van het „Noord-Hollandsch Dagblad
DINSDAG 11 OCTOBER 1921
Gulle Gastvrijheid,
1 zijn to.onen om op dezen Hanzedag
lass hen, dl© lid iljsi vm d©
Hanze.
Wat heb ik aan de Hanze?
ff
f
Hanze-nummer
v
Ba Midd@Bi§tancS,
Eindelijk begint er de laatste
jaren ook op Middenstandsgebied
wat actie en beweging te komen,
dringt ook daar het besef door,
dat het zich vereenigen niet alleen
een wensch is van onze hoogste
Kerkelijke Overheid, maar dat or
ganisatie om der wille van eigen
behoud eveneens noodzakelijk is.
De arbeiders begrepen dit reeds
lang en plukten er de vruchten van,
de middenstanders zijn bezig de
kracht van organisatie in te zien.
Eigenlijk komt dat besef wel wat
laat, maarnog niet te laat.
Toch zal men zich moeten haasten.
Oaarne geven wij dit extra Hanze-
nununer uit, omdat wij. hopen, dat
de middenstand daaruit zal leeren,
dat zij onze extra aandacht heeft.j.
omdat het zoo hard noodig is.
Wié na deze extra aandacht,
extra opwekkingen van ter zake
kundigen nog niet beseft, dat hij
zich heeft te organiseeren in zijn
bond „de Hanze", diens toestand
is hopeloos.
Van harte hopen wij, dat wan
neer na afloop van den Hanzedag
er consult gehouden wordt, het
aantal hopelooze gevallen zeer ge
ring zal zijn, nog liever, dat er in
Alkmaar geen enkel hopeloos ge
val is.
Dat zou den Alkmaarschen mid
denstand tot eere strekken!
REDACTIE.
hadden geprofiteerd en na den oor
log zonder den midden
stand alleen wilden blijven
profiteeren onder de schaamte-
looze leugen-leuze: „Rechtstreeks
van producent naar verbruiker!"
En in lijdelijke berusting hadden
winkeliers en industrieelen te er
varen, dat de-eerste-de-beste onin
gewijde telkens weer volop gele
genheid kreeg, om z'n van de
straat geraapte „axioma's"- over
middenstandsdoelmatigheid als
über-wijsheid aan den man te
brengen. -
De middenstand zweeg.
De klanten moesten immers wor
den ontzien
Als in Haarlem een bos peen
door een niet nader genoemden
groenteman drie cent duurder
werd aangeboden dan een even-
min-nader aan te duiden collega
een' soortgelijk bosje op hetzelfde
tijdstip te Leiden verkocht, of
wanneer om allerlei redenen', die
met overmatige winst niets te
maken hebben, in twee verschil
lende etalages dezelfde garen
klosjes ongelijk geprijsd stonden,
dan kon men er verzekerd van
zijn, dat de enkele inededeeling
daarvan, aangebracht door Jan
Kalebas, voldoende aanleiding was
om de pers, de vergaderzaal mits
gaders het volksgemoed van Ne
derland in van verontwaardiging
trillende opschudding te brengen
over de onsociale gedragingen van
den middenstand!
Het zou de moeite waard zijn
naast deze geschiedenissen wat
andere te projecteeren, die et-
Zonder eenige beperkende be- mede evenwijdig loopen en noch-
paling stelden Directie en Redactie *aTls niemand aanstoot geven, net
van het „Noord-Hollandsch Dag- zou een merkwaardige studie kun-
blad" 'n extra blad ter onzer be- lien worden b.v. eens te onderzoe-
schikking ten dienste van eene ke" waarom de eene werkman
zeer speciale middenstands-editie voor vijftig gulden per week
vanaf de kerkelijke viering in het
ochtenduur tot in den avond der
feestelijke sluiting alle verga
deringen incluis! aanwezig te
zijn.
Voor geen kleinzielige overwe
gingen is vrijstelling te koop voor
het bijwonen van deze Roomsche
en massale uiting van midden-
standssaamhoorigheid.
Deze Hanzedag is zooveel waard
als het middenstandseergevoel
waard is, en ik weiger aan te
nemen, dat die waarde met opof
fering van een vollen dag te-zwaar
getaxeerd zou zijn!
Derhalve, Katholieke midden
standers of gij georganiseerd
zijt of niet geen laffe .veront
schuldigingen
Durven, doorzetten,
komen!
Beter, rijper, en overtuigder
socialiseer-woede, dank zij het
initiatief der Katholieke organisa
tie, een solidaristisch program van
R.-K. Vakbeweging werd gesteld,
dat in woord en geschrift her
haaldelijk bij diverse departemen
ten en gemeenten allerlei midden
stands-schadelijke wetsontwer
pen, algemeene maatregelen van
bestuur en verordeningen werden
afgeweerd of verbeterd,
dat de onafhankelijkheid van
het Middenstandscrediet, dank zij
mede het optreden der organisatie
werd gewaarborgd,
dat den leden en den vereenigin-
gen honderden adviezen in aller
lei aangelegenheden werden ver
strekt,
dat wekelijks voorlichting werd
gegeven in diverse organen,
dat de groote stoot werd gege
ven tot het vormen, leiden en bij
ter voorbereiding van den Hanze
dag in het district Alkmaar.
Ziedaar een staaltje van buiten
gewone medewerking van een or
gaan der katholieke pers, waarop
men na al wat in sommige zuster-
organen aan pessimisme over den
middenstand werd gelucht, -nog
ternauwernood zou durven hopen.
Met des te grooter erkentelijk
heid aanvaarden wij dit prachtig
aanbod en vertrouwen dat de ka
tholieke middenstand van Alkmaar
en omgeving in de thans geboden
medewerking eene aanlei
ding moge vinden tot nauwe en
hulpvaardige samenwerking.
Dezerzijds wordt de gulle gast
vrijheid van 't „Noord-Hollandsch
Dagblad" op hoogen prijs gesteld.
CENTRAAL HANZE-BU-
REAU, AMSTERDAM.
DE HAHZEBJIG.
„Advienne que pourra'."
Daar is veel hinderlijks, veel
schrijnende tegenstrijdigheid ge
weest in den kamp, die vooral in
de latere jaren tegen den midden
stand is gevoerd.
Zorgen, zware en onverzekerde
zorgen zijn het deel van vele nijve-
ren en klein-industrieelen geweest
in dezelfde dagen, dat dé genera-
liseerende mop aan het adres
van den „woekerprins", den „O.
W.-held", de „onduldbaren para-
siet. eij wat maar meer aan on
christelijke lastertitelatuur opgeld
unn wen i?ver de sroote massa
van het volk werd heengelachen.
beangstigende spanning
werd de werkkracht aangezet om
dreigend faillissement te voorko
men op hetzelfde oogenblik, dat in
kleineerende oppervlakkigheid het
dubbeldebiet van den middenstand
zoowel als van de publieke kas er
aan gewaagd werd, om onder
grootscheepschen naam van Over
heidsbemoeiing een verpolitiekt
relletje van „gemeentelijk-win
keltje-spelen" te introduceereii.
Met moeilijk verholen verbitte
ring moest het optreden van soni-
jrnge oorlogsgrootheden worden
geduld, die tijdens den oorlog v i a
deii middenstand alleen
Advienne que pourraI Wat
.»pk gebciire!
steepen op elkaar wil metselen en
de andere daartoe ter nauwernood
a raison van het dubbele bedrag
te bewegen is, de vraag van het
„Hoeveel gezinnen zijn er per krui
denier?" te beantwoorden met de
wedervraag.Hoeveel ambte
naren zijn er per gezin?"
Hetuiitspinnen van -allerlei anti
middenstands-slimmigheidjes kon
echter gelukkig vrijwel overbodig
heeten, nu de onloochenbare prac-
tijk schier dagelijks en op de meest
ondubbelzinnige wijze het onwaar
achtige van het beschuldigings
dossier en vooral het hopeloos
falen van al te vermetele midden-
nen.
Nu vooral, nu het failliet vati ge
meentebemoeiing, de onmacht der
wellicht goed bedoelde help-u-
zelf-marroeuvres van consumenten
organisaties, de misoogst eener
socialisatie leuze aan het licht
komen, nu vooral, middenstanders
is het ons uur!
Ons uur voor christelijke re
vanche
Revanche, dia.wij kunnen nemen
door op 't allernauwkeurigst onze
plichten tegenover de samenleving
samen vast te stellen.
Revanche door, in de overtui
ging en met de opvordering van
ons goed recht, ons eenheidsfront
te herstellen en tezamen met.an
dere groepen aan den opbouw der
maatschappij als burgers en als
katholieken onverdroten mede te
werken.
Het moreel van onze room
sche middengroep, die ook gele
den heeft onder veel onverdienden
smaad der laatste jaren, moet wor
den hersteld.
Daarom worden in de week van
916 October de Hanzedagen ge
houden.
Daarom wordt gelijktijdig in
twaalf districten de massa van ge
organiseerde- en niet-georgani-
seerde middenstanders bijeen ge
roepen.
Daarom zal in 't district Alkmaar
zoowel voor de plaats zelf als voor
ue naaste omgeving verzamelen
geblazen worden op Woensdag 12
October, welke een triumfdag moet
worden voor de vitaliteit van on
zen ïegen de verdrukking in
groeiendcn middenstand.
Mogen dan alle opgeroepenen den
goeden smaak en 't standsbewust-
D E H A K Z E
-K. VEREENIGING VAN DEN HANDELDRIJVENDEN EN
INDUSTRIEELEN MIDDENSTAND
Afdeeling Alkmaar.
- PROGRAMMA
van den te Alkmaar te houden Hanzedag op
WOENSDAG 12 OCTOBER 1921
3 uur n.m. Inspectie-vergadering.
7)4. uur n.m. Groote Propaganda-vérgadering, opgeluisterd
door muziek ----- -
1. Opening door den voorzitter.
2. Hanze-lied.
3. Zang, onder leiding van den heer P. van
- Langen.
4. Rede van den WelEerw. heer Bosch, kape
laan te Amsterdam.
Pauze.
L 5. Zang, onder leiding van den heer P. van
Langen.
6. Rede van JVir. Dr. J. v. Best, van Eindhoven.
7. Sluiting
moeten we in grooten getale van
dezen Hanzedag weer huiswaarts
kunnen keeren.
Eu dan gaan we weer, verzekerd
van krachtgevende eenswillenheid,
met kloeken durf de toekomst tege
moet.
„Advienne que pourra!"
CHRIS. M. JANSEN,
Directeur Centraal Hanze-
Bureau, Amsterdam.
De overtuiging, die U tot het
lidmaatschap van „De Hanze"
noopte, wordt gaarne en erkente
lijk gewaardeerd.
Maar van die overtuiging be-
hooren ook anderen deelge
noot te worden gemaakt.
Dat vordert het algemeen be
lang evenzeer als Uw stands- en
persoonlijk belang.
Daarvoor behoeven wij Uw me
dewerking en Uw voorbeeld.
Komt daarom zonder uitzonde
ring op de vergaderingen van on
zen Hanzedag.
Uw voorbeeld wint meer,
dan het woord van anderen!
Deze vraag werd op de Centra
le Raadsvergadering te Leiden
als volgt beantwoord:
Dat het toekomstig bedrijfsle
ven, dank zij het rusteloos ijveren
der organisatie in de goede rich
ting wordt gestuurd,
dat de middenstand nog heel
wat meer het kind van de rekening
zou zijn geworden, wanneer niet
de voormannen dag in dag uit en
overal overleg hadden gepleegd,
daj wgnoyer georganiseerde
eenhouden der vakbonden, die er
op ingericht zijn hunne materieele
voordeelen te gaan afwerpen,
dat sprekers voor het doen op
leven van het R.-K. Midden-
standsbelang het geheele Bisdom
afreisden,
dat duizenden voorlichtende
circulaires en verzoekschriften
werden verzonden,
dat de organisatie, dank zij hare
activiteit in diverse regeeringson-
dernemingen werd erkend,
dat advies- en informatie-bu-
reaüx, verzekeringen en steun
fondsen op allerlei gebied werden
ingesteld of voorbereid,
dat door de organisatie de beste,
de meest eminente Nederlandsche
geleerden naar voren kwamen om
het Middenstands-vraagstuk uit
een te zetten,
dat de principieele bewustwor
ding, de algemeene ontwikkeling,
de administratieve opvoeding,
boekhouding en beheer geducht
gewonnen hebben, dank zij de or-
gasinatie,
dat op het stuk Van winkelslui
ting, Zondagsrust, onnoodige kor
tingenstelsels, contante betaling
en tal van technische aangelegen
heden de organisatie vaak eeti be
slissend woord meesprak,
dat in één woord, het midden-
standspeil belangrijk werd ver
hoogd en ook de katholieke mid
denstand, dank zij de organisatie,
naar de oogen moest worden ge
zien,
dat alles eg meer verwaar-
loozen en vergeten de niet- en
half-georganiseerden, die wegblij
ven of maar zoo'n beetje meeloo-
pen en die zoo gaarne een voor
wendsel zoeken om aan den
kant te blijven staan!
Hanzedag en Hanzebank.
Op een Hanzedag, waar organi
satie en solidarisme troef mag
heeten, daar past zeer zeker een
enkel woord CT&r de instellingen
van de Hanze.
En als we dan de Hanzebank
een beurt geven, dan doen wij dat
met volle gerustheid.
Trouw aan het vooropgestelde
doel stelt de Hanzebank alles in 't
werk, om dat groote doel te kun-
n enbereiken: de regeling van de
credietpositie van den 'midden
stand in haar geheelen omvang. Is
dat eenmaal bereikt, dan zal de
middenstand de voldoening sma
ken zelf, te hebben meegewerkt
aan het voorbereiden van een toe
komst, waarin zijn onafhankelijk
heid kan worden verzekerd. Want
een sterke en onafhankelijke mid
denstand, ziedaar wat gij allen
verlangt.
Om het gestelde doel te kunnen
bereiken is in de allereerste plaats
noodig een regelmatige opvoering
van het bedrag aan geldmiddelen,
waaruit de credietverleening moet
plaats hebben.
Door hun gelden zóó aan de Han
zebank toe te vertrouwen, dat de
credietverleening, bij 'n goed ge
bruik, het karakter van duurzaam
heid kan dragen, dienen de beleg
gers voorzeker dan ook in de eer
ste plaats een algemeen midden-
standsbelang.
Niet het in uitzicht stellen van
een hooger rente-percentage dan
waarvan bij andere instellingen
sprake kan zijn moet de geldmid
delen opvoeren, want beleggers,
die om die reden hun gelden aan
tie biurh lycvcpliuuwtlcii, luuJcu
den crediet-behoevenden midden
stand allerminst geruststellen in
het behoud van het crediet.
En in de wijze, waarop hun gel
den worden aangewend ligt voor
de beleggers de grootst mogelijke
zekerheid.
Hoe men tot nu toe heeft begre
pen, dat gelden van den midden
stand bij de Hanzebank thuis hoo-
ren, teneinde hiermede den cre-
dietbehoevenden middenstand te
helpen, en hoe de Hanzebank die
taak kan vervullen, moge blijken
uit onderstaand overzicht.
De middelen bestaan uit:
Spaarkas; Deposito; crediteu
ren in rekening-courant, terwijl
bijzonder de aajidacht wordt ge
vestigd op het maatschappelijk ka
pitaal van de Hanzebank. Dit ka
pitaal (het aandeelenkapitaal) is
een garantiefonds, is dus niet te
beschouwen als werkkapitaal en
kan dus niet worden aangewend
voor de credietverleening. Thans
is hiervan ongeveer een derde ge
plaatst en wil de bank geheel aan
het gestelde doel beantwoorden,
dan is het noodzakelijk, dat de res-
teerende twee derden spoedig ge
plaatst worden.
Zooals bekend mag heeten zijn
aandeelen groot 200.waarop
te storten 20 pCt., alzoo 40.—.
De dividend-uitkeering is, voor-
loopig althans, 5 pCt.
In het bovenstaande hebben wij
getracht iets over de middelen en
de credietverleening uiteen te zet
ten. Wij hopen, dat in deze dagen,
nu eenieder, allicht meer dan an
ders, aandacht schenkt aan Hanze
en instellingen, daarvan, ook na
der zal willen bezien de Hanze
bank. Dan vreezen wij niet en zal
ieder middenstander doordrongen
worden van het groote belang dat
er in schuilt een eigen bankinstel
ling te bezitten.
R.-K. Middenstanders, weest
één in Uw organisatie, doch weest
ook één in het behartigen van uw
finautieele aangelegenheden, en
treedt in relatie met de Hanze
bank. Doch dat alleen is nog nie.'
voldoende: ieder Hanzelid worde
aandeelhouder van zijn bank.
Als dat bereikt is, dan kunnen
we in allen deele spreken van een
krachtige Hanzebank.
En een krachtige Hanzebank
beteekent een machtige Midden
stand.
C. J. M. SOMERS.
Fends „ID* B. 0."
Nog veel te weinig bekendheid
geniet de onder bovenstaande ini
tialen aangeduide Hanze-instelling
het Fonds „Uitkeering bij Overlij
den". Toch verdient het ten volle
uwe belangstelling, welke wij dan
ook met enkele mededeelingefi
omtrent aard en doel van deze in
stelling willen opwekken.
't Was in de eerste levensjaren
van de Hanze, in 1909, dat eenige
Hanze-leden de hoofden bij elkaar
staken, en door oprechte deernis
met het lot van hunne standgenoo-
'ten gedreven, zich belastten -met
de voorbereidende werkzaamhe
den voor de oprichting van dit
fonds. Het fonds werd in 1910 daii
ook opgericht, met het doel: stof
felijke» steun te verleen'en in die
oogenblikken, waarin financieele
zorgen zoo bitter de droefheid
over het afsterven van een huisge
noot, een vader of moeder, komen
vergrooten. Welk een geruststel
ling geeft het niet, te weten, dat in
zoo'n geval anderen zullen bij
staan, die men op overeenkomsti
ge wijze beloofd had in die geval
len te zullen helpen!
Men t"»Dclr»n+ -tollcoiic ole
-or oott
lid overleed, een bijdrage te beta
len, verband houdend met den
leeftijd van toetreding, en het ge
zamenlijk bedrag aan de nagelaten
betrekkingen uit te keeren. Voorts
werd verder gezien dan de sociale
nooden, en het fonds zorgde dat
voor elk üd zoo spoedig mogelijk
na zijn overlijden in de Parochie
kerk drie H. H. Missen werden op
gedragen.
Klein opgezet en als kleine ver-
eeniging door de oprichters ook
bedoeld, won het fonds spoedig
veler sympathie en breidde het
zich zoodanig uit, dat in den loop
der jaren bijzondere maatregelen
aan de orde moesten worden ge
steld. Bonds- en Fondsbestuur
hebben zich daarbij wijselijk de
lessen der ervaring van andere
fondsen ten nutte gemaakt, en zoo
slaagde men er in een grondslag
te vinden, waarop het fonds met
volkomen behoud van hetzelfde
o.n d e r 1 i n g e stelsel, zich rus
tig verder kan uitbreiden.
Thans telt het bijna 1200 leden,
en deelnemers, respectievelijk
Hanze-leden en hunne echtgenoo-
ten en kinderen. Tegen betaling
van een rijksdaalder contributie
per jaar en van een bijdrage bij
het overlijden van een medelid,
welke bijdrage varieert van 80 ct.
tot 2.10, naar gelang men op 18
of 44-jarigen leeftijd toetreedt,
verschaft men zich bij overlijden
:en uitkeering welke de nabestaan
den in staat stelt voor een alleszins
passende begrafenis te zorgen en
bovendien vaak nog in de eerste
zorgen nadien tegemoet komt.
Met het oog op de vorming van
eene reserve is de uitkeering ge
bonden aan een maximum-bedrag
van 1000.voor hen die 10
jaar of langer lid zijn, voor elk jaai
minder lidmaatschap 100 ver
minderd tot 500. Iemand, die
momenteel daags na toetreding
zou komen te overlijden, is verze
kerd dat zijn nabestaanden 500
ontvangen. Voor toetreding is ver-
Geldmiddelen:
tot
tot
tot
tot
tot
tot
tot
tot
tot
tot
1 Dec. 1911
1 Dec. 1912
Dec.
Dec.
Dec.
Dec.
Dec.
Dec.
Dec.
Dec.
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
77.0.83,
333.045,
418.280,
619.488,
2.809.479,
4.952.427.
7.957.527.
10.819.786,
17.817.072.
19.603.887.
tot 10 Sept. 1921 23.614.680
,74%
,96
,53%
,67
,44%
77
,87%
,72%
55
78%
.84%
Uitstaand
59
358.
443
580,
2.066
2.794,
4.041
7.425,
12.932
16.613
14.140,
crediet r
.919.40'
.320.92
.367.21
013.05%
.489.00%
032.23
497.56
.343.46%
.602.03%
.422.41%'
450.17%'