©NS BLAD
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: ESSE
Brieven uit Borneo,
BUITENLAND.
FEUILLETON'
Ouder Valschs Vlag
No. 242
DONDERDAG '28 JULI 1921
14e JAARGANG
De toestand In Ierland.
Dr.firïmbtirn.
KARL TRIMBORN f.
NOORD-HOLLANDSCH
99
Abonnementsprijs:
Per kwartaal voor Alkmaarf 2.—
Voor buiten Alkmaar f S5
Met Geïllustreerd Zoncagsblad 0 60 f liooger.
ADMINISTRATIE No. 433
No. 633
Advertentieprijs:
Van 1—5 regels f 1.25; elkeregel meer f 0 25; Reclamesi
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor-!
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
A^^ïo^abonnJs wordt op aan /rage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 4QO.—f 200,—, f 100,—, f 60,—, f 35,—, f 15,—.
Mijn laatste brief was over huwelijk
if vrouwenkooperij. „Trouwen is hou
den", in Holland, niet in Borneo
J zult wel gesnapt hebben dat waar
gouwen „gekocht" worden er na
tuurlijk niets tegen is voor 'n welge
steld man er twee te koopen en ook
jat waar vrouwen slechts beschouwd
7/orden als werkezels en om moeder
e worden, van zooveel en zooveel
paarde, het huwelijksbandje bijster
enger is. Sterk is 't niet. Liefde is cn-
oekend, sus van opofferingen getroos
ten voor elkaar waartoe liefde be-
eid maakt hebben ze geen benul.
Hij gaat zijns weegs, zij kookt de pot
voor hem, en moet in alles zijn dienst
maagd zijn. En toch leven ze niet als
kat en hond, om heel eenvoudige rede
nen. Zij heeft hem een paar honderd
gulden gekost en als ze eens ruzie zou
den krijgen, zou die oneenigheid het
huwelijksbandje (ik durf geen „band"
zeggen) afbreken, beiden zouden alleen
staan en hij wellicht al zijn geld er bij
inschieten. En dat is een dure lief-
hebbc: voor inhaligen Doesoen, die
'n uitnemend mensch is! U begrijpt
dat dit alles over heidenen gaat. Maar
ze zijn getrouwd op hun manier en op
den avond van zijn trouwdag is Jan
vol zoeten wijns en Kaatje veelal ook
De gasten zijn beschonken en niemand
die zich om hen bekkommert. De jong
gehuwden blijven gewoonlijk leven
in het huis van de bruid. Dat is poli
tiek, want de vrouw helpt haar moeder
.net alles en vrouw senior kan een le
ventje lijden van hard niks doen 1
Als de bruid geen ouders meer heeft
zal bruigom's moeder haar wel lijmen
en die profiteert er dan van. Zij leven
het gewone sociale Doesoen-leven. Als
na 'n jaar pf twee zelden eerder
de ooievaar 'n kleintje brengt, dan alles
goed en wel.Vader is blijmoeder is blij
en zoo zijn de grootouders. Ze zijn dol
op kinderen. Doch als de ooievaar
maar voorbij vliegt en hun huisje niet
weet te vinden ze zijn erg onoogelijk
zal de jongemaa.na 'n jaar of vier
zijn matten oprollen en huist elders.
Weldra een geding voor burgevader
en hij krijgt gedeeltelijk zijn geld terug,
en ze zijn gescheiden 1 Doch 'n welge
steld man koopt er liever 'n andere bij
en dan heeft ie er twee Hij kan ze te
eten geven en verliest niet graag iets
van den koopprijs, dus houdt hij nura
mer één Scheiding komt toch tamelijk
veel voor.
Zij houden van kinderen en deze
groeien op zonder berisping of „op
slag". Kinderen beknorren of slaan
kennen de Doèsoens niet. Ik herinner
me 'n geval in „ons" dorp. De vader
had zijn zoon van ongeveer 6 jaar
npak slaag toe gediend. Dat was iets
verschrikkelijks! Moeder was ijselijk
kwaad. 't Geval werd wijd en zijd
besproken, 't Dorp stond in rep en
roer en de familie van de vrouw
overreedde haar te scheiden. Zij nam
raar zoontje, pakire haar kieeren bijeen
-n ging terug naar moeder's pappot.
Daat zat papa met zijn gebakken pe
ren En als dat in een in-héiden plaats
gebeurd was had hij zeker niet' zijn
vrouw noch iets van zijn duiten terug
gezien. Maar 't gebeurde hier. Zoo 't
zaakje werd bijgelegd en na 'n paar
dagen was. ma en zoon weer bij pipa
U ziet dat zelfs „bandje" nog te sterk
is.
Een ander stelletje ging van elkaar
omdat „Zij drinkt zoo". Hij was
bijna den ganschen dag en nacht boven
zijn theewater en zij niet minder hij
gaf haar congé omdat er nooit eten
klaar was als ie 'ns nuchter was Ze
zijn nog van elkaar en beiden lusten
'm
U begrijpt dat we zoo heele gekke
gevallen kunnen beleven, ik ken er een
dat misschien moeilijk te overtreffen
is. Een van de hoofdpersonen is nu
dood, doch de anderen leven en zijn met
hun kinderen bovenstebeste katho
lieken.
Als heiden trouwde Daim. een Doe-
soensche schoone. Na een paar jaar
gaf hij haar de bons en korten tijd
later gaf Solei zijn vrouw „gedaan".
Daim trouwdo het oude liefje van
Solei. Beide werden christen en
waren goede, eer. voorbeeld voor ve
len. Zij hadden 9 meisjes en 2 jongens,
doch die stierven kort na hun geboorte,
't Was hard voor Bernard Daim geen
zoon te hebben, doe., hij bleef Ida ge
trouw. Zij is eenige jaren geleden go^
storven. Zoover is het niets bijzonders.
Doch 't eigenaardige is dat Solei
zijn naaste buurman de ex-echt-
genoote van Daim trouwde. Zij ook
werden christen en hun kinderen zijn
7 jongens. Dit jaar trouwt de oudste
zoon van Raimond Solei de tweede
dochter van Bernardus. (De tweede in
ouderdom natuurlijk op een na
de oudste -Dit is 'n heusch eval.
Vooral is 't zoo „raar" dat zi vlak
naast elkaar wonen. Zij zijn goeue ka
tholieken. Bij Bernardus b'v. wordt
iederen avond het rozenhoedje gebeden.
Hij bidt voor en de kinderen antwoor
den. Hij houdt de hand aan hen zij
moeten in huis zijn of anders moet Pa
weten waar ze zijn Met donker thuis.
Gezamenlijk morgen- en avondgebed
voor en na het eten En dat gebeurt
niet als bij Jan en Alleman hier „eet
als je trek heb" of als moeder de vrouw
het klaar heeft dat is erg ongeregeld.
Doch alles op tijd. Zij hooren de Ange
lus kleppen en bidden die en een kwar
tier daarna eten. Als de kinderen soms
niet thuis zijn hij heeft buiten zijn
9 dochters 'n stuk of wat „aangeno
men" kinders is hij niet bang om hen
zonder eten te laten voor ee.s keer.
Hij heeft heel wat te verduren gehad.
Zijn twee zoontjes dood, zijn vrouw
overleden zijn buffels stierven de een
na de ander paddie mislukte, grond
werd hem ontnomen (hij is 'n welge
steld man) doch die klappen doorstaat
hij en zegt Job na „God heeft 't me
gegeven. Hij heeft 't me ontnomen,
Zijn Naam zij gezegend".... Doch 't
is een heele uitweiding van ons puntje,
't Is 'n typisch Borneo-geval, dat twee
buren hun ega's verwisselen, want daar
kwam het toch toe
Volgens onze idee is die toestand
beneden peil, doch de Doesoen vrouw
tjes leven hun leventje er niet ongerie-
veiijker door, want ze weten niet beter,
is altijd zoo- geweest, en al de andere
vrouwen varen in eenzelfde bootje.
Huwelijkstrouw wordt zelden gebro
ken, tenminste van den kant der vrou
wen. Vroeger werd overspel gestraft
met den dood door speer of hakmes.
Maar dit behoort tot hun zedenwet
tamelijk streng en wreed in toegepaste
straffen.
De man koopt zijn vrouw en deze
brengt zelden iets mee. Rijke meisjes
hebben een akker of „kerbau", welke
altijd hun toebehoort. Sterft de man,
dan zegt de Doesoenwetde weduwe
kan niet erven. Zoo zijn er gevallen
Van gegoede luitjes, die - voor 'n Doe
soen 'n goed bestaan hadden en
geen kinderen, dat de man stierf en
de weduwe staat doodarm op straat.
Vroeger volop, nu niets. Dat is hard ge
lach en de ouders nemen haar niet
graag terug, dan moet ze zien een hap
rijst te krijgen bij broers of zusters of
meer of minder als slavin te gaan
werken. Zoo zal 'n weduwe, die niet
gemakkelijk een jongen, flinken man
trouwt, haarzelf voor niets of voor
n appel en'n ei geven aan den eersten
den besten. Kan men het haar kwalijk
nemen Zij moet toch ook leven 1
Zijn er kinderen dan blijft ze bij hen,
want de kinderen erven. Hier in dit
dorp bevindt de burgemeester (aan
slaan s.v.p. 1) zich in dit geval. Hij
heeft geen kinderen (drie „aangeno
men" slechts doch die tellen nieten
zijn vrouw bracht niets mee ten huwe
lijk. Zou hij komen te sterven dan zou
den al zijn relaties héél verre bloed
verwanten, alles komt zijn bezit
tingen verdeelen en de Weled. Gestr.
mevrouw staat op straatZij zijn goede
christenen tweemaal per maand ko
men zejer H. CommunieHij heeft
'n laatste wil gemaakt, zoodat zijn
vrouw goed-af' zal zijn. als „Toon"
vóór haar „vertrekt". Doch dat zal
leven geven in de brouwerij, want de
heidensche relaties gaan volgens- de
Doesoen-gewoonte te werk en hebben
maling aan de testamentaire beschik
king - die hier onbekend is.
Halen wat te halen is. Maar dan kan
zij op den „witte man" rekenen, die
het voor haar opnemen zal.
't Is geen peulschilletje om tegen
hun gewoonten in te gaan, en alles
wat er „door" kan gaat er door ook,
doch nu en dan met malle dingen ma
ken we front en gaan er recht tegen in
Dingen die niet door den beugel kun
nen zijn afgeschaft onder de christenen.
Zooiets als het juist gegeven geval
komt toch niet te pas onder christenen
doch 't diep-ingewortelde idee omtrent
vrouwen is niet gemakkelijk uit te
roeien. Zij is minderwaardig, speelgoed
en koopwaar slechts.
De Missionaris verandert veel. O ja
't is 'n heel verschil als men komt
in onze christen-dorpen en in verre
heidensche. De verbetering, de ophef
fing van het volk springt in het oog.
Heidenen die in de „kneip" zitten,
komen dikwijls bij ons klagen en pro-
beeren ons de kastanjes uit het vuur
te laten halen. Als iets in hun voordeel
is, volgen ze graag de christen-gewoon
te. Soms worden ze met een kluitje
in 't riet gestuurd en soms trekken we
er op uit't hangt van de omstandig
heden af. Heidenen onder elkaar vol
gen de heidengewoonte en als we daar
tegen in gaan, krijgen we de regeering
aan de broek, en 't is beter niet, want
't is toch al geen helpende hand die
ze ons bieden en als ze vitten kunnen,
doen ze het wel. Maar voor de christe
nen staan we klaar, paraatOok in
gevallen van christenen contra heide
nen en dezen weten wel, dat het met
„bleekgezicht" kwaad kersen-eten is.
6 Juni '21. t.t. J. STAAL
Sinn Fein en Ulster.
liet „Irish Bulletin", hel offiicieole or
gaan der Simii Feiners, legt er opnieuw
den nadruk op dat 'het Iersche volk ner
gens in zal toestemmen, waardoor de
oude eenheid van Ierland wordt te niet
gedaan, of het land een vreemde over-
heersching wordt opgelegd.
Het is juist, zoo zegt het blad, -dat Ier
sche onderlinge overeenstemming de meest
nooidizaikelijike factor is voor een duur-
zaïmen vrede in Ierland; doch een Iersclie
overeenstemming is niet mogelijk wan
ne eT de Britsche inmenging in de Iersclie
aangelegenheden voortduurt. Indien Noord-
Oost-Ulster aan zich zelf zou zijn overge
laten, zou het reeds lang tot een vriend
schappelijke samenwerking met andere
gedeelten van Ierland zijn gekomen; zoo
als ook de tegenover elkaar staande
groepen in andere landen zich vereenigd
hebben tot een nationale eenheid toen de
druk van buitien werd opgeheven. Wij
gelooven niet dat één Ier in zijn hart
denkt over een gedwongen aansluiting
van het Noord-Oosten bij het Iersche be
stuur. Wij kennen te goed de nutteloos
heid van het uitoefenen van druk als
middel om politieke regelingen tot stand
te brengen. Wij rekenen op den ©nweer-
staanbaren, één-makenden invloed der ge-
meenschappeiLijk© belangen en gemeen
schappelijk en burgerzin in een land, dat
door. al zijn zonen Ierland wordt genoemd,
waardoor een traditie wordt gehuldigd,
welke sterker is dan de tweedracht van
vorigC, generaties.
Engeland moge of moge niet overeen
stemming tusschen de beide volken wen-
sohen:, het lijdt geen twijfel dat het
kracht genoeg heeft om de marteling van
Ierland tot in het oneindige voort te zet
ten. Niettemin zal het Iersdhe volk slechts
een vrede aanvaardeh, die rechtvaardig
is, en 'hot zal terugkeeren lot ontbering,
lijden en dood alvorens de nationale eer
op de minste wijze te cömpromitteeren.
De Poolsche opstand in Opper-
Silezië.
Munitiefabriek in de lucht ge
vlogen.
De fabriek van ontploffingsmiddelen te
Kriew#ld in de kpeits Rybniek is gisteren
morgen in de lucht gevlogen. Veertien ar
beiders v-onden onmiddellijk den dood, vijf
liggen er nog onder de puinhoopen, meer
dan 20 zijn gewond. De materieele schade
loopt in de millioenen. De oorzaak van de
ramp is onbekend. Op de fabriek werkten
550 man.
De geallieerden en Opper-Silezië.
Reuter seint uit Parijs, dat zekere ver
onderstellingen, die in Frankrijk als vol
strekt uit de lucht gegrepen worden be
schouwd, zooals die over een plan van
Frankrijk om met geweld de Poolsche
eischen door te drijven of van een ingrij
pen in Rusland bij een eventueelen val der
sevjet-regeering in Londen wel geloof
'hebben gevonden cn grootendeels de vij
andig stemming in Engelsche regecrings-
kringen tegen oen versterking der Fransohe
troepenmacht in Opper-Silezië hebben ver
oorzaakt. De Fransche regeering, luidt het
verder, zal de ongegrondheid van zulke
vertelsels bewijzen. Frankrijk wenscht al
leen, zijn troepen in veiligheid te zien, en
zoo spoedig mogelijk de zaken geregeld
te hebben.
Maar het wil een definitieve beslissing
en om de uitvoering daarvan te verzekeren
gevoelt bet voor een versterking der gealli
eerde strijdmachten in Opper-Silezië.
Frankrijk en Engeland.
Terwijl de voor de conferentie vastgestel
de datum steeds didhlerbij k-omt, blijft ten
aanzien van het voornaamste geschilpunt
tusscl c Engeland en Frankrijk, n.l. de
Loep-.oZeliding naar Opper-Silezië, de on-
eeniglheid onverminderd voortbestaan, seint
de Parijsehe correspondent van het ,,11 bh"
Het is duidelijk, dat daaraan een eind moet
komen, vóór de Opperste Raad zich inder
daad vereenigt en er teekent zich dan ook
nu inderdaad een compromis af. Terwij!
eenerzijds een doorgaans zeer goed inge
licht blad als de „Petit Parisian" nog me
dedeelt, dat de Saint-Aulaire opnieuw een
nota aan Curzon zal overhandigen, waarin
aan het Fransche standpunt zeer energiek
wordt vastgehouden, woidt anderzijds ge
sproken van de mogelijkheid, dat de Fran
sche regeering er in zou toestemmen de
troepenzending niet aan de bijeenkomst
der conferentie te doen voorafgaan, mits
deze kwestie het allereerste onderwerp van
de beraadslagingen zou gaan uitmaken,
zoodat, indien Engeland tot de conclusie
Ikomt, dat de Fransche regeering gelijk
heeft en dat versterking gezonden moet
worden, eer een uitspraak over de grens
regeling wordt gegeven, die troepenzending
alsnog kan plaats hebben vóór de beslis
sing over de grens genomen en gepubli
ceerd wordt, zoodat men eventueel verzet
dan toch zou kunnen onderdrukken.
Men kan den rechtsclien bladen geen on
gelijk geven als ze betoogen, dat dit fei
telijk niet veel anders is dan een terug
krabbelen van Frankrijk, nadat het eerst
zoo kraohlig op zijn stuk gestaan heeft,
want het is duidelijk, dat, wanneer de
conferentie drie of vier dagen duurt, de
lijd voor troepenzending, die den eersten
dag besloten mocht worden, volkomen on
voldoende is om ter plaatse te zijn, wan
neer de uitspraak omtrent de toewijzing
der districten gedaan wordt. Mocht de con
ferentie lot de conclusie komen, dat de
zending niet- noodig is, zoo redeneeren ver
der de reehtsche tegenstanders van Briand,
dan hebt ge uw diplomatiek prestige er
tegenover Duitschland ook waarlijk niét
beter op gemaakt.
Zeker is een compromis, indien het gaat
zooals men thans verwacht, niet aange
naam voor Frankrijk, maar het is toch
Maandagavond is te Bonn, aan de gevol
gen van een operatie overleden Karl Trim-
bom, de welbekende leider van het Duit-
sche Centrum. Hij bereikte den leeftijd van
ruim 67 jaar.
In Trimbom verliest de Duitsche Katho
lieke partij een man van groote beteekenis,
die haar in moeilijke dagen krachtig en
dooriastend heeft geleid.
altijd beter dan de kloof met Engeland
nog meer te verwijden door de conferen
tie er om uit te stellen. Bovendien zal
Frankrijk vermoedelijk een zedelijke vol
doening krijgen door te kunnen bewijzen,
dat in strijd met wat in Engeland beweerd
werd, de commissie te Oppeln wel degelijk
de noodzakelijkheid van versterkingen be
toogd heeft in de gemeenschappelijke nota,
die in Londen en Parijs zoo verschillend
wordt geïnterpreteerd. De gezantenraad zal
zich namelijk met de bespreking van die
nota bezig houden en men verwacht, dat ze
na afloop van die bespreking zal worden
gepubliceerd, zoodat het publiek zal kun
nen beoordeclen of Frankrijk niet gelijk
had versterking der troepen als noodzake
lijk voorop te stellen.
Hier blijft men zich er over verbazen,
dat Engeland gemeend heeft zich tegen die
troepenzen-din-gens, te moeten blijven ver
zetten en vraagt inen zich af of men du
Londen in allen ernst -bevreesd' 'is voor
Fransch-Poolsche imperialistische onder
nemingen met één extra Fransche divisie
oftewel tienduizend man. Hoe dit zij, de
toestand—is- thans zoo, dat hoogslwaar
sChijn'lijk hoewel nog niet geheel zeker, de
conferentie gehouden zal worden om
streeks 4 Augustus te Parijs en 'dat men
er allereerst de noodzakelijkheid van
nieuwe troep einzen-dingen naar O pper-
Silezië zal bespreken, eer- men de ver-
dealing gaat behandelen.
Men verwacht dat de conferentie zich
strikt zal beperken lot de Opper-Silezisehe
quaestie, aangezien vooral onder de tegen
woordige omstandigheden, nu de militaire
toestand in Klein-Azië voortdurend ver
andert, de Oostersche quaevtie nog niet
rijp voor een beslissing wordt geacht.
In het Britsche Lagerhuis deelde Kolo
nel Stanley, f'inancieede secretaris van het
ministerie van oorlog, mede -dat de sterkte
der Brilsehe 'troepen in Opper-Silezië 4400
man bedraagt.
Heeft een der geallieerde mogendheden
de bevoegdheid, zoo vroeg kapitein Beun,
om 'haar troop en aldaar te versterken zon
der de andere geallieerden daarin te ken
nen?
Harmsworth, onder-staatssecretaris van
buitenlandsche zaken, verzocht -deze vraag
te laten vervallen.
Maar is de eerste minister er zich be
wust van, riep daarop Kolonel Wedgwood,
dat van alle zijden dn het Huis wordt
geprotesteerd tegen de actie der Fran-
scüien in Opper-.Si'lezaë? (Geroep: neen.
neen!)
AMERIKA EN DE OPPERSTE RAAD.
Volgens de „Times" neemt Ha.rvey, de
Amerükaansclie gezant im Engeland, deel
aan de beraadslagingen van den Opper
sten Raad' als niet-ol'fiofee! raadsman.
JAPAN EN DE WASHINGTONSGHE
CONFERENTIE.
De houding-, weiikie Japan zal aanne
men ten opzichte der Stille Zui.d'zee-Con-
ferenlle te Wa'sbïngtoin is aanleiding -tot
veel tegenstrijdige berichten.
Terwijl de „Times" uit Tokiio verneemt,
zoo vermeldt Reuters bijz. d'„ dal de
Amerikaanhche nota van antwoord aU
daar is ontvangen, doch dat de Japan,
sohc regeerfing nog nietvoldaan is «of
niieufwe inliich limgien zal vragen, seint da-
.Associated Press" dat het Japainsche ksi-
bóiK-t beeft befflot-en deed re nemen aan
de conferentie over Zu'id'zee-problemen.
Daarentegen verneemt Reutor uit ge
zaghebbende Japansche bron dat JapaM
glaskeiren nog zonder antwoord was van
Amerika op zijn verzoek, langer dan een-
week geileden gedaan. Hard'ing's voorstel
■im zake de oml'wujperaivgs-kwestie beeft
Japan officieel aanvaard-. Wat echter de
Zuidzee betreft, is men sedert het eerste
Amerikaa-nsclie verzoek niet verder ge
komen.
Br mag aangenomen worden, zoo zegt
Reuter, dat er tot nu toe geen- vast om--
'liynd plan êtn de hoofden der betrokken,
staatslieden bestaat. Hierover juiist wacht
Jaipan inRichtlngen. Voorts merkt Japan
op, dat de ZuildKce-kwestiie nftet tot Chi
na Australië en Nieuw-Zeeland beperkt is.
Er zijn belamgrijke aangelegenheden in
Mexico en Nedeitendsch-IjidCë, wanr de
Japansche belangen mee g-emioeEd zijn-.
Er beerscht een algemeen gevoelen in Ja
pan dat, daar noch Nederland, noch'
-Mexico uil'genoodiigd zijn, de uïtoo-odilglnjg
tot Japan bcteekent d,at het gcroepep
woirdt voor eten soort inernationaJe baiïé,
weilkc u-iitisluiitienid ChimeasAe aangelegen!-:
hedien op het oog heeft maar Japan kan'
niet naar Ameriikag aan om alleen over
Ohtoa en Yap Ie praten. Japan wach t dus
nog op imlóah fing-en over het te bespre
ken program. De grootste duidie'Hjikhcf.d
is noodzakelijk, anders zou de oom-fe-
renl'se, wetlke een voffledig succes zoll
kunnen bliijlken, meer kwaad dan goed
do-en.
GEMENGDE FlflTENL. BE
RICHTEN.
DE GEMASKERDE BANDIETEN IN
DEN D.-TREIN.
Reizigers van e-n luxe-trein van Pa-
rijs-Marseillo, do bekende P. L. M.-
lijn, wegens de velo ongelukken, die or
vroeger op plaats vonden, de Pour-la-
mort-lijn bijgenaamd, zijn wederom het
slachtoffer geworden, zooals een kort te
legram reeds heeft gemeld, van eeniga
bandieten. Wederom, want het schijnt
wel, dat deze trein oen dankbaar object
is voor dergelijke heerqn. Den laatsten
tijd hebben wij hier herhaaldelijk mel
ding gemaakt van gevalien, waarin rei
zigers op die lijn 's nachts in hun coupés
werden beroofd.
De nachttrein, die vijf minuten voor
acht Parijs verlaat, en waarvan vooral
veel Engelsehen, die naar do Rivièra
gaan, gebruik maken, is da mooiste en
vlotste verbinding met Zuid-Frankrijk.
Zondagnacht ie deze trein door een vier
tal gem.eher'e bandieten uitgep'underd'.
Volgens inlichtingen, door de passa
giers aan de politie te Chagny en Mar
seille verstrekt, heeft het drama, waarbij
een reiziger zelfs het leven verloor, zich
op de volgende wijze afgespee'd.
Alles was normaal tot ongeveer kwart
voor tweeën 's nachts, even voorbij Dijen,
waar de trein eenigen tijd gestopt had.
Plotseling werden toen reizigers in den
laatsten wagon opgeschrikt door de- ont
dekking, dat do deuren der ooupé's naar
den doorloop van buiton afgesloten
waren. Een paar seconden later word.
de eerste deur geopend en een hand met
een browning erin werd dreigond opge
heven, terwijl tegelijkertijd een man met
een masker voor den doodolijlc ontstel
den reizigers gelastte de handen in do
hoogte te steken.
Jn de meeste gevallen werd oogenblii-
kelijk aaa don eisch geehoorzaamd. Snel
en handig ging de bandiet van den
eenon reiziger naar den anderen, en nam
diens* ringen, juweolen enz. in ontvangst,
welke in de grooto zakken van zijn
regenjas verdwenen.
De reizigers telden vier bandieten, van
wie een althans mat eon buiten1 -ndoch
accent sprak. Twee hunner droegen zij
den maskers, de anderen maskers, ruw
weg van foode halsdoeken vervaardigd.
Terwijl twee bandieten van afdeeling tot
lYRU iNAAR HET DUITSCH,
tweede deel.
51.
En geen vooruitzicht op verlossing
uit deze ondragelijke positie! Hoe
zwaar werd zij gestraft voor het ver
raad aan haar eigen hart. Maar Max
kon haar niet geheel hebben vergeten
hij had haar zoo oprecht liefgehad.
Zou het onmogelijk zijn, een ontmoe
ting met hem te hebben Zou mevrouw
Wallhagen niet eerder haren invloed
op haar zoon aanwenden om een ver
zoening te bewerken Maar er was
geen ander middel om hare dwaze
handeling van eertijds weder goed te
maken. En waarom zou zij ook niet
een haar bekende familie opzoeken
De omstandigheid, dat zij in haar nieuw
„tehuis" zoo alleen en eenzaam stond,
was immers voldoende om zuik een
stap te verklaren.
„Uitgaan Waarheen Waarvoor
Ik ben vermoeid en afgetobd, tartte,
Een wandeling naar buiten zal me weer
een beetje opknappen."
„Gekheid Gij gaat geregeld met
Marsa en Casimir wandelen, wat wilt
gij nog meer
„Ja, maar een wandeling met de
kinderen is geen uitspanning, dat is
integendeel zeer vermoeiend, tante."
,,N.', wat voor dwaze kuren zult
gij u eer. anderen keer in het hoofd ha
len Ga nu, als 't u belieft, aan uw werk
en stoor me niet langer."
Maar Augusta liet zich ditmaal niet
zoo gemakkelijk afschepen. „Tante,
u vergeet, dat er sedert mijn komst
hier in huis ook geen enkele maal spra
ke is geweest van een uitspanning
voor mij. De keukenmeid verlangt
iedere week een vrijen dag mij dunkt
dat ik dus ook het recht heb nu endan
eens een paar uurtjes vrijaf te hebben."
Mevrouw Lehmann keek de spreek
ster een oogenblik met ongehuichelde
verbazing aandan haalde zij min
achtend de schouders op. „Ah ik mij
niet vergis, gevoeldet gij u in het begin
hoog verheven, niet alleen boven de
keukenmeid, maar ik zou haast willen
zeggen, boven ons allen. Die bekeering
is onbegrijnelijk schielijk eekomen,.en
het schijnt mij haast, alsof er een bij
zondere reden bestaat voor deze plot
seling, zoo noodzakelijk qewordenwan-
deling.
Maar, daar gij u zelf met het overige
dienstpersoneel op een lijn plaatst, zie
ik niet in, waarom zk mij o-ver uwe aan
gelegenheden meer soar bekommeren, dan
over die dier werkmeid. Gij kunt dns een
vrijen namiddag hebben, maar niet van-
da-ofi. móet voor aanstaanden Zondag. Ga
nu hfijsL
De dag, dien Augusta met koortsachtig
ongeduld verwacht had, brak eindelijk aan.
Mevrouw Lehmann scheen half en half ge-
negea het gegeven verlof te herroepen,
maar een bijzonder weerspannige uitdruk
king in de oogen harer nicht hield haar
daarvan terug. Het meisje was misschien in
staat, ridh openlijk tegen hare macht te
verzetten en daarop mocht rij het toch
niet laten aankomen. Zq war wegens de
„naastenliefde", waarmede zfj de nicht van
haar overleden echtgenoot in haar huls
had opgenomen, zoozeer bewonderd
en geprezen van den kant harer
intieme vriendinnen, dat ztj bet meisje cm-
mogelHk iuisi nu kon we»—oden.
De hemel schitterde in een vroolijk
blauw, de lucht was zacht en warm,
haast als in Mei. Geen blaadje bewoog
zich, slechts nu en dan een zacht suizen
door de kronen der boomen, die gedeel
telijk hun zomergroen reeds hadden
verloren, en trotsch met het veelkleuri
ge gewaad van den herfst pronkten.
Met haastige schreden ging Augusta
over den weg, dien zij gedurende dg
laatste dagen zoo dikwijls .in haren
geest gevolgd had. Een koepel, die
over een het vergezicht belemmerend
woud scheen te zweven, trok in 't voor
bijgaan haar oplettendheid dat was
zonder twijfel het kasteel, waarvan
men haar had gesproken en In welks
nabijheid de fabriek van den heer We
ber lag. Ah daar kwam ook een'hooge
schoorsteen te voorschijn in een half
uur, op zijn hoogst, zou zij haar doel
hebben bereikt.
Plotseling vertraagde zij haar schre
den opnieuw was een twijfel in haar
opgekomen. Zou Max met z'n ouderwet-
sche begrippen van vrouwelijke terug
houding den misstap, dien zij op het
punt stond te doen, niet afkeuren, niet
ongepast en vernederend vinden. Zou
het niet beter zijn, dat terugkeerde
en het aan het toeval overliet, haar
weer met haar beminde samen te bren
gen
Hoe meer zij de fabriek naderde,
hoe dieper haar moed zonk. „Neen,
ik wil het plan opgeven," prevelde zij
eindelijk.. „Zonder te zijn gezocht, kan
tk zijn huis niet betreden. Maar om-
kee'renneen, waarom, zou ik geen
wandeling mogen doen
Zij ging langs een heg, die een mco'.
aangelegden tuin insloot, in welks mid
den zich de witte muren eener kleine
villa verhieven.
Zonder dat zij het zich zelve bewust
werd, bleef zij staan en liet hare blik
ken dwalen over de, naar het scheen
geheel onregelmatig geplaatste uit
hoeken.
Een-sMaps trari zij verschikt oen schrodo
achteruit en bedekte 'haTe voile, zoo vlug
èo bevende handen het konden, haar
bleek gelaat. Een poosje stond zij daar
onbeweeglijk, don trad zij voorzichtig
nader en keek nog eens over de lage om
heining. Zij had zich niet vergist: het was
Max. Nauwelijks twintig schreden van
haar verwijderd stond hij, half achter
eenige Struiken verscholen, en naast hem
een jonge dame. De stemmen drongen
duidelijk haar door- ofschoon ziide.'
woorden niet kon verstaan. Een hevige
jalpersohheid maakt zich van haar mees
ter, en ontnam haar voor een oogenbii'k
alle bekwaamheid om bedaard na te den
ken. Dat was dus de reden, waarom hij
hare tegemoetkoming aan het slation mis
achtend had teruggewezen! Hij beminde
eene andere!
Met brandende wangen en fonkelende
oogen staarde Augusta op de twee, die
nu voortwandelden en spoedig daarna tus
schen de struiken verdwenen.
Een oogenblik was Augusta besluiteloos,
dan richtte zij haar schreden naar de
villa. „Het zal haar niet gelukken," prevel
de zij. „Zijn liefde is de laatste hoop, d=a
mij nog overblijft, en wal hel ook moge
■hosten, ik wil en moet ze terughebben."
"ben Augusta door de voordeur, dio
half open stond, binnentrad, bevond zij
zich in ccn hooge, smalle gang, waar iin'ks
en rechts verscheiden deuren waren. Be
sluiteloos keek zij om ziels heen.
„Jufrouw Wilhelmi?"
Alsof men haar op een slechte daad had
betrapt, schrikte zij op. De bijna ongeloo-
vige verbazing, waarmede mevrouw Wall»
hagen haren haam noemde, bracht haar
in de war
WoriJt vervolgd.