P 4599 6139 8744 11839 15201 16717 18629 2074?
4720 95 892412232 49 16960 99 6986
5040 6352 1003812620 15556 17142 18707 91
v. BINNENLANDSGH NIEUWS.
KERK m SCHOOL.
Orde en Arbeid
LAND mm EM TOSSHEÜU.
T talrijk zijn 3e Booze woorden aan liet
adres van dezen bewindsman gericht.
Die verontwaardiging zal verdwijnen
wanneer men zioh den stand der dingen
helder voor den geest stelt.
Toen Minister Aalberse in 1919 de wet
telijke arbeidsbescherming van de indus-
Itrie-arbeiders verdedigde, werd van allen
ikant betoogd, dat nu ook de. landarbeiders
iniet aan bun lot mochten worden over
gelaten. Minister Aalberse zegde toen toe
miet ernst de zullen voorbereiden een wet
telijke regeling, op den landarbeid belrek-
liing hebbende.
Het waren waarlijk niel alleen radicale
elementen, die voor de landarbeiders in de
bres sprongen. In de Eerste Kamer lever
de de Christelijk-Historische lieer Baron
ide Vos van Steen wijk. een pleidooi tegen
[hunne achteruitzetting.
Als eerlijk man moest Minister Aalber
se zijn belofte inlossen en hij heeft ze
ingelost door een regeling voor te berei
den, die niets uitstaande heeft met den
ueht-urendag voor de industrie-arbeiders
en aan het bijzonder karakter van hel
agrarisch leven recht doet Wedervaren.
Die regeling is niet neergelegd in een
Wetsontwerp, dat bij den Raad van State
om advies is gezonden en ingediend bij
de Stalcn-Generaal..
Slechts een zeer voorlooipige regeling is
gemaakt, die in de landbouworganisaties
kan worden besproken, daarna in den
ïloogen Raad van Arbeid een onderwerp
van bespreking zal uitmaken en eindelijk
Minister Aalberse een richtsnoer zal ge
ven bij de houding, .die hij hij een defi
nitief wetsontwerp heeft aan te nemen.
Vurige verontwaardigingen noch felle
protesten zijn (hans op haar plaats.
Wat thans vereischt wordt is alleen
kalm beraad, om den Minister op over
tuigende wijze aan te toonen. wat kan
worden behouden en wat dient te worden
[verworpen.
Het kan zeer wel zijn, dat juist is de
mieening dergenen, die oordeelen, dat bij
de arbeidsbescherming voor den landbouw
bescherming van vrouwen en kinderen
hoofdzaak is, maar dan dien,en voor. de
juistheid dier meening deugdelijke argu
menten te worden bijgebracht.
Minister Aalberse treft geen blaam.
Hij deed wat ieder man van eer ver
plicht was te doen.
HET WAS, JiET ÏS EN HET ZAL
ZOO BLIJVEN.
1 Uit het de vorige week te Utrecht ge
houden Congres voor sociale verzekering,
(Waarvan men het verslag in kleuren en
geuren in ons blad heeft kunnen lezen,
ispringt één ding onweerlegbaar naar vo-
ïen.
Men kan samenkomen ter bespreking
9ran gewichtige vraagstukken, men kan
^it do,en met de beste voornemens om
g-ustig elkanders inzichten te overwegen
en te eerbiedigen, te zoeken naar een
lallen zooveel mogelijk bevredigende op
lossing, nooit ontkomt men aan de werke
lijkheid. dat tusschen groote levensbegin
selen geen brug te slaan is.
,De Christen, die uit zijn geloof en zijn
leer leeft, kan in de belangrijke levens-
Vragen den ongeloovige en den socialist
nooit, ook maar halverwege, ontmoeten.
Tusschen hen gaapt een afgrond, en met
iwoorden en vriendelijkheden der praotijk
5s die afgrond niet te dempen, zegt het
„Huisgezin" met reden.
f „Het Utrech.tsch Congres heeft aange
toond, de ongerijmdheid van een samen-
taan der christelijke partijen met libera-
en of sociaal-democraten, en wijst le-
JVens op den band, die .de rechtsche groe
ien samensnoert.
Men kan gemakkelijk en luchtig praten
jver democraten van verschillende rich
ting, die elkaar zoeken; men moge een
andere anthithese willen bedenken, het
Altrechtsch voorval schaart de mannen en
.«trouwen van christelijk geloof aan de eene
-Sie van het vrije denken aan de andere
j^jde.
Het was zoo, het is zoo, en het zal zoo
blijven."
i' Inderdaad. En juist omdat wij Christe-
jpen in de groote vraagstukken, waarmee
godsdienst en zedelijkheid gemoeid zijn,
Jén lijn trekken en moeten trekken, eft
3ie vraagstukken het leven beheersohen,
hebben wij den plicht niet naar verschil
punten te zoeken, zulke verschilpunten
niet op te blazen, uniar naar overeen
stemming te streven ook in de z.g. vrije
[kwesties.
Breed opgezette discussies over het al
bf niet bestaan der rechtsche coalitie zijn
jjdel, waar de werkelijkheid zelf, <ie
plicht om de hoogste goederen te bewa
ren, de Christenen tot samengaan noopt.
Bij dit groote feit zinken vergelijkender-
twijs altijd kleine meeningsverscliillen in
het niet.
De deputalenvergadering der
A.-R. partij.
In de onlangs gehouden deputaten-ver-
gadering der A. R. partij, heeft de voor
zitter, de heer Golijn, verklaard, dat er
in die partij drie stroomingen zijn in
zake Vrouwenkiesrecht. De groote meer
derheid is afkeerig van actief en pas
sief vrouwenkiesrecht. Een andere meent
dat art. 11 alleen spreekt van het ac
tieve kiesrecht, maar niet geldt vo'or hot
passieve kiesrecht. Spr. meende, dat die
meening onjuist is. Gaan nu locale kies-
vereenigingen er too over om voor de
Prov. Staten en voor de Gemeenteraden
vrouwen candidaat te stellen, dan zou
dat beroering geven on schadelijk wer
ken vcor het partijleven. Om dit laatste
Ito voorkomen, is het gewenscht, dat uit
gesproken wordt, dat het candidaat stel
len van vrouwen slechts kan geschie
den, nadat do Deputatenvergadering er
zich over uitgesproken heeft.
Naar de heer ïdenburg lieeft meege
deeld, is er van het millioenplan, reeds
t£ 840.000 toegezegd.
Naar de „N. Haagsckd Crt." schrijft,
heeft de heer ïdenburg den aanval op
den heer Oolijn besprekende, de brochure-
iVan Kol leugen en laster genoemd, wat
biomand heter dan hij als oud-Minis-
Iter van Koloniën en oud-Gouverneur-
Generaal weet.
Medezeggenschap van ambtena-
renorganisaties.
'De Centrale. Commissie voor georgani
seerd overleg in ambtenarenzaken, Keert
aaii de hecren prof. Mr. Diepenhorst, prof.
mr. Kranenburg, Mra Mendels, Prof. Mr.
J. Oppenhcim en Prof. Mr. Struycken ge
vraagd, hun oordeel kenbaar fe inaken
over de vraag inzake de medezeggenschap
van ambtenaren-organisaties over de ar
beidsvoorwaarden der ambtenaren, de sa-
1 a ris regeling daarbij inbegrepen. Deze
vraag wend door genoemde heereu beant
woord.
Aan hun antwoorden zij het volgende
ontleend:
Prof. Mr. P. A. Diepenhorst te Amster
dam schreef:
Naar mijn oordeel zal het overleg met
amtenaren slechts een „adviseerend" ka
rakter mogen dragen. Dat karakter wordt
bepaald door den aard van den overheids
dienst. De publieke dienst draagt een ge
heel bijzonder karakter. Het gezagselement
van de overheid zal zich hier bij alle ver
houdingen moeten doen gelden.
Niemand heeft het recht om over een
tegen,o,_r het Overheidsgezag ingestelde
eisch zelf te heslissen, maar moet de uit
spraak van 'bevoegde gezagsorganen als
bindend erkennen.
Prof. Mr. Kranenburg komt na eene uit
voerige uiteenzetting van zijn oordeel lot
de conclusie, dat medezeggenschap van
axnbtenarenoTganisalies over de arbeids
voorwaarden, de salarisregeling daarbij be
grepen, in den vorm van onderhandeling
tusschen vertegenwoordigers der Regee
ring cenerzijds en die der organisaties an
derzijds naar geldend Nederlandsch Staats
recht mogelijk is. De medezeggenschap zal
z.i. zich niet kunnen uitstrekken tot de
•technische leiding van 'n dienst maar zal dit
wel kunnen betreffende de algemeene re
geling der arbeidsvoorwaarden, de rege
ling der salarieering daaronder begrepen.
Deze regeling vindt haar grenzen in het
budgetrecht der vertegenwoordigende or
ganen. Binnen die grenzen ziet prof.. Kra
nenburg in de beginselen van ons staats-
en administratief recht zooals zich dat
beeft ontwikkeld, geen belemmering voor
een niedezeggimsschap als door hem aange
geven.
Mr. Mendels schrijft, dat de term „me
dezeggenschap" niet tot misverstand moet
leiden. Als een positieve bepaling van ons
geldend staatsrecht, regeling of vaststelling
van bezoldiging of andere arbeidsvoor
waarden aan Regeering, Provinciaal of Ge
meentebestuur opdraagt dan blijft die re
gelende bevoegdheid en de politieke ver
antwoordelijkheid geheel onaangetast, ook
al overlegt en onderhandelt die overheid
met een ambtenarenorganisatie, en al leidt
dit overleg 'tot overeenstemming. Wanneer
dus in de commissie van het georganiseerd
overleg de vertegenwoordigers der Regee
ring gemachtigd zijn, binnen te vorenge-
stelde grenzen, tot overeenstemming te ge
raken met de vertegenwoordigers der amb-
tenarenvereeniging en de regeering op
grond van en conform aan het resultaat
van dat overleg, de regeling der arbeids
voorwaarden vaststelt, dan zie ik daarin
geen strijd met geest of voorschrift van ons
geldend staatsrecht.
Staatsraad Prof. mr. J. Oppenhelm
schrijft:
„Medezeggenschap der ambtenaren hij
de vaststelling, door het bevoegd openbaar
gezag van 'hunne arbeidsvoorwaarden, of
bij de regeling hunner salarissen, is, naar
mijn meening, naar Nederlandsch Staats
recht niet toelaatbaar.
Met de hetókking tot de vaststelling der
arbeidsvoorwaarden, kan voor de verdedi
ging mijner meening.niet een beroep ge
daan worden op stellige bepalingen van.
de grondwet of de wet, maar vindt zij ha
ren steun in den geest van het Neder
landsch Staatsrecht naar hetwelk de volle
ongedeelde verantwoordelijkheid voor de
'besluiten, die eenig orgaan van het publiek
gezag neemt, berust bij en drukt op dit or
gaan en dat medewerking van, of geheele
of gedeeltelijke afwenteling op personen of
oTganisatie's staande buiten het openbaar
gezag, niet kent en men mag zeggen niet
duldt.
Ik acht dus „medezeggenschap" niet toe
laatbaar. Iets anders is het inwinnen door
het openbaar gezag tot de vaststelling van
arbeidsvoorwaarden of salarissen, bevoegd
van advies van- of het plegen daarover van
overleg met de ambtenaren-orgamsalde's..
Het een en het ander staat het bevoegd
openbaar gezag vrij.
Staatsraad prof. nar. Struycken schrijft:
In antwoord op uw schrijven van 5 Juli
1.1. no. 535, betreffende georganiseerd over
leg" heb ik de eer, u mede te deelen, dat
naar mijn meening de medezeggenschap
van ambtenaren-organisatie's over de ar
beidsvoorwaarden der amblenaren, de sa-
larisregeling daarbij inbegrepen, naar liet
geldend Nederlandsche Staatsrecht, zich
niet verder kan uitstrekken dan tot het ge
ven van adviezen aan de 'bevoegde autori
teiten.
DAN IS 'T BIJ ONS BETER.
Te Franeker avil de Anti-Hevolutiomiai-
re kiesvereenigiirijg geen vrouwen als lid
aannemen. Zij mogen de vergaderingen
wel bezoeken, maarhebben geen
stem.
EEN VORDERING VAN 17
MILLIOEN.
In liet laatste nummer van „De Vrij
heid" wordt medegedeeld, dat het bedrag
van 17 millioen guldien, dat Polen aan
Nederland verschuldigd is voor de aan
Polen verkocht eovergebleven regeerings-
kleeding, noe niet is betaald.
Bij informatie aan het dieip. van Buiten-
lawdsdie Zaken werd aan de „Tel." de
juistheid van bovenstaande mededeeling
bevestigd.
EÉN NIEUWE RECHTSCHE
PARTIJ.
Naar aanleiding van het bericht van
„Het Vad." als zou er een nieuwe politie
ke partij in wording zijn, meldt „de
Ned.", dat er wel een vergadering is ge
houden -niet te Den Haag, maar te
Utrecht door de in het bericht genoem
de personen, doch. dat er' van oprichting
dier parlij nog geen sprake is. Van eenigs-
zins omlijnde politieke parlij kan men
dan ook nog niet spreken.
KINDERTRANSPORTEN.
Het Ned. R.K. Huisvestings-Comité
meldt 011s:
Op 21 October en 11 November d.a.v.
is er gelegenheid kinderen uit het Rühr-
gebied en de Rijnprovincie haar hun
oudiers te doen terugkeeren.
Deze kinderen moeten ons tijdig wor
den opgegeven.
Op 21 October e.fc. zal een transport
naar Breslau terugkeeren.
Aanvragen voor kinderen u i t Bres
lau gelieve men ons vóór 18 October e.k.
in te zenden.
Circa 12 Dcc, zal wederom een trans
port Hongaarsche kinderen in ons land
•komen
"Verzócht wordt zóó spoedig tnogëlïjk!
het aantal beschikbare plaatsen te willen
opgeven.
Op 17 Dec. d.a.v. zal een trein naar
Hongarije terugkeeren en bestaat er ge
legenheid om dan Hongaarsche kinderen
te doen terugkeeren.
De eerste gelegenheid om Oostenrijk-
sche kinderen te doen vertrekken is vast
gesteld op 27 October; ook dit transport
is bijna geheel bezet.
12 Nov. daaraan volgend Zal weder een
trein met Oosten,rijksche kinderen in ons
land komen.
De Comité',s worden verzocht, ons zoo
spoedig mogelijk het aantal beschikbare
plaatsen op te geven.
Op 15 Nov. zal dleze trein weder terug
keeren; het is zeer gewenscht tijdig de
aanvrage voor terugkeer der kinderen in
te zenden.
Het adres van het Bestuur van 't Ne
derlandsch R. K. Huisvestingscomité is
Zuid-Willemsvaart 163, 's-Bosch.
DE DROOGLEGGING DER ZUIDER
ZEE.
De Visscherij-courant schrijft:
Het vorige jaar is men begonnen met
de beteugeling van liet Amsteldiep. Dit
werk' is onder buitengewoon gunstige
omstandigheden verricht, slechts één dag
kon niet worden gewerkt. Nog gunstiger
waren de omstandigheden na het gereed
komen van het werk. Een rustiger tempe-
raluurgesteldheid1 dan in 1921 kent" de
geschiedenis niet. Ondanks de allergun
stigste omstandigheden is het gelegde
tiamlichaam op tal van plaatsen wegge
spoeld en was men genoodzaakt weder
opnieuw met storten te beginnen. Met dit
werk is men reeds meeTdere weken bezig.
Er wordt veel over droogleggingskosten
geschreven.
Ministers, Kamerleden, hebben een be
zoek aan Wieringen gebracht. Zijn deze
op de hoogte gesteld van een tegenslag die
zooveel te erger is, omdat niemand dien
verwachtte en die plaats vindt onder om
standigheden, zoo gunstig voor droog
leggend! werk als de meest optimistische
voorstander zich niet durfde droomen?
Wij vragen slechts, wijl in de maandbe
richten betreffende dé Zuiderzee-werken
inet geen enkëi woord van deze zoo be
langrijke tegenwerking worldit melding
gemaakt.
Het komt ons dringend noodig voor,
dal er indeïdaadl^een allerspoedigst en
zeer ernstig onderzoek wordt ingesteld
naar d'e stopzetting van het aangevangen
werk. Nog is het iets te laat.
De gelden voor de haven van Den Hei-
dier besleed, zijn niet geheel nutteloos.
ƒ668.000 en nog eenige duizenden meer
zijn te overkomen.
Wij beleven zeer moeilijke tijden. De
belasting dirufct zwaar, een groot deel
komt binnen door dwangbevel. De droog
legging der Zuiderzee is geen productief
werk. Het moge een groot werk zijn; in
dien het gereed! is bnengt hel verworvene
minder op dan de kosten. De drooglegging
is een luxe, die wij ons in geen geval mo
gen veroorloven. Beter ten halve' gekeerd
dan ten heele gedwaald. En we zijn nog
bij lange na niet ten halve
Mr. TREUR. BEDANKT VOOR HET
KAMERLTDMAATSGHAP.
Thans heeft de heer Treub gevolg ge
geven aan zijn voornemen öm af te (tre
den als lid van de Tweede Kamer.
Steendrukkers. De Nederlandsche
Rond van Steendrukkerijen heeft de re
geering bij adres verzocht do loongrens
voor verzekeringsplicht niet boven f 2000
te brengen.
De bond heeft besloten zijn tarieven
voor grootere oplagen te verlagen^ ten
einde aan-=de concurrentie van het buiten
land het hoofd te kunnen bieden.
De Hooge Raad van Arbeid en de
Geheimhouding.
EEN STRAFVERVOLGING.
In den aanvang van een vergadering
vait den Hoogen Raad van Arbeid, heeft
de minister van Arbeid, die de verga
dering presideerde, medegedeeld, dat hij
met den minister van Justitie in over
leg was getreden omtrent het instellen
van een strafvervolging naar aanleiding
van de telkens voorkomende publikatie
van stukken, die onder de verplichting
van geheimhouding aan de leden van
den Raad waren toegezonden.
(Volk).
DE NEDERLANDSCHE
VAKBEWEGING.
De stand op 1 Juli 1921. De „R.
K. Vakbeweging" geeft het volgende
overzicht van den toestand der vakbe
weging op 1 Juli 1621:
1 April 1 Juli Verlies
N. V. V. 218596 217845 751
R. K. Vakb. 155642 154966 676
0. N. V. 75618 73667 1951
A. N. V. 51589 51150 439
Van het N. A. S. zijn de pijfers niet
hekend.
Opvallend is het groote verlies van
de Christelijke Vakcentrale, die het
langst in ledental bleef stijgen, maar mi
ook verliezen gaat lijden.
Over het eerste halfjaar zijn de ver
liescijfers respect. 7475, 3086, 2821 en
833, 'totaal 14215.
liet aangevraagde faillissement van
Emmen. In verhand met het aan
vragen van het faillissement der Ge
meente Emmen .vernemen wij nog, dat
de burgemeester van Emmen een dag-
Vatófing h'eeït ontVangerf om" heden',
Dinsdag, voor den rechter van instructie
te Assen te verschijnen. 1
De werkloosheid in de venen. Door
•den Alg. Bonldl -van Land-, Tuin-, Velen-
en aanverwante Vakarbeiders (Neutrale
Bond) is aan den minister van Binnen-
laudsche Zaken verzocht de steunregeling
voor dé werklooze veenarbeiders ook na
den islen November te doen voortzetten
en de'ze regeling ook le doen gelden voor
idle! volwassen gezinsleden, welke thans
zijn uitgesloten omdat het hoofd van het
gezin reeds steun geniet.
Een weigering. Het Eerste-Kamer-
lid baron Van der Feltz heeft geweigerd
te voldoen aan den aandrang der vrij
zinnig-democraten om voor zijn lidmaat
schap te bedanken. I
LUBHTVERKEER.
EEN NIEUW VLEUGELMOWEL.
Een vlieigmaclhiiie met vleugels van een
nieuw model, die, naar uien, zich voor
stelt, aan de ontwikkeling van het vlicgwe-
zen oen geheel andere richting zullen ge
ven, is, naar de „Daily Mail'' mededeelt
op het vliegveld te Northolt getoond aan
een vertegenwoordiger Van tie „Daily
Chronicle".
Het toeslel maakt, zooals geschreven
wordt in de lucht den indruk van een
reusachtigen roofvogel. De machine werd
geïnspecteerd door capt.Guest, van het En-
gelsdhe luchtvaaxt-ministeriei col. Bealtie,
vertegenwoordiger van geai.-maj. Sir Fre
derick Sykes, Sir John Salmond en Sir
EdwaTd Ellington.
De constructie van den vleugel wijikt ge
heel af van de tot nu toe bestaande mo
dellen.
Toen de bestuurder, K, W. Kenworthy,
na een serie vluchten naar beneden kwam,
vertelde hij gevlogen le ihtjbben met een
mrrsneliTieid van 13'4 mijl. Hot stijg-ver-
mogen van de machine is 2560 voet per
minuut.
De ontwerper van dezen vleugel is oen
iftollamder, de heer 'Holle, die zich, naar de
„Daily Chronicle" schrijft, reeds meerdere
jaren met proefnemingen bezighield.
Men hoopt door deze nieuwe vinding
binnenkort snelheden te bereiken van 200
en 300 mijl per uur.
Uit onze Oost.
EEN BLOEDIGE RA'MPOKPARTIJ
Mensclirijft uit Bodjonegro aan het
„Soer. Hthld."
Donderdagavond, terwijl liet luard re
gende, heeft er midden in de kotla, in
kampong Bendoredjo, omstreeks half ze
ven, een groote keijoe-ipartij plaats gehad,
ten huize van een Chinees, die in boven-
genoeniden kampong woont.
De roovers, 12 dn getal, waren allen
gewapend met revolvers en gekleed in de
uniform van de desapolitie. Acht hunner
drongen het huis binnen, terwijl de vier
Siïderen buiten oip wacht bleven staan.
Zij, die naar binnen waren gedrongen,
dreigden de bewoners met hun revolvers
en dwongen hen oui de sieraden af 1e
geven. Onder het herhaaldelijk afschieten
van hun revolvers, sloegen zij alles kort
en iklein, ook de groote spiegelkast, waar
in de juiweelen waren geborgen. De buit
bedroeg 'hvtv duizend gulden aan sieraden
en duizend gulden aan contanten.
De vier vrouwen, die thuis waren, riepen
'luidkeels' öiïi hulp, waarop eenige buren,
gewapend toesnelden en een fomneele
veldslag ontstond.
In de verwarring zagen de roovers kans
om het hazenpad te kiezen, waarbij zij
door de Ghineesche bevolking al schietend
werden achtervolgd.
Gedurende deze achtervolging werd een
der rampokikers door den heer Tan Kwee
Hoo neergelegd en zoo ernstig gewond,
dat hij niel meer kon opstaan. Bang dal
hun konljo ketrangaai zou brengen en-
lien aan de politie zou verraden, maakten
de rainpokkers hun makker af door het
hoofd van den romp te scheiden.
Inlnsselien was de heele kotla in rep
en roer. De assistent-resident was niet ter
plaatse aanwezig, daar hij naar de offici-
eele receptie te Kemhang was.
De controleur en de patih en de veld
politie waren echter onmiddellijk in aclie
en stelden onmiddellijk een onderzoek in,
waarbij zij het gelulc hadden nog dien-
zelfden avond twee der medeplichtigen op
te vatten; het waren een goudsmid en een
talioeverkooper, beiden uit de kola.
De goudsmid had' vroeger voor de be
stolenen werk verricht en was van de
situatie in het huis op de hoogte.
De goudsmid legde na langdurige on
dervragingen een volledige bekentenis af
en verleide de aanvoerder van de bende
te zijn, terwijl hij de namen van zijn
handlangers, a'llen inwoners van de plaals
noemde.
Twee hunner zijn reeds door de Cliinee-
sche vrouwen herkend.
Als men nagaat; dat 'het huis van de
bestolenen midden in de Chineesche wijk
ligt en helder met gasoline lampen was
verlicht, evenals de geheele omgeving, dan
mag bovengenoemde overval zeker wel als
een bijzonder brutaal stukje worden aan
gemerkt, temeer waar de veldpolitie in
de onmiddellijke nabijheid van de plaats
van het misdrijf is gelegeri.
Uit de telegrammen blijkt, dat het de
veldpolitie gelukt is negen rampokkers te
arresteeren.
CURSUSSEN VOOR ANDERSDENKEN
DEN.
Van 16 October tot en met 3 November
a.s. zullen te Groningen door idg drie be-
p.V. „DESTlüDGEES^
^Trekkingvan 100 nummers fenoversfaar"
van Notaris A. 55; MUL IE.
Zaterdag 15 October 1921.
^Prjis yan 1000 met premie van 30000 1723,
Premie van 3000 10244
403 92 18477 19741
1C0 3935
Prijzen van f 90.(eigen geld)L.
204 3092 5221 6828 8264 9469 10562 12753 1650U
4207 4638 6337 59 9420 10230 11721 15032 18810
2539 4705 6782 7449
Lstcr aflosbaar.
"317 2549 5167 6894 10081 13875 15976 17200 1878k,
'586 2694 5510 7130 10535 13958 16229 27 1904?
j236 3099 5815 61 9214246 42 18250 1922^
57 3882 68 73591088414318 51 60 20118'
5683 4188 6041 7610114971457816592 18561 20685,
/orige lij t stond 82858(LmZ.,8.285.1 U?2 HJ2
'11 i 1 j. rl -<LS 1
Trëivde geleerde Paters 'Jesuïefen, Dr. P. H.
J. Hoenen, Dr. Al. Slijpen en Dr. fac. v.
Ginniken 9 lezingen worden gehoud-.i over
de Katholieke levensbeschouwing en hare
godsdienstige er waring.
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING.
Z. D. II. Mgr. II. van de Wetering, aarts
bisschop van Utrecht, deelde Maandag bij
de viering van het 40-jarig priesterfeest
van Mgr. dr. A. C. M. Schaepman mede;
dat H. M. de Koningin den Hoogeerw.
jubilaris heeft benoemd tot ridder in de
orde van den Nederl. Leeuw.
HET ARBEIDSCONFLICT IN HET
ZUIDEN.
Vrijdagavond is ook de suikerfabriek
„Standaarbuiten" te Slandaarbuilen (N.-BrJ
stop gezet. Bij deze fabriek slaken op het
oogenblik 600 arbeiders.
De loonsverlaging in de Metaal
industrie.
In de Zaterdag gehouden bondsraadsver-
gadiering van den Alg. Ned. Metaaibewer-
kersbond is mei algemeene stemmen be
sloten het advies van het hoofdbestuur,
om de loonsverlaging af le wijzen en zoo
noodig, over de lieele linie den strijd aan
te binden, le aanvaarden. Het hoofdbe
stuur werd gemachtigd 0111, in overleg met
de andere organisaties, de noodige maat
regelen te treffen.
Tevens werd machtiging verleend, 0111
eventueel den ongeorganiseerden steun te
verleenen.
I11 de Maandag gehouden vergadering
van de hoofdbesturen der vijf melaalbe-
werkersorganis'atiies was men, volgens Het
Volk, eenstemmig van meening dat tegen
de aangekondigde loonsverlaging zoo
krachtig mogelijk moet worden opgetreden.
Besloten werd, om Woensdagmiddag a.s.
opnieuw bijeen te komen, teneinde le be
slissen over de te nemen maatregelen.
De „Voorwaarts" verneemt,' dat bij Wil
son te Rotterdam, waar ongeveer 4000 ar
beiders werken, aan oen deel ontslag is
gegeven en eveneens tegen 29 November
een loonsverlaging van 10 tot 1,'. pet. is aan
gezegd.
DB SAJETFABRTKANTEN EN DE
ARBEIDSWET 1919.
Aan de Tweede Kamer hebben de Sa-
jetfabrieken D. Olos en Leembruggen te
Leiden; de N. V. Veenendaalsche Sajet-
Vijfsckaclifabriek v/h. Wed. D. S. van
Sckuppen en Zoon; de Textielfabrieken
v/h. Gebr. van Wijk en Go., Leiden;
de N. V. Frisia Wolspinnerij, de N. <V.
Gebr. van Leeuwen's Wolindustrie, bei
den te Veenendaal; de N.V. Van Cra-
nenburgh en Heiinga's Sajetfabriek, fir
ma Joh. Bartoentief, en de N. V. Sajet
fabriek en Breierij J. Parmentier cn
Zonen, allen te Leiden, oen adres ge
zonden ter gelegenheid van de herkie
zing der Arbeidswet 1919.
De firma's merken op, dat een ar
beidsweek van 48 uur, cok voor perso
nen beneden 16 jaar, door lien een mi
nimum wordt geacht.
Een arbeidsweek, die voor de jongere
personen korter zou zijn dan voor de
oudere, is voor adressanten geheel on
bruikbaar, daar de hulp aan de machi
nes vooreen groot deel moet worden
verschaft door personen beneden 16 iaar
en niet een deel der machines kan [stil
staan, terwijl de rest doorwerkt; de door
jeugdige personen te' verrichten arbeid
is licht werk, dat zonder bezwaar 48 uur
per week kan worden waargenomen.
Voor de saietfabrikatie is er een te
kort aan werkkrachten, betgeen nog nij
pender zal worden door het verlengen
van den leernlichfio-en leeftijd tot 14 tear,
terwijl het bovendien voor de spinnerij m
voorgeschreven geneeskundig onderzoek
de keuze henerkt.
eippTO w*uws.
HOE OUDER....
Een 71-jarige boer uit Leidien heeft op
een bankje op de Turfmarkt kennte ge
maakt met een keukenmeisje uit de Brou-
werstPaat. SienUe B. genaamd. Hoewel
Sient ie recti's 62 lentes heeft zien komen
en gaan, wist ze nog het hart van den
Dei'd'eniaar'in ontroering te brengen. Maar
hii is geiheel ontnuchterd, toen hit be
merkte, dat het berorrenMishc incisie hem.
f 30 had ontnomen. Hij werd zelfs 'hoos,
vertelde het geval aan een aaen! en cicze
arresteerde Sienlje, wier ïeputalie niet re-
heel smetteloos moet ziin. Het vermiste
bedrag wend op haar bevonden. (Vad.)
V EB GiTiFTTG'lN G
Op een boerderij onder Sitiiikenisse moe
ten zich versi'hiill'Selrn voorgedaan hebben,
die er op wezen, dat er posjngen lot ver
giftiging van de vrouw des huizes of (en)
vn-n de dienstbode gedaan zouden ziin.
Verschillende fivmilieteden ziin in vér
hoor genomen. Een 'Schoonzoon te Ond-
Beveriand wonende, is, naar de ..Tel."
meldt onder policJejile naar Rotter
dam ovcrgePoTacht.
'DOODGEREDEN.
Nabij de gasfabriek op den Vugblerweg
is Zondagmiddag half 5 mej. Pastoor uit
Boxtel met haar riiwiel, waarvan het wiel
tusschen de rails kwam, gevallen, zoodat
■de juist aankom en de paardetnam over
haar 'heen ging Zij werd ernstig verminkt
en kreeg 'tevens nog een trap van hét
paard. Binnen enkele minuten was zij een
liik Het trnmnad is levens fietspad.
EEN ONAANGFjNiAiME VERGISSING.
De heer F. te Goor, die de vorige week
de uitspraak verwachtte van het Hof te
Arnhem, waarvoor hij wegens onregelma
tigheden in den Burgerlijken slaiid. waar
van hij ambtenaar was, had terecht ge
staan, ontving 's avonds 0111 6 uur bericht
van een deurwaarder- dat hij tol 3 maan
den gevangenisstraf was veroordeeld. Na-
tuuriijk verwekte dat in hel gezin heel wat
consternatie, totdat pm 8 uur een tele
gram kwam, met de mededeeling dat de
'brief foutief was, en het Hof hem had
vrijigesproiken.
KORTS liRIBHTEH.
De broodprijs. Maandag a.s. zullen de
broodbakkers te Leiden de broodprijzen
opnieuw verlagen. De prijs van het witle-
Irrood wordt nu 25 ct., die'van het tarwe
brood 21 ct. per 8 ons.
Inbreker gearresteerd. Te Deventer
is .coaimSitosd de (iidelijke XpmSPÜSrflP--'
■zadhter iH., die zJcfi tnaar Iiïj
aan drie inbraken fe Deventer en aan v
wiel diefstal had achuldig gemaakt'. Tw*
der inbraken hadden plaats in geiK
lijke instellingen. Wc'
In het kippenhok. In een bnhcwauï
oogenblik heeft het Ï'A 'jarig rfbontje i-!,
■den heer Hulsman op den Rotterdams,-f
weg te Delft het 'kippenhok' 9f>engama^
en is de ren ingeloonen. Het knaapje w,
aangevallen door den haan, die hem k,
lijk toetakelde. De hulp van den dok,
moest worden ingeroepen 0111 de wonia
■die het kind opgeloopen liad le verió
den.
^Jjüphus te Delft. Te Delft is Wfd(.
een lijder aan typhus in het gasthuis
genomen: Thans worden er nog 8 lijw
verpleegd.
De vruchtbare Veluxve. Te RajBet
veld heeft de. heer T. v. d. Hul in' hj
tuin een pompoen geoogst van 57 ponj
De heer v. d. Flier oogstte een
kool van 16 pond en Re heer Van
rooide van één aardappelstruik 115 a»j,
apnelen.
Het 20.000ste verzoek. Bij de H'n,,
commiisin te Anilhem, die sedert 29 Oy
her 1917 bestaat, is het twinligrluizyi.j
sle verzoek 0111 huurverhocglng w
hemen.
Verdronken. Zondagmiddag geraatj|
de Ó-jarige Hendrik Lat, wonende in ]lel
Pieter Hmtbertslhof te Leiden, bij het i9e.
Jen te water in de Morsch'Singelgraetit,
Toen _de kleine eenigen tijd later niel |.e.
hulp van de pojjtie op het droge werd "e.
bracht wanen de levensgeesten geiY'-ke]
Hollende paarden. Maandag ziin |9
Hilversum in de Naarderslraal twee pr.ai.,
den Voor een wagen met sleenen c;i lint
geslagen. De voerman viel er af, 'ïhaar
werd niet ernstig verwond en naar Lios-
drecht, zijn woonplaats, vervoerd. Zekere
Van Slraalen wilde de paarden grijpen
'naar werd meegesleurd totdat de 'dieren
met den wagen legen den muur sloegen
van liet lluls van S. op den Birpeuweg,
Daardoor werd in dien muur een diep gg
geslagen. De toestand vail Van Slraalen f
zorgelijk.
KOMST EI KEMMSSs
RADIUM BIJ INWENDIG GEBRUIK.
In liet te Chicago gehouden genees-
kundig congres heeft dr. Stillmau ver
klaard, dat radium bij'inwendig gebruik
een bijzondere werking heeft tot vw-
lenging van het menschelijk leven. Da
mannen die in Qolift-ado in de radium-
mijncn werken en water drinken, waariv
zich sporen van radium bevinden, zijn
onvatbaar voor influenza, rhumatiok,
jicht en zenuwpijnen.
De uitvinding voor de Trawlvls-
scherif.
De Vissdherij-courant schrijft naar aan.
leiding van een uitvinding van den inge
nieur C. P. Dros, inzake het opzuigen
van viséli uit hel trawlnet. Dit opzuigen
geschiedt terwijl de vissdherij in vofe
werking is. Meu kan dus constatecren oi
het vissc.h,en doel heeft, d.w.z. of er vol
doende viscli 111 hel net komt, terwijl te
vens de visrili zonder dat het «et uil hel
water wordt gebracht, dus terwijl door
wordt gevisdlit, aan dek wordt gebracht
om te worden verwerkt.
Deze week is een nieuwe proef genomen!
op de Terschellinger vischgronden', welke
volkomen geslaagd wordt beschouwd. Van
ongeveer 25 Meter diepte werden de vis-
schen door een verbindingsslang van on
geveer 125 Meter naar dek gevoerd. Do
schol, schar, wijting kwam met den strooir
water door een cenlrifugaalpomp spring
levend cn absoluut onbeschadigd op hst
dek.
Gelijk anen weet heeft de heer Dros een
groote verbetering gebraclit in de visch-
borden. Deze beslaan uit oen ijzeren raam
met zeildoekborden, weike de visehkansar
niet alleen veel grooter maken, doekte
véns het gewicht der borden anet 150 K.G.
verminderen, terwijl de aanschaffiugskos-
ten geringer zijn.
Onbevredigende resultaten. Gt
Efet, het Betuwsöhe centrum, wordt ge
meld, dal de tab akscampagne daar, als
gevolg der droogte weer onbevredigcitle
resultaten heeft opgeleverd.
Buitenlandseh vee. Naar de ,A-
Rerscourant" meldt.' heeft de minister
Landbouw naar aanleiding van het ver
zonk van het hoofdbesluur van den Nd
Slagershond, om le willen toestaan, «lal
he.t vee, dat voor de vleeschconsumplit
in Nederland bestemd, thans le Antiver-
pen wordt geslacht, aan den Hoek val
Holland worde ingevoerd en geslacht,
medegedeeld, dat met 't oog 00 den gun-
stigen gezondheidstoestand van orz®
Veestapel, elke invoer van buitenlands!»
vee bezwaar ontmoet.
De oogst in Groningen. In «ff
winter zullen ill bel oostelijk
provincie Groningen heel wat verknopin
gen van boerderijen anet land plaats lick-
ben -tengevolge van de mindere oogst-
rcsu!!aténï
De gewone graanproducten moelc"
voor le lagen prijs van de hartd', <k U'l5
van het stroo is nog niel li,el één vijfde
deel van vorige jaren.
Daarbij de steeds hoogere exploit-tec
kosten, de schommelende prijzen va»
zoovele andere dingen enz., d»t a"c>
maakt het den landbouwer, die in de goe
de tijden tegen verbazend hooge prijzc»
moest koopen en' huren, onmogelijk la»'
ger zóó het boerenbedrijf voort te ze"
ten.
Er zijn landbouwers, die dit jaar alK-j
een mindere ontvangst hebben van 0
6000 gulden.
Zelfs 'de cigengeërfde boerer "/"jj,
nu van die slechte lijden in 1 ,J"
bouwbedrijf.
PEER—NUMMER VAN FLOBAUa-
„Floralia" geeft deze week een
ciaal nummer, geheel aan de P61'1
wijd. In den tegenwoordigen tijd, nu
kweeken van fruit door een steeda gi
ter aantal liefhebbers beoefend
trekt zoo'n onderwerp zeer de^ aa'!i^jS
Een kleurenplaat van do Lonise
d'Avranchos j» hii nummer g®v 0
