gen.
OWS BLAD" pg""-
BUITENLAND.
feuillrti >r»r
Onder Valsche Vlag
14e JAARGANG
ut. 24 Juli tc
m vertr. 27 Jul>
lork.
rl
t.
.anden ver
n. W.-India
(uitr.) arr. 25
frika lijn.
merika LIJN!
tr. 22 Juli
Bureau: HOF 0, ALKKAAR. - Telefoon: JgffiSS
Indische kroniek.
-3.75 per Kaal!
-29.50 2e srf
i; rooae kooï
11.25—12.75' p,
.505 p. zak,
R.K. Markt-
ppelengrooK
.leine id. f 2—
Duo fl.70—
s blauwe f 1.65
I per 25 K.G.
No. 243
fRIJBAQ JULI 1921
!JNEN.
RLANK
tr. 24 Juli v,
Iks. 20 Juli
"I
(uitr.) arr. 24
25 Juli lei
I
tr. 22 Juli v
ass. 27 Juli
3 Juli te bitez.
27 Juli Dim--
'uli v. Ham-
MIJ.
v. Havre n,
'uli v. Malt?
li v. Messina
uli v. Patras
7 Juli v. Am-'
Amsterdam n,
v. Alexandria
OYD.
tr. 26 Juli 1
'sterdam' nas'
ili v. Corunna
Juli v. Am-
LAN.
23 Juli van
n. Rotterdam
)ore.
i. Amsterdani
ia n. Amsler-
dtai
la,m n. Japau,
o.
4 Juli v. 'Am-
-rdam n. Bala-
er.
KA LIJN.
Ir. 20 Juli var.
ili te Las Pal-
■tr. 21 Juli vak
,sr.) arr. 24 Juli
pass. 26 J uli
N LIJN.
fuli v. Java té
Javai, vertr.
K LIJN.
iork n. Jkva-,
>lk.
;ew-York naar
bang.
LIJN.
i, n. San Fraai-
.lanilla.
YD.
ertr. 26 Juli
Juli v, Batavil
vertr. 26 Juli
pass. 26 Juli
Juli v. Manilla
Juli te Mar-
-)
KA
26
LIJN
Juii v. Rot-
,r. 27 Juli van
re.
itterdam n. Ha?
Cieufuegos.
Juli v. Rottet
lidebphia n. Rot
!6 Juli 12 u
Scilly.
ldienst.
Chili te Ant-
'RALIE LIJN.
(thuisr.) p.ask
-RIKA LIJN.
pass. 26 Juli.
arr.
25 Juli tv
26 Juli V
ertr.
lam.
27 Juli v. Rott!
Abonnementsprijs
Per kwartaal voor Alkmaar •••••••f 2-
Voor buiten Alkmaarf 2 85
Met Geïllustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger.
DAGBLAD
ADMiWïSTRATIE No. 433
No. 633
Advertentieprijs:
Van 1—5 regels f 1.25; elkeregel meer f 0 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor
uitbetaling per plaatsing f 0.60
Aan aüe abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200,—, f 100,—, f 60,—, f 35,—, f 15,—j
Het is altijd met bijzondere belang
stelling, dat ik de Katholieke tijd
schriften nalees, welke de mail uil
Indié me aanbrengt.
Hoe bescheiden ook van aantal en
Formaat, vertegenwoordigen ze toch
een brokstuk sprankelend, daad-krach
tig Katholiek leven, dat zich weet te
handhaven en uit te groeien tegen
den druk van de beknellende omge
ving in.
Daarom, en omdat ik meerdere ma
len er berichten aan ontlcenen zal
voor de Indische Kronieken, meen ik
goed te doen mijne Nedetiaudsche le
zers met weinige woorden op de hoog
te te stellen van hetgeen onze Ka
tholieke pers in Indiê presteert.
Onze periodieken, die in de Ne
derlandsche taal gedrukt worden, ver
schijnen alle op Java. Dat zou moei
lijk anders kunnen, daar van de ruim
30.000 Europeesche Katholieken er een
27.000, d.i. dus de allergrootste meer
derheid op Java wonen. In overeen
stemming met dc geringe talrijkheid
onzer Katholieke gemeenschap is de
omvang van onze pers.
Een R.K. dagblad hebben wij cr
nog niet. Wel zijn er in den loop
der laatste tien jaren d.i. het tijdperk
waarin het Katholieke gemeenschaps
leven in Indië zich bewust ging uiten
en versterken in sociale en politie
ke organisaties, plannen opgeworpen
tot stichting van llen Roomsche.krant;
toch gebrek aan kapitaal envrees
voor onvoldoend lezers-aantal hebben
deze plannen tot 'lieden toe schip
breuk doen lijden.
Wat we aan Katholieke tijdschrif
ten hebben is heel spoedig opge
noemd. Daar is 'in de eerste plaats
„De Java-Postweekblad te Ban
doeng verschijnend, waarin onze
Berw. Paters Jazuiëten sinds 19 ja
ren onvermoeid bazig zijn de Katho
lieke beginselen le verdedigen.
De overige tijdschriften zijn verecui
giiigs-organen. Die zijn: „liet Katho
lieke Schoolblad"orgaan van den
„Katholieken Onderwijzersbond"
„Sociaal-Leven", maandschrift van
de Katholieke Sociale Bonden ia West-
Java, en
„Sociaal Streven", uitgegeven dooi
de K. S. Bonden in Midden-Java.
Meer zijn er niet.
Doch de Nederlandsche lezers moe
ten daarom niet geringschattend gaan
denken over het journalisten-werk der
Indische Katholieken. Men beschouwe
eens hun gering aantal, iels grooter
dan het aantal Katholieken i n een stad
als Haarlem, zoo ongeveer gelijk aan
dat in een gemeente als 's Hei-togen
bosch, en dit kleine aantal dan ver
spreid over een gebied, wanneer we
alleen Java nemen, dat 4 maal zoo
groot is als heel Nederland. Bedenkt
men daarbij, dat daar al het werk
ten bate der publieke zaak, der ver-
eeuigingen moet worden verricht door
priesters, die het door hunne parochie-
Zorgen, ouderwijs-werkzaamheden of
missie-arbeid reeds overdruk hebben,
of door leeken, die het moeten doen in
hun vrijen tijd na het werken voor
hun dagelijksch brood in Indië
werkt men over 't algemeen harder
dan hier in 't vaderland! dan pas
kan men ten naastenbij begrijpen, met
hoeveel zwarigheden van internen
aard de Katholieke actie heeft te kam
pen, dan pas kan men bewonderen,
hoe moedig de Indische Katholieken
Zich weren!
En ik zou aan de Nederlandsche
Katholieken willen vragen, met den
meesten aandrang vragenbegin nu
eens geregeld één liefst meerdere!
dezer periodieken der Indische Ka
tholieken tc lezen. Dan komt er wat
meer evenwicht in de uitwisseling der
gedachten. In Indië lezen vele Ka
tholieken een groot aantal der Room
sche tijdschriften uit Nederland, dat
evenwicht wordt dus niet herrteld door
het lezen van enkele Indische artikelen
tusschen al de andere lectuur door.
Om te beginnen: laten alle Katholieke
leeszalen in Nederland een abonne
ment nemen op bovenvermelde Indi
sche organen.
Het is zoo eenvoudig te verkrijgen.
Men sch rij re slechts aan het Secre
tariaat der „Vereeniging van Oost- en
en West-Indische Katholieken in Ne
derland," gevestigd te 's Gravenhage,
Van Brakelstraat 111.
Dit zal gaarne daarvoor zijne hulp
verleenen.
Ik doe nu enkele grepen uit de
berichten, die de laatste nummers van
„Sociaal Leven" aanbrachten.
Eerst wat snipperaieuws uit et Ba-
tavïaasc Vereeniglngsleven.
De herdenking van de uitvaardiging
der „Rerum Novarum" werd gevierd
door een feestavond, waarop vier spre
kers achtereenvolgens den hoofdin
houd der encycliek behandelden.
Voor een te stichten Katholiek Meis
jes-Tehuis kwamen belangrijke giften
binnen, o. m. werd de beschikking ge
kregen over f 10.000.
Het Orchest van den Katholieken
Jongelingen Bond gaf muziekuitvoerin
gen in-het St. Carolus-Ziekenliuis te
Batavia en in het Katholieke Boods-
gebouw te Buitenzorg. We verheugen
ons over het succes, dat behaald werd
door desze Katholieke leerlingen der
Middelbare Scholen, deze jeugd-organi-
satie toont een opgewekt leven, het
is te hopen, dat de plannen tot na
volging van dit werk van Pastoor J. J.
van Rijckevorsel te Batavia op andere
plaatsen spoedig tot verwezenlijking
komen.
De lieer J. Bruineman, voorzitter
der Indische Katholieke Partij, gaf
eene lezing over de „Hcdendaagsche
toestanden in China",
De pas gestichte R. K. TooneelclüB
gaf eene goed geslaagde uitvoering,
die een der leden den moed gaf de
Katholieken in 't geweer te roepen
ter bestrijding van het „moderne",
slechte tooneel. Prachtig zou het zijn,
wanneer men dit kon doen door het
tot bloei brengen van een eigen Ka
tholiek tooneel.
Bijzonder de aandacht waard is de
gedachte-wisseling over de vorming
van een Christelijk Centrum in Indië.
waarover ik hier wat meer uitvoerig
aanhalingen geef.
Aan het slot van een serie artikelen
met beschouwingen over het Rapport
over de herziening van de Staatsinrich
ting van Ned.-Indië", meent de schrijver
Th. den Katholieken aldus hun plaats
in het openbare leven van Indië te
moeten aanwij zen
„In Holland hebben de Ultramontanen
't vaderland gered. Maar hier is de Ka
tholieke Godsdienst, die onder de Portu-
geezen zoo heerlijk opbloeide, door da
0.1.0. systematisch vertrapt en vertre
den. Als Indië verloren zal gaan, dan
is hier de kiem te zoeken van het kwaad
En nog meent do verblinde vrijzinnig
heid, dat het hoogere politieke wijsheid
is, om de Katholieke missie in 't open
haar of in 't geniep tegen te werken.
In naam van de vrijheid van Godsdienst
wordt het onzen geestelijken niet vergund
het terrein hunner werkzaamheden naar
believen te kiezen. Het „liever Turkseh
dan Paapseh" doet onder hen nog onzin
nig opgeld.
Hebben wij aldus het Scylla dor vrij
zinnigheid slechts te vreezen, het Charyh-
dis der relatie moet niet minder ontwe
ken worden. Wij voelen er niets voor,
om ter wille van een groepje Kapitalis
ten den staat der onmondigheid van het
Inlandsche volk langer te doen voort
duren dan noodig."
De schrijver propageert dan de vor
ming van een „Christelijk Centrum"
waarin de Christen-inlander zijn plaats
zal vinden naast den Katholiek uit het
verre land, de Indo-Europeaan van Ohris-
telijken huize naast den geloovigen, Hol-
landschen Protestant.
„Juist de ideeële opvatting van onze
taak, wars van materieel gewin en van
klasse bevoorrechting, juist het heenwij-
zen naar de geestelijke waarden des le
vens, zal on3 het vertrouwen der Inland
sche bevolking schenken. Nog is Indië
niet verloren. Ons wacht een taak, van
wier welslagen wij met Gods zegen over
tuigd kunnen zijn."
Nederlandsche lezer, héb ik U niet ge
zegd, dat de Roomschen in Indië moe
dig zijn!
In bet laatste nummer van genoemd
orgaan -wordt dit Oentrnm aldus uitge
bouwd
„De ideeën beheerscben de wereld.
„Niet Ket hardste geschreeuw. Niet de
belangenstrijd niet de economische ver
houdingen. Wie het juiste beginsel weet
aan te geven wint het geding.
En welk is nu het juiste beginsel?
Tot wolk beginsel zijn alle andere ook
op politiek terrein terug te brengen?
Tol dit eene: Er is één Goddie hei
heelal bestuurt."
„Welnu, zoo vraag ik me af, zou het
in Indië, Waar mil boenen M-ohamed-anen
dit door Mohamad zoo krachtig gepre
dikte beginsel aanhangen, niet mogelijk
zijn, dat de Katholieken, Protestanten en
Mohammedanen in zoo ver ze geloovdg zijn
en wars van liet moderne ongeloof, zich
op basis van dit beginsel vereenigen, en
tegenover het ongeloof en materialisme
en pantheïsme, van s-oea-alasten, communis
ten, liberalen en theosopheri een gel-oovig
centrum vormen? of als men wil
een centrum van gecoalüeerde gekvovige
partijen?"
Het denkbeeld is niet nieuw, mair nog
altijd gewaagd I
Doch te overdenken rek er.
Wie brengt ons een Sohaepman in
Inldië?
De datum der conferentie te
Washington.
De correspondent van de „Morning
Post" te Washington verneemt, dat presi
dent Harding, dde zich verzet tegen het
houden der Washingtonsche conferentie
op een lateren datum dan November, geen
bezwaar heeft tegen een vroegeren datum
indien dit de eersle-ministers der Domi
nions beter zou schikken, daar hij hen
gaarne op de conferentie aanwezig zou
zien.
STAKING IN HET BEZETTE GEBIED.
Daar de beambten van de kolenmijnen te
Aken door niet te werken voor het groot
ste deel der mijnwerkers den arbeid- on
mogelijk maakten, hebben nu ook de me
taalarbeiders een staking geproclameerd
op de fabrieken van „Rote Erde". Een
talrijke groep betoogers trok door de stad
en drong in de fabrieken door, met de be
doeling om tot staking te dwingen. Voor
het stadhuis, waar zij ook wilden betoo-
gen, werden zij door militairen teruggedre
ven. De politie is versterkt en met bet oog
op de geruchten, dat men met geweld het
werk overal wil stopzetten, zijn volksver
zamelingen en betoogingen op straat voor
vijf dag-en verboden.
De Geallieerden en O.-S.
Frankrijk en Engeland.
De Fransch-Emg-elsche besprekingen over
O. S. duren voort. Terwijl de Fransche
ambassadeur te Londen lord- Curzon be
zocht om dezen mede te deelen, dat de
Fransche regeerkig het niet mogelijkacht
te te besluiten tot de bijeenroeping van den
Oppersten Raad voordat de kwestie van de
troepen-zending ia opgelost, bracht de Brit-
sch-e zaakgelastigde te Parijs een bezoek
aan Br-iand, bij wien zich de secretaris
generaal van buiten!andsdbe zaken Ber-
ihelox bevond'. De Britsdhe verlegenwoor-1
algee beval de aanneming aan van het
voorstel van sir Harold Stuart en kolonel
Visconti, n.l, het voorstel om Ihan-s reeds
de riiet-betwisie gebieden vain O. S, in
Duii.-riie en Poolsche handen te geven, ten
eindejop die wijze de bezette zone te ver
kleinen, het rendement dor troepen tc ver-
g-rocten en dc hand-having van de orde te
verqt makkelijken. Havas .meent te weten,
-dat .re Fratrsohe vertegenwoordigers den
Brits-hen diplomaat wezen op de incon-
venifiiten, aan dit plan verbonden, n.l. het
mtfenre inconvenient, dat Duitschland
alsda gal beschikken over belangrijke stra
tegische posities, ten -nadecle der gea'üdeer-
de troepen; het politieke inconvenient, dat
men feor D'uitschland en Polen gebied' op
af-rek.-ning te geven, in zekere mate preju-
ddcienrt op de definitieve beslissing. De
Fransche regeering, aldus meldt Havas, is
nochtans bezield door het- oprechte verlan
gen am tot een oplossing te komen, en
wordt: geleid door de uitsluitende zorg,
geen eindbeslissing te memen over de ver-
deeting van O.-S. dan na aanneming en
toepassing van maatregelen, waardoor de
veiligheid, der geallieerde troepen en de
handhaving der orde verzekerd zijn.
Volgens de -laatste berichten wordt io be
trokken diplomatieke kringen vertelaard,
■dat éen schikking mogelijk is tusschen
Londen en Parijs over de O. S.-kwest-ie.
Reuter verneemt, dat het Engelsclie kabi
net in zijn zitting van gisterenmorgen de
jongste phase van de Opper-Silezische
kwestie besprak. Er is geen reden om aan
te nemeiij dat de Britsche regeering die
phasé ernstig beschouwt, gelijk in enkele
kringen schijnt te worden gemeend. Wel is
het waarschijnlijk, dat de zitting van den
Oppersten Raad iets zal worden vertraagd.
Lord Curzon heeft gistermiddag een onder
houd gehad met den Fransehen gezant.
De Duïtsche Minister van buit-enlandsche
zaken heeft den Franschen gezant te Ber
lijn epn nota overhandigd, waarin wordt
verklaard, dat de Duitsche regeering niet
van pHn is de kwestie van bet transport
van Fransche troepen uitsluitend van wet
telijk standpunt te behandelen. Met hot oog
op de aanstaande bijeenkomst van den Op
persten Raad, aarzelt de regeering niet te
verklaren, dat ze bereid is de beslissing
te dezen aanzien van den Raad te aanvaar
den.
Tgf VOIJKBNBO.NDSPL.AN TOT
HERSTEL VAN OOSTENRIJK.
De „Times" schrijft, dat de buiteniand-
sche pers den kaatsten tijd misleidende
berichten gegeven heeft omtrent een mis-
hiMiiuig van de Volkenbomtdsplannen tot
herstel van Oostenrijk. Het is juist, dat de
toestemming van Amerika tot opschorting
vain de aanspraken van dit lanid pp Oos-
tenrijksch-e baten, niet zoo spoedig verkre
gen is ails men verwachtte. Dit ligt aan de
langzame behandeling in het Congres van
een ontwerp, dat de Ajnerikaansche regee
ring een machtiging tot uitstel van die
aanspraken verleent; maai de bewering,
dat er weinig kans zou zijn op zulk een
machtiging, acht de „Times" volkomen
onjuist. De Amerikaansche aanspraken be-
loopen slechts 25 -miliioen dollar, welk be
drag tt ki tin is, dan dat Amerika de ver
antwoordelijkheid voor een mislukking
van hot Oostenrijiksche herstelplan zou
witten dragen, in het bijzonder, omdat
Amerikaansehe zakenmensc'hen duidelijker
d-an ooit beseffen, dat vam het succes van
schema de handolshcrievtug niet slechts
van Oostenrijk, maar van geheel Zuid-
Oost-Europa afhangt.
DE ORGES-CH ONDFjR VALSCHE VLAG.
De Orgesch (Beiersohe Burgerwacht)
-schijnt zich hiier en daar nog onder ver
schillende voorwendsels staande te hou
den. Zoo vertelt de „Frankfurter Zeitung",
dat in Tilsdt een vrijwillige brandweer be
staat uit reaction nai re oud-officieren en
oud-onderofficieren. De bedoeling wordt
niet eens o-nder stoelen of banken gesto
ken. In de rechtsöhe Maden komen telkens
advertenties voor, waarin oud-militair-en
worden opgeroepen tot aanslni'ting bij een
„Ages" (A-nbeitsgemei-nscihatjt ehemaliger
soldaten), die er oo:k wei andere dan eco
nomische doeleinden o-p na houdt.
MUITERIJEN IN CHINA.
Indertijd is me.t een enkel woord mel
ding gemaakt van ongeregetdhed'en in Ita-
pang en Woetapane. Thans schrijft men
d.d. II Juli uit Sjanghai hierover nog het
volgende aan het „Hbld.":
Na een betrekkelijk gerui-men tijd van
rust hebben zich in liet binnenland van
China weer eens ongeregeldheden van ern-
sfig-en aard voorgedaan. Ditjnaal zijn tiet
muiterijen van soldaten welke te Itsjang
op den avond van 4 Juni uitbraken en
vandaar ook naar andere plaatsen overge
slagen zijn en het is niet uitgesloten dat
deze nog een veel grooteren omvang zul
len nemen.
Itsjang is een plaats van betrekkelijk
groot Europeesch belamg, getogen aan de
Yang-tse-k'iang, vijf dagen sloomen van
Sjanghai, juist voor het begin van de be
roemde stroomversnellingen van deze ri
vier. Het schijnt dat het garnizoen aldaar
sedert maanden goen soldij ontvangen
had en toen bekend werd, dat- de troepen
overgeplaatst moesten worden, besloten
deze heeren landvended-igers zelf het ach-
tenStaKige in hun garnizoensplaat te be
machtigen. Den geheeten nacht en den
daarop volgenden dag was de stad aan
die plunderende bende overgeleverd' en hel
belangrijkste gedeelte werd verwoest,
waarbij niet alleen de Ghi-neesche bevol
king wend getroffen, doch ook zeer veel
van de Europeesche zaken die daar ge
vestigd' zijn. Ook het Japansclie consulaat
is ernstig beschadigd. Geen Europeanen
hebben het leven verloren. Van de Chi-
n-eesche bevolking zijn meer dan 1000 hel
slachtoffer van deze onlu-sten geworden en
de imaterieele schade bedraagt over de 12
m'illioen. Jfisjang heeft ook een half jaar
geleden van een muiterij, doch van veel
kleineren omvang, te lij'dien gehad en er was
n.u juist 'te Haukövv een conferentie voor
vaststelling der schade, die toen aan de
Eu-ropce-sche be'.a-ngen veroorzaakt werd.
Onmiddellijk na het gebeurde zijn ver
schillende Eugeiiscbe, Ameriikaan-sche en
Japau-sche oorlogsschepen, die te Hankow
gestat-ionnieend' zijn, naar Itsjang vertrok
ken deze beide steden liggen e-en dag
s'toomien van elkaar verwijderd doch zij
vonden de plaat-s weer in rust en het gar
nizoen verdwenen, volgens d'e oorspronke-
lijke plamn-en der overp'aa'sinig.
Benige dagen later heeft zich het voor
val weer horthaald, te Woetsjang, ook aan
de Yangtze, tegenover Hankow. Dit ge
beurde op dien avond van 7 Juni en de
verwoes'iirgen aldaar zijn nog ernstiger
dan te Itsjang. O.m. werd ook de munt ge
plunderd. De schade wordt op 30 miliioen
geschat, doch uitsluitend aan Chineesone
zaken, daar. alle zaken van buitenlanders
te Hankow geves'irjd zijn. Groote benden
soldaten, die daarna trachtten te ontko
men naar Harikow, werden aldaar bij ce
buitenlandsclie concessie aangehouden en
veel van 'hun buit, afkomstig van de munt
te Woetsjang werd- hun weer ontnomen.
De geregelde troepen zijn nu te Woetsjang
wear meester en het geheete muitende gar
nizoen, zoover dit nog niet ontvlucht was.
schijnt gevangen gemaakt en idoor mitrail
leurs terecht gesteld te zijn.
Men b-lijft echter overal ernstig be
vreesd voor verdere soldatenonluslen, en
de verschillende provinciale gouverneurs
dringen te Peking miat wanhoop op geld
aan, om d-e adhterotaM'ige soldij te betalen,
ten einde verdere onheilen te voorkomen.
Dit gebeurde geeft weer een duidelijk
beeld van den ongeorganiseerden en rotlen
toestand van het leger in China, welke wel
een der grootste plagen voor dit land is.
Teder provinciale militaire gouverneur
(touchoen genaamd) heeft zijn eigen le-
ger-organisa'ie, hetwelk geen ander doel
heeft dan om ouderlingen naijver kracht
bij te zetten,
Hoe groot deze 'legers zijn, weet men
zelf n,iet en van organisatie en militaire
opleiding is geen sprake. Il-et is slechts
een ordeiooze bende koelies, waarvoor
echter steeds voldoende -liefhebbers te vin
den zijn d-ie zich daartoe door hel luie le
ven!'] en de kans op buit, aangetrokken
gevoelen. Er bestaan eenige uitzonderin
gen op deze treurige toestanden, o.a. is -er
een Christen Divisie Generaal die zijn
leger modern georganiseerd beeft en zijn
manschappen tot bruikbare mensdhen
rc.aakt. In zijn garnizoen,splaa's is het
steeds een toonbeeld van orde; de soldaten
beschermen de bevolking tegen roovende
benden, die -hier in het binnenland nog
maar al te ve<S gevonden wor-d-en, zij leg
gen aa-n enz. In één woord zulk' een leger
is een zegen voor d-e bevolking en ds in
China werkelijk nog nood-ig om de bevol
king tegen ruslverstoorders te bescher
men. Het is treurig dat echter sl-echts zoo
weinigen hieraan beantwoorden en zooals
de toestand nu in hot a'gemeen is, is bet
voor Ihet herstel van den treurigen bin-
nenfla-nidsch-en toestand van dit land, op de
eerste plaats noodzakelijk, da! het 5am<l
van deze soldatenellenjde verlost wordt en
deze mensohen een plaats vinden als nut-,
tige leden in 'hun maatschappij.
GEMENGDE BlIiTENL. BE-
RICHTEN.
DE GROOTSTE KINEMA
Te Brighton is gisteren geopend de Re.
gent Kinema, die genoemd wordt ds
grootste tor wereld. Het gebouw, dat
400.000 p.st. beeft gekost, biedt ruimte
voor 5000 bezoekers.. Hel beschikt over.
een orgel, dat 8000 p.st. kostte; over een
groote restauratie, gebouwd in de 16de-
eeuwsclie Italiaansohe Renaissance stijlen
een café, ingericht als de kajuit van een
l8e-eeuwsche driedekker.
DE BIBLIOTHEEK VAN DE LEU-
VENSCH'E UNIVERSITEIT.
Gisteren is de eerste steen gelegd voor
de nieuwe bi-hiiotheek van de universiteit!
te Leuven, door de Duitschers in Aug. '14
verbrand. De plechtigheid werd bijge
woond door den koning, de koningin, vele'
burgerlijke, militaire, geestelijke en andere
autoriteiten. Redevoeringen wend-en o.a,
gohou-den dooT kardinaal Mercier, Poinc'a-,
ré, den premier, enz.
NEDERLAAG DER ARBEIDERS-
CANDIDATEN.
In Queensland (Australië) dat tot dus
verre beschouwd werd als het 'land waar
d-e arbeiders in de regeering des lands de
bovenste toon hadden, hebben deze, dus
seint men uit Sydney aan de „Daijy Mail"
een geweldigen nederlaag geleden bij dd
gemeentelijke verkiezingen. Er werden ge
kozen 500 anti-arbeiders-cand'idafen tegen
30 ar'beiders. Alle arbeiders-canididaten
werden geslagen in de groote steden. Het
ministerie staat ontsteld over d'en uitslag
dezer verkiezingen,
EEN INTERNATIONAAL POSTZEGEL
CONFLICT.
Op liet oogenblik, dat Bulgarije van dë
zijde der Entente waarschuwingen te hoo-
ren krijgt, wegens de pro-Turksche ge
zindheid der bevolking, maken de postje,
gelkundige bladen melding van een ander
conflict, dat tusschen de Geallieerden en
Bulgarije gerezen is over een OGgensehijn-
lijk zeer onbeduidende futiliteit; een post
zegelserie. In Bulgarije heeft men eenige
dagen geleden nieuwe zegels, te Londen
gedrukt, in gébruik genomen; maar vóór
deze zending arriveerde, was er eenige we-,
ken gebrek aan postzegels. In dezen Mud.
toestand liet de regeering in Sofia de post
zegels uitgeven, die in 1917 in Duiisch.
land waren (besteld en aangemaakt, maar
wegens de revolurie niet in gebruik waren
genomen. En over deze zegels nu ontstond
een conflict met de Entente, want op twee
ervan aanschouwt men Ferdinand, den in-
tusschen afgedankfen vorst, en op de drie
andere waren landschappen afgebeeld uit
streken die Bulgarije sedert dien ontnomen
zijn, n.l, Uskub, Oehrida en de Chaéberg.
Bovendien komt op een der zegels een
landkaart van Bulgarije voor, geteeken-d
volgens den ouden toestand, met Mace
donië en de Dobroedsja in Bulgaarsche
handen.
De Entente beschouwde deze zegels als
ongeoorloofde propaganda voor Groot-Bul-
garije en de Bulgaren werden gedwongen
de serie weer in te trekken en in postz-e-
gelnood te blijven tot de nieuwe zegels uit
Londen arriveerden. Deze zijn er nu, aar
dige zegeltjes met afbeeldingen van monu
menten, een oogsten-de vrouw, den Séhipka-
pas, enz.; in Londen heeft men wel gezorgd
dat deze zegels geen aanstoot geven.
Msb.
1 Eenigen tijd geloden werd de Ver.
koopsvereeniging van Zweedsdbe Hout-
exporteurs ontbonden, daar de Noordelijke
exporteurs en die uit Centraal- en Zuid-
Zwed'en het niet eens konden worden over
den minimumprijs. Het gevolg was een
volkomen onzekerheid en een groote
chaos op de houtmarkt. Er -worden pogin
gen in het werk gesteld een nieuwe ver-
-koopsvereenigmg le slichten, als middel
tegen den -on-dira-gelijken toestand van
zaloen.
Uit Stettin wordt gemeld: Sdcterf
langen tijd bestaat er tusschen Rijkswear.
en Sohutzpolizei een gespannen verhou
ding, omdat het ikasern-cvraagstuk ten
gunste der Rijksweer opgelost is. Herhaal
delijk 'kwam het lot Ideine botsingen en
VRIJ NAAR HET DUITSCIL
TWEEDE DEEL,
„Mevrouw Wallhagen," stamel-de zij in
hare opgewondenheid, „ik zie, mijn be
zoek vcTTa'i umaar ik was toeval
lig hier io. de buurt en konde be
koring, u een visite te brengen en eens te
infoxmeeren, boe u liet maakte, geen weer
stand bieden."
„I'k ben u zeer verplicht, juffrouw Wil-
helmi. Kom binnen, als heit u belieft."
Dralend trad Augusta binnen en stond
nu tegenover Helena, die, naar het scheen,
juist op het punit stond om uit te gaan.
Augusta groette 'haar, maar hoe onverschil
lig zij ook wilde schijnen, het gelukte niet
zij sloeg haar oogen neer voor den ver
wijtenden blik, die haar trof en die haar
T bloed in 't gezicht jaagde. Nu zag zij
in, hoe overhaast en dwaas de slap was,
die zij had gedaan.
„Dag, mama, tot later," zedde Helena
tol haar móéder, „Elfried e en Max worden
ongeduldig, vrees Sk." Een onverschillige
buiging voor de bezoekster, en -de deur
'8»g achter haar dicht.
Haastig liep Helena over het tuinpad
naar het poortje, waar haar broedex en
Elfriede Rankhorst op haar wachtten. Zij
verlieten nu te zamen den tuin en tra-den
op den straatweg.
„Wie was die dame in 't zwart, die daar
juist gekomen is?" vroeg Max. „Juffrouw
Elfriede zeide, dat een dame in d-en rouw
bij ons was binnengegaan"
„Het wasAugusta Wilhei-mi."
„Zool"
Eenige oogenbfiikken heersohle een on
behaaglijk zwijgen. Dan verklaarde Max.
terwijl hij zich tot Elfriede wendde, op
bedaarden toon: „Juffrouw Wilhehni is
een dame, die wij vroeger in Brzen-bach
kenden; zij woont nu hier in Bresiau."
„Hoe prettig, dat hot weer vandaag
zoo bijzonder mooi is," zeide Helena nu.
„Tita zal zeker komen."
„Dat moeten wij afwachten," antwoord
de Max kortaf.
Het overige van den weg werd bijna
zwijgend afgelegd
„Weet juffrouw Guthbridge, dat wij
V2nda:ig hier ko-men?" vroeg llelena, toen
zij het bosch je had-den bereikt.
Elfriede knikte. „Tan-te heeft het haaT
gezegd, geloof ik; ten minste heb i'k dat
gisteren uit haar woord-en opgemaakt.
O, daar is tante alt"
Dicht bij de bank, waar haar eerste j
onderhoud met Helena en Max had plaats I
gehad, zat de oude tante in h-aar wa-sen-1
tje te wachten. De koortsige glans in haTe
oogen, de roode vlekken, die op hare
wangen brandden, het zenuwachtige trek
ken van haar rimpelig gelaat, alles'gaf te
kennen, dat zij buitengewoon opgewonden
was.
„Weest welkom, kinderen," zoide zij met
een zacht beven in haar slem, -terwijl zij
den aankomenden bei-de handen toestak.
„Elfriede, Marton verwacht u. Wilt gij tot
haar gaan?"
„Gaarne tante, waar ia zij?"
„Daar," hernam Tita, en wees met 'de
hand dat gedeelte van *t bosch, dat het
■dichtst bij het park lag. „Zij heeft mij
beloofd te zorgen, dat wij niet gestoord
worden."
Elfriede verdween. Max en zijn zuster
ha'diden op de bank plaat-s genomen en
wachtten op de onthullingen, die hun zou
den gedaan worden.
„Tita", zeide Helena na een pauze, ge
durende welke de oude vrouw tevergeefs
naar woorden scheen te zoeken, „gij kunt
niet denken, -hoe moeilijk mij het wach
ten geworden is. Toen wij u den laatsteu
keer verlieten, hoopte i'k, dat gij in wei
nige d-agen aan onze onzekerheid een
einde z-oudt maken.
In plaats daarvan zijn weken, ia maan
den veri-oopen."
„Ik weet het, kind, ik weet het. Maar
gij ziet zelf dat het mij onmogelijk wais,
u eerdief le Jaten roepen. Ik had gedacht,
dat mijnheer Guthbridge slechts korten
tijd hier zo-u vertoeven. Maar hij is pas
eergisteren weer vertrokken."
„En welk besluit heibt gij genomen?"
„I-k heb lang nagedacht over alles; wat
gij beiden laatst gezegd hebt en bei tot
'het besluit gekomen, u alles te vertteiken,
wat weet;.maar onder één voor
waarde," voegde zij er bij, terwijl zij eerst
H-clen-a en dan Max met een treurigen en
bezorgden blik aankeek.
„Welke voorwaarde, Tita? Wij zuilen
met alles tevreden zijn," riep Helena,
bevend van onderdrukte opgewondenheid.
Dc ou-de vrouw vouwde hare magere
handen. „Het kan zijn, dat gij m-el het
geen i'k u nu wul zeggen, kunt bewijzen,
dat, volgens uitgesproken wil van- den
heer Braunsberg, zijn nalatenschap uw
va-der zou toekomen, bij gevoilg u toebe
hoort. Indien dit hel gevolg is, moogt gij
er gebruik van maliën cn ik zal voor het
gerecht, of waar het elders moet zijn, alles
herbalen en moteen bevestigen, met een
eed bevestigen. Manr het is ook mogelijk,
dat mijn eerste meening de rechte was,
en dan zou hot nutteloos zijn, die oude
geschiedter. is sen weer voor den dag te
halen. Gij moet mij dus beloven, dat gij
dan geen woord aan iemand, wie het ook
zijn moge, zult verraden."
„Maar, Ti-la, waarom zijl gij zoo be.
zorgd voor den goeden naam van een
man, die 'het uooh aan u, noch aan ons
heeft verdiend, dat men hem spaart?"
„Kind, dat begrijpt gij niet," hernam de
goede vrouw en legde de hand op den arm
van Helena. „Men mag zijn goed recht ver
dedigen, maar alles wat daarbuiten gaat, is
kwaad en tegen Gods wil."
„Gij hebt gelijk, Tita," zeide Max, na een
korte pauze, „en ik beloof u, dat wij zon
der noodzakelijkheid den heer Guthbridge
op geen manier zuLien lastig vallen. Is u
dat voldoende?"
De ou-de vrouw draalde. „Gij zult dus
met niemand over die zaak spreken?"
„Alleen met onze moeder. Zij weet,
waarom wij vandaag hier met u samen
komen, dus -kunnen wij voor baar uwe
medecieeling niet geheim honden; zij zal er
echter geen misbruik van maken."
Tita knikte. „Goed, ik vertrouw op uwe-
belofte."
Helena kon haar ongeduld niet meer on
derdrukken. „Nu, Tita," riep zij eindelijk,
toen de oude vrouw nog altijd zweeg.
„Guthbridge heeft het echte testament
van zijn oom vernietigd en een valsc-'n daar-
vcor in de plaats gesteld; is hel zoo niet?"
„Geduld, kind, geduld I Gij weet, hoe het
is gekomen, dat uw vader het kasteel moest
erlaten, eu dat zijn oom niet meer van hem
wilde weten?"
„Ja, dat heeft mama ons uitvoerig ver
teld."
„N11 ja. De heer Braunsberg, die zeer
driftig jwaSj liet nog denzelfden avond al
zijn bedienden bij elkaar -komen en ver
klaarde ons, in tegenwoordigheid van den
notaris en den grijnzenden mijnheer
Guthbridge; dat, van nu af aan, niemand
het zou wagen, onder zijn dak den naam
van zijn nerf Robert uit te spreken, die
zijn liefde en zorg met zwarten ondank
had beloond, en dien hij niet meer als zijn
neef wilde erkennen.
Voer de meesten van ons was dat een
donderslag uit heldere lucht, want Robert
was algemeen bemind, en Guthbridge kon
den slechts weinigen uitstaan, ofschoon hij
destijds zijn best deed om zich bemind
te maken. Toen mijnheer Braunsberg zag
welken indruk zijn aankondiging maakte,
werd hij bleek van toorn en zwoer, dat hij
den eersten, die het zou wagen van dien
deugniet te spreken, of ook maar aan hem
te denken, uit het huis zou jagen."
Max opende den mond, om een aanmer
king te maken, maar Helena wenkte hem
gebiedend -te zwijgen en Tita niet in de reda
te vallen.
„Sedert dien avond werd de naam van
Robert van niemand meer openlijk ge
noemd, maar in het geheim spraken alten
veel over deze ongelukkige geschiedenis,
en allen waren het met elkaar eens, dat de
heer Gutbridge hier de hand in 't spel
gehad moest hebben. Bij den heer Brauns
berg zelf toonde zich spoedig daarna eeï
in het oog loopende veranedri-ngen.
(Wordt vervolgd.}