,ONS' BLAP3' P" BUITENLAND. BINNENLAND MAANDAG 17 OCTOBER 1921 14e JAARGANG De voikstemmmg veroordeeld &m. iyiTEML. BERIOSIfES. IfERRIE ONDER DE ANAR- CHISTEN. DE VSOOL. No. 310 NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD Abonnementsprijs Per kwartaal voor Alkmaarf 2. Voor buiten Alkmaarf 2 85 Met Geïllustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger. Bureau: IHQF 6, ALKMAAR. - Telefoon r1dACT1ERNo!E633" 433 Advertentieprijs: Van 1 5 regels f 1.25; elke regel meer f 0 25; Reclames per regel f 0.75; Ru wiek „Vraag en aanbot" bijvoor uitbetaling pei plaat; ng f 0.60. Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—. f 4QO,—f 2QQ,—f 1QQ,—, f 60,—f 3b,—, f 15,—, Opiper-Silezië zal dus verdeeld worden. Hoewel de uitspraak van den Oppersten Raad nog- niet gepubliceerd is, staat het feit vast; ook de wijze, waarop de verdee- ing zal geschieden. En over dat laatste villen wij een enkel woord zeggen.^ In de Durtsöhe bladen vinden wij een belangrijke mededeeling, welke het pers- oureau te Genève let nu toe niet wereld kundig heeft gemaakt, n.m. de molivee- ring van de Commissie van Vier uit den Volken'hondsraad, welke het advies over de verdeeling van Opper-Silezië heeft vastgesteld, een advies, dat ten slotte de fresli&sing zal worden. In deze motiveering worden nogmaals 4e moeilijkheden opgesomd, welike aan de verdeeling verhonden waren, moeilijk- beden voornamelijk hierdoor ontstaan, dat jn zeer talrijke, dicht bevolkte districten «en gemengde bevolking van Duitschers en Polen dooreen leeft. „Het was niet mogelijk, zegt de Com missie van Vier, een grenslün vast te stellen, die niet op Poóïsch gebied een aantal mensöken liet, die voor Duitsch- land hadden gestemd* en op Duitsch ge bied personen, die voor Polen hadden ge stemd. Alles wat de Raa-d ken doen, was te Jr ach teil deze gevallen tot een minimum le bepeiiken, door zich zoo nauwkeurig mogelijk te hou-den aan. de lijn, getrokken door het resultaat van de volksstemming. „Een grenslijn aldus getrokken, moest streken van elkaar scheiden, d'-e van in dustrieel standipunt nauw met elkaar ver bonden en van elkaar afhankelijk zijn. Zoo'n nieuwe grens in zoo'n streek, die zich economisch ontwikkeld heeft onder het zelfde politieke en induslrieele regi me, zou de ncodlottigsle gevolgen kun nen hebben aan deze en gene zijde van de grens.'' Zooals men weet is er nu «en lijn ge lrokken, die streken met overwegend Duitsche bevolking aan Duitschland en met overwegend Poolsche bevolking aan Polen géSft. Bleef over een gebied met gemengde bevolking en de moeilijkheid om in de gehcele streek een aanpassing van de minderheden aan den nieuwen loestapd.le bevorderen. Ho oolossing werd gevonden in do nslelling van 'n internationale commissie welke boven de partijen zal staan. He /oteenrle maatregelen'wórden voorgesteld „Voor een tijdruimte van ^érsclnlten- ien duur voor de belangrijkste ge tallen tot vijftien jaar een reeks /an verdragen te sluiten voor een on- aartijrliee en re"htvaardine regeling van iet spoorwegwezen, de waterwerken, de dectriciteitswerken, vcor het opheffen der douanerechten op vele artikelen, waaronder kool en zink, voor het hand haven van de Duitsriie mark als wettig betaalmiddel in de aan Polen toegewe ien gebieden. De Baad heeft- bet aan nemen van dit plan aanbevolen, tege- iik met waarborgen voor de bescher ming van nationale minderheden, over tuigd da1 dit eon belangrijke aanvulling is voor het oprichten van eon poli tieke grens. Op deze wij zo en alleen op deze wijze is het mogelijk zooveel moceljjk rekening te houden met de po litieke weuschen der bewoners en tege lijkertijd het instandhouden van een eco- nomischen blcei van het land te waar borgen." Hiermede is het instituut van de volksstemming veroordeeld, althans als beslissende factor. De Raad van den Vol kenbond zegt het zelf met evenveel ^oorden, waar wij in de motiveering ran bet besluit orer Opper-Silezië lezen: „De Raad kwam. tot de overtuiging ■Jat de quaestie niet opgelost kon woe ien, indien men de grens had getrok ken, alleen rekening houdende met de volksstemming of den economi- schen toestand of met een. compromis van "beide. Zonder andere voorwaarden zou deze noodlottig geworden zijn." De volksstemming is een grof mid del, waarbij de helft-plus-één beslist en de rechten van een dikwijls toe vallige minderheid schromelijk worden verwaarloosd. De uitspraak van den Volkenbondsraad is geen compliment voor de heeren, die het Vredesver drag van Versailles in elkaar zetten, waarbij de „volksstemming" op iedere bladzijde wordt genoemd. De volksstemming is een grof, on deugdelijk, ondemocratisch middel om bij nationale of internationale proble men een afdoende oplossing (e bren gen. Dat heeft de uitspraak over Op per-Silezië ons geleerd. ippsr-Silizië, De Gezantenraad beeft de door den Vol- kenbondsraad voorgestelde grenslijn in Op- per-Silezië en de aanbevolen economische overeenkomst tusschen Duitschland cn Po len goedgekeurd. De Gezantenraad zal beden, Maandag, bijeenkomen, om de uitvoeringsbepalingen van de beslissing nopens O.-S. vast te stel len. Denzelféen dag zal daarvan kennis wor den gegeven aan Duitschiland en Polen, die zullen worden uitgenoodigd gevolmachtig den aan te wijzen om over de aanbevolen economische overeenkomst te onderhande len. Nader werd uit Parijs gemeld: Ten gevolge van de goedkeuring door Engeland van het Fransche voorstel, zal de Gezantenraad worden belast met net omzetten van de aanbeveling van dén Op persten Raad, wiens gemachtigde vertegen woordiger hij is, in een beslissing. Hij zal zorg dragen voor de bekendmaking er van aan de regeeringen van Berlijn en War schau, en aan de geallieerde regeering te Oppeln en ten slotte de maatregelen vast: stellen om er de uitvoering van te verze-- keren. De Gezantenraad zal met dat doel 15 October om half 5 zijn samengekomen. Mis&cliién kan bij 'het niet in één vergade ring af. De bescheiden nopens de oplossing* die door den Volkenbondsraad wordt aan bevolen, zouden Zondagavond of Maandag worden gepubliceerd. De houdtog van Engeland. Na%et verslag van BaÜöur, heeft de En- gelsC'he re.geering onmiddellijk en zonder' voorbehoud het advies van den Raad van den Volkenbond" aangenomen. De Engel- sche regeering aanvaardt niet alleen den. voorgestelden grensloop, maar ook de eco nomische raadgeving, die de genoemde raad daaraan heeft toegevoegd. De Engel- sche ministers hebben tegenover Balfour hun tevredenheid betuigd over het te Ge nève verrichte werk. In een onderhoud met journalisten beeft Balfour Zaterdag gezegd: De geruchten, dat de leden van den Volkenbondsraad die .de beslissing nopens O.-S. hebben voorbe reid, trekpoppen van hun. regeeringen zijn geweest, is ten eenenmale onjuist. Als Duitschland en Polen zicli redelijk gedragen, zal de beslissing stellig voor bei de landen voordeelig blijken. Balfour zou het een zelfmoord-politiek vinden, als Duitschland tracht de regeling te doen mis lukken. Gedurende een tijdperk van vijftien jaar zullen omvangrijke voorzorgen wor den geLroffen om de onderscheidene belan gen te waarborgen. De sporen, mijnen, hoogovens en fabrieken zullen onder de huidige eigenaars blijven en het Duitsche geld zal'gedurende vijftien jaar wettelijk betaalmiddel in het Poolsche gebied blij ven. Balfour uitte ten slotte de hoop, dat bet Duitsche en het Poolsche volk de bepalin gen van het ontworpen economisch ver drag stipt en trouw zullen nakomen. De houding van Polen. Ofschoon volgens de berichten uit Ge nève de beslissing van den Volkenbond voor Polen moeilijk zal zijn om aan te ne men, omdat zij geen rekening houdt met de billijke eischen en verlangens der Po- 11heeft de Poolsche regeering, aldus wordt uit Warschau gemekt,trouw zich houdende aan haar beloften,, besloten, mei- alle zelfverloochening alles in liet weck te stellen om de beslissing te doen eerbiedi gen en de ontevreden openbare meening tot kalmte te brengen. De stemming der Duitschers. De bevolking van Opper-Silezië schijnt uiterst opgewonden. Indien mén den cor respondent van het „Acht Uhr Abendblalt"- mag gelooven, looiden de handelsreizigers van Duitsche handelsfirma's hun klanten af om geld voor geleverde waren te onl-. vangen. Talrijke firma's hebben reeds aan hun Opper-Silezische klanten verklaard dat zij, gezien de groole onzekerheid, niet lan ger aan Opper-Silezië kunnen leveren. De meeste winkels zijn uitverkocht Dit geldt voornanielijk voor de levensmiddelen/aken. Sinds Dinsdag heeft de bevolking opge kocht wat er te koopen viel. De prijken siijgen dan ook voortdurend". Uit het industriegebied ziin ophieuw talrij ke Duitschers gevlucht. De treinen die nu iil de richting van Duitschland vertrekken, zijn overvol. De pasbureaux worden -letter lijk bestormd. Ditzelfde, geldt-voor de ban ken en spaarbanken. Poolsch geld wordt van huis tol huis 'aangeboden. In Opper-Silezië gelooft men ondanks alles dat het besluit van Genève niet van blijvend-en aard kan zijn. Vertegenwoordi gers van de groote ondernemingen uit het industriegebied zijn beden naar Oppeln gereisd om het standpunt der arbeiders aan de Entente-commissie uiteen te zet ten. De houding der Poolsche bevolking is uiterst gereserveerd. Bezettingstroepen staan gereed om bij elk incident onmid dellijk handelend te kunnen optreden. Pa trouilles trekken door de straten der ste den. Overal moeien voorbijgangers zich kgilkueeren. Aan de Poolsche grenzen zijn troepen gesignaleerd. O 'eral doen de gehichten van een nieuwen aanslag de ronde. Te Myslow'!l!z,- Pless en Rybnik waait reeds de Poolsche vlag. Betooginge n. Te Breslau zijn twee reusachtige bctoo- giiigen ten gunste van Opper-Silezië ge houden. Volgens de bladen 'hebben hon derdduizenden deelnemers plechtig legen de aangekondigde verdeeling van O.pper- Sjlezië geprotesteerd. Loebe, de voorzitter van den Rijksdag, zo» het woord voeren! Hij was echter verhinderd en in zijn plaats sprak namens de sociaal-democra ten het lid van den rijksdag Okansiky uil Kallowilz. Voor de Duitsche volkspartij sprak de heer von Mintze, gewezen slaafs-^ sécretMïjs hij het département van huilen- land scheezaken. Deze'wees op de vrecsb- lijke gevolgen welke de verdeeling van liet Opper-Silezische industriegebied voor Op per-Silezië zelf zou' bet eek enen. Vertier voerden nog het woord ds. Möihring, namens de democraten, geheim raad Helfritz, van de. Duitsoh-nalionaïen en het lid van den Rijksdag von Rbein- haben, van de Duitsche volkspartij.' Deze zeide, dat op 20 Maart niemand voor dé verdeeling van Opper-Silezië lièeft gestemd ma ar wel voor aansluiting bij Polen". Een nieuwe volksstemming zou over bet al of niet verdeden van het gebied moeien worden gehouden. Op de vraag, „wilt ge Opper-Silezië verdeeld zien?" zou heel Op per-Silezië ontkennend antwoorden. Ten slotte sprak bel lid van den Rijksdag dr. Henschel van het centrum, lie wees op ,d.e ongekende onrechtvaardigheid om aan •de sleden KaltowiiLz en Köiijg&hültc, waar onderscheidenlijk S5 en 75 pet. van de [bevolking voor Öuïtséhland hebben ge stemd, het vecht op zelfbeschikking le ontnemen. Met algemeene stemmen wérd eindelijk een motie aangenomen, waarin wordt verklaard, dat de beslissing van den Vol kenbond sraad een onmogelijken loesland schept. HET BURGEN-LAND. Veertien dagen na de ontruiming van het Burgentend zal !e. Weenen een confe rentie van Oostenrijk sohe en Hongaarsclie gedelegeerden plaats vinden ter regelilaig van de hangende vraagstukken. De voor naamste kwestie as op welike wijze Oosten rijk de zich in het Burgentend bevindende Hongaarsclie staatsbezit tingen zal betalen. De waarde van deze bezittingen -wordl op 32 liiLItjard kronen geschat. Volgens de bladen hebben K-ongaa-rsche vrijcorpsen bij de mijnen te Neuenfcldt ge tracht op ie rukken. Zij werden door sterké troepen verdreven, 's Avonds trok een vijandelijke patrouille legen Asmek op, en ondernam tegen middernacht een aan val, die eveneens werd •teruggeslagen. Ook uit andere plaatsen meldt men schermut selingen. met Hongaarsche bandieten. Naar de Arbeiler Zeétung uU Wilner Neiistadt, verneemt zijn de Oosten-rijiksche formaties dermate versterkt, dat men niet 'hoeft ie vree zen' vooreen aanval op Wie ner. Neustadl door Hongaarscilie bandieten. De stad as, 21 aar blijkt uit een oproep van den burgemeester, in staat Vén verdediigóng gestelek Hé bevolking wordt opgeroepen, de mHiteire maal regelen te ondersteunen. RUSLAND EN POLEN. De onderhandelingen tusschen Dombs'ki en Karachaai over de punten van geschiil tusschen Rusland en Polen nemen e'en gunstig verloop. De PooJsrche regeering zal onantiddeilijk. de eerste storting in goud in ontvangt kunnen nemen van het bedrag, dat hel iinaelaal 'van Riga aan Polen beeft, toegekend-. Daartegenover belooft de Poo.l- scflxe ïTigccriaig zekere personen, dse door de sowjel-rcgcering van kuiperijen ten gun ste der verwezenlijking van bet program van Sawiaiikof en Pelljoera worden be- schnJ'drLgd, uit bet land te zetten. Als ge volg yan deze gunstige regeling komt udt Moskou bet bepefht van .de eerste verga dering der Rus^isch-Poolsche Teipa'.Uiiee- ringscommissie, die eergisteren heeft plaats gehad, en eveneens van de eerste, zoo vaak uitgestelde bijeenkomst van de commissie lel ■teruggave van de hteiprtecihe reiiquieën en kunstvoorwerpen, die Polen nog toe komen. DE REIS' VAN DEN BELGISCHEN -KONINGr Toen cc Belgische Koning Zaterdag aan kwam op- het Vidégkamp te Evere, 'heeft ■bij zich gunstig over zijn reis uitgelaten. Hij was 'Opgetogen over de Fransche ko- loraiën, 1 vond, dat Frankrijk het, met een dergelijk koloniaal bezit, best zonder •de rest van de -wereld kon stellen. De Journal der Débats publiceert een correspondentie uit Rabat over bet bezoek van de Belgische séiivereinen, waarin slaat dat hei gerucht gaat, dat de Sultan bij den Koning zich zou -hebben beklaagd over •de meedongen!oozc wijze, waarop de oor log in bet Rif wordt gevoerd door den tegenstander, en de .wreedheden, die in schrihe legen-stelling staan tot cle ridder* Jijkiheid en boofschihei-d, waarvan, naar de Spanjaarden zelf toegeven de Rif-bewoners hij.de overwinning blijk geven. Als de ge- legenlhiekï zich voordoet, zoo eindigt de Sulitan, zal i'k Uwe Majesteit verzoeken, deze dingen aan de w-ereld in licrinnering ie brengén. DE SOHADEVEROOEDJNG DOOR DUITSCHLAND. De w a a lbo rg c omani ssie heeft de Duit sche regeering meegedeeld dat de op 15 Nov. vervallende scaiadcvcrgoedi-ngstcrmij.il ten volle gedekt is. De daarop volgende termijn vervait op 15 Jan. 1922 en he- #draagt 300 millioen goudanark. Ook dit bedrag is doof goederenlecning voor een groot deel reeds' afgedragen. •SENSATIO'NEKLE OPLICHTING. Volgsns ccn Wojff-bcniehi uil Weenen beeft kolonel Cunningham, de ch.ef van de Engelsehc missie in Oostenrijk, bij baisse- speculatics e enige honderden millioenén kronen verloren. Cunningham was te Weenen zeer ge zien, omdat hij in d'en krjtiekslen tijd der Oostenrijksche republiek altijd bemidde lend en tegemoetkomend was opgetreden. Hertig banken lijidlen schade, vooral de Verkclirsbank, de Banleverein en de Kre- dilanstalt, waar Jiij kleine deposito's had doch groot krediet. Ofschoon het bericht van de „Abend" nog niet 'bevestigd is, baart het hier veel opzien. In de „Law Society's Gazette" yan deze maand wordt liet overlijden van veertien advokaten medegedeeld. Van de zen is er een vijf-en-ncgenlig, een twee-en- neger.tig. een negen-en-tachtig, zijn er drie drie-en-tachtig en is er een ecn-en-tachtig geworden. Niet kwaad voor een enkel beroep, merkt een ander rechtsgeleerde op. Bil lijkheidshalve dient er aan toegevoegd le worden, dat anderen van de veertien „jong" gestorven zijn, en niet ouder zijn geworden dan oen en bij de zeventig. Een moeder te Grimsby kreeg Vrij dag onverwacht haren dood gewaaiulen zoon thuis, wien zij vier jaar lang gerouwd' hak Hij was op de vloot, viel in handen van de Duitschers en werd in Oost-Afrika door hen gevangen gezet. Hij is nu op een koopvaardijschip cn, nauwe lijks thuis, riep een telegram b,em naar zijn schip terug. In de Engelsehc Economist wordt een statistiek gepubliceerd, welke een ver gelijking geeft van de winsten van indus lrieele ondernemingen in Engeland, zoo als deze uit de in de afgeloopen drie maanden gepubliceerde verslagen blijkt. De statistiek omivat de winsten van 232 maatschappijen, welke in totaal pond sterling beliepen. Door dezelfde maatschappijen werd in haar voorafgaan de boekjaar 24-157.772 pond sterling ver diend, zijnde een vermiradlering van niet ninder dan 10,245,001 pond sterling of 42.4 pet. Volgens de voorloopige handelssta tistiek van Oostenrijk over 'het eerste halfjaar 192X beliep de invoer van dit land 3.8 millioen ton en de uitvoer 700.000 ton. Sedert Vrijdagmiddag staat het ste- •ettelijk ziékenibuis tc Kattowilz in brand. Tengevolge van een hovigen storm sloeg het' vuur ook over op de (bijgebouwen, zoodat weldra bet geheele complex in lichte laaie stond. Het nijpende waterge brek bemoeilijkte de blusscliing ten zeer ste. De schade is op het oogenblik nog niet te overzien. Een groep Ned'erlandsche journalis ten, onder leiding van Voór-beytel, den correspondent van bet „Algemeen Han- delsbldK", onder-voorzitter van de bmten- landscbe persverfeniging, beeft Zaterdag middag uit naam van verscheiden landge- nooten een.kunstvoorwerp aan maarschalk Foch aangeboden in zijn woonhuis aan de Boulevard des Invalides de I-arijs. De aulomobielententoonslelHng, die deze weken te Parijs gehouden wordt, ■heeft den teekenaar van l'Oeuvre het volgende grapje in de teekenstift gege ven: Voor een keurigen wagen, keurig ientoongesleld, slaat een meneertje, moge lijk een kcoper, ernstig te kijken. De^ ver tegenwoordiger van de fabriek, die de mooie auto gemaakt beeft, prijst het fa brikaat warm aan. „Enorme voordeelen zegt hij, heeft deze Wagen, enorme voor deelen. U kunt overrijden wat u wilt, zonder eenig gevaar en zonder schokken". M'en meldt uit Miinchen aan de „Rheiiiisch Westfalische Zeilung"Vol gens particuliere berichten uit Sarvar is de toestand van den ex-koning van Beieren buitengewoon ernstig. De leden van bet huis Wittelsibach, die le Miinchen waren, zijn hiermede in kennis gesteld en deels on,middellijk naar Sarvar iri Hon garije vertrokken. In het departement Corrcze hebben bananen in den. kouden grond dezen zo mer vruchten gezel, mooie grcbte vruch ten. De eigenaars hopen ze legen Kersl- mis rijp te kunnen eten. Dit schijnt de eerste keer te zijn, dat bananen in midden Frankrijk in den -konden grond vruchten hebben willen dragen. In bijzonder war me 'zomers wilden in zeer gunstig gele gen streken van Frankrijk granaatappels wel rijp worden. OOK EEN MANIER VAN BEZUINIGING. Overal in 't land denkon de denkers zich hall' fu£ om manieren uit to vinden die tot bezuiniging in de huishouding van Staat en Gemeente zullen leiden. De nieuwste manier van bezuiniging kon men beluisteren op een vergadering van den Conti'. Nederl. Ambtenaarsband. die Donderdag j.l. in Den Haag ge houden werd. Daar beweerde de lieer Ncordhoff, voorzitter van den Conti'. Nederl. Amb- tenaarsbond, dat bet dragen van zwarte strcohoeden in den zomer een uitste kende manier van bezuiniging voor stad en lande is. In een stad als J)en Haag die een zwak voor zwart heeft hl- dus de roode lieer Noordhóff wordt per jaar daardcor alleen 2 millioen be spaard als men 3 jaar met een zwarten strc'ohoed doet. Hoe jammer dat de voorsteller van dit lumineuze bezuinigingsplan in Oc tober er mee voor den dag komt, nu de strcohoeden voor een maand of zca worden opgeborgen. Als hij in Maart of April j.l. Üifc prachtidee op vergadering of in de pers gelanceerd had, dan was hij allicht in aanmerking gekomen als opvolger van Minister do Vries. Nu ging hij met zijn zwarte-stro» boedon-plan in z'n hoofd met de trekschuit op reis. I Wat verwondering wekt in een zoo g modern man als de socialistische heer Noordhof f. ii o, 1 |,4 Er werd Zondag door de anarchisten in Den Ilaag een congres gehouden. Daar mochten alleen komen (o dierbare vrij heid!) mensdhen die het volgende standi puart deelden: De anarchisten strijden voor en Hreven naar een vrijkommUinislisehe amenleving, d. w. z. een samenleving, waarin de z.g. „macilit" (bevoegdheid tot regelen) nie' van bovenaf, doch van onderop wond/ uitgeoefend, en die daarop de algemeeni. propaganda richten. Zij verwerpen daarom de propaganda voor en het zich instellen op de verove ring van dien staat tot vestiging van zij het ook als tijdelijk bedoelde <tiik(a- loriale macht, maar propageeren de vol- lodige vernietiging van den slaat en het regelen van het economisch en algemeen' maatschappelijk leven door de fedcratwaf verbonden prodaicenlen (hoofd- en hand arbeiders) en 'konsinnenlen zelf. Bovendien was er nog in vergalen, dal parlemenlairisine hartgrondig moet ver foeid worden. En daarom mocht do partij van Kolthck niet binnenkomen. Uit alle hoeken braken woedende pro testen los, zoo verlelt het „Volk"-verslag. Er werd geroepen: Rijndcrs, Rijndersi Waarbij klaarblijkelijk gedoeld werd op liet feit, dat Rijnders, ofschoon comité- lid, tóch verk'iezingsactie voert. Een afge vaardigde van „Orde XIV" de hemel weet wat dit voor orde is!! drong naar, voren met een resolutie, waarbij.... uit stel van het congres verlangd werd tot nader orde, teneinde eerst de toelatings voorwaarden nader ie formuleeren. Hij wilde -met name de S. P. gelegenheid ver sohaffen alsnog toe le treden. Meivrouw, KcJthek kwam er tegen op dat zijhals lid van 't comité, niet dn toelatingsvoorwaar den gekend was. En de heer Constandse verweet onder groot lawaai 't eomilé zijn eigenmachtig optreden. Zoo goed, betoog de hij, een Sam van den Berg wordt toe gelaten, dcc 't anarchisme dienen wil door samensmelting van N. A. S. en N. V. V. feuilleton. Roman door MYRTLE REED. /ertaald uit het Engelsch door Hei* r'8tte v. d. Waarden. '16. Neen, zei de dokter voor de vijftio- ite maal u kunt niets doen. Mevrouw .Irving en Miss Temple ontvangen niet. Ja, we verwachten het. Het einde was éeer kalm, en zc heeft heel niet geleden, ceker is het een troost, dat te weten. Alles Is geregeld. Ja, dank u, voor de muziek is ook gezorgd. Het was vrien delijk van u te komen, en de dames zul- Jen dankbaar zijn voor uw sympathie. Wie kan ik zeggen, dat er geweest is Achter hem stonden de portretten ordelijk gerangschikt. Sommigen waren oud, andere jong, maar allen waren den "eg gegaan, die tante Peace morgen af leggen. Verslagen vroeg de dok- er zich^af, of dat meedoogenlooze ge- rraag iederen keer had plaats gehad, s er een doode in het oude huis was Seweest, en als het zoo was. waarom gil mtnj!an v'oersteenen het niet - m Moteat tegeo deze „ontheiliging Wat was het leven toch raadselachtig De stilte aan het begin en het einde is vrij wat gemakkelijker te begrijpen dan de regenboog, die zich daar tusschen ?pant. De mensch, de epitome van zijn voorvaderen - neen, meer dan dat, de epitome der schepping, staat daar in al zijn majesteit, het raadsel van het heelal. Het huis scheen vol leven te zijn in treurig contrast met zijn meesteres,'die daar boven lag om haar laatsten nacht in haar maagdelijk witte kamer door te brengen. Vannacht nog hier en morgfti nacht. r Dokter Brinkerhoff kon deze gedach te niet verdragen en deinsde er voor terug als voor een onverwachten slag. Was het verbeelding cf vertrokken de geverfde lippen van den jongen officier inde uniform van de koloniën zich in een ironiscben glimlach „Zoo, zei de Meester, toen hij de deur opende, je bent laat voor je les." „O, ja, het is mijn lesdag, antwoord de Lynn, maar ik kom alleen studeeren. Mijn tante is dood. t. „Zoo Je tante 5 „Ja, tante Peace Miss Field, legde hij uit. „Zoo ?TTk wist het niet. Wannéér ge- bQurde^het?;;/ 1 „Zondagnamiddag." „En nu is het Dinsdag. Wat hooren wij hier toph weinig. Het is vreeselijk. „Ja, stemde Lynn onhandig toe, het het stuurt de zaken in de war. De Meester ham hem nauwkeurig öp. „Dat is ook zoo. Jij hebt er bij voor beeld een les door verloren, maar je kunt studeeren. Kom maar in „mein" werkplaats, waar ik „mein" viool aan 't afmaken ben. Je kunt je Concertstuk spelen. Het is niet noodzakelijk dat je je studie er bij in laat schieten, al komt de dood er tusschen.. „Zoo dacht ik er ook over, zei Lynn, toen ze naar beneden gingen. Ze Was- erg oud, weet u, ruim vijf -en-zeven tig. Wat wordt er een drukte gemaakt bij dergelijke gelegenheden Weer nam de Meester hem scherp op, maar Lynn merkte het niet en was vol maakt oprecht. Hij was absoluut niet ontroerd, „Je kunt een van „mein" violen ge bruiken, hervatte de Meester, en ik maak die, waarmee ik bezig ben, af." Het concertstuk als j'e blieft. Lynn begon direct en liep rusteloos op en neer, terwijl hij speelde. Hij had zich al lang in deze compositie inge werkt, en toen hij de inleiding gespeeld had, wachtte hij even om een snaar te spanen. „Heb jo, zei de Meester, heb je wel eens gecomponeerd „Heel weinig." „Voel je geen talent in die richting?" „Absoluut niet." „is het alleen het genoegen om te spe len „Ja, voor het oogenblik wel." „Dan zei de Meester, als je geen ta lent voor componeeren hebt, waarom laat je dan de componist van je stuk zijn gang niet gaan Je mag hem niet verbeterendat is hoogst onbeleefd. „Wat wat bedoelt u stamelde Lynn." „Niets, zei de Meester, ik bedoel al leen dat je Gis moet spelen als het er staat, in plaats van G. Het is geen verbe tering, die je op die manier aanbrengt." Lynn bloosde en speelde de inleiding op nieuw, maar voor hij de maat in kwes tie bereikte, was hij het alweer verge ten. Hij speelde weer een G, en be merkte onmiddellijk zijn vergissing. De Meester lachte. Het genie, zei hij, moet er uit. Het kan niet in bedwang ge houden worden door geschreven noten. Het brengt veranderingen aan en ver beteringen. Het is maar jammer, dat de componist het niet weet. „Ik was het vergeten,", bekende Lynn. - „Zoo Waarom neem je eigenlijk geen kamer-orgel, waar de noten alle op aangebracht zijn Ik moest je eigen lijk geen banjo aanbevelen, zelfs geen concertina. Een draaiorgel zou nog het beste voor je zijn. Noten maken dat is erg moeielijk, vind je niet Nu, voor uit, het adagio, laten we eens zien, wat je daarvan maakt. Lynn speelde het correct, en met ver stand, maar zonder gevoel. „Ein oogenblik, zei de Meester, er is iets waar ik niet bij kan. Dat adagio is wel haast het schoonste, dat ooit ge schreven is. Het is vol harteleed, en vol. tranen. Je tante, zeg je, ligt dood in je huis, en toch speel je het als ein machine. Ik begrijp dat nietHeb je misschien ruzie met haar gehad „Neen, antwoordde Lynn verbaasd, ik was zeer, zéér dol op haar. Er heerschte een lange stilte, toen zuchtte de Meester. „Het feit is nog meer dan de persoon, zei hij." Wie er ook dood is, al is het maar ein klein vogeltje, je zou daar bedroefd om moeten zijn. Maar we zullen zien. Voor je leven ten einde is, zal het een van deze drie dingen van je gemaakt hebben. Het zal je hart zeer zacht gemaakt hebben, zeer hard, of het zal gebroken zijn. Niemand ont snapt- 1 „Ik moet u nog zeggen, zei Lynn, die verlangde van onderwerp te verande ren, dat Dokter Brinkerhoff u laat vra gen of u morgen om 4 uur voor de be grafenis spelen wilt. Hij zeide, dat het zijn wensch was. Op het gezicht van den Meester stond strijd te leven. „Eens, zeide hij, beloofde ik ein zeer booze dame, dat ik nooit haar huis meer betreden zou, en ik hield „mein" woord Ik heb het maar eens betreden, maar dat was eenmaal te veel. Maar het is meer dan vijf-en-twintig jaar geleden, en zij is al lang geleden gestorven. De dood ontheft iemand van ein be lofte, is 't niet „Natuurlijk antwoordde Lynn vaag,» „In ieder geval heeft „mein" vriend, Herr Doctor, het gevraagd, zelfs ter wijl bij „mein" belofte wist, en hij is zeker wijzer dan ik. Ik zal om vier uur komen met „mein" viool. Lynn ondernam zijn langen tocht huiswaarts, zijn zonnige natuur was diep geschokt. Wat zou het toch zijn vroeg hij zich tevergeefs.af. Ben ik an ders dan alle anderen Ze schijnen al len iets te voelen waar ik geen besef van heb. V/ordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1921 | | pagina 1