ONS B.LAD
BUITENLAND.
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon REDACTIE
Nervositeit,
FEUILLETON
¥!ag
Onder Valsche
No. 198
MAANDAG 6 JUNI 1921
14e JAARGANG
DAGBLAD
Abonnementsprijs
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar
Met Geïllustreerd Zondagsblad
i Z.~
f 2 85
0.10 f hooger.
ADMINISTRATIE No. 433
No. 633
Advertentieprij's:
Van 1 5 regels f 1.25 elke regel meer f 0 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag cn aanbod" bij voor
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot eert bedrag van f 500,—. f 40Q,—, f 200,—, f tÖQ,—f 6O,—f 35,—, f 15
Geen betere tijd om over zenuwziekte,
zcnuwslaple, zenuwachtigheid en derge
lijke te schrijven dan deze. Wij bedoelen
niet zoozeer het zomerseizoen, dat wij zijn
inge' reden met de gebruikelijke vacan
cies tol ontspanning der „geschokte ze
nuwen", als wel den tijd waarin wij le
ven, den jaclitenden lijd van telefoon en
motorfiets, van vliegiuigen en dreunende
jr 'iincs in de moderne fabrieksgebou-
we:>; nog meer den tijd van het ingewik
kelde zakenleven met zijn scherpe calcu
laties, veel eischende handelskennis en
snelle beslisingen.
Voor dezen tijd is het wel waard iets le
vernemen over oorzaken en bestrijding
van zenuwachtigheid met alle aankleve
van dien, in één woord over nervositeit.
Gelijk het tien jaar geleden mode was
om „aan de blindedarm" geopereerd le
zijn, zoo is het al lang een eisch van mo
derne standing om oen rustkuur wegens
zenuwoverspanning te ondergaan e:i deze
mode dreigt langer in stand te blijven dan
de manie van eten tiental jaren terug om
uit louter voorzorg de appendix le laten
verwijderen.
Daarom verdient de aandacht gevestigd
te worden op een artikel, dal dr. H, van
der Hoeven onlangs in het Nederlandsch
Maandschrift voor Geneeskunde publi
ceerde waarvoor wij, omdat meer ac'-u-
eele onderwerpen de laatste dagen onze
aandacht eischten, eerst thans belangstel
ling kunnen vragen. Een belangstelling,
die ruimschools verdiend zal blijken, als
wij een der conclusies van den geleerden
schrijver meededen, welke luidt:
„De onheilspellende vermeerdering van
„zenuwziekten" in onze dasen Jaj.
beslaat) niet als een gevolg
Van de overspanning van ons moderne le
ven beschouwd worden, maar als hel re
sultaat van de geneeskundige opvatlingen,
die sedert Beard in 1880 de neurasthenie
heeft „uitgevonden", de vrees voor de
zenuwen hebben gepropageerd".
Mei uw verlof waaide dokier, zal de
moderne lezer en lezeres zeggen: de ze
nuwziekte „uitgevonden?" en nog wel
door medici gepropageerdl
Wij kunnen hel geleerde beloog van
<lr. van der Hoeven in een dagblad na
tuurlijk niet op den voet volgen, maar
zullen trachten de interessante kern er
uit weer te geven.
Dr. v. d. Hoeven dan wil geheel breken
met de oude sleur om onder neurasthenie
een „vermoeienis-ziekte" te verslaan, een
traditie waaraan vele nader genoemde
auoriteiten in binnen- en buitenland nog
vasthouden. Zij allen zagen in de neu
rasthenie een „zenuwzwakte", hetzij rela
tief len opzichte van abnormaal zware
eischen (waarbij vooral de chronische de
pressieve emotie een rol zou «aelen) lielzij
absoluut door abnormaal zwakken aanleg
bij niet of nauwelijks ongewoon hooge
eischen.
Tegenover deze meening, die hel essen-
tieele der neurasthenie ziet in uitput
ting, vermoeienis, wanverhouding tus-
sehen de beschikbare krachten en de door
het leven gestelde eischen, verdedigt dF.
van der Hoeven met klem van redenen
zijn sTandpunt dat de neurasthenie noch
een vermoeidheids- of uitpuilingsziekte,
noch zelfs eigenlijk een ziekte is.
De schrijver stélt daarbij voorop, dat
hij voorloopig builen beschouwing laat al
le zoogenaamde neurasl'hemci. waarbij
het onderhavige ziektebeeld slechts een
verschijnsel is van een andere zicklei (be
ginnende psvehose, stoornissen van in
wendige afscheiding, naweeën van een
infectieziekte enz.) Dan blijft er met liet
etiquet „neurasthenie" een buitengewoon
la'rijkc groep van lieden over, die heizij
in aansluiting aan een duidelijke acute in
zinking van arbeidsvermogen na sterke
psychische inspanning, maohleloos zijn
gebleven, heizij eenvoudig van lieverlede
machteloos zijn geworden.
Om te beginnen: het acule sladium, dat
men gewoonlijk „acule neurasthenie"
(overwerken) noemt. Schrijver is er van
overtuigd dat de overdreven bezorgdheid
die niet alleen het publiek maar ook de
geneeskundigen voor de „overwerkten"
aan den dag plegen le leggen allerminst
in het belang dezer personen is. De pa
tient is meestal wanhopig, te ineer omdat
het publiek het altijd wel „heeft zien aan
komen" en de dokter hem met een ern
stig gezicht voor vele maanden naar bui
ten stuurt. „Ieder weet" dal „eenmaal
flink overwerkt nooit meer volkomen ge
neest". Dal alles beschouwt schrijver om
in één woord zijn zienswijze te karakteri-
seeren als malligheid. Volgens zijne erva
ring kan deze toestand bij gepaste behan
deling, vlot en afdoende in één twee
weken genezen, en het chronische stadium
kan zoodoende voorkomen worden.
Van al die rustkuren, ziek te-verloven,
hulpen in de huishouding, afschaffing van
bijbaantjes, moet de schrijver dan ook
niets hebben, om van het automatische
verbod van koffie, thee en sigaren, de
broomkali en de kina in tien variaties
maar te zwijgen. Het eenige werkzame
recept „aanpakken" blijft ongeschreven en
het eenige werkzame „versterkende mid
del": een met vaardigheid gehanteerde
psychische zweep, blijf! ongebruikt.
Daarvoor is de arbeid-en-rust-melhode
van den beroemden psycholoog Moebius,
die zonder onderscheid des persoons neu
rasthenische professoren, leeraren, ambte
naren, militairen, telefonisten enz., aan den
land- en tuinbouw, enz. zelte, niet £5-
schikt.
me* ai'e respect, dat de schrijver heeft
voor de nagedachtenis van den vooriref-
felijken originieel die Moebius was, lijkt
hem dit geheele arsenaal van „nuttigen
arbeid" voor het meerendeel der patiën
ten, die er zich weder voor hun vak mee
moeien bekwaam maken, niet nuliiger
dan blokjes zagen, zanderen, portrcllijst-
jes maken "an boutsnij-werk en dergelij-
ken onzin meer, die nog steeds, al of niet
in naam van Moebius, met ernstige be
doelingen worden voorgeschreven.
Tegenover dezen en andere geleerden
houdt dr. van der Hoeven niet op grond
van bespiegelingen maar aan de hand van
zijn ervaring staande, dat voor alle neu
rasthenische klachten (wanneer zicth daar
achter niet iels anders verschuilt en zelfs
dan soms ook nog) slechts ééne behande
ling de juiste is: de oefeninig zonder rust
en zonder ontzien van datgene wat de pa
tiënt zegt niet te kunnen, onverschillig of
de machteloosheid en prikkelbare zwakte
het hoofd, het hart of welk orgaan ook
betreffen. Om dal le bereiken is niets
noodig dan de zaak schijnbaar „en baga
telle" (hoewel niet zonder belangstelling)
le behandelen, en de schadelijke invloeden
van de omgeving uit le schakelen. Men
moet den paliëni overtuigen en overreden:
overluigen, dat zijn gevoel van moeheid
met werkelijke vermoeidheid niets te ma
ken heeft en bovendien echte vermoeid
heid niet schadelijk, maar gezond en nut
tig is en zeker snelle vermoeidheid niet
cvnsrwonnen kan worden door „ontzien",
maar slechts door „training", doelbewus
te oefeninig; overreden moet men hem om
al zijn krachten in le spannen om te doen,
goed le doen wat hij meent niet te kun
nen.
Of de paliënt dan overwinnen zal hangl
af eenerzijds van de intellcclueele en
vooral de moreele ontwikkeling van den
patiënt (niet van zijn conslilutioneele
zwakte) anderzijds van de standvastigheid
en onverschrokkenheid van den medicus,
die zich niet hart en ziel en zijn geheele
persoonlijkheid aan deze moeilijke taak
moet wijden.
Daaruit blijkt we] zonneklaar, dal de
neurasthenie geen ziekte is, nog minder
een vermoeidheidsziekte, maar gebrek aan
durf en zelfvertrouwen. Zij is niet meer
een ziekte dan de vrees van den beginne
ling om zijn fiels le bestijgen of van den
knaap om zijn tweede sigaar le rooken,
als de eerste hem misselijk heeft gemaakt.
In een woord samen gevat: neurasthe
nie is niets dan „peur de vivre", (gebrek
aan levensdurf) dat is dus iets, dat wij al
len zonder onderscheid op een of meer
punlen verloonen.
Natuurlijk vervalt deze geleerde als
meestal, wanneer een nieuwe theorie
wordt gepropageerd, bij zijn bestrijding
van een verkeerde opvalling van neuras
thenie een weinig in overdrijving naar den
anderen kant. Toch lijken ons zijn be
schouwingen in onzen tijd, die zoo bijzon
der cl. „r gebrek aan levensmoed wordt
gekarakteriseerd, de moeite van het over
wegen wel waard. Men behoeft geen me
dicus te zijn om bij zich zelf en in eigen
omgeving .aan de hand van bovenstaande
beschouwingen te constateeren, dat dr.
van der Hoeven aan ons tegenwoordig
geslacht van zenuw-overspannenen rake
dingen heeft gezegd en dat, wie zijn ge
neesmiddelen negeert, de zachte meester
is van het spreekwoord, die kwalijk rie
kende wonden maakt.
De processen tegen de oorlogs
misdadigers.
Een duikbootcommawja-^ VOor
reenroank.
2aterdag heeft voor het Hof te Leipzig
het proces plaats gehad tegen den duik
boot-commandant Neumann. De gereser
veerde en de openbare tribune waren over
vol. Getuigen en deskundigen waren niet
gedagvaard. Een vertegenwoordiger van
de Duitsche regeering was aanwezig.
Uit bewijsstukken van de ministeries
van justitie en marine blijkt, dat de thans
34-jarige luitenant ter zee 1ste kl. Neumann
in Mei 191, als eommandani vair u
boot in de Tyrrlieensche zee kruiste, toen
hij 's middags twee als hospitaalschepen
herkenbare stoomschepen, begeleid door
twee Engelsche torpedojagers, bemerkte
Om 6 uur gelukte het Neumann, het En
gelsche hospitaalscihip „Dover Castle" te
torpedeeren, waarbij zes menscben wer
den gedood. De ontploffing was zoo hevig,
dat Neumann de overtuiging had, dat er
munitie aan boord was. De Duitsche ma
rinestaf had bevolen, alle vijandelijke
schepen tol zinken te brengen, die zonder
vergunning van de Duitsche regeering de
zee bevoeren. Het was toen ter tijd be
kend, dat de Engelschen liospilaalschepen
voor oorlogsdoeleinden misbruikten. Daar
om hief de marinestaf de onschendbaar
heid der hospitaalschepen op. Neumann
meende, dat hij het redht had, de Dover
Castle te torpedeeren. Als officier moest
hij zich aan het gegeven bevel houden.
Mensohen heeft Neumann niet aan boord
gezien. Slechts reddingshooten in de buurt
gaven licm den naam van het schip op.
De acte van beschuldiging legen Neu
mann houdt de aanklacht in, dat hij zes
menschen heeft gedood, en in strijd met
het volkenrecht en met bijzondere wreed
heid heeft gehandeld. De Dover Castle
had, volgens Engelsche opgave, 141 man
bemanning en 632 zieken aan boord.
Daarna komt de president op de twee
de aanklacht tegen Neumann: dat deze zich
bij deze torpedeering aan plundering zou
hebben schuldig gemaakt. Dit tweede punt
moet echter heden niet worden besproken.
Neumann erkent onomwonden de feiten.
Hij heeft alleen een gekregen hevel uitge
voerd. Een nadere beoordeeling van dit
bevel slond niet aan hem. Dat hij bij de
torpedeering een zuiver geweten had, blijkt
uit de omstandigheid, dat hij aan den En
gelschen stuurman, die zich aan boord 3
van zijn duikboit bevond, vrijwillig zijn
naam heeft opgegeven, ofschoon die stuur
man van plan was hem aan ie klagen.
fja een korte verwijzing van den ver
dediger naar bij de stukken gevoegde fo-
(ogra'rtifhe opnamen van Duitsche krijgs-
ge*. f ..-.enen, die in een Fransch hospitaal-
schij) munitie moesten laden, neemt de
proChreur-generaal het woord. Hij wijst
erop. dat alleen feitelijke en geen politie
ke principes het oordeel mogen vellen. De
Kngütsche en Fransche juridische littera
tuur spreekt zdöh bij de onderhavige aan
klacht ongetwijfeld ten voordeele van den
beklaagde uit. Zij gaat zelfs nog uit boven
de Opvatting van de Duitsche jurisprujen-
tie cn laat zelfs niet de beperkingen gelden,
die de Duitsche wetgeving maakt bij de
bespreking van de kwestie, of het hevel
van den Duitschen marinestaf tot torpedee-
riii.' van vijandelijke hospitaalschepen juist
wa,i, De procureur-generaal komt tot de
conclusie, dat dit bevel gerechtvaardigd
was, aangezien, volgens de geldende ILaag-
sché conventie, de hospitaalsohepen een
onrechtmatige instelling van den vijand
wafen, die er alleen voor dienden om den
vijand militair te versterken. De hospitaal-
schepen hadden, in strijd met het verbod,
de betrokken landlegers geholpen, terwijl
zij, volgens de Haagsche conventie, dit al
leen de gewonden mochten doen.
Ook oen strafrechtelijk vergrijp is niet
aan te too-nen in de handelwijze van den
beklaagde. Hij had als officier slechts het
bevel van zijn superieuren te gehoorzamen.
Ook ten deze erkent de Engelsche wetge
ving onvoorwaardelijk de uitvoering van
een militair bevel, n» ingelogde
gei ii^emssetl "van Duitschers, dat de vij
and hospitaalschepen misbruikte, hadden
bovendien bij beklaagde een gerechtvaar
digd geloof laten opkomen, dat het bevel
van den marinestaf volkomen juist was.
Di brom vroeg de procureur-generaal vrij-
sp aak van den beklaagde, en overneming
van de proceskosten door den slaat.
r)e procureur-generaal stelde zich op het
si .ïidpmit, dat de voornaamste kwestie
d- e is: of de beklaagde door dit bevel
g' ièkt is. Deze vraag moet onvoorwaarde
lijk Iievestigend worden beantwoord. Een
iwbaaat is «tror zijn ecu asav gabon
den, om zijn plicht als militair te doen en
kan daarom voor de vervulling van dien
plicht niet verantwoordelijk gesteld wor
den.
De verdediger, mr. Hahnemann, uit
Leipzig, legde er den nadruk op, dat En
geland reeds door dit feit de Haagsche
conventie heeft ter zijde geschoven, dat het
op hospitaalschepen soldaten uit Macedo
nië vervoerde. Het is onbegrijpelijk, lioe
Engeland er toe is gekomen, Neumann le
beschuldigen, waar deze uitsluitend volgens
zijn insiruoties heeft gehandeld.
Na een korte beraadslaging werd de be
klaagde vrijgesproken.
Opper-Silezië.
Reuter verneemt, dat de telegrammen
uit Opper-Silezië geen verbetering in den
toestand aantoonen. De Britsche regeermg
wacht thans het verslag van sir Harold
Stuart af, dat spoedig verwacht wordt,
alsmede het effect van de tegenwoordig
heid der Engelseli,' troepen. Inlhi&sclien
schijnt het niet waarschijnlijk, dat de
Opperste Raad bijeen zal komen voor
over een dag of veertien.
verscheiden menschen uit hel publiek ge
wond, w.o. één vrouw doodeüjk. 's Nachts
schoten de opstandelingen van Salenza
uit, mijnen in de stad.
Naar de „Vossische Zeilnng" meldt ui-t
Oppeln is het te Katlowilz tusschen Polen
en Franschen lot hevige botsingen geko
men. De opstandelingen hielden een trans
port levensmiddelen aan dat voor de be
zetting van Katlowilz bestemd was, en
door de Franschen werd begeleid, waar
bij liet tot vechten kwam. De opstande
lingen werden achtervolgd.
Hel Poolsche siafkwarlier le Bogent-
schülz is aangevallen, waarbij ongeveer
20 opstandelingen werden gevangen geno
men.
In een schietpartij bij Katlowilz zijn
De .Polen bieden hij Gross Streblitz licf-
tigen tegenstand, zoodat de Engelsche on-
marsch aldaar en bij Stubhendorf tot stil
stand is gekomen. De oorzaak daarvan is,
dat de Engelsche troepen niet beschikken
over verdragend geschut, en daardoor hel
onderspit delven.
Gisteren zijn de nieuwe Engelsche troe
pen naar Gross Sin. litz vertrokken. De
Engelschen zijn van plan, vliegtuigen naar
O.-S. te brengen.
Een Poolsche aanval tegen de bruggen
bii Oppeln is mislukt. De Polen onder,
ho-ien over het geheele front een herig
geweer- en artillerievuur.
Het kasteel Sehmicliow bij Gross
Strdhlitz, dat aau graaf Strachwilz be
hoort, is door de Po'len in brand geslo
ken.
Uit den Duitschen Rijksdag.
Een motie van vertrouwen.
De laai sic dagen van de afgeloopen
w-eek heeft de Rijksdag, na de rode van
den Rijkskanselier, gebruikt voor een po
litiek debat.
De bladen meldden, dat dit op een re
geering scri sis zou uitloopen. Het tegen
deel is gebeurd. Zaterdag kwam het
sluiting der debater,. s;enTm-:ng over
«enige moties.
Een motie van vertrouwen, voorgesteld
door de meerderheids-socialisten, het
centrum en de democraten, heslond uit
twee deelen.
Eerste deel: „De Rijksdag neemt kennis
van de verklaring der Rijksregeering. Hij
keurt het goed dat de rcgcering alles in
het werk stelt om de aanvaarde verplich
tingen le vervullen".
Tweede deel: „De Rijksdag keurt de
verklaring van de Rijksregeering over
Opper-Silezië goed
Strcsemann kondigde aan dat de Volks
partij zich hij de stemming over het eerste
deel van stemming zou onthouden, maar
voor het tweede deel zou sksram-en.
Crispien legde namens zijn partij een
juist tegenovergestelde verklaring af. De
onafhankelijke!! zouden voor het eerste
deel en legen het tweede deel stemmen.
Schulz van de ui lach-national en deel
de mede, dat zijn partij legen liet volum
van vertrouwen zou stemmen
Nu kwam na eenige opmerkingen over
persoonlijke feilen de stemming, die na al
heit voorgaande nau"welijks meer een ver
rassing kon brengen.
Eerst kwam liet volum van wantrouwen
van de communisten hij zitten en opstaan
in stemming; alleen de communisten ston
den op. Daarna hol votum van wantrou
wen van de Duitsch-nationalen. Er werd
nu met gekleurde briefjes gestemd.
Behalve de DniLsch-nation aten slem-
den ook de communisten voor. Het resul
taat was dat het votum van wantrou
Wen met 261 stemmen legen en ai- '-'s
77 stemmen voor werd ver'.'urj>r.n. Op de
zelfde wijze werd nu over het eerste deel
van heil votum van vertrouwen gestemd.
Dit werd aangenomen met 213 s' mimen
voor. Weer brachten de communisten en
Dujliscih-natioofll^n broederlijk 77 stem
men bij lkaar. Dit na hm Ijk wg<ni.
De Duitsche Volkspartij heeft volgens
haar plan 48 blauwe (blanco) briefjes
in de urn gworoea. De regeerêrg heeft
dus voor haar programma, de vervulling
van het ultimatum met alle middelen,
een enorme meerderheid gekregen en
daarbij is deze meerderheid samengesteld
IERLAND.
Vrijdagnacht is een opzienbarende se»
salioneeie poging gedaan om Sinn Fein.
gevangenen ie bevrijden uit de gevange
nis le Belfast. Drie man van wie twee in
officiersuniform kwaanen met een taxi
en vroegen de sleutels van de
cellen der Simi-Feiners. De achter
dochtige bewaker maalkte alarm en d«
bezoekers ontsnapten. Laler bJ:ck dat
de ontsnapping Linnen de gevangenis
was voorbereid, daar de beambten, die
toezicht op de Simi-Fein-gevangenca
hadden, door de gevangenen-, die op hun
redders wadhlien, met touwen gebonden
waren.
DE MIJNWEIRKERSSTAK1NG IN
ENGELAND.
Het bestuur van liet mijiiiiverkersver-
bond is Zalerdagmiddag weer bijeen ge
komen. Het ontving een mededeeling van
den eersten minister, dal de regecring
geen verdere voorstellen meer heeft te
doen. Het aanbod van de regecring kan
voor n,iet langer dan veertien dagen ver
lengd worden. Hodges verklaarde, dat
het bestuur Maandagochtend weer bijeeu
zou komen.
De bootwerkers ie Glasgow, die aange
sloten zijn bij het Sdlioisdhe verbond van
havenarbeiders, hebben mot algemeene
stemmen bestolen Maandag liet werk te
hervallen.
Hfit van ae deskundigen, weJko
een önderzoek hebben ingesteld naar de
schade, welke aangericht is tengevolge
van het onderloopen der mijnen door
het verzet der stakers tegen het pompen,
verklaart, dat doze grooter is dan ver
wacht werd. Er zal twee niBóoen pond
noodig zijn voor hel herstel van de-
schade.
HET LIJDELIJK VERZET IN ITALIË
De beweging onder de staatsambtena
ren in Italië is niet algemeen. Op de mi
nisteries van binnenlandsclhe zaken, jus
titie, koloniën, marine en bevrijde slreken
gaat het werk zijn gewonen gang. Al-leen
een klein de-el van het personeel van de
ministers van oorlog en openbare wer
ken slaakt. Op de mimisleries va.n de
schatkist, financiën, post en tefegraföe is
de beweging uilgehreider. In de provin
cie wenken de bureaux gewoon, behal
ve de post- en telegraafkantoren.
De ministerraad heeft de no-odige 1-e-
sluiten genomen voor de toepassing van
de strafmaatregelen, waartoe reeds- eer
der besloten was, legen de ambtenaren,
die hun plicht verzaken.
GEMENGDE BUITEN!. BE
RICHTEN.
VERBETERING VA-N HET TfEiLBG'RAAF-
VEiRKEEJR IN DU ITS GIT LAND
Tu'ssdh'en het Dtósclfoe E ijPcsaii iuii'ks tHxri-e
vaiix posterijen en die belrukken aiiasbc&m-
gen in lvot builwnllaffwi z»jn op het oogieu-
hüilk oinictittvf.iaiDJa'eiHj^jen gaannie over vei^
Ibctering vaui het k-iictgraafverhtser. Men is
voornenienis, aan -den hs^r&d>e3 voor hot
teflegra-ftseh verkeer over den Oceaan
gcoJfieo-opere taróeven l-e verschaffen. Het
vooruitzicht bestiaal, dat biataerakort voor
het vei&ecr niet En£d!an<d 'en over den
oceaan leL-c^rariinncn, zoowel lantg.s den
draad ails draadloos, togiau hauf ttarief zaui-
Sten k u nciien wc-rdeu verz-oaidian.
RooikefolC-er, d-c rijks-be Aüneivk&an,
hoeft dozer da^en oen peJ-grinis-tociIit on-
dor.ni'cr.'cn mar het hai-sije to AisdaJe ki
dtK.i Staat Sexv Vork, wuavin ka) -ws toaap
•had £.?vvou;.Md en armode gyhskw a .au
zijn öcdoiiiik.tadteiv-n v^t^te vVj die ve-
lojg-cxiheid hoe hij ta us*x8 t;]n -eors'iC gȕXl
had verdaeiud, nJ door een toom kaJik»*e-
ii'cu o<p le fokfken ea nitl oen winrdje
de hand te do*eti. De otu-de mulei onii!'}>>erv
naar doolde hij rijn bezoek tie Arsdix-i
op oen wijze, die niet nalaten, kan in het I Anieriikiaaiiiisidtje kwaj-tjes uif! wk*
ibuiiteniland een ndt nemend en indruk te
maiken. Het kon niet beter: steun der
onafhanikelijken en onthouding der volks
partij.
VRIJ NAAR HET DUITSCH.
11.
Toch was *t niel zoozeer de schoonheid van
'1 joiige meisje die hein hooide, dan wel de
onwilInfceurigo overtuieing. duf zich in
do sc-hoone trekkou een open Vn mieter
afspiegelde, dat do glimlach, waarmede zij'
hem begi-ooüo, niet alleen eon door de
wetten der beleefdheid voorgeschreven
vorm, maar do wezenlijke uitdrukking
barer govoolen-i was.
Do hoer met de -.vitte haren, da bege
leider dor dame, trad naar hem toe en
slak here beide handen ie gemoet. „Mijn
lieer Widlhagon, mijn dochter en ik zijn
gekomen om n rxiKon dank ts betuigen,
die ivo! üi waar laat, maar daarom niet
minder oprecht ia. 'U herkent ons wol, niet
waar? Ik ben do fabrikant Weber, een
lier drie personen, wïcn uw heldhaftig
waagstuk gisteren het leven redde, en
deze hier- is mijn dochter Constance."
Juffrouw Wober richtte do blauwe oog
sterren ecu seconde onder-ui op den
jongen man en reikU hem dan de smalle
fijn gdiandscboendo rechterhand. „U heeft
ons gisteren uit een vreeselijk ---"aar ge
red, mijnheer Wallbagen. Ik huiver nog,
wanneer ik er aan denk. Een halve mi
nuut later, en het rijtuig zou ot verbrij
zeld of in de sloot terecht gekomen zijn."
„Toch niet, mejuffrouw," zoido Max.
„rioo erg, als n deukt, was liet gevaar
niet. Een eindje vorder gnat de weg
bergop; waarschijnlijk hadden de paar
den daar vanzelf hnn wilden loop moeten
staken.
„Jawel, indien zij niet eerder den nek
gebroken hadden," hernam do oude heer,
met een vriendelijk lachje. „Doe maar
gvi-n moeite ons de zaak als onbeduidend
voor te stellen. Doktor Itch zoowel als
Constance eu ik, wij ails drie ziju u ous
leven of ten minste onze gezonde ledetr.i-
ten verschuldigd. U moet echter een wave
Saiuson zijn, anders ware het u niet go-
lukt, do hollende paarden maar zoo in
oen oogwenk tot staan te brengen. Ik
zag u divars over den weg vliegen en
dank God, dat ze u niet vorder mee
gesleept of met hunno hoeven vertrapt
hebben."
„Verschrikkelijk j" riep mevrouw Wall-
hagen uit, terwijl zij huiverend de oogen
sloot.
Helena zag mei oen fcrotachen glimlach
-dorpsj-c-ug.il. Troio zij-n onmete5i.Hi f«w'i,cu
is Joihu D IVvk-.ii.fUw iiiot imp-opuita-lr i:\
d-e V. St. Hf) leeft beiiekictijk -r.
hoii-dit zioh bes-o.lorden op idkn «el! -f-v-
op naar baar heldhaftigen broer. Het
deed haar goed aan 't baxt, zijn moedige
daad gewaardeerd te zien. Met kwalijk
verborgen ongeduld boorde deze daaren
tegen al deze loftuigingen aan. Hij
slaagde er eindelijk in aan het gesprek
eeue andere wending te geven. De hoer
Weber was een aangenaam prater. Hij
vertelde met cd humor, wat hij vroeger
beleefd had, en dit bracht liem van Liever
lede op zijn woonplaats in de nabijheid
van Bres.„i en op het bezoek, dat hij nu
met zijn dochter aan dokter Iteh, een
neef van hem had gebracht.
„Wij waren gisteren naar Zuldhof, de
buitenplaats van don dokter gereden,"
ging hij voort, terwijl hij zich tot Max
wendde, „en op den terugweg bracht de
koetsier eerst de paarden door zijn on-
vo'orzicbtigho'l op hol en toen sprong hij
vlug van den bok, om ten minste zijn
eigen perscon in veiligheid te brengen,
zonder zich verder om ons te bekommeren
Nu, ieder ding heeft zijn goede zijde;
deze gebeurtenis verschafte aan mijn
dochter en aan mij het genoegen u en uwe
geachte familie te heren kennen. En nu
wilde ik u een voorstel doen, dat u, naar
!k hoop, zal aannemen."
„Indien het mij mogelijk is, zeker."
De heer Webèr knikte. „Gelijk ik ver
nomen heb, heeft u gisteren oen geschil
gehad met uw chef en wenscht nu een
ander, u passende betrekking te vinden.
Ik heb insgelijks een fabriek van wollen
goederen, mijn etablissement is echter
veel uitgebreider dan dat van den heer
Berling, daar ik ten naaste bij het dub
bele getal arbeider.? aan liet werk heb.
Ik zoek sedeit eenige weken een be
kwamen, vertrouwden directeur,., wil n
die betrekking bij mij aanvaarden?"
Max keek den spreker verrast aan.
„Ik dank u, voor het vertrouwen, dat u
in mij stelt, mijnheer Wober," zeido hij
na een pauze dralend, „maar.." Hij bleef
steken.
Met de snelheid van den bliksem wis
selden nu de gevoelens van den jongen
man. Verwondering, vreugde, cn eindelijk
do plotseling in hora opkomende verne
derende overtuiging dat de heer Weber
hem deze betrekking aanbood, niet, om
dat hij hem inderdaad voor bekwaam en
vertrouwbaar hield, maar aiieen uit dank
baarheid voor don aan hem en zijn doch
ter bewezen dienst, onder het te willen,
had zijn mortier misschien Lot een of
ander woord laten vallen, hetgeen den
vreemdeling deed zien in welke benardo
omstandigheden zij verkeerden, en hem
liet vermoeden hoe spoedig uutberin* en
gebrek hun aandeel zouden zijn, indien
hot hem - gelukte weder spoadig een
goed ges; rde betrekking to vinden.
Uit barmhartigheid wilde hij hem plaat
sen, uit medelijden; geheel zijn fierheid
ontwaakte bij deze gedachte.
„Maar u wil eerst nog overleggen, al
vorens een antwoord op deze vraag te
geven, omdat wij elkaar eigenlijk nog te
weinig kennen," vervolgde de broer We
ber, die de gedachten van den jongen
man met tamelijke juistheid geraden hal.
„Omdat u mij nog to weinig bent," ver
beterde Max. „Ik begrijp zeer goed, dat
het plotseling ontslag uit mijn betrekking
mij in een twijfelachtig licht moet plaat
sen. Do heer Berling kan mij, wol is
vraar, de getuigenis, dat ik steeds mijn
plicht goirouw hob vervuld, niet weige
ren, hij zal desniettogonslaando waar
schijnlijk niet naiaton menig „maar" er
bij te voegen. U ziet, ik bon volstrekt
niet overtuigd, of de referentiën, dio ik
u kan aanbieden, u zullen bevredigen."
Do ho-r Welf.r keek hem een poos
in gedr.cMeu aao. „Indien dat de ge
heele of de voornaamste moeilijkheid is,
dan zullen wij het wel spoedig eens ivor-
den," zei-Ie hij glimlachend. „Den lieer
Berling hob ik overigens niet noodig.
Ik ben dien Leer, en weet, wat hij
dewaam-
öien ik u
ook ir
waard is. Dat u het ti„n jar.„i pij i
'ulgohoudon heoft, zondor uw «-IfeW-ite
heid pr-js te_ geven en tot eau maohteo
ie worden, is op zich ze!l rertls on,
goede getuigenis voor de rastheid "an
uw karakter. En wat nu uwe b-
heid betreft voor den post,
wilde toevertrouwen, zoo ben w
dat opzicht reeds voldoende onderricht.
Ik heb u namelijk mijn voorstel niet in
de opgewondenheid van het oogen blik
maar na rijp overleg gedaan. Constance
en ik stellen natuurlijk behang in den
redder van ons loven, ofse!»'*jn deze on-
belcr genoeg v»ras, zich aan onzen dank
te onttrekken !en lieten ons daarom van
mijn neef, die u, wei is waar, persoon
lijk slechts oppervlakkig kende, ^an u
vertellen. Zijn huishoudster voegd° or van
haren kant nog eenige niet allodaagsche
bijzonderheden aan toe. U kent die dame
waarschijnlijk, een juffrouwhoo heet
zo toc-hr-"
„Küfor," vulde »Dnstancc aan.
Mevrouw Wallhagon knikte. Zij was
huishoudster bij oen ouden hoor, die do
benedenverdieping bewoonde. Na diena
dood kwam zij bij dokter Heb.
