mi
„ONS BLAD"
BUITENLAND.
BINNENLAND
1 Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon:
DINSDAG 7 JUNI 1921
14e JAARu.
De Woningwetten.
g.-Ki j RTQfs1
Under Vaischg Viag
PROCESSIES. r
ER VLAK NAAST.
No. 199
KOORD
Abonnementsprijs
Per kwartaal voor Alitmaar
Voor buiten Alkmaar
Wet Geïllustreerd Zondagsblad
OAO f hooger.
ADMINISTRATIE No. 433
REDACTIE No. 633
Advertentieprij's:
Van 15 regels f 1.25; elke regel meer f 0 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bi] voor-
ullbefaling per plaatsing f 0.60.
Drie belangrijke prac-adviczen.
Op de vergadering van het Ned. In
stituut voor Volkshuisvesting, die op Za
terdag 11 Juni in hei gebouw voor Kun
sten en Wetenschappen te Utrecht ge-
louden wordt, zal at vraag worden be
handeld: Meet het tegenwoordig stelsel
^an bijdirageiu onveranderd worden
vootgezet? Zoo neen, welke regeling moei
daarvoor in de plaats treden?"
Hierover zijn een drietal prae-adviezen
uitgebracht.
Prof, mr. A van Gijn concludeert, dat
de huurconimissiewet de volkshuisves
ting zeer veel meer heeft achteruitgezel
dan zij noodzakelijkerwijze door dc
groote kapitaalvernietiging en verarr&ing
der wereld achteruit moest gaan.
Iloe eerder de Overheidsinmenging in
zake de huren beperkt wordt lot indi-vi-
ducele huip aan hen. die beslist buiten
staal zijn den normalen prijs van een mi-
nimumwoning te betalen, zoo veel te
spoediger kan de volkshuisvesting we
derom in opgaande lijn komen.
Dc uitvoering van de fiuancieeie para
grafen van de woningwet moet, too spoe
dig zulks weder mogelijk is. beperkt blij
ven !ol h*t opheffen van de groote wrij
ving v Jike er op het gebied van produc
tie en prijsvorming van woningen be-
staat in vergelijking roet die van de
groote massa der roerende levensbehoef
ten
In geval van spoedige liquidatie der
baureommissiéwet is tc overwegen om
een belasting te heffen, welke dc waarde
vermeerdering van woningen tengevolge
van die liquidatie treft
Dr J A Nederbragt concludeert o.m.:
Do particuliere bouwnijverheid moet
feslcid worden onder deugdelijke rege
len die haar. als zij bouwt, lot het bou
wen van goede woningen dwingt, maar
haar automatisch regelende werking moet
vrij worden gelalen. Op grond van rede
lijke eisehen. dear de wc-t gesteld, moei
het vrije bouwbedrijf de kans hebben,
zqn energie ten voile aan de woning voor
ziening te wijden.
Hel bouwen door dc overheid zelf is
minder erg dan het exploiteeren door de
overh-e.'d zelf. Doet de overheid het eer
ste. dan kan een redeiijike uitweg daarin
gvonden worden, dat zij de exploitatie
overdraagt aan particuliere organisaties
b.v. aan een woningstichting.
Bij het verkenen van voorschotten
voor woningbouw door de overheid moet
ten vier bedingen gesteld worden, en wel:
le. dal het particulier voorschot- resp.
hvpoühcekbedrijf niet gehinderd wordt
ils het zich met de volkshuisvesting wil
en kan bezighouden; 2e dat de fiscus
den belastingbetaler niet te zwaar beteist;
3e. dat de voorschotten niet b.v. om par
tij-politieke redenen tot onnoodig bouwen
verleiden; 'Ie. daf de voorschotten nor
male rente afwerpen
De overheid kan direct of langs een
omweg toeslag verkenen op den woning
bouw. Bezwaren daartegen zijn: le. dat
bedceifng wordt toegepast ten aanzien
van personen en klassen, die niet voor
bedcollng in aanmerking mogen komen,
"hetgeen zeer tot schade is van de volks
kracht! 2e dat de overheid:, als zij toe
slagen verkent, cr schuld aan heeft, dal
niemand meer kan uilmaken Wor-ver de
draagkrach* op hel stuk der volkshuis
vesting gaal en dat men, de reguleeren-
dc werking van het vrije bedrijf missen
de. ais gemeenschap automatisch boven
zijn stand gaat leven.
De heer J. van den Tempel vat zijn
br'oog samen in enkele stellingen, waar
van wij de volgende vermei den
De huioige, sedert 1914 zoo zeer ver
scherpte woningnood, maakt de toepas
sing van een büdrage-regeling, als is neer
gelegd in de Min.isterieele circulaire van
VRIJ NAAR HET Dl'lTSClI,
12.)
„Zeo. zuo. Down morgen nu kwam zij
te; ■ii:«tai.c-; en deelde. haar hot nionw-
FU- nieuws mede, ilat zij uit goede bron
vernomen had, namelijk uw geschil met
Her. lieer .Ceruiig. Zoel ra ik ilaarvan boor-
kwam do gedachte in mij op, u voor
n zaak io oogageoren. Ik wil u gaarne
t>. jo.o:;. Ha', ik ais voorzichtig man
raken oorsl nog hij een of twee
pcrsciien ijj feminities genomen heb. liet
resultaat stolde mij volkomen tevreden.
Overleg nu de zaak bij u zeiven, mijn
jonge vriend. Wat uw saiar! en verdere
bepalingen betreft, daarover zulien wij
het wel etns worden, naar ik meen."
Mevrcnw Wallhagin was zichtbaar diep
be'.vcg n. „Welle een beschikking Gods,"
dacht zij, „en ik was gisteren zoo klein
moedig."
Do tweelingen hadden tot nu toe het
gesprek zwijgend aangehoord; maar nu
hot scheen, dat Max; spoedig van hen
verwijderd zou leven, kon Greta zich niet
loccr bed w in;
25 Juni 1919 onvermijdelijk. De finan-
cieelc lasten, welke daaruit voor Rijk en
gemeenten voortvloeien, moeten als een
gevolg van dezen wereldoorlog worden
aanvaard.
Deze bijdrage-rcgeling is «venwel uit
sluitend voor buitengewonen tijd verde
digbaar Het streven moet zijn om, zonder
verzwakking van den aanbouw, geleide
lijk lot den normalen toestand le komen,
waarbij als regel, ook bij nieuwbouw, de
huuropbrengst de-exploiitaüekoslen dekt,
terwijl bijdragen, bij geheel anderen op
zet, dan affleen worden verleend voor
doeleinden, als de vervanging van com
plexen onbewoonbare huizen en ten be
hoeve van een behoorlijke wonimgvoorzie-
n'.r..g vooi sociaal-achterlijke groepen der
bevolking.
De vcrhoog'ing van het huurpeil van
nieuwe woningen, welke thans reeds al-
lerwege in gang is, kan slechts geleidelijk
plaats vinden. Het is ongeoorloofd te
Irachten, zonder rekening te houden met
de buitengewone tijdsomstandigheden, het
huurpeil zoodanig op le voeren, dat elke
redelijke verhouding tusschen loon en
huur verloren gaat
Om lot den normalen toestand le gera
ken, moet bovenal krachtig worden ge
streefd naar vermindering van de stioh-
tingskosien van nieuwe woningen. Daar
toe meet, zonder toe te geven aan par
ticuliere belangen, de consequentie van
den tegenwoordigen toestand worden
aanvaard van duurzame bemoeiing door
de overheid of door sami-officieele orga
nen met de malerialenvoorziening en
van een reorganisatie der arbeidsverhou
dingen in de bouwvakken, welke den
planmatigen en economischen bouw o'oor
woningbouwvereemigingen en gemeenten
bevordert. Bezuinigingen op de stichtings-
Ijugskosten door het woningpeil te ver
lagen, is niet te aanvaarden.
Het is wenschelijk van overheidswege
le bevorderen, dat de bouw van wonin
gen voor den kleinen middenstand wordt
tor hand genomen door vereenigingen,
uitsluitend voor dit doei werkzaam, of
d.',or gemeenten, op den grondslag van
een voorschotregeJing en, voor een
overgangstijd, tevens van een bijdrage-
rcgeling aansluitend bij die, geldende
vöor den arbeiderswoningbouw, waarna
de premie-regeling voor den particulie
ren bouw zal kunnen vervallen
Opper-Silezië,
Duitsche troepen hebben Rybnik bezet
en weigeren de plaats aan de Engelsche
troepen, die er kanionnementen moeten be
trekken om de Duitschers en Polen te
scheiden, af le staan.
Duitsche strijdkrachten zijn voorts een
offensief in de richting van Ujest begin
nen teneinde een wijziging te brengen in
de onzijdigheidslinie.
De Ententecommissie heeft onverwijld
stappen gedaan bij generaal Ilöfer en hem
met zeer ernstige maatregelen gedreigd,
tenzij de Duitsche troepen terugtrekken op
de linie waarvan zij zijn uitgegaan.
De „Frankf. Zfg." publiceert beëedigde
verklaringen van Opper-Sileziërs over
Po'olsche gruwelen. Eenige getuigenissen
betreffen het afmaken van Italiaansche
soldaten van de reeds ontwapende bezet
ting der Dubenko-mijn, die met hun be
velhebber zijn vermoord.
Lowina, de bevelhebber van het leger
der Poolsche opstandelingen, heeft zijn
gezag in handen gesteld van den chef van
den generalen staf der opstandelingen.
De gevechten op de linie die de opstan
delingen in de districten Gross Strehlilz en
Kosel bezet houden, zijn tot stilstand geko
men.
In het nijverheidsgebied, vooral in Hin- I
denburg treden steeds meer stroopende
benden op, die de arbeiders vaak verhin
deren te werken. De berging van den oogst
is op vele plaatsen zelfs onmogelijk, door
dien de opstandelingen de paarden hebben
opgevorderd en de landbouwmachines ver
nield.
In Beuthen is het tusschen de bevol
king en de bezettingstroepen tot botsingen
gekomen. De Fransche garnizoenscomman
dant heeft de bevolking kennis gegeven
(onder bewering dat uit de huizen op
officieren van zijn staf is gescholen), dat
bij herhaling verdachte huizen met ge
seind zouden worden vernield.
Uit Beuthen wordt nog gemeld, dat ge
allieerde afdeelingen zijn begonnen de de
marcatielijn te bezetten.
Ierland.
Het nieuufc Parlement.
Alle maatregelen zijn getroffen voor bet
openen van het Noordelijk parlement op
heden. De Onderkoning zal eerst een rede
houden. Daarna wordt de Speaker geko
zen (waarvoor majoor Hugh O'Niel is
aangewezen) en worden de leden beëedigd.
Üe Senaat zal gekozen worden cn sir
James Craig, de leider van het Huis, zal de
namen van de leden van zijn kabinet aan
den Onderkoning voorleggen. De plechtige
opening van het parlement zal pas op 22
Juni geschieden. Het is mogelijk, dat de
Koning Belfast zal bezoeken, om zelf aan
de plechtigheid deel le nemen. Lloyd
George en andere leden van het Britsche
kabinet zullen aanwezig zijn, voor zoover
de staatszaken het zullen toelaten en de
meeste, zoo niet alle eerste-ministers van
de dominions, die op het ocgeziblik Lon
den bezoeken om dc-el te nemen aan de
rijksconferenlie, zullen tegenwoordig zijn.
De o ng er egel d heden.
Te Dublin zijn Zaterdag een jongen ge
dood en acht burgers cn twee politie
agenten gekwetst door bommen, die naar
een militaire vrachtauto-geworpen werden.
De soldaten in de auto bleven ongedeerd.
Dc politie te Liverpool meldt, dol zij een
opzienbarende poging verijdeld heeft,- om
groote benzine-lanks niet duizenden gal
lons inhoud in de lucht te lajen vliegen,
die aan een van cfö Spoorwegstations
in een dichtbevolkte wijk liggen. Dc poli-,
tie snapte drie man bij de tanks cn wis
selde revolverschoten met hen, maar zij
konden in de duisternis ontkomen.
In de kolenmijnen van Swanwick (Der-
byshire) zijn Zaterdag nieuwe delvers aan
het werk gegaan. Vandaag verwacht men
er een groot aantal terug.
Volgens den eigenaarsbond zijn er nu
ongeveer 190 schachten, meeren-dcel kleine,
waar het werk hervat is.
De mijawerkersstaklstg i:i
Engeland.
Aatngezien Lloyd George een uitloricf urn
van veertien dagen gesteld beeft voor hel
banidihaven van het rêgéeiingsaambod be
treffende een subsidie van 10 nxlF.oan
pd.st., ten eande de verlaging van de mijn
werk errioonen gema'kke! ijker te maken,
zou het bestuur der mijneigenaars heden
het bestuur der mijnwerkers to*t een con
ference uiitaoodigen.
Later wordt uit Lom-den gemeld:
De mijnwerkers hebben het voordel
mn. de eigenaars aangenomen, oan een
sanieiisprekiing te houden.
Wdf'lliams, voorzitter van den bond van
mijneigenaars, zegt in een brief aan Hod
ges, waarin hij zijci voornemen meedeelt,
om liet mijn we rfter sbe slffu r tot een samen-
sprekdng uit te mooilg-en dat de lijd-
gren-s, d'ie de eerste minister ten aanzien
van het aanbod van 10 millf.oen pd.st. ge
steld heeft een element in het gescihil
brengt, dat de eigenaars niet kunnen
negeeren. De brief wijst er op, dat, of
schoon het aanbod de eigenaars finan
cieel na-et raaikt, het buitengewone waarde
heeft voor de arbeiders. De eigenaars
zouden graag zien dat de arlieiders den
steun niet verliezen.
DE FR ANSGHENGELSGHE ENTENTE.
L'Europe Nouvelle betoogt de nood'za-
woningen gepüu-ndieird. De Poobsdhe arbei
ders hebben het omisSag vaci alle DuifeeJhe
arboi-ders uit de wagenfabrieken afge
dwongen en de Duiiitscfhe bevolking met
verdere plundering gedreigd, indien zij
niet dadelijk wegtrekt. De politie bleek
machteloos. AMeen militairen zuMien orde
en rust kunnen Siersiteüen.
ENGELAND EiN H>ET NABURIGE
OOSTEN.
De Dally Maal verneemt, dost de Brit
sche regeerlng iulet voomoments is, de
Grieken in Kdei«i-A®ië met troepen of de
Vloot te steunen. Het blad voegt eraan
toe, dat allereerst overeenstemming niet
Franikrijk noodüg is voor ©en nieuwe
oniën leering vain de poliLhielk in Kldln-
As-ië. Deze oveneeiikosnst zou heit gciheetie
g-ebidd: en de politiek ook iia Euaxjipa moe
ten oimvalten. De bespreking van een en
ornd-er wordt in een bijzondere kabinets
vergadering deze week verwacht.
J'AiPAN EiN YAP. f i
De CGiileaigo Tribune heeft een bericht
udlt Toilrio naar luid waarvan het Japan-
scüie doparleanenf van marine heeft Aange
kondigd, dat d'e Japamsche manline-garni-
2joienien van de Japaras-dhe bez-ifingen in
die zuidelijke helft van den S'k'len Oceaan
auililen worden terugg-amoanen en dat de
l.iesolienin.itng dCer G'.'Ianden oo.k van
Yap zal worden opgedragen aan de
plaat sel ijke polii üle.
DE VERiEDNIGDE STATEN EN INTER
NATIONALE ONTWAPENING.
De comniLsaie voor de buiitenEaaid'Sdhe
aöingéiegenlhedeii uit het Iï-uis van afge
vaardigden te Washington heeft haar
goedlkeruiüng gc-Cicctht aan een r-e.soihiloe
A-ar.1 den voorzitter dl'er eoenmii«ss«:e Por
ter. welk door dezen was opgesileld na
een oinidethoudi» idait Poc.ter th-ad g-efvad
met presi-dimt Harding. De resolutie be
helst, duf het Congres volkomen instemt
mol liet voornemen van den president, oen
een Lu'ennailLOinalie conferon'Se bijeen le
roispen, kr fcèpeik'mg van de hewaippiang
en dal hef een crodiet van 100,000 \v«l
toes-lu-an voor veorCoopcge onko'Sik.n.
GEMENGDE BUITENL. BE
RICHTEN.
DEN NIEUWE BRUG OVER DE
THEEMS.
LONDEN. 6 Juni. De koning zal van-
da:ig legemwoordi:g zijn bij d-e opening
van een nieuwe Tfiieemsbrug in South-
vvark, ter ven'ang.'ng van de brug, die in
1811 door Kenuie gebouwd was. Twee
van de afstammelingen van daten zutlen
bij de plechtigheid van heden aanwezig
zijn.
Dc nCcii/we brug heeft 375,000 pond
.sterling gekost cn het bouwen ervan was
•in 1911 begonnen, maar had oponthoud
ondervonden van den oorlog. Zij is van
ijzer cn heeft vijf bogen in,plaats van de
drie van de oude.
President Mlllerand beeft gisteren
in het lyceum Henri IV het monument
ontihnld, dat opgericht is ter nagedacfn-
tenis van dc drie-hondcrd-een-cn-tachtg
térlingen, oud-lccrfirgen, leeraren en
leden van het personeel] van het lyceum,
gedood in den oorlog. Miulérand, v.-lens
jongste zoon op het lyceum gaat cn die
daar zelf gestudeerd heeft, zeide in zijn
toespraak, -dat bet republLkeinsohe
Frankrijk met al zijn vezels aan den re
de gehecht is, en zoo het nood-i-g is, dat
Prar.krijk bijna drie jaar na het einde
der vijandelijkheden bat gew-cer naast
•den voet geplaatst houdt, dan i.s het
daarvoor niet verantwoordelijk. Fra:.k-
rijk zou de voor zijn verdediging geval
len kinderen verraden, wanneer hel niet
de nakoming van p'locbtig aanvaarde
verplichtingen op zich nam. En het zal
sléchts al te gelukkig zijn, wanneer de
eindelijk door een beleren g-eest bezielde
schuldenaar weldra be/JMl, -door zijn
zaar mishandeld en Duitsehe winkels en" hanaleekening ges land le de we-
kelijkihcd-d voor Europa van hef voortbe
staan der Fransch-EngoLsche entente. Een
Ideêa feil uiit dezen laaien tijd, zegt het
blaJd, is onxxpgemerk't worbijgegaanTer
wijl de strijd om Opper-SiLezië voort
duurde, beeft Benines, de Tsjeoho-Slowalk-
scfiie minlsleir van bud/lenila'irdfscihe zaken,
een bezoek aan Parijs en Londen ge
bracht. Zijn ongerustheid, alLdns TEanope
Nouvelle, behoorde ons le helpen verstban-
dig te worden. Zij bewijisf, daf de meesf
iinloi'Iisgenit'e mainiuen van oenlraal Europa
helder inzien dat een breuk tusschen
Franikrijk" en Engeland voor geheel Europa
noodllóitliig zou zijn. Impulsieve gecsilen,
die reedis afschaffing vam of zelfs vieran-
dering in de bonidgcnootschappen voorbe-
reidien, vergeten, dat de Fraosek-Engei-
sche albance een huwelijk is, waar kinde
ren uit geboren zijn. Dezen hebben geen
roden bang te zijn. voor de toekomst, zoo
lang de ohders eensgozijnd blijven. Ho-n-
garij©,,- ingesloten door-de klecaie entende,
leent ziclh, lof besprekingen dile van een
meer verzoenenden- geest ge-tuigen. De
roering in Üosfenrijik voor de aar.kectbtiing
aan Duitscbtand schijinit nicer rumoerig
da-n gevaarlijk. Wat ook de moeilijkheden
van het oogenlbitifk zijn, de kleine een'en te
is er zeker van die te zullen overwinnen,
wanneer zij kan rekenen - op den steun
van de groo'e. In geval van een schending
tusschen Fronikrijlk en Engeland zou alles
veranderen. Hongarije en Oostenrijk zou
den aang-émoodiiigd om de resuf-
talen van den oorlog, zooals die in de
tract alen slaan ingeschrevenop losise
sohweven le zet'.en. Zij zouden boven
dien een actief hulpmiddel vinden i-n ©211
door Engeland gesféuqd Duiilschla-nd. Hel
vraagstuk van mi'udeibËuropa zou weldra
in een vomn aan de orde kounen, wefailg
geTiiafslelen-d voor de jonge stalen vam de
kio'iiie en'einte. Inderdaad zou hei. beslaan
zelf van een land als Tsjeciio-Slowaikije
bedreigd worden. Maar de gevolgen van
oen Licivk fussdben Frank rijk en Ehigclaiud
zouden daarbij riet Inlijven. Gelooft men
■soms, dat Frankrijk er a'vsen ia sla^
zyu èe oiiafhaaik©l'ijikihe,id vaa Po-len le
h* i.-M -iven yvaaiacerr zich een Russisch
Duilsdbe combinat'ie togen Polen vonnde
onder het welwilenide oog van Emgciiaoiid.
Het golieole lieaendaagsebe Europa is uit
de Fraiuscli-Engólsche entemle te voor-
«dhijn gekoanen. De kleine staten zij.n zich
vóór de groote daarvan bewust. Maar
daar-uift volgt, dat de twist om Silczië aam
Engeland en aan Franikrijk. de 00gen be
hoorde le openen en er hen toe brcr.gen
de kwestie vain hun wedcizijd-sdhe bcilreik.-
kingciL ©ens en voor al le rcgo'en. Daf
men bet vrij gemakkelijk eens kan wor
den over Oppcir-S'ilez»ië is voor 1'Europe
Nouvelle nu duidelijtk gebleken, lief La-
liaamsche voorstel schijn! den weg le ope
nen. Wat hc-t ernstige i-n den midi gen
toostaind is, is, c!at de afgemeene poii'ielk
van Emg-eiand overal in sfrijd is met
van Frörikirijkof zij nu Europa
af hef Oovfe-n be! re ff, of me-n zich
met Du'SisciiJio.rf of Wahsclia-u be
zig houdt, hot zijn sleoh-ls Framsohe
Engelsöhe wankiamken. Men komf cr toe
!e twijfelen aan de gc;neen.schappolijuhciiJ
vun de belangen, die fooh de l:eóde lamden
i-n staaf heeft gedold cm, nauwelijks twee
jaar geleden gezamenlijk een ïr'euw
Eumo-pa te maken. In hol boiang va.n de
kleine naties van de enlteiTe en iai daf van
de groo'c moet -deze o-mzékeilbehd oen ciabd
nemen. Het is riet meer voldoende de
kwestie va,n Opper-Silezië te regelen, liet
goheele FraniScih-Engelsohe boindgeaiooil-
sdhap meet op de helling. Doel men hef
niet in lijids, dam za'l de eér&l-e sf©nnvtoag
het schip, waar wij allen aan boord zijin,
naar den kelder jagen.
POLEN EN DUITSGHLAND.
De straafbeloogangien te OsItowo van 2
Juni schijnen voorboden van een groot ere
beweging legen de Duiitsöhers. Volgens be-
rlolit uit Posen werden vele Duilschcrs
relid in slaat zal sldfen zonder bijgc-
dacflile zijn arbeid te ber\*aUen.
Een ingenêeur, die herhaaldelijk
had lerechfgestaan, omdat hij jong©
meisjes de vlechten liad afgesneden (-a
z.ijn wonU.g werd een groote verzame
ling van deize tropeeëji gevonden) maar
teilikens was vrijgesproken oarJdat werdi
aangenomen dat hij onder dwangivoor-
steillting handelde, had den laatsten lijd
ook dameslasidbjes lot goeden buit ver
klaard en inoost zich nu Zaterdag te
Berlijn verantwoorden wegenis diefstal.
Ook ditmaal Averd hij VTijgieqprolken ep
dezelfde gronden die hem vroeger uit
het gevang hadden gehouden. Daar hij
echter het geld, dat zich in de iasdhjes
bevond, ten eigen bate had gebruikt,
werd hij mu wegens verduistering lol
300 mark boete veroordeeld.
De Engelseihe ma-nister van arbeid
hoeft Zalerdag verfcgems*o0rcligcrs van
de patroons en de werklieden in de ka-
looninijiveifheü-d van Lancasliire uitgenoo-
dig-d, heden, Dinsdag, met hem te verga
deren over hel loongeschil, dal alle spin
nerijen stil heeft gezet.
Een aantal eigenaars in Oldham heb
ben aangeboden, oan hun f al) rieken ie
heropenen op de voorwaarden, die de
leiders van de arbeiders aanbieden!,
een verlaging met 50 pGt.
In verband met een opzienbarend
opium-schandaal is dr. Koga, hoofd van
thet Koloniaal Bureau te Tokio van zijn
ambt ontheven. Tegelijker lijd is gouver
neur Abe van do perfeclmir te Tokio af
getreden in verband met een gemeente
lijk schandaal.
Uit New-York wordt g©meldt, dat
op het vliegveld bij Mineola, op Long Is
land, de vlkgsier Laura Cromwell is
doodgevallen van een hoogte van 1000
voet.
Deze vli-cigister, had onlangs 199 mail
achtereen in de lucht met haar toestel
kopje geduikeld.
Als tweede termijn van het door
Duitschland le betalen milliard goudmark'
zijn aan de Federal Reserve Bank te
New-Y oilk vijftig mi Bi oen goudmaPk in
doHians overgedragen.
Lloyd- George heeft kou gevat cn
moet op raad van de dokters 'n paar da
g-en rust nemen.
Men meldt, dat de bonkig van Grie
kenland 10 Juni naar hel front zal ver
trekken.
lm het Chrris lelijk „Geïllustreerd
Volksblad" dicht Anonymus:
Is zoo'n processie
U een obsessie,,
Doet zij ons, protestanten, zeer
A.ls roode benden
De straten schenden.
Dan hindert mij dat toch véél meert
Al dat beioogen.
Het moest niet mogen.
Maar nu 't eenmaal is toegestaan,
Zie 'k lie\rer paters
Dan godsdiensthaters
In optocht langs de- wegen gaan.
Het liberale „Vaderland" prijst Je
Ncderlandsclie Bisschoppen, de aan
de Katholieken verboden hebben om
samen le gaan met de Socialisten,
als „bekwame mannen, d'.e doorgaans
een goeden kijk hebben op mens alien,
en omstandigheden."
Inderdaad, zóó Lekwaam zijn ze,
dat zij niet wachten lot het te
laat is, maai- reeds optreden, zoodra
een wolkstipje aan den verren hori
zon opdoemt.
Dc schrijver in hel „Vaderland"
meent verder in zijn oer-libcrale wijs-
„Maar mama, wat moeten wij begin
nen zonder Max? En Breslau is zoo ver?"
„Dus mijn lievi jongsjuffrouw, u wil
uw brwr niet giarne laten vertrekken?"
vroeg de heer Weber. „Dan zal er maar
tién uitweg voor u zijn, u moet meegaan.
Waf zegt u daarop? Be-alt u dat plan?"
„Ik?" riep Greta verward en verlegen.
„Maar de anderen, Iledwig en mama en
Helena?"
„Misschien kan u mama en de zusters
bepraten ook mede te gaan.... Maar in
ernst gesproken, mevrouw Wallhagen,"
wendde hij zich nu to deze, ik geloof, dat
het u bij ons zou bevallen. De streek
Is, wel is waar, m-nder romantisch dan
deze, maar hier in de stad ziet u van
al dat schoone ook niet veel, en ik denk,
het buitenleven zou u wel bevallen."
„O, de dokter beeft mama juist een
lar.g verblijf buiten op het land aange
raden," riep Greta haastig uit.
„Inderdaad? Dat treft uitmuntend,"
zeide Constance en knikte de spreekster
glimlachend toe.
„O en mama," kwam nu Hedwig er
tusschen, meegesleept door het vooruit-
ziclitl, dat zich voor haar opende, „heeft
immers vroeger in Breslau gewoond! En
papa was ook in die streek te huis! Mis
schien zou u er nog eene menigte kennis
sen of wel bloedverwanten aantrefefn,
mama."
„U heeft vroeger in Breslau gewoond,
mevrouw Wallhagen?" vraagde de hoer
Weber verrast.
„Ja, mijnheer" hernam deze dralende.
„Maar er zijn sedert dertig jaren vervlo
gen."
„En gedurende al dien tijd is u daar
niet meer geweest?"
Mevrouw Wallhagen ontkende. „Na den
dood eener oude nicht, die mij opge
voed heeft, had ik daar niemand meer,
noch familie, noch vrienden. Onder deze
omstandigheden zou een bezoek aan mijn
geboorteplaats voor mij veel eerder pijn
lijk dan aangenaam geweest zijn."
Constance wierp een deelnemenden blik
op de lijdende vrouw aan hare zijde, die,
naar het scheen, slechts ongaarne dit on
derwerp ter sprake zag brengen. „Geen
wonder," dacht ze.
„Hoe jammer echter, als de afkeer
der moeder den zoon zou bewogen, pa
pa's voorstel niet aan te nemen." Zij
wist nu het gesprek een andere wending
te geven, en spoedig daarna ontving zij
van haar vader een wenk, dat het tijd
was afscheid te nemen.
„Wij blijven neg tot Donderdag hier,
mmijnheer Wallhagon," zoido de heer We
ber, terwijl hij opstond „en het zou mij
aangenaam zijn nog voor ons vertrek
mmet uw besluit in kennis te worden
gesteld Kom mij derhalve Woensdag op
zoeken; wij kunnen dan, indien uw ante
woord bevestigend is, het nadere bepa
len."
Max beloofde te komen en vergezelde
zijn gasten de tamelijk versleten trap
af. Nog een handdruk des vaders, een
blik der dochter en de dear werd weer
gesloten. Max bleef nog eenige oogen-
blikken in het kleine portaal staan, om
nog eens goed alles te overdenken. Hij
mmoest het hem gedane voorstel aanne
men, dat stond vast. Het was ook he
ter, dat hij de plaats verliet, waar Augus
ta woonde, en waar hij haar onvermijdelijk
dikwijls moest ontmoeten.
„Het werk zal het beste geneesmiddel
voor mij zijn," dacht hij, toen hij naai
de huiskamer terug keerde. „Hoe zon
derling, dat ik haar niet uit mijn gedach
ten kan verwijderen, ofschoon ik duide
lijk zie, dat zij volstrekt niet is, wat
ik mij had voorgesteld. Maar liefheb
ben? Neen, het zou zwakheid zijn, haar te
beminnen, waar van achting geen sprake
„Max", zeide mevrouw Wallhagen later,
nadat zij een geruimen tijd opgemerkt had
niet welke onverschilligheid hij het leven
dige gesprek aanhoorde, over de vooruit
zichten, die zich voor hem openden, „Max,
gij zijt Augusta geweest niet waar?
Hoe nam zij de tijding op?"
Max zwoeg eenige oogehbükken, terwijl
hij zijn blik in de verte liet dwalen. „Moe
der", zeide hij met vaste, bedaarde stem,
„ik heb een verzoek aan u allen; spreek
nooit meer over haar in mijn tegenwoor
digheid".
Met deze woorden verliet hij de kamer.
Mevrouw Wallhagen zag hem met een
half smartelijk, half dankbaar gevoel na.
„Arme Max", fluisterde zij zacht. „En toch
zij zou hem ongelukkig hebben gemaakt!
Goddank dat het zoo gekomen is."
IV.
Lichte, schitterende wolkjes drijven
langzaam aan den donkerblauwen hemel,
terwijl het nog teere groen aan hoornen en
heesters ziel) baadt in deri glans der zon.
Een zacht windje gaal liefkoozend over dc
bloeiende aarde cn brengt den geur van
millioenen veelkleurige bloemen ver lot de
poorten der steden, ja tot in de dompige
straten er van. Een vredige stilte omgeeft
dorpen, buitenplaatsen, velden en weiden;
slechts de vogels verkondigen in luide to
nen hun lentelust en op de velöewgen 'ju
belen de uit do middag.schooi lerugkea-
rendo kinderen met Jien om het hards'.
Plotseling vermengt zich een andere
loon in dit landelijk concert; een langge
rekt fiuilen doorklieft do lucht cn snui
vende- nadert oen trein, die een minuut
aan liet kleine station stilhoudt en dan
onder luid gesteun den onderbroken loop
weer aanvaardt.
„Dit was het voorlaatste station, niet
waar mama?"
„Ik geloof het wel. Maar leunt niet zco
tegen het portier, kinderen; dat is gevaar
lijk ie zoudt er uii kunnen vallen''.
„Mama, zou u wezenlijk in 't geheel
geen "nnissen in Breslau hebben?" vroeg
Hedwig twijfelend. „Dat zou wonderlijk
zijnl U heeft cr toch tot uw achttiende
jaar gewoond".
„ZekeT, maar <lio zaak is niet zoo won
derlijk als het u voorkomt, maar heel een
voudig. Mijn nicht was een oude, zieke
lijke dame, die nooit het huis verliet, én
zoo kwam ik ook zelden of nooit met an
dere mepclicn in aanraking",
