BINNENLAND,
Binnenl Nieuws.
Orde en Arbeid,
Handel en MifVerlseicL
Kerk m SeliocsL
Landt, m Vissckerij
DE NIEUWE DEFEN9IE-
f PLANNEN.
Uit onze Oost.
Gemengd Nieuws,
Korte BeÏÏcfflêrï
flalcfilijettcri van meer Jan Sen halve -senW
geleden, waar <le tegeliiig van het Spoor
wegverkeer tusschcn Parijs en Ecraaan,
Havre en Dieppe op aangegeven staat
Daaruit blijkt, dal de treinen toen ai even
snel liepen als thans. Op een biljet van i
Juli J854, dat is dus zeyen-en-zestig ;r,ar
geleden,'ieest men, dat de sneltrein in twee
uur vijl en-twintig minuten naar Rouaan
rijdt, in vier uur en een kwartier naar Ha
vre, in vier uren naar Dieppe.
De tijden van de gewone sneltreinen
van tegenwoordig verschillen met die van
67 jaar geleden sicchls enkele minuien; de
reis naa; Havre duurt nu 28 minuten lan
ger. Wel znii er in onzen tijd bijzondere
expres-treinen, die de trajecten naar Rou
aan en Havre iets sneller afleggen dan 67
jaar geleden.
Een gewezen soldaat, George II.
Whitcomb", te Cardiff, was al vijf jaar
zijn spraak kwijt. Zijn jongste kinderen
'hadden nog nooit de stem van bun vader
gehoord. Alle mogelijke methoden van be
handeling hadden hem niet gebaat. Vrijdag
begaf hij zich naar de afdeeling van het
pensioenininistcrie. Terwijl bij daar op
een brits lag en onderzocht werd, maakte
de man zich zenuwachtig en kreeg plotse
ling zijn slem terug.
De Duitsche katholi eken-dag te
Frankfort is gisteren gesloten, 11a aanne
ming van een verklaring van trouw aan
liet rijk en van een molie, die inhoudt dat
de Duïtsch katholieken naar verzoening
der volken streven.
De volgende katholiekendag, '111 1922, zal
te Mu'- ien bijeenkomen.
Naar de Berlijnsche correspondent
van 't Journal meldt, hebben Wirlh, Ra-
thenau en von Gerlach anonieme brieven'
ontvangen, waarin zij met den dood wor
den bedreigd.
Onder de acht bladen die voorloopig
door de rijksregeermg zijn geschorst, be
vindt zich ook het Spandauer Tageblalt,
dat een artikel over den moord op Erz-
bergcr den volgenden titel had gegeven:
„Op liet schavot! Het tweede slachtoffer:
Helmuth von Gerlach".
Men weet dat von Gerlach d!e uiigever
van de Weit am Monlag is.
De „Lokai-Anzeiger" meldt dat in
Duitscliland de verblijfplaats van Wilhelm
Werner, de kapitein van de duikboot, wel
ke op 8 April 1919 het Engelsche s.s. Tor
rington in den grond heeft geboord, onbe
kend is.
Naar het Duitsclie comité voor Op-
per-Silezië meedeelt, heeft de Enlente-
'commisse de volkomen veiligheid van de
eerlang terugkeerende Dmitschers, die voor
<len Poolschen opstand waren gevlucht, ge
waarborgd.
Clemenceau, de onvermoeide grijs
aard', is naar Corsica vertrokken, om wat
op het eiland te reizen.
„De Maasbode" schrijft:
„Het nieuwe of juister vernieuwde
(wetsontwerp tot regeling van den dienst
plicht vermag niet voor hen. wier stre-
Jen gaat in de richting van beperking
der bewapening, de toch Teedis drukken
de atmosfeer van de Augustusmaand
-'xpnV.WP tgc frksöhsq: -Hep is «flïos sa
gnenspaPt om den druk Von den oorlog
•niét jlleen te do-en, voortduren, maar
zei fis tc vergrooteu.
Het s het derde ontwerp to4 reorga-
öisate van de weeranadht. Minister Ai
ling von Geusa-u wenschte de bestaande
wnganisatie te handhaven en bezuiniging
ie krijgen door beperking van beroeps
kader en concentratie van opleiding,
foorstellen die 't meest overeenkwamen
met de denkbeelden, ontwikkeld in 't
R.K. defensier-aipiport. De Kamer ging
echter niet ver genoeg. Men wenschte
zoodanige bezuiniging, dat de verant
woordelijkheid daarvoor den minister te
«waar werd.
Minister Poip kwam met geheel ni'eu-
jre plannen De regeering was van mee-
ning, zoo verklaarde zij aan den raad'-
van defensie, dat, in verband met de
noodzakelijkheid om de financieele las
ten te beperken, geen voldoende midde
len kondien worden beschikbaar gesteld,
om een groot veldleger behoorlijk van
al li-et benoodigde te voorzien. De voor-
Leur werd d-an ook gegeven aan een
Al-ein, doch goed toegerust veldleger, dat
door d-iie goede toerusting en -oefening
een aanzienlijk hoog-ere strijdwaarde zou
verkriigen en voor een eventueelen bond
genoot van meer wamde zou zijn, dan
een slecht toegeruste massa. Absolute
veiligheid tegen oorlogsgevaar of oorlogs
geweld is niet te k-riïgen. De voorstellen
gingen enkelen der coalitiepartijen te ver-
waarbij zij steun vonden in het leger.
Zooals wij op 29 Nov. 1920 reeds
Schreven, zou de regeering tegenover zich
vinden bet leger zelf, dat maaT al te af-
keerig is van dergelijke ingrijpende her
vormingen. Niets zon odbepTO-efd wor
den gelaten om in woord en geschrift
propaganda te malken tegen deze voor
stellen.
Hetgeen wij voorspelden is geschied en
het dient onomwonden erkend het leger
heeft den eersten sing gewonnen.
De nieuwe defensieplannen, lnoe sober
'ook p-elintroiduoeerd bij nota van wijzi
ging op het wetsontwerp van minister
Pop brengen een geheel nieuw legerstei-
sel, dal met de plannen van minister
Pop niets gemeen heeft of hel moest zijn,
dat men d>e oefening buiten bet leger, de
vrijwillige weerbnarmaking bij d'en land
storm, als zoodanig wil aanmerken."
Na dan in groot-e lijnen het ontwerp
tc hebben nagegaan, besluit het blaidl:
„Hebben we e-en weermacht noodig.als
bi-er is voorgesteld en zijn we in staat
hiervoor de gelden op te bergen, dan
Ikram-en we niet an-d-ers doen dan ons er
hij neerleggen. Van beperking of bezui
niging is dan echter geen sprake meer
!en met deze voorsteilen in d'e toekomst
een lagere j-aarlijksoh-e oorlog,sbegToo-ling
le verv.m-r-hten, behoort lot d-e niet in
yerv»--—1 - -ing g-m-nd» idealen."
DE VElUHOUDfNG
ÏTJSSCHEN RIJKS- EN GEMEENTE-
FINANCIEN.
'Aan do toelichting van het gewijzig
de wetsontwerp aangaande hoven aan
geduide verhouding, is nog liet vol
gende ontleend:
Het zeer urgente vraagstuk van de1
verhouding tusscheu Rijlts- en gsmeen-
tefinanciën js door de Regeering in
handen gesteld van een Staatscommis
sie, welker samenstelling de verwach
ting wettigt, dat met bekwamen spoed
naar een oplossing zal worden ge
streefd. Onder deze omstandigheden
krijgt tic nooduilkeeriiig een zeer lij
delijk karakter en ware zij te beschou
wen als een aanvulling van de uitkee-
ring uit de opbrengst der Oorlogs-
winstbelasting. Is de laatste bestemd
tot recbtstfreeksche dekking van de
crisisuitga ven, de eerste strekt tot tij
delijke tegemoetkoming aan de zwaar
belaste gemeenten in den druk van
d'en gewonen dienst. Geen van beide
zijn oitkeeringen, waarop de gemeen
ten zich blijvend kunnen inrichten, of
waarop liet Rijk een blijvende verster
king der middelen kan gronden. Het
is daarom gewenscht voorgekomen,
0111, in afwachting dat naar ge
hoopt mag worden met 1 Januari 1923
het geheele vraagstuk op nieuwen
voet definitief zal zijn geregeld, de
nooduitkeering te beperken tot de ja
ren 1921 en 1922 en haar te bekos
tigen uit de crisis ontvangsten. Tegen
dit laatste bestaat te minder bezwaar,
du de slotuitkeering uit de opbrengst
der Oorlogswinstbelasting het geza
menlijke uit die opbrengst aan de ge
meenten uit te koeren bedrag nog niet
brengt op 'tóén zesde gedeelte,'t welk
destijds voor de gemeenten bestemd
is geworden. Naar zich op het oogen-
blik de dienst der Oorlogswinstbelasr
ting laat aanzien zal het voor de ge
meenten gereserveerde gedeelte nog
ruimte bieden voor de financieering
van een groot deel dezer tvvesj aar
lij ksche nooduitkeering. (Door een
verzuim aldus merkt de Regeering
op -is in de Memorie van Toelich
ting van het ontwerp inzake de derde
uitkecring uit de opbrengst der Oor
logswinstbelasting blijven staan het cij
fer van 700 millioen gulden. Op dit
oogenbiik bedraagt de netto-opbrengst!
reeds 725 millioen.)
Behalve de beperking van den wer
kingsduur der uitkeerdng werden en
kele andere wijzigingen.in het ontwerp
aangebracht.
HET BELGISCHE VISUM AFGESCHAFT.
Hel Belgische gezantschap -deelt mede,
dat van 15 S-ep-t. a.s. af het Belgisch
visum niet meer v-eretscht is voor Neder
landers, die zich naar België begeven of
door België reizen. N-odh thans moeten
zij voorzien zijn van een regelmatig
paspoort. Alleen v-oor Nederlanders is
deze maatregel toepasselijk. Personen in
het bezat van een Gunistpaspoo-rt moeten,
zooals vroeger, ©en visum aanvragen.
Nederlanders, die langer -dian 3 maan-dien
in België verlangen te verblijven, moeben
de toelating daarvoor aanvragen. Het b-est
is deze aanvraag in België zelf te doen.
Van 15 Sept. af zijn ook Belgische on
derdanen in Nederland toegelaten zonder
visum op hun paspoort. Nochtans tieib-
btrj vi Arren recht, zonder jrijraoaud'ere toe-
laling danger d-an 3 maanden in Neder
land te veifoijven.
De paspoorten-misère. Het Eer-sle Ka
merlid, d'e 'heer Van Eimh-den, heeft nog
maals dien Min. van Bimnienl. Zoiken ©en
reeks vragen gesteld over den geldigheids
duur van paspoorten.
Het spoorwegongeluk bij Breukeicn.
Uit het n-ader antwoord van den mini-ster
van justitie op -de vraag van 't Eerste Ka
merlid -den heer Van Emfbden -betreffende
de gerechtelijke vervolging in verhand m-et
het spoorwegongeluk 'bij Breuk eten op 15
November 1920, blijkt dat er geen gro-nd
is om te bevorderen, dat tegen één of
m-eer der supérieuren van dien toetrokken
machinist ©en strafvervolging wordt inge
steld.
DE SLUITING VAN LANDGOEDE
REN EN HET. VREEMDELINGEN
VERKEER.
Aan het Haagsch Corr. Bur. wordt
het volgende geschreven:
In verband met de omstandigheid, dat
steeds meer eigenaars van landgoede
ren, parken en bosschen den toegang
daartoe aan het publiek gaan ontzeggen,
werd op de j aarlij ksche vergadering der
Algemeene NeJe lmdiche Vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer, in 1920 te
Middelbu g gehouden, eene commissie be
noemd, die t»t taak heeft na te gaan
welke maatregelen genomen kunnen wor
den om te voorkomen dat weldra het
schoonste deel van Nederland niet meer
toegankelijk zou zijn, ook niet voor den
rustigen ordelievenden natuurminnaar.
Uit besprekingen in een dezer dagen
te Amsterdam gehouden vergadering van
die commissie onder voorzitterschap van
den heer G. A. P03, hoofdconsul van
den A.N.W.B. en ondervoorzitter van de
A.N.V.V., hl ek, dat de sluiting van de
meeste landgoederen veelal geveten most
worden aan de dikwijls verregaande
niets ontziende baldadigheid der bezoe
kers. Ook de drukkende belastingen ver
minderen in niet. geringe mate het ge
not der bezitters en doen de verwach
ting niet denkbeeldig schijnen dat, be
halve door sluiting, cok door ver
koop steels meer natuurschoon on
bruikbaar zal worden of zelfs verloren
zal gaan.
De Commissie stelt zich voor, de aan
dacht van den wetgever te vedigen op
het algemeen belang, bij een blijvende
openstelling van landgoederen betrok
ken, waanne'e ok zuovele plaatselijke
belangen ve-banct houden, en voorts co
medewerking in te roenen van alle wel-
denkemlen ondat meerdere sluitingen
voorkomen worden. Ook zal een beroep
worden gedaan op onderwijzers-organi
saties, teneinde de Jeugd te wijzen op
den plicht het natuurschoon te bescher
men, opdat dit het gemeen goed lean blij
ven van ganseh het Nedorlandscho volk.
Koninginnedag.
Hot begin van den feestdag liet zich
gisteren zeer gunstig aanzien in de Re
sidentie. Een vroolijk zomietje bescheen
de druk bevlagdo straiten en beloofde het
welslagen van al wat voorgenomen was
om den verjaardag der Koningin opge
wekt io vieren.
De trama haddon de gebruikelijke
foest-vorsiering; van alle lands-, pro
vinciale en gemeente gehouwen wapperde
de driekleur; de gezantscbapswoningen
prijkten mot de vlaggen der verschil
lende bij ï«wt Nedorlandscho Hof diplo
matiek vertegenwoordigende Rijken. Er
werd veel oranje gedragen door stede
lingen, bewoners van andere eteden die
in den Haag een uitgaansdagje kwamen
houden, en ook door verscheidene te 's-
Sravenhage vertoevende vreemdelingen.
Van gemeentewege was in het Lange
Voorhout de bekende fleurige feesttooi
van vlaggen over de boomen der midden-
lanen aangebracht. Des avonds was daar
concert.
Alle Departemenfegebouwen waren he
den gesloten.
Woensdagmiddag was in den Herten
kamp hot feest van de jeugd, ingericht
door de zorgen van het Haagsche Co
mité voor volksfeesten en dat in de plaats
trad van het bloemencorso, dat dit Co
mité aanvankelijk had gewild, doch waar
van de geringe deelneming een misluk
king deed verwachten.
Zoowel ten Koninklijke Paleize in het
Noord-einde, als in het Paleis van- de
Koningin-Moeder lagen felicitatie-regi-
sters gereed, waarop in den loop van den
dag druk geteekend werd door autori
teiten, gezanten en anderen.
Des avonds prijkten de Munisteriege-
bouwen met fraaie electrische verlich
tingen en was de groote trek naar de
badplaats, waar do congressisten van de
International Law Association in het
Kurhaus de gasten zijn van hei ge
meentebestuur en het concert besloten
werd met taptoes op het versierde en
verlichte Kurzaal-terras en ommegangen
met muziek.
Overal in 't land is de verjaardag
onzer Koningin met opgewektheid ge
vierd.
De Spitsbergen kolen. Naar men de
„N.R.Ct." mededeelt, zijn rnet <le eerste
la-ding kolen, te Rotterdam van Spitsber
gen aangevoerd, zoodanig bevredigende re
sultaten bereikt, dat begin September we
derom twee Nederlandsche stoomschepen
van liier naar Spitsbergen zullen vertrek
ken, voor den verleren aanvoer van kolen,
nl. de „Terschelling", die 4500 ton voor
den Rotferdamsch-en Lloyd en andere
stoomvaartmaatschappijen te Rotterdam,
en de „Noord", die 4000 ton voor de
stoomvaartmaatschappij .Nederland" te
Amsterdam zal aanvoeren,
De Ne-derlandscli Spitsbergen Compag
nie heeft verder nog eenige Noorsche
schepen in time-charter voor -toet vervoer
van de naar Skandinavië verffochite hoe
veelheden.
RIJWIELENVERZEKERING.
Daar die Algemeene Verzekering-Maat
schappij ,,'t Koggeschip" in staat van fail
lissement is verklaard, hebben de Neder-
landsehe spoorwegen met de Europeesche
Goederen- en Reisbagage-Verzekering-Mij.
te Amsterdam een regeling getroffen, be
treffende die verzekering van rijwielen.
Verzekerd wordt schaidie, voortspruitend
uit verlies of beschadiging van twee-wie-
Iers met één zitplaats tijdens 't vervoer als
bagage in binnenlandsch verkeer over de
lijnen van de Nederlandscbe spoorwegen.
Een verzekering word't gesloten hetzij
pr verzekeringszegel voor één enkel ver
voer.
De verzekeringszegels worden aan de
bagagelofctetten verkrijgbaar ges-teld. en in
elk -door den reiziger gewenscht aantal
verkocht.
De prijs van een verzekeringszegel be
draagt: bij een verzekerd bedrag van
100 0.20; bij een verzekerd bedrag van
200 0.25. (voor leden van den A.N.W.
B. bedragende prijzen ƒ0.05 minder).
Een verzekering door middel van e-sn
verzekeringszegel komt tot stand doordat
een rijwielkaart, op welks ontvang
bewijs een verzekeringszegel geplakt is op
de plaats, bestemd voor liet afdrukken
van den stempel, bij de inschrijving van
het rijwiel als bagage op die gewone wij'ze
afgstempeld wordt. Is een verzefceringsze"
gel geplakt op het ontvangbewijs buiten de
voor den stempelafdruk bestemde ruimte
of op het merk of op den geleid-ebrief, dan
mag de rijwielkaart niet afgestempeld en
moet zij den reiziger teruggegeven wor-
dlen.
Is het ontvangbewijs van d'e rijwiel
kaart, waarop geen verzekeringszegel ge
plakt is, eenmaal afgestempeld,dan mag
er geen zegel meer opgeplakt worden en
kan du-s geen verzekering meer tot stand
komen.
Indien een verzekerde zoowel per
jaarpolis als per zegel bij het in ont-
vangstnemen van zijn rijwiel op het station
van bestemming aontoont dat zijn rijwiel
beschadigd is, en hiervan bewijs verlangt,
moet hem dit verleend worden. Ingeval
van vermissing van eef rijwiel, wordt door
de stations geen verklaring afgegeven; de
reiziger moet na verloop van acht dagen
de vermissing melden aan de Verzekering-
Maatschappij.
HiAN'DELSBiEGTSTIEiR KAMERS VA.N
KOOPHANDEL.
Door het Tweede Kamerlid, den heer
Dresselihuv® zijn de volgende sahiriftelij-
k© vragen- gericht san den Minister van
L.. N en H.:
1. I» het d'en Minister bekend, dat op
d-e ter invulling gezonden formulieren ten
behoeve der Handelsregisters van de Ka
mers vam 1 00 ph.an d-e I oJ< basis voor be
rekening ven -de som voor iuisohrifving
dOo-r d-e har-delszaiken te hrt&I-«» in af
wijking vsrc art. 19 der Handelisregisfer-
wet S. 1918 dat die inschrijving bere
kent „naar het in de hand-elszank gesto
ken kapitaal" wordt aangenomen „het
gestort kapitaal eventueel vermeerderd1
met reserven". waardoor vaak belangrijk
boogere heffing van de ondernemingen
wordt g&e's-chl?
2. Is de Minister niet van oordeel, dat
d-eae toepassing van art. 19, welke', noch
in de woorden, noch im de geschiedenis
der wet schijnt steun te vinden, en die
tot nieuwe belasting van hainde! en in
dustrie leidt, behoort Ie worden vervan
gen door een jnislere. althans mildere uit
legging, te meer nu reeds zulke belang
rijke sommen voor de Kamers van Koop
handel worden geofferd en ze-er zeker
ook voor deze instituten bezuiniging
wiensclhelijik schijnt?
De werktijd bij de Departementen. -
H»i bestu'u- va» den Bond .wijf. /Vnibie-
ïffiTétr taj Depat'Trinifehlérv van Afgénilöen
Bestuur en Hooge Collegos van Staat
heeft zioh naar aanleiding van een be
sluit van do algemeene vergadering van
dien Bond ram 20 Aug. j.I. met een
schrijven tot -de Regeering ge wendt waar
in een aantal bedenkingen zijn aange
voerd tegen de voorgenomen uitbreiding
van den werktijd bij de Departementen,
c.a. Voorts is, in veriband met dit voor
nomen en met bet oog op de adviezen
van de Bezuiiiigrngsoomanisisie betreffen
de de arbeidsvoorwaarden der ambtena
ren, aangedrongen op de instelling ©ener
commissie voor georganiseerd overleg bij
de Departementen.
In de algemeene vergadering i-s tevens
besloten, krachtig front te im alken tegen
verslechtering van de positie der amibte-
naren door beperking van de bevorde-
ringiskansen in d-e lagere en middelbare
rangen.
BENOEMING VAIN COMMISSARISSEN
VAN POLITIE,
In het nader antwoord van den Minis
ter van Justitie op de vragen van liet
Tweede Kamerlid, den heer De Groot,
betreffend© de benoeming van commissa
rissen van politie, wordt opgemerkt, dat
elke vacature van commissaris van poli
tie op zich zelf wordt beschouwd. Be
paalde iminimum eisohen worden niet
gesteld.
EINDELIJK GEVAT.
Men schrijft uit Tjiandjo-er aan de
Preangeohode.
In April 1918 w-erd de heer II. \V.
van der Spoel, ©mpl-oyé van de onder
neming M-arywattee in het district Pat
jet, afdeeling Tjiiandjo-er, door den tjen-
teng (mandoer) van d-e onderneming
zwaar gewond.
Dr. van Blomim-estein uit Soekahoemi
'had medische hulJp verleend en de heer
Van der Spoel werd naar Soekahoemi
vervoerd.
Deze gebeurtenis bracht een gnoole op
schudding teweeg, vooral onder d-e plan
ters. De Pfcm'ters-vereeniginig heeft inder
tijd dian ook als ik mij niet vengi-s
den gouverneur-generaal oim betere be
scherming tegen dergelijke aanvallen ver
zocht en klaagde dat de toestanden v-oor
den Europeaan op de on-dern-eminigen met
■d'en d'ag onhoudbaarder werden vanwege
-d-e meer brutale houding der inJanidische
koelies.
De verbittering werd des te erger, toen.
m-en imenkte, dat de dader op d'e vlucht
wais gegaan en de politie hem niet tijdig
kon vatten.
De Planters-vereeniiging heeft toen ©en
premi-e voor zijn arrestatie uitgelo-o-fd,
De -u-ader niu, Kaxta alias Jdris, wist
zich tot het begin van -deze maand' schuil
te h-oudJen, totdat het der Ban-d-oengsche
recherche gel-ukte dien hewustien perso-on
op 13 dezer dn de desa Tji-kaso, district
Bun-dijar, aJdéaHng Tasi-kmalaija, op te
vatten en onder politiegel-eid-e werd 'hij
daarna naar Tjiandjo-er getransporteerd.
Tlianis bevindt 'hij zich in de gevangenis
van Tjiand'joer en heeft volmondig be
kend, -dien heer Van der Spoed zwaar ver
wond 1e hebben.
Na bet gebeurde -had bij de wijk geno
men naar 't Krawangsche en vervolgens
ging hij naar Tjika-s-o, alwaar hij een ge
liefde beeft.
Toen hij onraad bemerkte, ging hij naar
Garoet, doch het scheen, dat hij zich daar
niet ,,-seniarag" gevoelde.
Om die reden hegaf hij zic-h weder naar
Tjikas-o oim, op 13 dezer, die Bandoegsche
recherche een succes te hezorgen.
De zaak zal wel gauw bij den la-mdraa-d
voorgebracht worden, er» de heer Van der
Spool, die rich thans niet m-oer op boven
bedoelde onderneming bevindt, zal als
eerste getuige moeten verschijnen.
DE MIJNWERKERSSTAKING.
Op telegrafische uitnoodigjng zijn
Dinsdag de voorzitters van de Mijnwer
kersbonden naar Den Haag vertrokken
om te confereeren met den Minister van
Financiën betreffende de staking bij de,
Domanial© mijn.
De Suikertrust. De suikerfabriek
der firma W. A. Schol ten te Groningen
is door de suikertrust aangekocht, zoodat
de werkzaamheden aan die fabriek, met
uitzondering der kuiperij, met October
eindigen. Aan het personeeel, 150 man,
is ontslag aangezegd, terwijl de oudsten
van het kantoorpersoneel nog 5 jaren
in dienst van genoemde trust blijven.
Aardappelenuitvoer en dure boter.
Men schrijft uit Maastricht: Evenals uit
Zeeland worden uit Limburg aardappelen
en verder ook groenten in groote hoe
veelheden naar België uitgevoerd. Reus
achtige vrachtauto's uit Luik komen hier
heen en halen in de omliggende dorpen
de manden vol groenten weg, zoodat die
volstrekt niet aan de markt komen. Dat
deze uitvoer invloed heeft op de prijzen,
is te hegrijpen. De aardappelen kosten
hier 15 en 16 et. per Kilo.
Desgelijks met de boter. De kleine
boeren verkoopen hun boter op de markt
voor f 21.65 h f 2.75 par K.G., terwijl
do mijnboter voor f 3.30 per kilo wordt
verkocht. raagt men naar de oorzaak,
dan heet heit, ja: zoolang de boter uit
gevoerd mag worden, zal ze zoo duur
blijven.
Een aiiÉeurstecht-kweslie. Men
schrijft uiit Maastricht aan de ,Msb.":
Naar wij uit goede bron veimeinen,
is door den heer Matthias Kemp, den
bekend-en jongen Limburgschen au
teur, een aanklacht ingediend tegen
de uitgeversfirma Malmberg (feitelijk
Teulings) te 's Herlogenbosch, ter zake
van schending van het auteursrecht.
De schrijver had een feuilleton Lu
de „Maasbode" gepubliceerd getiteld:
„Van den gro-oten Vioed", eene uit
beelding naar vrije fantasie van het
leven der menschen vóór den Zond
vloed.
Nu hadden A. Vincent en J. Vcr-
beeten in een bloemlezing: „Proza en
Poëzie", daaruit een stuk overgeno
men, nog wel naar him smaak veran
derd, zonder den auteur daarvoor
eerst ^verlof Ja yi-agcn. Verechill<ajde
'bWevfen door den heer Kemp aan 'de
uitgevers en samenstellers gezonden,
bleven onbeantwoord, zoodat de au
teur thans, naar aanleiding van boven
genoemde feiten, wegens overtreding
der wet op het auteursrecht bij de
bevoegde macht eene aanklacht heeft
ingediend.
HET EERBETOON TE
MAASTRICHT AAN AMERIKAAN-
SCHEGEVALLENEN.
Te 1 uur zijn Dinsdag 4 van de 8
sloepen met de lijken van de Ameri-
kaansche soldaten, die voor Verdun
sneuvelden, bij Petite Lanaye, aan
de Nederlandsche grens aangekomen.
Daar waren aanwezig de heeren P.
Brouwers, lid van Ged. Staten voor
den commissaris der Koningin, met
zijn particulier secretarisde burge
meester, de secretaris en de wethouders
van Maastricht, de commissaris van
politie de heer Soeten, de kapitein der
marechaussee Piekema, kolonel Hooger-
vorst uit Roermond en majoor Dyser-
rinck, waarnemen garnizoens-comman-
dant. Voorts een compagnie infanterie
welke bij aankomsten vertrek, een salvo
met losse patronen loste.
De burgemeester van Oppen bracht
in de Fransche taal hulde aan de ge
vallenen en legde namens Maastricht
een krans met de Nederlandsche en
Maastrichtsche kleuren op de sloep.
Majoor Dyserinck bood een krans
aan namens het garnizoen.
Een Amerikaansch officier zeide
ten antwoord, dat hij diep getroffen
was door de hulde. Spr. was overtuigd
dat men in Amerika bij het hooren hier
van dankbaar gestemd zou zijn tegen
over Nederland.
De sloepen trokken ongeveer ten
4 uur door Maastricht. De andere
sloepen volgen morgen.
HET DROOGMAKEN VAN DEN
BLEEKMEERPOLDER.
D-it droogmaken gaat niet voorspoedig.
Donderdagavond zou een groote centrifu-
gaalpcmp aankomen, wat pas Vrijdag
avond geschiedde. Vooraf was alles gereed
gemaakt, opdat Zaterdag met pompen zou
kunnen worden begonnen, doch eerst Zon
dagavond was men zoover, dat na enkele
minuten werking verwaclht kon worden.
Bijna was d-e buis luchtledig, toen de
luchtpomp door de sterke trilling afknapte,
zoodat niet voor Maandagavond begonnen
kon worden, waara men in 3 dagen den
polder droog hoopt te hebben. Het kleine
stoomgemaal, -dat den polder op peil hield»
pompt dag en nacht door en heeft van
het water weggehaald. Van de te velde
staande producten lean niets meer behou
den zijn gebleven. Een comité zamelt gel
den in voor de slachtoffers.
EEN BUITENKANSJE.
De lain-dbo-u-wer S. te Baarle-Nassau
stootte bij het uitgra-ven van een oude
sloot op verschillende harde voorwerpen,
welke scherven bldken te zijn van een
ouden aarden pot. Bij naiuwkeurig onder
zoek kwam hij tot d-e aangename ontdek
king, meldt het „D. V. N. B.'\ dat daar
een pot begraven was geweest, bevatten
de een groot aantal g-o-ud-en en zilveren
munten, alle in ga-v-en toestand, d-ateeren-
de uit het begra der zestiende eeuw.
EEN ROOVER.
Zondag is 's namiddags o-m 4 uur, toen
im het dorpje Beekbergen hij Apeldoorn
volmaakte Zondagsrust heerschte, een
onbekend persoon, eer klein d-an groot,
maar va-n gezgt postuur, bHin-engedron-
g-en in de woning van den onderwijzer
J. H. vam Ingen. Hij vond d-e vrouw des
hmizes alleen. Na haar eerst met een
stuk ijiz-er o-p het h-oofd te hebben ge
slagen wi-eirp hij haar op d-en grond. Daar
op bond hij de weerlooze vrouw de ar
men vast met c-en kimderiafeentje uii de
wieg van -haar kind en werd haar een
prop in den m-omd gedmwd. De indringer
heeft toen uit een kast een bankbiljet
van f 60 uit een portefeuille gestolen en
EEN NUCHTERE NOORSCHE
BESCHOUWING.
De aankomst van II. M. Koningin Wil-
-helmrina, Prinses Juliana en gevolg in
Aan-dalsnes, op hun Noorsche reis, heeft
het Noorsche blad „Romsdal" geïnspireerd
tot eenige beschouwingen, welke we hier
curiositeitshalve weergeven. Het blad
schrijft:
„Het is juist niet onze koningsgezind
heid, die ons ertoe drijft iets te schrijven
over Nederland, in haar land zoo hoogge
acht staatshoofd, Koningin Wilhelmina.
H. M. landde met haar dochtertje en ge
volg, Dinsdag te Aandalsnes en de geheele
stoet maakte in rijtuigen een tocht door
het dal. Men is er hier niet zeker van, of de
Prins er ook bij was. Er waren verschei
dene heeren in het gevolg. Do heer, die de
■leiding had, noemde zich kapitein. De Prins
kon ook wel kapitein in het Ilollandsche
leger zijn. Deze kapitein reed alleen voor
op in een rijtuig, daarachter de Koningin
met dochter in een tweede, vervolgens het
overige gevolg in drie rijtuigen. Natuurlijk
had ieder paard zijn voerman. Bij hel
vertrek waren slechts weinig menschen
aanwezig. Maar bij de terugkomst was er
een massa volk bijeengekomen om de Ko
ningin te bekijken. En ze kregen een ta
melijk groote, niël oude, gezette dame te
zien, met een gevuld en tamelijk ger-
maansch uiterlijk. De dochter leek op de
moeder. -'■» Koningin maakte den indruk
van f *~r -v en krachtig te zijn.
He'gi ons trof bij het beschouwen
van deze zeer hoogstaande dame, waren
haar eenvoudige, natuurlijke bewegingen
en -kteeding, zij leed niet aan grootdoene
rij. Zij scheen ook geheel vrij en gelukkig
ie zijn. Zij was geen modedanie. Haar
klceding was eenvoudig: gewone zijde zon
der kunslige plooitjes en tiei'Iantijntjes.
Zij had ander haar schoenen lage, breede
hakken. Haar hoed was kaal. zonder vee-
ren. En gemakkelijk stapte zii in den wa
gen. Zij was kortweg een voorbeeld Ier
navolging voor onze Noorsche dames van
heel wat mindere afkomst. Hot zou werke
lijk nuttig voor Noorwegens dames zijn,
als ons land bezoek had gehad van veel
zulke koninginnen. Om dezen redenen
waren wij zoo vrij deze hooggeplaatste
personen nader te bespreken. En dat is de
vrouw, die van Europa de opdracht ge
kregen heeft om de bewakingspap'ieren te
onderteek-enen betreffende Keizer Wilhelm
en den gewezen Duitschen Kroonprins, die
zich beiden op Hollandlcli grondgebied
optoon'tom"
ytceschifergiftiglng. Ia eenige
zinnen te Boskoop hebben zich gevalt
len voorgedaan van vergiftiging na het
gebruik van leverworst. De patiënten,
waarvan enkelen zeer ernstig onge
steld waren, hadden leverworst ga-
gieten van een te Boskoop wonenden
slager, welke leverworst vermoedelijk
bedorven is geweest.
De ziekte ging gepaard met hevige
brakingen en diarrliee.
Auto-ongelult. Zondagavond is de
-16-jarig© J. van Boxtel uit Goirle, die
in gezelschap zijner vrouw fietste, dooi
©en auto aangereden. Doktoren uit Gilae
en Tilburg deden den ir cie in hoogst
zorgwekkenden toestand verkeerde, naar
het ziekenhuis te Tilburg overbrengen
D© bestuurder van den- auto, die met een
snelheid van 60 a 65 K.M. reed, werd
door de maréchaussees in voorloopig© be
waring gesteld.
Doodgevallen. Te Noordijk (Geld.)
is d© landbouwer Y. van een ladder docldi
gevallen.
Kind verbrand. Te Niéuw-Amster
dam is een kindje ten gevolge van het
spelen van een ouder broertje met luci
fers, in brand geraakt en overleden.
Brand. Op het erf van den molenaar
M. Gardenbroek te Noord-Appeldoorn
speelden een paar bij hem logeerend»
jongetjes van 8 en 10 jaar uit Oene,
met vuur, tengevolge waarvan de hooi
schelf met hooi en haver gevuld, ir
brand raakte. De hooischelf brandde ge
heel af, en de vlammen sloegen over naar
het dubbele woonhuis, bewoond door D,
J. Jonker en H. Gosseling. Dit huis
brandde geheel uit. De inboedels der s
bewoners, welke gedeeltelijk gered wer
den, waren door Jonker laag en dooi
Gosseling in het geheel niet verzekerd
Dank zij de windrichting bleef do m©
len gespaard.
Brand. Te Nieuwolda (Gr.) is Dins
dagmorgen brand ontstaan in een paar
korenmij ten van den heer T. J. Geert-
sema. Een oogenbiik scheen het, dat
daartoe de brand beperkt zou blijven,
dech door den hevigen wind sloeg de
brand over op het groote hotel met
boerenschuur van denzelfden eigenaar.
Spoedig lag ook dat aan den grond. De
oogst in d© schuur en een groot deel dei
losse goederen verbrandden mede.
Overreden. Te Rotterdam stak gis
teravond de 15-jarige B. T., woonachtig
in de Joubertstraat, op den Parallelweg
achter een vrachtwagen to voorschijn, ko
mende, plotseling de straat over. Zij
werd door een auto, die zij niet zag aan
komen, gegrepen en overreden. Met een
gebroken schedel en een gebroken lin
kerarm werd zij opgenomen. Enkele
oogenblikken later is zij overleden. Hot
lijk is naar de ouderlijke woning ge
bracht.
Hevige bcsclibrand. Even binnen
da Geldersch-Pruische grens heeft
DSïsdag 'bij'lBarlo ©en Bèvigè"T5bs5EKall^
gewoed. Hooge dennenbosschen over een
oppervlakte van 10 H.A. werden door
het vuuï vernield. Do brand ontstond
doordat ©enige personen vuur in hei,
bosch hadden weggeworpen.
Het omveer. Te Dievcr (Dr.) is tij
dens een hevig onweer de bliksem ge
slagen in de boerderij bewoond door den
landbouwer Ilielkema. Zij is geheel af
gebrand.
Maandag is de boerderij van R. P.,
te St. Nicolaasga, (Fr.) door den bliksem
getroffen en geheel afgebrand.
Dinsdagochtend is tijdens een hevig
onweer, dat met zware hagelbuien ge
paard ging, de bliksem geslagen in het
huis van de wed. v. Z., aan den weg
tusschen Monster en 's-Gravenzande. Het
dak werd van het huis gerukt; brand
werd echter niet veroorzaakt.
Over boord. Tegenover Rossum is
©en 7-jarig zoontje van schipper T., uit
Avereest, over boord in de Waal ge
vallen en verdronken.
De brand te Mierlo. Onder der
vloor van een der afgebrande huizer
te Mierlo (N.-Br.) had pen kostganger
80 rijksdaalders en 10 gouden tientje
geborgen. Deze geldstukken zijn vrijwel
ongeschonden te voorschijn gebracht. Ze
waren alle zwart geworden.
Z. D. H. d-e Bisschop van Haarlem
heeft bcn-o-smd tot Kapelaan te Rotter
dam (O L. V. Onto. Out.) den Weleer
waarden Pater Th. C- Wils S. J.; tot
kapelaan te 's Gravenih-age (H. Theresia)
den weldeirw Pater N J. I. Four S. J.
en tof assistent te 's Gravenhage (O. L.
Vr. Onb Onfv.) den Weieerw. Pater L.
P. Groene weven S J.
ONDERSCHEIDING.
Z.D.H. Mgr. L.J. A. II. Schrijnen, Ks-
srlhop van Roermond en Z.D.H. Mgr. J.
Bos, ti tul air-bisschop van Capitolias tri
aoost. vie. van Ned'erl. Borneo, zijn b3
Kon. besluit benoemd lot ridder 'm Je
Orde val den Nederlandschen Leeuw.
De aDOStoli-scih vicaris van Batavia Z.
D. H. Mgr. E. S. L-uvpen, heeft benoemd
d-e volgende w-elecTV. hoeren Ant. van
Velsen, pastoor te Buitenzorg; Th. Mh-d-
le-ncr, onder-pastoor te Weltevreden Kra-
mat; .Tac. Hnyffenis, Weltevreden; J. Se-
vin-k, Poeratoaja; Th. van Swieten, Sêroa-
rang; J. A. J. Mcrtens, missionair Men-
do©!: Arn. van Velsen, Moentilan N. S.
Pastoor E. Ensfbcrs, -'an Semnran&
gaat met verlof na-a-r Euro-na.
(Java-post).
DE HABINGVISSCHERTJ.
Aan de haringvïsscherij namen dit
Jaar deel uit SchevenLngen 137, uit
Vinuntingcn 77. uit Katwijk 10, nat
IJmulden 39, uit Maassluis 26. uit
Maasland 2 schepen en uit Noordwijk
1 schip, totaal 322 schepen of o.g.
de helft van onze haringvloot.
Tot en met 24 Augustus j.I. "-vcr'
den in 449 reizen aangebracht 81179
tonnen haring tegen verleden jaar 10
344 reizen 59899 tonnen.
