Aikstiaar^s Roem
ONS BLAD
BUITENLAMP,
Bureau: HOP 6, ALKMAAR. - Telefoon:
pmimmimi kroniek.
Ears zeldzame benoeming'
PRIMA GEURIGE PIJPTABAK
gcfafos-iceerd door de Tabaksfabriek
X SL KEÜSS - ALKMAAR
Neemt proef mei ctese prima kwalaieitess ka
fraaie ves'pakkmg. Vraagt se Uwesi winkelier
1EIL BUITENL BEi30HTiH.
22$ VRIJDAG 4 NOVEMBER 1921
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
14e JAARGANG
33
Abonnementsprijs
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Allernaar
Met Geïllustreerd Zondagsblad
...f2.—
f 2 85
0 60 f hooger.
ADMINISTRATIE No. 433
REDACTIE No. 633
Advertentieprijs:
Van 1—5 regels f 1.25; eikeregel meer f 0 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanboo bij voor
uitbetaling pe: plaat', ig f 0.60.
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—. f 400,—. f 200,—, f 103,—, f 60,—, f 35,—, f 15,—,
De Grondwetsherziening. Het grondge
bied van het Kontiikrijk. Man en
vrouw.
Et zijn exp het oogenbtik, dat wij dit
schrijven, reeds 75 amendement-en op de
Grondwetsherziening ingediend, een getal
dat nog vermeerderd dreigt ie worden.
En waar -de Kaïner zicli bijna 3 uren
eertijd aangaat, de motie van mevr.
Groeneweg over moederschap szorg zou
kernen te vcrvaMen, eniz., enz. De heer
Be turner had nog meer voorbeelden I
Zijn verdienstelijk beloog maakte den
indruk, dat hij eens lastbaar wilde aan-
.loonen, dat man en vrouw psysi-sdhe en
psychische versehiMen bezitten, diie niet
weggecijferd kunnen worden door een
giond'wetsartsikel. En daarin is hij voilko-
imen geslaagd. Natuurlijk zijn gevolgen, als
door den heer Beunier opgesomd, niet
heeft bez-ig gehouden met 2 amendenien- door mej. Weslerman bedoeld, docili ge-
ten op het eerste artikel der Grondwet,
is het zoo goed als zeker, dat de behan
deling deT herziening lagen lang zal
duren
Artikel 1 der bestaande Grondwet luidt:
„Het Koninkrijk der Nederlanden om-
ral het grondgebied in Europa, benevens
de koloniën en bezittingen in andere
werelddeden."
De Regeering walde daaTvan maken:
„Het Koninkrijk der Nederlanden om
vat het grondgebied van Nederland, Nc-
derland-sch-IndiSuriname en Curasao.
Waar in de Grondwet van de koloniën
Wordt .gesproken, worden daaronder ver
staan: Nedelandscih-Indië, Suriname en
Curasao."
Behalve vervanging van de oude g an
•koningrijk door een meer moderne k cn
een opsomming der koloniën, dus het ver
vallen vfyi het woord „bezittingen", dat
trouwens niet meer past op Indiië, dat een
zelfstandige rechtspersoon is.
Er waren evenwel twee amendementen.
De heer Marcihant stélde voor:
„Het Koningrijk der Nederlanden om
vat het Rijk in Europa, Nederiandscfli-
Indië, Suriname en Curacao."
Dit ten deele „reaclkranaire" amende
ment (-de g werd weer in eerè hersteld!)
beoogde vooral, bet woord „koüoniën"
eveneens uit de Grondwet te doen ver
dwijnen.
ix\ tweede amendement was van den
heer Van Ravesteyn en wilde artikel 1
lezen als volgt:
„Het Rijk der Nederlanden omvat het
grondgebied in Europa, en dat van Indo
nesië, Suriname en Curacao."
Herdooping dus van NederJandsch-
Xndië in hel Nederland niet noemende
ui dus losser Indonesië en verdwijning
ran het woord „Koninkrijk".
't Was dus een communistisch amende
ment, dat bij niemand, ook niet bij de
socialisten steun vond. De heer Albarda
noemde het een „leeg spel van woorden".
Het werd dan ook met 80 tegen 2 stem
men, die van den voorsteller en zijn par
tijgenoot Wijnkoop verworpen.
De heer Marcfliant was' gelukkiger.
Tegen schrapping van het woord „kolonie"
3'it omze Grondwet had eigenlijk niemand,
noch mr. Dressedhuys, nodh mr. Van
Rijckevorsel, noch dr. Sdhoikking, noch dr.
Sciheurer, nodh minister Ruys de Beeren-
brouck overwegend bezwaar.
Maar de motieven, die de heeren ont
wikkelden, waren alle verschillend. De
Minister schrapte uit het Regeeringsarbike 1
den tweeden zin, zoodat er oveitbleef:
„Het Koninkrijk der Nederlanden omvat
het grondgebied van Nederland, Neder-
landsoh-Indaë, Suriname en Curacao."
Waarop de heer Marchsnt rrijn wiiri&ings-
voordel
Seiieri tie giondiwe tsherziening van 1887,
luidt art. 5 der Grondwet:
„Ieder Nederlander is tot elke lands
bediening benoembaar.
Geen vreemdeling is hiertoe benoem
baar, dan volgens de bepalingen der wet".
Mr. Ma reliant c.s. heeft een amendement
oogediend, om na het eerste lid van dit
artikel een nieuw lid
lui'7™
in te voegen.
- louw kan neet door wettelijke
•voorschriften van de bcnoemlbaarlhea'd tot
«■enig ambt worden uitgesloten."
Mr. Rink c.s. weraschte vierder te gaan
len een nieuw artikel (6 bis) in de Grond-
iwef m te voegen, dat ails volgt .zou luiden:
..De wet erkent lie volledige siaalsrecb
teliike burgcrretótitelijke en economÈsdhè
gctoksteHing van man en vrouw."
De heer Marcliant lichtte zijn amen-
ctemenl (oe als een cojnpleleering van
de in de laatste jaren sterk gewijzigde
staalkundige positie der vrouw, terwijl het
amendement-Rink c.s. door mej. Wester
man in den breede is verdedigd als een
•ginsel, dat deel uitmaakt van een
wereldbeschouwing, waarbij meer Heolo-
gtsehc dan matericele zaken aan de orde
ïa<i meiuffrou'w Wester-
dle haar maiden-speedii hield
m daarbij een goed spreekster Heek te
«jn De anii-revohuionnaire heer Beumcr
loch takelde onbarmhartig haar rede af
Waartoe komen wij, aldus deze spreker
lm voorbeeldten noemde van de gevolgen,
verbonden aan het amendement-Rink De
heer Beurner, die onverdeeld het oor'der
lamer had, toonde onweerlegbaar aan
lat bij aanneming van het amendement-
Hink, ari. 10 van. de Arbeidswet, die af
zonderlijke werktijden voor man en vrouw
ooi schrijft, zou moeten vervallen; het
ferbod van nachtarbeid- voor vrouwen zou
Aoeten vervallen, het huwelijksrecht zou
«oh eet van kracht ontdaan worden: de
wan zou niet meer het hoofd der ccht-
Ve^oZ^n' wet^e kinderen zou-
vin°i naam van de moeder moeten
•ii'frl moel ^al worden m het
e ^cs'acht, vroeg de heer Beu nier),
lenedsn X d',',; V°°'' m"n"
p i i aomtien en voor een vrouw
pwJ611 zeshen jaar zou voor beide
moeien gelijk gemaakt worden wal
noemde gevolgen heeft bet amendemenl-
R'iuk wiel degelijk.
Tegenover den lieer Merchant, maakte
de heer Beumer de opmerking, dat het
schijnt, dat de heer Marchant de vrouw
wel lot alle ambten 'bevoegd acht, maar
dat 'het mogelijk blijft den man uiit te
sluiten.
In z-ooverre vereenigde rich >de soeaalis-
Visdhe juffrouw Groenewag met het be
toog van den heer Beumer-, waar deize de
onhoudbare con sequentie van het amen
dement-Rink c.s. had aangetoond, hel/weftk
zelfs zij dan oc-k als onaannemelijk ver
wierp.
De heeT Van Schalk, die tot de katho
lieke voorstanders der rechten van de
vrouw gerekend mag worden, verfklaarde
rich «eveneens tégen beide amendementen.
Hij waardeerde natuurlijk de goede be
doelingen van, omdat hij als regel be
noembaarheid der vrouw tot openbare be
dieningen wensdht. Maar met het oog op
de lichamelijke constructie der vrouw,
haar anderen geestelijken aanleg, de zede
lijke gevaren welke sommige beroepen
voor de vrouw meebrengen en de inoe-
dersdhapspll'ieh'ten, wenschte hij voor den
wetgever de mogelijkheid van het maken
van uitzonderingen mogelijk te maken.
En wat speciaal het fanfare-amende
ment van den Vrijheklshornl betreft, ook
de heer Van Schalk kon natuurlijk niet
nalaten, de aandadht te vestigen op het
1)ombarie-achtige, liet hersenschimmige er
van. Terecht noemde hij het alleen ge
schikt om mee te dragen in een optocht.
Nadat de Vrijheidsbond met zijn amen.
dement-Rink dus geheetl aBeen stond, had
de Minister van Binnenlandscfhe Zaken
er niet veel moeite mee. De Minister be
hoefde slechts te oöderstreepen, wat de
tegenstanders van diverse pluimage er
tegen aangevoerd hadden. Het amende
ment werd verworpen met alleen -de stem
men der Vrijheidsbonders voot.
De heer Van Zadelhoff vroeg verlof, om
de Regeering te in'terpeflleeren over de be
handeling van de dienstweigeraars, in hét
bijzonder vim den dienstweigeraar Groe-
nendaal. Dit venzoek kan niet anders wor
den beschouwd, dan als een verwijt tegen
dr. Van Ravesteyn, dat deze met zijn in-
terpel la lie-Gxoenéndaal blijkbaar geen
haast heeft.
geiden wij tenslotte nog dat de heer
Suring, als opvolger van baron De Wijker-
slootth, zijn intrede in de Kamer deed.
Keil onzer Nederlandsche dagbladen,
„de Maasbode" verscheen gistermor
gen mei op de voorpagina een groot
portret en kolommen vol bijzonder
heden over.een nieuw benoemden
burgemees Ier in Antwerpen. Dat moge
op liet eerste gezicht wat overdreven
lijken; toch wordt hier niet aan sen
satiezucht geofferd. Want de benoe-
liberalen zuurdeesem doortrokken zijn, conferentie als hun standpunt zullen verde-
is het vaak hopeloos te zien, die T,a,iw
oude liberale woekerplant de beste
sappen uit het sociale leven wegtrekt.
Daarom is het een verheugend ver
schijnsel, dat de publieke opinie ge
zegevierd heeft over de stille krachten,
die steeds maar weer het versleten
liberalisme op gewichtige posten op
de been Ijielp.
M,aar behalve een politieke zege en
meer dan dat zal de benoeming van
Van Cauwelaert als een triumph voor
de Vlaamschc idee gevierd worden.
En een Vlaamsche overwinning is het
inderdaad en als zoodanig moet zij
ook ons, Nederlanders, tot verheuge
nis slemmen.
In België verwijt men ons den*laat-
sten tijd groote onverschilligheid voor
den Vlaamschea taalstrijd, terwijl daar
voor vroeger zulk een hartelijke en
daadwerkelijke belangstelling bestond.
Nu ziju daarvoor natuurlijk redenen;
de nationale gevoeligheden hebben een
tijdlang dë vroegere sympathieën over-
lieerscht. Maar het behoud en de bloei
van de Vlaamsche taal, de voorspoed,
van den Nederlandschen stam in de
zuidelijke gewesten, is voor de Groot-
Nederlandsche cultuur van te groot
belang, dan dat zulk een onverschillig
heid lang zou mogen voortduren.
Daarom, willen ook wij de benoe
ming van een zóó overtuigden Vla
ming als Van Cauwelaert lot burge
meester van de tweede stad van Bel
gië als een heugelijk feit vermelden.
Deze Vlaamsche victorie houdt een
voorspelling in: dat n.m. de Vlamin
gen eindelijk op den goeden weg zijn
om hun heilige rechten le verkrij
gen, -volledig en geheel, rechten.waar-
voor zij zoo manmoedig cn geestdrif
tig gestreden hebben.
En die overwinning zal den vrede
van het eigen land en de verstand
houding met de noorder buren zeker
ten goede komen.
ming van mr. dr. Frans van Cauwe
laert lot burgemeester van Antwer
pen is inderdaad een feit van be-
teekenis, dat ook buiten de Belgische
grenzen de volle aaadaeht mag trek
ken. In Antwerpen is nu een Katho
liek benoemd, die tevens een der kop
stukken der Vlaamsche' beweging is.
Wie de hedendnagsche geschiedenis
van onze zulder buren ook maar op
pervlakkig volgt, zal bij eenig naden
ken de betoekenis daarvan valten. Er
is in Antwerpen bij de laatste raads
verkiezingen 'n zeldzaam vinnige strijd
gestreden, waaruit de katholieken met
15, de socialisten met 14, de libera
len met 13 en de frontpartij met 3
man te voorschijn kwamen.
Aan het hoofd der katholiek demo
cratische groep had zich Frans van
Cauwelaert gesteld. Het bleek na de
verkiezingen niet mogelijk een college
van Burgemeester en Schepenen (Wet
houders) samen te stellen, waarin de
drie grootste partijen vertegenwoor
digd waren. De liberalen waren niet
voor een accoord te vinden, zoodat
er een dagelijkscli bestuur uit katho
lieken en sociaal-democraten werd sa
mengesteld. De benoeming van Van
Cauwelaert gis burgemeester lag dus
voor de hand. En niettemin aarzelde
de Regeering tot groote verbittering
der Vlamingen, die alles op haren en
snaren zetten. Minister van de Vijvere
heeft naar het heet gisteren nog
met ontslagname gedreigd, als niet on
middellijk tot de benoeming besloten
werd.
Voor ons, Nederlanders, is het niet
zoo- onbegrijpelijk, dat. de macht van
tiet liberalisme, ook wanneer de massa
van de kiezers het in den steek laat
nog zóó groot blijft, dat de oude in
vloed zich nog bij benoemingen af
spiegelt. Vooral in België, waar he
laas ook lal van katholieken met den
De toestand in Ierland.
De Iersche onderhandelingen.
Volgens de Engelsche bladen vaji giste
ren staat hetIersche weerglas iets heler.
Na de ingekomen mededeelingen van de
Sinn-Fein-gedelegeerden, is de toestand ver
helderd. De onderhandelaars zijn thans be
zig voorstellen te forimuleeren voor de een
heid van Ierland, welke door beide partijen
zullen worden overwogen, teneinde een ha-
sis voor verdere onderhandeling te vormen.
De quintessens van deze voorstellen is vol
gens de bladen de „dominion status" met
een lersohen raad, waarin Sinn Fein het
aandeel -heeft, dat er aan toekomt.
De „Daily News" meldt, dat het kabinet
een brief schreef aan Craig, waarin diens
regeering wordt uiLgenoodigd toe te stem
men in een plebisciet in Tyrone en Ferma
nagh. Tot het zenden van den brief zou
eenstemmig door liet kabinet zijn besloten.
De premier van Ulster, Craig, heeft de
uitnoo-diging van het kabinet aanvaard om
den toestand in Ierland te bespreken. Hij
worek Zaterdag te Londen verwacht.
DE RAAD VAN AMBASSADEURS EN DE
KLEINE ENTENTE.
Naar gemeld wordt, heeft de raad van
ambassadeurs nota genomen van het voor
nemen van de Hongaarsche regeering om
het geheeïe huis Habsburg uit le sluiten van
den troon en heeft hij, met de mededeeling
van dit voornemen van Hongarije aan de
regeeringen der Kleine Entente, deze uit-
genoodigd te demobiliseeren.
digen: een vrij willige, associatie der naties
met een Internationaal Hof van Justitie als
middel ,om een vermindering van de uit
gaven van leger en vloot mogelijk te ma
ft eb.
DE VERBODEN ORGANISATIES IN*
SAKSEN.
In den Saksisohen Landdag constateerde
de minister van bkmenflandsehc zaken, Li-
pinski, dat de leiding der door het rijks
ministerie verboden orgai^talies in Saksen
is overgegaan op de gebroeders vion Ste'n.
Geldsdhicters voor deOrgescth en ide Gdbr.
v. Stein zijn de financieele commissies der
Saksische industrie. Tal van wapenvoor-
raden zijn reeds in beslag genomen. Bij on
derzoek is gebleken, dat de brigade Ehr-
hardl cn de Orgesch als „Gebr. v. Stóm"
samenwerken en een aaneengesloten orga
nisatie vormen. De politie te Leipzig heeft
opdracht de ontbinding der vereeniging te
bewerkstelligen. Zoodra het onderzoek is
a^getoópen zullen de bei rokkenen worden
gestraft.
Naar .aanleiding van de organisatie van
de „gebroeders von Stein" meldt de Bsr-
lijhsche' correspondent van het „Hbld."
nog:
Uit huiszoekingen in Leipzig is gebleken,
dat het le Miinchen gevormde nationale
leger (de brigade Ehrhardt) over het ge
heeïe Duitsche rijk verlakt is. Doel van de
organisatie is, in geval van een Putsch van
links de massa's in bedwang te houden en
de instelling van een nationale regeering
tot stand te brengen. Een soort veemgericht
heeft opdracht, personen, 'die liet met dit
streven niet eens zijn, te straffen en even-
tpodf* te vermoorden. Er bestaat verbinding
mat de Orgesch in Miinchen, en verder
staaf ook vast, dat d-e ais moordenaar van
Erabèrger genoemde student Tillesen met
Leipzig in relatie heeft gestaan en dat in
hot begin van dit jaar kapitein Ehrhardt in
Leipzig is geweest. Van Leipzig uit heeft
men ook getracht, de door het Retchsge-
riebt veroordeelde zeeofficieren Boldt cn
Ditóïann té bevrijden.
EEN VOLKSSTEMMING IN EIKiS-
LOTHABINGEN.
Léon Daudet brengt de lozers van de
„Action Eranjaise" op de liopgte van
het feit, dat op _het oogenblik in Elzas-
Lotharingeii e&n biljet wordt versprei,-!
mc+. ihet opsahri.t: „VclksabAinamung in
Elzass-Lotharingen". De geheel -in bet.
Duitsch opgestelde tekst meldt, dat stem
gerechtigd zijn die mannelijke en vrou
welijke ingezetenen van Elzas-Lotharin-
gon, wier grootvaders en vaders Elza ;-
sera of Lotharingers waren. De vol
gende vier vragen moeien bevestigend
of ontkennend b:antwcord worden
lo. Aansluiting bij Frankrijk P
2e. Zelfstandige staat als Zwitserland,
België, Nederland
3o. Autonomie gelijk bij het Engels die
wereldrijk, wat een groot afzetgebied
voor onze producten zal scheppen
4o. Scheiding van kerk cn staat?
Den invuller wordt verzocht deze cn-
derteekende verklaring te zenden aan
den secretaris-generaal van den Volken
bond te Genève. Dit vindt Daudet liét
ergste van het geval. Want deze stem
ming, die, zegt hij, de uiting i3 van
Duitsche propaganda, zal natuurlijk met
instemming van den secretaris-generaal
van den Volkenbond op touw gezet zijn.
Want de ontwerpers van het plan zul
len niet riskeeren, dat de biljetten zul
len worden teruggezonden. En de Fran-
sche regeering, die van dit biljet op
de hoogte is, laat de stemming toe. Met
een reeks krasse verwijten asn Rriand
en Bonneyay eindigt Daudet zijn aan-
al.
De Washingtonscïie Conferentie.
De aankomst der Japansche delegatie.
De voornaamste leden der Japansohe de
legatie ter Washingtonsche conferentie zijn
per cxlra-!rein aangekomen en door den
staatssecretaris Hughes aan het station ont
vangen.
Amerikanen en Ieren.
De vier Amerikaansehe gedelegeerden ter
WaShimgtonsche conferentie zijn, naar men
weet, tot den rang van „amfiassador" ver
heven. Dit was noodig, zegt de „Times"-
corresponden/t te Washington, om hen op
gelijke lijn te stellen met de gedelegeerden
der andere mogendheden. Zoo zal de heer
Hughes zelfs niet als staatssecretaris doch
als gedelegeerde der Ver. Stoten en hoofd
der delegatie optreden.
intussohen volgt men. in Washington met
belangstelling de Iersche onderhandelingen
en de Association for the Recognation of
the Irish Republic is voornemens haar zetel
van Chicago naar Washington over te
brengen teneinde de werkzaamheden der
conferentie in het oog te houden. Tot wel
ke actie de leden dier vereeniging zullen
overgaan, wanneer de conferentie te Lon
den mislukt, is moeilijk te zeggen. Doch
men herinnert zich hoe Iersche betoogers
destijds het Witte Huis en de Britsohe le
gatie hebben omsingeld en men ziet met
'bezorgdheid een hernieuwing dezer daden
tegemoet.
Lloyd George voorloopig,-niet
naar Washington.
Lloyd George heeft, naar de „Evening
Standard" meldt, thans definitief zijn reis
met de „Aquitania" naar New-York op Za
terdag a.s. opgegeven. Hij hoopt later haar
Washington te gaan.
Het standpunt der Amerikanen.
De „New-York Herald" weet "te vertellen,
'lat de gedelegeerden der Ver. Stalen ter
EEN WETSONTWEBE INZAKE STA
KINGEN EN UITSLUITING EN.
Het Engelsche parlementslid der na
tionale democratische partij Jesson heeft
een „Industrial Armistice Bili" inge
diend, ten doel hebbend voor een tijd
perk van vijf jaar stakingen en uitslui
tingen te voorkomen.
Het ontwerp bepaalt, dat gedurende
vijf jaar alle geschillen in de industrie
automatisch zullen worden verwezen naar
daartoe speciaal ingestelde hoven, met
een hof van beroep als hoogste instan
tie. Mocht niettemin een van beide par
tijen een geschil voortzetten, dat aan
onschuldigen verlies of leed veroorzaakt,
dan zal, volgens het ontwerp, den be
trokkene de bescherming der wet in
zake de arbeidsgeschillen („Trades Dis
putes Act") worden onthouden.
HET WEB KLOO SHE IDS V B A AGST D K
IN ENGELAND.
Het Lagerhuis heeft het wetsontwerp
inzake het, verleenen van steun aan ge
zinnen van werkloozén in derde lezing
aangenomen. De regeering heeft bij de
behandeling nog ve.r.soliillende conces
sies gedaan naar aanleiding van eeni-
ge ingediende amendementen. Zoo zal,
.waar de vrouw kostwinster is en de
man geheel of grootendeels afhankelijk
van haar is, eveneens een uitkeering
van 5 shilling per week worden ge
geven.
De maximum-grens van vier voorliet
aantal kinderen, dat recht heeft op
steun, is uit het ontwerp geschrapt en
de leeftijdsgrens voor de kinderen is
verhoogd tot 16 jaar, mits zij volledig
dagonderwijs genieten.
Eon amendement van den coalitie-unio
nist Hendersoa om de wekelijkse tie uit
keering van een kind .van 1 op 2 shil
ling te brengen, en dat door verschil-
lêndè partijgenooten van den voorstel
ler alsmede leden van andere partijen
werd gesteund', werd door den minis
ter van arbeid en den kanselier der
schatkist bestreden met het oog op de
kosten. Lord Robert Oecil meende, dat
een dergeüjko lage uitkeering als dqgr
de regeering voorgesteld schier als een
beleediging zou worden beschouwd eneïn
gevoel van verbittering tégen den staat
zou veroorzaken en haar uitwerking zou
hebben op de daden der burgers, die
zich beleedigd gevoelden.
Met een meerderheid van slechts 33
stemmen (145 tegen 112) werd het amen
dement verworpen, een uit lag, die met
toejuichingen cn gercep van „aftreden"
op de Labour-banken werd begroet.
EEN VERSTANDIG WOORD.
In het Britsche Hoogerhuis heeft
Dinsdag Lord Parmoor de regeering ge
vraagd of het mogelijk was te bewerken;
dat alle betalingen door Duitsehland ge
daan ingevolge het verdrag van Versail
les zonden worden gebezigd, preferent
vóór alle andore eischen tot het herstel
der verwoeste gebieden in Frankrijk en
elders. Hij was van meening, dat zoo
lang da verwoeste gebieden van Frank
rijk niet hersteld .waren, er geen v oor
uitzicht was op vriendschap tussehen
Frankrijk en Duitsehland en zonder die
vriendschap was het moeilijk in te zien
hoe Midden-Europa op een éconörtischen
grondslag kon worden gevestigd. Er was
geen grooter fout denkbaar, aldus Lord
Barmoor verder, dan ten aanzien van het
economisch en industrieel bestaan vafi
Engeland te meenen, dat dit lahd 'iets'
anders kan doen dan lijden door do
kunstmatige armoede in Midden-Europa
geschapen. Op den duur was er, m&onde
hij, geen land dat zooveel belang had
bij de handhaving van den iiitei-naüo-
nalen handel als Engeland; geen land
had daarom grooter rechtst.eeksch belang
bij de buitenlanilsche markten, waarvan
het vóór den oorlog voordeel genoot en
zoolang die markten niet hersteld wa
ren, zag hij geenerlei reden om te den
ken, dat men het groote vraagstuk der
werkloosheid in Engeland afdoende, het
lioofd kon bieden. Alleen reeds de leve
ring op grond der schadevergoeding van
steenkool had den mijnwerkers in En
geland vermoedelijk 20 millioen ton kool'
gekost. En die moeilijkheid zou blijven
bestaan zoolang niet een herziening werd
overwogen van ds bepalingen van het
Vredesverdrag. Het zou een van de flink
ste stappen zijn te erkennen, dat dit ver
drag was opgesteld onder een wanbe
grip van de economische positie der,
Euiopeeschc industrielanden cn te trach
ten dis bepalingen te verbeteren, welke
onvereenigbaar waren met het econo
misch herstel van Europa.
Lord Nowton. verklaarde, dat de be
treurenswaardige economische toost m.d in.
Midden-Europa ongetwijfeld te wijten
was aan de vredesvoorwaarden met Oos
tenrijk en Hongarije. Zoolang de grooto
mogendheden niet do noodlottige fout
beseffen en erkennen in die verdragen
gemaakt, zou de economische welvaart
njrnmcr in dat deel der wereld temg-
keeren.
De Asitwerpsehe Burgemeesters-
bestoeMing.
Von Cauwelaert benoemd.
De lzoning van België heeft gisteren
middag <le benoeming van Van Cauwe
laert lot burgemeester van Antwerpen
ouderlcckend. Hel Koninklijk Besluit ver
schijnt treden in het Staatsblad.
licl bekende Kath. Vlaamsche blad
de Brusselsctie „Standaard" xvijdt zijn
voorpagina aan den niéuwen burgemees
ter. In liet hoofdartikel le/en wij: Met
fierheid en vreugde zal heel Vlaanderen
deze tijding- vernemen. Want nooit zoo
zeer als ditmaal weid aan een benoeming
in dit land zoo'n betoekenis gegeven,
nooit werd het geduld van de katholieke
Vlamingen op zoo'n lange proef gesteld.
Het ging niet alleen om den persoon van
Frans van Cauwelaert, het ging om een
gedachte, die duizenden in ons land dieir-
baar is en waarvan Frans van Cauwe
laert meer dan ooit in deze laatste' lij
den de drager is geweest: in de Vlaam
sche stad Antwerpen een Vlramsche bur
gemeester, een burgemeester, bij wien de
volksgezindheid en de Vlaamsehgezind-
lieid tot één vast geheel zijn geworden,
die dit dubbele ideaal heeft hooggehou
den le midden eener campagne, welke aan
gemeenheid en verwoedheid alles héert
overtroffen, wat in de annalen Van den
vcrkicziiiiRsslrird békend was.
Wij willen hieraan terloops herinneren,
want zooveel onwaardigheid verdient
niet, dal men cv bij stilbtijvc. Bij die men-
schen was de liefde voor katholieke be
ginselvastheid kleiner dan persoonlijke
haat.
Niet alleen een Vlaamsche burgemees
ter mag heden te Antwerpen worden
begroet, wij Katholieken, iuiclien ook
om de heuglijke gebeurtenis, dat in
deze oude citadel van het gesstcbectende,
zelfzuchtige liberalisme het stadsbeheer
aan een katholiek van het gehalte van
Frans van Cauwelaert in handen kwam.
Deze tweede heteekenis van van Oauwe-
laerts burgemeesterschap kan niet bij
de eersta op het achterplan worden go-
schoven en het is een onvergeeflijke
begripsverwarring geweest v_n sommige
elementen onzer partij, dit uit het oog
te verliezen.
Niemand meer dan Van Cauwelaert
zelf heeft gedurende heel dit bewogen
tijdperk, dat thans verloopen i'>, g;toond,
hoe standvastigheid tegenover belagers
uit de eigen omgeving gepaard ging
met onwankelbare zelfstandigheid op het
terrein der katholieke princiepen. Heel
zijn leven trouwens is een heerlijk
opstijgen geweest naar het christelijk ka
tholiek ideaal. Tussehen zijn leven als
mensch en zijn leven als katholiek voor
man werd de harmonie der christelijke
gedachte ongeschonden gehouden.
Wij ontleenen nog aan een korte le
vensschets: Frans van Cauwelaert werd
geboren 10 Januari 1880 te Onze Lieve
Vrouwe Lombeek, een mooi dorpje in
het Zuidwesten van Brabant. In October
1890 ging hij naar Leuven en studeerde
er bij Mgr. Mércier. Zijn betrekkingen
uit die dagen met den beroemden pre
laat zijn genoegzaam bekend. Na te Leip
zig een jaar bij Wundt te hebben gestu
deerd, werd hij benoemd tot hoogleeraar
in de wijsbegeerte aan de universiteit
van Freiburg. Maar zekere omstandighe
den en vooral zijn vurige liefde voor het
Vlaamsche volk en den Vlaamschen ge
boortegrond deden hem, otechoon te Frei
burg hoog gewaardeerd, na verloop van
betrekkelijk korten tijd naar België tc-
rugkeeren. Op ongeveer 30 jarigen leef
tijd wem hij lid der Kamer gekozen
EEN ORKAAN.
Een nieuwe orkaan heeft in 4en nadil
van i op 2 No'vem«bcr in 't Noorden vaJi
Scandinavië groote verwoestingen aange
richt. Door een stormvloed wend de om
geving van Kopenhagen door een zware
overslrooming getroffen.
Een Deenséh zeilschip, dat bij het eiland
Fals tér voor anker lag, is afgedreven en
gezonken. De bemanning is gered gewor
den.
In H-eïsingfors wend van d»en nieuwen
ha vend am 400 M. weggeslagen. Een aan
tal schépen in Scandinavische havens
heeft schade 'bekomen.
EEN ZONDERLING EEDSFOR
MULIER.
Er zijn twee nieuwe Deemsfer-rechters
voor hel eiland Maai benoemd. De „Mom,
Post" herinnert er aan, dat' zij alvorens
hu ambt te aanvaarden, den volgenden
eed zullen moeien afleggen: „lp dit Boek
en den Heiligen inhoud daarvan, eti bij
'ie schitterende werken, die God 200 won
derbaarlijk hééft geschapen in den hemel
hierboven en in de aarde daaronder in
zes dagen cn zeven' nachten* zweer ik,
•dat ik (volgt naam) de wetten van dit
eiland rechtvaardig zal handhaven tus
sehen. onzen Souverein, den Koning, en
zijit onderdanen Op dit eiland, en tussehen
partij en partij, even-standvastig als bij de
haring de ruggegraat ligt in het midden
van die visch".
Tc Londen hebben zes mannen en
een vrouw terecht gestaan, die beschul
digd werden van liet stelen van een aan
tal houten blokken behoorend aan l\et
gemeeiniobestuur van Poplar.
Een menigte van meer dan duizend
personen, waaronder een groot aantal
kinderen, ?'3d de Upper-Northslreet in
Poplar opgebroken en ongeveer 24.000
houten blokken gestolen. De menig Le was
gewapend met beitels, hamers en allerlei
ander gereedschap; hel doel was blijkbaar
aan brandhout te komen. Toen een po
litieagent verscheen, sloof de menigte in
alle richtingen uileen. met de blokken in
zakken geborgen. Namens, de gemeente
Poplar werd gezegd, dat geen vervolging
gewenscht werd, doch de politic-rechter
dacht er anders over en veroordeelde de
beklaagden elk tol een geldboete van 20
shilling on de belofte dat zij bet niét
weer zou 1..1 doen.
