladen melden, dat Kat
towitz weer zonder water is. De Polen
hebben Maandagavond den watertoevoer
weer stopgezet.
De Polen vallen nog steeds aan.
Niettegenstaande de teru g to cihtsb ev el en
van Korfanty, hernieuwen de Polen, zooate
uit Breslau wordt gemeld, hun aanvallen
eiken dag. Zij willen blijkbaar hun slag
slaan, voor de Engelschen ingrijpen, die op
zijn laatst aan liet eind van deze week
verwacht worden. Zoo trachtten de Polen
bij Janusch'kowilz (ICosel) tevergeefs den
Oder over te trekken. Bij Rosenberg vie
len de Polen na een heftig mijnenvuur
aan, konden eenig terrein winnen, hetwelk
hun echter na een aanval van de D&tsche
burgerwacht weer werd afgenomen. Bij
Lklane bereidden de Polen hun aanvallen
eveneens met mijnenvuur voor; zij wer
den echter ook hier teruggedreven. In den
sector van Krappitz heerschle het gewone
sterke geweervuur. Bij Radau gebruikten
de Polen de 30 en 10.5 c.M. granaten. De
opstandelingen krijgen versterkingen door
omvangrijke gedwongen rcerutecringen uit
de burgerij, speciaal in de kreitsen Kosel
en Lublinitz. De toestrooming van vrijwilli
gers en de ondersteuning door zware ar
tillerie houden aan. De Polen prijzen zelf
in hun laatste legerbericht het succes van
twee pantsertrcinen. De taak van de Duit-
sclie „Selbstschulz", die zich steeds tot de
verdediging beperkt, wordt eiken dag om
vangrijker.
De toestand in Ierland.
De nieuwe regecringsmaatregelen
tegen Ierland.
De „PaH Mali and Globe'' verneemt,
dat de afkondiging van den slaal van
beleg voor geheel Ierland aanslaande is.
Reeds werd vermeld, dal er troepenver
sterkingen zullen gezonden worden. De
marine zal medewerken om <len invoer
van wapens en munitie, te beletten.
Dc rebellie, zegl hel blad. heeft thans
een stadium bereikt, dat maatregelen
van groote militaire gestrengheid 'zullen
worden ingevoerd. Tot dusver hebben de
pogingen der regeering om <]e campagne
van moord en brandstichting te onder
drukken, naar erkend wordt, gefaald en
er is geen aanwijzing voor een verbete
ring van den toestand. Er zal een ge
streng onderzoek worden ingesteld naar
wapens en munitie, auto's, benzine enz.
en er zal worden getracht de rebellen,
die „aan den haal" zijn in lieL heuvel
land in het Zuiden en Weslen, op te spo
ren. Met dil doel zulten meer dan tol
dusver vliegtuigen worden gebezigd.
De sleun der V. S. voor Ierland.
Volgens den correspondent te Was
hington van de „New York Herald" zul
len de fondsen, welke in de V. S. worden
bijeengebracht voor Ierland, het onder
werp vormen van diplomatieke onder
handelingen. Grool-Britlannië heeft n'el-
officieel verloogen ingediend, maar zoo
scherp, dat de zaak behoorlijk door de
regeering moet worden onderzocht. Tegen
de schenkers heeft men geen achterdocht,
maar men vreest, dat de fondsen eerder
voor politieke dan voor meiischlievcndé
doeleinden zulten worden gebezigd.
Boycol van Britsche goederen.
In een circulaire, uitgaande van tiet
handelsdepartement van het „Dail Ere-
ann" worden de invoer en de verkoop
van Ihee, koffie, suiker, autobanden en
rubberarliketen uit Giool-Britlannië ver
boden. In de circulaire wordt gezegd: Wij
zijn in oorlog mei Engeland, en door van
dit land le koopen. verschaffen wij het
de middelen om zijn campagne van agres
sie tegen ons le voeren. Het is de plicht
van alle burgers om zooveel mogelijk le
vermijden in Britlannië vervaardigde goe
deren te koopen. De burgers moeien de
gewapende mach! helpen door Engeland
economisch le treffen
De crisis in de EngeJsche mijn
industrie.
De houding van het spoorwegpersoneel.
De bond van machinisten en stokers
heeft zijn leden, die geschorst zijn, opge
dragen het werk dadelijk te hervatten, ten
einde iedere moeilijkheid op spoorweg
gebied uit den weg te ruimen, die de
mijnwerkers zou verhinderen lot een
schikking le komen hij de thans loopen-
de onderhandelingen.
De bond heeft van de Tegeering de vciv
zekering gekregen, dat de steenkool, die
in Britsche havens aankomt, alleen zal
gebruikt worden voor vitale diensten en
niet voor induslriecle winslmakende on
dernemingen.
Heden zouden de besluren der trans-
portarbeidersfederalie en van den natio
naien bond van spoorwegpersoneel (de
N. U. R.) bijeenkomen, om den toestand
geschapen door het besluit van den ma
chinisten- en stokershond, te bespreken.
De voorstellen van Lloyd George.
Enkele EngeLsche bladen herinneren er
aan, dat de voorstellen van LIoyd George
op hetzelfde neerkomen als hetgeen As-
quith in 1912 heeft gedaan. De mijnwer
kers slem den toen tegen de wet lot vast
stelling van minimumloonen, doch gingen
op advies hunner leiders weer aan den
arbeid.
EXr ",AXD CONRTA DE REGEERING
IN ANGORA.
Reuter verneemt, dat de Britsche regec
ring een streng optreden overweegt tegen
de regeering van Angora wegens grove
sobering door die regeering van de over
eenkomst, te Londen geteekend. Niet
slechts komt de regeering van Angora hare
verplichtingen niet na len aanzien van <le
vrijlating van gevangenen, maar ook wor
den Britsche schepen geboycot door daar
aan toegang lot de Anailolisclie havens te
weigeren.
De „Daily Mail" meent Le weten, dait de
BnilscJhc regeering hare neutrale houding
len aanzien der vijandelijkheden tusschen
Grieken en Kemalislen in Klein-Azië zal
opgeven. Deze wijziging van houding is,
zegt het blad, liet gevolg van een reeks
vijandelijke daden der regeering van An
gora Lege?, Britsche onderdanen en eigen
dommen. liet strenge ve^od van wapen
levering aan de Grieken door de geallieer
de volken zal worden opgeheven.
Het blad acht het mogelijk, dat de Grie
lken gemachtigd zullen worden, Konstanitd-
nopel als militaire basis le gebruiken.
iDE DUITSGHE OORLOGSMISDADIGERS.
Gillerenochtewd begon v-oor het Reich s-
gericht te Leipzig biet derde proces tegen
de oorlogsmisdadigers. Beklaagde is thans
de arbeider Neumann, beschuldigd van
mishandeling van gevangenen. Er zijn dil-
maal meer getuigen gedagvaard dan bij de
beide vorige processen, n.l. 15 Duit sche en
25 Engelsolie.
Na opening der zitting begint de presi
dent, dr. Schmidt, met het verhoor van
den beklaagde, die mededeelt, dat hij be
hoorde lot een commando van zeven man,
•die toezicht moesten houdien op ongeveer
200" krijgsgevangenen. (Engelschen, Ser
viërs en Framschien)'Beklaagde is len lasibe
gelegd, in veertien op zichzelf staande ge
vallen Engelsdhe gevangenen gestompt en
geslagen te hebben, en wei onder mistbruik-
making van wapens. Verder wordt hij be
schuldigd EngeLsche krijgsgevangenen
door scheldwoorden (Sohweinliunde) be-
leedigd te hebben.
DE ONTWAPENING IN BEIEREN.
In de zitting van de huishoudelijke com
missie van den Beierscihen Landdag legde
de minister-president von Kaihr gisteren de
volgende verklaring af over de burger-
wadhten: De Beiersdhe regecring heeft in
overeenstemming met de rijksregeening be
sloten alles te doen wat mogelijk is tol
het vervullen van hel ultimatum in zake
•de ontAvapenaing dei burgerwachten, waar
bij zooveel mogelijk ook de termijnen in
acht genomen zullen worden.
Daarentegen heeft zij niet kunnen be
sluiten haar tot nu toe ingenomen stand
punt prijis le geven, dat de burgerwachten
niet onder de artikels 177 en 178 van hel
vredesverdrag vallen. De rijksregeening is
verzoch t deze opval ting mee te deelen aan
de geallieerde mogendheden en hiervoor
zooveel mogelijk op te komen. Deze heeft
zich hiertoe bereid verklaard. Van het
standpunt, waarop de Entente zich plaatst,
zal de rijk'sregeering haar verdere beslis
singen to'fhaïikeljjk makes-; ces
•loyale houding van de Beiersche regeering
vanzelfsprekend is.
WEER 50 MILLIOEN GOUDMARKEN
BETAALD.
D e Duit sche rijksmini ster van financiën
deelt mee: Heden zal aan de commissie
van herstel 50 miliioen goudmarken in
devisen als tweede afbetaling op het eerste
milliard -goudmarken worden aangeboden,
zoodal. thans in 'het geheel 200 mililiioen
goudmarken afbetaald zijn.
(Diit bericht is in strijd met een vorig,
hetwelk een veel grooter bedrag als reed's
betaald opgaf.)
S2J8EJS8DE BUITEHL. SERiggni&
ACHTERUITGANG VAN DB
DUÏTSCHE INDUSTRIE.
De Duitsche ijzer- en metaalindustrie
vertoont teekenen van economischen ach
teruitgang. De landelijke arbeiders-
bureaux in de Rijnprovincie, Westfalen
en Lippe melden steeds minder werk in
de ijzerindustrie. In bet district Soest
(Westfalen) wordt nog maar vier dagen
per week gewerkt. De ondernemers moe
ten tegen hun zin arbeiders ontslaan,
do fabrieken stopzetten wegens gebrek
aan afzet. De aanvoerders der socialisten
en de toonaangevende arbcidersbladen
schrijven dezen achteruitgang toe aan de
onzekerheid in bet economischeleven van
Duitschland gebracht door maatregelen
van buiten, b.v. de sancties.
Sedert den oorlog is in Oostenrijk
de belangstelling voor do grotten in den
Karst zeer toegenomen. In dit bergplateau
aan de Italiaansche grens werden vele
grotten ontdekt, die gebruikt werden voor
een onderkomen van manschappen, bet
bergen van ammunitie. Men besloot tot
bet .systematisch opsporen van deze grot
ten en ontdekte er zelfs, met een opper
vlakte van 18000 tot 2000 vierkanten
meter. Op den bodem van deze holen ligt,
soms metersdik, de vleermuizen guano, een
uitnemende mest met 18 tot 20 procen
zuiver pbosphorzuur.
Het Oostenrijk sche ministerie van land
bouw heeft nu last gegeven tot een stel
selmatige ontginning van deze schatten.
De „Drachenhöhle" bij Mixnitz in Stier
marken, om een enkel voorbeeld te noe
men, kan per -dag 10 wagons van dezen
mest leveren, die in het buitenland per
kilo 30 kronen kan kosten. Uit deze eene
grot alleen is voor 225 miUioen kronein
te halen.
Het Tsje ho-Slow. persbureau meldt,
dat blijkens het voorloopig resultaat van
de volkstelling Tsjecho-Slowakije op 15
Eebruari 13:595.730 inwoners telde.
Onder groote belangstelling van
technische en industrieele zijde werd gis
terenmiddag te Essen de tentoonstelling
op electriseb gebied geopend, die tot 19
Juni zal duren-
Om een einde te maken aan stakin
gen in het bouwbedrijf, in strijd met
de contracten, die sedert eenige weken
in verschillende plaatsen der provincie
en op het oogenblik in Helle voorkomen,
hebben de werkgevers in het bouwbe
drijf 12.000 arbeiders in de regeerings-
districtcn Anhalt en Merseburg uitgeslo
ten. Daarbij zijn 8000 arbeiders van de
Luna-fabrieken.
1 De Engelscbe admiraliteit beeft met
een firma te Sheffield een contract ge
sloten Betreffende den verkoop van niet
minder dan 113 oorlogsschepen voor een
bedrag van 600.000 p.st. Er zijn vijf
slagschepen bij, waaronder di-eadnoughts,
die niet zoo heel veel jaren geleden de
trots der vloot uitmaakten.
In het contract is de bepaling opgeno
men, dat de firma zooveel mogelijk
oud-soldaten of oud-werfarbeiders moet
te werk stellen. De schepen zijn verouderd
of niet meer noodig voor de vloot.
VOORLICHTINGEN VAN „DE
TELEGRAAF".
Het „neutrale" blad, welks inhoud he
laas nog bij zooveel katholieken gewilde
lectuur is, schampert natuurlijk met de
roode pers mede, over het jongste schrij
ven van ons Episcopaat betreffende de in
onze gelederen gerezen vraag, of een poli
tiek akkoord met de sociaal-democraten
gewenscht is te achten.
Wij lichten uit zijn beschouwingen een
enkel zinnetje, ten bewijze, hoe juist zich
de liberale schrijver oriënteerde in de Ka
tholieke politiek:
„Zij, die aansturen op een andere par-
tijfornvatie. althans op een andere samen
werking, zij, die vooral door middel van
de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
een democratisch ideaal trachten le bena
deren, zijn nog dc zwarte schapen in de
kudde."
Aldus vormen volgens de Telegraaf
man de zwartste schapen in dc Room-
srhe kudde de voorstanders van publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie.
Wie nu bedenkt, zegt de „Maasb." dat
zoo pas dc politieke organisatie der Ka
tholieken met algemeene stemmen zich ver-
eenigde op een motie, welke diezelfde pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie tot een
programpunt wil gemaakt zien, krijgt toch
wel een zonderlingen indruk van de infor
maties waarover deze voorlichter der „neu
trale" publieke opinie beschikt.
Inderdaad is in het opzicht van het
„trachten le benaderen" van een „democra
tisch ideaal" „door middel van de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie" de
„kudde" egaal zwari.
En wij kunnen dail ook „de Telegraaf",
die deze ülta-clericale kleur zoo gaarne bij
ons schijnt te zien, gerust stellen.
Terecht schreef haar politieke medewer
ker:
De katholieken vormen in onze parte;
menlaire historie, wat partijformatie be
treft, een unicum. Aiie groote -partijen, die
in het midden der vorige eeuw bestonden,
zijn in den loop der jaren verdeeld, ge
splitst, gescheiden. De conservatieve par
tij verdween ais zoodanig. De anta-revolu-
itionnairen zagen eerst de vrij-arïti-revolu-
tionnairen (christelijk-historischen)later
de christen-democraten van zich wegloo-
pen. De liberalen splitsten zich zóóveel en
zoo dikwijls, dai we er den tel bij kwijt
zijn geraakt. Alleen de katholieken bleven
onverdeeld. Dc eenige poging, die gewaagd
werd om ook hier aan een bepaalde stroo
ming een afzonderlijke gestalte tc geven,
de stichting van de Katholiek-Democrali-
sche Volkspartij (1899) bleek al spoedig
een mislukking.
De „Telegraaf" behoeft zich niet be
zorgd te maken, dat voorshands eenige
aanval op deze eenheid der Katholieke
partij eenig succes hebben zal.
NIEUWE REGELING VAN DEN
DIENSTPLICHT.
Aan de memorie van antwoord betref
fende dit wetsontwerp, wordt het volgende
ontleend:
Bij het afdeelingsonderzoek bleef ander
maal de vraag niet buiten bespreking of in
standhouding eener weermacht voor ons
land gewenscht mag hcelen. Sommige leden
meenden le moeien aandringen op algehec-
le afschaffing zoo spoedig mogelijk van le
ger en vloot.
De Regeering staat in beginsel geenszins
onwelwillend tegenover den wensch naar
ontwapening: zij zou zich zelfs reeds ver
heugen, zoo -rasteerst alvast een belangrij
ke inkrimping der krijgstoerustingen be
reikbaar zou blijken. Het Iaat zich ech
ter niet aanzien, dat ook de wenscli, voor
gedeeltelijke ontwapening binnen afzienba-
ren tijd in vervulling zal kunnen gaan.
Alle heil wordt door sommigen ver
wacht van de z.g. moderne arbeidersbe
weging. Evenwel noch het beeld, dat de
hierbedoelde arbeiderspartij te aanschou
wen gaf bij het uitbreken van den jong-
sten wereldoorlog, noch het optreden van
deze partij sindsdien in en buiten de ver
tegenwoordigende lichamen in andere rij
ken, rechtvaardigen de verwachting, dat bij
nieuwe dreiging van een gewapend conflict
de arbeiders de nationale gedachte zullen
loslaten en alsdan de gezindheid en de
macht zullen Loonen om het uilbreken van
den oorlog: te bezweren.
De punten, waarin bet wetsvoorstel af
wijkt van liet stelsel, dat - geschetst v.-erd
in de memorie van toelichting en in dc
overige stukken, betrekking hebbende op
bet wetsontwerp betreffende tijdelijkeaf
wijkingen van de Militiewei, raken niet de
hoofdlijnen van liet stelsel.
Zoowel nu als toen is uitgegaan van een
contingent van pl.m. 23.000 man, waarvan
het grootste deel bestemd is voor kernlroe-
pen en liet overige voor de reservé-troepen.
Aan deze kaatsten zou oefenplieht worden
opgelegd, welke gericht was op een opiei-
dingstijd van 200 uren, verdeeld over 2
jaren, gevolgd door een verblijf in oefe-
ningscentra gedurende één of twee perio
den van een week. Zij, die wegens onwil
den vereischten graad van geoefendheid
niet verwierven, -ouden bij een leger-on-
derdeel gedetacheerd kunnen worden.
Hiervoor is in de plaats getreden de ge
legenheid om vrijwillig de geschiktheid te
verwerven van individueel geoefend man,
waarvoor ook gedacht is een oefentijd,
verdeeld over 2 jaren, terwijl zij, die deze
geschiktheid niet vrijwillig verwenen, ge
durende 4 maanden geoefend zullen wor
den in bel leger. Aan het beginsel is vast
gehouden, doch de uitvoering is, zooals te
recht is opgemerkt, verbeterd.
Daar ook in het aanvankelijk onhvikkcld
plan pl.m. 23.000 man voor oefening in
vredestijd moesten worden aangewezen, is
het ten eenenmule onbegrijpelijk, hoe de
maatregel, neergelegd in ark 16 van het
wetsontwerp (in beginsel beperking tot
één zoon per gezin) in dit verband tot
kritiek aanleiding heeft kunnen geven.
Ook alle verdere beginselen, welke gol
den ten tijde van de indiening van het
wetsontwerp betreffende tijdelijke afwijkin
gen van de Mililiewet, zijn ongewijzigd ge
handhaafd. De wijze, waaróp met de be
schikbare kern- en reservetroepen de oor-
logsorganisatie wordt opgebouwd, heeft
wijzigingen van ondergeschikt belang on
dergaan, welke wijzigingen, naar hel voor
komt, alle verbeteringen zijn. Deze wijzi
gingen raken ecliter het wetsontwerp niet.
Overigens stelt de regeering er prijs op te
erkennen, dat gebruik is gemaakt van de
kritiek, welke in de Volksvertegenwoor
diging werd gegeven, indien de juistheid
daarvan kon worden beaamd, en dat even
zoo is gehandeld ten aanzien van kritiek,
welke van elders tot haar kwam.
Het nadeel, dat dus het over veel lich
tingen heengrijpen van de voor verschil
lende categorieën benoodigde manschappen
een mobilisatie van het veldleger niet voor
alie wapens lot de jongste 7 lichtingen kan
worden beperkt, wordt niet van groote be-
teekenis geacht en tegen dit nadeel weegt
in ieder geval ruimschoots op het voordeel,
dat op die wijze van de beschikbare per-
soneele krachten lief meest economisch ge
bruik is gemaakt en de jaarlijksche lich
ting niet grooter genomen wordt dan noo
dig is.
Naar aanleiding van de desbetreffende
vraag volgen hieronder nog enkele .cijfers
omtrent de legersterkle bij het tol stand
i-komen van dc reorganisatie:
Veldleger 65.000 man, zes regimenten
voor het veldleger 32.400 man, samen
97.400 man; depótlroepen veldleger 54.200,
bezettings-, tërrüoriale- en élappentroepen
99.400, depóts van bovenbedoelde Iroe-
pen 35.300, totaal 436.300, aanvullings-re-
serve 87.300, totaal 373.600 man.
Plechtige Bisschopswijding. Zondag
j.l. is te Rome, in -de Kerk van St.
Agnes, Mgr. Rodolfe Vicenüni, do nieu
we apostolischo internuntius voor Ne
derland, plechtig tot bisschop gewijd.
Toeslag voor D-treinen. Met ingang
van 1 Juni bedraagt de toeslag voor D-
treinen f 1 voor de le en 2e klasse en
0.50 voor de 3e klasse, indien de toeslag
in den Irein en onderscheidelijk f 0.90 en
f 0.48 indien iiij vóór liet instappen aan
het plaatskaartenbureau op het station be
taald wordt.
De Iionigin naar Den Helder. Naar
het „Vad." verneemt, zal de Koningin 25
Juni a.s. een bezoek aan Den Helder
meer bepaald aan de mariliemeinstcllin-
gen aldaar brengen.
NAAMSVERANDERING STATIONS.
Ingaande 1 Juni worden dc namen der
volgende slatten-s gewijz'gd
Den 1 iolder wondt Helder;
Zandvoord wordt Zan-rl-voort Bad,
Eicrenuilvoer naar Engeland. Geduren
de de a-fgelooipeu weelk zijn van Nederland
naar Engeland verscheept 544 kisten,
652.800 stuks eieren.
Twee Staatslieden gehuldigd. Mr. S. van
Ho-uien en jh-r. mr. A. F. d-e S-avomte
Lobman zijn door dien Senaat der Gron-te-g-
sehe Universiteit benoemd tot doctor
honoris causa te de Staatswetenschappen.
Amerika en Djambi Naar -de „Tel." uit
New York verneemt, heeft (Se regeeri-ng
der Ver. Staten een nieuwe no-la in zake
de ontginning der Djambi--olievelden lot
de Nederteradscihe règeering gericht.
Bewaring van rijwielen, bagage enz.
Door de directie der Ne-derlandsche
VRIJ NAAR HET DUITSCII.
7.
III.
Helder straalde de zon van den woiken-
looz-en hemel op de menigte, die in Zon
dagskleed ing uitgedost, zich naar het Gods
huis spoedde. Langzamerhand verstomde
bet klokkengelui, de menigte der kerkgan
gers werd geringer en ten laatste zag men
nog slechts een enkelen achterblijver.
Nu opende zicii de deur van een smal
huis. Een statige, zeer modern gekleede
dame verscheen en liet haar blik onder
zoekend links en rechts ronddwalen.
„Augusta schijnt gelijk te hebben," pre
velde zij verdrietig. „Erg is hei niet, dc
hoogmis duurt toch altijd nog lang ge
noeg."
Zij knikte nog eens hare aan 't raam
•illende dochter toe, en sloeg dan langzaam
fa deftig, gelijk hel een dame zooals zij be-
Samnde, den weg naar de kerk in.
Augusta had haar moeder nagekeken,
'oldat deze om den hoek der straat ver-
dweilen was. Geeuwende haalde zij nu uit
een hoekkastje een trommeltje met koekjes,
nam een boek van de tafel en vleide zich,
nog eens geeuwende, in een Amerikaan-
schen schommelstoel, dien zij eerst voor
het raam geschoven had, om later de man
tels en hoeden dergenen, die uit de kerk
kwamen, beter te kunnen bekijken. Op
deze wijze had zij voor een aangename be
zigheid gezorgd en de tijd ging spoedig
voorbij.
Daar kwam al iemand aanl Was dat
Liesje Berg? Ja, wat een vogelversclirik-
sterl Dien mantel droeg zij reeds den der
den winter. Hoe was het tooh mogelijk zoo
gekleed te gaan, wanneer men geld genoeg
had om zijn toiletlen van Parijs of Londen
te laten komen?
„Had ik maar geld, veel geld!" zuchte
Augusta. „Voor den rijke is hel leven nog
eens de moeite waard; hij kan reizen, ge
nieten, schitteren! En ik? O, hoe haat ik
die alledaagsche zorgen, dit eeuwig over
leggen, deze gedwongen zuinigheid! En
geen vooruitzicht, dat het ooit anders zal
worden; Max zal later wel veel verdienen,
maar wat kan dat helpen? Ja, als hij geen
familie had! Maar zijn moeder kan nog
lang leven, niettegenstaande zij altijd suk
kelende is. Dan heeft hij ook nog zijn
zusters. Hè, Louise Welliies heeft al een
dun zomermanteltje om! En dieO
jee, het briefje is nog niet geschreven! Ik
zal maar gauw mijn schrijfcassette halen,
dan ziet mama ten minste mijn goeden wil
toch."
Juist was Augusta niet hare voorberei
dingen ten einde, toen haar moeder, me
vrouw Wilhelmi, binnentrad. Haar gelaat,
dat gewoonlijk zeer bleek was, toonde nil
een donker rood, de rimpels op het voor
hoofd waren dieper geworden, en om hare
dunne saamgeperste lippen lag een harde,
besliste uitdrukking. Augusta was opge
sprongen en keek haar moeder half. ver
schrikt, half verwonderd aan.
„Is er iets gebeurd, mama?"
Mevrouw Wilhelmi antwoordde niet,
maar ontdeed zich zwijgend van liaar kost
baren fluweelen mantel, en wierp dit klee-
dingstuk, hetwelk anders met de grootste
voorzichtigheid behandeld werd, achteloos
over een stoel.
„Maar, mama!"
Nog altijd zwijgende nam deze tegenover
haar dochter plaats. „Augusta, ik moet met
u spreken. Hebt gij sedert gisterenavond
een brief of andere tijding van de familie
Wallhagen ontvangen?"
„Sedert gisteren? Neen, mama. Waarom
vraagt u dat?"
„Omdat uw .verloving, die van den be
ginne af een dwaasheid was, te niet gedaan
moet worden, omdat mijnheer Berling zich
genoodzaakt heeft gezien den jongen man
plotseling te ontslaanhem uit het huis
te jagenom het ding bij den rechten
naam te noemen. Zijn vooruitzichten zijn
vernietigd, hij is een bedelaar en van een
verbintenis met u kan geen sprake meer
zijn."
Verbleekend staarde Augusta haar moe
der aan. Een oogenblik scheen zij buiten
staat te zijn, een woord te uiten. Dan keer
de de kleur langzamerhand op haar wan
gen terug, en een ongeloovig glimlachje
speelde om hare volle, roode lippen.
„Wat u daar zegt, mama, is letterlijk on
mogelijk. Max kan niets gedaan- hebben,
w: t den heer Berling het recht kon geven
hem zoo te behandelen. Dit dwaze gerucht
moet of op kwaadsprekerij of op een mis
verstand berusten."
„Het is geen misverstand; de zaak heeft
zich juist zoo toegedragen, als ik u zeg.
Maar Goddank! het is nog niet te Iaat!"
„Maar, mama, wie
„Wie mij deze, voor den heer Wallhagen
zoo eervolle geschiedenis heeft medege
deeld, meent gij? Juffrouw Reigers, de zus
ter van den boekhouder. Gelooft gij mij
nu?".
Augusta antwoordde niet
„Er moeten in ieder geval gewichtige
redenen geweest zijn, die den fabrikant tot
dezen stap bewogen hebben," ging de moe
der na een pauze voort. „Juffrouw Reigers
kon of wilde mij daarover niets zeggen.
Nu, mijnheer Beding was met den vader
van het jonge mensch min of meer be
vriend; hij zal edelmoedig genoeg zijn om
te zwijgen."
„Max kan onmogelijk iets gedaan heb
ben, dat liem tot oneer strekt," herhaalde
Augusta op doffen loon.
De moeder haalde ongeduldig haar
breede schouders op. Het schijnt toch wel
het geval te zijn, kind. Maar laten wij
aannemen, dat hem ongelijk geschied is,
wat dan? Wordt de zaak daardoor een
haarbreed beter? Zeker i I. Wallhagen
heeft zich en zijn familie, met of zonder
schuld, in 't ongeluk gestort. Hij kan blij
zijn, als het hem gehikt een betrekking als
kantoorbediende te vinden, die hem Len
minste voor den hongerdood bewaart. Iioe
zou hij een vrouw kunnen onderhouden?"
Augusta zweeg. Een gevoel van bitterheid
overviel haar.
Zij zag de nieuwsgierig verwonderde ge
zichten, zij hoorde liet fluisteren der zooge
naamde vriendinnen, en de gedachte, dat
Max .daarvan de oorzaak was, vervulde
haar voor een oogenblik met een gevoel,
dat aan haat grensde. Maar misschien zou
alles nog anders uitkomen, misschien zou
hij de kwaadsprekers tot zwijgen brengen.
Het was immers ongeloofelijk, wat hare
moeder had vernomen.
„Gij moet hem vandaag nog schrijven
en hem zeggen, dat lusschen 11 beiden alles
uil is, niet waar kind," zeide mevrouw
Wilhelmi.
„Hoe kan ik dat, mama, hoe kan ik dat?
En indien het eens allemaal praatjes vraren!
O. mijn God, neen, ik kan hem niet ver
laten."
„Ik had u voor verstandiger gehouden,
Augusta", hernam de moeder verdrietig.
„Wilt gij wachten, jaren en jaren lang.
totdat uw jeugd en schoonheid verslenst
zijn, totdat gij Le laat inziet, dat gij uw
levensgeluk aan eene romam ske luim hebt
opgeofferd?"
Augusta snikte. „U ziel alles zoo zwart,,
mama. Max zal toch wel een andere betrek
king kunnen vinden."
'Wordt vervohju
