Dagblad.
TWEEDE BLAD
m
'OOM:
teilen
en
lerif
el. Int. 435.
r.
idres-
-riOl BfluSCsl dikwi.'ls °nde^ wa*er 1°°pt'en.ver-
Dinsdag 7 Juni 1921.
wSnciaal
apparaten.
Eenige waterschaps-termen
verklaard.
De school-srtrijd oog niet uit?
490.
iezing dus
3RCEEL,
bn keuken
je kamers
llder met
oie stand,
titsevoort.
zoo goed
ifzaak met
zijnde
tusschen
met Yol-
zijnde be-
pracktige
breede
-ater voor
>r Woude-
N gelegen
ad, prack-
en achter-
ir water en
lijn vorige
Makelaar,
Alkmaar.
ruiken op
SI
65,
LI H «f a L, Thceft vail 'aanliggend land, dat
meer jjj hgt bijzonder: inge
dijkt land, als waarom natuurlijk
menige polder in Noord-Holland
„waard" of „waardje" genoemd
wordt i
ALU
CATER.
II (Slot).
Verklaren wij thans nog eenige
verschillende benamingen voor
waterschappen.
Het woord „waterschap" is de
algemeene benaming van i e d e r
district, polder of heemraadschap,
aan-' het 'hoofd waarvaft ©en be
stuur geplaatst is, dat voor de be
langen der waterloozing zorgt en
dé maatregelen beraamt en ten uit
voer brengt, om den grond tegen
overstrooming te beveiligen.
Vooral in Noord-Holland is men
rijk aan verschillende termen
tot aanduiding van een waterschap
Vrijwel algemeen spreekt men
van „polder".
Een polder ontleent zijn naam
aan ihet 'Jeit, dat hij in-gepolderd
d. w. 2. met kaden en dijken
omringd is ter afsluiting van het
buitenwater en bebeersching van
bet- binnenwater de polders
natuurlijk "laag gelegen stukken
land moeten gewoonlijk kunst
matig droog gehouden worden.
Men kan nog onderscheid ma
ken in zeepolders of bedijkingen,
di oogmakerijen, rivierpolders en
Veen- of koe-polders.
Naast het woord polder wordt
in algemeenen zin zonder dat
aan een bepaalde afleiding gedacht
kan worden pok het woord
„meer" gebruikt
is het woord „meer" in zijn oor
spronkelijke beteekenis (van alle
zijden door land ingesloten water)
onzijdig en spreken we van het
meer, wanneer onder' „meer"
verstaan wordt een drooggelegd
„meer", dan spreken we van d e
meer, b.v. de Haarlemmermeer,
d e Scherm©er.
Als meer bijzonderlijk© benamin
gen voor waterschap, polder of
meer vinden wij irr No.oqd-HoJland.
1) Ambacht,
2) Kogge,
.31 Ban(ne),
4) Koog,
5) Braak(je)i
6) Broek,
7) Waard.
Het woord „ambacht" fcétée-
kende oudtijds een distrikt, waar
over een lagere/rechter bevoegd
was de rechtspraak uit 'te oefenen
wellicht in verband met déze ge-
bieds'begrenzing ging het wóórd
in West-Friesland later beduiden:
een distrikt voor 't dijkwezen, elk
met een eigen bestuur en op ver
schillende wijzen ingericht de
in Rijnland aanwezige waterschap
pen, „ambachten genaamd, werdén
in 1864 opgeheven, in 1869 had
die regeling plaats.
Het woord „kogge" beduidde
oorspronkelijk een" oorlogsschip
van de midde'eeuwschie, „Hansa",
met hoog© verschansing en aan
den voor"- en achtersteven torens
gewijs gebouwd de bemanning
bestond uit meer dan 1000 man,
waarvan er 500 gewapend waren
een kogge voerde somtijds
meer clan 40 kanonnen voor ijze
ren en wel 60 voor steenen ko
gels. Bepaalde landstreken in
West-Friesland kregen later den
zelfden naam van „koggen", waar
schijnlijk, doordat die streken in
ouden tijd verplicht waren, in ge
val van oorlog ©en bewapende
kogge te leveren de koggen wa
ren altijd binnendijksch en niet al
tijd Ingepolderd.
Later werd het woord „kogge"
verward mei „koog", welk laatste
woord op zich zelf ook een soort
polder be toekent.
De benaming „banne" of
„ban" komt zeer veel voor.
Dit woord vertoont in zijn oor
spronkelijke beteelcenis het meest
overeenkomst met „ambacht"
„banne" of „ban" toch beduidde
in den ouden tijd eveneens een
rechtsgebied, meer speciaal het ge
bied, waarover zich de rechtsban
van den Ambtenaar uitstrekte
in lateren tijd werden de ban-ge-
b leden tot even zoo vele afzonder
lijke polders.
Het woord „ambacht" is meer
oij voorkeur de polderbenaming
in het o u d© Zuid- en Noord-Hol
land tot en met Rijnland e;n Weer
deni
Hierboven spraken we reeds van
het woord ,.,koog", W© kennen
hiervan'geen bepaalde afleiding
we herinneren in dit verband
aan den plaatsnaam Koog aan de
Zaan.
Het woord „braak" heeft geen
inde re beteefcenis dan de welbe
kende van „onbebouwd", „braak
liggend", terwijl „broek" (het
broek) in het algemeen beduidt
drasland, moerassig land, ien dn
meer enge ren zin (de broek) het
laag, langs rivieren of beken ge
legen, al of niet ingedijkt groen
land, dat 's winters" onder water
Staat.
Sinds ©enigen tijd is het anders
zoo rustige "en vreedzame dorpje
Warmenhiiizên het terrein van. een
vrij feilen strijd.
Óm iets, waarover sinds
de onderwijsgelijkstelling eigenlijk
geen strijd meer gestreden mag
noch ook behoeft te' worden
om het volkomen gelijk gestel
de recht n.I. van de bijzondere, i.e.
Katholieke School, om het recht
der katholieken uitvoering te
doen geven aan de leenmaal aan
genomen en in het staatsblad gepu
bliceerde wét, welke dén katholie
ken alsook iedere andere ge
zindte uitdrukkelijk het recht
toekent, ei gén scholen te stich
ten of te doen voortbestaan onder
dezelfde begunstiging van Rijks
wege' als voorheen en nog aan de
openbare school .werd en wordt
verleend.
De kwestie is misschien voor
al voor de toekomst, als wanneer
wij de tegenstellingen zich nog
méér zullen zien toespitsen al
lereerst 'van beduidend plaatselijk
belang, doch van nog gróót er
belang .gaat zij ons 'toeschijnen,
wanneer" wij er in zien (an dat
moéten wé wel) een bedenkelijk
verschijnsel van meer algemeenen
aard, een verschijnsel, dat erop
wijst, hoe men zich in sommige
kringen bij de verkregen onder-
wijsbeVrediging maar bezwaarlijk
neer kan leggen, hoe men poogt
aan de gevolgen van die rechtma
tig verkregen bevrediging te ont
komen >eu zich' weigerachtig toont
om op loyale wijze de nieuws wet
tot uitvoering te laten brengen.
Een poging tot unfaire "sabota
ge derhalve."
Het lijkt ons goed en nuttig, dat
wij Kath. ons, van stonde af aan
tegen een dergelijk® poging zoo>
krachtig mogelijk te weer stellen
wij mogen ons het ons thans toe
komende recht op géén wijze la
ten ontfutselen onz:e vaderen en
wij, wij mogen niet ve rgeef s
betheéte van dein schoolstrijd ver
dragen hebben, wij mogen de vele
©n groot© offers, in het"belang van
het bijzonder onderwijs gébracht,
niet prijs geven, nu wij eindelijk
die ari zware tijden gebrachte of
fers ©enigszins erkend en Vergoed
mogen zien.
"Daarom nemen wij de Warmen-
huizensché' kwestie zeer ernstig op.
Wat is te Warmtenhiiizien het
geval
Daar bestaat sinds jaren en ja
ren één openbare school, waar de
kinderen van katholieken, protes-
tantschen en vrijzinnigen huize te
zamen school gingen.'
Dank zij het feit, dat de over
groots meerderheid der bevolking
katholiek is, heeft men er katho
lieke onderwijzers, doch' overigens
is en blijft het een doodgewoem
openbar© school, een instelling,
welke wij. vanaf katholiek stand
punt Veroordeelen om meerdere
redenen.
Eenigen tijd geleden nu is van
katholieks zijde te Warmenhuizen
aan den raad het verzoek gericht,
wel te willen bevorderen, dat er
te Wannen huizen een school op
katholieken grondslag zal worden
gesticht.
De bedoeling zat daarbij aan ka
tholieke zijde voor om ten ein
de 'de kosten voor de gemeenschap
zoo laag mogelijk te Houden' het
huidige hoofdgebouw der open
bare school voor de Roomsche
school te Verkrijgen en het bijge
bouw (ter overzijde van den wég)
al dan niet herbouwd of Verbe
terd voor de openbare school te
behouden. Met het oog op de aan
tallen kinderen, welk© respectie
velijk van katholieken en niet-ka-
tholiieken huize te War men huizen
school gaan. was zulks heusch
geen onbillijk voorstel, geen on
billijke Verdeeling.
Het voorstel getuigde oj. van
zeer behoorlijke gematigdheid.
Toen ©en en ander echter be'
Lend werd, staken de protestan
ten en de vrijzinnigen da .hoofden
bijéén, en heftig werd er geprotes
teerd tegen de Roomscbe bedoe-
ling.
Zelfs dreigde men, de gemeente
op hoog© kosten te zullen jagen,
door ©en bijzonder vrijzinnig-proi-
testantsché school te eischen in
dien de Roomschen hun plan van
„paepsche stoutigheid" niet lieten
varen
Vooral de „Vereeniging tot be
vordering van VrijzL-protestantschla
belangen" onder Voorzitterschap
van Ds. Oterdoom kwam heftig in
actie l
Wii hebben ons afgevraagd
Welk© redenen lean mien" er te
Warmen huizen toch Voor hebben
7óp tegen het plan der Katholieke
school te keer te gaan
Wie zouden ons natuurlijk ook
op zuiver rechts standpunt kun
nen stellen en Zeggen we hebben
net recht, onze eigen school tè
eisch'en. uriï hipJiftoiM vinn «tAi
Rest nog'Het woord „waard", oiuuw Lc
feli Jiet .algemeen dq béteekénis éischfcn, wij jhjebheja ife&ttQtë Oinzjg
goede' motieven, waarvan wij der'
tegenpartij geen verantwoording
behoeven te geven en zonder over
de kwestie te debatteeren zullen
wii van ons recht praktisch ge
bruik maken.
Doch zoo stug willen wij ons
niet toornen wij staan in deze
kwestie trouwens te stérk, dan dat
wij geen debat zouden wiilea ge
ven.
Wat voert men te Warmenhui-
zen dan eigenlijk tegen het Room
scbe plan aan
We hebben het verslag in de bla
den bet, effende de „protest"-v erga
dering, op 19 Mei te Warmenhui-
zen door de „Ver. tot bevordering
der Vrijz.-prot. belangen gehou
den, zeer ernstig bestudeerd en
we moeten veronderstellen, dat op
dié vergadering toch zeker wel alle
bezwaren tegen het Roomscbe plan
lot uiting gekomen zijn.
Doch nu heeft het ons getroffen,
dat er absoluut geen enkel „hout
snijdend" motief naar voren is ge
bracht.
Wel is er veel in de ruimt© ge
schermd met „protestantsche", met
„vrijzinnige beginselen", wel is
er gesproken van „een bal, die den
vrijzinnigen werd toegescho.pt", ien
welke de hoeren ons beloven te
zullen terugschoppen, wel heeft
men er zich op beroemd, een ge
weldig „ruim standpunt" in te ne
men (sicdat men een ieder
ruimte wil geven, doch dan ook
ruimte voor zichzelf opeischt, -
wel hééft men heel onschuldig ver
klaard, dat ftven riet aanv'allen,
doch slechts zich verdedigen wil.
enz. enz.
Groote, doch holle woorden
Diewij! er absoluut geen aanlei
ding is om zoo. te spréken.
Willen wij uit deze protest-ver
gadering iets, dat op een bezwaar
lijkt, óp diepen, dan is hét de z.g.
duurte, welke het Roomsen© plan
met zich meebrengen zou volgens
Dis. Oterdoom.
Naar onze overtuiging slaat men
in zekere kringen té Warmenhui-
zen die duurte ai dan niet op
zettelijk veel te hoog aan voor
eerst is her onderwijs thans vrij
wel geheel Rijkszorg .geworden,
zoodat men niet d'en"indruk moet
wekken, als zouden juist de War
men huizlers voor dit geval moeten
betalen.
Maar toegegeven, dat er nu een
eenige belasting betaald zal moeten
werden voor de speciaal Roomscbe
^ohiocl de kosten worden do.or
het Rocïnsdhe voorstel zéér i a a g
gehouden waarom liceft men daar
tegen bezwaar?
Vroeger hebben de Kaffibis en toch
ook allemaal trouw belasting ns.aald
voor de docr hen veroordeelt!© open
bare school en bovendien hebben
de Katholieken in den lande zich
nog' de groote fmancisele. .offers „ge
troost voor het eigen Rconische On
derwijs!
Had men toen coir medelijden met
ons?
Zag men daar toen eenige onfc'n-
lij'ldieM in van Vrijzinnig© zijde?
Wei neen' men vond dat doodge
woon.
Het duurte-motief der tegenstan
ders krijgt een verdacht bij-smaakje
als we hen hooren dreigen:
„Ais de Roomschen hun plan door
zetten, dan zullen wij een vrijiz.-pro-
testantscihe School oprichten
Ziet ,u: dat zo,li nu in waarheid
niets' anders wezen dan een op-kos
ten-] agen van de gemeenschap.*
Zóóveel ernst is 't den heeren met
hun duurte-motiefze zeggen: we
weten wel, dat een vrijz.-proiestant-
stohe school (welke wellicht zou ko
men te bestaan naast een niet ophef
bare openbare school met 'n 'stuk
of 10 kinderen) want lang niet zeker
iSs' het dat alle niet-Katholiéke kinde
ren met Ds'. Oterdoom zouden mee
gaan) veel geld van de gemeensthapi
zal vergen, maar.... dan moeten de
Room'sOhen ook maar geen eigen
sktwd jwenschem
M.a.w.: Pag op, maak' geen Rco'rn-
sche School, anders zullen wij uit
wraak (of wat cok) de gemeenschap
op hoioge kosten jagien.
En zulke menschen durven erziteh
nu neg over beklagen, dat een spe
ciaal Roomsche School, (waar met
recht en reden naar verlangt
wordt en waarvoor de Katholieken
voorheen zooveel persoonlijke fin an
tiiëele offers fcradhten, terwijl ze even
goed meefcietaalden voor de apen
bare scho.ol), een ietsje ggld méér
zal kósten.
Het plan tot oprichting vjai een
Vfijz.-proitestantsclie s'dhool, een
dreigement uit wraak pf ,uit afkeer,
anders, niéts.
De heeren gietuiglen het imimiers
2elf, dat ze eigenlijk' gieen reden hiebi-
ben otn1 een Vrijz.-proif. School te
eischenze zij'n met de oipenb&re
s'dhool tevreden; (Dis. Oterdoom ver
klaarde zelfs> dat .„het openbaar on
derwijs hem1 Hef" was), uren heeft
geen bezWaar tegen de leerk'raclh-
ten, dat is alles botertje tot den
biqpimi
Voiorte lis men .bang gemaakt met
het „biezWaar", dat anders (iindien
er geen Vrij^-proif. gdhéol wordt ge
sticht) de openbare .school te Schoorl-
darn verloren zou gaande rede-
neerlng hieromtrent lij'kt ons; Vrij) vaagi
en zwevend, doch' we bfehoievan ons
met dit „hezaar" niet Verder bezig te
handen,, nu een allereerst deskundig
than als' het Hoofd dier schlaol, de
heer Dijken, uitdruiMiélijJc yterklaard
heeft, dat dait taioifi'ef vhn le.ugenacih-
%en en jtnfeSfeiijdmdeii nard fa
„SchOiOrldam loogt nooit gevaar',
heeft de heer Dijken naar hijjj zelf
zegt: pp zeer goede gronden ver
klaard. Ten slotte kwam in de be
wuste vergadering tot uiting de
vreesf dat de openbare school dc.or
een Roonische Raadsmeerderheid
stiefmoederlijk' behandeld zou wor
denI
Alsof de wèt niet da-ir is om te
dwingen tot behoorlijk' gedrag.
Alsof voorheen ook' niet een link-
sche Raadsmeerderheid de zegging
schap had over de school, welke
ook (en voornamelijk) door Katho
lieke kinderen bezocht werd.
Alsof het in meerderheid Room
sche gemeentebestuur niet metter
daad getoond had; steeds loyaal en
fair te willen handelen, ook' ten op
zichte van andersdenkenden; als
of men b.v. niet een protestant be
noemde tot hoofd der openbare school
te Si.hoiorldam. nu de meerderheid der
bevolking daar grotestantsch ,is,
als, of men b.v.niet to t tweemaal
toe een protestantsc'hen directeur aan
de gemeente-gasfabriek' benoemde,
terwijl er ook goede Roomsche sol
licitanten waren.
Ziellier alle door ons uit de pro-
testvergadering opgediepte „be
zwaren" besproken
Wat blijft ©r thans van de be
zwaren zelf en van de eerlijkheid,
waarmede1 zij naar voren gebracht
zouden zijn, óver
Hebben de vrijzinnigen dan in
derdaad geen enkel bezwaar
ja, waarlijk wel
Én een heel ernstig ook
Maar ze wachten zich wel, het
royaal te bekennen
Hun bezwaar is.... ds afgunst,
de anti-paapsche afgunst, de ou-
derwetsche haat tegen de Room
schen
Maar met dat bezwaar zal en
mag Roomsch Warm en hui zen
geen rekening houden.
Nocii ook de Raad dier ge
meente.
IIOOR N.
ENCYCLIEK-MEETING.
In do Parkzaal werd Zondag j.l. een
groote Encycliek-meeting gehouden ter
gelegenheid der 30-jarige herdenking
yaa do uitvaardiging der Encycliek
„Rerum Novirrunf'. Deze meeting was
maericht op iniliaiiel' van den 11. K.
Volksbond en. zou worden voorafge
gaan dour ecu betooging onder begelei
ding v.a,n do Harmonie „Appollo". De
opstelling voor de groote demonstratie
li,ad plaats om 1 uur op het Doelc-
veld. I)oor alle lï. IC Vereenigingen
werd: hieraan deelgenomen. Ook zi-
pfin wij de ,a,fd. Volksbond van Enk-
huizen. Alle vereenigingen droegen
voorop hun vaandehden banieren. Hc-t
Cestayr van den Vrouwenbond had in
Iwb'ii .landauers plaats .genomen. Een
m,psi£ menschen slpüd 'bij den ingang
van liet Doelenvéjd reeds tc wachten.
Is -de traditie van iederen optocht:
eerst Gouw, daarna Gr. Noord, zoo.
werd hiervan afgeweken tot veler te
leurstelling. De optocht ging over liet
Gouw, Oost-Gerrilsland over liet Hoofd
naar hel Gr. Noord, over het Breed,
Achterweg, P.aadc, alwaar twee .sprekers
heL. woord zouden voeren. Bij den in
gang van de Parkzaal zagen wij reeds,
dat hier alles keurig gereed was; alle
tui'els 'bevatten een bouquet levende
bloemen, verder was het tooneel keurig
troon en hingen door de zaal verschil
lende spreuken, n.I: „Een goed lid
verzuimt hooit de vergadering", „Wees
trouw iid van uw organisatie", enz.
De Parkzafh was tjokvol. Toen alle
gezeten waren gaf „Appollo.' een
pr.achl-muzieknummer ten gehoore.
Daarna, opende de Voorzitter van
den R. i\. Volksbond ,ald. Hoorn, de
heer Angenent, de vergadering met den
Chnslelijken groet, roept hel welkom
toe lol alle aanwezigen, jm het bijzon
der lot de sjirekers en brengt ook zijn
dame ,aau de velen, die er toe hebben,
bijgcuragen de zaal te versieren, vooral
de heeren C. Bakker en P. Bloem.
Spr. memoreert wat door het Rerum
Novarum is verkregen ook voor de
arbeiders.
Daarna verkreeg de heer E. Schaa-
l'er, H.B. Voorzitter va,n den R. K.
Mela.albewerkersbond, 'het woord, met
het onderwerp: „De R. K. "Vakorgani
satie."
De sjvreker begon zijn rede met te
wijzen op ae groote beteekenis v»n den
optocht.
„Een hechte R. K. organisatie is een
waarborg voor de volkswelvaart" ziet
spr. .als spreuk op een schild liaingen
en dit is een juiste uitdrukking. Dank
moet zeker ook gebracht worden aan
de Encycliek Rerum Nova,rum, waar
door de orde en het gezag gehand
haafd blijven, want dit is in het be
lang van de volkswelvaart. 'De R. K.
arbeiders hebben begrepen, wat hel
Rerum Novarum is en dat het moet
toegepast worden.
Een verheugend teeken is het, dat
■ons land de keur heeft in zooveel R. K.
organisa,lie's.
De R. K. "Vakorganisatie is niiet- ver
politiekt, zooaïs de N. V. V., maar ons
doel is de volkswelvaart tc waarbor
gen. (Applaus.)
Wij schromen niet om hier te zeg
gen, dal onze organisatie sterk staal,
oc a.rbeia en het terrein wordt ai g'roo-
ler gemaakt, om steaks internationaal
te strijden. „Alles herstellen in Chris
tus" is het doel, doch dan moeien de
vakorganisatie's van alle landen één
groote R. K. "Vakorganisatie zijn. De
grondslag van die organisatie is het al
oude Roomscbe beginsel. De betoogin-
gen zijn van onafwijsbaar nul Er zijn
er die zich schamen om mee te ioo-
pendit zijn geen R. K. van 20 karaats.
Wij iüpeten de medewerking en geesl-
drift hebben van allen, het gaat voor
ons geestelijk en lijdelijk welzijn. Wij
zijn bekend door de offervaardigheid,
dit moeten wij blijven handhaven. 'Vij
moeten enthousiast medewerken en
geestdriftig zijn voor de R. IC zaak.
Al zijn er geen R. IC Geestelijken aan
wezig, toch moeten wij' de geestelijke
adviseurs dankbaar zijn voor nun
groote medewerking. De taak, die ons
wacht, is groot, wij hebben twee we
gen, n.I. de solidariteit, wat in zich
sluit het bedrijfsradenslelsel; de an
dere is het socialisatie-idee, wat als
grondslag heeft de klassenstrijd.
Het doel van het Bedrijfsrdden-
slelsei is in het belang der welvaart,
dat is en moet ons streven zijn. De
socialisatie is en bestaat uit uiterst
rechts en uiterst links, zij kent geen
plichten, dat is uit de tijd. Zoo ziet
men, dat dit "doel reeds in strijd is
met ons beginsel. Spr. eindigt zijn rede
met ae hoop uit te spreken, dait deze
demonstralie moge zijn in het belang
van het godsdienstig leven, het chris-
tefijk beginsel en de volkswelvaart.
Wij kennen geen klassenstrijd, die wij
verwerpen als onso-laal, nnti-godsdien-
stig en anli-inaaitschappelijkhet is te
danken aan de encycliek, dat er maat
schappelijke welvaart lieerscht niet al
leen voor ons allen, maar door allen.
De Voorzitter dankt den spreker,
waarna even werd gepauzeerd en „Ap
pollo" zijn prachtige muziek liet hoo-
ren.
De heer M. Krijgsman, Wethouder
van 's-Hertogenbosch, kreeg daarop het
woord en riep het welkom toe aan zijn
oud-sta-dgenooten. Hét deed spr. een
genoegen te worden ultgertoodigd vcor
den II K. Volksbond, afd. Hoorn, om
mee te jubelen bij het Encycliekfeest.
Als onderwerp had spreker gekozen:
„N.ai dertig jaar."
Sj>r. stelt eerst verschillende vragen,
n.I. of men de toestanden kon van 50
jaar terug en hoe in dien tijd de ver
houding der werknemers tegenover dc
werkgevers was.
é.pr. gaf versetiihende voorncelden
van toestanden, die er vroeger waren,
toen de arbeider als materiaal werd ge
bruikt en wijst daarom op de Enjy-
eyliek „Rerum Nov,arum", het initiatie!
van Paus Leo XIIJ, die nier zoo ont
zettend veel verbetering heelt gebracht.
Het roer van nel economisch leven
moest en werd omgeslagen.
Leo, XIII, de sociale werker, zegde
toen jh^proletariaat toe, dat Z. II. aan
een groot werk bezig was, wat in het
belang was van de volkswelvaart. Als
een donderslag ging deze belofte naar
builen en kwam men eerst bij tiental
len bijeen, thans rijgen millioenen zich
reeds bijeen.
De schitterende demonstratie Ie
Utrecht was hiervan geluige. Het vraag
slsuk wat ons bezig houdt, is niet de
sociale opbrengst, maar de sociale ver-
deeiing. Wij moeten medewerken met
onze Roomsche beweging in deze arme
maatschappij, dat het groote geluk door
ons allen bereikt wordt en kan worden.
Dc Katholieken hebben den eersten
slap gedaan om die verdeeling zoo
redelijk mogelijk te maken do,ch dit is
een groot werk, waar jaren mee zijn
gemoeid.
DgcIi eene zaak moet vooral niet uil
het oog worden verloren, n.I dat wij
overal den echten Katholieken geest
bewaren. 1921 is er aanleiding' voor ge
weest, n.I liet eeuwfeest der Derde
Orde, de geest van verdraagzaamheid
eii nederigheid. Ons j>a,st de geest van
nederigheid, laten .zij ons maar uit
lachen, en spr. herhaalt wat Pater Ba-
romeus de Greve in den Bosch heelt
gezegd: „Laten wij nederig' zijn zoo
als Franciscus was!"
Na deze 30 jaar, wat moeten wij nu
doen? In korte tijd moet beslist wor
den de definitieve weg, die genomen
moet worden. Bedenkt hst wel, de lijd
waarin wij jeveii, is geweldig, voorat
de kinderen moeten gereed zijn voor
den strijd, daarom vraagt spr. aan dc
vergadering alle medewerking om al
de vereenigingen tot bloei te brengen.
In een aardige peroratie wijst spr.
op den roep van het in nood verkee-
rende mcnsehdoim en sluit zjjn rede
met de aanwezigen toe te roepen:
ziet verder dan de veste van Hoorn,
want het sociaal jwobleem is groot!
Nadat „Appollo" nog een muziek
nummer ten beste had gegeven, dankte
de Voorzitter dc Pers, „Appollo" en
alle aanwezigen en sloot dc vergade
ring.
DE NIEUWE GASOVENS.
Wij 'ontvingen van B. en W. een
noooigiiig' tot het bijwonen, van de offi-
cieele inbedrijfstelling der nieuwe gas-
ovens, oj) heden (Dinsdag), des mid-
aaigs te half twee. 'L j
HOOFDPRIJZEN.
De hoofdprijs va,n de verloting, ge
houden in de Ambachtsschool, is ge
vallen in Berkhout. De heer B. Haas,
landbouwer, was de gelukkige win
naar. De hoofdprijs was een nieuwe
boerenwagen, doch daar de gelukkige
dergelijk materiaal niet gebruikt, heeft
hij deze overgedaan aan den heer S.
Engel, Keern, Hoorn, den wagenmaker
zelf. De 2e jirijs is dijk in Berkhout
gevallen.
VENHUIZEN.
VENHUIZEN. Raadsvergadering'
Na opening door dan voorzitter wor
den de notulen gelezen en ongewij
zigd vastgesteld.
Ingekomen is o .a.
Van de plaatselijke af deeling van
riet Witte Kruis verzoek om de voor
bet magazijn stroom to mogen ge
bruiken tegen den koelenden prijs
of zoo mogelijk' gratie, te verstrekken
Wordt besloten genoemd magazijn
als aboaneinentsgebruiker aan te
merkten.
Adres v.an het comité voor de te
EnkRuizien fc® houden, tuiubouwten.
1 toonstelling om het toegezegde be*
drag in het waarborgfonds te ver*
Imogen.
Algemeen is men van moening dat
het toegezegde bedrag (f 200) voor,
onze gemeente voldoende is, en her
sluit afwijzend te beschikken.
Van de schoonmaakster der school
lokalen to Venhuizen, verzoek omI
tengevolge het in gebruik nemen
van een vierde lokaal, hare jaarwed
de met Ingang van 1 April j.l. met
f50 te verhoogen.
Met algem. stemmen toegestaan.
Van de gemeente-veldwachter, ver.
zoek om verhanging' van jaarwedde
en hooger bedrag voor het onder
houden vhü zijn rijwiel.
B. en W. stellen voor, bedoeld rij-
wieloinderlioud met f25 per jaar te
verhoogen en op het eerste giedte©ltö
van het verzoek afwijzend ta be
schikken.
De heer Ham stelt voor, ih af
wachting van het regeeringshesluit
op het rapport der Staatscommissie
1100 gratificatie te verleenen.
De hoer Ruijter zegt, dat nog
kort geleden een verzoek om vrjè
woning is afgewezen, en er na dien
tijcl geen andere redenen tot ver
hooging zijn gekomen en verklaart
zich met het advies van B:. en W.
te kunnen vereenigem
Door den heer Groot wordt opga
merkt, dat de meeste land- en tuin
bouwers, benevens bijna alle land
arbeiders in die bedrijven, een la
ger inkomen hebben dan de veld
wachter, reden waarom bij geen vrij
heid vindt tot de gevraagde verhoo
ging' mede te werken.
De heer Ham zegt, dat daaren
tegen door de veehouders groote win
sten zijn en worden gemaakt, en zijn
inziens het voorstel- veldwachter nog
vrij billijk is to noemen.
De heer Konijn stelt vcor, liet rij-
wieioinclerhoud met f59 per jaar to
verhoogen. De voorstellen Ham en
Konijn worden achtereenvolgens met
5 tegan 4 stemmen verworpen, en Hat
voorstel van B. er W. aangenomen.
Ingevolge de circulaire van Ged.
Staten wordt besloten het vermenig-
vuldigingscijfer der heffing hoof de-
lijken omslag, over het jaar 1921'22
te bepalen op 1.4.
De af- en overschrijving begreo
tingakO'Ston 1920 tot een totaal van
f512.68, benevens onvoorziene uit
gaven van dien dienst tot f 401.811/2'
worden goedgekeurd.
D© vijf jaar lijksche herziening poli
tieverordening. enkele artikelen wor
den gewijzigd, en sommigen inge
trokken, terwijl op- voorstel van den
heer Ham oen nieuw artikel wordt
ingevoegd, waarbij het wordt verbo
den om a.an personen die drie of vier
malen wegens openbare dronken
schap zijn veroordeeld, sterken drank
ie schenken of te verkooptn.
De verordening- op de heffing van
Leg'ös ter secretarie geheven en op
do verrichtingen bij den Burg. Stancl
Verschillende verrichtingen ten dien
ste van liet publiek, tot heden koste
loos verstrekt warden, bij nieuwe
verordening met leges belast, terwijl
d© kosten van huwelijksvoltrekking
op dagen of wien waarin dit niet
kosteloos geschiedt, wordt verdub
beld.
Do lichamelijke oefening bij het
openbaar onderwijs. Op voorstel van
B. en W. wordt met algemeene stem
men besloten, de vrijstelling bedoeld
bij art. 195, 2e der lageroaderwijsi-
vvot bij Ged. Staten aan te vragen.
Het s'.roomleveringscontract en do
huur der transformatorgebouwtjes De
voorzitter zegt, dat het P. E. N. on
geduldig begint te worden en graag
d© gsteekende contracten zou ont
vangen; het Dag. Bestuur zou ech
ter omtrent de zaak graag nog meer
dere inlichtingen hebben, en daarfloar
liefst een persoonlijk onderhoud wen
schen; men besluit, het P. E. N,
daarom te verzoeken.
Be voorzitter met den administra
teur van het G. E. B. worden aan
gewezen voor bedoelde gedachfcenwis;-
seling.
Het voorstel van liet Dagelij ksch
bestuur tot opheffing van het le-
vensmiddelenbedrijf, wordt zonder
hoofdei, stemming aangenomen.
D© voorzitter brengt zijn warmen
dank aan den administrateur a'i het
opgeheven bedrijf tooi- ae accurate
wijze waarop het bedrijf te beheerd
geworden.
Bij d© rondvraag verzoekt de lieer
Boot niet meer 'si avonds te verga
deren, aangezien hij in plaats van
8 uur dan wel 16 uur arbeid ver
richt.
D© heer Blokdijk vergadert bij
voorkeur 's avonds.
Die hoer Ha.m vraagt inlichtingen
omtrent de bender, g van oorrespon
dent der Arbeidsbemiddeling; in ge
volg© deze vraag wordt een verorde
ning en instructie vastgesteld en
zullen B. en W. nu zoo snoedig
tot benoeming overgaan. Verder
vraagt do heer Ila-m inlichtingen om
trent dé verordening op de levering-
van electrische stroom in verband
met de meening- van den administra
teur.
D© voorzitter zegt toe, naar een
en ander te zullen onderzoeken, cal
zoo mogelijk de betreffende veror
dening te zullen verstrekken.
Door den heer Konijn wordt ver
zocht ©enigen voortgang te maken
met do plaatsing1 van den motor,
inzak© watervoorziening aan het Wij-
ver, benevens, oim wanneer 's avonds
mio©b worden vergaderd, dit niet voor
half acht te doen.
Dö voorzitter zal aan .beide ver»
Hoeken zooveel mogelijk voldoen.
Hierna sluiting,
