r
BIKMEIVLAlïDSCfl ZEEUWS.
HET VIEI\DE R.-K. MIDDEN
STANDSCONGRES.
UIT ONZE OOST.
Verkeer en Posterijen.
CSffiENGD ÜIEUWS.
I
(Vervolg.)
De Middenstand en de kost
prijs-berekening.
Prae-ad-vlet van den heer II van der
Velden.
D« praead-ÏMtir li- htte d't uitvoerig en
zeLr gedocumenteerd prae-advics nader toe
en kwam lot de volgende conclusion
I. Hoewel ivet onlicend mag worden, dat
in de latere jaren ecnige verbetering is in
getreden, laai hel administratieve beheer
van de bedrijven der Middenstander'-, over
'I algemeen nog veel te wensc-hen over. Af
gezien van de door do wet in deze opge
legde verplichtingen, liet voor bei vcort-
bestaan en den bied van den middenstand
beslist noodzakelijk, dat zijn leden een
deug'lelijv. administratief beheer hunner
zaken riastreien, zoo noodig onder des
kundige voorlichting.
II Dit administratief beheer moet ook
omvallen een behoorlijke berekening van
den kostprijs, vooral omdat een juiste prijs
politiek door den middenstander alleen
grvocid kan worden, wanneer hij te allen
tijde loet den kostprijs zijner artikelen be
ltend is. In bijzondere mate geldt dit voor
den mid den sta Ti der-in Ju si riool.
III Het statistisch opstellen der gemaak
te berekeningen en der door de boekhou
ding verschafte gegevens is 3p zichzelf een
waardevol en noodzakelijk middel om het
economisch voor- of nadeel der verrichte
of voorgenomen werkzaamheden en den
invloed van ingetreden veranderingen
nauwkeurig 11a te gaan en te juister lijd
won schei ijk Wijkende maatregelen te tref
fen
IV. De jonge middenstander dient zich
niet alleen te bekwamen in het technische
gedeelte van zijn bedrijf, maar zich levens
op de Iioogle te stellen van de practische
toepassing van boekhouden en kostprijs-
berokeoteg, opdat het klare inzicht in 't
groote nut en de noodzakelijkheid daarvan,
hem tot beoefening in eigen onderneming
bewege.
V. liet is noodzakelijk, om aan Han-
'delsdagsoholen en Handeiscursussen bij 't
onderwijs in boekhouden, een belangrijke
plaats in te ruimen voor de behandeling
Jan de kostprijsberekening.
VI. Het is zeer gewenscht, dal de ver-
Schillende vpkbladen regelmatig beschou
wingen opuesnen over boekhouden en kost-
Srijsberelieuing, teneinde de belangstelling
aarvoor o,p te wekken en de
leden der betrokken organisaties omtrent
deze onderwerpen vac voorlichting te die-
JHui.
De Minister van L, N. en H. was verte
genwoordigd door den heer Herinua, re
ferendaris van de afd. Middenstand van
ihe. departement van landbouw.
Voorts waren o.aa. aaninezig mr. A.
baron van Wijnbergen, voorzitter van den
Middenstandsrand, Henri Hermans, lid der
iTwoede Kamer, benevens vele Eerw. Hee
ren Adviseurs.
Onderwijl d® Belgische afgevaardigden
ta de autoriteiten door den Voorzitter wer-
iten verwelkomd, kwam de Minister-Pre
sident, Jbr. Rays ter vergadering, die met
applaus door al de aanwezigen werd ont-
Tangen.
Nadat de heer Van der Velden zijn prae
id vies gegeven had, hield
i
1Minister Buys de Beeren-
1>rouck een rede.
Onder daverend applaus verklaarde de
^Huister, dat de regeering met groote
belangstelling kennis van dit congres
«kooit genomen. Drie leden kwamen in
Aanmerking om de regeering op dit con
gres te vertegenwoordigen, on waar de
Ministers van Landbouw, Nijverheid en
Handtri en van Arbeid, door ambtsbezig
heden verhinderd zijn had spr. het voor-
rotibt hier thans aanwezig te mogen zijn.
De regeering, vervolgde Z.Exe., moet
tor construeering van de maatschappij
rekening houden met alle standen, doch
daarbij verliest ze zeker niet den midden
stand uit het oog. Z.Ex. herinnerde er
aan. hoe Minister Aalberse nog steeds
al» rechtskundig adviseur van den mid
denstand in het bisdom Haarlem met de
organisaties meeleeft en meewerkt. Doch
ook de Minister van Binnenlandsche Za
len heeft de gelegenheid te toonen, dat
Jij iets van den middenstand weet en
iet» voor hem voelt en dit nog dezer
dagen getoond, door de gemeentebestu
ren orop te wijzen, dat er zaken zijn,
(waarvan men de vingers heeft af te
houden. (Overweldigend applaus).
Z.Ex. eindigde zijn korte toespraak
met de hoop uit te spreken, dat dit con
gres veel nut zal stichten en wenschte
de organisatie toe, dat zij met nieuwen
moed en energie de toekomst zal tege
moet gaan en dat de zegen Gods zal
mogen rusten op de federatie en haar
bestuur. (Langdurig applaus).
De voorzitter bracht dank aan Z.Ex.
en schorste de vergadering tot half drie.
Iu do namiddagzitting leidde de heer
Ohr. Jansen zijn preadvies in: verster
king van den maatschappelijken en eco-
nomiscken middenstand.
Tijdens deze inleiding werd Z. D. H.
Mgr. L. Schrijnen, bisschop van Roer-
mond de zaal binnen geleid, vergezeld
van den Zeereerw. heer Th. v. d. Marck,
secretaris van het Bisdom en den bur
gemeester den heel' J. L. Th. Sanders.
Do voorzitter sprak er zijn voldoening
over uit, dat het congres dooi' Z. D. H.
Werd bijgewoond. Spi'. logde de verkla
ring af, dat het georganiseerd zijn in li.
K. Bonden het werk niet in den weg
staat, doeli veeleer bevordert. Spr. ver
zocht aan Mgr. om aan de vergadering
den bissclioppelijken zegen te schenken
alvorens de vergadering te verlaten.
Na deze begroeting zette de heer Jan-
Een zijn inleiding voort, waarbij hij i»<*
eens den nadruk legde op het groote
motief dor middenstands-organisatie, nl.
om in do organisatie een toekomst te
bouwen voor den middenstand.
De hoer Koops (Yenlo) zou gaarne
vernomen of de praeadviseur meent dat
ali iemand zich ergens wil vestigen hij
eerst in overleg moet treden met de or
ganisatie on do consumenten.
De heer Jansen zegt, dat de debater
hem verkeerd heeft begrepen, w»ar kü
oilcan bedeelt dat icestreefd moet wor
den naar een eystematischo verdeeling
van verschillende neringen in lrepaalde
wijken. Dcor overleg valt in dit opzicht
zeker iets te bereiken door commissies
van advies. Het is van zelf sprekend, dat
ieder na dit advies nog vrij blijft. (Door
dergelijke maatregelen kan in ieder ge
val een over ompleet van dezelfde be
drijven in bepaalde wijken worden voor
komen.
De lieer van den Brule (Botterdam)
zegt door de beschouwing van den prae-
adviseur wel cenigszins van opinie te
zijn veranderd. In Rotterdam heeft men
in de rHiting door den praeadviseur
aangewezen reeds gewerkt, doeh daar
mede geen goede ondervinding opgedaan.
Si'r. geeft den praeadvisour in overwe
ging de betreffende conclusie terug te
nemen.
De heer De Wilt (Nijmegen) vraagt
welke houding de praeadviseur denkt in
te nemen ieger. werklieden cn ambte
naren in rijksdienst of gemeente-betrek
kingen, die nog een nevenhedrijf uit
oefenen en daardoor den middenstand
beconcurroeren.
Ook wenscht spr. te vernemen welke
maatregelen tegen z.g. vliegende winkels
zijn te nemen, daar het zoo moeilijk is
te bepalen wat men iuist onder vliegende
winkels verstaat.
Do heer Jansen de beide sprekers
beantwoordend, zegt gaarne aan het con
gres over te latan de bedoelde conclusie
te doen vervallen, al is hij van oordeel
dat het gevaar dat Botterdam er van
vreest, niet bestaat.
Omtrent het door den heer De Wilt
geprokene- acht spr. zich niet gerechtigd
een oordeel uit te opreken zoolang in
de statuten staat clat zij die hun hoofd
bedrijf in den middenstand vinden, daarin
ook een bestaan moeten hebben.
Voor de actie tegen de vliegende win
kels is het zeer goed de hulp eter pers
in te roepen.
De heer De Wilt brengt nog even het
marktwezen ter sprake waarbij de voor
zitter opmerkt dat men daarvoor moet
aanklo j en bij de gemeentebesturen.
De heer Jansen neemt de aanvulling
zijner 6e conclusie aan, zooals Botterdam
deze wenscht. De tweede alinea dezer
stelling' wordt dan: Naar behoorlijke ver
deeling van ondernemingen van denzelf
den aard moet. echter worden gestreefd
in overleg met de plaatselijke midden
standsbonden en opeenhooping van ge
lijksoortige zaken kan en moet vermeden
worden.
De stellingen van den heer Jansen wor
den hierna zonder stemming aangenomen.
Door den voorzitter werd nog het wel
kom toegeroepen aan de inmiddels ter
vergadering verschenen heeren Van der
Maesen de Sombrelf, Jhr. Miechiels van
Kessenich, J. Manen en Mgr. Dr. Pools.
Vervolgens werd het woord verleend
aan Z, D. H. Mgr. Schrijnen.
Toespraak van Z.D.H. Mgr. Schrijnen.
Alvorens aan uw verzoek te voldoen,
aldus Mgr., om u mijn Bissclioppelijken
zegen te geven, wil ik een enkel woord tot
u spreken.
Gij zijt hier saamgekomen om liet vier
de Middenstandscongres te houden. Uw
Congres heeft het op prijs gesteld, dat ik
een H. Mis opdroeg, die gij zooveel moge
lijk hebt bijgewoond. Straks mocht ik een
telegram van u ontvangen, waarbij mij de
gevoelens van eerbied en hoogachting wer
den aangeboden en toen ik hier ben geko
men heeft uw voorzitter op welsprekende
wijze de gevoelens van hoogachting her
haald voor het bisschoppelijk gezag,
waarvan ik de drager ben. Dat bewijst mij
dat gij hierheen gekomen zijt om uw con
gres te hemden als Katholieken, maar ook
dat er van dit congres een hoogere wijding
uitgaat.
Gij komt liier om uwe belangen zoowel
economische als commercieele te bevorde
ren, om uwen zaken een hoogeren bloei te
geven, maar ook om de boeken van uwe
standsorganisatie na te zien en bijzonder
de rekening die tot hoofd draagt: Gods
dienstige en zedelijke belangen en om na
te gaan of het saldo voldoende is. De pos
ten .waaruit dat saldo wordt saamgesteld
zijn uw Katholieke daden als individu, als
huisvader, als lid der Katholieke organisa
tie.
Uw gedrag. M. H. uw persoonlijk ge
drag moet steeds in overeenstemming zijn
met de beginselen onzer Katholieke Kerk,
zoodat gij steeds als Katholieken moet
spreken, denken en handeden.
Een nauwkeurige naleving van de oude
plichten die uw kerk u oplegt moet voor u
zijn een eer en voldoening. Zoo ontwik
kelt en behoudt gij het kostelijk pand, dat
uwe oudere u hebben nagelaten.
Als huisvader tracht gij de traditie leven
dig te houden en in uwe kinderen over te
planten wars van alle vertoon, weelde en
verkwisting.
Gij voedt uwe kinderen op in de vreeze
des Heeren en met den ernst van het H.
Evangelie. En wanneer God er onder uwe
kinderen bestemt, voor den dienst der al
taren of het religieus leven, dan rekent gij
dat tot een eer Daarom kan de H. Kerk
voor een groot deel steunen op de families
van den Middenstand.
Als leden uwer organisatie behartigt gij
de belangen van de Kerk en verdedigt als
een krachtig leger de! rechten van Jezus
Christus tegen een ieder die ze wil mis
kennen of bestrijden. .In ieder leger moet
eensgezindheid heerschen en als gij eens
gezind blijft zult ge overal een machtig
apostolaat kunnen uitoefenen.
Wanneer ik een Katholiek belang hij
zonder mag aanbevelen, dan is het de
stichting onzer Katholieke universiteit.
Ik behoef niet te zeggen dat het ook
uw belang is, dat de kinderen een Katho
lieke Alma Maler kunnen bezoeken en
het kan u niet onverschillig zijn of hel ge
loof uwer kinderen benadeeld of vernie-
ligd wordt. Doch dat nog daargelaten.
Welk een machtig voorbeeld zal het zijn
wanneer wij in de toekomst kunnen be
schikken over een groot aantal Katholie
ken, die de wetenschap niet willen schei
den, van het Geloof. Het kan geen moeite
kosten, de universiteit tot stand te bren
gen. Wel moeten daarvoor offers gebracht
worden, maar het is noodzakelijk dat wij
den sluitsteen zetten in het gebouw van
ons bijzonder onderwijs en wij zullen
laaroD schrijven: „Deus scienliaruin Do-
minus ést", dat is: God is dé Heer der
wetenschap. Ik twijfel er niet aan, besloot
Mgr., dat als gij uwe rekening naziet, gij
een degelijk saldo zult vinden. Maar gij
moet ook een begrooting maken voor de
volgende jaren: Een begrooting is altijd
iets problematisch. Maakt haar echter zoo
hoog mogelijk en dan hoop ik dat liet sal
do dien post op uwe begrooting nog zal
overschrijden. (Applaus).
Zooals uw voorzitter zeide, geef ik mij
alle moeite om de belangen van d:en Mid1-
densland in mijn Bisdom te behartigen. In
de toekomst zal ik daarmee voortgaan.
Moge dan door het gezamenlijk werken
van Bisschop en organisatie een gelukkige
toekomst volgen, waarvoor ik u als onder
pand gaarne den Bevraagden zegen schenk.
De vergadering knielde hierna neer en
ontving den Bissclioppelijken zegen.
Nadat Baron van Wijnbergen een toe-
praak gehouden had, waarin bij de leden
van den Middenstandsraad lof toebracht,
omdat zij hem als voorzitter zijn taak zoo
gemakkelijk maken, hield Pater Damasus
een inleiding over:
De Middenstandsvrouzv en "de
Katli. Middenstandsorganisatie.
Op de eerste plaats zet spr. uiteen, hoe
de middenstandsvrouw een stuwkracht
kan zijn voor Katholieke middenstandsor
ganisatie. e.
Een vierde van de vrouwen is werk
zaam in handel, bedrijf en landbouw en
zeer velen van deze behooren tot den
middenstand en in menig bedrijf is de
wélvaart niet 't minst aan de vrouw te
danken. Een propaganda onder deze vrou
wen zou voor den middenstand zulke rij
ke vruchten moeten afwerpen, vooral om
den grooten invloed, die zij bezitten.
Niet alleen de mannen, maar ooik de
vrouwen hebben belang bij de geestelijke
en stoffelijke welvaart, welke de organi
satie ten doel heeft, hetgeen spreker be
wijst door le. de middenstandsvrouw te
beschouwen als individu, waarvoor aan
sluiting bij een organisatie ten eigen wel
stand noodig is;
2e in betrekking tot haar gezin. Hoe
dikwijls komt bet niet voor, dat een mid
denstandsvrouw, hoewel onbewust, den
man. van de organisatie afhoudt en daar
door in den weg staat de welvaart van
het gezin.
Als moeder kan zij de organisatie zoo
zeer steunen door haar kinderen op le
voeden in liefde voor de organisatie.
Daardoor geeft zij hun een kapitaal mede
bestaande in kennis van en liefde voor de
organisatie.
3e. De vrouw beschouwd als sociaal
wezen.
Zij beeft als vrouw den plicht mee te
leven met de behoeften en de nooden van
anderen. Daartoe verplicht haai- de Chris
telijke naastenliefde. De Middenstands-
vrouw mag daarop voorzeker geen uitzon
dering maken.
Uit standsbewustzijn, moet de vrouw
meewerken om haar stand omhoog te
brengen.
Spr. waarschuwt de vrouw vSor het
egoisme, dat een kwaad is dat meer scha
de aanricht dan al het andere «fes-zemen
en brengt hulde aan die duizenden vrou
wen, die een geluk zijn geweest voor
kerk en maatschappij.
Na de uitwerking dezer beide stellin
gen komt spr. tot zijn conclusies, die hij
verdeelt in algemeene en bijzondere.
Als algemeene conclusie geeft spr.:
le. Er moet onder de middenstands-
vrouwen meer kennis gebracht worden in
het algemeen over godsdienstige en zede
lijke, sociale en economische vraagstukken
en meer kennis speciaal over het doel en
streven van de R.IC. Middenstandsorgani
satie.
2e. De Roomsdhe Middenstandsvrouw
moet meer sociaal gaan voelen en han
delen.
3. Alle Roomsche Middenstandsvrouwen
moeten lid zijn van den R.K. Vrouwen
bond, willen zij zich in kennis cn sociaal
voelen vervolmaken, zooals het haar past.
Hieraan voegde spr. neg eenige bijzon
dere conclusies toe, waarin hij de vrou
wen, die geheel buiten de zaak staan,
waarschuwt tegen 't zich verheffen boven
haar stand. De vrouwen, die liet huiselijk
leven met het zakenleven vereenigen,
spoort spreker aan niet te vergeten, dat
't huisgezin het allervoornaamste blijft,
doch da zij tevens bijzonder goed op de
hoogte moeten ziju van het bedrijf.
Vrouwen, die aan het hoofd van een
bedrijf staan, wekt spr. op lid te worden
van de middenstandsorganisatie.
De nieuwe lente, besluit spr., is hier
mede aangekondigd, de nieuwe lente van
uw vereenigingsleven. (Applaus)
De voorzitter dankte pater Damasus
hartelijk voor zijne keurige inleiding en
deed de toezegging, dat zij in haar geheel
in het tijdschrift der Nederlandsche Han
ze zal worden opgenomen.
Na eenige mededeelingen van huishou-
delijlken aard werd de vergadering ver
daagd tot Woensdagmorgen 10 uur.
Om half zes vereenigde men zich in
verschillende zalen voor een feestmaal
tijd, terwijl tot besluit van den tweeden
congresdag door de Kon. Mamnemzangver-
eemging „Roermond® Mannenkoor" een
groot concert werd aangeboden.
Telegrammen waren gezonden aan
H. M. de Koningin en aan het Doorluch
tig Episcopaat Antwoorden waren reeds
ingekomen van H.H. D.D. H.H, Mgr, A,
F. Diepen, P. A. W. Hopmans en A. J.
Gallier.
BEZOEK VAN MGR. VICENTtNI.
Heden, Donderdag, zal. naar het „Cen
trum" verneemt, de Pauselijke Internun
tius, Z.Exc. Mgr. Vicentini, een bezoek
brengen aan Z. D. H. Mgr. H. van de We
tering, Aartsbisschop van Utreobl.
VERGADERING VAN HET DOORLUCH
TIG EPISCOPAAT.
Gisteren, Woensdag, hébben H.H. D.D
H. H. de Aartsbisschop en de Bisschop
pen van Nederland een vergadering te Bre
da gehouden.
Duitsch gezant te 's-Gravenhage. Naar
de „N. Crt." verneemt, wordt in gezagheb
bende kringen eerstdaags de benoeming
venvacht van den heer von Lucius, laat
stelijk gezant te Stockholm, tol Duilsoh ge
zant te 's-Gravenhage.
VOORONTWERP VAN EEN LAND-
BOU W-ARBEID ERSWET.
De Minister van Arbeid heeft bij den
Hoogcn Raad yan Arbeid aanhangig ge
maakt Kei voorontwerp van een land-
bouwarbeiderswet.
Volgens de Memorie van Toelichting
blijft de ondernemer geheel vrij om te
werken, wanneer hij wil. De echtgenoote
van het bedrijfshoofd en zijn kindenpu
van 16 jaar en ouder blijven buiten alle
wettelijke bepalingen. Inwonende Siked
en aanverwanten lot en met don derden
graad van 18 jaar en onder zijn van de
bepalingen omtrent arbeids- en rusttijden
uitgezonderd. De Minister is van oordeel,
bij de beschouwing van den arbeidstijd in
het algemeen, dat, voor zoover het voorne
men betreft op den grondslag van 54 uur
per kalenderweek een goede regeling van
den arbeidsduur voor de verschillende
deelen van het jaar kan worden getrof
fen.
Bezoek van een Franschen minister.
De Fransche Minister van Openbare Wer
ken, de heer le Trocquer, gaat een reisje
langs den Rijn ondernemen, teneinde in
spectie te houden over de vloot van Duit-
sche Rijnaken en sleepboolen, die, over
eenkomstig de bepalingen van het verdrag
van Versailles, aan Frankrijk is overge
gaan. Bij deze gelegenheid zal de Minis
ter, naar uit Parijs aan het „Hbld." geseind
wordt, ook ons land bezoeken. Het pro
gramma bevat een bezoek aan Rotterdam,
waar de Minister Maandagavond 3 Octo
ber zal aankomen; den volgenden dag zal
hij worden rondgeleid in de Rotlerdamsche
haven door den directeur van liet haven
bedrijf, eventueel door den burgemeester.
Des middags volgt een tocht naar Dord
recht en Hoek van Holland. Woensdag
vertrekt de heer Ie Trocquer naar Antwer
pen.
LOONSVERLAGING BIJ DE GEMEENTE.
De Ver. ,-Amsterdamsdhe Belangen"
heeft tot den gemeenteraad van Amsterdam
een schrijven gericht, waarin verzocht
wordt de loonen en salarissen der werk
lieden, beambten en ambtenaren der ge
meente met 1 pCt. te verminderen. Volgens
adr. rust op de gemeente de plicht, de loo
nen in overeenstemming le brengen met
die der particuliere ondernemingen.
Er zou een bezuiniging van minstens
f 350.000 per jaar verkregen worden.
Deze daad aldus het adres zou ge
tuigen van moed en beleid: Amsterdam, als
hoofdstad des Rijks moet voorgaan in het
zoeken naar een oplossing om de dreigen
de instorting der maatschappelijke wel
vaart te keeren.
DE MINISTER GRIJPT NIET IN.
Naar de „Tel." verneemt, is door den
Minister van Landbouw in antwoord op
het verzoek der Nederlandsche Melkin-
dustrieeie vereeniging, om in verband met
de dreigende ïneikschaarselitc en de hoo-
ge prijzen voor consumptiemelk van regee-
ringswege hulp te verleenen, verklaard, dat
er voorloopig voor den Minister geen aan
leiding is tussohenheide te treden.
Mr. S. DE VRIES.
Blijkens mededeeling van de Staatscou
rant is belast met de waarneming der be
trekking van regeeringscommissaris, krach
lens het crediet- en steenkolenverdrag met
Duitschland, mr. S. de Vries, oud-Minis
ter van Financiën.
DE VOORZITTER VAN DEN R.-K.
RIJKSKIESKRING.
Jhr. Mr. E. B. F. F. Wittert van Hoog
land, heeft zijn ontslag genomen als leider
van onze Roomsclie kiezersorganisatie,
meldt de Resb., en in zijn Zaterdag ge
houden vergadering heeft het bestuur van
de R.-K. Kiesvereeniging, Rijkskieskring
's-Gravenhage, den heer H. C. Silvius tot
zijn opvolger aangewezen.
Jhr. Wittert van Hoogland wordt te
zeer in beslag genomen door drukke
werkzaamheden van anderen aard, dan dat
hij de verkiezingen zou kunnen leiden met
de kracht en de energie, welke, naar zijn
oordeel, van den voorzitter mogen gevor
derd werden.
Tevens nam de heer Wittert ontslag als
voorzitter der Kiesvereeniging in district
III.
Mr. DE SAVORNIN LOKMAN.
Men meldt uit 's-Gravenhage aan het
„HMd." dat jhr. mr. A. F. de Savornin
Lohman zeer binnenkort zal aftreden als
hoofdredacteur van „De Nederlander."
OP BEZOEK BIJ DEN EX-KEIZER.
De Hertogin van Brunswijk is met haar
echtgenoot op huize Doorn aangekomen,
om eenige dagen bij haar vader door te
brengen.
DUITSC'HE SCHOENEN.
Men meldt uit Venlo aan „De Tijd":
Sinds geruimen tijd was de uitvoer van
schoenen uit Duitschland toegestaan. Van
deze gelegenheid werd door de grensbewo
ners zoozeer geprofiteerd, dat de verkoop
in onze eigen grensplaatsen tot een mini
mum daalde.
Een groote schoenwinkelier in Venlo ver
kocht in veertien dagen tijds slechts één
paar schoenen, terwijl hij anders voor de
najaarskermis een omzet had van ruim
100 paar. Het gebeurde meermalen, dat de
gedragen schoenen in Duitschland werden
gerepareerd en verzoold.
Naar de „Nieuwe Venl. Crt." meldt, is
deze uitvoer, van heden af door de Duit-
sohe regeering stopgezet, nit welke maat
regelen valt te concludeeren, dat deze uit
voer voor het Duitsche publiek nadeelig
werd wegens de stijging der prijzen.
Geen schutting van den Dam te Amster
dam. Het „Hbld." bevatte het.bericht,
dat aangezien zich nog altijd geen gega
digden opdoen voor de bebouwing van het
Midden-Damterrein, het Gemeentebestuur
eraan denken zou, om het moeras, dat zich
aldaar gevormd heeft te dempen en de
schutting te verwijderen.
Bij informatie is ons gebleken, dat zulk
een plan helaas, niet beslaat en dat B. en
W. nog altijd vasthouden aan het genomen
raadsbesluit, om dezen grond uitsluitend
voor bebouwing te bestemmen. B. en W.
vreezen dat, als de schutting wordt weg
genomen en het terrein tijdelijk aan den
openbaren weg wordt toegevoegd, er later
van bebouwing niets meer komen zal.
De toestand blijft dus, in afwachting van
betere tijden, waarin de bouwlust zal zijn
teruggekeerd, bestendigd zeoals hij op 1
oogenblik is.
SCHEIDING VAN KERK EN STAAT IN
OOST-INDIE.
Uit Weltevreden wordt gemeld, dal c
commissie is ingesteld, om te adviseeren
over de scheiding van Kerk en Staat en
om de wenschelijkheid en mogelijkheid te
onderzoeken van de verdere doorvoering
van dit beginsel voor Indie.
Benoemd i» tot lid en voorzitter, mr.
Creutzberg, directeur van onderwijs, lot le
den de heeren Bergmeyer, Djadadiningrat,
Galestin, Ponto Salim, Sosclisa, De Leepel,
pastoor Rijcksevorsel, het lid van den Raad
van Justitie, mr. Schuylenburg, en de ad
junct-veearts Soejadi; lid en secretaris is
de heer Schrieke.
Aanleg spoorwegverbindingen. Met
betrekking tot den post van 400.000 op
<Je Waterstaatsbegrooting uitgetrokken
voor „aanleg van spoorwegverbindingen
mei de havens West bij Amsterdam met
aansluiting aan den spoorweg Amsterdam
'Haarlem en aanleg van een rangeerier-
rein nabij Duivendrecht met bijkomende
werken" wordt in de staatsbegrooting voor
1922 aangeteekend dat zoodra in 1922, na
beëindiging vsn rechtsgedingen over aan
koop van grond, over voldoende (AKwin
Iran worden beschikt, met de uitvoering
van werken een aanvang <z.ai worden ge
maakt*
LAFFE WRAAKNEMING.
In den vorigen nacht omstreeks een
uur zag de dienstbode van de familie,
wonende in de Boemer Visscherstraat te
Amsterdam, dat voor het huis aan den
overkant, onevenzijde, een auto stil hield.
Het volgende oogenblik werd, uit de on
middellijke nabijheid van de plaats waar
de wagen stond, een hard voorwerp ge
smeten door de groots boyenruit van de
deur van het perceel aan de overzij.
En na dit harde voorwerp, dat de ruit
vernielde, werd een brandend papier on
der de deur geschoven. Dat alles ge
schiedde in een ommezien tijds. De auto
werd onmiddellijk in gang gezet, in vlie
gende vaart vertrokken de zonderlinge
onbekenden; toen het geluid van den
motor nog van verre werd gehoord, zag
het dienstmeisje plotseling achter de ver
nielde ruit vlammen ordaaien. Zij had
de tegenwoordigheid van geest, onmid
dellijk politie en brandweer te waarschu
wen. Toen brandweerlieden uit de ka
zerne in do Honthorststraat verschenen,
sloeg hun uit de vestibule een dichte
rook tegen, melSt het „Hbld."
De bewoners, op zulk een onaange
name wijze in hunne rust gestoord, 'wis
ten aanvankelijk niet recht wat er was ge
beurd en vreesden dat hot geheele huis
in de vlammen zou opgaan.
Zóó erg was het gelukkig niet, door
oordeelkundig optreden bleef het vuur
tot het voorportaal beperkt, werden daar
van muren, zoldering en deuren ge
schroeid en waren eenige matten en loo-
pers verbrand.
Voor de politie begon nu eigenlijk het
werk pas. Zo vond in de vestibule een
ronde bus, naar boven spits toeloopende,
waarvan dat bovengedeelte als gevolg van
bet smijten dcor de bovenruit, was ineen
gedrukt-, en daarbij een stuk halfver-
branden omslag van een Lord-Lister-
aflevering.
Meer aanwijzing had ze vcorloopig niet,
en heeft ze nog niet. Ook eenige om
wonenden kunnen niet anders dan slechts
zeer vage aanduidingen geven.
De auto, die voorreed, was geen „Atax"
of „Taxi", voor 't overige is niet tie
zeggen of het een huur- dan wel leen
particuliere auto was.
Er wordt aan een laffe wraakneming
gedacht. De politie heeft een post voor
het huis gezet.
DE KERKBRAND TE DELFT.
De loodgieter H. en zijn knecht, die
de reparatiewei'ken aan de Oude Kerk
verrichtten, zijn na verhoor op vrije voe
ten gesteld.
EEN DUUB KOOPJE.
Te Dinxperlo liet een inwoner zijn
schoenen op Duitsch gebied lappen in
de meening dat hij voor een koopje uit
was. Hij kwam bedrogen uit. Toen de
verstelde schoenen over de grens zou
den worden gebracht, namen de Duit
sche kommiezen deze in beslag, omdat
er geen uitvoervergunning was en moest
de spaarzame huisvader nieuwe schoenen
in Nederland kcopen.
EEN NIEUW PARK TE AMSTER
DAM.
Het „Hbld." meldt, dat binnen en
kele weken door den dienst van Publie
ke Werken te Amsterdam zullen wor
den aanbesteed de werken voor den aan
leg van een groot park in den Buik-
sloterham. Het park, dat bij het IJbosch
zal worden aangesloten, zal een opper
vlakte hebben van ongeveer vijftig H.A.
en dus in grootte het Vondelpark dat
43 H.A. oppervlakte heeft, overtreffen.
Het park zal worden aangelegd be
noorden het Jan van Haseltkanaal en
langs een negental ontworpen bouwblok
ken, 't zal zich uitstrekken langs bei
de oevers van het Noord-Hollandsche Ka
naal, dat van dezen aanleg de water
partij zal vormen.
Het is de bedoeling dit park te maken
tot een uitspanningsplaats voor de be
volking van Amsterdam.
ALS DE DRANK IS IN DEN MAN.
Op een dezer lieflijke herfstnachten
wandelde, neen wankelde een wandelaar
langs den Z.-O. Binnensingel te 's Ha-
ge. Hij had den avond vrij veel alco
holica gebruikt en dit had op hem de
uitwerking, dat hij onbedwingbaren
zwemlust kreeg. Hij stortte rich met
'n zigzag loopje en een vrijwel misluk
ten sprong in het water, maar de aan
raking met het onfrissmie nat doofde
onmiddellijk zijn neiging tot zwemmen
en hij begon op een erbarmelijke ma
nier te schreeuwen.
Gelukkig voor hem is zijn roepen ge
hoord. Eenige behulpzame bewoners van
den Singel hebben hem gered en groo
toude cis ontnuchterd en zelfs, ondanks
zjjn natte plunje, beter loopend dan vóór
het Lad, zocht de man zijn woning op.
DE DRIB LE1DS0HB BROEDERS.
De stad Leidon telt onder haar bur
gers drie broeders, do hoeren O-. wier
eensgezindheid merkwaardig ia. Kamen
zajn ze gisteren naar Den Haag go-
trokken, samen 'hebben r» geborreld, sa
men kregen se do hoogte en samen heb
ben ze met da bewoners van de Wes
terstraat ruzie gemaakt. Bn tan «lotto
hoeft de politie ga ook weer «amen op
geborgen. Maar zo z}n niet to wimnn
vrij gelaten sa het uitslapen no hun
'roes. Want één der broeders heeft dy.
eohipper V. met een mos in den ara
gesneden cn daarom heeft men hem vast.
gehouden.
Dub zijn slechts twee naar Leiden te
ruggekeerd. j
EEN ONAANGENAME VERGISSING.
Vergiss» is mcnséhelijk cn zelfs exa
mencommissie® maken vergissingen. In ilej
voorjaar lazen we van candidaten, opgc.
roepen voor bet onderwijzersexamen, die
den vereischlen leeftijd niet hadden en
waarvan een zelfs de acte werd uitgereikt
Voor den betrokkene was dit oen prcin.,
vergissing. Wat bij de laatste examens in
de moderne talen gebeurde, was minder
prettig veer de betrokkene. Daar was
een dame die examen deed voor Engelscl
L. O. Zij slaagde niet, maar zag, tot haar
groote verbazing, haar naam onder de ge.
slaagden den volgenden morgen in de
ochtendbladen. Van alle kanten stroomden
de gelukwenschen (zij had nog al vce|
kennissen!) en men verheugde zich over
haar succes. Men kan begrijpen, wat een
misère die vergissing voor de dame j:1
kwoslie rachl! Wie die lapsus had begaan
kon zij niet te weten komen, maar wie ife
namen der geslaagden aan de pers mee-
deelt, mag .hiervan toch wel secuur zijn
daar de gevolgen van zoo'n vergissing aller
onaangenaamst kunnen wezen. „Stand."
ZIJN VROUW VERLOREN!
Op den Haagweg bij Delft kwam een
motorrijder tot de ontdekking, dat hij zijn
vrouw, die achterop zat, verloren was. l!jj
onderzoek vond hij haar eenige honderden
meters terug op den weg; ze was van de
duo gevallen en had zich nogal bezeerd;
zij bleek echier nog in slaat de duo-rtij
naar Den Haag voort te zelicn.
KEES VAN DONGEN OPGEPAKT.
De „Chicago Tribune" verneemt uit Ve
netië d.d. 24 September cn „I-Iet Vad.'' ver
telt het na:
De kunstschilder Kees van Dongen is
gisteren te Venetië op het St. Marcuspleia
gearresteerd wegens het hinderen van mu
sici, die daar dagelijks in hun tent concer
ten geven.
Hel schijnt dat de tent voor onzen land
genoot een prachtig punt was om een groot
doek te beginnen en daarom installeerde
hij er zich Vrijdag en begon te werken.
Weldra verschenen de musici en ia
weerwil van zijn aangeboren kunstliefde
verzocht de dirigent Van Dongen om «q;
te gaan.. Deze weigerde onder de verkla
ring, dat de muziek hem niet in zijn werk
zou sloren.
Neen, zei de directeur, maar uw schilde
ren zal ons spelen verhinderen.
Van Dongen hield vol en de directeur
zond om de politie.
Ten slolte kwamen er 14 man opzeilen,
en in een minimum van tijd was de slraat
vol nieuwsgierigen. Van Dongen werd ge
dwongen zijn plaats te verlaten en door
het talrijke escorte naar hel arrestantenlo
kaal gebracht.
INBRAAK IN EEN POSTKANTOOR.
Te NuenenEeneind (N.-B.) is Dins
dagnacht ingebroken in het hulpposlkan-
toor. De dieven hebben 't kantoor en de
woning van den kantoorhouder geheel
doorzocht en alle kasten opengebroken.
Zij hebben de posttromonels gestolen. De
inhoud bedroeg circa 1000; voorn
nieuwe fietsen, een horloge, een gouden
ring enz. De leege tromimel is bij liet
kantoor teruggevonden.
De daders zijn klaarblijkelijk in de
richting Eindhoven weggefietst. De mare
chaussee heeft de znalr in onderzoek.
ÉCSÜfi
De typhus te Delft. Bijna alle in list
gasthuis te Delft verpleegde typhuslij-
ders zijn ontslagen, de overigen herstel
lende. De ziekte heeft een zeer gunstig
veiicop gehad. Van do 60 patiënten zijn
slechte 3 bezweken.
Korte vreugde. Te Wehl (Geld.)
viel de landbouwerszoon J. R., die het
hoogste no. bij de militieloting had ge
trokken, doordien hij zich al te vroo-
lijk maakte, van zijn rijwiel en kreeg
zulk een ernstige hoofdwonde dat men
voor zijn leven vreest.
Kras. De heer H. Mathijssen ia
Rijsbergen bij Breda is gisteren 102 jaar
geworden. De krasse man maakt nog
dagelijks zijn toertje door het dorp.
Oplichting. Te Rotterdam is aange
houden de Belgische scheepskapitein F. P„
afkomstig uit Antwerpen, die verdacht
wordt van oplichting voor een vrij belang
rijk bedrag aan scheepsbenoodigdhedcn
ten madeele van een firma, gevestigd op
de Leuvehaven le Rotterdam. Ook in an
dere steden moet hij zich aan oplichting
Jjebben schuldig gemaakt.
Verdronken. De schipper van den te
IJmuiden aangekomen logger Katwijk
aan Zee K.K.W. 23 rapporteert dal op 150
mijl uit de'kust de 13-jarige T. S., uit
Katwijk door een klap van de schoot
overboord was geslagen en verdronken.
Diefstal in dienstbetrekking. de
recherche te Leiden heeft een 24-jarig
dienstmeisje, zekere J. W. v. <L H. aldaar,
gearresteerd ,dde ten nadeele van haar
meester een bedrag van 500 ontvreemd
had. Zij had' zich meester gemaakt van den
sleutel van een geldkistje waarin het geld
was geborgen.
Motorongeluk. Aan den Amsteldijk
onder Nieuwer-Amstel is een motoronge
luk gebeurd. Door het plotseling stilstaan
van een voorrijdende motorfiets vloog een
volgende motorrijder met volle vaart bo
ven op hem, daar de berijder zijn aan
dacht had geschonken aan wherry's in den
Amslel en daardoor niet gezien had, dai
zijn voorrijdier stil hield.
De eene berijler brak een been, de ander
zijn arm, en beidien kregen ernstige inwen
dige kneuzingen. De motorfietsen werden
danig gehavend.
Woest rijden.Dinsdagnacht te 1
uur is de student H., uit Delft, die met
roekelooze oiellieid op een motorrijtuig
langs het Jaagpad reed. tusechen de
Hoornbrug en Delft over den kop gesla
gen en in een sloot terecht gekomen, in
bop el oorzen toestand i® hij naar het zieken
huis Bethel te Delft vervoerd.
Botsing met een varken. Een motor
rijder uit "aAIravenzande ts Dinsdag snel
zijn metgezel op de duozitting op den Rot-
terdamschem weg bij Delft tegen een var
ken opgereden. Het voertuig sloeg om en
de berijder» vlogen* langs den weg. AH
zur er met enkde ontvellingen afgekomcQi
Va-a fag ysrkes*81*34, -
agenda.
R Iv VEREENIG1NGS
„ST. WILLIBRi
talerdag 1 Oct.: 5—6
bulicbelaling Bouwvak
56 uur conlribu.icne
bewerkers.
5—6 uur zitiing Spaa
6—7 uur zitting Win
67 uur premiebetal
fonds Ziliing Spuimar
78 uur Bureau va
G—9 uur opgaaf voor
R. K. Centrale Zieken
K. Coöp. Levensverz.
89 uur conlr.bclali!
„GOED WONI
Vrijdag '30 Sept. get
MAR1 A-VEREEN
Zondag 9 uur H.
Tozelkerk voor de ledei
-ja-vereeniging, die een
kunnen verdienen.
ST. MARTHA-VERE
lederen Donderdagavoi
in hel gebouw „St. M
straat.
„KOLPING.
Zondag 2 October,
3 uur, repetitie voor'
komsl dringend verzoch
JON GELINGSCON GI
Met het oog op liet
Volksbond zal Zondaga
joiigeliugs congregatie
SI. Lsurentius te 5 uu
te ev, uur gehouden w
R. K. VROUWE
Ledenvergadering op
in het gebouw „De Uni
ties avonds half acht.
Inwijding nieuw Bond:
Declamatie door Mej
uit Hilversum.
Aller opkomst gewen
JUBILEUM VAN
NED. R. K. VOL
Gisterenavond werd
-tie" de serie feestavond
Aeid van het jubileu
Jied. R. K. Volksbond
Na de opening van
Kregen we een paar lu
,5'chen van „St. Caecili:
nogmaals de Apotheo;
gen. Het Bondslied wer
de aanwezigen gezonge
«voorkomende in de ai
ons inziens veel te
dreimd en zou door bet
de apotheose zelf meer
gebracht hebben.
Na de apotheose kreg
kele zangnummers en
gordijn gehaald voor
Tooneelspel in drie
Louis Haver.
De vertolking van
•zóó, dat wij al dadelijk
Wij nog met een gener;
doen hadden. Geen rol
Voortdurend kijken en
den souffleur. Dc roll
-behoorlijk verdeeld, m<
ïekening houden met d
(e typeeren persoon:
jan 'n Sckeepstimmcrw
4y»e vertoonen van ee
beider, terwijl ook ni<
%an uitgebeeld worden
niet eens weten zou ko
moeten uitgesproken
was hier voor de rol
vink beslist het geval
Zoo iets doet onnat
onnatuurlijkheid is j
struikelblok van de
ten. De oude Lovinl
type, vlotter spel en 'n
mïek zouden hem zeer
men; zijn spel was in
drijf niet genoeg gesp
In aanmerking gen
diuand Lovink als „in'
de kunnen we zijn spe
niet alleen ging het sp
af, maar spel en. die
makkelijkheid van zi
het zich thuis voele
stonden verre boven
despelenden. Wij meei
wat het laatste bedrijf
al de ontknooping, dat
spannen was, do ont
gebeuren had zich m
drukken in gevoelsspe
Bernard Lovink ver
pluimpje, het was hei
te zien dat hij zich z
dat hij opging in zijn r
dere opvoeringen kan
tick vrijer bewegen g;
worden.
A. Mayer, de studie
nand leek er niet op!
meiaar? 'n gokker, 'n
Zéker, het bleek o
^n volle gaf en zijn u
inspande om te zijn
Jen moest, maar de
Ctn is ook ieders werk
Vie de huirsknccht
begin 'n paar malen ei
rolvaster worden hij is
rol geknipt.
Frieda, het dochter
verdiende allen lof voi
Franken en Giezen
bijrollen.
Het geheel heeft de
voldaan. De keuze va
goed in dit kader. I
dat het spel er bij
ringen beter op zal w
De klucht „Het
wordt al 'n beetje o
liet stuk reeds meerdi
Samson was goed
Moot kon stukken b
beel voldeed niet.
De grime was in
beer Jac. Groothuizen
goede wijn behoeft g<
