Noord- Holiandsch
Dagblad
Zaterdag <2 November 1921.
De ff. K. U torstest
Provinciaal Niaiiws
Voorhet Heiligdom van Eerherste
spanbroek.
spanbroek. Leen'ng. Dé nu'nf
m-ers 4, 61, 88 en 93 der obligatie-
leening voor'hét Gem. Ele t ici'eits-
hed rij f zijn uitgeloot en op 31 Dec.
betaalbaar ten kantore van den Ge
nreen ie-o ntv a ng-er.
schAqen.
H 00 Ril
SPORT EN SPEL
BINfOLAND
De Parabels of Gelijkenisser
van het mosterdzaadje en
het zuurdeeg
wij lozen bij den Profeet Ezechiël,
in het zeventiende hoofdstuk, hot drie
en-twintig te v.ers: „Op den hoogcn
berg van Israël zal ik een teeder takje
van den ceder planten, het zal wortel
schieten en vrucht dragen cn op
groeien lot eert groolen ceder, en vele
/©ge'en zul en onder hem wonen, en
il het gevogelte zal in de schaduw
van zijn ioover zijn nest bouwen."
Od deze voorspelling heeft onze
Zaligmaker klaarblijkelijk gezinspeeld
en die voorspelling als bekrachtigd bij
den li. Apostel-Evangelist Maltheus, in
bet Qerliende hoofdstuk, het ecn-en-
dertigste vers, zeggende: „Het Rijk der
Hemelen is gelijk aan een mosterdzaad,
dat een mensen nam en op zijn akker
zaa'de, welk (zaad) wel het kleinst is
van allo zaden, maar als het op-ge
schoten is. grooter is dan alle moes
kruiden en een boom wordt, zoodal
de voeden des hemels komen, en in
zijne lakken nestelen."
Dn H. Hilarjus verklaart, dat dezi
vogels, die toevliegen, om in de tak
ken van dien boom te nestelen, den
trek der volkeren beduidt, die tot de
Kent van Cnristus loestroomen, oin
in hare schoot het leven te vinden,
wat de Meester overvloedig! ijk in
ziinc leerlingen wenschte: het leven
des gclools. het leven der heiligmaken-
de genade een t e'i end n liri te ijk- n
levenswandel, om zoo eenmaal te ko
men tot het leven der glorie in den
hemel.
De Parabel van het mosterdzaad,
waaruit zich, vooral in warme lan
den, gelijk Palestina, een zeer groolc
plant onltwikkelt, waarbij het onderste
gedeelte van den stengel een houtach
tig weetsel verkrijgt, heett tot strek
king den snellen aanwas, DE UITER
LIJKE VERBREIDING EN VER
SPREIDING DER KERK, het Gods
rijk op aarde, uit tc beelden.
Van llem. Wien door den Vader
alle machl gegeven was in den hemel
en op de aarde, was hel bevel gegeven
aan uc Apostelen en hunne opvolgers,
de Pausen en de Bisschoppen: „Gaat
en onderwijst alle volkeren cn d*>pl
hen in den Naam des Vaders en des
Zoons on. des He.Lig-en Gee-stes en
leert hen onderhouden, al wat Ik u
geboden heb."
En over de geheele wereld klonk
hunne stem, en hunne prediking ging
tot ae uiterste grenzen der aar Je; ter
wijl de Heer hunne prediking roet
wonderen bekrachtigde.
Aanvankelijk weliswaar uitsluitend in
Palestina, omdat, volgens het getui
genis van Apollonius en Clemens van
Alexandrië, de Meesier wilde, dat zijne
Leerlingen in de eerste twaalf jaren
van hun apostolaat Jeruzalem niet zou
den vertalen; Na dit tijdperk echter
trokken de meeslen naar alle windstre
ken om de leer van het nieuwe Gods
rijk te verkondigen en met hun bloed
le bezegelen. Dat bloed der Martelaren
werd hel zaad van n: uwe Christenen.
Dertig jaar dan ook na 's Heeren
hemelvaart was de christelijke leer
reeds verspreid in al de landen'rondom
e Zee en waren er
C-~-. -,cn gesticht in Azië
Europa en Afrika.
Het mosterdzaadje van het Gods
rijk was uitgegroeid tot een grooten
boom, onder welks takken en lo-over
en schaduw de volkeren toestroom
den. om de leer van Christus le be
lijden, 's Heeren geboden le onder
houden cn de heilmiddelen ter zalig
heid aan te wenden.
En daar werd een leer gepredikt in
lijnrechten strijd met alle beginselen
en inzettingen der heidensche wereld
en daar werd een zedenleer verkondigd'
die op aüe gebied legen alle gebruiken
en gewoonten indruischle.
En toch liet verstand gaf zich ge
wonnen en de wil onderwierp zich.
Het Kruis van Christus, voor de Joden
eene ergernis en voor de Heidenen een
dwaasheid, werd de roem en de glorie;
liet geluk en de vrede der wereld.
De Engelenzang van den Kerstnacht
tyng jn vervulling: „Glorie aan God'
in den hooge en vrede op aarde den
nienschen van goeden wille."
Onmiddellijk na de Parallel van hel
mosterdzaadje laat de Heer de gepj-
keiici volgen van hel zuurdesem, zeg
gende- „Hel Rijk der Hemelen is gelijk
aan een zuurdeeg, hetwelk eene vrouw
nam en in drie maten tarwemeel ver
mengde, luldal het geheel verzuurd
was."
Naast de Parabel alzoo voor DE
UrERLIJKE VERSPREIDING EN
CitBREtDLXG VAN CHRISTUS' RIJK
ceno Gelijken,s nier voor DE INNER
t: I ÜLIL1GING ZIJNER .KERK.
lijk ii.l. een weinig zuurdeeg de ge-
lcele massa meel doordringt en ver-
Z/l'Url- eu het brood smakelijk maakt,
qS oo&rdringt de innerlijke kracht des
hit i lle' godsdienstig en het zede-
"A leven der volkeren.
ceitin tota"e ommekeer der wereld is
Kruis re aUC'C11 aan Cllrislus eu Z'jn
tot rui t6 v°ikeren verbranden, wat zij
zij vr ai-u" aan5jaden, en aanbidden wat
i tV^Z 6ea '«brandden,
en slaveg omhelzen het zoele1
'uk eu den lichlen last van Christus
eu bevinden^ dat 's Heeren geboden
uiel zwaar zijn.
Rijken en armen huldigen het woord
des Heeren: „Zalig de armen van
geest, want hunner is het Rijk der
Hemelen."
Wcllusligen en onkuischaards geven
zich gewonnen voor het reine Evan
gelie: „Zalig de zuiveren van harte,
want zij zullen God zien."
Hoogmoedigen en trotschaards bui
gen deemoedig liet bo-ofd bij ds ver
kondiging: „Al wie zich verheft zal
vernederd, maar al wie zich vernedert
zal verheven worden."
Christus had op den Pinksterdag zijn
Heiligen Geest over de wereld afge
zonden en Deze had het aanschijn der
aarde vernieuwd; het nieuwe Evan
gelie, de blijde boodschap ter za'jj
beid, werd allerwege aangenomen
„Wie na Mij komen wil, hij verloo-
ehene zichzelven, neme dagelijks zijn
kruis op, en volgc Mij."
Laten wij, Katholieken, den lieer
onzen God. den Vader en den Zoon en
den Heiligen Geest, hartelijk dankzeg
gen voor onze onverdiende uitverkie
zing en roeping, om te mogen wonen
onder de schaduw van dien zegenrijken
Room van Christus' Kerk. Laat'ieder
onzer door persoonlijke innerlijke hei
liging, naar best vermogen, altijd en
overal, medewerken lot de uiterlijke
verspreiding van het Godsrijk op aarde.
WOORDEN WEKKEN, VOOR
BEELDEN TREKKEN.
Leidt een leven uwer roeping waar
dig. Weest een voorbeeld en een toon
beeld voor Katholieken en niet-Katho-
tieken in handel en wandel. Geeft ach!
op u zclven, dat gij nóch in woord,
nócn in werk eenigen aanstoot geelt;
maar allen slicht door eerbied in Gods
huis; door rechtvaardigheid bij nl uwe
ondernemingen; door zachtmoedj liejd,
door eerbaarheid en reinheid in geheel
uw verschijning en optreden; door
voegzame kleeding en passende hou
ding; in ongeveinsdheid elkander voor
komende met eerbewijzing; den Heer
uwen God liefhebbend uit geheel uw
hart, uit geheel uw verstand, uit ge
heel uwe ziel en uit al uwe krachten;
en uwen naaste beminnend gelijk
zchen met woord gn met daad.
Voegt daarbij een dagelijksch gebed
voor ae Katholieken, dal zij mogen vol-
haruen in hun heilig geloof en god-
vruc.T.ig leven, alsmede voor de niel-
Kalnoxieken, onze welraeenende, maar
zoekende broeders en zusiers, dat zij
met ons mogen komen onder de scha
duw van <len Levensboom der Kerk
en berusting vinden* voor hun geest
en vrede voor hun hart; opdat hel
weldra worde één kudde, één schaap
stal en één Herder.
Alkmaar, den 12cn November 1921.
M. P. A. OOMS,
Deken.
„Roma, locuta, causa
finita''.
De Paus heeft gesproken, de Ne-
re !a sche Bisschoppen he be i
op eld- e -over.u ge.;de wijze oen
Kathoi.eken I\ede la K-ers kond ge
CjUun ...i ucn u.. R-ovii-e to.
ons g- 7.' ./cn. De .ergé van geh-eei
ons vadesjand beijvert zich in deze
en wij mogen dan -ook verwachten,
dat de bauioücken van de laag ge
legen la..-den, zooais steeds, door
gebed en o.feivaarciigheid de
wensch van den H. Vader zulten
heipen verwezenlijken.
Gok de p att a s bevqlkirg zal
niet a b.er blijven, hun ver eden is
hiervoor waarborg. Wij plattelan
ders leven buiten d-e sfe-er van bet
lin.vers.teit. leven, de overgroot©
meerderheid heeft noo.t de gvlpgen
held gehad zich in te denken in
'tmibeu, waar de mannen der w-e-
.s ,..z n, ovv'.'l als
niet Katholieken, worden gevormd.
He-el w-e.n.gen onder o-ns ko-.ste-
ren de verwachting, ba: hu mie kin-
de.en of k.ndsk nii.re i e ne oplei
ding aan 'de hoogeschool zullen
genieten. Het is dair ook met te ver
wonderen, dat de meeste R. K. plat
.ia,. s u nut, meer den wensch
an den Paus zullen aanvaarden en
zeggen, wat Rome doet is welge
daan, wij zul en de gevraagde ge
beden verrichten, wii zul.-en ons
f.na c e-ele offers getroost. 11, om
dat zij, ciie tot oorueeien bevoegd
zijn en in wier oordeel wij vertrou
wen stellen het nuttig en no-odig
vinden.
W ij weten van nabij uit gesprek
ken, welke wii moch.en voeren en
opvangen, dat er veten zijn, di-e
zoo denken en spreken.
i 1 ijkt o-ns du p cn net over-
boci'g deze belangrijke aa gel o-pn
held hier eens irr 'tkort to-e te lïch-
ten. wijl het nu eenrm.al w-ensche-
lijk is. dat voor e-ene zaak, welke
men begrijpt eu voor «welke men
voelt, de harten en de beurzen ver
der opengaan. Wanneer wij ons d-e
moeite vv ben getroosten onze ge
dachten eens 'terug te voeren in
het verleden, dan zien wii al onze
staatsbetrekkingen, lagere zoo-wel
als hoogere, in handen van niet
Katholieken.
De liberalen schenen hét mono
polie van wijsheid en wretenschap
te bezitten. Gemeenten met over
wegend Katholieke bevo-.king kre
gen liberale burgemeesters. De Ka
tholiek werd beschouwd als een
minderwaardige, het waren dom
pers, allé-en gesch.kt o-m trouw te
dienen, maar nooit o-m te reg-eeren.
Als wij slechts een 20-tal jaren
geleden beweerd haddien, dat er in
.1921 een Katholiek minister van
Biniienlaiiasche zaken zou zijn. dan
had men ons beslist voor vv aan
wijs uitgescholden.
De achterstelling van de Katho
lieken door de overheid heeft er
toe bijgedragen, dat de Roomschen
zich bijna uitsluitend gingen toe
leggen op den handel. Van studee-
ren aan Universiteiten kwam nier
he-el' Veel, wijl bij het beeindigen
der studie weinig vooruitzichten
bestonden. Dit is de laatste jaren
anders geworden. Wij.Kathol eken
hebben ons in de maatschappij
e-ene plaats weten te veroveren
meer in overeenstemming met on
ze waarde. Wij hebben d-en go-e
den strijd gestreden -en wii .mogen
trotsch zijn op 'tgeen wij bereik
ten. Ook op w-etenschappe'ijk ge-
b'ed behoeven wii niet meer zoo
als onze Grieksrhe voorvader Dio
genes met een lantaarntje te zoe
ken naar menschen, Rooms che men
schen. mannen en vrouwen uit één
stuk.
De Katholieke studenten aan de
univers iteiten zijn niet-ontalrijk. In
de hoo-gere eollegiën van staat
worden ons p-laats-en ingeruimd,
in de meeste openbare betrekkin
gen worden we meer billijk behan
deld, .zij het dan ook omdat we
zelf veel invloed kunnen uitoefe
nen. Op soc'aal -en politiek terrein
presteeren wii lang n.-et het minst,
wii kunnen ons meten met welke
partij o-o-k. Wil en wij echter onze
positie handhaven en verbeteren,
dan moeten de Katholieken zich
ook wetenschappelijk weten op te
wet leen. Er wordt wel ©ens de
vraag gesteld, of wij door het aan
stellen van R. K. professoren van
wege de St. Radboudstichjing geen
voldoend resultaat bereiken. Wij
rneenen van niet. De krachten van
wege deze stichting aangesteld,
hoe hun werken ook gewaardeerd
moet worden, ho-e wetenschappe
lijk zii o-o-k onderlegd zijn, zij blij
ven als 't ware op- zich zelf staande
f'gut-en. Wij, Roo-ms"hen. hebben
n et al een nood'g Katho ieke pro
fessoren, maar deze hoogleeraren
moeten col ego kunnen geven in
een Katho iek milieu. No-odig is
eene c© ,trae van Rooms :h-Ka ho
lieke w-ete. schap, Profe sor Oioe-
re.i ui, Wa mond s hri ft hierover
zoo heerlijk duidelijk ,n het
Ro-cmsch studentenblad van 22 Oc
tober j.l.
Onze Roomsch-Katholieke stu-
denten moeten opgenomen kunnen
vvo den ii een elg-ea omgeving,
waar zii zch thuis gevoelen, waar
zii terugvinden en gewaardeerd
z.eu de katho.ie-ke gebruiken, wel-
Zij in oen hO-ïedjeen lering leer
den kennen on hoogschatten. D-e
St. Radb-oudstichling* heOt veel be-
ro'.ut, mur 4© roUeofs, .«Tie.trevien
doo-r de vanwege die stichting aan
gestelde ioerkra.h.cn, blijven op
zichzelf staan en val jen buiten d-e
gevvon-e colleges, door de studen-
.cii *te vol *eii. De s udent ii dus
genoodzaakt zch -een ge opofferin
gen te geuoos.en o-m deze lessen i,>
leunnen bijwonen. Dat gaat niet
al.ijd en daar waar het gaat maakt
men er met steeds gebruik van.
Wil en wii de Roomsche jo.ngf-.ie-
den een© hoo-gere opleiding ge
ven, we ke overeenstemt me; o- ze
beginselen, dan d.ent gesticht te
worden eene vrije R. K. Hooge
school. .waar het te geven hoog-er
onderwijs berust o-p de grondsla
gen van ons geloof. De jeugdige
student, die de ouderlijke macht
voor een groot deel ontzeilt, die
meestal van de wereld nog maar
heel wdn.g woet en er dikwijls nog
minder van begrijpt, kan niet aan
zichzelf worden overgelaten. Wel
vinden zij steun in de R. K. studen-
e.r-o.ga i at e, maar het blijfc een
g.oot gevaar vco, de katholiciteit
oer stuu-öerende jongelui aan hun
e.g-en irit.atief over t-e laten, of zü
tijd, Ijs; en gelegenheid hebben om
van de specf.ck R. K. wetenschap
te p.ofitce.en. De Ro-omsche ou-
'.e.s zul.en ai.-e-en can gerust-hunne
jongens en m-eisjes kunnen toever
trouwen aan d-e univ-ersitei.-en, wan
neer de wetenschap aldaar wordt
verkondigd door mannen, di-e zeif
u v. „rdco4> li-e-uben dco s.aan,
gelouterd en g-e-hard d-oor dat vuur
zijn gewo.-den ernstige Katnol.-eken
van uc daad.
De o-p de R. K. universiteit ge
vormde mannen -en vrouwen zulten
een sieraad zijn vo-o-r de Roomsche
gemeenschap en wij, wij kunnen
door ons gebed en*onze offergave
med-ehelpen dit schoo-n-c doel te be
reiken.
Castricum, 10 Nov. 1921.
LOMMEN.
1,1, i i Hl i i "I
Vorig bedrag-f391S.54
P. Z. te Voorschoten 1 n
Comité van Actie
Door de Zelatricen
Van een gelukkig,
echtpaar 1
H. Sw. te Delft
W. v. d. P. te Rijswijk
P. C. v. d. V. den Haag
j. R. te Rotterdam
Wek-elijksche bijdragen:
N. N. Ik heb nog zooveel
goed te maken i
N. N. Egmond aan Zeet
5 van mijn inkomsten H
voor het Heiligdom van
Eerherstel
10.
17.50
.12.--
2.50
100.-
2.50
2.50
2.50
.1-
rr
4.85
tTotaaï f4073.89
MEDEMBMK.
MEDEMBLIK. - Hanze. Nadat
do Hanzebank op plechtige wijze
geopend was, werd des* avonds te
8 uur door he-fc bestuur der Hanze
©en jfe.es tv ergadering uitgeschreven,
waar als Spreker tegenwoordig' was
do heer Dronk (Centraal Bureau)
•De vergadering zou worden afge
wisseld door muziek en voordrachten
Daar ook' da dames der leden wa
ren uifcg-en-oiodigd was1 de zaa-1 reeds
spoedig gevuld.
Do voorzitter heette allen hartelijk
welkom.
Op voorstel van den secretaris wer
den er geen no-lulen gelezen, maar
werd door allen het Hanzelied ge
zongen.
De Z.Eerw. lieer Pastoor zegt, dat
zijn gezondheidstoestand hem niet
toelaat te kunnen blijven. Alvorens
te ver'rekken wenscht Z.Eérw. ©en
woord te spreken. Het doet Z.Eerw.
genoegen, dat zoo velen zijn opge-ko
men, en dat ook de dames zijn op
gekomen, dit is een teêken van so'i-
dar't©it„ De Hanz© alhier heeft vele
moeilijke tijden meegemaakt, maar
z-o-o gij a'ten eendrachtig' samen
werkt, zuilen resultaten niet uit
blijven tot voordeel van uw zaken
©n to-t bi-o-ei der veree-niging.
Horna verkrijgt de geachte spre
ker het woord, en wenseht aller
eerst te behand-e'en het middenstands
vraagstuk. Op zeer uitvoerige wijze
maakt spf. duidelijk de noo-dzake-
iijkhe'd van de middenstands ver eeni-
g'ng, wil"de onmisbare middenstand
z:ch handhaven in deze abnorma
le tijden.
Spr. behandelt d© vraag: „Wat
hebben w© aan d-e Hanze?".
In den brüfede zet spreker dit
uiteen, wel degelijk' blijkt dat ook
Medemb'ik ©en onderdo 1 is van bet
.gro-otó gèheel. De verschillende in
stellingen van de Hanze worden ge
noemd en naai* voren gebracht,
waaruit b'.ijktj do gr-oo-te voordeelen
w-elke aan het l'dmaatsohap- zijn ver
bonden. Spr. illustreert met talrijke
voorbee'den de onmisbaarheid van
den middenstand voor het eoo-no--
misch-o leven, Oiok de hulp der
vrouw is no-odig. Houdt uwe mannen
niet terug, maar ziet zelf in. dat
krach t g v-ereenigen iu deze tijden
abso-'uut no-odig is.
E© g'c-edvore rede van den hee-r
Dronk werd onder gro-oto stilte met
aandacht gevolgd en met applaus
beloond.
In d-o nu te houden pauze ver
gastte den heer Dol (Werversho-of)
db aanwezigen op e enige leuk© voor-
draphten en werden eenig© versnape
ringen gepresenteerd.
H'erna het tweede g&dee'.tc
Spr. wonscht nu te bespreken het
Bankwezen zooals voorheen g:ng het
uueaJ f"- ou 1 *- --
op goed vertrouwen afg ng. Het
grootkapitaal heeft zich _toen hierin
g-cmoeid, en palmde zoo langzamer
hand de kleine banken in, wa,t
word de concentratie van het bank
wezen
Spr. se-h-etst eenïge groote fir
ma's wéke met hun grootkapitaal
den middenstand zedelijk dooddruk
ken, daar tegen hen, door enkelin
gen zeer moeilijk is te werken en
fce ooncurreeren. Hoe komt dit? De
oorzaak is, het groot bankbedrijf
is hand in hand met de groot in
dustrie, en de middenstand helpt
zelf mede deze groote instellingen
no-g grooter te mak-en, door met pas-
seering van hun eigen middenstands-
zaken hun inkoopen in dergelijke
zaken te do-en.
In verband hiermede k-o-mt s-pi*.
als van zelf to-t de Hanzebank, wel
ko is het richtsnoer voo-r den han-
doldrijvenden- en induriTieelcn-mi-d-
denstand. Veie voorbeelden over het
bankwezen word-en toegelicht. De
Harizobank staat frank en vrij te
genover alle aantijg'ngen. Het cre-
dietwezen wordt vanaf de grond-
s'agen du'delijk gemaakt. Door ve
len wordt verkeerd en te Iioht-
vaard g geoordeeld, meesttijds door
menschen, welke hun eigen zaak
miet vo-'do-ende kénnen, zo-odo-e-nda
worden er soms eredietaanvragm ge
daan, welke op geen gezonden grond
slag berusten.
Spr. spoort a'len aan, aandeelen
van d-c Hanzebank to nemen, en
liun geldelijke zaken met deze te
doen. Na een woord van opwekking
eind-'gde spr. Een spontaan applaus
vo-1 aüe..
H'erna gaf de heer Dol nog een
reeks van voordrachten, welke de
tachsn-'eren dan'g in werking brach
ten. Ook de p a.n slo mej. Cuijpers
gaf eenige liederen ten beste.
No-g lang bleven allen gezellig
bij elkaar. De Hanze kan o-p deze
goedgeslaagde vergadering met ge
noegen terugzien.
Landverhuring door de Vier
Noordèr Kogge voor 6 jaar.
Pi rceelen Zuidermaaiko-lk in 6 ge
deelten
1. Bouwland Zuidelijk deel vorige
huurprijs f153, thans huurder S.
Raiieu, Ouderdi/x. voor f115. 2. Bouw
land ten noorden aanv. doel f200
Jb. Smak Onderlijk voor f185. 3.
Bouwland ten noorden aanv. deel
f200 B. Smit, Onderdijk voor fl"40.
4. Bc-uwland ten westen aanv. deel
f 42, A. Eaijer Onderdijk voor f 60.
5. Bouwland ten zuiden aanv. deel
f44, J. Si] ij kerm an Medemtil.k vooj'
f50. 6. Bouwland zuide-lijk deel
f80, KI. Smak, Jz. Medembl.k voor
f70. 7. Tuin „Zorg en Vlijt." be
westen het station f 102, O. Schoon
Medemblik voor f80. 8. Tun „Zorg
en Vlijt" beoosten het station f29
A. Glim, Medemblik voor f66. 10;
Weiland Ooster of bovenstuk f204
rJ. Schoon, Medemblik voor f372.
9. Weiland Westen o-f buitenstuk
f261, J. Schoon Medemblik voor
'f 636.84. 11. (Weiland bij de Je-
neverbrug, f56, J. Commandeur,
Medemblik',voor f 42. 12 Weiland
Opperdoes A 378 f207.35, Jl>. Vijlt
Kz., Opperdoes-, voor f214.50. 13.
Weiland Opperdoes A 856—57 f30,
K, Meurs Jz., Opperdoes, voor f 20.
14. Weiland bij de D-ijkgracht f70,
G. Wijdenes, Opperdoes, voor f65.
HEILOO.
HEILOO. - Si. WiOb'rordus.
Donderdaoavc-nd hield tie P opagan-
aaclub „St. Wiilib-.-idus" é-eh pro-
paganda-avend in hét-lokaal van J.
J. van Tongeren.
Hoewei de uifneodigingon zeer
ruim- waren verzonden aan hét fce-
stuur, de Kiesverecniging, raadsle
den, bésturen van hier bestaande ver-
eeiiigitigen, hadden sle Rts 2 bestuurs
leden der Kiesvereeniging aan dien
oproep gehoor gegeven. De op-kóms
van dames-propagandisten was goed.
Te ruim Half 8 uur opende d<
Voorzitter, d-e heer O. Sm is de ver
gadering met den ch'rist, groet en
héelfe allen welkom, vooral den spre
ker van d-ezen .avond, den h'eer B
Velhnan. Hij s'pre-ekt de h'c-op uit,
dat de dames vooral 'zullen begrij
pen „Hoie Het stembiljet gebruikt moet
worden" en geeft h'et woord aan den
spreker.,
S-pr. zal geen Hoogdravende rc'
houden, d-oJh een opwekkend woord,
vcorai tot de dames spreken. Stem
gerechtigd zijn alle vrouwelijke en
mannelijke kiezers, die 15 Mei van
hét volgend jaar 25 jaar zijn ge
worden. D,t geldt voor de Tweede
Kamer.
Spr. becijfert Het sl-em'menaantal,
dat uitgebracht kan worden o-p
2.800.000, verdeeld over 18 kiesdis
tricten, waarvan pl.m. 40.000 voor
ons district Helder; .spr. zal zich' in
Hoofdzaak 'tot dit district of "dezen
kieskring bepalen.
In detail-s behandelt spr. welke
eisdhén gesteld worden vco-r canc'idaat
en wie candidaat kunnen zijn.
Formeel wordt er niet veel vóór
v-creiscHi, doch h'et b-eho-eft wel g-een
bét-rog, dat d-e ca-ndidaten voor onze
par.ïj, mannen moeien zijn met een
breeden kijk -en srhe'P inri-dit o-p de
zaken die ncodig zijn tot regeering
des lands. Spr. zegt, dat Het zeer
aanlokkelijk lijkt zco'n baantje, doch
dat hét dit werkelijk niet is. Spr. 'be
handelt de evenredige vertegenwoor
diging en wat dit inheeft. In verband
hiermede bespreekt hij de wij iging
der kieswet, waardoor de z.g. klei -
of ontevreden partijen vrijwel onmo
gelijk worden, daar zij 75 pCt. van
Het stemïnenaanlal m-ceten hébben en
zulk een cijfer zal vrijwel onmogelijk
'Èen'betekening I:J gemauiu u<u un-
ze par Jij, d-e grootste, 812000 stemlmen
kan uitbrengen, ong-eveer 29 zetels.
Spr. Heeft zijn eigen berekening ge
maakt Qn gelooft, dat wij 'b-est op
32 zetels kunnen komen, de Hoofd
leiding vindt echter dit cijfer te ge
waagd. De tijd zal hét wel 1-eeren,
wie gelijkt heeft. Sp-r. behandelt ver
volgens de vraag wie hunnen candi-
daten stellen
Op de miereerste plaats d-e R. K.
Kiesvereeniging die het hier reeds
heeft gedaan, do-bh o-ok da kiezers,
tien in getal, kunnen dit doen. Die
groslijst wordt op een door de kies
vereeniging te bepalen dag (hier 18
November) behandeld. S-pr. noemt dit
zeer g-ewic-hiig. Ook d-e dames kun
nen zulk een candidaat(te) stellen.
Op de vergadering d-er plaatselijke
kiesvereeniging wordt de volgorde
der personen op de groslijsten be
paald; -hetzelfde gebeurt in alle 18
kieskringen. Zijn al die [ijs.en verza
meld, dan worden déze vastgesteld.
Dit heeft ,i-n Utrecht plaats. A.la per
sonen o-p die lijsten voorkomend, pas-
seeren de revue en 'met groo-te zo-rg
wordt de lijst door mannen met bree
den kijk op die samenstelling be
handeld en de volgorde bepaald.
Het H.-B. geeft nu en hierop
legt spr. den nadruk EEN AD-VIES
op de vergadering van den rijks-
kieskring, bestaande uit 23 personen.
Ui: den kieskring Helder wordt co-k
een advies gegev-en, dat natuurlijk ook
rekening houdt met het advies van
het H. B. omdat dit iia v-eel wikken
en wegen is vastgesteld.
Beide adviezen wo-rden gezonden
aan de plaa.selijk-e kiesvereeniging,
di-e ook een advigs geeft, doch ten
slotte (en daa-r gaat het om) bepaien
d-e kiezers (eress-en) wie de candidaten
zijn; zij plaa.sen door een cijfer te
zetten voor den candidaat dien zij
wensdien, de kiezers bepalen dus
de volgorde der caud.da.en.
Is di-e ca-ndidaateteliing over alle
kieskringen gedaan, dan is eigenlijk
vastgesteld, wie de leden der 1 weede
Kamer zullen worden.
Spr. komt tenslotte„Hoe het stem
biljet gebruikt moet wo.d-en." AJet-n
dcor het bovenste w.t.-e puntje iood
te maken; spr. zegt onder a.gemeen
gelach: wij stemmen allen „rood"
ooidat het po.L-iod ro-ód is. Dóór al
leen dit puntje rood te maken, kie
zen wij onze mannen en ook de
volgorde, zidi regelend naar devog-
-orde der candjda.en. Spr. weidt neg
lang uit over de io-.mah.eii.en die ver
vuld moeten wo-rden eu waar gestemd
wordt enz.
Daarop werden verschillende vra
gen ges.eld en beantwoord.
Voorzitter constateert dat ©ns kirs-
stel el ingewikkeld is, hij wekt v-co-ral
damies- en heeren p.-o-pagandiM-en op,
om de k.-ezers op d-e vergadering-en
te krijgen, waar een en ander duideiijk
wondt. Hij n-laatst zich lü-nredit tegen-
over u:e besiuursleden der kiesverec-
nigijig die rneenen, dat v or de a!ge-
vrteer.e verkiezing cn.le ri hvan d n
man aan de vrouw voldoende is.
Zeer terecht werd opgemerkt dat
v-eel mannen zelf de bijzonderheden
nie: weten. Hoe moeten zij dan hun
vrouwen voo.lihen?
I-'a lange geda h enwls ding werd
besteden, dat de dames lub een voor-
lbo. ig bestuur zal vormen en zij een
ver ejenwcG.d'gs.-er zal aanwij' en die
miei het bestuur der mannenlijke pro
paganda.lub vergadert.
Voorzitter verklaart er zi ;h in prin
cipe voor wat het laatste betreft. Hij-
zal dit punt in de eerstvolgende be
stuursvergadering 'bespreken.
Eer.ige heeren rneenen, dal de pro-
p-agandaclub hen moet bezoeken, die
nog 'g on 1 id der kiesvereeniging zijn.
Voorzitter zegt, van dia p'.i -h't over
tuigd te zijn, doch de dub is korten
rijd terug onderafdeeling van de Ki s-
vereeniging gevvo-den, zoadat zij r.r.g
geen lijst van de leden heeft; boven
dien is het bestuur geheel nieuw,
daar door verbek en sterfgeval het
geheele oude 'bestuur is vervallen.
Na een woord van dank aan den
spreker, den h-eer Veltman, werd de
vergade ing op de gebruikelijke wijze
gesloten,
WINKEL.
WINKEL. Diphlteritus. Weder
om is alhier een geval van diphleritus
ontstaan in het gezin van J. Nc-bd.
Jubileum. De Landbouwver-
cenig ing „Hollands No-orde kwart ter"
die te Winkel haar najaarsvergadering
zal houden, zal daarbij het 50-jarig
beslaan van deze zoo nuttige veree-
niging voor landbouw en veeteelt her-
dip-nk-en.
SCHAGEiN. Burge lifke SLand.
G-e'toren: Magdalena Catha ina, d. v,
Tjom-m-e de jong en Cornelia van
Wïerifig-en.
Ge uwd: Dirk Pieter Machielsa
en Margaretba Schot. Hendrik van
Winsum -en Trijntje Brantenaar.
Politie. Verloren: 2 groene
en 1 zwarte portemonnai-e.
Benoemd. Tot pleegzuster in
het huis van ouden van dagen is be
noemd Mej. N. f oij te Amsterdam.
Uitslag der verkooping alhier
op 1 November ten overat aan van
Notaris Vrijburg.
Slagerij en Woonhuis en daar achter
gelegen dubbel Woonhuis, groot'11.14
Aren aan de boet te S-chagen, eigen
dom van C. Slik. Koop-er de heer
O. Hui-b-erfs, Scha gen, voor f 6410.
ZIJPE. Uitslag dér vérkcoplfig aan
le Burg-ervlotbrug aldaar, ten over
staan van Notaris Laurman, Schoorl-
dam, van huis m-ct tuingrond, grcot
40 aren, eigendio-m van M-ej. Wed. Lu-
deke, aldaar. Koop-er A N.-euwlamd
ter plaatse vo-o-r f 5400.
KOEMARKT.
Bij gelegenheid van de groote koe
markt te Hoorn, zijn alhier een be
langrijke hoeveelheid Kuig askalveren
vo-cr Frankrijk aangekocht.
In totaal b-edro-eg d-eze aankoop 125
stuks tegen een prijs van f 130 tot
f 185.
D. H. V. B.
Programma voor Zondag 13 No-vemb.
I C.
De Damiaten I—R. Kt. H. V. I
G. Kruijver.
2 g
G. V. A. I-A. D. Oi. I 2Va uur
J. Schutte.
V. V. Z.. II—Zwaluwen II 1 uur
J. Kiunnen.
S. D. E. II-V. A. F. C 111 2Va
uur E. de Giuijter.
3 C
S. V. A. I-V. A. F. C II1I 1 uur
J. Kuijl.
4 A.
S. D. E. II1I-S. D. O. 4 1 uur
E. de Gruijter.
DE ANTi-MiLITAIRISTiSCME VTR
GADERiNü.
De lieer Henk Eikeboom verzoekt
aan het Hbl. m-ee .e deet.n dat hij
zitii Dinsdagavond niet aldus iioc.i
uitgelaten, „dat de iomaanslag in
Den Haag een spoorslag moei zi;n
voor allen, een voorbeeld te. navoi-
ging." Wat d'or hem wél werd ge
zegd kemt vCgeiis hem, op het vol
gende neer en is, naar hij verklaard:,
o-k her standpunt der international-s
Anti-Mililairiatische Ycreeu'.ghig: „Uc
anii-miljta.risten wijzen, a;s zoodanig
de veran'.woo.delijktïeid voor het gi-
b-ciirde in Den Haag at, en wijz. u
die terug naar de autori eiten, dia
z.i. tk.-cr voioridurend en occasioneel
geweld, daden als deze provocee.en.
Nietten;i.i vell-en de anti .ïilualrlsten
geen oordeel over de daad ats zo-o*Ja-
ntg doch willen z'-j er de arbeiders
op wijzen, dat ali-een hunne vveL e-
wuste en dccrdachte actie dergelijke
daden kunnen voorkomen en leiden-
zal hét t.o-t dc-el: „vrijmaking dei-
dienstweigeraars."
