BSNNEMLAND
OVER BEZUINIGING.
DE NED. BANK ALS O. W.-ER.
BinnenSandsch Nieuws,
ALLEMAAL AMBTENAREN.
EEN MODERNE ESTHER IN DE
TWEEDE KAMER.
TWEEDE KAMER.
Gemengd Nieuws.
Korte Berichten
Tims CoomSe Abl>ef in Coventry, bevatte
udet minder dan 200 slaapkamers I
Pepys zegt o.a. in zijn dagboek dat de
eerste Earl of Craven (id061697) ge
huwd was met de koningin van Bohamen.
Een sch.illerende collectie schilderijen door
die koningin aan Earl Craven geschonken,
bevond zich nog in het bezit van den
thans overleden edelman.
De Pruisische minister van onder
wijs heeft bepaald, dat in den loop van
bel jaar, vermoedelijk in September, in de
middelbare scholen en de kweekscholen
voor onderwijzers, Danle herdacht zal
worden.
Maandagavond ontstond op de werf
van Blohm Voss te Hamburg een groo
ve brand, waardoor belangrijke doelen
van de werf bedreigd werden. De brand
weer slaagde er echter in, den brand !o>
zijn haard ie beperken.
De Londensche graafschapsraad gaat
maatregelen nemen tegen de kappers, die
Voor hun bewezen diensten vaak overdre
ven belooning vragen. Zij zullen in hun
salons een tarief-lijst moeien hangen en
overtreding van dat bevel zal gestraft
worden met een boete van 5 pond ster
ling of o-nineming van de vergunning een
kapperssalon te mogen hebben.
De ..Loods", het orgaan van den Vrij
heidsbond en meer speciaal van zijn slich
■Ier Mr. Treub, betreurt liet aanblijven van
hel Rechtsche ministerie.
Het weekblad wil een nationaal ,,bezui
migingskabinet" en tot bezuinigen aebt lie
de tegenwoordige rcgeerlng niet in staat
Dat we een buitengewoon moeilijken
liid beleven en dat eik ministerie, onver
schillig van welke signatuur, daarvan de
bezwaren zou ondervinden, schijnt niet lot
liet begrip der „Loods"-redactie door te
dringen.
Het tegenwoordig Kabinet, hof Recht
sche Kabinet, moet nu eenmaal onbe
kwaam cn ongezind heeten ,,de tering naar
nering te zetten," en voor 's lands
- financiën het noodzakelijk evenwicht te
vinden.
Het „C-enlr." wijst er op, dat dit Loods-
arlikel. eigenlijk een wat erg vervroegd
vcrkieringsarlikel is.
Nadrukkelijk wordt naar de slembus
van hel volgende jaar verwezen!
„Nu deze crisis ons het nationale bezui
angings-kabinet, dat wij noodig hebben
niet schijnt le zullen brengen, mogen de
verkiezingen de vorming van zulk een Ka-
huict tot resultaat hebben, om ons land te
behoeden voor steeds grooter verarming,
y'.ceds dichter nadering tot den onder-
jang," schrijft het weekblad.
Er zat dus in 1922 een bezuinigings-
yiinistcrle moeten optreden, vermoedelijk
©mier leiding van den Vrijheidsbond.
Wie dan zulk een ministerie zouden
hebben le vormen en uit welke partijen
het zou moeten voortkomen, behoort lot
hel geheim der goden.
En dit is hel eigenaardige, dat buiten
de Kamer wel iedereen om bezuiniging en
beperking der uilgaven roept, maar dat,
wanneer het op specifeeren cn het sletlcn
van daden aankomt, allerlei bezwaren
worden gemaakt"
De minister van Financiën heeft zich
reeds meer dan eens terecht daarover be
klaagd.
En zoo kunnen wij ook in het geschrijf
,'an de „Loods" moeilijk iels anders zien
dan hot lanceeren van een bijzonder haas
tige verkiezings-cry, het aanheffen varl
een strijdleus legen bet Rechtsche Kabi
hol, dat zeker niet minder, dan welk an
dere ministerie ook, zal willen bezuinigen
"daar, waar bezuinigd kan worden.
Felix, ook ai weer een ambtenaar van 3e
Rechterlijke Macht
In nagenoeg alle afdeelingsbestunen van
den Vrijheidsbond is het ambtenarencorps
vertegenwoordigd.
Mr. Dresselhuys schijnt het zelf heel
mooi te vinden. Hij is zelf toch ook uit
den ambtenarenstand voortgekomen. Wij
vinden het.schitterend. Als het zoo
doorgaat, wordt de Vrijheidsbond nog een
organisalie van hooger overheidsperso
neel, en kan hij zich bij het N. V. V. aan
sluiten."
Reclame der S.S. voor Zeehmgge-Ilar-
wieh? De „Tol." schrijft:
Onze lezers zullen zich ongetwijfeld
de klachten herinneren die zoowel in
de Kamer als in de pers zijn verno
men over de wijze waarop de directie der
Nederlai.d che Spoorwegen den spoorweg
dien t op V'ii.singen heeft geregeld; deze
-egelL-g toch schaadt de belangen der
Stoomvaartmaatschappij „Zeeland", de
bekende route van Vlissingen naar Enge
land in ernstige mate.
Nu is ee- ige dagen geleden een nieu
we verbinding luschon Engeland en het
vasteland van Europa in hot leven geroe
pen en wel via Harwich en Zeebrugge.
Deze dienst zal natuurlijk de concurren
tie met de „Zeeland" doen toenemen.
En nu moeten wij het verrassende feit
constateeren, dat blijkbaar de Nederl.
Spoorwegen hun Anli-„Zce!and" politiek
blijven voortzetten.
Voor ons ligt n.l. de „Frankfurter
Zeitung" van 5 Juli, tweede ochtendblad
no. 90, waarin een advertentie voorkomt
van den nieuwen dienst ZeebruggeHar
wich.
Aan hot slot van deze advertentie le
zen wij
„Verdere inlichtingen verstrekt het
Verkeersbureau der Nederl. spoorwegen
te Keulen, Domhof 14".
Verder commentaar overbodig! Jjj_,
MIDDENSTANDSBOND.
Onze gulden is voor het oogenblik zeker,
en misschien voor langen tijd, geen goud-
gulden meer, schrijft tie „Haagsche Post".
Gelijk de munten der meeste landen is hij
lnindor waard dan zijn goud-equivalent van
t'oorheen. Dat is het verlies van het pu
bliek; een verlies dat uitdrukking vindt
in hooger prijzen en meerdere levensduur
te. Dil verlies van het publiek wordt na
tuurlijk de winst der Ned. Bank, zoodra
die het goud met winst afzet.
„Gelukkig komt deze winst, dank zij de
nieuwe bepalingen bij de oelrooiverlenging
van 1918, voor een overweldigend deel ten
bale van 's-lands Las; voor zcvcn-achlsta
boven een matig minimum. De Bank zelf
bon rit slechts één achtste voor zich. Maar
•dat is altoos nog heel wat. Want daardoor
betaalde zij in 19201921 nog 19.6 pCl. di
vidend tegen 10 a 13 pCt. in het tijdvak
19111918. Ook betaalt zij daardoor meer
tantièmes; directie en commissarissen, die
Tien jaren geïrden nooit in eenig jaar
f 200.000 kregen, verdeelden voor 1920
1921 niet minder dan 800.000."
In weerwil van ingrijpende verandering
tier winstverdeeling bij de octrooiverlon-
ging van 1918, beliep donzuivere winsl, ver
leden jaar 27.4 millioen tegen 7.4 millioen
tien jaren geleden. Die winst komt voort,
voor een deel, uit winst op goud, voor een
onder deel houdt zij verband met het nog
steeds reusachtige bedrag der papiercir-
culatic. Maar hoe zij het ook aanlegt, de
Bank moet de winsten, die zij aan den
Staat afdraagt, leggen op den prijs dier
diensten, welke zij aan het publiek be
wijst. Wie nu die diensten geniet, moet de-'
ze winst opbrengen. Hel is voornamelijk
tie handel, die den prijs betaalt. De handel
tlraagt via de Bank, ruim 22 millioen af
laan de schatkist. Hij verhaalt dit geld, plus
•winst cr op, op zijn afnemers. Door alle
vertakkingen van het handelsverkeer, via
grondstoffen, importeur, fabrikanten, gros
sier, kleinhandelaar, vinden wij die 22
millioen terug, telkens afgewenteld op an
deren, maar ook telkens vermeerderd met
moor omzetwinst, totdat deze cijns uitein
delijk is afgewenteld op den verbruiker.
De verbruiker betaalt, zegt het blad, mis
schien met alle winsten, veertig millioen.
En zoo komen wij aan het punt, waarop
onze criliek zich richt. Dc reusachtige
Winst der Ned. Bank is mede een der oor
zaken van de groote duurte, die ons land,
Tneer dan eenig ander in Europa, teistert.
De „Controleur" beeft do volgende
ijboulade":
„De voorzitter van den Vrijheidsbond in
(Amsterdam is, naar men weet, Mr. Harm
Smeenge, Griffier bij het Gerechtshof in
(Amsterdam, en secretaris van de nieuwe
Wdeeiin# Arnhem is nu geworden Mr.
Op 20 Juli a.s. wordt te Botterdam
de algemeene ve-gadering van den-Mid
denstandsbond gehouden, en op 21 Ju
li het congres.
Daarop zal do heer Cornells
te,oeff, directeur der Algemeene Cen
trale Eaakvereeni-ing veer den Midden
stand tg Amsterdam, de volgende stel
lingen inzake „Hot Middenstands- en
Credietwezen" verdedigen:
Het Middenstandsbankwezen, van uit
nemend belang vcor den aandeldrijven
den en mdustri-e'on middenstand, heeft
tevens groote beieekenis voor de gehee
ls gemeenschap.
Het vraagstuk betreffende het crediet-
wezen voor den Middenstand kan al
leen dan volledig opgelost worden, in
dien dit omvat het geheele bankwezen
voor zoover de handeldrijvende en in-
dustricelen Middenstand daaraan behoef
te heeft.
Credielen te verstrekken zonder voor
afgaand boekenonderzoek, alzoo alleen ge
baseerd op de gestelde zekerheid, is on
juist. Zoowel in het belang van den kan
deldrijvenden en industrieelen Midden
stand, als in het belang van -de Midden-
standsbanken zal dus steeds op vooraf
gaand boekenonderzoek worden aange
drongen.
Bankerediet meet uitsluitend dienen lot
aanvulling van het werkkapitaal. De taak
welke aan de Middenstandsbanken 13 op
gedragen, n.l. om te voorzien in de cre-
dietfcehcefte van den kandeldrijvenden en
industii„e!en Middenstand eischt echter,
dat het terugbetalen van het opgeno
men bankerediet cok moet kunnen ge
schieden met regelmatig kleine a lossin
gen.
Mevr. M. Wynaendts Erancken—Dy-
serinck te 's-Gravenhage heeft een prae-
advies uitgebracht over het onderwerp:
„De vrouw in den middenstand". Daarin
dringt ze aan op organisatie der vrou
wen uit den middenstand en schrijft o.m.:
„Men zoeko naar eenheid en toone
daarin z'n ware beschaving, die ons als
mensch tegenover mensch doet staan en
alleen onderscheid erkent in werklust,
in toewijding, in geestkracht, in ken
nis desnoods, al is deze laatste soms ook
meer een vrucht van gelukkige levensom
standigheden dan van eigen nceste vlijt.
Niemand, die do maatschappij voor
uit wil brengen, zal naar nivelleering
mogen streven, die altijd neerkomt op
het naar beneden trekken der meer te-
gaafden tot het peil van de middelmaat
en daaronder. Maar wol moeten de dwaze
standsvcoroordeelon, die juist door vrou
wen uit éénzelfden „stand" dikwijls op
zco kinderachtige wijze bestendigd wor
den, met alle kracht bestreden! Eerst
dan zal ze werkelijk haar stand voor
uit kunnen brengen en een waardevolle
schakel worden in het groote geheel."
Dr. F E Posthuma te 'sGraven-
liage, oud-minister van Landbouw,
nraeadviseert inzake „De middenstand
en overheidsbemoeiing". Daarbij merkt
de schrijver o. m op:
„Ik heb te weinig vertrouwen in
den koopmansgeest en koopmansflair
van ambtenaren in gemeentedienst om
te kunnen aannemen, dat zij den voor
zijn bestaan werkenden en in den.
kleinhandel dikwijls vechtenden koop
man zullen kunnen overtroeven.
Gesteld echter dat door gebrek nan
energie of door (overvloed' van onder
nemingsgeest het grootste deel van den
handeldrijvenden middenstand in een
zeker artikel (of in zekere artikelen)
de algemeene prijsvorming naar be
neden niet volgt of naar boven vast
houdt, dan kan 'de overheid het aan
de verbruikers overlaten zich te orga-
niseeren. En juist omdat ik een groot
voorstander ben van de organisalie
van verbruikers, zie ik in de bemoei
ing van de overheid op dit terrein een
groote hinderpaal.
Ik kan mij met eenlge moeite er in
denken, dat iemand van. meeting is,
dat de overheid voor de burgers in
alle opzichten moet zotten. Dat zjj bij
'de geboorte heeft te zorgen (al bf niet
tegen vergoeding) voor een o verheids-
vroed vrouw of dokter, voor een over-
heidszuster of baker, voor een over-
heidsmin of ldndermelk (met o ver
heid sspeen en flesch), voor een over-
heidswinkel waar wieg, beddegoed,
kleeren, enz., verkrijgbaar zijn. Dat zij
gedurende het leven zorgt voor o ver
heidsbrood, kruideniers- cn grutters
waren, overheidswoning, onderwijs
(ook verdere geestelijke behoeften?)
En dat zij bij den dood zorgt voor
jdood zorgt voor overheids-afleggers,
overheids-afleggers, aansprekers, dood
kist en graf.
Maar. richt dan de maatschappij
daarop in!
Zoolang dit echter niet het geval
is, is voor mij overheidsbemoeiing in
liddenstandsaangelegenheden uit den
booze en zeker niet verkiesbaar, zoo
lang er wegen zijn waarlangs de ge
bruiker, als hij dit wenscht, zich zelf
kan helpen. En wenscht hij dit niet.
dan kan ik niet inzien, dat de over
heidszorg hem moet omgeven."
Als eenig geneesmiddel legen over
heidsbemoeiing noemt dr. Posthuma:
„Adressen aan de betrokken over
heidsorganen kunnen nuttig zijn, beter
is het hebben van goede vertegen
woordigers in die organen, doch de
eersleti geven niets en de tweede wei
nig, als niet een stevige middenstands
organisatie kracht kan bijzetten.
Overheidsbemoeiing is tenslotte
slechts te bestrijden op de plaatsen
vanwaar die overheidsbemoeiing uit
gaat en daar dringt men slechts door
als men goed georganiseerd is.
Het ligt buiten het bestek van dit
praeadvies hierop nader in te gaan.
maar ook voor de middenstanders
geldt bij het bestrijden van overheids
bemoeiing: praatjes vullen geen gaat
jes.
ëfi heeft ér <lus ook ntét naar gesollici
teerd. Hij keeri op 'het laatst van Septem
ber naar Indië terug en hoopt aan het
einde der daarop volgende maand zijn
ambtsbezigheden te hervatten.
DE CRISIS-ENQUêTE-COMMISSIE.
De eri sis - enj u te-connni ssoe heeft naar
zevende verslag uitgebracht Daarin wor
den behandeld:
le. weigering van consenten lot uitvoer j
van saccharine;
2e. de voorziening van het land met
zoetstoffen:
3e. de verwerking van aardappelen tot
aardappelpoeder ter voorziening in het
tekort aan grondstoffen voor de broodbe-
reiding;
4e. organisatie en administratie van het
Rijkskantoor voor vee en paarden.
ONGEVALLENVERZEKERING.
Ingediend is een wetsontwerp tot goed
keuring van het tussclien Nederland en
België gesloten verdrag betreffende onge
vallenverzekering.
In de Memorie van Toelichting zegt de
Regeering o.a. dat de wensohelijkheid is
gebleken om door een afbakening van de
Nederlandsche en Belgische ongevallenwet
waar het betreft ondernemingen, die, in
één der beide betrokken Stalen gevestigd,
haar bedrijf in beide Stalen uitoefenen, de
mogelijkheid te voorkomen, dat dezelfde
werklieden verzekerd zijn zoowel krachlens
de Belgische als krachlens de Nederland
sche ongevallenwet en bijgevolg de werk
gevers voor dezelfde werklieden zoowel
krachtens de eene als krachtens de andere
wet lot het doen van uitgaven gehouden
zijn.
In verband daarmede werden in den hop
van ltet jaar 1913 omtrent den inhoud van
een te sluiten verdrag lussehen de Neder
landsche en Belgische regeering bcsprekinl
gen gevoerd, welke even vóór het uitbre
ken van den oorlog tot overeenstemming
vermochten le leiden. Op den basis ,dezt;r
besprekingen is thans het verdrag tüsschcn
Nederland cn België betreffende ongeval
len verzekering tot stand gekomen, waar
over de tekst als bijlage hij het onderha
vige ontwerp van een goedkeuringswet is
gevoegd.
Bij de beslissing omtrent de vraag, wat
het le sluiten verdrag zou moeten inhouden,
golden de volgende overwegingen:
Nederland heeft met Duitschland een
verdrag gesloten, goedgekeurd bij de wel
van 29 November 1907, staatsblad 316. Ook
toen was een der hoofdredenen gelegen in
den wensch om dubbele verzekering te
voorkomen. Krachtens welke der beide On-
gevallenwetgevingen, de Nederlandsche of
de Duitsche een verzekerde eventueel aan
spraak op schadeloosstelling had, was van
ondergeschikt belang, omdat zoowel de om
vang der schadeloosstelling, als de werk
wijze, waarop schadeloosstelling wordt
loegekend en een verzekerde zijn aanspra
ken op schadeloosstelling kan doen gelden,
in de twee wetgevingen op ongeveer de
zelfde wijze geregeld zijn.
Welke der beide wetgevingen, de Neder
landsche of de Belgische, de voorkeur ver
dient, kan in het midden worden gelalen.
Bij een zoo aanmerkelijk verschil, behoort
er, naar de meening van de Regeering,
naar gestreefd te worden, dat de ingezete
nen van beide landen, ook indien zij ten
behoeve van een in hun eigen land geves
tigde onderneming in 't andere land werk
zaam zijn, zooveel mogelijk aan hun eigen
wet onderworpen blijven.
De bepaling van art. 3 van het Neder-
landsch-Duitsch verdrag verdiende om die
reden in casu geen aanbeveling.
Daarom is in het met België gesloten
verdrag het territorialiteitsbeginsel aange
nomen, behalve ten aanzien van de per
sonen, die ten behoeve van een in het land
hunner woonplaats gevestigde onderneming
in het andere land werkzaam zijn.
Artikel 3 behelst een bijzondere regeling
ten aanzien van transportondernemingen,
waarvan de wensohelijkheid algemeen er
kend is.
Ten aanzien van een in België gevestigde
spoorwegmaatschappij, die haar bedrijf
ook in Nederland uitoefent, is op het rij
dend gedeelte der onderneming uitsluitend
de Belgische ongevallenwet van toepassing.
De conducteur, die in Nederland zijn woon-
plhats heeft en in Nederland bij het ver
richten van zijn dienst door een ongeval
wordt getroffen, wordt dus krachtens de
Belgische ongevallenwet schadeloos gesteld.
GROENEND AAL VOOR DEN KRIJGS
RAAD.
Vrijdag 16 dezer, '3 morgens 10 uur, zal
voor den krijgsraad te 's-Gravenhage de
zaak van den principieelen dienstweige
raar Groewendaal behandeld worden.
De zitting ral uitsluitend aan dit geval
gewijd zijn en de behandeling zal, volgens
beslissing van den president van den
krijgsraad, mr. van Sloolen, die dezer da
gen uit het buitenland is teruggekeerd,
evenals met afle dienstweigeraarszaken het
geval is, in het openbaar geschieden.
Een onjuist bericht. Uit Indië is het
volgende telegram ontvangen:
„Heit „Balaviasch Handelsblad" imeldt,
dlat mr. Meyroos, burgemeester van Bata
ria, niet terugkeert ten; ihij waarschijn
lijk den heer Zimmerman opvolgt ats bur-
genree ster van Rotterdam",
Aan het Haagsche Aneta-feantoor is ge
bleken, dat dit bericht onanist ia.
De heer Meyroos heef het burgemees
tersambt jan Rotterdam nooit geambieerd
Uitvoerig beantwoordt de commissie een
klacht van een handelaar in saccharine,
die er zich over beklaagde, dat hem her
haalde malen consenten voor den uitvoer
van saccharine waren geweigerd.
Inzake de maatregelen ter zake van de
zoetstofvoorziening genomen en omtrent
de enkele kwesties, die daarmede verband
houden, verkreeg de crisis-enquête-com
missie van onderscheidene personen mon
delinge en schriftelijke inlichtingen.
De commissie brengt aan de regeering
hulde voor het feit, dat zij steeds gedu
rende de crisisjaren het land voor een te
kort aan suiker heeft weten te vrijwaren.
Het omtrent de saccharinepoliliek inge
stelde onderzoek leidt de commissie tot
dè conclusie, dat de saccharinepoliliek,
achteraf beschouwd, mislukt is. Op de
aangekochte voorraden is verlies geleden,
terwijl het product geen aftrek vond. Met
het conservatisme der bevolking ten aan
zien van voedingsmiddelen is onvoldoende
rekening gehouden.
Vervolgens behandelt de commissie
klachten over bijzondere heffing ad 50
per K.G., die exporteurs voor ui-tvoercon-
senten aan de N.U.M. moesten betalen, of
schoon zij, volgens hunne mededeelingen
op dien uitvoer ten slotte verlies hebben
geloden.
Een nader onderzoek werd ingesteld
naar de voor het campagnejaar 1919
1920 met de Centrale Suiker Mij. getroffen
regeling.
Onjuist noemt de commissie het, dat
de Minister niet de Centrale Suikermaat
schappij de bekende overeenkomst sloot,
zonder zelfs een poging te doen tegelijker
tijd de positie te regelen van hen, die sui
ker van deze maatschappij in voorkoop
hadden.
Wat de verwerking van aardappelen tot
aardappelpoederter voorziening in het
tekort aan gronstoffen voor de brood-
bereiding belreft, keurt de commissie af,
dat ten gevolge van de uitermate trage
behandeling van het onderwerp aardap-
peipoederbereiding bij het Departement
van Landbouw, Nijverheid en Handel, ge-
ruimen tijd moest verstrijkJcn, alvorens,
niettegenstaande herhaald aandringen van
andere zijde, beslissende stappen in deze
richting werden gedaan.
De commissie meent tenslotte, dat er,
toen de omstandigheden, tengevolge van
den wapenstilstand, gewijzigd waren, voor
de regeering reden bestond, mede te wer
ken tot minnelijke beëindiging van het
contract met de firma Vlessktg Co. afge
sloten. Zij begrijpt, dat die minnelijke be
ëindiging moeilijk kon plaats hebben, zon
der dat aan de firma Vifssxng Co. e
netto-winst werd verzekerd, die, zij moge
dan tenslotte eenigszins lager zijn uitge
komen dan het haar toegekende bedrag
van 700.000, in elk geval aanzienlijk is
geweest.
Organisatie en administratie van het
Rijkskantoor voor vee en paarden. De cri
sis-enquête-commissie komt, op grond van
hare verhooren en van het verslag van
den accountant o.a. tot de conclusie, dat,
waren de administratie en boekhouding
van het Rijkskantoor aanstonds door den
Minister gesteld onder een eigen en ver
antwoordelijk hoofd, ervaren op dit gebied
en deskundig, dan zouden voor 's lands
kas groote bedragen zijn bespaard en de
ergernis zou niet zijn gegeven aan de bur
gerij, welke thans in zoo ruime mate door
dit Rijkskantoor en eveneens door andere
Rijkskan toren gegeven is.
De fouten schuilen niet in de benoe-
van den heer Dijsselh-off, doch de fouten
zijn gelegen in het feit, dat de heer Dijs-
selhoff niet alleen belast werd met de or
ganisatie van het opkoopen van vee, doch
bovendien met de organisatie en admini
stratie en boekhouding, waarvoor hij elke
geschiktheid t-en eenemnale miste. Uit
overweging, dat gebreken in de admini
stratie zeer gemakkelijk kunnen lei-den tot
oneerlijkheid onder de ambtenaren, heeft
-de crisis-enquête-commissie naar het voor
komen van oneerlijke handelingen nog een
onderzoek ingesteld. Dergelijke handelin
gen zijn haar echter niet gebleken. Wel
keurt de crisis-enquête-commissie st-erik
af, de buitensporige wijze, waarop geheel
systeemloos salarisverhoogingen, gratifi
catiën en cmo'umenten aan het personeel
van dit Rijkskantoor werden toegekend,
welke uitgaven slechts ten deele veront
schuldigd kunnen worden, door te wijzen
op de buitengewone prestaties, die van het
personeel in drukke lijden werden ver
langd. Eveneens keurt de commissie af,
dat hij de liquidatie van het Rijkskantoor
niet de voortvarendheid en zuinigheid zijn
betracht, welke 's lands belang eischten.
Het feit, dat personen gesalarieerd wer
den door het Rijkskantoor, terwijl zij
reeds elders een werkkring hadden geves
tigd, moet worden afgekeurd. Deze werk
wijze is te meer afkeurenswaardig, daar
op nommige punten in de boekhouding
een belangrijke achterstand moest worden
geconstateerd, nadat de feitelijke werk
zaamheden van het Rijkskantoor reeds
een einde hadden genomen.
Bij de eerste wederbijoenkomst van dc
Tweede Kamer Dinsdagmiddag, heeft een
manifestatie plaats gehad tegen dc gevan
genhouding van den dienstweigeraar
Groenendaal.
Nog geen twee tellen, nadat de presi
dent, mr. Kooien, de vergadering had ge
opend, zag men een zeer net gekleede
dame, met lichten mantel en hoed, de ver
gaderzaal binnentreden en voortschrijden
naar den voorzitterszetel.
Deze dame begon, zich tot den voorzit
ter wendend, met „Mijnheer de voorzit
ter," een speech af te steken, en weldra
hoorde men enkele klanken, waarvan de
naam Groenendaal enkel hoorbaar was.
Voor de rest was er niets te verstaan en
buitendien kreeg de manifestante geen
gelegenheid meer voort te gaan, daar zij,
eerst met zachten drang, later, toen zij op
oen der banken ter rechterzijde was gaan
zitten, op iets dringender wijze, op last
van den voorzitter, door den kamerbe
waarder, den heer Hess en oenige boden,
uit de vergaderzaal werd verwijderd eri
daarna builen het gebouw gebracht.
Bij het verlaten van het Kamergebouw
gaf zij aan een journalist op te zijn me
vrouw Stoop, geboren Snouck Hurgronje,
wonende te Dordrecht. Zij beweerde in
het bezit te zijn van oen toegangskaart tot
de gereserveerde tribune. Of zij van die
tribune af had willen spreken, dan wel op
zettelijk zich tot de vergaderzaal zelf toe
gang had verschaft, bleek niet duidelijk. Zij
vroeg den journalist of liij het manuscript
van hetgeen zij had willen zeggen, wilde
hebben.
Volgens dat manuscript liad zij het vol
gende kenbaar willen maken:
„Meneer de Voorzitter en gij allen, die
hier aanwezig zijt, nu weet ik zoo goed
hoe 't Esther, die wonder-lieflijke bloem
uil 't Oude Testamentverhaal, te moede
was, toen zij ongenood zich voor Aliasferus
wierp, >net de -bede op de lippen om
Joodsclie volk te sparen.
Nooit zou ik den moed gehad hebben
om hier te komen en de vertolkster te
zijn van die duizenden moeders-, vrou
wen-, en m-eisjesbede, als ik niet bezield
was geworden door dien vrouwenmoed
die moederliefde.
Mijnheer de Voorzitter, die duizenden
moeders en jonge vrouwen, zij vragen u
de invrijlieidsstelling van Groenendaal en
de andere dienstweigeraars. En als deze
voorloopige Regcering dit niet kan geven,
laat zij dan Groenendaal en dezulken in
voorloopige vrijheid stellen, totdat cr een
regeering is, die dan definitief een wet zal
uitvaardigen. Bedenk toch dat gij uw broe-
der's hoeder zijt. Bedenk toch dat hier een
jongeman zelfmoord wil plegen. En waar
moet 't naar toe, als gij dat niet voorkomt.
Als een niet te stuiten besmettelijke ziekte
zal deze malaise, deze drang naar zelfover-
tuiging rondwaren, onze jongens en man
nen zullen des te begeeriger hunkeren naar
de bedwelmende woorden, om liever dood
te gaan dan door le blijven leven in zoo'n
mal-geordenden Staat
Daarom mijnheer de Voorzitter en gij
led-en van de Tweede Kamer, laat de zon
riet ondergaan voor ge de clementie hebt
gevraagd en verkregen voor de invrijheid
stelling of voorloopige invrijheidstelling
van deze dienstweigeraars. Wees gij de
groole loyale Aliasferu-s en Iaat deze bede
van die duizenden moeders en jongevrou-
wen zijn de wondeaiieffijke stem van
Esther, die zachte vrouw uit '-t schoone
Oud-Teslomentische verhaal".
Nadat zij dat manuscript had over
handigd, verdween mevr. SloopSnouck
Hurgronje, alias Esther, van 't tooneel.
Het behoeft nauwelijks gezegd, dat het
incident ondor de Kamerleden niet weinig
sensatie maakte.
Mevrouw Stoop is de ecblgenoote van
het socialistisch Statenlid: Dr. Stoop. Zou
deze van den dwazen stap zijner echlge-
noole geweten hebben?
De mogelijkheid om de Kamer binnen
te dringen wordt eenigszins begrijpelijk,
■wanneer men bedenkt, dat juffrouw
Weslerman Dinsdag zou zitting nemen,
zoodat de boden blijkbaar dachten dit
nieuwe Kamerlid voor te hebben.
Van mevrouw StoopSnouck Hurgronje
is ook bekend, dat zij ter vorigen jare, op
den 1 Mei-dag, eien poging heeft g-edaan
om de mode vlag. te bevestigen aan de
Groote Kerk le Dordrecht.
Vergadering van 12 Juli.
ORDE DER WERKZAAMHEDEN.
De voorzitter stelt voor 7 September te
vergaderen om vóór het nieuwe zittingjaar
af te doen burgerlijke en militaire pensi
oenwetten, Rijksuitkeering aan gemeenten,
en -de technische herziening van de Kies
wet. Aldus werd besloten.
De heer DRESSELHUIJS V. B. stolt
voor de rechtstoestand der ambtenaren
aain de agenda toe te voegen.
Het •jjerd zonder hoofd, stemming aan
genomen.
DE ZAAK-GROEWENDAAL.
De heer VAN ZADELHOF, S. D. A. P.,
had een interpellatie willen aanvragen in
zake Groenendaal. De Regeering ant
woordt evenwel niet op interpellaties.
Daarom bepaalt spr. zich tot een profest
teg-en de gevangenhouding.
De VOORZITTER ontneemt hem het
woord.
De heer KOTHEK S. P., wil de zaak op
7 September dadelijk besproken zien.
De beer VAN RAVESTEIJN C. P. vraagt
verlof tot een interpellatie over Groenen
daal.
De interpeUa-lie wordt toegestaan.
De VOORZITTER wil haar houden o;p
een nader te bepalen dag.
De heer WIJNKOOP C. P. stelt voor
morgen oen interpellatie te houden.
De VOORZITTER ontraadt dit voorstel.
De R-eg-eering heeft verzocht geen zak-en
te behandelen, waarbij een of m-eer minis
ters moeten tegenwoordig zijin.
De heer MARCHANT, V.D., protesteert
tegen het Kabinet, dat zich, door zich
demissionair te noemen, onttrekt aan d-e
ministarieele verantwoordelijkheid.
Het voorstel-Wijn-kooip wordt verwor
pen mot 55 tegen 28 stemmen.
Het voorstót-Kollhek om -de interpellatie
vooaan op de agenda van 7 Sept. te plaat
sen wordt verworpen inel 60 tegen 22
stemmen.
DE VERRADERLIJKE VALSCHE
BAARD.
Een 17-jarige bediende van. een zaak in
de Burgemeester Weertslraat alhier, was
een dag of veertien geleden spoorloos
verdwenen. Daar er niels werd vermist,
had het geval buiten den familiekring
slechts weinig belangstelling, vertelt de
,TeI." Alleen bleek, dat de jongeman
een rijwiel, aan zijn vader loebehoorend,
had te gelde gemaakt, doch men ver
wachtte dat hij wel weer berouwvol zou
terugkeeren als het geld op was en dat
hij niet langer dan een paar dagen zou
wegblijven.
Het jongemensch, dat van gegoede fa
milie is en die nogal avontuurlijk aange
legd is, lia-d behalve bet verkoopen van
het rijwiel en het „deserleeren" ook nog
iels gedaan dat niet door den beugel
kon. Gebleken is, dat liij een oude lanlc
in de buurt van Heusden had opgezocht,
die hij wijsmaakte, dat hij zijn vacanlic
bij haar kwam doorbrengen en die, van
den prins geen kwaad wetend, hem op
hartelijke wijze had ontvangen.
Hij bleef er tot zijn geld schoon op waf
en deelde toen zijn tante mee, dat de vai
cautie was geëindigd en dat hij naar hui»
terug ging.
Had hij dit maar gedaan, dan was alle»
in orde gekomen, maar helaas begon zijn
lust tol avonturen hom in verkeerde ricl»
ling te drijven.
Hij durfde niet goed thuis te komen
ook en ging op middelen zinnen om aan
geld te komen. Het was Vrijdagavond en
hij herinnerde zich dat op dien avond
geld was opgeborgen in het kantoor waar
hij vroeger werkzaam was. Hij kende d«
geheele inrcliting van hel huis en hij be-i
sloot te gaan inbreken.
Te voet kwam hij in Arnhem aan ett
toen hot donker was kwam hij nader
door eeD naastliggendon tuin. klom over
een schutting en drong daarna door een
tuimelraam h-et kantoor binnen, waag
hii vroeger had gewerkt.
Met werktuigen, (tie hij uit het maga
zijn en van den zolder haalde, brak hij
een kast open en nam er een geldkistje
uit. Later haalde hij nog een kleiner
kistje uit het magazijn, en met deze
voorwerpen verliet hij even ongezien het
pand als hij er gekomen was.
In de buurt van „broekterrein, het met
sloot-en doorgraven woeste gebied dat eens
industrie-terrein moet worden, opende
hij met een hamer en beitel, eveneens
meegenomen uit het magazijn, de geld«
kistjes. In het eene vond hij een bedrag
van 700 aan bankpapier, in het anders
slechts wat specie tot een bedrag vsr
18. De ledige geldkistjes en het ge
reedschap verborg -hij in een sloot in de
nabijheid.
Den ander— morgen vertrok hij al
vroeg uit l un naar Nijmegen, kocht
daar een fiets, een nieuw pak en de
verraderlijke valsclie baard. En zoo ging
de arme kerel, wiens kop waarschijnlijk
op hol is gebracht door films cn detec-
live-verhalen, op weg, zonder te weten'
waarheen. Inmiddels was op het kanlooi
de diefstal ontdekt.
Onmiddellijk dacht men aan den vooim
matigen jongste bediende, want het bieek'
natuurlijk direct dat een en ander was
gedaan, door iemand, die goed op heJ
kantoor en het magazijn bekend was.
Aangifte bij de politie volgde en i
eenige uren daarna reeds telefoneerde de
burgemeester van Heleren. nabij Wage-
ningen. dat de dader van de inbraak wal
'gearresteerd.
Wat was geschied?
De veldwachter van Heleren. Leeuwin
„in politiek" «en fietstochtje makend,
was tegelijkertijd op de boot van hef
Wageningsche Veer met een mijnheer,
die een groolen, zwarten baard droeg,
doch toen de politieman goe-l toekeek,
bleek die baard valsch te zijn en eenmaal
op den oever vroeg de veldwachter of d<
man met de baard hem niet eens even
zou willen volgen. In plaats daarvan
sprong deze op zijn rijwiel en rees zoo
snel mogelijk weg. Maar toen wist d«
veldwachter dat hij hem juist hebben
moest en een wilde jacht volgde. Her
haaldelijk riep de veldwachter den vluch
teling toe, stil te staan, doch deze trachtte!
door steeds sneller te gaan riiden, te ont
komen Toen loste de po-litieuian, nog
steeds den gebaarden vluchteling per rij
wiel achtervolgend, een schot. Hel fro f
d-en jongeman niet, maar hij t "ggfetó
op en toen hem de baard was afgenomen,
bekende hij ongevraagd schuldig te zijn
aan inbraak en gaf hij zich over.
Naar Arnhem overgebracht, wees hij
aan de Arnhemsche rechercheurs de
plaats aan, waar hij de geld-kistjes in een
sloot, ond-er een vlonder had verborgen
Zij werden inderdaad gevonden, evenals
de hamer en de beitel waarmee de kistjes
waren opengebroken. Het bleek dat nog
pl.m. f 500 van het geld over was.
Slechts hetgeen uitgegeven was voor det
fiets, het eostuum en den verraderlijken,
zwarten baard, ontbrak. Het oude pak
was nabij Nijmegen aan den kant van der
weg i-n d-e struiken geworpen. Ook dit is
teruggevonden toen de jongeman gister
avond in gezelschap van een Arnhem-
sch-en inspecteur van politie daarheen
ging.
De doder is beden Ier beschikking van
den officier van justitie gesteld.
Vechtpartij te Scheveningen. Tn <ld
■Keizerstraat in Sch-ev-emugen had Zater
dagnacht om 12 uur een vechtpartij plaats
tussclien een dronken persoon en een
•koopman met visch, als gevolg waarvan
een vo-lksop'Joop ontstond.
Door een 4-tal agenten onder leiding
van een brigadier werd die besc'ionkene,
onder hevig verzet naar het poliliepostliuiS
in -de Keizerstraat gebracht.
H-et publiek meende evenwel parti; te
moeten trekken voor de arrestant, en ten
slotte maakte -de politie van de vuur
wapen gebruik.
De gearresteerde werd aan het Liooia
verwond, terwijl zekere M. K. door een
sabelhouw een niet ern-slige verwonding
bekwam.
Inbraak te 's-Gravenhage. Bil een 1
braak in (le melkinrichting „de Hoop
aan lie N. W. Buitensingel te Den Haag
is uit een houten kast een bedrag ran
2900 gestolen.
Aanvaring. - Men meldt u,t
p-ikoog: Ben plezierboot met 3.o0 passa
giers uit Groningen en terugkomende van
Schiermonnikoog liep door het ««men t
verkeerd vaarwater -ten Westen van
imarsura met volle vaart op een mossel
bUDe scholc was zoo hevig -dat Uw
boord een ware mme was van gebroken
glazen en koppen. De hofmeesteres kree„
een ketel kokend water over de voeten
Gelukkig was liet stil mooi weer, nnie
had het omslaan der boot niet onwaa
'schijnlijk geweest, daar zich op de l«>ot
2 bovendekken bevinden I
De droogte in Groningen. Jn
meeste plaatsen dor provincie Groningen
heersolvt weer totaal gebrek aan o"11'"
water. Per emmer wordt gaarne o- i" I
cent besteed. I
In Wcsterwoide doet zich I
droogte, d-ie nu al weken duurt, zich erg 1
"evoelen. De kor-engewassen fiolen reeds.
alvorens het stroo zijn gewone vorming I
krijgt en ze gaan zelfs liggen. Mei I
groeien is 't gedaan. Bij 't aardapi-e-rte I
was reeds slappe bladeren, H goen u
•sterven beteekeiil en thans mede t-en gn
ringeree opbrengst.
Bunzings. ïn de Groninger- en Drent'
schc monden werd-cn verbazend veel km"
'keus en kippen gekaapt. #j»n lijkt n-u. i'A.
bunzings, vietil worden aangetroffen. B'J
Weils worden Zaterdag zelfs 6 a
vangst gevangen.
