„ONS BLAD BUITENLAND. Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: j£5SS' De reactionaire" minister. Do as Kamerverkiezingen. KH'II I .HTON btitier ¥alsciie ¥iag No. m MAANDAG 13 JUNI 1921 14e JAARGANG Abonnementsprijs: Per kwartaal voor Alkmaar ••••••f 2. Voor buiten Alkmaar ••••««•••f2 85 Met Geïllustreerd Zondagsblad 0.^0 f liooger. ADMINISTRATIE No. 433 No. 633 Advertentieprijs: Van 1 5 regels f 1.25; elke regel meer f 0 25; Reclames per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor- uilbetaling per plaatsing f 0.60. aanvrage gratis een polis^eristrektTweTke hen verzekert tegen ongevallen tot eer.' bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200,—, f 100,—, f 60,—, f 35,—, v 15, Naar aanleiding van de criculaire van Minister Aalberse over de noodzakelijkheid van beperking van overheidssteun bij den woningbouw, zijn de pennen los gekomen en de monden opengegaan. Aan den cenen kant staan de Vrij-liberale organen, clie den Minister prijzen, doch al leen om den eigen lof tc kunnen zingen van: „Wij hebben het al zoo lang zien aankomen, dat het mis moest loopen; wij hebben al zoo lang gewaarschuwd". Of wel: „wat nu gezegd wordt, komt veel te laat; de woningpolitiek is al reeds onher roepelijk bedorven". Aan den anderen kant staan de natuur lijke vijanden van onzen Roomschen Mi nister, de sociaal-democratische organen en vcrecnigingen, die schrijven of in mo- tie's neerleggen, dat Nederland met de laatste ministerieele circulaire met volle zeilen de reactie te gemoet vaart. Het is dus voor Minister Aalberse: pas op je „vrienden" en Iet op je vijanden. Speciaal aan deze laatste de „vrien den" bovenbedoeld worden, blijkens iedere nieuwe stembusuiislag al minder voor se- aeus genomen in ons land maar zeer bijzonder aan de uUra-democraten van allerlei schakeering, had de inleiding der circulaire toch iels moeien zeggen. En met wondere eenstemmigheid valt al wat rood is of roode neigingen heeft op de besluiten der ministerieele beschikking aan, zonder op de motiveering te letten. En in die motiveering werd toch nauw keurig becijferd, dat op het oogenblik een productie van 90.000, zegge negentig dui zend woningen met steun van Rijk en Ge meente in gang is of weldra mag worden verwacht. Daarin wordt verder met een duidelijke becijfering aangetoond, dat het woningte kort in ons land ongeveer 52.000 woningen bedraagt, zoodat er, r.a voltooiing der 90.000 woningen met overheidssteun, een overschot komt van 48.000 woningen. Er is dus voor verdere onbcwoonbaarvcrkla- ring en tegengaan van samenwoningen nog een prachtig perspectief. Voorts wordt in de inleiding van Minis ter's circulaire aangetoond, dart er, voor den bouw der nu reeds onder handen zijnde woningen slechts pl.m. 28.000 bouwvakar beiders in heel ons land beschikbaar zijn, waardoor de voltooiing eerst over twee jaar kan worden verwacht. Het zou dus een dwaasheid zijn, om nn log nieuwe aanvragen in behandeling te nemen. En loch is de „reactionaire" mi- nisier daarioe, blijkens haj slot van zijn circulaire ook nog bereid, mits de nood zakelijkheid daartoe in een bepaalde ge meente kan worden aangetoond en de be- noodigde arbeidskrachten beschikbaar zijn. Dit alles moest voldoende zijn oin aan te loonen, dat het onverantwoordelijk is verder millioenen te voteeren voor wo ningbouw, bij den to;h reeds zoo bedenke- 'ijken toestand v-n 's-lanc!s financiën. Maar, zeker nu wij ^1 weer de groote verkiezingen in zicht krijgen, wordt deze dwingend noodzakelijke beperking aange grepen om een Minister, die mei zijn ar beidswet, een der voortvarendste politici van den lastrien tijd is gebleken, voor „re actionair" uit te maken. Wij zijn toevallig in staat om over de werkzaamheden van Minister Aalberse op woningbouwgebied cenigc zeer frappante cijfers mee te deeten. Vanaf het inwerking treden van de Woningwet (1902) tot einde 1517, werden gebouwd met overheidssteun: Hieruit blijkt dus. dat vóór hel optreden van Minister Aalberse in den tijd van zestien jaar 87305 woningen werden .ge bouwd met overheidssteun, waarvoor een bedrag van ruim f 98 milliocu uit de schal-, kist als voorschol en bijdrage werd toege staan. Toen kwam de „reactionaire" Minister Aalberse en in 2J-4 jaar lijd wist hij voor ruim 37.000 woningen een bedrag van meer dan f 230 millioen voor woningbouw be schikbaar Ic stellen. Het is natuurlijk niet onze bedoeling om onze roodgetinle landgenoolen te overtui gen van hun „vergissing", wanneer zij iu d- jong3te circulaire van Minister Aalberse eenigc recationaire bedoeling zien. Wan neer iemand onzen Minister van Arbeid, die met zijn sociale wetgeving tot het uiterste van Nederland's economisch kun nen is gegaan, beschuldigt van „reactio naire" bedocliugen, is hij willens en we tens een lasteraar, waarmee niet te praten valt. Wie dit op het gebied van den woning bouw ook nog eens gedemonstreerd wil zien, heeft aan bov,*-"'innde eijl'ers zeker wel voldoende. 37305 woningen voor f in 1918 werden gcb. 9013 woningen voor f in 1919 werden geb. 13G52 woningen voor f in 't le halfj. 1S20 13811 woningen voor Dus totaal: 98.111.G22.83 49.525.709.71 92.121.791.10 90.515.834.69 74411 woningen voor f 330.277.953.34 De laatste vergadering van de R. K Kieskring-organisatie te Haarlem ge- houd~i, verliep niet zoo vlot ais ik wel gewenscht en verwacht had. Hierdoor viel het mij moeilijk aan het slot iets in het midden te brengen, Wat ik toch gaarne had willen zeggen en waarvoor ik thans de gastvrijheid der N. H Crt. inroep Het komt mij n. 1. voor, dat vj ditmaal nog vroeger dan de vorige maal het geval was,, met de voorbe reiding der verkiezingen moeten be ginnen. Het aantal kiezers is sinds 1918 be- !angr.,k uitgebreid door het vrouwen kiesrecht en hoe prooter de massa, hoe moei!' ker het - n zal haar in te lichten, haar in beweging te brengen en ten slotte haar te begeesteren Men onderschatte vooral ditmaai die-taak niet. Daarom moet er tijdig begonnen worden, opdat hét uitge breide kiezerskorp' volgens een vooraf ernstig bera.md plan intens zal kun nen worden bewerkt. Voor die bewerking is in de eerste plaats noodig, da. de candidaten be kend zijn. Zulks biedt natuurlek op d"S vergaderingen in de locale kiesver- eenigingen zijn groote voordeelen. Vervolgens heeft men bij vroegtijdige candidaatsteiling een ruim e van tijd om aiierwege voor de kiezers op te treden,, want het is toch zeer gewenscht dat de candidaten zelf bij de te voe ren propaganda door middel van spreek beurten het leeuwenaandeel voor hun- r.e rring nemen. Bo a heeft een tijdge candi- daatste' ook no het voordeel, dat de acne valt midden in het winter seizoen, he welk zich bij uitstek voor het doel leent, terwijl, wanneer de can didaatsteiling wordt verschoven, een belangrijk deel van den si jd, met zijn veeltaljige vergaderingen in het veel minder geschikte voorjaar valt. O, wat zouden wij dien winter '21/'22 heerlijk kunnen benutten, mits maar bijtjds wordt aangevangen Is er dan ogen enkel bezwaar zoo vroeg te b ginnen Wij kennen er één Wanneer de candidaatsteiling zoo spoedig zou plaats hebben, zijn de w.jzigirigen in het Staatsprograrn nog niet bekend Tot die wijzigingen behoort het be langrijke punt van de publiekrechte lijke regeling der bearijfsraden. Wij wenschen, aldus zal men zeggen, te weten hoe de verschillende candidaten daarover denken, alvorens aan hen onze stem te geven voor de groslijst. Volkomen terechtin theorie! Maar meer niet,- practisch onge grond. Is het aan te nemen, alduavra- gen wij aan den onbevooroordeelden kiezer, dat wanneer dit pUnt op het program is geplaatst, ook maar één candidaat de onderteekening daarvan zou weigeren Dat komt niet voor. De kwestie der bedrijfsraden is toch immers gisteren niet uit de lucht ko men vallen En de candidaten zijn toch ook geen boschnegers uit Congo, van wie men nog nooit iets heeft ge hoord of gezien Bovendien hebben w.j de ervaring van 1918, toen de can didaten het laatste oogenblik voor de verkiezingen niet voor een enkele wijziging, maar voor een gansch nieuw program kwamen te staan En le verde het bezwaren op Immers neen Gesteld echter eens het ondenkbare geval dat het kiezerskorps iemand had gecandideerd, die ten slotte het katho liek program niet wil onderteekenen en dat zoo'n candidaat zoo onnoozel was een plaats op de groslijst te aan vaarden, zonder te begrepen welke consequenties dit voor hem ten aanzien van het R K. Program meebrengt ik stem gaarne toe dat het een on gerijmdheid is zulks te veronderstel len.. maar nemen w.j, het eens 'n oogenblik aan.... zou daartegen dan niets meer te doen z n Gngetw.jfeld De wijziging in het program za! zeker zóó tijdig komen om in zoo'n geval alsnog maatregelen te kunnen nemen. Ik-geloof dan ook. dat ik aan het ééne onwezenlijke bezwaar een veel te ruime plaats heb ingeruimd en dat er met klem op aangedrongen moet wor den, het samenstellen der groslijsten zoo tijdig mogelijk te doen plaats heb ben Mogelijk zaï hier overleg met het Bestuur van den Bond van R. K Kies kring-organisaties noodig z.jn zoo ja, dan hopen wil dat, de Besturen der Kieskringen Haarlem en Helder hier toe tijdig stappen zuilen doen. Hier geldtwie spoedig werkt, werkt dubbel. Haarlem. MICHIELSEN Gpper-Sileslë. De instelling een-er onzijdige. strook tussehen Duilsehers en Polen heeft voor treffelijke resultaten gegeven. De door de entente-oomraissie bevolen maatregelen zijn in den geest der instructies van ge neraal Lerond uitgevoerd. In l:eit midden vak hebben de opstandelingen zich op de gc'neele demarcatielijn terugglrokken o.p van tc voren vastgestelde stellingen. De onzijdige strook is voor 't grootste ge deelte bezet door Fransche af deelingen. Er wordt geen enkele botsing gemeld; zoowel de Polen ais de Duilsehers houden zich volkomen rustig. In de noordelijke en zuidelijke vakken he-ell de toestand een ander aanzien. Te Rosenberg, dat de Duilsehers voor de aankomst der Engelsclse afdceüngen had den hezot, hebben de troepen va-n generaal Hofer de Foolsche bevolking erg geringe loord. De Engeisehon nemen een lijdelijke houding aan. In het zuidelijke valk hebben de Duil- schero na sterke vuurvoorhereiding, een forschen aanval op de Pootsche stellingen gedaan. Dc verliezen zijn aan -weerszijden gioot. De Poolsche opstandelingen, die de ver wachte, doeltreffende bescherming v„n En'terrle-tnoepen tegen Duitsche aanvallen niet hebben gekregen, hebben na verbit terde gevechten Kandsz-in, Uj-est en Sla- wentzin hernomen, ten einde dien Duit- schen opmarsch in liet nijverheidsgebied te koeren. De Poolsche opstandelingen pnbliceeren een beroep op dc Engelsdhe soldaten, waarin o a. staat: Wij strijden tegen de Ententeregeeringen. Wij zijn nodh bolsje- wiki, nccih werklieden en landbouwers die voor hun vrijheid vechten en den dood boven terugkeer tot Duitsche sla vernij verkiezen. Wij witten u duidelijk maken dat ons doel is vrij en in vTcde in ons land te arbeiden. Het Berliner Tageblall verneemt uit Opipeln: Terwijl de Poten bezg schijnen den opstand- te tiquideeren, gaat de Poolsche pers voort te betoogen dat het industrie gebied aan Polen behoort te kooien. Kor- fanly's Grenzzeitung is door de Entente- commiss-ic venboden, maar in zijn nieuwe orgaan dc Wegweiser wordt geschreven: „Geen HÖfer, geen EscEieridh, geen Lu- dendorff zal de rijkdommen van het Op- per-Silerisdhe. industriegebied meer zien. Indien de bondgonoolen mochten gedoo- gen dat de brula-le macht van het Prui sisch mililairismc nog een-s in Oppex-Si- lezië haar overwinning vierde, zou zij slechts puinhoop-en en asdh vinden. In vrijheid ieven of ten onder gaan en in den ondergang alles begraven. Dal is op het oogenblik de 'stand van het Opper- SileziscSie vraagstuk De correspondent van het Berliner Tageblatt gelooft 'cdMcr. niet dat dit ern stig gemeend is, maar meent eerder, dat Korfanly een drnik op dé Enten-te. wiü uit oefenen. De Times meCdl: De Fransclhc reger?1 ring heeft op het Britsdhe verzoek om mee te gaan met Engeland en de gealli eerde militaire commandarden in Opper- Silez'.ë te machtigen zoo noodig 1-roepcn legen Poolsche opstandelingen le gebrui ken, geantwoord. Frankrijk antwoordt dat generaal Le rond instructies ontvangen heeft, om mei Engellscihen en Italianen samen te wenken maar het maakt eenig voorbe houd. Het nieuwe bericht, dat omtrent den toestand in Opper-Süezië Zaterdag te ver meiden viel, is, dat men toch van plan schijnt te zijn het geihcele Opper-Silezn- sdhe' gebied of althans hel industriege bied van opstandelingen te zuiveren. Dit zal lot op zekere hoogte een opgeven van liet plan1, der drie zones beteekenen. Vol gens de esne lezing heeft generaal Hen- nickor uitvoerige volmachten gekregen en is- hij v-an plan de opstandelingen r't grlheej O-pper-Silezië te verdrijven. Hij wordt daarin ondersteund1 door de Ita- liaanselhe troepen, die ten deele nog op weg ziin naar "Opper-Silezië, evenals aan zienlijke Engelsc-lhe versterkingen. De 'deskróndigen van de geallieerden verkla ren binnen de 10 dagen het gehcple in dustriegebied schoon te hebben geveegd van opslandeSingcn. Een andere lezing zegt, dat het plan bestaar weliswaar hel industriegebied te zuiveren, maar dan ha'lt te maken aan de Ten-s vam de dis- •tri'-len Tamowitz en Pless. De districten Pless en Rvbnik zouden ■dan in de hand van d-e Poolsche op standelingen blijven. Gevechten vinden nog we! plaats, maar ct wordt niet meer zoo leven cl-'g gevoch ten alsin de laatste -dagen,. De Duitsche zelfweerbaariieiid zal rzioh geheel terne trokken en, naar ver luidt, zou de geallieerde commissie liet hevel hebban gegeven dat zoowel de Duit sche zelfveerixtarhekl a's de Poolsche opstandelingen het veld hebben te mi jnen. Gedeeltelrft zou reeds aan dit bevel ziin voldaan. In'elk geval heeft men Ver een graadmeter voor het .gezag, dat de geallieerde commissie Dog hem, daar lihans voor het eerst een strikt beveü naar weerskanten is. uitgegeven. Aan Duitsche zijde geloof! men niet, dal de Polen hef bevel zullen cmvoteen en men hoont, dat dan generaal He-unieker zeeT energiek z-'i-l or.lrerl-en. De Dudlsëfce stemimingsnoli- li-e zou als flnnilyïeklking voor de Enge-1- sohe troepen dienen, ingeval men verder .moei opma-rclheeren. DE PROCESSEN TE LEIPZIG. Ramdohr, de student, is door het rijks- gerechtshof vrijgesproken. Schmidt, de president van den Senaat, heeft de vrij spraak als volgt gemotiveerd: De beklaagde werd er zeer van verdacht, dat hij jeugdige personen ettelijke malen had mishandeld. Die mishandelingen zijn echter niet bewezen. De verhooren der ge tuigen waren door overdreven bewerin gen hunnerzijds minderwaardig, en de ge loofwaardigheid werd daardoor aanmer kelijk verminderd. Het Hof is niet in staat om, op grond van één enkele getui genis, een bepaalde gebeurtenis vast te «tellen. Het kan echter alleen dan bepaal de strafwetartikelen toepassen als een straf baar feit bewezen is. Uil de behandeling is gebleken, dat de beklaagde heeft gemeend, plichtsgetrouw en rechtvaardig te handelen. Als dit echter het geval is, dan is de strafbaarheid van de daad vervallen. Daarna trad de president nader in de bij zondere gevallen en hij leidt laaruit af, dat de beklaagde zich niet had schuldig ge maakt aan een strafbaar feit. Ramdohr is onmiddellijk uit de voor- loopige hechtenis ontslagen. Nader wordt nog gemeld: De officier van justitie constateerde dat bij voorzichtige waardeering der verklarin gen van de minderjarige getuigen vaststaat, dat beklaagde in eenigc gevallen kinderen met riemen, met een stok en met de vuist heeft geslagen. Zoodoende heeft liij hen geprest tot bekentenissen. Het is echter niet de taak der veldpo litie, met alle middelen het leger te be sehermen; zij mag slechts middelen toe passen, die het aanzien van hel Duitsche leger niet bcnadeelen. Hierop volgde dc eisch van 2 jaar gevangenisstraf. De verdediger voerde aafi, dat Ramdohr niet volgens de strafwet, doch volgens oor- logsnoodzaak heeft moeien handelen. Wat zou R.'s generaal hebben gezegd, als ten ge volge der vrijlating van kinderen een Duifsch troepentransport ontspoord en lionderd-en soldalen gedood waren? R. had zich in dat geval niet kunnen veront schuldigen met d-e bewering, dat hij op grond van de strafwet de kinderen had moeten vrijlaten. Bij deze opmerking applaudiseerde de publieke tribune luidruchtig, waarop de voorzitter niet ontruiming der zaal dreig de. De verdediger bestreed voorts dc geloof waardigheid der minderjarige getuigen, wier verklaringen liij een aaneenschake ling van onmogelijkheden noemde. In geen enkel proces is zóó gelogen als in dit. Nadat het O. M. deze laatste bewering liad bestreden werd de uitspraak op be den bepaald. De milnwerkerssiaking in Engeland. Men acht het zeer waarschijnlijk, dat de mijnwerkers heden over acht dagen, weer aan het werk zullen gaan. De parlementaire medewerker van dc „Daily News" zegt dat de ministers ver wachten, dat de stemming meer zal be werken dan oen einde aan het geschil te maken. Zij zal, naar zij geloovcn, een werkelijker! en duuraamen vrede brengen aan de mijnwerkers en de algemeene her leving van handel en bedrijf bevorderen. Het gedeelte over aandeel in de winst in de voorstellen van de eigenaars wordt beschouwd als een merkwaardige vooruit gang dat vermoedelijk er toe bij zal dra gen den toestand van den sleenkolennij- verheid te consoli-deeren. TEGEN DE SANCTIES. Alle partijen in het Rijnland, van de Dmlseh-nationalen lot de meerderlieidsso- cialisten, hebben in een gemeenschappelijke vergadering te Könjgswinter een motie aan genomen, weik protest aanteekent tegen de bestendiging van de sancties aan den Rijn, legen de versterking der bezettings troepen en het gebruik van negers. Ten- gevotge van de sancties neemt dc werk loosheid onrustbarend toe en dreigt tot oen ramp te leiden. VEN1ZELOS. De „Times" meldt, dat Venizelos toege treden is tot de kleine commissie, die den raad van de federatie van volksveroenigin- gen tol bijstand zal dienen. Men denkt dat Venizelos verschillende landen zal gaan bezoeken om belangstelling te vrekken voor de federatie. Andere leden van de commissie zijn on der meer Robert Cecil, Viviani, Nansen, Ruffini. GEMENGDE BUITENL. BE RICHTEN. EEN P S EU DO -KO N ING. Misschien zulten sG-imig-e lez-ers zic/h nog iets van het optreden van den zon derling Lebaudy herinneren, die koning van den Sahara wilde zijn? Uit Nice komt thans bericht van een even zonderling heer, die echter tevens een op&khter is, en die zi-ch Lodewijlk I, koning van Tran» Kaïi'kasië en Vitanvalië noemt. Sedert e enigen tijd was de aandacht van dc poli» tie te Nice getrokken door het opfreder van den man, die zich dezen titel lockentw Zijn gebied is thans in de macht der sow. jets, maar in afwachting van een spoedige restauratie had hij maar vast voor eenige mi'lloenen bestellingen aan japonnen en hofmantels en diademen gedaan bij fir ma's ats Hedfern, Mappen, Webb, e.a. De man, die zich prins van VÜanval noemt, heet Laforge; hij is le Iionfleur geboren, zeven-en-veerlig jaar oud cn reeds her haaldelijk wegens oplichterij veroordeeld- 'De papieren, die er in de uiterst beschei den, door hem bewoonde gestoffeerde 'kamer in beslag zijn genomen, vulden een geheel rijtuig. Hel waren proclatmalies aan het T rans^Kaulta si stih e volk, ko- ninkJijko ordonnantiën; besluiten, waarbij ministers benoemd weiden; acten, waarbij ondersclieidingsteekens en waardigheden ■in liet leven geroepen werden; dekreten •tot vast stelling van de militaire unifor men, enz. De onechte koning had een jonge vrouw van lichte zeden lot minna res. Hij noemde haar zijn verloofde en een koninklijk besluit had haar tot prin ses van Ferghana, hertogin Maïkopp ge stempeld. In de Russische kathedraal zou den huwelijk, en kroning plaats hebben-, Lodewijk I, koning van Trans-Kaulkasic en Vitanvalië, was in correspondentie mei de kanselarijen en de legaties in Europa en Amerika; hij had hwa ^em.ïSÈ gcgeyeiv van. de on a fill a mkelijfkh eids-p ro c 1 aimat'ie van het koninkrijk en van zijn troonsbe stijging. Zelfs had hij modellen van post zegels ingediend bij den zetel van 'de wereldpost-unie te Bern. Laforge, zoo meldt de Petit Parisicn, is in 1918 tot vijf jaa? dwangarbeid ver oordeeld. Hij is thans cp beschuldiging van oplichting in hechtenis genomen, evenals zijn minnares, die van medeplich tigheid beschuldigd wordt. Als een staaltje van de onsympa thieke spilzucht, die ingeburgerd schijnt ie zijn bij dal van leden der Amerikaan- sche plutocratie, moge liet volgende gel den. Mevr. Anna T. Dodga le Detroit is do weduwe van den schatrijken motor fabri kant Horace E. Dodge. Het sshijnt dat de boedel door ciiTatoren bemeend wordt. De weduwe moet echter loven. Zij hóeft zich dus tot den rechter gewend met het verzoek om haar uit den boedel oen jaar geld loe te wijzen. Haar echtgenoot was. zeide zij, gewoon 1,000,000 doll, 's jaars le besteden voor hef onderhoud van hel gezin. Zij kon het trouwens niet doen niet minder dan 40,000 doll, in de maand. De rechter kon zich met die opvatting ver eenigen en stond toe, dal de weduwe een jaargeld uit de nalatenschap zal ontvan gen van 500,000 dollar. In Ts jeöho-Slow aki je zijn weder 500,000 hectaren land van groote bezitters dopr den staat in beslag genomen. Het groote gedeelte ervan zal onder de Tsje chische Jegioensoldaten verdeeld' worden. 99 procent van het in beslag genomen land ligt in Boheimen en behoort aan- adellijke geslachten of aan rijke burger families. Te Elberfeld heeft de politie een bende van negen bandieten ingerekend die al sedert welken in de builenwijlken der stad hun slag sloegen. Gemaskerd en met revolvers gewapend drongen zij 's nacht de huizen binnen en roofden er wat van hun gading was. De daders zijn. meest jongelui van bij de tiwintig jaar. Het comité van actie van de staats beambten in Italië, heeft lot opheffing der staking besloten. Van beden af zal het werk hervat woTdten. Men zal een beslissing van het conflict door het par lement afwachten. Naar men verneemt hebben groeoer van bankiers, -die hun werk maken vair internationale leeningstransacties beloofd dat voortaan bij alle transacties die der financieel en wereldtoestand raken, de goedkeuring zal worden gevraagd van de Amerikaansche autoriteiten. De Pruisische minister van justitie zal eerlang bij den Landdag een wetsont werp indienen, strekkende tot toelating van vrouwen voor het ambt van schepen en gezworene. VRIJ NAAR het duitsch. 17. Weer verliepen jaren. Uw vader had het gymnasium verlaten en was naar de uni versiteit gegaan. Hij studeerde rechtsge leerdheid, omdat rijn oom van meening was, dat grondige kennis van wet en recht hern later bij het beheer zijner uitgebreide bezilliügen zeer van nut zouden zijn. De oude heer was namelijk vast besloten zijn neef al zijn bezittingen te laten erven. Voor rijn halfzuster en haar zoon had hij in zooverre gezorgd, dat hij voor eerstge noemde c-en jaariijkscho rente had bepaald 100r '5°t geval, dat zij nog eens le voor schijn zou komen. By haar dood zou het recht op dit inkomen op haar zoon over gaan." Mevrouw Wallhagen maakte een pauze. Met kloppend hart volgden de b&de toe hoorders do woorden der moeder. Nooit hadden zij tot nu toe van dezo tante en haar zoon gehoord. Wal zouden zij nog yerdcr vernemen? toonde, gelijk u bekend is, in mijn leugd bij oen oude, ziekelijke nicht. Zij had haar klein fortuintje besteed o... er oen lijfrente voor 4e knopen. Omdat ik zelfnoodlottig zou worden. Mijnheer Brauns- arm was, was ik bij haar dood geheel en al zonder middel van beslaan. De geestelij ke, die haar van de laatste H. H. Sacra menten voorzien had, ontfermde zich over mij en verschafte mij een betrekking bij een dame, die ik in 't huishouden behulp zaam moest zijn. Het werd mij toegestaan, mede aan tafel le eten, maar overigens be handelde men mij als de overige diensitibo- den, met dat verschil, dat men mij meer werk gaf en minder voorkomend behandel de. Ik wil niet langer stilstaan bij dezen voor mij zoo harden tijd, maar u enkel ver tellen, dat ik in die familie het eerst uw vader ontmoette, die de vacantie bij zijn oom doorbracht cn herhaaldelijk in ons huis kwam. Hij zag het ellendig leven, dat ik leidde, en had medelijden met mij. In mijn veria lenheid was ik dankbaar voor ieder vriendelijk woord, voor ieder teeken van deelneming, en zoo ontstond, zon der dat ik het zelf wist, in mijn hart spoedig een warmer gevoel voor den ridderlijken jonkman. Dat dit gevoel beantwoord werd vermoedde ik niet. Hij keerde naar de uni versiteit terug zonder dat ook maar één woord, één oogopslag mij de gevoelens zijns harten hadden verraden. Weinige weken later kwam een gebeur tenis, die in haar gevolgen voor hem zeer berg ontving een brief van een onbeken de hand uit San Francisco. De schrijver stelde zich hem voor als zijn neef William Guthbridge, die gelijk zijn moeder hem op haar sterfbed verzocht had, zijn oom haar dood bekend maakte. Hij voegde er nog bij, dat zij in haar laatste uren herhaalde lijk van haar broer had gesproken, en hem van harte had vergeven, dat hij zoo meedoogenloos jegens haar was geweest. „Ik zelf echter," zoo eindigde het kor te schrijven, „kan onmogelijk de koelbloe dige wreedheid vergeten, waarmede u mijn moeder zoo lange jaren in ellende liet vergaan, terwijl n zelf alles in over vloed hadt. Daarom heb ik tot heden ge wacht met u te schrijven. Wat mij betreft, ik verlang niets van u, mijn arbeid in de goudvelden heeft mij wel geen rijkdommen verschaft, maar hij be waart mij voor gebrek. Misschien werpt u deze letteren, evenals die, welke mijn moeder met haar hartebloed geschreven had, verachtelijk of onverschillig in de papiermand het zij zool Ik heb einde lijk de belofte, die ik een jaar geleden aan een stervende gedaan heb, vervuld; dat is mij voldoende". Gij kunt gemakkelijk begrijpen, welken indruk deze tijding, deze verwijten op uw oudoom moesl-en maken. Zijn geldzending zijner genegenheid voor mij ie ontlokken.. was dus destijds verloren geraakt en hij kende zijn halfzuster genoeg om te welen, dat zij eerder van honger en ellende zou omkomen, <1 ,1 zich een tweede maal tot hem le wenden. Hij schreef aan zijn „„cf, verklaarde hem hoe de zaak zich had toe gedragen en verzocht heni over te komen. Na eeiiige weken gaf deze toe cn kwam. Zijn opvoeding was, gelijk men het on der die omstandigheden nauwelijks kon verwachten, zeer gebrekkig; maar door de vlugheid, waaTmede hij zich in zijne nieu we positie wist le schikken, door zijn vlijt, zijn ijver om hot verzuimde" in te halen, won hij het hart van den ouden oom, en toen uw vader bij liet begin der volgende vaeanlie op Guruguh aankwam, bevond zich de neef aldaar reeds volko men tehuis. Gelijk hij later zeide, maa-kle de jonge Guthbridge eerst op hem vol strekt geen gunstigen indruk. Hij had het gevoel alsof deze iels trachfte te verber gen, alsof hij een masker droeg; maar 'j hield dit wantrouwen voor onrechtvaardig en hatelijk, en spoedig waren die beide zoo verschillende jongelieden de beste vrienden. Guthbridge wist uw vader de bekentenis Dez-e had getracht z-e uit dankbaarheid j-cgens zijn oom en w-eldoener te onder drukken, omdat hij wist, d-ail deze nooit vrijwillig zijn toestemming zou geven tot een v-erhintenis van zijn erfgenaam met eeri arm meisje, dat ver beneden zijn stand was. Hij had daarom ook hesio-ten den om gang met de familie, waarin ik leefde, zoo veel mogelijk le beperken en iedere samen komst met mij 1e vermijden. Guthbridge echter poogde met alle maohl dit besluit te doen wankelen en uw vader aan le moe digen op den ingeslagen weg voort ie gaan. Hij lwwnnerde zijn neef aan de belange- looz-e liefde zijns o-orns, die immers niets anders dan -het geluk van zijn neef beoog de, en zonder twijfel zou Instemmen, wan neer hij zag, dat zijn genegen!...id niet een voorbijgaande luim was. Hij wees liem op mijn treurige posi-üe cn hoe 'c het een lafheid mij aan een slecht begre pen gevoel van plicht ten offer te bren gen, kortom, hij wist steeds nieuwe re denen te vinden om zijn moening le ver dedigen. Indien ik nu aan dien tijd terug denk, dan kom-t het mij voor, alsof hot gansche gedrag van den jongen Guihbrid- ge, meit.wien ilk door uw vader, keuris had gemaal»l. mij wanlrouwcn had moe'en in boezemen; maar ik was jong cn zonder ondervinding en twijfelde ni-ol het minsl aan zijn oprechtheid. Het zou mij te ver voeren, indien ik u den loop der gebeurtenissen tol in dé kléinste bijzonderheden wilde medcdeelen, ik bepaal er mij slechts toe u te zeggen, dat Guthbridge er in slaagde dc bezwaren van zijn neef weg le nemen. Hot toeval kwam zijn plannen te hulp. Uw vader vo-nd mij op zekeren dag in hit tere tranen; de dame, in wi-cr dienst ik was, had mij op zulk een wijze bel-eeddgd, dat mij geen keuze meer ovcThl-eef, ik moest hol huis verlaten. Nu had ik geen- tehuis meer. La-ter is dikwijls de gedachte bij mij opgkomen, d-ail Guthbridge zelf de hand in liet spri had, om mij z-co in verle genheid le brengen, dal zijn neef verpiio zou zijn zich open-lijk le verklaren. In dien het zoo was, heeft hij zijn doel bc- reik4. Uw va-der wilde nu, openhartig gelijl; hij was, zijn oom dadelijk de modedeeiing zijner verloving malken, maar Guthbridge liicld hom lerug. Hij s-'elde ons voer, da-t het een heilige plicht van ons was, den ouden ma zooveel mogelijk te sparen en hem slechts langzamerhand op het mis lukken van zijai lievelingsplan, de verbin tenis van zijn neef mol de dochter van een vriend z'üicr ieue'-d voar 1-u'üü.t.'ii.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1921 | | pagina 1