A. BOUCHIER
Zijden- en Wollen Stoffen
PELTERIJE
li Liaiea 3 Oriamenten
JOZ. GERVER
p.botman,
Y 'jiooriiscti Hanzeleven.
Hoorn in EOOQen ffians.
Stands- en de Vakorganisatie,
ir. Mmi 120, loon. lil. GEROER.
Twilfit
f 7.50.
Twilfit Hip
QUOCITE leOÜO 7B - HOORN
Gs*©©te keuze in:
Sames welke kaas* cositiuin
zelf ^er'waar'digesB wersieu de stoffen
gratis geknipt.
steeds liet leegst geprijsd*
D&is geen extra korting.
f 2.85,
Twilfit IV,
f 5.95.
3.75.
Twilfit
f 4.511.
Twilfit Hif
f 14.50.
MA^UFACTUREKi ES CQSSF«CT§£,
H O O R
T^je als vreemdelingd oor Hoorn s
Straten wandelt, moet onwillekeurig
Vicn indruk bekomen, zich te bevinden
;n een stad, waarin het element van
(ie middenklasse, de middenstand over
heerschend is. Heet zeer groot aantal
winkelbedrijven, waaronder de meeste
het karakter van middenstandszaak
vcrtoonen, brengt onwillekeurig tot
-leze conclusie.
wao- deze conclusie er too leiden,
„an te nemen, dat ook het Hanzele-
vr'i in Hoorn levendig en groeiend
i -9 Niet direct en ook zeker met ge-
tal en al. Wel herinneren wij, en met
nriR geheel Hoorn zeker, zich nog
maar al te goed, de laatste kracht
proef waaraan de Hanze in Hoorn
moest onderworpen worden: de Win
kelweek. Het zij met rechtmatigen
trots erkend, dat do voorgeschiedenis
van deze zoo groots opgezette "Recla
meweek, die heeft-aangetoond, .dat
Hcorn als koopstad met eere dooi
heel West-Friesland mag worden ge
noemd, deed uitkomen, dat de Hoorn-
sche Hanze niet als quantité negliga-
blc beschouwd kan worden.
Maar daarom mag toch met gecon
cludeerd worden tot een opgewekt,
levendig organisatieleven in deze goe
ie oude veste. Wie onbevooroordeeld,
gedurende eenigen tijd het Hanzele-
ven in Hoorn meemaakt, kan niet ont
komen aan de zich opdringende ge
dachte, dat eene opfrissching, een wat
vuriger 'geest onder de Hanzeleden
Veusdi ook voor Hoorn geen overbo
dige weelde kan genoemd worden.
Zeker, er zijn gelukkige uitzonde
ringen maar niet algemeen wordt nog
gevoeld, dat wij een tijd beleven, waar
in sprankelende organisatie-geest het
eerst' noodige is. Laten wij het maar
ronduit bekennen! Haar ons oordeel,
en wij zijn stellig overtuigd daarin
niet alleen te staan, is er bij velen nog
een te kort aan den rechten organisa
tiegeest; willen velen nog maar al te
gaarne toegeven aan dien ouden ver
afschuwden concurrentie-nijd, die de
kanker moet genoemd worden van ge
zond vereenigingsleven.
Te betoogen, dat organisatieleven
nuttig en noodzakelijk is, zou zoo on
geveer gelijk staan met het intrappen
van een open deur. Maar ter wille van
het groote bealng, ook en vooral voor
Hoorn, .moge hier nog eens met allen
aandrang worden gewezen op het nut
van het gebruik maken van de ^dien
sten, welke de Hanzeinstelling bij uit
nemendheid, de Hanzebank, aan onze
middenstanders kan geven. Dat nut
aantoonen zal ook op den Hanzedag
weder geschieden.
Maar dat men het dan toch vooral
niet late bij, het mooi en nuttig vinden
van die eigen financieele instelling,
maar dat men open en royaal met de
eventueel bestaande bezwaren naar
voren komen.
Wanneer deze geest op den Hanze
dag heerscht, zal deze jaarlijksche wa
penschouw weer eens te meer bijdra
gen tot bloei van Hoorn's Hanzeleven;
dan mag ook worden aangenomen,
dat eindelijk eens het ideaal bereikt
zal worden, dat iedere Roomsche Mid
denstander gaat behooren tot de rela
tiën van de door de organisatie ge
stichte credietinstelling.
G. J. v. d. GRIENDT.
jans cn'mlietranctere perceel de firma spoorweg Hoorn'Venhuizen.
in üon-
Ter gelegenheid van den Hanzedag,
welke nu in Hoorn gehouden wordt,
lijkt 't ons niet onaardig een beeld te
'geven ':hoe Hoorn er in 1900 uitzag en
welke vlucht de middenstand nadien
genomen heeft, dank zij koopkracht,
energie en kennis.
Te dien einde verzoeken wij den lezer
ons to volgen. Ik ben voornemens een
wandeling te maken langs Hoorn's druk
sle winkelstraten en vang mijn tocht
aan vanaf het Station.
D'c Veemarkt passeerendc, staan daar
ongeveer als teil dezen tijde nog steeds
dezelfde woningen en de kazernen;
evenwel js daar eenige verandering in
getreden, door de verbouwing van het
perceel der firma Bouman Co., wat
vrsegcr een burgerwoonhuis was. Op
den hoek der Baanstraat stond vroeger
'n brandstoifenbergplaals en verrees na
dien een metksalon, terwijl aan de
overzijde een ilinie caté-reslaurant ge
plaatst werd.
Overigens bleef daar alles
tact en op bet oude.
Verder gaande betreden we hel
Breed, waar evenals vroeger jaren de
vanouds gevestigde firma's Kaag en
„De Kroot" hun domicilie hebben.
Echter heeft hier een zeer groote
verandering1 in die jaren plaats gevon
den. De firma Jb. Blokker, die als het
ware in haar schild voerde het „Vent
ridi, viel", heeft in die spanne lijtls
ihet Breed als het ware een metimos-
phose doen onderga,im door afbraak van
eenige beslaande oude pcrceelen en
daarvoor in de plaats te stellen prach
tige aantrekkelijke winkels.
Op den bock van liet Breed—Groote
Noord stond destijds hel vanouds be
kende café-restaurant „De Witte Engel"
wat door koop overging in handen'der
lirm'a BervoetsDe Lange, die aldaar
een reuzenpand deed verrijzen en op
dien hoek een groot cachet aanTIoonrs
winkelstand geeft.
Het Breed verlatende en het Groote
Noord opgaande, treffen we aan de
overzijde van „De Wille Engel" de
„Korenbeurs", welke vooral 's Zïdcr-
L':u> (marktdag) zeer druk bezocht
werd. Doch ook hier bracht de tand
v<T verandering en door aankoop
vü,'TCi0S !licr 'ie' hleerenmode-magazijn.
i de tinna A. de Jong. Eenige schre-
1 verdei- stonden destijds twee pan-
SL?nSC1" ÓL% luifel- 'lEcne, waarin
-Migd was de zaadhandel van A.
Vloot huis Zoon. Ook deze perceelen
weiden geamoveerd en verrees daar
voor een llink pand, waar nn de firma
Vloc thuis een zaak lopende in uur
werken en eleolr. artikelen. Aan de
overzijde werd door de firma De Jong
Eilander, bewoond door den heer
De Jong, in potten en pannen, veran
derd in- een prachtzaak in galanteriën
en luxe-artikelen. Op den hoek van
de Gortsteeg en Groote Noord, waar
vroeger gevestigd was do z.g. bank
van Heile, werd door aankoop van
het perceel van den heer (Belt, in ta-
oijten enz., nu een. naar de eischen
des tijds Ingericht bankgebouw geves
tigd. Aan de overzijde stond te dier
lij de een klein laag groenten winkel
tje, De tinna Bervoets, schoenhandel,
vestigde zich daar door aanbouw van
een flink winkelpand.
Waar nu de firma Albert Hein ge
vestigd is, stonden destijds twee'kleine
burgerwoonnuizen. 't Eene werd ja
ren bewoond door den WelEd. Heer
Bum, hoofd der R. K. Jongensschool.
Op uen hoek Groote MarktNieuw-
steeg verrezen twee reuzenpanden, n.l.
an de firma Vroom Dreesman en
firma P. v. d. Krul. Op de eene hoek
oefende vroeger jaren de heer Wubbe
z'n bakkersbedrijf uit en was hier 't
aanloopje voor de buitenlui voor het
destijds geliefde „Koffie met koek'.
Aan de overzijde werd door do firma
Th. de Flart het harbiersbedrijf uit
geoefend.
Eveneens werden op den hoek der
KerksteegGroote Noord voor oude
perceelen twee flinke winkelstanden gé-
bouwd.
Eenige perceelen verder werd de
oude kosterij der R. K. Kerk geamo
veerd en vestigde de firma Gebr.
Jansen uit Alkmaar, hier haar Hoornseh
Warenhuis,
In do Nieuwsteeg lioek Kruisstraat
werd het vroegere winkelpand der fir
ma S. I. de Vries gesloopt en is daar
thans in een modern flink winelpand
gevestigd de firma G. J. Smits.
Eveneens onderging het andere per
ceel der firma S. I. de Vries in het
midden dor Nieuwsteeg een geduchte
verbouwing en opende de firma Gebrs.
Bervoets haar zaak in Heerenkleeding.
Op den hoek der Nieuwsteeg en
Gouw isttond destijds de ouderen nog
goed bekende „Morgenster". Dit pand
werd door aankoop eigendom der fir
ma S. I. de Vries, die hetzelve geheel
sloopte en daarvoor in de plaats stelde
haar reuzenpand met zeven vitrines.
De aan de overzijde gevestigde fir
ma P. Botman vergrootte in die jaren
haar pand door aankoop van het per
ceel, vroeger bewoond door d!en heer
Haring, schoenwinkelier.
Op de hoek TurfnhaVenGouw was
destijds gevestigd de firma B. Wel
kers in een bescheiden pand. Ook dieze
firma bleef met den vooruitgang van
Hoorn's winkelstand niet ten achter
en verkreeg door verbouwing een
pracht pand op dezen boek.
Ook de firm'a M .Laan, die destijds
nog 'n zaak in den dop had, breidde
door aankopp -van bestaande oude pan
den steeds meer en meer haar zaak
uit en vestigde daar twee flinke winkel
panden. 1
De Turfhaven verder Opwandelen
de stond aan het begin daarvan
in een oudé woningi een smederij
en daarnaast 'n oud klein winkel
huis waarin 'n sigarenwinkel in ge
vestigd. waag De firma Boogk'arspel
liet deze twee panden slaopen en
opende daarvoor een zeer jnöoAei zaak
in pijpen en sigaren.
Op den hoek Vaal de Turfhaven
was destijds gevestigd de slagerij'
va,n Ctommandeur. Ook' dit perceel
werd flink geamoveerd en werd daar
voor in de plaats gesteld de mo
derne sigarenzaak der firma Goulmij
en Van Baar.
Nog meerdere panelen der oude
stad Hoorn werden deels geamo
veerd deels gesloopt voor wïnkeldoel-
einden. i
Uit een en and-er blijkt, dat ILoorn-'s
winkelstand in 20 jaar tijd een zeer
groot» vlucht heeft genomen.
En nog steeds ijvert Hoorn's Mid
denstand in voortgaande richting
Stuurt zij haar handel in de ge-
wensichte banen, koopt en verkoopt
met takt, en verhoogt-, ja verdubbelt
zelfs haar energie.
Do j.l. gehouden winkelweek door
haar georganiseerd, gaf blijk van
grooten durf en opzet. Met welgeval
len moicht zij ook' toen (evenais bij
haar zaken) op het welslagen daar
van neerzien. Geen wonder dan ook,
dat met de jaren meer en moer
haar omzet werd vergroot, la zelfs
verdubbelde.
NiC-t minder dam 140 vrachtlicden
waarvan velen 2 tot 3 maal per
week, ja sommigen dagelijks Hoorn
bezoeken, zorgen voor het vervoer
der goederen naar de omliggende ge
meenten
Hoorns winkelstand heeft dan ook
naast haar ondernemingsgeest en
energie, ha-ar opkomst voor het over
groote deel t-e danken aan de koop
kracht en het bezoek der buiten-
me-nschen.
Jammer was het voor haar, dat
tijdens de oorlogsjaren de tram
Hoorn—Enkhuizen werd opgeheven.
Dit niet alleen voor Hoorn, doch
ook voor de Streek onmisbare ver
voermiddel, was om zoo te zeggen
met den winkelstand, unaniem ge-
wprden. AVel Werd nog getracht een
.autoomnibusdienst te exp'oiteeren
booh do groote zware gevaarten»
werden door de Streekbewoners niet
mot sympathie begroet en kon het
derhalve niet uitblijven oï deze
eixp.iOi;talie moest schipbreuk' lijden.
Het gemis hierin werd echter vcr-
gor door den aanleg' van den buurt-
Ten slotte laten we nog eenige uit-,
treksels volgen, in verband met
Hoorn's winkelstand uit de verslagen
der Kamer van Koophandel.
Het verslag dezer Kamer van 1914
deelt het volgende mede:
Helaas zijn de tijdsomstandighe
den door het uitbreken van den oor
log voor velen onzer Middenstanders
aan het einde van het boekjaar treu
rig.
Ongetwijfeld is juist de Midden
stand in het algemeen diegene, die het
meest van de gevolgen van den oor
log heeft te lijden.
In 1915 deelt het verslag mede:
De Hoornsche winkelstand profi
teerde van de bijzondere gunstige om
standigheden, waaronder de bewo
ners der omliggende gemeenten ver
keerden. De laatsten hadden een
„goed jaar" en zeer zeker vond d't
z'n weerslag bij de Hoornsche winke
liers. die over het algemeen een 'be
vredigende verkoop hadden.
In 1916 vinden we vermeld in een
verslag der R. K. Middenstandsveree-
niging „De Hanze" opgenomen in het
verslag der Kamer v. Koophandel:
„Uitzonderingen daargelaten, heeft
de middenstand geen ernstige reden
tot klagen over den gang van zaken
in het afgeloopen vereenigingsjaar".
De Hoornsche Middenstandsvereeeni-
ging deelt in 1917 in haar verslag op
genomen in de Kamer van Koophan
del, het volgende mede:
„Wat het zakenleven betreft in on
ze gemeente, geloof ik niet, dat hier
in veel veranderd is, sinds het vorige
iaarverslag."
1918 was volgens de K- v. K. voor
de Hoornsche Middenstand over het
algemeen minder gunstig. Dit vond
zijn oorzaak inden angst tot koopen,
daar het publiek een belangrijke prijs
daling verwachtte. De verhooging der
prijzen was echt-er oorzaak, dat geen
mindere ontvangsten zijn gemaakt dan
in voormelde jaren.
1919 meld het verslag:
„Ook de Middenstand is teleurge
steld in de hoop, dat het zakenleven
na den oorlog weer onmiddellijk zou
kunnen worden opgevoerd. Schaarsch-
te aan vele artikelen maakte 1919 tot
'n minder gunstig jaar. Toch bleef ten
slotte de toestand over het algemeen
bevredigend, doordat de koopkracht
zeer groot was en de verhoogde prij
zen opwogen tegenover den geringen
omzet."
Tot zoover de Verslagen over Hoorns
winkelstand gedurende de jaren '14-
1919 in de K. v. K.
Uit deze verslagen blijkt dan ook
tenvolle, dat ondanks de vele belem
meringen gedurende de oorlog in den
handel, ondanks de hooge prijzen, on
danks de schaarschte van artikelen,
door Hoorn's winkelstand, deze jaren
als gunstig, sommigen soms als zeer
gunstig geboekt konden worden.
De aanleg van electricite'it door de
K. E. M. niet alleen in Hoorn, doch
ook in de buitengemeenten was ook
voor Hoorn's middenstand van groot
belang.
We besluiten ons uitstapje en daar
aan gevolgd overzicht met den wenscli
dat Hoorn's Middenstand moge voort
gaan op den ingeslagen weg dat men
steeds ijvero voor hare belangen en
trachtte steeds meer en meer haar om
zet te verdubbelen, dat zij is en blijve
„de Koopstad" voor geheel West-Fries
land.
De jaren die achter haar liggen leg
gen getuigenis af van haar groei en
bloei. Moge dan ook in de toekomst
met dezelfde kracht, ja, met nog meer
kracht haar groei toenemen.
zekeren Zin hun autonome werking
bezitten, maar die toch steeds hun wer
king in onderlinge harmonie tot vol
making van het geheele organisme
moeten uitoefenen. In zulk een orga
nisme zijn het niet de afzonderlijke
cellen, waaruit het is opgebouwd, die
de eigen werking uitoefenen, maar de
groepen van alle die te samen de or
ganen vormen." Wanneer dit toepas
selijk is op de maatschappij in het al
gemeen, dan is het zeker toepasselijk
op een groot onderdeel daarvan, on
zen Middenstand. Do middenstanders
mogen al in verschillende bedrijven
hun levensonderhoud trachten te vin
den, de belangen dier bedrijven mo
gen schijnbaar eenigszins uiteenloopen
toch zullen zij voor de behartiging
hunner belangen beter hun werking
„in onderlinge harmonie tot volma
king van het geheele organisme uit
oefenen", dan ieder te trachten voor
zich afzonderlijk het doel te bereiken
En dan moge het waar zijn, dat het
materieele doel door een bedrijfsorga
nisatie nagestreefd door die organisa
tie misschien volkomen kan worden
bereikt en dat door do vorming van
nationale bonden inderdaad dikwerf
veel bereikt wordt, waar is het ook,
dat de standsorganisatie steeds hel
pend en verbindend kan optreden en
dat sommige zaken alléén bereikt kun
nen worden door de medewerking van
de standsorganisatie. Deze beheerschte
iiet geheele terrein en treedt vooral
voor alle bedrijfsorganisaties vertegen
woordigend op.
In de „Proeve van een beginsel en
werkprogram" door Dr. v. Beurden
lezen wij op bldz. 106 „Daarom heb
ben wij op de Standsorganisatie de
zorg gelegd en den last, met alle ge
paste middelen op de verwezenlijking
dier maatregelen en verlangens aan
te dringen bij de burgerlijke overheid
Te eerder hebben we' dit gedaan, om
dat wij overtuigd zijn, dat ook ten
aanzien van maatregelen, die slechts
eeen deel (vakorganisatie) van den
middenstand onmiddellijk raken de al-
genieene standsorganisatie veel krach
tiger 'drang op de Burgerlijke overheid
vermag uit te oefenen, dan aan een
kleinere groep van rechtstreeks be
trokkenen mogelijk is."
Het bestek van dit artikel laat niet
toe over dit belangrijk citaat veel uit
te weiden, trouwens het is zoo duide
lijk en klaar, dat dit veilig achterwe
ge kan blijven. Alleen moge de aan
dacht gevestigd worden op „veel
krachtiger drang op de burgerlijke
overheid", daar heirin voor do vakor
ganisatie werkelijk veel voordeel ge
legen is.
De R. K. Middenstand moet zich or-
ganiseeren in Stands- en Vakorgani
satie.
In Standsorganisatie voor het die
nen van .vooral 'da godsdienstige
zedelijke belangen en van de algemea-1
ne materieele belangen. Daarnaast ot-
ganiseeren zich de R. K. Bodrijfage-
nooten in R. K. Vakorganisaties, dia
als onderdeden van do Stands organi
satie lq beschouwen zijn en die daar
van een integrecrond deel vormen.
Het zal dan de plicht der Standsor
ganisatie zijn steeds helpend en voor
lichtend voor de vakorganisatie op te
treden en zóó zal de R. K. Midden
stand, in één geheel vereenigd, trach-1
ten zijn doel te bereiken „in onderlin
ge harmonie tot volmaking van het
geheele organisme." -**"
CH. FRENCKEN.
Oosterliout. Augustus 1921.
Er zijn in de Middenstandsorganisa
tie twee groote onderdeden, de stands
organisatie en de vakorganisatie: de
noodzakelijkheid van een verband
tusschen deze beide meer te belchten
is het doel van dit schrijven.
Eene uiteenzetting van wat onder
Stands- en onrer Vakorganisatie ver
staan wordt, moge hier veilig achter
wege blijven, daar verondersteld mag
worden, dat in Middenstandskringen
het onderscheid volledig bekend is.
Standsorganisatie en Vakorganisatie
zijn onderling zoo innig verwant, (lat
de Bisschoppen van Nederland niet
aarzelen den wenscli uit te spreken,
dat zij die lid zijn van de vakorgani
satie uit den 11. K. Middenstand zich
zullen aansluiten aan de standsorga-
hisatie en dit vooral om redenen van
«Ihischen aard.
De standsorganisatie, die den geheo-
len Middenstand omvat, behartigt op
een eerste plaats dc zedelijke belan
gen van den R. K. Middenstand, ter
wijl daarnaast ook do algemeene ma
terieele belangen door deze organisa
tie worden gediend. De Vakorganisa
tie daarentegen behartigt de speciale
belangen van ieder bedrijf en het
spreekt vanzelf, dat daar de materi
eele belangen geheel op den voor
grond treden, omdat dit het absolute
doel is dezer organisaties. Daardoor
wordt de wenscli der Bisschoppen, dat
alle middenstanders lid zullen zijn van
de R. K. Standsorganisatie volkomen
duidelijk en hebben wij, katholieken,
dien wenscli te volgen.
Dit zou voor ons reeds een overwe
gende reden móeten zijn, maar ook
het sociaal-economisch belang brengt
voor de R. K. Middenstanders, die in
de vakorganisatie zijn mede, dat zij
zich bij de standsorganisatie aanslui
ten.
Prof. Aeg'ènent zegt in zijn „Leer
boek der Socologie":
„Dc maatschappij heeft volgens de.
opvatting' der katholieke school liet
karakter van een organisme. Een or
ganisme is een geheel, dat bestaat uit
vele heterogene doelen, die ieder .hun
eig enbanen on eigen doel en dus in
AANBEVELEND.
BIJ
IOO kaars f 2.15. 32 en 50 kaars f I.
Van IS tot 50 kaars, peerworm, f I.—.
eenvoudig corset met prima
jarretels.
Voorradig in de maten
58 tot 68
zeer solied corset, speciaal fa
brikaat, v. corpulente figuren.
Verkrijgbaar in de maten
68 tot 90
het beste corset voor den laag-
sten prijs.
Voorradig in de maten
58 tot 76
maguifiquecorset, uitstekend
passend, met 6 jarretelles.
Voorradig in de maten
58 tot 80
mooi corset, solide stof
kleur rose.
Voorradig in de maten
58 tot 70
zen zwaar corset, met breeden
elastieken binnenband.
Voorradig in de maten
GS tot en met 90
Buiten deze hebben wij nog -een groote sorteering andere TWiLFIT
Corsetten, zoodafc wij de verzekering kunnen geven, voor elk figuur een
passend Corset in voorraad te hebben.
GROOTE COLLECTIE
Eenvoudige Corsetten tot maat 100 Sportcorsetien Reformcorsetton
Kindercorsetten Bustehouders Jarretelles Oktisbaleinen
Corsetveters.
na
