S5OmS BLAD
BINNENLAND
buitenland.
FEUILLETON
Onder Valsche Vlag
DONDERDAG 2U
14e JAARGANG
|99
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: Se
No. 336
NOORD-HOLLAK
Abonnementsprijs
Pc* kwartaal voor Alkmaar1 2.
VoV-ui'en Alkmaarf 2 85
Ma OvTilustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger.
Aan aiie abonné's
i92i r
DAGBLAD
ADMINISTRATIE No. 433
No. 633
Va
pei
Lü!l
Advertentieprijs:
Van 15 regels f 1.25; elke regel meer f 0 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanboa" bij voor-
itbetabng per plaatsing f 0.60
1 'ngensterffe onder
I- omsch-Katbolieken.
wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 400, f 200, f 100, f 6Q, f 35, f 15.
de
De heer Fr. Spierings geneesheer te
Heer Hugowaard, brengt in het R.-K. Art
senblad de kwestie der groote zuigelingen
sterfte onder de katholieken ter sprake.
Hij memoreert de bekende groote zuige
lingensterfte in de Zuidelijke Provf iciër,
en zelf Branbaiider zijnde, was de heer
Spierings voorheen gewoon die groote zui
gelingensterfte te verkviren uil de geweste-
ijke sociale en andere omstandigheden.
„'"'hans", zoo schrijft hij, „bijna 6 jaar
praküseerend in Noord-Holland, waar de
sociale omstandigheden der plattelandsbe
volking zoo geheel anders, en over het al
gemeen zooveel beter zijn, trof het mij al
spoedig, dat ook hier onder de R.-K. de
zuigelingensterfte zooveel grooter was, dan
onder het niet R.-K. gedeelte der bevol
king
„Om daarin een juister inzicht te krijgen,
he"A ik mijn gemeente (Heer-Hugowaard,
pl.m. 4300 inwoners) bestaande uit een wel
varende plattelandsbevolking de zuigelin
gensterfte nagegaan over de laatste 40 jaren
gesplitst naar den godsdienst in R.-K.
en nict-R.-K.
Over die 40 jaren (18811.Q20) is de ge
middelde zuigelingensterfte dus de sterf
te van kinderen beneden het jaar per 100
levend aangegevenen voor de niet-
K&tbil:e*en 7,4, voor de Katholieken
15,6, dus voor de katholieken meer dan
het dubbele. Terwijl dus het cijfer voor de
niet-katholieken zeer goed is moet de
donkere kleur op de kaarten v. d. Ned.
Bond tot Bescherming van Zuigeling-en
enkel en alleen geweten worden aan de
Katholieken.
Hierbij zij nog opgemerkt, dat de zuige
lingensterfte onder de katholieken niet da
lende is, zooals blijkt:
Zuigelingensterfte onder de Katholieken
over de laatrie 4 vijfjarige perioden:
13 01-05—14.25
1906-10—15.07
rj 11-15—15.58
'16-2016.54
Dit zijn loch gegevens die tot nadenken
stemmen. Daar hapert iets. Vanzelf dringt
zich hier op de kwestie van het hooge ge
boortecijfer onder de R. Kath. Dat cijfer is
ook hier ia het Noorden, onder de R.-K.
zeer veel hooger dan onder de andersden
kenden. De juiste cijfers daarvoor op te
geven is mij nog niet gelukt docli deze
doen niet direct ter zake. Feit blijft dat
van alle levend aangegeven R.-K. kinderen
er in het eerste levensjaar ruim tweemaal
zooveel sterven dan van de niet R.-K.
Ik heb nergens een eenigszins uitgebrei
de schifting v. d. zuigelingensterfte bij
R.-K. en niet R.-K. gevonden mocht die
wel bestaan, dan houd ik mij voor aanwij
zing aanbevolen zoo niet, dan voelen an
deren misschien neiging dit ook eens na te
gaan; met de gegevens van den Burgerl.
Stand is dat vrij eenvoudig te doen.
D<in wordt misschien met juistheid aan
getoond of dat groote verschil overal be
staat en is daarmee de vraag beant
woord of overal de zuigelingensterfte on
der de katholieken zoo onrustbarend, hoog
is.
Cen volgende vraag is: Waarom is dat
zoo?
Reeds boven wees ik er op dat mijn
cijfers gelden voor een bevolking waar
geen sprake is van fabrieks- of landarbeid
der gehuwde vrouw factoren die bij de
verklaring der hooge cijfers voor de Zuide
lijke provinciën wel zijn aangehaald.
Allicht moet voor een gedeelte de oor
zaak worden gezocht hierin, dat in de kin
derrijke Roomsche gezinnen niet de zorg
aan de zuigelingen wordt besteed (kan
worden besteed?) als bij de over het alge-
ieen veel kleinere gezinnen der niet R.
iath. Docii met deze verklaring zijn wij
er niet af. En tot op heden is de invloed
van moeder- en bakercursussen nog zeer
,ering.
De voeding blijft wel een der hoofdoor
zaken en uit de mij ten dienste staande
gegevens der laatste 4 jaren blijkt, dat de
borstvoeding bij de R. Kath. alhier bij niet
de helft der zuigelingen wordt toegepast
bi; niet katholieken bij ongeveer
twee Ook dit geeft weer een gedeel
telijke verklaring.
Ik kom dus tot de slotsom dat er (over
al?) een verontrustende zuigelingensterfte
beötaat speciaal onder de katholieken.
Het zal wel noodig worden, dat daarop
door de R.-K. artsen eens wat dieper wordt
ingegaan, dat wij trachten de oorzaken
daarvan op te sporen en de middelen aan
geven ter verbetering."
Tot zoover dr. Spierings.
Terecht merkt dei'3 Roomsche medicus
op, dat het wel noodig zal zijn, dat de
R.-K. artsen hierop eens wat dieper in
gaan.
Op de eerste plaats dienen wij n.m. te
weten, of het geval in Heer Hugowaard
oen (toevallige?) uitzondering of een vrij
algemeene regel is.
Tot nog toe hebben Brabant en Lim
burg het bedenkelijke genoegen gehad om
altijd maar weer aan tot afschrikwekkende
uitzonderingen te worden genoemd bij den
overigens zoo gelukkigen stand "van^ de
zuigelingensterfte in ons land. Nu insinu
eert dr. Spierings, dat ook elders de Ka
tholieken ten deze schuld hebben. Het is
dus zaak, dat allereerst ten deze vertrouw
baar cijfermateriaal wordt verstrekt, alvo
rens er conclusies worden getrokken.
Wel lijkt het ons niet onwaarschijnlijk,
dat overal liet cijfer der zuigelingensterfte
bij de Katholieken betrekkelijk hoog zal
2,jn Immers, dr. Spierings zinspeelt er zelf
al reeds op, dat de kinderrijke gezinnen
veel meer betrekkelijk èn absoluut
veel meer kans bieden lot zuigelingensterf
te dan gezinnen met weinig kinderen. En
het gewoon menschelijk verstand do-et ons
al reeds begrijpen, dat in gezinnen, waar
ieder jaar een nieuwe sprui". geboren
wordt, -de zorg voor de kleinen vaak min
der zal zijn, dan daar, waar leder kind
drie, vier jaar of langer benjamin is.
Toch zijn dit maar hoogstens „verzach
tende omstandigheden", die bij een zoo ge
wichtige zaak als deze zelfs den naam van
verontschuldigingen nauwelijks mogen
hebben.
Wat dus vóór alles noodig is, is licht,
zekerheid, cijfermateriaal en dan zoo noo
dig nog veel intensiever propaganda tot be
strijding van dit onöulbaar euvel.
De toestand in Ierland.
De vredesonderhandelingen.
Sir James Craig heeft Maandag de vol
gende verklaring gepubliceerd. Ik keer
naar huis terug, zeer voldaan over de po
gingen, die gedaan zijn om den vrede te
herstellen. De heer De Valera heeft hél
stilzwijgen verbroken en den toestand ver
duidelijkt door zijn verklaring, dat hij zijn
oisch grondt op het recht van zelfbeschik
king. Door een overweldigende meerder
heid bij onze onlangs gehouden verkiezin
gen de constilutioneele weg om zelfbe
schikking uit le drukken heeft het volk
van Noord-Ierland besclnkt over zijn eigen
parlement, dat persoonlijk door onze hoog
gewaardeerde majesteit werd geopend. De
heer De Valera en zijn collega's hebben
reeds het recht van die zelfbeschikking van
Noord-Ierland erkend door het feit, dal zij
zei ven Candida ten waren voor dat parle
ment en daarvoor hun leuze stelden: „Geen
scheiding". Dat was de eenige leuze, waar
mede zij voor de kiezers kwamen- en die
leuze werd verworpen door de grootste
meerderheid, voor zooveivmiij bekend, ooit
bij eenige algemeene verkiezing ergens ter
wereld verkregen.
Staande voor deze onomsiootelijke fei
len, staat het nu slechts aan den heer De
Valera en het Britsche volk om tot een
vergelijk te komen betreffende dat gedeel
te van jerland, liggende buiten het terrein,
waar ik eerste minister ben. Het volk van
Noord-Ierland, waarvoor ik spreek, da%
zooals het duidelijk heeft verklaard, over
zijn eigen lot beschikken wol, wenscht in
geen geval en in geen enkel opzicht iets te
zeggen te hebben over het vaststellen v«o
cen vergelijk tusschen Groot-Britlanmë m
Zuid-Ierland.
Is dat vergelijk verkregen, dan kan ik
beloven vriendschappelijke samenwerking
op gelijken voet met Zuid-Ierland over
kwesties, ons beider belangen rakende. Nu
wij op dit punt gekomen zijn, keer ik
naar Ierland terug om mijn regeeringstaak
voort le zetten. Ik weet dat onze belangen
volkomen veilig zijn bij het rijksparlement,
en natuurlijk staan on.e diensten ten allen
tijde lor beschikking.
De „Daily Tel." schrijft, dat deze ver
klaring natuurlijk een diepen indruk heeft
gemaakt in parlementaire kringen en een
onaangenamen schok gaven aan allen, die
met een optimisme, nooit door de om
standigheden gerechtvaardigd, uitgezien
hadden naar een spoedige officieele samen
komst der conferentie-leden. Degenen, die
het best ingelicht zijn hebben nooit ont
kend dat groote moeilijkheden moesten
worden overwonnen en dat het onverstan
dig was zijn verwachtingen te hoog te
spannen.
Natuurlijk, dat Sir James Craig's ver
klaring, die het kenmerk draagt van voor
zichtige opstelling, zorgvuldig is bestu
deerd, vooral in verband met hetgeen hij
zegt van mogelijke samenwerking.
Het meest hoopvolle in de verklaring
was, dat zij de deur niet positief sluit en
de woorden: „onze diensten staan ben allen
tijde ter beschikking", schijnen te betee-
kenen dat Ulster nog altijd, binnen de
woorden der verklaring, bereid is mede te
doen aan de onderhandelingen. Er is geen
mislukking, maar de kansen omtrent wede
zullen beter te bcoordeelen zijn na d'e sa
menkomst, die Lloyd George en De Va
lera heden weder zullen hebben. Lloyd
George wanhoopt niet aan een oplossing,
doch de moeilijkheden zijn groot.
De „Even. Stand." zegt dat De Valera
en zijn vrienden in het einde dezer weck
naar Ierland terug denken te gaan. Er kan
gezegd dat de ïersehe leider geen beslis
sing over de ïersehe kwestie met zich zal
nemen. Geen der leden der Sinn Fcin-depu-
taiie heeft daar ook op gerekend, daar
hun doel was den weg te verkennen voor
een conferentie om tot een oplossing te
kunnen komen.
De markies van Londonderry werd giste
ren door den koning ontvangen om hem
een adres van den Senaat van Ulster te
overhandigen.
EEN NEDERLAAG DER ENGELSCHE
REGEERING.
Het Lagerhuis nam bij de behandeling
van de wet op de middelen tegen het ad
vies der regeerdng (met 137 tegen 135 stem
men) een bepaling aam, waardoor coöpe
ratieve veroendgingen vrijgesteld worden
van de belasting op naamlooze vennoot
schappen. Op een vraag van MacLean wat
•de regeer log na deze nederlaag dacht le
doen, antwoordde Chamberlain: de be
handeling der wet voortzetten.
liet amendement, dat dn het Lagerhuis
tegen den zin der regeering werd aange
nomen, was ingediend door hot parle
mentslid Ividd, een coalitie-unionist, die
steun kreeg van Asqultb, welke betoogde
dat hel bedrag, waar het om ging, maar
150.000 pd.sl. opciscblc uit een totale
winst van 80 miildoen pd.sl., die door
coöperaties wordt gemaakt; hij bood 'ver
geefs aan te overwegen, of de Masting op
een andere wijze kon worden geheven.
Een aantal leden der regeer'ngs-parijen
stemden met de oma fhanikélijke liberalen
en de Labour Party vóór het amendement.
De aanneming ervan werd niet gejjuich
begroet, en een oogenblik heerscht© er op
winding. Na de mededeeling van Cham
berlain werd de zitting zonder verdere
incidenten voortgezet. Chamberlain moti
veerde hel besluit der regeering,, om geen
politieke gevolgen aan de zaak le ver
binden met die opmerking dat rekening
werd gehouden met het karakter van het
amendement, de beweegredenen der voor
stellers, het geringe betrokken bedrag en
het groote behang van de wet.
DE PROCESSEN TE LEIPZIG.
Ongeveer zeventig Lagerhui si-eden, onder
wie Bohtomley, Townsbemd, Lcwther en
Thomas, leekeniden ©en motie die binnen
kort in het Lagerhuis zal ingediend wor-
d-esa, waarin diepe onvoldaanheid over het
resultaat der Leipziger processen uitge
drukt wordt met ©en verzoek aan de re
geering om terstond stappen ie doen voor
de uitvoering van het verdrag van Ver
sailles.
DE BETALINGEN VAN DU1TSCHLAND.
Naar Hava uit Parijs meldt, deelt de
commissie van herstel an ede, dat Duitsch-
land een nieuwe storting van ongeveer
31 milih'oen goudmarken in verschillende
Europeesche geldswaarden heeft gedaan.
Tot dusver is aldus gestort 275.376.690
goudtnark.
Tevens deelde de betrokken Duitsehe
commissie aan de commissie van. herstel
mede, dat de Duitsche regeering een
nieuwe storting van 41 mülioen goud
mark aanbiedt.
De beperking van bewapening.
Te N>ew-York verluidt, dat de president
besloten heeft dat de senaat vertegen
woordigd zal zijn in de Anierikaansche
delegatie ter ontwapend ngsconferentie
vanwege de met de regeering gedeel de ver
antwoordelijkheid in buitenlandsohe aan
gelegenheden.
Een vertegenwoordiger van Reuter had
een onderhoud niet den Japanschen gezant
te Londen over Harding's voorstel. De
gezant betoogde, dat er geen sprake was
van verzet aan Japansche zijde; Japan
had alleen gevraagd, wat met de Zuidzee-
quiaestie bedoeld wordt. De vraag rijst,
of wij opnieuw quaesties moeien gaan lo-
spraken welke het verdrag ran Versailles
reeds beslist heeft. Het is duidelijk, dat
zaken als die van Shantung, Jap en
NieiivV-Guinea tot een algemeenee confe-
Nicuw-Guineea tot een algemeene oonfe-
5<>.ntie zouden leiden over vragen welke
De Poolsche opstand in Opper-
Siiezië.
Weerbarstige insurgemen.
Vain de itn Ho3i«usalza Ier sterkte van
oageveer twee regimenten ondergebrachte
Poo'Ische opstandelingen gaf slechts een
klein gedekte gevolg aan het bevel tol
inlevering der wapens. Eerst nadat een
sai'vo was afgevuurd, waarbij twee insur
genten gedood en 15 gewond werden,
konden de muiters worden ontwapend.
Duitsche ambtenaren uit het
plebisciet-gebied.
Conform het bevel van de intergealli-
eerite commissie hebben de noHlie-beamb-
feïi, die pan-Germaansche propaganda
ra.aa.lden, het plebisciet-gebied Zaterdag
verlaten.
Generaal De Marinis.
Hol W. B. meldt uit Oppete, dta-l gene-
r al De Marinas, do vertegenwoordiger
vul Italië in de intergeallieerde commis-
Maandag naar Rome is vertrokken.
BROODPRIJS VER'HOOGING IN
DUITSCHLAND.
Dezer dagen is gemeld, d'al in Duilsch-
'lamid d-e broodprijs door die .regeering met
40 pet. zal wordien verhoogd.
Zooals een Rerlijiisohe ce'rrespomden-
liebureau van bevoegde zijde verneemt, is
er geen protestactie van die vak vereen:
gingen -en beambfenbonidien legen de ko
mende hroodprijsverhoogiing le verwach
ten.
De „Vorwa-rls" bevat echter hedenoch
tend ©en hoofdartikel over deze kwestie,
waarin het hlaid o.a. zegt: „Den arbeider
zal niets anders overblijven dan met alle
middelen, die zijn organisatie hem in
handen geeft, het looin an dte hoogte te
drijven. I-Iet zal dte laak dier vakvereeni-
gingien zijn, zoo noodig d'e politieke
macht van de breed© massa's in Duifsch-
land! 'Ie hulp te komen, om bet arbeiden
de volk nieuwe eltendle te besparen."
Het „Beri. TageMatt" geeft ©enige op
helderingen over d© grond-en van deze
prijsverbooging. lei het jaar. dat met 15
Aug. afloopt, heeft dte Duitsche regeering
10 milliard M. besteed om den broodprijs
lager te stollen dan hij zonder dteze sub
sidie zou zijn. DM bedrag moest ten slot
te weer d-oor belasting gedtekt wordien. De
ongunstige financieel© l-oes'tand laat ©ch-
ler niet toe, om op deze wiize voort te
gaan. Andere landen, wier financiën er
veel gunstiger voorslaan, hebben deze
Staatshulp reeds ingeroepen,. De Rijiksre-
goering nu had met toestemming van den
Rijksdag besloten om dien prijs van het
brood' met 50 ,pct. te verhoogen. Op aan
drang echter van de economische commis
sic besloot de regeer,ing tot een verhoo-
ffi'ng van 40 pot, Dezef-die hoeveelheid
brood, die vroeger 5 M. kostte, zal thans
met 7 M. betaald moeten worden. Deze
maatregel zal toch nog ten gevolge heb
ben, dat de regeering in het -tijdperk van
15 Aug. 192131 Maart 1922 een bedlrag
van 3J44 milliard M. zal moeten bij
passen.
Br beslaat geen reden om le vermoe
den, dan dit broad van slechtere kwaliteit
zal zijn.
GEMENGDE BUITENL. BE
RICHTEN.
LLOYD GEORGE NAAR AMERIKA?
De „Daily Mail" beweert dat Lloyd
Geoige besloten heeft inden herfst naar
Amerika te gaan.
DE PRINS VAN WALES NAAR
JAPAN?
Er is alle reden om te gelooven, (seint
Reuter uit Londen) dat de Prins van
Wales in Maart of April van het vol
gende jaar een bezoek zal brengen aan
Japan.
De Hamburg-Zuid-Amerika Stoom
vaart Mij. heeft de aan Engeland afge
leverde 26000 ton groote passagiers-
6toomboofc „Cap Polonia" teruggekocht.
Binnenkort zal voor het Gerechtshof te
Hamburg een groot proces gevoerd Woor
den wegens salversaan zwendel. Er zijn
84 personen aangeklaagd. Behalve tal
rijke genee3heeren en andere deskundi
gen, zijn meer dan 100 getuigen gedag
vaard. De hoofd-aangeklaagden worden
beschuldigd en hebben voor 'n deel bekend
salvereaan vervalseht, voor het gebruik
gereed gemaakt en in grooten omvang
in den handel gebracht te hebben.
Do steking op de goederen in het
district Greifswald duurt voort. De sta
king is ook naar het eiland Rügen over
gebracht wordt, waar op 20 goederen
gestaakt wordt. De steking is aan com
munistische opruiing toe te schrijven. Do
stalkers hebben geen looneischen ge
steld, mwr verlangen weder-invoering
van afgevaardigden van den communis-
tischen „Kreigs-tag".
Op de hoterveiling van 19 Juli te
Bremen werd voor boter le kwaliteit
24, 25 en 60 mark per pond betaald.
In de omstreken van Berlijn zijn
in de laatste 24 uur 9 boschbranden,
waaronder 2 van grooten omvang, ge
meld. Het vuur kon overal spoedig ge-
bluscht worden.
In geheel Scandinavië komen nog
steeds groote bosch-, heide- en veen
branden voor. In het Zuiden en Noor
den van Zweden zijn bosschen, hout
zagerijen, cellulose fahriekeh, een groot
dorp en vele gehuchten ter waarde van
vole millioenen kronen verloren gegaan,
In Noorwegen staat hij Asoyswinger
een groot bosch in vlammen. De schade
bedraagt tot nu toe ongeveer 1 millioen
kronen.
In Jutland ziet men overal hoog op
gaande vlammen van heide-, veen- en
boschbrand. In het Noorden van Jut
land wo-rdt het bekende laza-retlkaanp
Hall door het vuur bedreigd. Het heeft
cen waarde van 5 miiffioen kronen.
De Japansche Kroonprins is aan
boord van het Japansche schip „Katori"
naar Japan afgereisd.
To Dantzig is een Bngelsche kleine
kruiser met 2 torpedojagers de haven
binnengeioopen, welke tot do Atlantische
vloot behooren. Het verschijnen van deze
schepen hangt waarschijnlijk samen met
den politieken toestand.
Do geregelde luchtdienst voor post
en passagiers tusschen Stockholm en Re-
val werd gisteren geopend.
Een Duiteche Junkermachine en een
Italiaansche Savoymachine vertrokken 's
morgens half tien en bereikten Reval
in 3 uur en vertrokkon na een verblijf
van 3 uur te Reval opnieuw.
Het Italiaansche vliegtuig arriveerde
te Stockholm ongeveer 8 uur 's avonds.
Reuter meldt, dat te Pittsburg hij
een muiterij in do gevangenis acht ge
vangenen en verscheidene cipiers wer
den gewond. Een hevig gevecht werd
geleverd binnen do muren der gevange
nis, eenige houten hulpgebouwen zijn
door brand vernield.
Politie en brandweer hielpen de mui
terij onderdrukken, welke een gevolg was
van langbroeionde ontevredenheid; ver
scheidene gevangenen zaten levenslang.
Deze desperado's vochten verwoed. Voor
het leven van verscheidene gewenden
wordt gevreesd.
VRXV N AAR HET DUITSCli,
TWEEDE DEEL.
MevrouwWiihelmi wilde antwoorden,
maar het scheen alsof haar krachten
haar plotseling bega-ton. Een rilling
overviel haar en haar oogen sloten
«ich.
Augusta schreeuwde luid „Mama
mama I"
„Stil, kind," fluisterde deze met
moeite „Laat een priester roepen.,
gauw I"
Twee uren later knielde Augusta
fiddend neder voor het bed harer
kervende moeder. In de nabijheid der
deur knielde Dientje met gevouwen
handen en keek naar den priester, die
de zieke met da laatste H. Sacramenten
Jad voorzien en nu met zachte stem
te gebeden der stervenden bad. Het ge
kat der stervende was reeds met een
'ale lijkkleur bedekt, slechts de oogen
johenen daarin nog te leven. Plotseling
'ewoog de hand, die op de deken lag
de stervende opende nog eens de lippen,
een glimlach kwam over haar trekken,
een diepe ademhaling, en alles was
voorbij.
Met wu kreet der vertwijfeling viel
Augusta bezwijming.
„Wat denkt u nu te beginnen Heeft
u reeds een plan gemaakt
„Ik weet nog niet, wat ik zal doen,"
hernam Augusta troosteloos. „De slag
kwam zoo onverwacht."
„Ja, wie zou dat gedacht hebben I"
zeide mevrouw Hemming. „Een zoo
buitengewoon sterk gestel. Men is
eigenlijk geen oogenblik zeker van zijn
leven."
Augusta antwoordde slechts met
een zucht.
„Nu, hier blijven wonen kan u in
geen geval, zelfs dan niet, als de geld
kwestie niet in aanmerking kwam,"
ging mevrouw Hemming na een pooze
voort. „Een geluk is er nog bij, dat u
geen voogd noodig heeft. Indien de
nalatenschap zoo klein Is, of juister
gesproken, indien er over het algemeen
niets te erven en te verwachten is.
HOE HEET DAT?
Gisteren is gemeld, dat de Belgische Ka
mer liet Vrouwenkiesrecht voor het pro
vinciaal bestuur heeft verworpen.
Dat hebben natuurlijk de „reactionaire'
volgelingen van den ouden Katholieken
heer Woeste gedaan?
Neen, de socialisten in verbond met dl
liberalen stemd-en tegen, de katholiek se
vóór en de laatsten waren niet sterk genoeg
dn getal om alleen het vrouwenkiesrecht ei
door te krijgen.
Er is een tijd geweest, dat in ons land
door socialisten en vrijzinnigen een ster
ke actie werd gevoerd voor het kiesrecht
der vrouw. Het ging toen onder de leus
van gelijke rechten voor allen, om de de-
mocratdel De rechterzijde voelde er over
het geheel niet veel voor, ofschoon zij er
meer politieke winst dan verlies van te ver
hopen had: de vrouw in de politiek haten,
daar was men wat huiverig voor. Maar,
principieele bezwaren waren er niet, even
min als tegen algemeen kiesrecht. En poli
tiek gesproken was het opportuun de be
treffende voorstellen van Minister Cori
van der linden te aanvaarden.
In België stond het nu zóó, dat socialis
ten en vrijzinnigen om der wille van „de
democratie" evenals hun partijgenooten in
andere landen vóór het Vrouwenkiesrecht
moesten stemmen; voor hen is dat wel
zoo iets als een .beginsel"; want als dat
geen principe meer voor hen is, wat is hef
dan.
Men heeft echter becijferd, dat aanvaar
ding van Vrouwenkiesrecht in België aaD
de rechterzijde misschien voor langen tijd
de meerderheid zou geven en dus: weg me.'
de rechten van de vrouw I
Zou „Het Volk" ons niet eens kunnen in
lichten hoe men zuik een houding moei
brandmerken? Het roode blad is er altijd
zoo gauw bij om iemand of iets te brand
merken, wanneer er naar zijn oordeel iets
niet in orde is. Zelfs de zon, die dit jaar
wat ongewoon fel schijnt, werd in „het"
orgaan der arbeiderspartij dezer dagen de
„koperen ploert" genoemd.
Maar hoe moeten wij nu de houding dei
Belgische socialistische Kamerleden noe
men?
De Kabinetscrisis.
Dc Ilaagsche redacteur van de „Maas
bode" schrijft:
Dat d'e oplossing van de Kabinetscrisis
vrij lang op zioh iaat wachten, behoeft oj.
niet veel verwondering te baren, wanneer
men in liet oog houdt,, welk'e politieke
moeilijkheden zich daarbij vpordoen. Im
mers gaal hel er niet slechts om de beide
ministers in het huidige kabinet, die op
ceh belangrijk punt van regeeringsbeleid
met de meerderheid der Kamer van mee
ning verschillen,, door anderen te doen
vervangen, doch ook is op verschillende
punten van practisdbe politiek tusschen de
partijen ter rechterzijde overeenstemming
noodig om meer tot stand te kunnen bren
gen dan een louter-zaken-kabinet zou ver
mogen.
Bij d'e reconstructie van T Kabinet zal
om een vruchtbare samenwerking moge
lijk te maken, er op de eerste plaats op
moeten worden gelet, dat dc verhouding
der rechtsche partijen ook in het ministerie
lot uiting kom't. Dit is blijkbaar een van
de redenen, waarom voor de portefeuille
van Financiën is aangezocht een lid van
de Chrislelijk-Historisohc partij, het
Tweede Kamerlid jhr. mr. De Geer, Ier-
wijl voor 't departement van Oorlog over
leg wordt gepleegd met den directeur van
de Topografische Inrichting, den heer j.
J. van Dijk, een oud-officier en lid van
de Anti-Revolulioninaire partij.
Maar, zooals reeds opgemerkt, met het
vinden van geschikte en zich in beginsel
bereid verklarende personen is men er
niet; voor een succesvollen arbeid is noo
dig een program, waarop de regeeringspar-
tijen bereid gevonden worden de nieuwe
ministers te steunen Om tol, zuik een ge
meenschappelijk program te komen, is. bij
het veie, wat de rechtsche partijen ver
bindt en wal haar scheidt, een uitvoerig
overleg noodig, waarbij iedere partij eeni-
re van haat' aparte wenschen en verlan
gens naar den achtergrond zal moe Ier
verwijzen.
Voor ons Katholieken slaai hel behoud
van de coalitie en van een rechtsch kabi-
dan zal u die paar gulden, die van den
verkoop der meubels komen, goed
kunnen gebruiken. Veel zijn ze niet
waard, vrees ik," voegde zij er meedoo-
genloos bij, terwij; zij een onderzoe
kenden blik op dc inrichting der kamer
wierp.
Augusta beet zich op de lippen en
oan plotseling rood bedekte het even
nog zoo bleeke gelaat.
„Het was eigenlijk onverantwoor
delijk van uw moeder, dat zij maar zoo
blindelings ia den dag heeft geleefd,"
ging mevrouw Hemming voort, die de
gelegenheid niet wilde laten voorbij
gaan, eenige vernederingen, die zij
van de familie Wilhelmi had geleden,
terug te betalen. Had zij u maar een
opvoeding gegeven, die beter bij uwe
omstandigheden paste, U bij voorbeeld
vroegtijdig eene betrekking bezorgd
als leerlinge in een manufactuurzaak
of iets dergelijks, dan zou u nu gemak
kelijk uw brood kunnen verdienen.
Men kon haar dat niet zeggendat
zou zij kwalijk hebben genomen, en
eigenlijk ging het mij ook niet aan,
maar ik heb er haar dikwijls uit de verte
op gewezen. Zó' wild© inritssoh«n mijn
'welgemeende waarschuwing niet ver
staan."
Augusta beefde van ingehouden
woede. Hoe, deze vrouw met haar min
der dan halve opvoeding, die gelijk
iedereen wist, uit de heffe des volks
stamde, waagde het tegenover haar
op zulk een toon te sprekenDat
mocht zij niet dulden.
„Ik geloof gaarne, mevrouw Hem
ming," zeide zij derhalve, terwijl zij
haar scherp in de oogen keek, „dat uw
begrippen over opvoeding in menig
opzicht hemesbreed verschillen van
die mijner overledn moeder. Hoe zou
dat ook anders kunnen zijn voegde
zij er met een licht schouderophalen bij.
„Wat bedoelt u daarmede
„Ik bedoel daarmede, dat ieder on
willekeurig de begrippen van den stand
deelt en verdedigt, waartoe hijvolgens
zijn geboorte behoort," hernam Augus
ta met nadruk.
Het scheen, dat mevrouw Hemming
wilde opstuiven, maar zij onderdrukte
het driftige antwoord, dat haar op de
tong zweefde en keek in plaats daarvan
Augusta met een spotachtigen glim
lach in het gezicht.
„Van den «tand," herhaalde zij dan
langzaam. „Eilieve, tot welken stand
behoorde uwe moeder dan, als ik het
mag vragen Was zij soms van adel
„Neen, maar u zal toch wel niet
meenen, dat er onder de burgerlijken
ook niet een verschil van stand bestaat
hernam Augusta op scherpen toon.
„Of staat, volgens uwe begrippen,
de president van een gerechtshof u
weet misschien, dat mijn grootvader
van moederskant dat was geheel op
den zelfden trap als, ik wil eens zeggen,
een marskramer of andere landloo-
pers
Een oogenblik zwegen beide. Au
gusta gevoelde, dat zij te ver was ge
gaan en zocht tevergeefs naar een
verzachtend, bedarend woord. Mevrouw
Hemming was sprakeloos van toorn.
„Hahaha!" lachte zij eindelijk ho
nende. „O neen Maar ziet u de wereld
is rond, en zoo kan het gemakkelijk
gebeuren, dat de rollen in de volgende
geslachten verruild worden, en dat,
bij voorbeeld, de kleindochter van den
president eens gerechtshofs zich ge
lukkig kon achten,indien de kleindoch
ter van een marskramer uit goedhartig
heid zich gewaardigt haar aan een
stukle brood te helpen. Apropos, wij
spreken daar juist van een zaak. U
weet, dat mijn oudste zoon in de Kei
zerstraat een grooten manufactuur
winkel heeft. Gewoonlijk neemt hij
natuurlijk geen winkeljuffrouw in zijr
dienst, die niet haar leerjaren achte'
den rug heeftmaar op mijn aanbeve
ling zal hij misschien-met u een uit
zondering maken. Indien u het wenscht,
wil ik met hem over u spreken."
„U is wel vriendelijk, mevrouw Hem
ming," sprak Augusta met gesmoord*
stem, „maar.
„Bedank mij. niet, lieve juffrouw/
viel deze, het jonge meisje opze tteüjl
niet begrijpende, in de rede. „Ik heb
innig medelijden met u en wil u gaarne,
behulpzaam zijn, waar ik slecht kan
U is wellicht in geldverlegenheid
Ik wil u met genoegen eenige mark
leenen u kan mij dat geld later van
uw salaris teruggeven."
Augusta was opgestaan haar oogen
fonkelden. „Ik dank u, mevrouw Hem
ming, maar ik wil u volstrekt niet
lastig vallen."
(Wordt vervolgd.)
