f 2.—
„ONS B-LA O5
ALKMAAR. -
Telefoon:
Een goed doekje.
Fa. J. ASJES Ez.
No. 2 ZANDBLAD a©cts
ÜCHAU
«tiCF
Vm PER PUTT BS VLAM
EINDHOVEN.
Het Congres voor Sociale verzekering.
BHH K-ilSSOeiAY§E
1 eh iff EiïZ 1534 eg«mrail»3
Kapitaal en Reserve f 19.500.OOO.—
Handel en Nijverheid
DE VSOOL.
„u begrijpt het niet, zei ze met ge
forceerde kalmte, maar u zou 't wel be
grijpen, al-s het Lynn was. u zou niet
Iers.
■.151 pi 1*1.9.30
i -.7
106
1*7
J/s
55
132
IC4
3»9 Vs
75
I 359
I r-r
399
rsA
'33
25
267
"72
IJii," U1'.
40—5.70, 2e
soorl J 3.10
90, wjtle üouf
ort f 12.8t
7 40 per 100
3.30—8.70,
lingen f 3.30,
le soort t' 3
:1e nep f 7.40
-7 40, uien
n f 3.20—5 90
roode kool,
-100 KG. gele
14.250 K.G.
aardappelen,
,G. 'gele nep,
)E,
gen
le
13 Oct.
F 77.40, uien
2 906, gele
kool f 2.50—:
.10, kroten
16, eigen liei-
f 6.10—6.30,
uwe aardappe-
f 3—3 60,
soort f 10.90
- per 100 st.;
bos.
i Oct. Uien
106.60, nep
-5.90, gele kool
-3.20, wortelen
<b
Oct. „De Een-
ipelen 133.95,
22.80, 2e srt.
0 SO—2 90, witte
kool f 1.10—3,
slabooiien f 6.80
4.20, kleine id.
lalion), 13 Oct.
appelen blauwe
703.85, kriel
groote gele uien
.803.20 per b.;
2526.50, '2e srt.
52 per 100 st;
gele kool f 1.20
504.25 per 100
10.5020, kleine
tuksslaboonen
15 K.G.); augur-
1 13 ct., grof 11
et. Q,. K. Markt-
mrdappelen bra-
f 1.60—2.05 per
0.90—1.46, witte
de kool f 1.60
groole gele vfleu.
f 1.35—1.50 per,
teiling. Spinaziio
andijvie IO/2 ct.
19.20 per zakje
ooi 10Va ct. per
r zakje; bloem-
,ukwortelen 16
iclen 7Va ct peff
per, K.G.ap-
postelein 10
ruilen 15 ct pes
l. per poaidsla
per k.g.snijbo»-
rooda kool P&ij
No. 309
ÏATLRDAG 15 OCTOBER 1921
NOORD
14e JAARGaNü
AGBLAD
Abonnementsprijs:
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar
Met Geïllustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger.
f 2 85
ADMIMSTRATJE No. 433
REDACTIE No 833
Advertentieprijs:
Van 1 5 regels f 1.25; elke regel meer f 0 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor
uitbetaling per plaatsing f 0.60
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 50Q,—, f 4QQ,—t 2Q0,—f 100,—, f 60,—, f 35,—, f 15,—.
Van ochtend vonden wij bij onze
post een blauw gekaft brochuurtje van
van veertig bladzijden, dat wij maar
meteen met een stevig woord bij onze
lezers èn lezeressen willen inleiden.
Ook lezeressen; 't gaat namelijk over
politiek, over ie aanstaande verkie
zingen; en ook de wouwen hebben
daarbij tegenwoordig als kiezeressen
direct belang.
Het boekje draagt tot t.tel: „Ge
wogen", is van de hand van den be
kenden Katholieken priester Paul
Goulmy en wil zijn een waarschuwing
en een aansporing om bij de aanstaan
de verkiezingen van 1922 een eens
gezinde, krachtige Katholieke partij te
vormen, omdat anders net landsbe
wind in handen zal vallen van dc
linkerzijde en vrijheidsbonders, soci
alisten en communisten onderling zul
len moeien uitvechten, hoe Nederland
zal worden geregeerd.
Nu heeft het boekje van den Wel-
Eerw. Heer Goulmy voor: 1ste dal
het zoo tijdig verschijnt en 2de dat het
uit propagandistisch oogpunt bijna uit
sluitend positief materiaal levert. Het
grootste deel van dit werkje rs n.ml.^
gebruikt om dc balans van het rnini-
sterie-Ruys de Beerenbrouck op IC
maken. Én wanneer men in den kern-
achtigen vorin, welke dezen schrijver
eigen is, ziet opgesomd, wat dit 4de
christelijke kabinet in drie jaren tijds
heeft tot. stand gebracht, dan moet
men eerbied voor zooveel gewichli-
gen arbeid gevoelen.
Ons trof vooral de wijze, waarop
deze schrijver de punten heeft behan
deld, waarop de tegenstanders bij de
komende verkiezingen hun voornaam
ste pijlen zullen richten, nml. het
bewind van den afgetreden Minister
van Financië% mr. de Vries en de
voortvarendheid van Minister Aalberse.
Na een korte beschrijving der schit
terende carrière van. mr. de Vries vóór
diens ministerschap, schrijft Paul
Goulmy:
„Wit dat nu zeggen, dat wij in mi
nister de Vries alles moeten loven
en niets mogen afkeuren? Wel neen!
Maar de kritiek moet een redelijke
wezen en rekening houden met aüe
omstandigheden, waarin deze Excel
lentie verkeerde.
Die omstandigheden nu waren zóó,
dat wellicht geen financiën-miniister
misschien mr. Treub met en na
Bei-tling uitgezonderd voor eene
taai stond als hij. Ik zeg: met en na
Bertling. Immers de linksche Ileeren
mogen niet vergeten, dat zij eenmaal
een minister van Financiën naar vo
ren schoven, die in Augustus 1914
onmiddellijk onder voogdij van mr.
.Treub kwam en daarna, zich incapabel
voelende, aftrad. Wij nemen dat hun
niet kwalijk, maar dan moeten zij ook
nu redenen willen^ hooren en niet alles
afkeuren. Bovendien mag niet verge
ten worden,, dat thans aan den minis
ter van. Financiën, mr. de Vries,
verweten wordt, wat iedereen zes jaar
lang, n.i. van 1914—1920 tot liet: uit
geven, alsof wij rijker waren geworden
in stede van armer. Immers het valt
nu wel niet meer te ontkennen, dat
de zoogenaamde welvaart dier jaren
niets anders was dan een schijnwel
vaart. Van af Augustus 1914 verarmde
de wereld, ook Nederland, eiken dag,
maar het scheen, alsof haar welvaart
toenam. Eerst sedert einde 1920 breekt
het besef van het tegendeel door en
mr. de Vries ondervond van de keil-
RMTÜÏGFABRiEK - ALKMAAR
GROOTE VOORRAAD
RIJTUIGEN en W^GEI^S
Levering onder garantie
Prijzen uiterst (aag
terende meenöigen de eerste gevol
gen."
En de velen niet enkel liberalen!
die op Minister Aalberse's voort
varendheid afgeven, als zou daaraan
het grootste deel der heerschende ma
laise moeien worden toegeschreven,
krijgen dit te hooren: „Velen zullen
zijn werkkracht waardeeren, maar de
producten daarvan niet bewonderen,
omdat zij n.i meenen, dat de Staat
le veel verzorgt, te veel regelt.Welnu.
tot hen zeg ik: op liet gebied van onze
arbeidswetgeving was een niet te mis
kennen achterstand, ten dee'e stagnatie
tengevolge van liet niet uitvoeren der
Talma-weltcn door iiet Ivabinet-Cort
van der Linden. Die achterstand dien
de ingehaald, die stagnatie moest op
houden. Eu vandaar dat onwillekeurig
eene cumulatie van wetgeveuclen en
uitvoerenden arbeid ontstond. Daarbij
kwam, dat 'smcnselien geest sedert
1914, vooral sedert 1918 niet weinig
veranderd was, en hoe men over dien
geest nu ook oordcele, hetzij men hein
prijze of lake, er moest gezorgd wor
den, dat het streven van dien nieuwen
geest binnen de perken van gezag en
orde lot een behoorlijk rcsulLaat le'.d-
de. Welnu, wanneer men niet deze
praktische overweging voor oogen het
werk van minister Aalberse beziet, dan
zal men ontwaren, dat hij aan dien
tijdgeest geofferd, maar er 'niet le veel
een geofferd Ijeeft. Meer nog, men
zal duidelijk zien, dat de minister met
de omstandigheden wel degelijk reke
ning heeft willen houden, ook als hij
daarvoor zijn plannen» ietwat wijzigen
moest,"
Ziedaar enkele zeer juisie opmer
kingen uit dit uitnemende hoekje.
Moge het spoedig in veie handen ko
men en dc enkele verschijning er van
een waarschuwing zijn voor onze poli
tieke voorvechters, dat de tijd der
verkiezingspropaganda is aangebroken;
dat er geen dag meer moet worden
uitgesteld.
Slotvergadering
In do slotvergadering van Woensdag
die om 2 uur begon gaven zich 14
debatters op, zoodat mot hst oog op
den beperkten tijd en omdat in deze
vergadering ook aan de orde moesten
komen do referaten over medische zorg
en voorzorg slechts vijf minuten konden
worden toegestaan.
Mejuffrouw GKROENEWEG uit haar.
afkoer en weerzin tegen den kinder
toeslag.
De heer HEPPELEK, een lid van de
moderne arbeidersbeweging, poqgt dé
loontheorie van Prof. Aengenont te be
strijden; spr. praat echter volslagen langs
het betoog van den pras-adviseur heen
en orakelt over do uitbuiting der werk
gevers. Spr. getuigt herhaaldelijk, dat
hij zal probeeron te eindigBn, maar kan
geen einde vinden. Ten slotte applau-
diseert do vergadering hem weg.
De heer POTHUIS bestrijdt ook hel
prae-advies van Prof. Aengenent en
vraagt, of prof. Aengenent het kapita
listisch sielsel behouden wil, ja'dan neen.
Hij vraagt verder, of prof. A. f 50 of
f 60 een rechtvaardig loon vindt.
De heer KBMPERS, burgemeester van
Harderwijk, zegtdat er een geheime
acctie gaande is tegen het vrouwenkies
recht en een niet geheime actie tegen
den acht-urigon arbeilsdag.
Mevr. W. WYNANDS—FRANCKEN
zegt, dat het standsargument beslist geen
gewicht in de schaal mag leggen bij het
toekennon van kindertoeslag. Zij weidt
verder uit over da slavernij van de
vrouw, die volgens het christelijk be
ginsel, onderdanig moet zijn aan den
man.
Mr. HEER,KENS TIHJSSEN erkent
eerstens dat er in het referaat van Mevr.
Boissevam-Pijnappel veel goede dingen
staan. Het bevat echter ook groote in
consequenties, zoo ten opzichte van het
Nisuw-Maltbusianisme, waarbij de prae-
adviseuse hinkt op twee gedachten. Zij
veroordeelt het en veroordeelt het niet,
De heer MTCIIIELSEN, voorzitter van
den Raad van Arbeid to Haarlem, rnaokl
een vergelijking tusschon de prao-advie-
-zen van Prof. Aengenent en Mevr. Bois
sevain. Hij spreekt van twee renpaarden,
die 1000 Meter draven. Twee honderd
meter lang blijven zo b:j elkaar; maar
na 200 M. ,»"b"] jjlifc niövu. Bois^ëvam R^aaiï"
en Prof. Aengenent draaft door. (<Groo-
te hilariteit.) Voortgaando betoogt spr.,
dat Prof. Aengenent veel moer voor
dsn arbeider in uitzicht stolt dan mevr.
Boissevain. Hij bestrijdt vèiiïer verschil
lende zinsneden uit het beioog van mevr.
Boissevain.
De heer VAN DER MEER brioogt
dat het do plicht van het grootbedrijf
is georganiseerd de groote gezinnon to
hulp te komen.
Dr. SCHUTTE, Directeur Vin den Ge
neeskundigen Dienst in Utrecht, bestrijdt
liet prae-advies van Mevr. Boissevain
op verschillende gronden. Het groote ge
zin, dat in behoeftige omstandigheden
verkeert, moot zich zelf maar redden,
aldus mevr. Boissevain. Neen, aldus de
bater, de praetijk wijst uit dat er werke
lijk wat anders gebeuren moet: Er moet
steun verleend worden. En diésteun
wordt, dat heeft do praetijk aan spr.
getoond, absoluut niet als 'neerdrukkend
gevoeld.. Geef do g rooie gezinnen moer
ruimte, meer licht, meer voeling, moer
loon en de sterfte, zal dalen.
De heer DEKICER, voorzitter van het
Aig. Ned. Vakverbond, maakt enkele op
merkingen naar aanleiding van het prae-
advies van Prof. Aengenent. Hij betoogt,
dat het loon gedrukt wordt doer liet
kinderioesiagst bel en daartegen verzet
spr. zich als vakveresnigingsmsn.
De heer NOORDIIOF betoogt, dat van
kindertoeslag wei d"g lijk loondruk ii te
vreezen. Met buitengewone heftigheid
zegt spr. vorder, dat wij de trusts moeten
gaan kapot maken, waarbij hij blijkbaar
vooral de firma Philips op liet oog
heeft. Spr. wekt den indruk, doorzijn
geweldig armgezwaai, met die ka.potma-
kerij al bezig te zijn.
I)o heer KRUITHOF verschijnt op 't
spreekgestoelte. Er heeree.lit eonig ru
moer. Toch komt de heer Kruithof rus
tig aan het woord en bestrijdt enkele
punten uit het betoog van mevr. Bois-
sevaiit. Als vporzitter van het Cari-tdijk
Nationaal Vakverbond verklaart spr. zich
vóór kindertoeslag. Ais z:jn tijd (5 mi
nuien) om is en de voorzitter he n daar
aan herinnert, getuigt sp'. met vel na
druk dat hij Christen is en dos gehoor
zaam aan de leid ng. Ilij zd dis, al had
hij nog veel te zsgg m, onmi Idelüj k ein-
dben. (Geiich).
Congres soc. v.erzeke, mg.
Dc heer PEEDOK zogt, dat als er
een fijks-kindertoes'ag moet komen doze
niet alleen- aan icontrekkendon, maar aan
icderemi meet wordsn gegeven. Spr. zet
een vijftal stollingen op, waarmede hij
do ongewonscl-tneiid der instelling van
een kindertoeslag-fonds li co i aan- te teo-
ïsen.
In een dezer stellingen beweert spr.
dat het instellen' van een rijkskindertóe-
slagfends de grondslag is van het com
munisme- of Van de gereglementeerde-
slavernij.
IDe repbliehcn.
Op den bodem van alle politieke en
sociale, vraagstukken ligt de theologie
d.i. de levensbeschouwing die men is
toegedaan, aldus leidt prof. AENGE
NENT zijn verdediging in.
Als echter iets is komen va-1 te i t ian
op dit congres, dan is het wel het groot
verschil vsn levensbeschouwing en dat
maakt dat men zoo moeilijk tot overcon-
stqmmicg zal komen. Op de eerst: pilot:
is dit -gebleken uit h -tgeen de heer.
Pct'.ijïs Jieoit gevraagd. Cnler een
rechtvaardig icon ver. tiat- men 'datgene
wat. een arbeider toekomt ooi behoorlijk
te kunnen leven. Hoeveel, dat is in cij
fers .-uitgedrukt kan spr. niet zeggen,
u-N, ook da heer Pothuis kaïn dat niet,
"dok -fiigf al zon men leven in o m cnl-
tdctivistischen staat.
Het spijt spr. dat niemand der de
baters hem heeft aangevallen op 'een der
vijf stellingen die door ham zij:i ont
wikkeld, alleen heeft hij vernomen dat
een kindertoeslag hot grondtoon zal druk
ken, maar conig bewijs hooft hij daar
van niet vernomen. Zeer Msrscht merkte
de praeadviseur.de hoer Dekker op, dat
aan het stelsel van kindertoeslag toch
niet inhaerent is, dat de Lonen worden
gedrukt, al zou een categorie van werk
gevers er co'.c misbruik van maken.
Spr. begrijpt niet dat de mannen van
het N. V. V. en da moderne vakbewe
ging hier komen beweren, dat zij ta
zwak zuilen blijken om het grondtoon op
peil ie iionlen. Op grond van de fei
ten heeft spil-, in zijn referaat een ge
zin van 2 of 3 kinderen aangenomen.
Vroeger waren de verhoudingsgetallen
anders en spr. kan het niet hclpc-h dat
die getallen veranderen.
Het rapport van den R. If. Centraion
P.aad van Bedrijven dat d or den heer
N ordhof in debat is gebracht, houdt in
punt 7 iets anders in dan debater inosnt
en het behooit in het, geheel niet be
treurd te worden dat hot punt niet
werd aangenomen.
Met liet uitsnreken der hoop dat ook
lit congres zi;ii mogen bijdragen om een
goede regeling .Je treffen in deze moei
lijke materie eindigde de Zoereerw. re
ferent zijn vaak dcor bijvalsbetuiging
onderbroken pleidooi. 0
Mevr. £OI£SEVAÏN-PYN.APPEL be
schouwt het werk van de vrouw Lel huis
als haar eigenlijke taak.
Kacsfcor ALKMAAR BREEDSTRAAT 1ï
GarrespsndonSschap HOORN GROOTE NOORD Ü40
Direct.: K. VAN NiENES Jr.
Os-euSieSsra, Beposïüo's, £Lan- eit Verkoop van ElfecScn.
ALLE BANKZAKEN.
Spr. beschouwt het voorts ais een recht
van de-vrouw, om, wanneer zij. van oor
deel is, dat er geen kinderen, ter -we
reld moeten komen, het ter wereld ko
men van kinderen tegen te gaan.
Kindertoeslag beschouwt zij als een
ramp voor de samenleving.
Zij houdt vol dat de steunverloening
verslapt. Mensohen, die eenmaal steun
genie en, steunen daar op, zij 'verslappen,
zij be effen niet meer hun verplichting
om voor zich zelf te zorgen.
Niet doc r'hulp op lo.»n in aar doo ver
betering van de maatschappelijke toe
standen moet cr redding komen.
Inmiddels was de vergadering tot
een ICO personen- gedund, toon
op
Medische zorg en voorzorg
aan dc orde kwamen.
Dr. P. H. VAN EDEN leidde dit on
derwerp als volgt in.'
Hij stelt de volgen-dc vragen: ie. Wat
is in geneeskundig oogpunt in de sociale
verzekering gewenscht? 2e. Op welke wij
ze behoort belgeen ;wenschelijk geacht
is,, uitgevoerd te worden? Op medische
Trond-eh, zoo betoogde in lei-der moet elke
toeneming van bel getal der verzekerden
wordfcn toegejuicht. De opleiding van den
geneesheer voor de laak. die hij bij de uit
voering, der sociale verzekering, le verv-u 1-
en heeft, laat Volgens inlekk-r nog veel te
wenschen over. Ted b'1 hoeve der sociale
""verzekering $pu .e^i uitbreiding kunnen
gebracht worden ib hel les program der
universiteit-en.
Wat de geneeskundige uitvoering der
ongevallenverzekering betreft, slaat ons
land aan.de spits, hoewel het volmaakte
nog niet bereik! is. Vele verzekerden loo-
nen m-eer belangstelling in het bedrag der
rente dan in het herstel cn zoolang dal het
geval blijft, zal bet vertrouwen., lusschen
patient en arts daar schade van ondervin
den.
Aan bet slot van zijn pracadvies stelt
inleider de vraag of niet een algemeene
Geneeskundige Dienst, losgemaakt van de
verzokermgslioham-en, zou kunnen wor
den tot stand gebracht. Het geneeskundig
element toch is. volgens spr. aan het Mi
nisterie schaars om niet te- zeggen, in 't
geheel niet vertegenwoordigd. Een afzon
derlijke Medische Dienst zou aan het De
partement medische voorlichting kunnen
geven, die in veel gevallen van groot
voordeel zou zijn.
Verschillende stommen gingen op om
de behandeling van dit punt niet verder
voort le zeiten daar zij wegens deii wei
nig beschikbaren tijd slechts zeer opper
vlakkig kan zijn. Slechts drie debaters
hadden zich evenwel opgegeven en het
bestuur besloot daarom de vergadering
nog een uur voorl le zeilen.
De heer DTJYS, die hierop het eerst
bel woord, verkreeg bestreed de cijfers
van den beer Postkuma aangaande de-
kosten der administratie, van particuliere
fondsen en de Rijksverzekeringsbank, Spr.
noemde het ontoelaatbaar dat de heer
Poslhuana de cijfers van beide instellingen
naast elkaar ze lie, wijl de Rijksverzeke
ringsbank geheel ander werk doet dan de
instellingen van den heer Poslhuma. Geen
enlkel orgaan betoogde hij in ons land is
le vergelijken met de Land- en Tuinbouw
Onderlinge.
Dr. KORTEWEG betoogt ook dat de
geneeskundige dienst builen de politiek
moet blijven. De bestrijding van de tuber
culose is opgedragen aan 3 inspecteurs,
die geen geneeskundigen chef hebben. Zij
staan rechtstreeks onder liet Ministerie.
Spr. vindt" dat een groole fout.
Dr. Hefting, voorzitter van den Verze
keringsraad in Arnhem, drukt er zijn spijt
•over ui f, dat de Hooge Raad van Arbeid
niet besloten heeft over te gaan tol in
voering van de Ziektewet, die klaar voor
ons ligt. Wij moeten ons niet tevreden
stellen, aldus spr. mei een wissel op1 de
toekomst, dus een afzonderlijk Departe
ment van Volksgezondheid of een afzon
derlijke afdeeling, maar bouwen op wat
we hebben.
Door de beide praead-vkeurs werd hier
op kort van repliek gediend.
Sluiting van 't Congres.
De voorz. Mr. WERKER, drukt er iijn
spijl over uit, dat het laatste onderwerp
zeer onvoldoende is kunnen behandeld
worden.
800 personen hebben aan dit Congres
deelgenomen
Zeer velen' vertegenwoordigden belang
rijke gro-epen uit ons' volksleven.
Spr dankt nog minister Aalberse vóór
zijn aanwezigheid o.p den eersten cfag,
ook bij het nxeer gezellig samenzijn aan
liet diner
Het bestuur houdt zichvan één zaak
overtuigd, namelijk, da' het in de 'keuze
-der prae-adviseurs bijzonder geslaagd is.
Een hartelijk woord van daitk richl hij
daarom tot de dames en hceren, die als
inleiders hebben willen optreden.
49 personen hebben op dit Congres bel
woord gevoerd.
Een. chaos van meeningen 'is naar voren
gekomen. Maar hetvas nöodig, dat deze
zaak eens voor het forum der publieke
opinie werd gebracht.
Er niag veel verschil van meening, er mag
belangenstrijd zijn, toch is het mogelijk
geweest de dingen zakelijk te bespreken,
zonder dat de golven over de keerdam-
men geslagen zijn.
Spr. hoopt dat dit Congres een nuttig
resklu moge leveren voor het Noderland-
scbe volk (Applaus).
Dr. VAN EDEN bracht nog fader in
stemming hulde aan den voorzitter voor
zijn leiding
Daarna slöol de Voorzitter dit Congres.
EÉN MOOIE OPDRACHT.
Aan de N.V. Hollandsche Constructie**
werkplaatsen te Leiden heeft, voVrens het
„Vad.", de regeering van LéMarfd opge-
dagen, de herstelling van 'de snoorweg-
oever-verhindir.g over de Aa b:' ÏTl&cr-
bingshof op circa 15 K.'MVan R ga
Aan de herstelling van dep onderbouw
is reeds -begonnen. De bovenbouw, hes-aat
uit 6 vaste bruggen van circa 45 M.
spanning elk cn een electrische dra uhrug
van 26 M. Van herstel van de tijdens
den oorlog opgeblazen bruggen is afge
zien.
FEUILLETON.
25.
triompheerend, maar dat reeds angstig
uuziet naar het onvermijdelijke einde
De^ een of andere „vriend van de fa
milie neemt dan in den regel de hon
neurs waar. De .bezoekers worden be-
rnet 8r'ezelige bijzonderheden en
IJselijke beschrijvingen der- worstelende
ziel, die haar kluisters verbroken heeft.
Men vertelt ons, hoe de anderen „er
onder zijn, toen ten laatste de zeilen
waren gespannen voor de reis, die op
i'e®n kaart ter wereld staat aangegeven.
In de donker gemaakte kamer, waar Zoo stram als een soldaat onder
Roman door MYRTLE REED.
Vertaald uit het Engeisch door Hen
riëtte v. d. Waarden.
De Wanklank.
tante Peace lag, stond Iris van aange
zicht tot aangezicht met de grootste
smart in haar leven. Was dit dan het
einde Was alles nu voorbij Koud als
sneeuw, als onbarmhartig marmer
grijnsde de Dood Iris tegen, zooals ze
daar stond met die stomme vraag op de
lippen. Voorzichtig raakte zij het was-
sen gezicht aan.
De vurige vlammen brandden daar
n,et meer de koorts was verdwenen.
Door het huis klonken aanhoudend
(Nempte voetstappen. Van al de ellen
/•die de Dood onmiddellijk meebrengt
ratv ,?in^el°oze processie, die „sym-
1komt betuigen, die komen vra-
Li e °°k '1U'P kunnen bieden, haast
ergste. Oppervlakkige kennissen,
liet
kén fiiA 'ernauwernood °groet, verbre-
ko'mt palen als de Overwinnaar
Ai.' ,'iet bioote nieuwsgierigheid,
of?e besten van ons beheerscht,
- et 'even, van het oogenblik nog
commando, stond Dokter Brfhkerhoff
in de hall.
„Neen, Mevrouw, zei hij dan, Ukunt
mets doen, er is voor alies gezorgd, ik
zal Mevrouw Irving en Miss Temple zeg
gen, dat U er geweest is. Ja, we ver
wachtten het wei. Ze stierf kalm zon
der pijn. Morgen om vier uur.
Dan weer Dank U, u kunt. werkelijk
niets dóe% maar het is hee! vriendelijk
van u. De dames zullen dankbaar zijn
voor uw medegevoel. Wie moet ik zeg
gen dat er geweest is
„Iris, smeekte Margaret, ga nu mee.
Het meisje schrikte op.
„Ik kan niet, antwoordde ze dof."
„Je meet meegaan, lief kind.— kom
in tnij'n' kamer."
Tegen haar wil liet Iris zich meevoe
ren. Slechts oppervlakkige ontroering
wordt verlicht door tranen. Het is de
ziel, die weent, als de smart, in grijze
kleederen gehuld, daar zwijgend bin
nentreedt met het voornemen te blij-J toelaten, dat ik van hem scheidde, ais
ven. Maar men verbergt het, zooals de j Lynn daar neer lag, in plaats van tante
Spartaan de bloedende wonde in zijn Peace, stoor mij dus niet meer.
borst verborg.
„Lief kind, zei Margaret, mijn hart
doet pijn om jou."
„Zij was alles, wat ik had", fluisterde
Iris."
„Maar niet alles wat jé hebt. Lynn en
ik en Dokter Brinkerhoff wij moeten
wat voor je zijn.
„Hebt u wel eens geleden om iemand,
die stierf vroeg Iris, met haar wanhopi
ge oogen op Margaret gevestigd.
De oudere vrouw schrok voor deze
vraag terug. Ze wilde huichelen, maar
men veinst niet in tegenwoordigheid
van den dood.
„Niet zooals jij lijd, antwoordde zij
mijn moeder brak mijn hart. Ze scheid
de mij van den man, dien ik liefhad
en dwong mij een ander te trouwen,
dien ik alleen achtte. Toen mijn echtge
noot stierf was ik vrij maar het was
te laat. Toen mijn moeder stierf
stierf zij zonder vergiffenis.
„Dan begrijpt u het ook niet."
„Jawel, Iris, ik begrijp het." Bedenk
toch, dat ik haar óók lief had.
„Stel u eens voor, dat het Lynn was?'
„Lynn riep Margaret, met witte
'lippen. Lynn Groote God, neen
iris lachte hysterisch.
Zij ging weer ter'ug naar de donkere
kamer, en sloot de deur.
Lynn doorkruiste doelloos de gangen.
Den heelen tijd had hij den afkeer van
een jong, gezond mensch gevoeld voor
ouden en zieken. Hij was onbewogen, al
leen deed de zwoele atmosfeer in het
doodenhuis hem af en toe sidderen. Hij
wou dat het maar voorbij was.
Hij voelde een vreemde verwijdering
van zijn moeder. Haar oogen waren
rood, en, echt mannelijk, was hij bang
voor tranen. Ook tusschen Dokter
Brinkerhoff en hem was een diepe kloof.
Zijn vingers jeukten om viool te spe
len, maar hij kon niet studeeren. Het
zou tante Peace nu niet storen, maar het
paste niet bij de situatie.
Bijtden Dokter gaan studeeren viel
ook buiten beschouwing.
Hij glimlachte bij de gedachte aan
de praatjes, die zich als een loopend
vuurtje door Oost-Lancaster zouden
verspreiden, als hij het waagde daar te
gaan spelen.
Maar b'ij Herr Kaufmann Zijn ge
zicht helderde op, en met een karakteri
stieke impulsie haastte hij zich naar be
neden.
Dokter Brinkerhoff stond nog in de
hal!, misschien een beetje vermoeid,
maar de kalmte was als een masker voor
zijn geziekt gespannen, 't Viel Lynn op,
hoezeer hij was veranderd.
„Mijnheer Irving, zei hij schor, gaat
u uit
„Ja, antwoordde Lynn, naar Herr
Kaufmann. Ik kan hier niets doen,voeg
de hij er verontschuldigend bij.
„Neen, zuchtte de dokter, niemand
kan hier.nog iets doen, maar wacht een
oogenblik.
„Ja?" antwoordde Lynn op vragen-
den toon. Hebt u een boodschap
„Het is mijn boodschap, zei de dokter
waardig." Zeg hem, dat er nog geen
muziek is voor morgen en dat ik
hoop dat hij korrit. Denk er om
er bij te voegen, dat ik het vraag.
„Ik zal het woordelijk overbrengen."
Lynn verwijderde zich kalm van het
huis, ofschoon de buitenlucht, die hem
tegenkwam en het gras onder zijn voe
ten de gedruktheid van hem wegnam
en hem- vooruitdreef.
Dokter Brinkerhoff keek hem na met
vochtige oogen. Een onoverkomelijke
kloof van jaren scheidde hem en Lynn-
een onmetelijke golf, die geen macht ter
wereld kon doen verdwijnen. O, ais ik
alles eens op nieuw kon doen, zei de
dokter tot zich zelf, als ik mijn verlo
ren jeugd terug had en als ik niet
bang was geweest, dan zou alles er nu
anders uitgezien hebben.
Margaret zag hem gaan, van uit haai
raam boven, en ze voelde een beklem
ming in haar hart, alsof er onbarmhar
tig een ijzeren band om gelegd wercT.
Toen ging er een zucht van v -heining
door .haar heen, omdat het tante
Peace was en niet Lynn.
Iris had hem ook het huis zien verla
ten, ze bemerkte, dat hii bij was weg te
komen dat alleen de vorm hem be
lette door het hui? te holten en ie flui
ten, zooals zijn gewoonte w<?,3. Vr.n
het begin af 'had ze geweten, -dat. het
hem niet aandeed.
„Hij heeft geen hart,,zei ze tot zich
zelf. Hij is zoo koud ais ate tante
Peace nu is.
Een verfijnde pijniging hield het
meisje meedoogenloos omvangen. Vr.r.g
gevoelde zij dat er ééns een verandering
moest komen, dat het niet altijd
zoo voort kon duren. Eens moest h'et
ophouden, en iedere, vlaag van droef
heid zou haar minder pijn gaan doen.
Met een zeldzame nauwkeurigheid wist
ze ook dat niets ter wereld ooit meer het
zelfde zou zijn dat ze de scheidslijn
overschreden had. Men bereikt haar,
als een luchthartig kind en els men
haar overschreden heeft is men een
vrouw.
(V/ordt vervolgd A
