DRUKKERIJ
FELDBl
BUITENLAND.
Geurig en Mï
NIET OM BEZUINIGING, MAAR
OM HEEL WAT ANDERS.
Blstnenlaiidsch Mieu&s,
Vergadering van het Centraal
Bestuur der K. S. A.
Hoe er bezuinigd wordt.
NEDERLANDSCH SPOORWEG
MUSEUM.
Niet bestemd voor open
baarheid.
De. Vrouwen bij de Post.
UIT ONZE OOST.
HAHDEL iff lUfiililli»
KUNST EN KENNIS*
De toestand in Ierland.
Amerika en Europa.
GEM. fgUfTENL iSJHSHTIN.
rfroYinc£aTi
firma Tit. KRAAKMAI
PÖRTOR
VAN
LOUWE
Vraapt nu uw Wit
In de Memorie van Toelichting bij het
Ontwerp van Minister de Visser staat
onder meer te lezen:
„Hierdoor wordt gelegenheid geopend,
om althans gedurende eon jaar, te re
kenen van 1 October 1921 af, in elk
geval afzonderlijk 11a te gaan en te be-
oordeelen, of de voorgenomen houw in
derdaad eisch van noodzakelijkheid is.
Ook de stichting van al te kleine H.
L. O.-schooltjes kan langs dezen weg
worden voorkomen. Na afloop van dit
jaar zal hunnen worden beoordeeld of
er termen bestaan voor een meer defini
tieve regeling".
Men zou zeggen: met dit standpunt
kunnen al de bezuinigers, ook uit de
Iinksche partijen genoegen nemen. Im
mers, een definitieve regeling zou maan
den op zich laten wachtennu worden
do „uitwassen" onmiddellijk gekeerd on,
zoo noodig, komt een definitieve wijzi
ging der L. O-wet over oen jaar.
Toch zijn de Iinksche bladen niet
tevreden. Het „Hbl." eischt onmiddellijke
wijziging der wet en zegt, dat het uit
stel toont; ,,oen gebrek aan moed, ge
brek aan verantwoordelijkheidsgevoel".
Niets minder.
Ook de „Tel." meent, dat „een wij
ziging van de Onderwijswet veel beter
zou zijn geweest". Het blad wil het
ontwerp, cenigszins uitgebreid tot den
scholenbouw, die nog slechts in een begin
van uitvoering is, spoedig zien aange
nomen. Maar „wij moeten verder", zegt
de „Tel." :„Met kracht dient te worden
gestreden tegen een onderwijspolitiek, die
in haar toepassing tot het meest hatelijke
sectarisme en tot een ramp voor
schatkist leidt".
Dat is tenminste duidelijk: de strijd
tegen het „hatelijke sectarisme", dat wil
zeggen: tegen de conscientie-vrijheid
staat op de eerste, het beschermen der
sehgtkist op de tweede plaats.
„Het Volk", dat nog pas om de zoo
noodige bezuiniging riep, heeft voor de
j.ractische bezuinigingsvoorstellen van 'n
fhristelijk Minister natuurlijk goen en-
iel woord van waardeering. Het blj.i
■$iseht onmiddellijk „een blijvende rem
tegen de uitwassen der onderwijswet, >^n
joemt de beperking tot een jaar „een
hoogst verdachte geschiedenis".
Dit alles bevestigt ons vermoeden,
zegt de „Tijd", dat het den linkschen
bladen bij hun campagne tegen de lo
yale uitvoering der Lager Onderwijswet
niet zoozeer om de bezuiniging, doch
om beel wat anders is te doen.
1
iWanneer men ter linkerzijde op de
aderopening van den schoolstrijd wilde
■êansturen, zou de toon immers niet ha
telijker kunnen zijn.
Op Maandag 3 Oct. hield het Cen
traal bestuur van de K. 8. A. in Ne
derland, in het Hotel „Terminus" te
Utrecht een goed bezochte vergadering,
knder voorzitterschap van Prof. L. van
Aken.
Na opening en goedkeuring der notu-
ien richtte de voorzitter eenige waar-
sleerende woorden tot den geestsl. ad-
>iseur, Prof. Aengenent en den pen
ningmeester van het dagelijksch bestuur,
Aen heer J. van Eijzewijk, wier ver
diensten onlangs door een Koninklijke on
derscheiding werden erkend.
Op 22 Aug. j.l. is door het dagelijksch
bestuur der K. S. A. een bijeenkomst
van de besturen van E. K. Volksuni
versiteiten uitgeschreven, waarin de wen-
echelijkheid werd besproken om een bond
van E. K. Volksuniversiteiten te stich
ten. Daar is toen een commissie be
noemd met de opdracht om de oprichting
Van een dergelijken bond voor te berei-
defi en vóór X Dec. a.s. aan Ben nieuwe
vergadering rapport van haar werkzaam
heden uit te brengen en zoo mogelijk
ontwerp-statuten en huishoudelijk reg
iment ter goedkeuring voor te leggen.
Vervolgens werd medegedeeld dat Mr,
H. J. J. Scholtens met ingang van 1
Sept. tot wetenschappelijk ambtenaar aan
het Centraal Bureau werd benoemd.
Daarna volgde verslag van hetgeen
floor het dagelijksch bestuur verricht
"werd, inzake de steunbeweging vcor de
E. K. Universiteit. Op verzoek van het
Hcofdcomité van Actie voor de stichting
van de E. K. Universiteit verklaarde de
K. S. A. zich ten volle bereid aan deze
actie mede te werken en die te steu
nen op een wijze, die aan dat hoofd
comité het meest geschikt zou voorkomen.
Twee circulaires werden dcor het Cen
traal Bureau naar aanleiding hiervan
verzonden.
Door de K. S. A. wordt een 'Sociale
[Week georganiseerd van 12 tot 17 Deo.
B.k., van Maandagavond tot Zaterdag
ochtend. Het nut van een dergelijken op
zet behoeft wel geen betoog, te minder
nu de K. S. A. besloot als actueel onder
werp op deze soaiale week door ver
schillende sprekers te laten behandelen:
de bedrijfsorganisatie. Voor bijna alle
te behandelen onderdeelen van dit on
derwerp werden reeds sprekers gevonden.
Zcodra ze allen gevonden zijn, wordt in
de per3 een overzicht gepubliceerd van de
verschillende onderwerpen en sprekers.
Het Centraal Bureau heeft op verzoek
van en voor het E. K. Vakburhpu te
Utrecht een plan uitwerkt voor 'n per
manenten mondelingen cursus in Apo
logie, Economie en So iologie voor voor
mannen in de Katholieke Vakbeweging,
Welke half Oct. zal aanvangen met pl.m.
50 deelnemers.
De schriftelijke cursussen in economie
en sociologio van het Centraal Bureau
zijn de vorige maand weder aangevangen
Bn verheugen zich nog steeds in een
greota belangstelling. Ingeschreven wor
den voor Economie 127 cursisten, voor imigo Idcom'oiKeviéö lortsfeB eéü steep valtf
sociologie 82 en voorts 59 abonnementen.
De beantwoording der vragenlijsten
ter vorzameling van gegevens voor bet
Katholiek Sociaal Jaarboek gaat nog zeer
traag. Ook moet het Centraal Bureau ze
ker zijn van een bepaald aantal afne
mers. Alleen met aller, medewerking kan
dit jaarboek tijdig, d.i. in Januari 1922,
verschijnen.
Medegedeeld werd voorts dat de col
lecte voor de K. S. A. in het Aarts
bisdom heeft opgebracht ongeveer
f 15.900, in het Bisdom Haarlem bijna
f 20.000 en in het Bisdom Breda onge
veer f 6000, in het Bisdom Eoermond
f 7877.50, van den Bosch was nog niets
vernomen.
Na uitvoerige besprekingen omtrent
een steunbeweging voor Eusland, kwain
de vergadering tot het besluit om aan (den
oproep van den H. Vader ie voldoen,
door een geldinzameling te organiseeren
en daarnaast nog in de pers een inschrij
ving te openen. Door bemiddeling van
den Pauselijken internuntius in den Haag
zullen deze gelden naar Eome worden
verzonden.
Aan de vergadering werd bet rapport
voorgelegd van den Inspecteur van het
Centraal Burau, omtrent den stand der
reorganisatie in de onderscheiden bis
dommen, naar aanleiding van een bezoek,
door hem gebracht aan de secretarissen,
van de diocesane comité's. Besloten werd
om nogmaals op een spoedige uitvoering
der reorganisatie aan te dringen.
Van een gehouden enquête, betref
fende do Centralisatie van de bureaux
der nationale organisaties, werd verslag
gedaan. Naar aanleiding hiervan meende
men dat een dergelijk plan grondig
diende te worden voorbereid en dat ook
voor een eyentueele uitvoering veel tijd
zou noedig zijn. Dezer dagen werd aan
het Centraal Bureau te Leiden de huur
opgezegd. De vergadering was eenstem
mig van gevoelen dat dit bureau in
Leiden naar een ander gebouw moest
uitzien, in afwachting van eventueele
toekomstplannen.
Bij de rondvraag werden nog eenige
zaken van huishoudelijken aard hespro-
ken, waarna de voorzitter de vergade
ring .sloot met den Christelijken groet.
Het Bijk heeft eenigen tijd geleden, al
dus de „Eesb." Palais Eoyal te Amster
dam aangekocht om ingericht ite worden
als gebouw voor den Postcheque- en Gi
rodienst. Bij de vehbouwing was echter
een order uitgevaardigd, da de kostbare
plafonds onbeschadigd moesten blijven.
Dat is ook gebeurd, ze zijn in koafbare
verpakking per schipper naar Den Haag
overgebracht. Toen moesten ze echter op
geborgen worden. Ze hooren thuis bij de
Posterijen en Telegrafie, dus werden ze
afgeleverd aan 't hoofbestuur in de Park
straat aldaar, waar thans de kostbare pla
fonds, die eenige duizenden hebben ge
kost aan verzending, zijn ondergebracht
in ©en%ude wagenloods, om na kortoren
of langoren tijd daar te vergaan.
Zóó wordt er op de Rij'ksbureaux be
zuinigd op dit oogenblik.
'THR. VAN KARNEBEEKfj
Het Uitvoerend. Comiic van liet te
Turijn te houden Internationaal So
ciologisch Congres heeft jhr.Van Kar-
nebeek, onzen Minister va/n Buiten-
landsche Zaken, benoemd tot eere
president van het Congres en hono
rair lid van het Sociologisch Instituut,
als hulde niet alleen van zijn persoon
lijke verdiensten, doch ook aan de
Vergadering van den Volkenbond,
waarvan liij het voorzitterschap op
zoo loffelijke wijze vervulde.
TWEEDE KAMER,
In de vergadering wan. de Tweede
Kamer op Woensdag 12 October, des
namiddags te 1 uur, zijn o.m. aan.
de orde:
„Behandeling van het verzoek van
den heer A. P. Staalman, om verlof
tot het richten van vragen aan den
minister van Oorlog omtrent de uit
voering van de door hem op 29 Juni
1920 gestelde en door de Kamer aan
genomen motie tot ondersteuning van
gedurende de mobilisatie afgekeurde
militairen; opmaken van een voor
dracht ter aanvulling van «een vaca
ture in den Hoogen Raad; en wets
ontwerp-wij ziging der Arbeidswet 1919.
sroetp
kleurige kamossen acthter zioh a-nm, die
doen denken aan een soort sjeesjooL
Maair in Holland sdhipnlt men van de er
varing elders profijt te hebben getrokken
en is men terstond meit zakelijker mate
riaal begonnen. Niet alleen oude pren
ten vertellen daarvan, maar ook oud
speelgoed, dat bij patricische families ge
bruikt werd, en dat vrij accuraat de mo
dellen bij de spoorwegen in gebruik imi
teerde.
Waf de stationsgebouwen betreft
terwijl zooals gezegd Amsterdam zich
meerdere decenniën moest tevreden stel
len met een hooi ten gelbouw, terwijl in
Arnhem de treinen op een binnenplaats
stopten', heeft Utrecht in 1845 reedis als
centrum van het toen nog ijle spinsel een
flink sleenen gebouw gekregen, waarvan
het middengevai nu nog steedis staat! Des
tijds acttef, thans behoudend.
Wat is in den loop. der jaren ook de
„architectuur" van de locomotieven niet
gewijzigd. Plaats eens een Amerikaanse!»
Jumbo van 1921 naast een stoom doosje,
zooals oip onize eerste lijnieri pufte.
Ook de dienstregelingen ondergingen
geweldige metamorfosen. In 1846 kon de
volledige dienstregeling van spoorweg,
stoombooten etc. gedrukt worden op een
ontkol 'blaadje aam twee kanten, terwijl
tegenwoordig aBeeni 'f spoorboekje een
kleinen roman dik is.
De spoorkaartjes leken vroeger op de
huidige entree-biljetten voor een af an
dere vermakelijkheid die zijn nu be
knopter en zakelijker.
Tijdens den oorlog is er in 'tle ontwik
keling van het spoorwegwezen een inzin
king te constateeren. In ons land maar
nog veel sterker in België. Onmiddellijk
ma den Duil.seinen inval werd daar een
spoorboekje uitgegeven vam drie pagina's,
terwijl achter *t woord „Arriyée" stereo
tiep de ontmoedigende medecleeliug volg-
de: „V'Heure n'est pas specifiée". Lalcr
werden de Loekj-es d'iik'fcer, en gaven de
Duilschers ze in liet Duilsdh nil, wat ze
blijkbaar wel zoo hoffelijk vouden te
genover zichzelf.
Verouderd zijn "de hronZen hellen, die
nog vóór 18 jaar op onze stations geluid
werden bij tont vertrek van een trein. 1 er-
ouderd zijn de lantaarns, dac met patent-
olie gevuld werden en de slipkoippelingen
die op de lijn Utrecht—Botterdam in ge
bruik waren, -en werden losgczet als de
trein Gouda naderde, zoodat het gedeel
te voor Den Haag bestemd op eigen vaart
en door een Temmer bestuurd Gouda bin-
men sukkelde.
Verouderd zijn oo-k «de briket(envor-
warming en de warmwaterstoveir, die
vroeger in de coupé's werden toegepast.
En zoo is er méér, d'ait lot het -verleden
behoort, en dat im onfcen tijd overgebracht
ministens belachelijk zou lijken. Wat zegt
men bijvoorfoeed van een opzichter bij een
die mei den hoogen hoed
'i werk kwam? Eveneens zijn de oude
zwaaibeslagen slatloiisgeldkislen builen
werking gesteld, die met sleutels aks re
volvers moesten worden geopend, terwijl
ook de draconische bepaling tot het ver
leden behoort een bepaling die wel niet
-apulair zal zijn geweest al had ze eeni
ge jaren terug een aanzienlijke som in
't laacïje kranten brengen dat een ma
chinist die eenige minuten over lijd kwam
een gulden boeie moest betalen.
H.Ü "dan de (prijzen Van 3eni „Koïcn-
Groothandel Amsterdam."
DE AKBEIDSCONFERENTrK TE
GENèVE.
Het Centrum" verneemt, dat in over
leg met de drie vakcentrales de Ka
tholieke, de Prot. Christelijke en de Neu
trale door den minister van Arbeid
als technisch raadgever op de arbeidscon-
ferentie te Genève is aangewezen de heer
H. J. Terweij, voorzitter van den Christ.
BoirwarbeidersBónd, speciaal voor liet
vraagstuk: .Loodwit en verfstoffen."
De Volkenbondsafgevaardigden. De
afgevaardigden, die Nederland vertegen
woordigd hebben op de tweede zitting
van de vergadering van den Volkenbond
te Genève. worden Zaterdag te 's-Graven-
li age terug verwacht,
DE CONFERENTIE TE
WASHINGTON.
Dé Amerikaansche gezant heeft Don
derdag op het departement van buitcn-
landsche zaken de uitnoodiging van den
presidët der Vereenigde Staten aan dé
Nederlandsche regeering overgeb'hacht lot
deeleming aan de ter op 11 November
a.s. te Washington te openen conferentie
te houden besprekingen over de vraag
stukken van den Stillen Oceaan en van
■liet verre Oosten.
Douane-formaliteiten. Uit Brussel
moldf nien aan de „N. R. Cl." dat de Bel
gische minister van buitenlandsöhe zaken
bekend maakt, dat bepaald is, dat de
douane op liet station te Essolren voortaan
in de wagons de handbagage van reizi
gers, die vam België naar Nederland en
terug gaan, kam onderzoeken. Deze maat
regel zal worden toegepast, zoodra het de
partement van jusbfie zal hebben toege
staan, dat de controle van de paspoorten
eveneens in de treinen plaats hoeft.
uit voor een. beknopt leven van St. Me-
Iania de Jongere, 1) om als propaganda
geschrift te worden uitgegeven. De
grootte mag bedragen 10 bldz. in druk,
formaat brochure Geert Groote-Genocrt-
Naar aanleiding van de tentoonstelling
van spool-wegwiaria- die door den heer G.
W. vain Vloten, commies bij de Ned.
Staatsspoorwegen, gehoed op eigen ini
tiatief en met veel ijver is samengesteld, y
eenAMentoonsteliing, die gehuisvest is in
een der administratiegebouwen in Ulrecht.
en die vermoedelijk de basis vormt van
een duurzaam Ncderl. Spoorwegmuseum,
lezen, wij in liet ,,U. D.":
De aanleg onzer spoorwegen, heeft
Nederland vb or oen goed deel te danken
aan Koning Willem I, die de zaak door
zette men was er omstreeks 1830 alge
meen tegen, omdat, naar men zei-de, Hol
land zijn waterwegen liad en het daarmee
heel goed kom doen en op eigen kos
ten een spoorlijn van Amsterdam naar
Utrecht heeft laien houwen, die hij hier
aan een Engelsche commissie overdroeg.
Voel is er siinidis die jaren veranderd!
Wanneer men de graphiek bekijkt, die de
ontwikkeling van de spoorwegen in lij
nen heeft vastgesteld van omstreeks '30
lot 1914, dan ziet niien de lijnen van de
twee groote maatschappijen stormender
hand naar boven klimmen, al zijn er ook
maatschappijen, die vanaf 't eerste le
venslicht In het dal zijn Mijven wande-
dclen, zooals de Noord-Brabant-Duilschc
die nooit meer dau éérne lijn heeft ge
ëxploiteerd.
De geleidelijke of snelle ontwikkeling
en wijziging kan men nog op tal van an
dere manieren gewaar worden. Daar zijn
de afbeeldingen van oude stations nog
tot '89 'had Amsterdam een houten Cen
traal Station! van oude locomotieven
en oude waggomS. Er bestaan afibeaMiu-
gen van de eerste Belgische treinen; de
waggons lijken op de open kar van Hui-
Vanwege den Hcogeu Baad van Ar
beid wordt het volgende medegedeeld:
Verschillende bladen hebben in de
laatste dagen meledeelingen opgenomen,
ontleend aan „De Telegraaf", betreffen
de een advies van den Hoogen Eaad
van Arbeid over het ter inzage géven
van de belrijfsrekening aan mijnwerkers.
De Hooge Baad van Arbeid heeft
daaromtrent echter nog geen advies u.t-
gebracht. De vermei le gegevens zijn ont
leend aan een praeadvies uitgebracht
door een Commissie uit den Eaad dat
nog door den Eaad moeten worden be
handeld. Dat praeadvies was niet voor
openbaarheid bestemd.
EEN SPORTVEETEGENWOOBDIGEE
IN DE KAMER.
ITSt plan om een sportvertsgenwoor-
diger te doen kiezen als lid der Twee
de Kaïner is uitgegaan van enkele te
kenden uit de paardensportwereld, die
zich den heer P. Olij, secretaris der
Ned. Harddraverij- en Eenvereeniging te-
's-Gravenhage als eandidaat hadden ge
dacht. Dé heer Olij, die tevens beschouwd
kan worden als een specialiteit op land
bouwgebied, heelt tegen een eventueele
candidatuur geen bezwaar. Hij behoort
tot geen politieke partij, en acht het
beter dat de sport in de Kamer een
specialen vertegenwoordiger heeft, dan
dat de sportbelangen worden toever
trouwd aan een vertegenwoordiger van
een der bestaando partijen, die ongetwij
feld geneigd is de belangen der sport
pn lichamelijke opvoeding achter te stel
len bij de belangen van zijn partij. De
hijer Olij, aldus de Tel., acht het noo-
die, dat er iemand in de Kamer zitting
néémt om er de sport te verdedigen en er
voor te zorgen, dat de sport zoo weij-
nig mogelijk moeilijkheden in den weg
worden gelegd.
Nationale Landbouw- en Middenstands-
tentoonstelling. Men meldt uit Weert:
In een vergadering van voormannen uit
de landbouw- en middenstansbeveging 1e
Weert is iu beginsel besloten om zeer
waarschijnlijk van 10 tot 17 September
1922 alhieAle houden een Nationale Land
bouw- en Vlidderislanclslen to onstelling.
De tentoonstelling zal omvatten afdee-
lingen voor veeteelt, pluimvee- eh bijen
teelt, zuivelbereiding, land-, tuin- en ooft-
bouwpToducten, mijnbouw, nijverheid,
handel, vakopleiding, bankwezen, enz,.
DE BEDRIJFSREKENING
DER MIJNEN,
De „Ned." verneemt dat de Hooge
Raad van. Arbeid 14 Oct. zal beraad
slagen over het advies aangaande liet
'ter inzage geven van de bedrijfsreke-
ning aan mijnwerkers. j
EEN BELANGRIJK BESLUIT.
De Amsterdamsche Raad keurde m»t3l
tegen 9 stemmen de overeenkomst goetfl,
aan le gaan met de „Aimst. Amthraciet-
maatschappij", tot levering van huisbrand
leb.roeck'§ sJasjMjOficAê Khriijatfe en §onn jkolen, tegen sen J>rijs, £5 {seat lag® ger.
De Minister handhaaft zijn standpunt.
Er is bij den dienst cler posterijen en
telegrafie een regeling voorgenomen,
waarbij de aantallen minnelijke en vrou
welijke ambtenaren zich zullen verhou
den als 5:1.
Daarop heeft het hoofdbestuur van de
Vrouwengroep uit den Vrijhei lsbond aan
den Minister van Waterstaat verzocht
om, alvorens tot inkrimping van het
vrouwelijk personeel bij den post- en
telegrafiedienst over to gaan, te pogen
door het voorschrijven van esn passende
dienstkleeding, het besef van de waardig
heid van het ambt cn den ernst van
den arbeid te versterken.
De Minister hoeft nu geantwoord dat
de bedoelde regeling haar oorzaak vindt
de bedoelde regeling haar oorzaak vindt
in het feit, dat vrouwelijke werkkrachten
niet voor alle diensten even geschikt
zijn als mannelijke, zoodat er van on
rechtvaardigheid noch van handelingen
tegen het dienstbelang kan worden ge
sproken.
Daaruit blijkt tevens, dat het onmoge
lijk is een schérpe grenslijn aan ie geven
tusschen het samen arbeiden en zich
vermaken, terwijl het niet op den weg
ligt van de administratie der Posterijen
on Telegrafie, om ten aanzien van het
zich samen vermaken regelen te stellen.
In de practijk is, zegfc hij, tot dusver
gebleken, dat do hedendaagsche mode
iu de vrouwenkleoding van zoodanigen
invloed is op de dienstuitoefening, dat
daarin een oorjaak moet worden ge
zocht voor den wenseh van het Hoofd
bestuur dor Posterijen, Telegrafie cn Te
lefonie, om op de kantoren, waai- man
nelijke en vrouwelijke ambtenaren met
dezelfde diensten belast mceten kunnen
worden, het aantal vrouwelijke ambte
naren eenigermatc te beperken, zoolat,
zelfs al zou het voorschrijven van een
passende dienstkleeding de zucht tot het
zich op overdreven wijze kleeden kun
nen tegengaan daarin toch geen cor
rectief kan worden gevon len tegen de
nadeelen die de dienstuitvoering onder
vindt van het onbegrensd vervangen van
mannelijke dco: vrouwelijke werkkrachten
Mitsdien kan aan het verzoek van adres-
sanle uiot worden voldaau.
DE SPOORWEGSTAKING.
Hel wordt als zeker aangenomen, dat
de spoorwegstaking begin October zal be
ginnen in het rayon Semarang, waarbij
zich naar De Loc. uit S.baja verneemt.
West Java zal aansluiten. Van een actie
in .den Oosthoek is vooralsnog weinig
merkbaar. Het civiel en militair bcslunr
is echter cp alle mogelijkheden voorbe-
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
De aflevering van 5 Oelober bevat als
eerste redaclioneele bijdrage het verslag
over de Ilaagsche N ij verhei dslenlo ons tel
ling in Augustus te Scheveningen gehou
den, waaruit blijkt hel grooie succes dat
deze tentoonstelling heeft gehad.
In een bijdrage .,De Nederlaudische win
kelier en het Nederlandsch fabrikaat",
wijst de heer II. F. E. Snoek op het feit
dat de vereeniging „Nederiandscb Fabri
kaat" in liet geheel geen fabrikanlenver-
eenigiug is, doch ten doel heeft het al
gemeen nationaal economisch behing te
dienen en wekt de wederverk'oopers op
hunne medewerking Sn dezqn le geven.
De reeks „Langs onze rivieren" bevat
in deze aflevering een overzicht omtrent
hetgeen men aan Lek ©n Nieuwen Water
weg aantreft; twee afbeeldingen verluchten
deze bijdrage.
De rubriek „Van alles wat" lioudt als
naar gewoonte tal van belangwekken
de korte berichten in, terwijl in de bij
drage „Van en voor de Vrouw" o.a.
wondt uiteengezet op welke wijze men
zelf zijn huis kan schilderen. Bovendien
bevat deze afbeelding zooals gewoonlijk
e engeillustr. modeplaatje, terwijl met de
verschillende „Nuttige wenken" menig
huisvrouw; haar voordeel zal kunnen
doen.
De lijst van Néderlandsche fabrieken,
van welke de directies zich bereid ver
klaard hebben ze ter bezichtiging le stel
len. neemt voortdurend in omvang toe,
PRIJSVRAAG VAN HET ST. MELA-
NIAWEEK.
L Hot bestuur van het Si Melania-
werk (tot vorming van do R. K. In-
tondsche yjs.nwi. echyijft een prijsvraag
2. Voor dit boekje wordt, uitgeloofd
een prijs van 100 gulden.
3. De prijs wordt toegekend door oen
jury, bestaande uit: mevr. Alb. Steen
hofSmulders, Baarn, Ir. L. J. M. Le
ber, Den Haag, Pater Dr. J. Sassen,
O. P. Zwolle.
De niet bekroonde handschriften wor
den op aanvraag aan de schrijvers terug
gezonden.
4. T)e bijdragen moeten ongeteekend,
in machineschrift, onder motto worden
ingezonden aan de secretaresse van het
St. Melaniawerk, mevr. E. v. d. Velden
v. d. Ven, Guyotstraat 5, Nijmegen, vóór
I Februari 1922.
Het bestuur van het St. Melaniawerk:
mevr. J. van ArekenCouvreur, Nijme
gen; mevr. W. BromStruick, Nijmegen;
mevr. D. SchmutzerHendriksz, Djok
jakarta; mevr. O. Schmutzerv. Eijcke-
vorsel, Djokjakarta; mevr. E. v. d. Vol
denv. d. Yen, Nijmegen.
1) Men kan raadplegen: Georges Goyau
Sainte Mélanie (Lecoffro, Paris).
De Valera over de ver
deeling van Ierland.
De Valera veildaarde in een 'loe^praa.k
lot een afvaardiging uit Antrim, welke
kwain prolesteeren tegen .liet feil dal Anr
trim onder de jurisdictie van Ulster was
gebracht, dal iliij legen elke ver dueling van
Ierland was, welke de problemen der mi.n-
der'heden niet oploste, doch ze vermeer
derde. De eenheid van Ierland, aldus be
sloot De .Valera, is een even fundamenteel
beginsel als dat van de zeil [beschikking.
Beide beginselen zijn gebaseerd op recht
en recih Ivaa rdigheid
De Valera's uitspraak beschouwt men
als aangevend bet richlsnoer, dat Sinn
Fein Ft Iersclie conferentie zal volgen.
De Conferentie te Londen.
De correspondent der „Wesfm. Gaz." te
Dublin meldt dat De Valera de volgende
week niet naar Londen znl gaan om de
conferentie bij te won-en; 3iij blijft ie Du
blin en zal steeds in contact blijven, niet
•cle Iersclie gedelegeerden. Deze beslissing
is niet een persoonlijke, doch csne geno
men door den Da it Eireanm. Sir Hani ar
Greenwood, de "minister van Ierland, zal
'niet direct met de Iersohe gedelegeerden
confer eer en, aangezien dezen niet mei hem
wensehen samen te zitten. Aangezien De
Valera aan den heer Lloyd George schreef,
dat de gedelegeerden hom te Londen zou
den ontmoeten, is het mogelijk dat zij al
leen met den premier zulen samen komen,
althans in den aanvang. Men is te Dublin
eenigsizins 'leleurgestcild dat de Iersclie ar
beiders niet ter conferentie vertegenwoor
digd zullen zijn. De gedelegeerden zullen
goen mandaat hcJ>ben, do-rih izi alle voor
stellen, die gedaan zullen word-en, Dublin
moeten raadplegen.
Ifet gezond verstand wint veld.
Een door de Kamer van Koophandel
der Vereenigde Sinten benoemde speciale
commissie, die dezer dagen in Amerika is
■teruggekeerd van een bezoek aan Europa,
waar zij in alle groote lauden van gedach
ten beeft gewisseld met vooraanstaande
regoeringspersonen en zaken/Baden, heeft
c-en rapport uitgebracht, waarin zij als
haar overtuiging uitspreekt dat de Ver
eenigde Staten zich niet kunnen ontirek-
ken aam belangrijke deelneming in de op
lossing van de geweldige economische
en financieele moeilijkheden, waarrtior
•Europa en de wereld is geplante!,
„In elk land, dat wij bezochten," aldus
hel rappor!, „werd de meening uitgespro
ken, dal Midden- noch West-Europa kan
worden hersteld tot een hoogte, welke
vooruitgang belooft, zonder onze li alp.
Het is duidelijk dat wij aan dit herstel
kannen medewerken, of door wijziging van
het Verdrag van Versailles, of onafhanke
lijk daarvan.
„De Vereenigde Staten mogen op het
oogenblik de Amerihaanscihc troepen aan
den Rijn niet terugtrekken. Indien de
Amerikaansche troepen worden lerugigeiiio-
tnen, en het Fransche bestuur noodzakelij
kerwijze wordt uitgebreid, zal een grooie
verzachtende invloed worden weggenomen.
Vat men den tcgenwoordigen staat van die
Framselh-Britsehe betrekkingen in liet oog,
■dan zou naar de meening der commissie
de mogelijkheid van nieuwe moeilijkheden
worden vergroot. De handhaving van de
bezettingslegers in Duitsdhland,' aldus
gaat het rapport voort, „brengt een zwareu
finaincreelen last met zioii mede, dooh op
heffing van dezen last is afhankelijk van
de opstelling van een doeltreffend plan
voor de instandhouding van den vrede,
waarvoor de naties zich moesten ver-eeni-
geh. Amerika en de geallieerden vormen
een hecht front in him eisch dat Dui'lsoh-
lanid zijn beloften tot herstel nakomt.
Amerika dient deel 'te nomen 'in het werk
van de commissie van herstel en van
andere commissies, die reeds bestaan of
nog in het leven worden geroepen, ten
einde de economische en finaincieele
vraagstukken, die Amerika raken, af te
wikkelen.
„Leuningen tusschen regeeringen in vér
band met de reconstructie schijnen thans
niet langer geschikt. De financiering in
verband met de lierstelobligalies en beta
lingen wordt een probleem van- het par
ticulier zakenleven. Een organisatie, die
de financieele en zakenbclangen der toon
aangevende kringen vertegenwoordigt
dient te worden ingesteld om samen
le werken met de commissie van herstel
tot het regelen van dit en andere grooie
problemen, die zioh de eerstkomende tieii
jaren zullen voordoen.
„De operatiebasis der wereld is thans
imeer dan de helft kleiner dan vóór den
oorlog. De consumptie van 300 xnillioen
menschen is verminderd tot 30 percent
van de normale consumptie. Toch kun
nen de sterke landen geen gelden voor
schieten om den toestand le verlichten
wanneer zij niet de zekerheid hebben van
de stabiliteit hunner crediteuren.
„öe tegenwoordige regeering van
DnijtsshlahJ Jhêl haaf best,om, le voldoen
aan de eisdheh van de commissie Tl„
herstel. Indien de oppositie in Duitsch
land aan liet bewind kojiiL, en trackt iT
henstetovereenhoinst te ontduiken, of
te niet te doen, zal een crisis worden
verhaast, die een nieuw© bedreiging 2p
vormen voor den wereldvrede.
„Financieele hulp kan aan Duitschland
niet worden verleend voor den aankocm
van de grondstoffen, die het noodig heeft
tenzij er in dit land een sterke een Unie
regeering aan het bewind blijft. Frankrük
en de andere landen die aan Duitschtand
grenzen, hebben behoefte aan bescher
ming tegen verdere aanvallen op hen."'
Norris. directeur van de Philadelphia
Federal Reservebank, verklaarde in ©ott
toespraak, dat de volken van Europa aan
Amerika meer dau tien milliard dollar
schuldig waren, terrwijl de burgers van
Amerika's oorlogsbonidgenooten aan Ame.
rika drie lot vier milliard schuldig iva-,
ren. Norris meende dat het beter was,
dat Amerika deze schuld schrapte dan
Europa bankroet te zien gaan en Ame-
rika's builenlandscbe markten te ven
woeslen.
België uitgenoodigd.
De gezant der ,Ver. Staten heeft aan
den minister van Buitenlandsche zaken
te Brussel de uitnoodiging overhandigd
om deel te nemen ,aan de besprekingen
te Washington over de kwestie van het
verre Oosten.
OPPER-SILEZIë.
De berichten als zou de Britsche pre
mier of de regeering, nog voordat de
Raad van den A j ken bond en zijn tech
nische adviseurs hun arbeid betreffende
Opper-Silezië hadden beëindigd, bezwaar
li-ebhen gemaakt legen het voorstel dat
te Genève in behandeling was. zijn aldus,
wordt te Londen Verklaard, geheel van
allen grond ontbloot.-
STAAT VAN BELEG IN BEIEREN
OPGEHEVEN.
In verband met de overeenkomst mei
de rijiksrcigeeriiig heeft de Beiersche re
geering in den „Slaatsanzeiger" een ver
ordening gepubliceerd, volgens welke de
verordening van 4 November 1919 betref
fende den staat van beleg buiten werking
wordt gesteld.
EEN ZWENDEL-COMPLOT IN DE
VEREENIGDE STATEN.
In een correspondentie iu.it New-York
in de „Daily Chronicle" vinden wij een
phantastisoh verhaal betreffende een po-
ing' van een bende, om Britsche kapita
listen er toe te bwegen, gekten te steken
in een onderneming lot exploitatie van
fictieve, uitgestrekte ijzerertslagen aan de
t'acific-kust. Deze poging zou mislukt
zijn door een persoonlijke waarschuwing
Tan den heer J. P. Morgan aan Lon-den-
sclie banken. De bende heeft gestolen
obligaliën, waardelooze motes, va'lsche de-:
positobcwijzen, etc. in de Vereenigde,
Stalen in omloop gébracht, waarvan het
totaalbedrag io millioen pond sterüng
zou bedragen. Tot dusverre is voor eeue
waarde van 4 millioen pond sterling aan
deze waardelooze stukken ontdekt, 3 mil
lioen pond sterling in notes en fondsen
werden in de gafes van de Unioin Trust
Company of Cleveland gevonden, waar
heen detectives door een van de vele
mannen, die gearresteerd zijn en die vol
ledig bekend heeft, gebracht zijn. Het
zwendelcomplot kwam aan het licht door
de arrestatie van een zekeren John I.
Worthinglon, d'ie beschuldigd was van
medeplichtigheid aan mail-berooviiigen
lot een bedrag van 1,200,000 pond ster
ling. Ontdekt werd, dat Worthinglon
president was van de Pacific Trust Com
pany of Independence, le Missouri, en
de financieele zwendel moet gepleegd zijn
■door deze Truslmaalschappij en door de
Guaranty Securities Trust Company of
Kansas City, Missouri. Beide banken
wer-d'en voor liet bovengenoemde doe] op
gericht. Banken, effecten-makelaars, rijke
zakenlieden etc. in alle sinten van de
Unie zijn erin geloopen. De zwendelaars
beweerden dat het eris veel goedkooper.
„edolven kon worden dan het door de U.,
S. Steel Corporation verkregen kon wor
den.
EEN SCHANDALIG OPTREDEN.
De „Times" publiceert een brief van
een lezer van het blad, waarin deze de
aandacht vestigt op een feit, dal, indien
het juist blijkt, een schandalig optreden
van de Fransche gendarmerie aan het
licht brengt.
In den loop vam den maand Augustus
•hadden eenige Engelsche bewoners van
t eiland Alderney, die tijdens een zee
tocht niet een jacht door een storm wa
ren overvallen, een toevlucht gezocht in
de visschershaven van Omonviiïe, 18 K.
M. ongeveer ten westen van Cherbourg.
Toen zij aan land wilden gaan, werd hun
dit door de gendarmerie belet, hoewel
hun passen volkomen in orde waren. Ge
durende 48 uur moesten de 'passagiers,
o.w. drie vrouwen, aan 'boord Mijven in
den storm. Een hunner sickle een gen
darme een telegram ter hand, om hun
familie gerust te stellen: de -man slak
het geld in zij-n zak, maar verzond niet
■het telegram.
De inzender voegt hieraan \oe, dat
Franschen, die in een Engelsche haven
een toevlucht zouden moeten zoeken, niet
zulk een behandeling zouden behoeven te
verduren.
De correspondent van de „Mor-
ningposl" te Stockholm meldt, dat dé
werkgevers in de industrie op het punt
staan, een aigemeene loonsverlaging door
te voeren, welke 300.000 arbeiders treft
Men verwacht geen stakingen, daar de
Zweedsche industrie voornamelijk tenge
volge van de concurrentie van Duitsch-
iaii'd.. zoo goed ais stilligt.
- Besloten is thans dat het sluitings
uur voor inrichtingen, waar sterke drank
wordt geschonken, te Londen zal zijn 11
uur 's avonds, met oen extra-uur voor
lisuuranls en holes, waar hij een maal
nog tot twaalf uur wijn, enz. zal mogen
worden gdiend Daarmede is de 'kwestie,
die zoovee! protest deod opgaan, uit de
wereld! en kan Londen woócr zeggen zijn
avond-leven vai: voor-deo-ooriog terug te
■hebben.
De Lenria-fabriekem hebben als eerste
bedrijf in Duiiecbiaud den 8-urigen ar
beidsdag afgeschaft. .De directie gaf een
voudig le kennen, dat wegens gebrek sa"
arbeiders de wekelijksche werklijd op 56
uren moest werdén gesteld.
Donderdag rijn te Koningsbergen
drie choleragevallen geconstateerd,
EiS KCSMffi is reed» aysHprfstv
.(V'
(V
(f
0
r
.VERKIEZING VAN HOC
DEN IN HET IIOO
SCHAP NOORDHOLI
DER1CVVART!
De zes samenwerk
partijen zullen voor
gen in het Hooghcemra
hollands Noorderkw
eandidalen voor:
I. HOOFDINGEI
A in het -district
•L D. DE BOER
Stompeloren.
2. J. EDEL Kz.
Beemsier.
3. JOH. 3. GROOT
fe Beemsier.
4_ ,r. VAN MEERVEL
te Nieuwendam.
B in he.t district
1' P. GROOT (Vrijh.
2 J. B. WILKEN
Nieuwe Njedorp.
3. C. ROOD (Roomsct
Venkarspel
4, S. GROOT Sr. (Art
'huizen.
C in het district
K. BREEBAART
Winkel.
2. H. K. KOSTER
Wierinqerwaard.
3. A. NES Gz. (S. D
woud.
4. JOH. BURGER (R
le Harenkarspcl.
j II. HOOFDENGEL
PLAATSVERVA
'A iu hel district
X E. YAS VISSER
Vogelenzang.
2. J. SCI PP ER Jr.
Ptirmerend.
3. ,TOH. APELDOORN
Bergen.
r4. G. Gz. KRAAI.I
Zaandam.
B in he.t district
1. P. PI-JPER (Vrijh.
2. J. BF.ST Nz. (Vi
Berkhjut.
3. A. COMMANDEUR
Spanbroek.
'4. J. MO!., -AAR (Cl
Monnikendam.
C. in het -district D
I1UTGER KAAN (A
Wieringcrwaard.
2, 'A. BRAK (Vrijz.
gerbrug.
3. P. ZEEMAN (S. D.
Scliarwoude.
3. A. BARTEN Pz.
Noord-Scharwoude.
De samenwerkende po
overtuigd daL deze man
gen van het HoOgheer
üie der Ingelanden naa
'bt-harligen, dringen er 1:
itjgde ingelanden ten z
geen eandidalen tegenoi
(genoemde le plaatsen.
ONDERZOEK VER
t GERS.
Het onderzoek' der
„'der Landweer van de
Zal te Alkmaar plaats
November voor Berge
Langendijk', Heer-Hug
Handel in Wijn, Gedist
Likeuren, Limonat
ALKMAAR. TELEFC
ANNO 1804.
en
Op den 27en OCTOl
pen onze geliefde Bil
Zuster
J. BIJVOET
en
G. HEDDES,
hiun ld1/..-Jarige EehtvcJ
te herdenken.
Dat zij nog lange
spaanl mogen blijvej
wenseh van hun Bro
Zuster.
Akersloot.
B. DELEMAPJ
A. DELEMARl
Scliermerhorn.
A. BIJVOET. I
NETTE DIENSTBI
Gevraagd een netto
voor dag, dag en nacht
hulp
A. LOHMAN REN!
,Verdr.-Ooij
8
