oms eimo"
BUÏTEMLAND.
BINNENLAND
G. G. G.
FEUILLETON
Oiiter Valsche Viag
14de jAaRGANG
a#
No. 216
MAANDAG 27 JUNI 1921
DAGBLAD
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - ïslefoon: SfFKe*!'
433
Abonnementsprijs;
Per kwariaal voor Alkmaarf 2.
Voor buiten Alkmaar f 2 85
Met Geïllustreerd Zondagsblad 0AQ f hooger.
wordt opTaanvrags"gratisTëën polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongev dien tot eert bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200—, f 100,—, f 60,—, f 35,—, f 15,A
Advertentieprijs:
Van 1—5 regels f 1.25; elkeregel meer f O 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor-('
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
II (Slot).
r In een vorig artikel li ad ik de eer hel
Geert Groote Genootschap bij katholiek
Nederland in te leiden. Een nadere voor
stelling vinde hier alsnog fiare plaats.
G. G. G. wil, als gezegd, evenals de En-
gclsche Catholic Truth Society „de katho
lieke waarheid op elk terrein door allen
doen kennen en beminnen" en wel door
middel van „Uitgelezen kleinere geschrif
ten", die het zelf zal uitgeven of van an
deren overnemen. Het zal die ook versprei
den „in grooten getale" zoodat ieder die
wil, de waarheid gemakkelijk zal kunnen
en door dc aantrekkelijkheid en handig
heid van het kleine geschrift ook zal wil
len achterhalen.
Ziedaar doel en middel.
G. G. G. wil de waarheid doen kennen
door allen. Dus ook door niet-kalholieken.
Maar toch op de eerste plaats door de
katholieken zelf.
Het G. G. G. gaat n.l. uit van de mee
rling, dat bij een niet gering deel van dc
onzen, aan kennis van hun geloof, hun
Kerk en öl wat daarmee samenhangt, nog
heel wat ontbreekt, en dat daarin een
voorname reden te zoeken as van het niet
of half beleven der katholieke waarheid
door velen. Het wil dus zijn licht laten
vallen op elk punt, waar het die waarheid
in het duister ziet, om het even of het ligt
op dogmatisch of ascetisch, sociaal of his
torisch terrein.
Uit het betere kennen zal van zelf voort
vloeien meerder beminnen en betere prak
tijk.
Grondiger kennis der H. H. Sacramen
ten zal noodwendig leiden tot waardiger
ontvangen; en wie doordringt in de betec-
kenis van het Missiewerk of de Liturgi
sche beweging of ook onze standsor-
ganjsatie leert bezien in het licht van het
Evangelie zal van zelf zich geroepen
gevoelen tot meedoen en propaganda.
Maar het G. G. G., dat de godsdienstige
ver heffing van ons volk als zijn eigenlijk
doel nastreeft, wil uit den aard der zaak
dat zuiver godsdienstig leven ook recht
streeks bevorderen.
Al noemt het de uitgave en verspreiding
van goedkoope jlevoliegeschrifljes ndet uit
drukkelijk, zooals de Catholic Truth Socie
ty dat doet (die dit soort werkjes zelfs
noemt op de eerste plaats) de ascese vormt
toch naast het dogma, geschiedenis en so
ciale wetenschap een afzonderlijk departe
ment, waaraan het niet in de laatste plaats
'zijne aandacht zal wijden. Men behoeft de
lange lijst van devotionalia in den Engel-
sehen cataloog over de H. Mis, Communie,
Rozenkrans, Gebed en Meditatie (met na
men daarachter van Moeder Loyola, Mgr.
Medley, Newman en Vaughan) maar even
in te zien, om èn ons bedoelen èn de re
delijkheid daarvan te begrijpen. Een ver
spreiding van dergelijke wc-rkjes op groote
schaal kan niet anders dan veel nut stich
ten.
Dat G. G. G. bij zijne uitgaven rekening
zal houden met dc verschillende behoeften
van leeftijd en ontwikkeling, ligt evenzeer
voor de liand, als dat het vóór alles zal
streven naar actualiteit. In een tijd b.v. dat
lïome oproept lot een algemeenc opleving
van den Franciscaanschen geest of door
onze sociale leiders verzamelen wordt ge
blazen rondom de banier der standsorgani-
saiie, zullen propagandistische geschriften
voor beide uilleraard op het program
van urgentie slaan.
Dit alles zal gebeuren met het oog op
onze katholieken, om geloofskennis en
geloofsleven van dezen op hooger peil te
.brengen. Het zal echter levens onwillekeu
rig andersdenkenden ten goede komen.
Om een dubbele reden.
Vooreerst, omdat de beste geloofspro-
paganda ongetwijfeld gezocht moét wor
den in het volle geleoLieven van hen, die
kef geloof bezitten. Verbeeld u eens, dat
de godsdienstoefeningen in onze kerken
overal even stichtend verliepen, als in de
Benediclijnorabdijen! Dat zang en gebed
r met den zelfden wierookgeur doortrok
ken waren, dal het geloof m de heilig
heid van plaats en handeling er zóó tast
baar tol uiting kwant!.... Wat 'n attrac
tie zou daarvan niet uitgaan!
Maar vervolgens: juist die kleine ge
schriften, die eenvoudig en helder oniz<arhei-
ligenvcreeling uiteenzeitSn, of een verkla
ring geven van de Misliturgie, bieden aan
velen onzer zoekende broeders en zusters
precies wat zij wenschen. De katholieke
waarheid spreekt voor znch zelf.
Is het niet opmerkelijk, wat James Brit
ten, de stichter der Catholic Truth Society,
o,p haar zilveren feest verhaalde: dat hij
en tal van mede-bekeerlingen uil de Oxfor d-
bcweging tot de Kerk waren gek oimen juist
door die goedkoope geschriftjes van dog-
matischen en ascetischen inhoud? Die
geschriften kwamen van Anglicaansche
zijde, ais de Tracts for the Times en The
Altar Manual, maar de inhoud was zuiver
katholiek en de nieuw-bekeerden waren
niet weinig verwonderd na hun overgang
te ervaren, dat dergelijke geschriften van
katholieke zijde nog niet werden uitgege
ven. Hij (James Britten-) sprak er over
met Mgr. Cologar en het was dientenge
volge, wijl men begreep, dat hier inder
daad de weg ter propaganda naar buiten
te zoeken was dat dg C.TS. in het le
ven geroepen werd. 1).
Dat de opzet niet -te grootsch is, werd in
ons vorig artikel reeds betoogd. De be
doeling is ndet te werken met hoeken,
maar met kleine geschriften en al amoeten
deze ook uitlezenzijn wij anders
van het „•beminnen" der katholieke waar
heid geen sprake kan zijn aangeschik
te krachten is hij ons, Gode zij dank,
geen gebrek.
Want dit moet wèl bedacht worden: het
Bestuur van G.G.G. stelt zich niet Voor,
zelf over alles te schrijven, het wil vóór
alles orgaiïisecrcn.
Het zal beginnen met de onderwerpen
vast te sleten, die behandeld snoeten
worden en daarbij gaarne in overleg tre
den smet vereeiïigingen als de standsorga-
nisaiies, die met de mentaliteit van groote
volksgroepen en haar geestelijke behoeften
van (nabij bekend zijn.
Hel zal verder nagaan, wat reeds voor
radig is en voor het wiet voorradige naar
geschikte schrijvers uitzien, die in zijn
geest de onderwerpen behandelen zullen.
Het zal eindelijk zorgen voor de grootst
mogelijke verspreiding.
Behalve de kerkportalen, waardoor al
wat katholiek is, minstens ééns per week
passeert, hebben wij onze vergaderlokalen,
waar een groot gedeelte van ons volk
penige malen 's jaars verschijnt, benevens
een heirieger volijverige propagandisten.
Echter zal hier vooral organisatie nooiig
zijn. Er moet een Genltralie komen, die o,p
doelmatige wijze de propaganda regelt
door het heele land. Wat waard is te ko
men onder ieders oog, moet ook gebracht
worden onder ieders bereik. Het vormen
van 'n raderwerk, dat dit bewerkstelligt, >s
naast het uitgeven der geschrifen
een hoofddoel van G.G.G.
En hiermee geloof ik voldaan te heb-,
ben aan de mij verstrekte opdracht en het
G. G. G. te hebben uitgeteekend zooals
het is, en onder Gods zegen hoopt te
worden.
Alleen moet ik nog een bede richten
tot allen, tol velen en enkelen.
Tot allen om aller sympathie. Wij wil
len werken voor allen, voor die ons allen
dierbare katibokJie waarheid; maar -wij
zullen dat gemakkelijker doen en ook met
meer succes, wanneer wij welen, dat ons
pogen mot welvvillen-dheid begroet wordt.
Daarnaast vragen wij iets van velen
Dat zijn de Besturen der Stands- en
Vakorganisaties, die ons kunnen voorlich
ten bij de keuze der onderwerpen;
de Besturen van Canisius, Liturgische
en Missievereenigin,gendie ons op allerlei
wijze met raad en daad kunnen steunen;
bekende en onbekende intellectueel en,
dtie in lnin welversneden pen het talent
'bezitten voor het vruchtbaarste aposto
laat;
en eindelijk de Besturen en Propagan-
daclubs, die het onmisbare en vaak zoo
lastig werk der verspreiding willen ver
richten. 2).
Voor hen allien ligt hier een prachtig
veld open.
Eindelijk hebben wij iels ie vragen aan
ennkclen, aan de met aardsche goederen
gezagenden, de gelukkigen onder ons, die
veel bezitten en dus ook veel kunnen
geven.
De Groot-aalmoezenier van Nederland,
Willem Prinzen, is ter ziele, maar zijn
geest is toch niet dood?
G. G. G. heeft 5000 noodig om te
begin hen, dali zal hel zicih zelf wel red
den. Waar zijn de 5 uitverkorenen die
met 1000 den grondslag willen leggen
voor dit grootsche missiewerk?
„Zalig de man, die het goud niet heeft
nageloo-pen; hij heeft wonderbare dingen
in zijn leven gedaan." (Eed. 31, 9.)
Maar wij mogen niet enghartig zijn.
Dat zou tegen den geest van het Evan
gelie zijn, dat den lof van hel penningske
der weduwe heeft gezongen.
Ook de kleinste gift zal dus dankbaar
ontvangen worden door den seerelaris-
penningmeoster, dr. Van Koevorden te
Gulemborg, bij wien men zich tevens voor
10 's jaar als begunstiger kan aanmel
den, met recht van deelneming aan de
Algemeenc Vergadering en graitis-toezen-
ding der uitkomende geschriften.
Zullen onlze beden worden ingewil
ligd?
Dominus providebit! De Heer zal- voor
zien!
Wij wachten niet, maar gaan terstond
aan het werk, het heerlijke doel voor
oogen: de Katholieke Waarheid op elk
terrein ie doen kennen en beminnen door
allen.
ALPH. APJENS.
1) Men begon met 12 pond sterling
en deze 3 boekjes: Morgen- en avondge
beden voor mensühen die weinig tijd heb
ben. Biechtgeheden voor kleine kinderen
en een Hozenikransboekje. Mgr. Gologan
zelf schreef spoedig (schrik niet, lezer!)
een brochure over Total abstinence from
a catholic point of vieuw: Geheelonthou
ding van een katholiek standpunt.
2) Prop agandaclub s die bereid zijn
imee te werken, kunnen zich van stonde
af aan opgeven bij den secr.-peiinn. Dr.
van Koeverden, Gulemborg.
VEEL LEVEN OM NIETS.
In verschillende plaatsen van ons land,
ook te Rotterdam en Leiden, werden ver
gaderingen gehouden in de Proleslantsche
kerken, om te proLesteeren tegen de Ka
tholieken, die vrijheid voor hun processies
verlangen.
Op die vergaderingen wordt, het spijt
ons het te moeten zeggen, maar het i s
zoo, gescholden en gescïiimpt.
Uit een en ander blijkt wel, dat die be
weging niet alleen tegen de processies ge
richt is. -
Men benijdt van anti-papistisclie zijde de
opbloeiende Roonisehe beweging welk'
dank aan de beginselen van vrijheid, een
vooraanstaande positie hier te lande heeft
ingenomen.
Van genoemde zijde kan men de voor
spoed van het Katholicisme in Nederland,
op godsdienstig, politiek en sociaal-econo
misch terrein, niet verkroppen en het wets
ontwerp tot opheffing van 't processiever
bod, biedt den papenhaters een welkome
gelegenheid, om hun lust om op „Rome"
af te geven, bot te vieren.
Men zal begrijpen, dat wij op al deze
dingen niet in bijzonderheden wenschen in
te gaan.
Deze beweging, die door liet christelijk-
historisch dagblad „De Nederlander" ont
ketend werd, doet heel in dc verte denken
aan de April-beweging van 1853, bij liet
herstel der Bisschoppelijke hiërarchie.
Uit de thans op touw gczelte beweging
blijkt duidelijk, dat men van dien kant
wel vrijheid wil, maar alleen de Proteslant-
sche vrijheid, d.w.z. geheel geschoeid op
Protestanische leest, zooals men die in
Protcslantsche of liever anti-papistische
kringen opvat.
Intusschen is het misschien nuttig op
twee dingen te wijzen.
In de gehouden anti-processie vergade
ringen werd telkens gezegd, dat door ons
Katholieken overal processies zullen gehou
den worden; en dal wei vooral in Protes
tanische streken.
Wanneer zooiets in die vergaderingen te
goeder trouw gezegd is, dan berust zulks
op een misverstand. Uil den eisch om hel
recht behoeft nog volstrekt niet practisch
de daad te volgen. Wij kunnen wel ge
rist beweren, dat er van onze zijde niet
aan wordt gedacht, om in overwegend
Protcslanlsc'lie streken processies te hou
den
Hol tweede misverstand, dat 111 Proles
lantsche kringen bestaat is het volgende;
Te Rotterdam is in de anti-processie-verga
dering gezegd: Moet de processie in over
weg» .d Roomsclie streken toegestaan, nu
ook omen in heel Nederland?
Ee-i feit is het echter, dat de processie
niej jegestaan is „in overwegend Room-
sclii. treken". Alleen daar is ze toegestaan,
wainMiien in' 1848 prcoessdes hield. En dat
zijn -mar zeer enkele plaatsen. Toen was
daa: wrxxi nog geen behoefte; thans wel.
Wat '.eer het dan ook waar zou zijn, dat
de iiocessies waren „toegestaan in over
weg.' ;d Roomsche streken", dan zouden de
Kaf!., liekcn er niet op staan, dat ook in
theo .a aan het recht werd voldaan om
proc-vsies te houden.
Wiiar de zaak zóó gelegen is, achten wij
het plan, om tot eenstemmigheid te gera
ken, dat de „Resb." aan de hand doet, de
overveling wel waard.
W :::r eenerzijds de Protestanten mee-
nen, dat „in overwegend Roomsche stre
ken" de processies reeds zijn toegestaan;
waar anderszijds de Katholieken niet van
plan zijn processies te organiseeren in
overwegend protestantsche streken, zou er
misschien een formule tc vinden zijn, waar
door geheele vrijheid van godsdienst in die
plaatsen wordt toegestaan, waar die gods
dienst de meerderheid van het volk onder
zijn aanhangers telt.
Lloyd George 'en dc Valera.
Dozer dag-en werd bericht, dat de Va
lera gevangen was genomen. De afdeeling
publiciteit van Sinn Fein deelde hierom
trent 24 dezer het volgende mede:
„Terwijl strij'dhrachten van de Kroon
een onderzoek en een aanval deden in een
huóis bij Blackrock op 22 dezer, ontdek
ten zij de Valera en voerden hem naar
de kazerne van Porlobello, waar hij vast
werd-gehouiden tot in den namiddag van
23 dezer. Daarna werd hij vrij gelaten.
'De beweejgred'en van d.e Britscihe aulori-
'leilen die bevel gaven tol zijn invrijhekl-
'sldling is onbekend, maar de toestand
blijft on veranderd."
Infusseben is wèl geibleiken, waarom de
Valera is vrijgelaten. Rexilcr seint n.m
het volgende belangrijke telegram uit
Londen:
Zloyd George heeft geschreven aan de
Valera, den president van de Icrsche re-
dat dc regeertnrj uiterst nexlnji-
gend is, dat de oproep van den Koning
tot verzoening niet tevergeefs zal zijn.
'Daarom noodigi hij de Valera en elk van
zijn collega's uit, aan wie een vrijgeleide
zed worden verstrekt, om naar Londen te
komen, en met den eersten minister van
Woord Icrlandj Sir James Craig, de mo
gelijkheid vdn een regeling te bespreken.
Wandaden van Sinn Fein.
Sinn-Fei'iiens hebben twee ongewapen
de manschappen van de politie in een
van de drukste stralen van Dublin ver
smoord. De moordenaars zijn ontsnapt.
Het ongeluk met d-en trein met troepen
hij Adavoylo is veroorzaakt door Sinn-
Feiners, die vroeg in den morgen een
aantal spoorwegbeambten hadden gevat
en met bun gereedschappen de spoorsta
ven hadden weggenomen.
Uit nadere berichten over het spoor
wegongeluk blijkt, dat in den militairen
trein 104 huzaren enll3 paarden zaten,
die uit Belfast raar Dublin terugkwamen,
waar zij het geleide des Koning-s hadden
gevormd bij diens bezoek. Het voorste ge
deelte vaü den trein zal vol soldalen,
maar alleen het achterste liep van het
spoor.
Men meldt dat vier man vermast wor
den. De manschappen die gedood' of ge
wond werden, waren in de paarde wagens
of den ofonducteurswagen.
De mijnwerkerss taking in
Engeland.
LJoyil' Geoige heeft de vertegenwoordi
gers van de mijneigenaars en de mijn
werkers tot een gemeenschappelijke con
ferentie op heden, Maandag, uifgenoodigd
Die conferentie van heden. Maandag,
darikt haar oorsprong aan liet verzoek
van Hodges om een conferentie, tenein
de loonregeling te bespreken. Het eenige
kwestieuze punt is nu. r.f de rogeering
haar aanbod zal hernieuwen van. !0 mil-
hoen pd. st„ dat 19 Juni is vervallen.
Bet bestuur van de mij uw erkers heeft
volgens de verwachting besloten om te
trachten met de regeering en de eigenaars
te beraadslagen, in de hoop een overeen
komst te verkrijgen, waarvan liet bestuur
de aanneming kon aanbevelen.
Het bestuur besloot de bijeenkomst met
andere vakvereenigingen, waarin over
een algemeene staking beraadslaagd zou
worden, af te wimpelen en een hijeen-
komst te houden met de sub-commissie
uit de arbeiderspartij, die aangeboden
heeft hulp te verieenen bij de regeling
van hot geschil en te trachten ook met
de regeeriing en de eigenaars overleg te
houden.
Hodges sprak na de vergadering van
het bestuur de verwachting uit dat de
ragecring todb nog niet een subsidie van
tO mil'iioea pd. st zou meewerken tot
een regeling.
6500 Ton Canadeesdhe kolen zijn te
Huil ontscheept. Men verwacht meerdere
zendingen.
DE ONTWAPENING VAN DLTTSCH-
LAND.
Met het oog op het afloopen, op 30
Juni, van de bij het ultimatum hepaalde
termijn voor de ontbinding der zclfwecr-
baarheidsorganisaücs, heeft de rijksregee-
ring een officieelc proclamatie uitgevaar
digd over de ontbinding van de burger
wachten in Beieren, de plaatselijke en
grenswachten in Oost-Pruisèn en de orga
nisatie Eschenrich. Van de offcieele be
kendmaking van dit besluit af, dat heden
in het Staatsblad zal verschijnen, zijn de
organisaties ontbonden. Hun inschrijving
in het register moet van ambtswege wor
den geschrapt. Deelneming aan de ont
bonden organisaties is strafbaar.
UIT SOVJET-RUSLAND.
Litwinof zou ad interim het commissa
riaat voor de builenlandsclie zaken waar
nemen gedurende de afwezigheid van Tsjit-
sjerin, die naar Angora zou zijn vertrok
ken.
Tsjitsjerin zou ruzie hebben met Lenin
Het zgu daarom mogelijk zijn, dat Litwi
nof henv definitief opvolgt.
DE BIJEENKOMST VAN DEN OPPER
STEN RAAD.
Reuter verneemt, dat Briand heeft te
kennen gegeven, dat, wegens verschillende
verbintenissen, de a.s. bijeenkomst van den
Oppersten Raad niet kan worden gehouden
voor 10, Juli, ofschoon er nog geen da
tum is vastgesteld. De 'Bijeenkomst zal'
waarschijnlijk worden gehouden te Bou
logne.
GEMENGDE BÜ1TENL. BE
RICHTEN.
DE MIJNRAMP IN WESTEADEN.
Naar verluidt is de oorzaak der ont
ploffing in d i mijn Mont Genis een in
strijdt met het verbad afgageven schot.
Wijl anders met een zekerheidsprepa-
raat wordt geschoten, waarbij geen vlam
ontstond, beweert iemand in de huurt
een knal gehoord te hebben als van
een dynamietpatroon.
De slachtoffers van den mijnramp te
Ilerne in Westfaleg, zijn Zaterdag onder
zeer groote deelneming ter aarde be
steld, twintig op het katholieke en de
andere Co op het evangelische kerk
hof.
In den nacht van 24 op 25 Juni
is een groote brand uitgebroken in het
A-merikaamche centraal-depoi te Bendorf,
waardoor groote voorraden, pakhuizen en
kazernes zijn vernield. Gelukkig konden
spoorwagens met brandbare stoffen nog
bijtijds in veiligheid worden gebracht.
Aangezien de brandweer den brand niet
meester kon worden, werden tweedui
zend Amerikaansehe soldaten ter hulp
verleening naar de plaats des onhoiis
gebracht. Eerst tegen de morgen kon
het vuur worden beperkt. Volgens de
Echo du Rhin bedraagt de schade ver
scheiden millioenen dollar.
De Hongaarsche minister van finan
ciën heeft, naar de bladen melden, een
wetsontwerp ingediend nopens een hef
fing ineens van de groote vermogens.
Volgens dit ontwerp moeten alle een
millioen kronen te boven gaande ver
mogens, die in den tijd van l Juli 1914
tot 1 Maart 1921 zijn verkregen, opnieuw
een heffing opbrengen. Do belas
tingplichtigen zullen het bewijs moeten
leveren, dat een het millioen te boven
gaand vermogen voor den len Juli 1914
of na 1 Maart 1921 werd verkregen.
Engelsche journalisten zijn te Os-
tende aangekomen om een bezoek aan
de kuststreek te brengen. Zij zullen he
den worden ontvangen door de Belgischs
pers en dqor den Engelschen gezant
en Dinsdag door den Koning.
Er wordt bericht, dat er oen Belgische
leerstoel aaïi de Londenscho universiteit
zal worden ingesteld.
-Do Germania meldt dat de 61ste al
gemeene vergadering van de katholieken
in Duitschland in de week van 27 tot
30 Augustus te Erankfort zal worden
gehouden.
De vorige is van 17 tot 21 Augustus
1913 te Motz gehouden.
Zaterdag was het in Engeland de
133sto dag zonder regen sedert Januari.
Voor het eerst sedert 1840 is aan hot
meteorologische instituut van Greenwich
in het tijdvak van negen maanden van
het begin van den herfst tot het be
gin van den zomer een regenval opge-
teekend, die minder was dan 10 Eng.
duim (1 Eng. d. is 2J/2 c.M.)
De waterraad van Londen berekent
het tekort aan water op 20 millioen
gallons (1 gallon is 4.51 L.) daags.
De Theems komt lager cn lager te
staan en hare zijrivieren drogen op. De
waterraad van Londen mag niet meer
dan 130 millioen gallons uit de Theems
nemen, wanneer de hoeveelheid, die op
een dag bij Teddington over den beer
dam stroomt., heneden de 290 millioen
gallons blijft. Dit is al eenigon tijd liet
geval geweest, maar het waterschap van
de Theems heeft den waterraad bij uit
zondering vergund om 180 millioen gal
lons daags te gebruiken.
Het aantal ondersteunde Duitsehe
werldoozen bedroeg in Mei 358,000.
DE ANTI-PAPISTISCHE TELEGRAAF-
Op hat ooganblik schijnt de leiding der
opp-ositie tegen een reconstructie van het
Christelijk Kabinet, waartoe veel kans be-,
slaat, te berusten bij de.... „Telegraaf",
het blad dat zoo graag voor „neutraal"
wil doorgaan.
Daarom schrijft liet zeker het volgende
moois:
„Het processieverbod wordt gehand
haafd, want mgr. Nolens weet te geven en
te nemen. Hij is evenals in 1918 de
man die beslist. Hij werd door de Koningin
gehoord met twee onbeteekenende an
dere rechtschc „leiders". Hij zal de laak
verder in de coalitie opknappen, want hij
zal beslissen hoe Nederland vanuit Rome
het best kan worden geregeerd. Hij is ook
de man die de Roomsch-Kalliolieke Staats-,
partij inet Episcopaat en liet sociaal ge
baar als een politieke eenheid tracht te
handhaven. Iiij is een man van bijzondere
'kwaliteiten en dit is niet liet land van patei*
Brugmans, maar van mgr. Nolens.
Althans: nog het land van mgr. Nolens,
want onweerstaanbaar breekt de demo
cratie zich baan, niet in bet minst in de
Katholieke gelederen. Indien de coalitie,
thans nog wordt gered, zal het slechts uit
stel van executie zijn: wal in 1921 „po
litiek" nog niet gewenschl en mogelijk
wordt geacht, zal in 1922 onverbiddelijk
en noodzakelijk blijken te zijn. Ook dan
zal mgr. Nolens weten te geven en le ne
men en kan de opheffing van het proces
sieverbod als een goed recht van de Ka
tholieken weer naar voren worden ge
bracht.
Mgr. Nolens zal de democratie aan
vaarden, gelijk de kerkelijke coalitie: als
een noodzakelijk kwaad.
Dat is de hooge politiek, waarin mgr.
Nolens als Hoogepriester fungeert. Of Ne-,
derland nog een jaar met een kabinet, on
machtig om te regeeren, wordt gezegend, is
bijzaak, want regeeren is in bet Neder-
landscli „partijheerschappij" en niet „ser-
VRIJ NAAR HET DUITSf.H,
TWEEDE DEEL.
28.
Omtrent op denzelfden tijd, toen
mijnheer Guthbridge met woede in
het hart en stille vloeken op de lippen,
door de poort ging, die het park der
V' -jj eber van den grooten weg
"C u i ,za^en Wanda' vön Brenner
en uelena in de kamer dei' eerstgenoem
de aan de piano.
Ge laatste tonen der symphonie wa-
zakken" nen' ^anda ''et de handen
iv"5r°' ^at is afge(°open. Ik denk dat
heb °r va aaS m'id plicht gedaan
vrn^H^YT goede voornemens
vroeg Helena half lachend, half verdrie-
zelf rïïlI^„V0i01iIlemens hebben alle de-
weer in rnni 6 ^e.woonte» bij mooi
vol-trekt cp'p vervliegen. Zij kunnen
ruft z°nneschijn verdragen."
„Dat is eig genoeg; v/a^ vrees
uïmttT 8 ™E E«»
,,U vreestU hoopt, v/il u zeker
zeggen," verbeterde Wanda. „Maar
het zou toch inderdaad zonde en schan
de zijn, vandaag den geheelen dag in
ere karner te zitten. Laat ons in het
park gaan, daar is het zoo overheer
lijk."
Vijf minuten later waren beiden
buiten.
„Het is te warm om te roeien,"
zeide Wanda besluiteloos„of heeft
u lust een toertje met het schuitje
te doen
„Ik denk dat wij wijzer doen, door
4n de schaduw te blijven."
„Dat is waar. Wij zullen onder den
rooden beuk naast de fontein in het
gras gaan zitten. HaltDaar denk
ik er juist om, dat u de stallen nog niet
heeft gezien. U moet toch kennis maken
met Puk. Toen ikjhem kreeg, was hij
een echte wildzang. Hij is nu echter
veel bedaarder en verstandiger gewor
den."
De beide meisjes gingen nu lang
zaam over het pad, dat naar de stallen
leidde.
„Daar is Leo ook," zeide Wanda
plotseling, „ik dacht dat hij uitgereden
was."
Helena antwoordde niet dadelijk.
Reeds sedert eenige seconden had haar
scherp oor zijn stem vernomen.
„Alweer terug Leo Helena wilde
Puk zien, als gij derhalve Wilhelm
niet meer noodig hebt, kan hij het dier
eens hier brengen."
Het gelaat van den aangesprokene
was opgehelderd, toen hij de dames zag.
„Zeker," zeide hij, terwijl hij den stal
knecht, die bij hem stond, een wenk
gaf.
„Hè, ik heb u nog niet gezegd, dat
mijn gestrenge heer voogd mij de eer
niet waardig keurt, uw onderwijzeres
in de edele rijkunst te zijn hij beweert,
dat u veel te teer is, om aan zulk een
wilde kat, gelijk ik ben, te worden toe
vertrouwd. Is dat niet sterk De
hoofdzaak is eigenlijk dat hij mij wil
verdringen om zelf dien eerepost waar
te nemen."
„Wanda is de roekeloosheid in per
soon, mejuffrouw Wallhagen," zeide
de baron. „U kan er u geen denkbeeld
van maken, tot welke dolle streken
zij zich door haar roekeloosheid reeds
heeft laten verleiden."
„Laster," viel Wanda hem in de rede.
„En daarom hoop ik, dat u mij ver
oorlooft ten minste uw eerste oefe
ningen te leiden," ging de heer de
Brenner voort, zonder op Wanda te
letten.
Helena was ontevreden over zich
zelf. Welke reden had zij om te blozen
En niet dat alleen, zij was op dit oogen-
blik ook geheel buiten staat een pas
send antwoord te vinden.
„UU is zeer vriendelijk mijn
heer Von Brenner," stamelde zij einde
lijk. „Indien ik niet vreesde misbruik
te maken van...."
„-Ah Daar komt Puk riep Wanda.
„Een aardig dier, niet waar? Slechts
een weinig te dik en ten gevolge daar
van te mak naar mijn zin."
De stalknecht leidde het paard
eenige malen stapvoets heen" en weer
en liet het dan draven. Helena keek
er met genoegen naar. Wanda haalde
uit de diepte van haar zak een groot
stuk suiker te voorschijn.
„Hier, Helena, geef hem dat en ver
over daarmede voor eeuwige tijden
zijn hartWatU is bang hem
uit uw hand te laten eten Kijk, zoo
doet men dat. Niet waar, Puk, wij ken
nen elkaar
Helena lachte en streek het dier
liefkoozend over zijn lange manen.
„Ik zie, dat ik nog veel heb te leeren."
„Wel, de nieuw benoemde onderwij
zer is immers hierik denk, dat u nu
maar uw eerste les moet nemen. Of
hebt gij vandaag nog dringeade zaken,
Leo
„Neen, ik ben geheel te uwer be
schikking."
Helena keek eerst naar 1 c paard
en dan met een twijfelachtigen blik
op haar nieuw mousselinen japon.
„O, dat is natuurlijk, in dat japonne
tje gaat het niet riep Wanda. „Maar
wij hebben zoowat hetzelfde figuur,
ik denk, mijn rijkleed zal u wel passen.
Wilhelm, zadel Puk en Diana en
Nu, Leo
„Ik rijd niet, ik ga te vcet naast
het paard."
„Dan zullen we niet ver komen.
Dus Puk en Diana, Wilhelm. Maar
gauw Wij komen -dadelijk terug."
Dit zeggend nair 'He.lena bij de hand
en spoedde zie.. ..iet haar naar het
huis.
Tien minuten later stond Helena in
een nauwsluitend, donkerblauw cos-
tuum midden in de kamer, terwijl
Wanda haar van alle kanten bekeek
hier en daar iets recht trok en eindelijk
tevreden glimlachend verklaarde, dat
alles in orde was.
„Wat staat u die kleur en dat fatsoen
goed Tot nu toe heb ik eigenlijk nog
niet geweten, dat u er zoo allerlieff?
uitzag."
„Het compliment dat u me daar
maakt, is wel eenigszins twijfelachtig,"
merkte Helena op „indien ik slechts
in een blaaw rijkleed er vrij draaglijk
uitzie, heb ik weinig reden trotsch 'te
zijn op mijn uiterlijk."
Wanda lachte. „Ik zie, dat je brandt
van begeerte, nog meer moois van mij
te hooren, maar juist daarom zeg ik
geen woord meer. Hoe zou ik het kun
nen verantwoorden, als ik u ijdel
maakte Ga een oogenblik zitten, in
een paar seconden ben ik ook klaar."
De paarden stonden gereed en de
baron hielp de dames opzitten. In 't
eerste oogenblik kon Helena haren
angst niet onderdrukken, maar toen zij
bemerkte, hoe rustig en bedaard Puk
voortstapte, en hoe zorgvuldig mijn
heer Von Brenner hem aan den tcom
dien hij had laten aanleggen, leidde
verdween weldra dat angstig gevoel
(Wordl vervtind
