..ONS BLAD" p—3"
i
DINSDAG 15 NOVEMBER 1921
14e JAARGANG
Advertentieprijs;
BU1TEMLAMD
FEUiLLETOM.
DC VIOOL.
Be ioesfand in Ierland.
binnenlanp"
{NO. <}3-S
DAGBLAD
r— - -J
Abonnementsprijs:
Per kwartaal voor Alkmaar2.—
Voor buiten Alkmaar
Wo. npïilustreerd Zondagsblad 0 60 I hooger.
Buf©3u: HOF 6, ALKMAAR. Tetefoon: redactiernoÏE633 433
Van —5 regels f 1.25; elkeregei meur f 0 25; Reclames
per regel f 0 7 5: Rn nek „Vraag, en aanboo" uij voot-
uitbetaling p plaattg f 0.60
i-ir. f onn f mfi f fiö.f 35,f 15.i
'eactionair drijven.
Het kan niét v-orden ontkend, dat in
ons voorgaand artikel weinig woorden aan
ons onderwerp zelf zijn gewijd.
Daarvoor vragen wij verschooning. Wij
moesten en doen het nu bij deze
een inleiding bij ons eigenlijk artikel over
hol bovenstaand onderwerp schrijven.
n;e inleiding is en was beslist noodig.
"s de reactie, die thans het hoofd op-
1 dient men de schijn van het wezen
goed te onderscheiden. Want voor ons
staat vast, en zij, die goed luisteren zullen
het beamen, dat men ook in Nederland,
openlijk en bedekt bezig is de economische
moeilijkheden te exploiteeren lot politiek
gewin.
Wij prolesteeren daartegen uit al onze
kracht, omdat die exploitatie walgelijk is
om aan te zien eenerzijds en verder, omdat
er toch eens. een eind aan moet komen om
het politieke steekspel te spelen op de rug
gen der arbeiders.
Vast slaat, dat de meeslen, die bezwaren
hebben tegen de arbeidswet, het vooralsnog
bij onbewezen beschuldigingen en niet op
'eiten steunende opmerkingen hebben gela
ten.
Vast staat getuige de strijd in de Me
taalindustrie dat men er nog steeds niet
toe is gekomen ten genoege van „de partij
ter andere" aan te toonen, dat een stuk van.
diens boterham moet werden gemist.
Dat ware toch het minste, wat van de
■herren kon worden gevorderd.
Niemand zat toch willen gelooven, dat
de duizenden, werkzaam bij een middelma
tig betalende nijverheid, zich zonder vol
doende motiveering iets laten afnemen, wat
nola bene voor die werkers een teruggave
van het noodige is.
Maar men holt thans maar raak, en on
der aanvoering van de oude liberale in-
-„dusJrieeFv magnatengesteund, door ean .op- 1
permachtige liberale pers en een heirle-
ger van slippen dragers, wil men terug naar
sen afgesloten tijdperk, waarin van boven
af werd gedicteerd, wat niet en wat we!
zal zijn.
Daar zijn waartoe dient het de feiten
Ie ontkennen Kath. werkgevers en kapi
talisten, die in hunne kortzichtigheid met
Wij achten het goed en nuttig hen vooral
de oude kliek mede heulen en mede-hopen,
te waarschuwen voor hunne gevaarlijke
talriiek.
De liberale opvattingen over de waardig
heid van den mensch, dus ook van den ar
beider, moeten lijnrecht staan tegenover
.onze.opvattingen, hetzij de belijder patroon
of werkman is.
Natuurlijk hebben ook* wij rekening te
houden met de praktijk, waarin wij nu een
anaal leven en het ware onverstandig om
tegen noodzakelijkheden op le roeien.
Hierin vooral ligt een harde en zware les
voor Katholieken, werkgevers als werkne
mers.
Wij hebben ons herhaaldelijk de vraag
esteld, of een eminent Regeerder, als toch
■oker onze minister van Arbeid mag wor-
.-en genoemd, pp den gewenschten steun
voldoende rekenen kon.
W ij zijn niet altijd tot de overtuiging ge
komen, dat die steun con amore werd ge
geven.
Niet zelden ontdekten wij heimelijk cn
openlijk verzet legen zijn beste bedoelingen
jn maatregelen.
Maar wat nu ten opzichte van de arbeids
wet. in de kringen van de werkgevers
ook en zeer jammerlijk van Katholieke
werkgevers naar voren kwam is naar
onze meening ook weieens voorgevallen in
een anderen vorm en bij andere zaken in
de kringen der arbeiders.
Die beiderlei tegenwerking moet zijn
Excellentie hebben gehinderd, al kon hij
er feitelijk het bewijs uit dislilleeren, dat hij
bet gulden midden hield en dus was op den
goeden weg.
Er is reactie in verschillenden vorm. Want
de werkgevers, die zonder overtuigende be
wijzen fulmineeren tegen de arbeidswet of
volhouden dat loonsverlaging noodzakelijk
en onomkoombaar is, en elk overleg, het
welk leiden kan tot een redelijke basis
weigeren, doen even onverstandig als de
arbeiders, welke zweren, dat er bij en van
hetgeen door hen mooi en goed wordt
geacht, geen streep af mag worden geno-
Wij gunnen nog steeds»elken mensch, en
niet het minst den arbeiders, onzen stand
genoten, alles wat goed en wenschelijk is.
Maar indien het betere op dit oogenblik
niet is ie bereiken of te behouden, dan is
het minder goede voor ons, gedwongen
door noodzakelijkheden, ook nog goed.
Wij houden het er stellig voor, indien de
sociale zaken met wat breederen blik wer
den bezien, en niet elke groep krampachtig
hield aan haar opperste eisehen, terwijl
niemand iets wil geven en allen willen ne
men, dat de moeilijkheden minder groot
zouden zijn, een vergelijk gemakkelijker
zou zijn te bereikdn.
In een volgend artikel hopen wij onze
bedoeling met eirkele voorbeelden le ver
duidelijken.
's-Bosch. M. K
©i ©©MFiftEITIE TE"':,
wisiiiitm
fat het Zuidzee-vraagstuk vcndèn,.indien Amerika gewacht had tot- werden, terwijl Engeland en Amerika ze
ld -bezit daar meer dan dat algemcene overeenstemming was he- lieten bouwen op -particuliere werven, dte
Nog iets over de openings-
rilling.
Hughes .heeft bij de ontvouwing van zijn
voorsteilen tot -beperking van bewapening
ter zee, nog gezegd: Volgens die voorstel
len zullen de Ver. Staten, Engeland en Ja
pan onmiddellijk 66 groote oorlogsschepen,
gereed of in aanbouw, schrappen met een
gezamenlijken inhoud van 1.878.043 ton.
De drie vloten zullen dan binnen drie
maanden na onderleekening van de voor
gestelde ovdreeiikomst wat de groote een
heden betreft, de volgende tonnemaat heb
ben: Ver. Staten 500.650, Engeland 604.450
en Japan 2091700.
De rede van Minister van Karnebeek.
Behalve Briand heeft men ook de hoof
den der andere delegaties nog genoopt te
spreken. Sommigen hadden daar blijkbaar
al op gerekend: want zij hadden een rede
op papier klaart Niet zoo de Nederlandsche
afgevaardigde, jhr. Van Karnebeek, die in
het Engelseh een toespraak hield, waarvan
de tekst, volgens den correspondent der
„N. II. Crt." als volgt luidt:
Mag ik op mijn beurt de gelegenheid ge
bruiken om de regeering der Ver. Staten
namens Nedcrland's regeering, waarvan ik
Hd hen, le danken dat de uitnoodig-ing tot
deelneming aan de beraadslaging over hel
zoogenaamde Zuidzee-vraagstuk lot ons is
uitgebreid? Nederland stelt deze eer op
prijs en begrijpt de beperking welke de
uitnoodiging bevat. Nederland is geen mi
litaire factor meer in de wereldpolitiek en
maakt ook geen aanspraak daarop, of
schoon de zinspreuk op het wapen van het
Oranjehuis „Je Main-tiendrai" ook het Ne-
devbmdseh koloniaal rijk insiuit. Ncder^
land's politiek is ten gunste van vrede en
internationale samenwerking en zij zal alles
steunen wat in deze richting mogelijk is.
Laat mij u meedeelen, dat 'het hart van
Nederlan-d s volk van hoop en vertrouwen
pt a*s bei denkt aan de poging, die hier
gedaan wordt. W
betreft, Nederland bezit daar meer dan
drie eeuwen territoriale rechten over oen
uitgestrekt gebied en is verantwoordelijk
voor de welvaart eener bevolking van over
de 'vijftig millioen, genoeg dus ara de diep
te der belangstelling te kenschetsen, waar
mode wij de beraadslaging dezer conferen
tie volgen. Als onze oude koloniale erva
ring dienstig kan zijn voor het doel de
zer conferentie, zijn wij gaarne 'bereid die
beschikbaar te stellen. Ik hoop dat de
conferentie de wereld tot zegen zal strek
ken. Laat mij verzekeren dat Amerika's ini
tiatief is gegaan tot -het hart van Neder-
land's volk.
De conferentiezaal.
De Washingtonsche correspondent van
de „Daily Telegraph" geeft een beschrijving
van de conferentietafel en de groepeering
der gedelegeerden. -De tafel is 108 voet lang
en gedekt met groen baai. Hughes, de pre
sident der conferentie,' zit iii, het midden.
Onmiddellijk aan de rechterzijde der Ame-
rikaansche gedelegeerden zitten die van
Groot-Brittanndè en de Dominions, aan
de rechterzijde der Britten de Franschen.
Onmiddellijk aan -de linkerzijde der Ame
rikanen zitten de Italianen, en aan da lin
kerzijde .der Italianen de Japanners. Hier
mede zijn het Zuidelijk en Noordelijk ein
de der tafel bezet en wel door twee-en-
twintig gedelegeerden, van de vijf vöor
naamste mogendheden.
Aan -het open einde van een tafel, die
een U-vorm -heeft, en aan -kleinere tafels
die verbinding hebben met het eindé van
de groote tafel, zitten de gedelegeerden
van Nederland, België, Portugal en China
cn in rijen s-to-eJen gerangschikt rondom de
drie zijden v-an de tafel de technische ad
viseurs. De balcous in de zaal zijn gereser
veerd voor diplomaten, ambtenaren, leden
van den Senaat cn het Representanten-
huis. Aan het noordelijk cn zuidelijk eind
der zaal zitten de journalisten.
Japan geeft hoop.
Prins Tokoegawa heeft verklaard, dat
hij niet twijfelt aan hc"t welslagen dér con
ferentie.- Indien ik al, voor-dat ik Japan
verliet, zoo ver-klaarde hij, eenige vrees
mocht hebben gekoesterd, dal zij zou mis
lukken, dan is sedert mijn aankomst in
Amerika deze vrees verdwenen. Admiraal
Kato verklaarde, dat Japan zich verheug
de in het vooruitzicht van de verlichting
-die thans wordt geboden. Hij voegde hier
aan .toe, dat nu aan beide-zijden ate vreg,:
is weggenomen, het niet kan uiibHjven, of
er moet overeenstemming tot stand komen
China en Japan.
Havas meldt, dat, ofschoon president
Harding voor de volstrekte politieke onaf
hankelijkheid cn de territoriale integriteit
van China is, hij desniettemin van oordeel
is, dat liét noodzakelijk is 0111 binnen ze
kere goed-omschreven grenzen de aan
spraak van Japan op de bepaalde expan
sie builen zijn eigen gebied le erkennen.
Het Engelsch-Japansche verdrag
Uit Washington wordt geseind, dat de
Amerikaansche delegatie ter conferentie
uit gezaghebbende Brilsohe bron heeft
vernomen, dat het Engelseh - Ja pan sche ver
drag in zijn tegenwoordigen vorm, waar
legen, zooals 'men weet, Amerika en de
Brilsohe Dominions bezwaar hebben, niet
zal worden hernieuwd, welke ook het re
sultaat der conferentie moge zijn.
De indruk van het Amerikaan
sche voorstel in Engeland.
Alle Engelseh© bladen ontvangen Hughes'
voorstellen sympathiek, uitgezonderd de
„Daily Herald", die zegt, dat het niet een
plan is tot ontwapening, maar handhaving
van de bewapening op een koopje.
De „Times" schrijft: Hughes' schema
eiseht als alle schema's voor groote poli
tiek, rijp beraad door de regêeriiïgen," wier
veiligheid en belangen er het sterkst bij
zijn betrokken. Zij zullen met vreugde "zeer
zware offers brengen. Het voorgestelde óf
fer zal liet einddoel duidelijk bevorderen
De „Daily Express" beschrijft de voor
stellen als kloek en ontstellend en zegt
dat, ofschoon de voorstellen, vol gevaren
zijn, het nochtans een stoute politiek is:
de eendige, welke het verder kan brengen
dan vrome aspiraties.
De „Momingposi" is eveneens van mea
ning dat de plannen een zorgvuM'ig onder
zoek eisehen. Het blad bad het 'beter ge*
Roman door MYRTLE REED.
Zöjtaafd uit het Engelseh door Hen
ristte v. d. Waarden.
Langzaam verfde het gelaat van den
o^fer zich rood, zijn oogleden zakten en
Hi wisclne zijn voorhoofd met zijn zak
doek afr
O, „mein vriend, zei de Meester
juichend„Zie je niet, in wat een misver
stand wij geleefd hebben?"
J'j hebt al ze jaren -gewacht, omdat
N „mein" zuster niet van mij weg wilde
emen, jij ,mein" goede, zelfzuchtige
w .1 had m'j zo° §«Plaagd met
na Uls'10U(!ing voor zij kwam, dat je
Lad onrecht niet aan wilde doeni
77 En lk - ik zou „mein" zuster geen
ze«„J,00t !a,1ó'e rcis willen geven en
van
-har "dand en haar vrienden beroofd
-heb !g,«!k«leii avond: „Frederika, ik
hel ;?,na!n, Ucfsle teruggevonden, en ik
J 1 «ngcr noodig!
frederika heeft nooit iets van
"""eus hlu ■riel gowoten en ik kan haar
-'V-in" wet bededen. Ik kan
W Lnc 7Ï S, 'nn mel li,t4?n zooals
J al die jaren geleden togeft, en
reikt
De „Daily- News" begroet het plan (har
telijk cn dringt er op aan-, dat hel pad, teat
te Versailles is gemist, nu gevolgd-tzaü wor~
den.
Franschc meeningen.
De buitengewoon groote betagstefr-ng,
die (hier voor d,e conferentie te Wastong-
ton. (bestaat, vindt in hetgeen daar den
eersten dag gebeurd overvloedig voed-
se] cemt <Ie Parijsche ©or re sp ancient van
•höt „Hbl." De concrete, scherp geform.®-
'eerde voorstellen van Hughes, na -de rode
van Handing, die méér aan een «preek had
•doen denken, wekken héér (in Parijs} ver
bazing. Men had veel meer a%emeen ge
praat en gefilosofeer verwacht en is een
■beetje' ontstekl' over deze ecM-Amerikaaoi-
sche voortvarendheid.
In het algemeen, heeft btp" hier. nogal
verwachtingen van d© Wa>-i>ngto.hsche
conferentie, die men beschouwt ails een.
serieuze poging om nieuwe conflicten te
voorkomen. 'De pers heeft de laatste dagen
hulde gePrapht aan Harding voor dat ini
tiatief en ;Hervé, tan hewierooloande ais
iraardigen opvolger van Wilson, heeft het
betreurd dat Frankrijk ritel dclzeüMe»
initia lief genomen had. Bovendien is de
positie van Frankrijk m detzen al bijzonder
aangenaam en 'gemakkelijk, nu de Fran-
seho vloot immers met voor venroimdeiwng
in aanmerking Jfoant en van Ameriikaan-
sdhe zijde wordt erkend, dat dte -speciale
positie van Frankrijk in Europa het ten
aapzien van ontwapening te land het recht
geeft op bevoorrechte bébandcling. Men
rekende er daarom op, dat Briand, nu
F rank rijks eigen he.'lang'en er minder bij
betrokken waren, ©en bdaingrijke rol ais
bemiddelaar zou kunnen spelen. Maar na
de rede van Hugihes vraagt men zich hier
af, hoe liet verder verloop thans zal zijn
en of de 'dingen wel zullen gaan zooals
men verwacht had.
Waarover men hét vooral niet eens is.
is -de :%a^g, of. de openibartigiheiid van
'Hughes moet worden toegeschreven aan
den opréchten wensëh om -te komen tot
algemeen© onliwapemng, dan wel een h a®-
■cfêjge manoeuvre is om in die eerste plaats
de ATherikaatische belangen te'dienen. Va.n
wordt bereidCneerd
dat dié- AmeFfkaoteii wol weten wta-i ze
doen en dat het voorstel van Hughes
vooral gedaan wordt met het oog op de
bdnivenlandsdlie belangen. Het as bijzonder
glad, zoo oordeelen versc3iii3ende kranten.
Om Engeland, tot aanneming le brengen,
krijgt: het -een lichte meerderheid in ton
nemaat, wearniee dan echter een ophef
fen van de Engels öh-JaipaiLsche alliantie
moet samengaan, zoodat naar verhouding
de Amerikaansche zeemacht zeer vermeer
dert. Daaromtrent zou Engeland volgens
de verklaringen, afgelegd door Auckland
Gedidies, Irouvwjs reeds besloten zij® en
het zou bereid zijn te verklaren, dat het
Bril sche belang zich verzet tegen eennge
wijziging in de bestaande souvereincbeits
verhoudingen in de Stille Zuidzee met
name ten aanzien® van de PfliiJuppijnen.
Terwijl dan ook sommige bladen 'hei
oordeel uitspreken, dat de „bom", door
Hughes op de conferentietafel geworpen
even onaangenaam en gevaarlijk is voor
Engeland als voor Japan, wordt deize stel
ling anderzijds met name door Perlinax
bestreden en beredeneerd, dat Japan eT
feitelijk alleen het loodje bij legt en dat
integendeel het Engel sche belang zeer ge
diend wordt door de „va can Lie" van. tien
jaar in nieuwbouw, terwij intusschen toch
de Engel sche supprenialie ter z &e vob
doende gehandhaafd 'blijft.
Wat Japan betreft, verwacht" men, dat
het ten slotte, zij het met ©enige wijzi
gingen, het worstel wel zal aannemen, in
dien het daartegenover zekere voordeelen
•krijgt in Siberië en zekerheid, dat Amerika
zijn Vloolbasis in de Stille Zuidzee niet zal
versterken. Op dit punt zou Amerika ge
neigd zijn voldoening te geven. Zelfs acht
men deze oplossing nog vrij ongunstig
voor Japan, vooral uit economisch oog
punt, omdat Japan zijn oorlogsschepen
op eigen werven bouwt, die nu nutteloos
kalm doorgaan en dus over .tien jaar wees
even geschikt zijn om oorlogsschepen te
bouwen alsof er niets was gebeurd. Maar
Japan 'kan zeker moeilijk anders doen. dan
aannemen wat met zooveel handigheid is
geformuleerd.
Ten aanaaen van Frankrijk merkt men op
dat dal bij dd-ailes voorliipJg we-inig belang
heeft, behalve ifan misschien als aanwij
zing, met hoe ingrijpende voor stellen Aane-
rika wellicht op het gv».^ied van de bewa
pening tie land ook nog zal «anikomen.
Toch wordt ook het verloop van deze
vlookjuaesfre van 'bc f geacht, omdat,
indien een accoord over do' oniwapencing
lot stand 'konvt, en daarmee toereadoring
tusschen Amerika en Engeland de band
iussclhen Engeland en FTankrijk tal ver-
sla^>pen en êers tgenoomd land nog minder
geneigd zal zijn, ergens zïjii {belangen voor
de Fraiische té doen; wijken.
Sommige rechtscfoe schrijvers, diie na-
luurlijk in die oprechtheid en gedesinte-
resseerdhead van de Anierlk a an sche plan
nen in *t geheel niet wM-en geïooveni, gaan
in ih'uiL ongeru stheid nog verder en zien van
©en ui'teenvalten van het Engelseh-Japaai-
sche borfidgerodotsdiap In het Oosten het
gevolg, dat de Fransche' fcoHonaëii 'aldaar
bedreigd zullen worden, natuurlijk door
Japan.
DUrrSÜH'LA.ND MOET BETALEN!
Van welingelichte zijd© verneemt de „B.
Z. a. M.5', dat Zondagavond tussefhen de
Engelselhe en Fran sche leden van de com
missie van herstel en het garantie-comi
té na langdurige beraadslagingen volko
men overeenstemmang is bereikt. Het En-
gelsche voorstel tot het o-pstellen van een
moratorium voor den in Januari verval
lenden termijn van de schadeloosstelling,
heeft men geheel laten vallen; de com'
missie is; veeleer eenstemmig tot het be-
shriit gekomen, geenerlei onderhandelin
gen. met de Duntschers over uitstel van
betaling te beginnen, en nog veel minder
zich met een bespreking van de Duitsche
betaaikraeht in ie laten, maar aan de
«Lipte .nakoming, zonder discpjssie, van
alle verplf'chiangcn lot belaling vast te
houden. Men zegt 2e]fs,' dat de coimimis-
.sie van herstel haar vroegere concessie
wil intrekken, dat de op heden.
-15 November, ^rsclnrtldigdo betaling van
280 miiMioen gouden marken, door leve
ringen in na tera als gedelgd zou worden
'beschouwd.
Naar het blad vérder verneemt, heeft
de Huil sche. regeering het benoodigde be
drag .voor de eerstyoigende betaling reeds
gereed Lggen, op een sóm van ongeveer
40 millioen na, voor welker betaling naar
fhet- heet iind'ustrieele kringen borg wallen
slaan.
De eisehen van Ulster.
IJct antwoord van Uister, hetwelk Za
terdag door de commissie van het Brit-
s-c-he kahinet is overwogen, is, naar ver
luidt, nadru/kfcelilker dan het comniuni-
qué van Vrijdag, hetwelk onderhandelin
gen o,t> de basis eener proefovercenlkom-sl
tuss-ohen dc regeering en Siinn Fein wei
gert. De kalbinetscommisie komt lieden
b-ijeen voor het opstellen der duipliek.
Ulster heeft ook bezwaar tegen de fis
cale regeling volgens het s-eheana. De
nieuwe voorwaarde van Ulster is, -dat het
gelijke vertegenwoordiging zal 'helfciben in
een eventueelen centralen raad; voói het
geval d«ze raad zicfii ontwilkkelt lot een
nationaal parlement, moeten z-ijn wets'be
sitiiten aan een rijksvelo onderworpen zijn
Hel feit, dat Ulster tedrn-voorsfellen
doet, achl de „Times" een stap voor
waarts. De eiken-de bedoeling dezer tegen
voorstellen is om -den vrede te. verzeke
ren „zonder in-brenk le nis ken op de
rechten van Ulster.''
Ulster is niet bereid een algemeen
ïersöh parlement te aanvaard-en, i-n den
vonm gelijk deze in de voorstellen der
Bniljche regeering is verval, terwijl er
tevens tegenkanting bestaat tegen een op
nieuw indeelen der -parlementaire distric
ten. Ulster e-ischt een parlement in Bel
fast, dat geülke rechten heeft als het par.
lemen t in BuÈiin, en een gelij.c verte
genwoordiging in het hesl'irerslichaam,
tietzij dit Raad, Parlement of Senaat heet,
dat verantwoordelijk is voor de controle
van de openbare diensten in Ierland.
Eeft aanval op politie.
Hoiiderdvij'fUg gewapende .rsonen,
naar verluidt S'.-nn Feiners, hcLiven twee
p-0-liitie-inspecteurs, die in'een au-io nabij
Belfast reden, aar.g-evali-en en de auto me!
■kogels doorboord. De politie beantwoord
de het vuur en ontsnapte onverlet Som
mige aanvallers werden zwaar ge-wond
iEl. SUITESL, BiRliHTES,
GROOTE STARING IN DUSSEL-
DORF.
InDiisselidorf zij-u, na vergeelsche on-
derhawdelingei^ <ie metaaiarb-ri-ders v-an
alle fabrieken, 50.000 man, in staking'' ge
gaan. De arbeider-s van Ki-upp in Essen
-hebben Zaterdag de directie een ultima
tum gezondien, waarin ze een- toeslag
vroegen van oen maand -loon. Van de
gisteren te Jioudén besprekingen zou het
afhangen, of deze arbeiders heden, zaoals
ze in liet ultimatum dreigen, -in staking
gaan.
In aniwoo-rd op een schriftelijke
vraag beeft Sir L. WorUiimgton-Evains,
minister van oorlog, TePkAaaid', dat het
aantal Sn.den oorlog vermiste officieren
en manschappen nog -niet m-st juistheid is
vastgesteld, doch om en nabij 93,800 he-
draagf. In ongeveer 6100 gevallen, waar
bij de slachtoffers al-s vermist waren op
gegeven, is dank zij die -nas-poringen vaai
■de Imperia! War Grave Commission ze-
laerheSd van den dood; deze-r men-sch-en
verkregen.
Bij de dezer dagen plaats gehad
■hehibende gemeenteraadsveTMeziEgen ie
Dresden Ikregeu dte burgerlijke partijen
134.000 stemmen, de socialisten en com
munist-en 124.000 stemmen-, Hierd-oör
hebben de burgeTi-ijlken thans de meeivkr-
li-ei-ci; vroeger hadden de socialisten ten
meerderheid: van 4 zetels.
- Ge-inel-d wordt dat Üoyd George van
Lord Asheombe een gedteeite van diens
landgoed CKnirt, -gelegen op ongeveer vijl
mijlen van -Farnham in Surrey, heefl ge
kocht.
DE LEUZE BER S. D. A, P.
Over -de teetcélceuis der ontwapenings»
leuze zij-n die sociaal-dc-mocxaten liet nog
al'lijd niet met zich zelf eens. Zoo heeft
de lieer Schaper; bij <ïe behandeling dei
Gi-ondwetsherziening in de Tweed© "Ka
mer, liet volgend© amendement ingediend:
„De koning tracht gescliiiLlen me?
vreemde mogecdiheidien op te lossen dooi
rechtspraak of andere vreed'zame' midd-e.
len. Hij veiüelaart geen oorlog dan ns
voorafgaande toestemming van -de Sta
ten-Generaal",
Met de grondgedacliie van dit amende
ment kunnen wij ons best vereenigen. Dat
onze Regeering ter oplossing van geschil
len met andere mogendheden steeds de
voorkeur zal geven aan vreedzame mid
delen en slechts in den alle ruiters ten
nool bet kanong aan het woord zal laten
komen, is. zóó vanzelfsprekend, dat het
eigen-lijk overbodig is, dat speciaal in de
Grondwet te vermelden; doch als men
e©n beetje „enthousiastisch is aa^el-cgd"
het woord is van Minister Rtfys de
Beerenhrouok kan m-en over dit be
zwaar wel heenstappen.
M-aar uit hot amend- tnen-t van den
heer Schaper blijkt, diat de S.D.A.P. de
mogelijkheid' van oorlogsverklaring aan
vaardt. Toch willen mr. Troelstra c.s. on-
middcllijk ontwapening. Hoe kan men nu
dé mogelijkheid van oorlogsverklaring
aanvaarden, 'als inen niet over één sol
daat beschd'tt?
In -dit verhand is ook van belang, wrat
mr. Troelstra Vrijdag avond in een open
bare vergadering te Den Haag-heeft ge
zegd:
„Wij kunnen niet volstaan m-et le
zeggen; wij geven geen man en geen
cent! Dat kan ©en kleine partij als de
ik kan haar toch geen geld geven en haar
erug naai haar Duitschland zenden, omdat
jj haar niet langer noodig heb; nu zij alles
voor_ mij heeft opgeofferd. Hel zou zeer
onvriendelijk zijn.
- Maar'zie nu wat (!c goede God
cn» gedaan heeft! Aan het einde, als alles
opgelost is. zien wij, dat ook jij deelneemt.
Ik weet „mem vriend, ik weet wat het
-oor je geweest is, omdat ik ook door de
-.voedende golven hen gegaan maar nu
komen wij tezamen aan land. Dat is mooi,
omdat we- vrienden zijn,
Bovendien bén jij vöor haar wat zij
voor jou is. Ze heeft het mij niet verteld,
maar „mein oude oogen zijn nog scherp!
Ik zeg je dit om je moed t-e geven. Als je
„mein" zuster gelukkig maakt is dat alles
wat ik vraag. Ga nu naar „mein" Frederika
en zeg haar, dat ik pas laat thuis kom van
avond! Is het niet prachtig?
Ter neer gedrukt, hulpeloos, en pijnlijk
geschokt, maar zonder de geringste
tegenspraak ging Dokter Brinkérhoff den
l-.rg op. De Meester stond aan den voet
er wuifde jongensachtig met zijn hoed.
1 oen hij- eindeiijk om durfde kijken zag de
Dokter, dat de weg verlaten was en hij
ging op een rotsblok langs den weg zitten
011. na te denken.
Hef zou werkelijk onedelmoedig zijn,
dacht hij, als hij zich van Franz en me
vrouw Irving gen* opoffering kon getroos
ten Zonder liet Ie willen was hij in liet
bezii gekomen van hét li'ntgstvitflig be
waarde geheim van Friiiiicin Frederika
en, zqpsis hij zich zelf aanhoudend voor
hield, was hij een man van eer. Bovendien
behoorde hij niet tot de rustelooze geesten,
die het leven immer naar zijn beteekenis
vragen. Het was duidelijk, dat hij geen an
deren weg begaan moest dan die zoo een
voudig voor hem was open gelegd.
Hem restten nog slechts enkele jaren,
zou dacht hij, want hij was twintig jaar
ouder dan de Meester; nóg was het Leven
vol verrassingen. Ontrouw aan de doode
stond buiten bespiegeling, want zij had het
nooit geweten en als ze geweten zou heb
ben, zou ze boos geweest zijn. Het einde
van het verwarde kluwen was in zijn han
den voor drie menschen kon hij het
ontwarren.
De zon wierp schuine stralen op den
heuvel en nóg zat hij daar te denken.
Kinderen speelden om 'hem heen en vroe
gen hem honderd uit, maar voor den eer-
sten keer gaf hun vriend geen antwoord.
Eindelijk kwam er een, een beetje bru-
taIer dan de anderen, dicht naar hem toe.
Di3 lieve Fraulein, fluisterde het kind, is
zóc bedroefd om den Meester. Waarom
lomt hij niet thuis?
Met een zucht en een glimlach ging de
Doktec langzaam den berg op naar het huis
van den Meester, waar Fraulein Frederica
in de grootste onrust wachtte.
Is „mein" Brudcr ziek? riep ze- uit.
Neen, neen, Fraulein, stelde de Dok
ter haar gerust en zijn hart werd week „op
hot zien van haar onrust. Franz is bij mij
om patiënten af te wachten, terwijl ik'zijn
Zuster gezelschap kom honden. U bent toch
blij mij le zien, is Fraulei.ii?,
Er verspreidde zich een kleur als van
een verflenste roos op Franlein's gezicht.
De vriend van „mein" Bruder, zei ze
eenvoudig, is altijd zeer welkom.
Na een paar minuten excuseerde ze zich
en hij hoorde haar bezig in de keuken. Het
was toch wel prettig een vrouw in huis te
hebben, dacht de Dokter, de dagelijksche
dingen waren dan veel prettiger en gemak
kelijker. Het water zong vroolijk en Frau
lein neuriede nauw hoorbaar een liedje.
In de schemering verzachtten de helle lin
ten der kamer zich in een rustige harmo
nie.
HePis heel aardig, zei de Dokter tot
zich zelf en hij zette resoluut de herinne
ring, van iels héél anders op zijde. Mis
se rien had de goede God het zoo beschikt,
zooals zijn eenvoudige vrienden zeiden.
Na de thee schoof Fraulein haar stoel
dichter naar het raam en keek naar bui
ten. schijnbaar onbewust van zijn nabij
heid. Een zeldzame vrouw, zei hij tot zich
zelf. Eene, die de gave van zwijgen heeft.
in hel donker was haar gezicht bijna
mooi, alle harde lijnen uitgewischt en
er lag een zachl-peinzenden'trek om haar
mond. De Dokter zuchtte, en ze wendde
zich onrusiig tot hem.
Als er*iets met „mein" Bruder met in
orde was, zei ze angstig, zoudt u het mij
zeggen, ja?
Natuurlijk, lachte de Dokter. Waar
om ben je zoo angstig? Is het zoo vreemd,
dat ik hier bén?
Neen, antwoordde ze zacht, jyant u is
vriend van Bruder.
En van jou. Frederika. Heb je daar
nooit aan gedacht? Ze beefde, maar gaf
geen antwoord en de Dokter nam haar
hand in de zijne.
Frederica, zei hij, zeer teeder, je vindt
het misschien vreemd, dat ik zóó tot je
spreek, maar heb je nooit aan mij gedacht
als aan meer dan een vriend?
De vrouw was stil en bitter beschaamd,
waar en wanneer had ze zich verraden?
Dat is niet 1.1001, ging hij voort, dade
lijk voelend, wat er in haar omging. Ik
heb zóó aan jou gedacht, vandaag. Zelfs
in het donker zag hij haar oogen oplichten
en op zijn beurt schaamde hij zich.
Lieve Fraulein Frederika ging liij
voort, ik heb u niet veel aan' le bieden,
maar alles wat ik bezit is het uwe. Ik ben
oud en de vrouw, die ik liefhad stierf, zon
der te weten, dat ik haar beminde. Als ze
het geweten had, zou het geen verschil ge
maald hebben. Misschien vindt je het een
ledige gift, maar het is alles wat ik heb.
Ook jij hebt misschien van iets anders ge
droomd, maar tenslotte beschikt God.
Frederika wil je komen?
Haar hart klopte heftig in
haar borst, maar zij was gewend aan zelf-
beheersching. Ik dank u, zei ze met edele
waardigheid, het is can zeer groote eer,
maar ik kan „mein" Franz niet verlaten.
Ik heb „mein" Duitschland verlaten om
te komen stoppen, koken, wasschen, naaien
schrobben en vegen, 0111 hem alles wat hij
vergeet 11a te dragen en hij vergeet zelfs
het hoogst noodzakelijke. Wat zou hij van
me deukëa ate Ezzpz. ik jyU dit alki
niet meer voor je doen, maar voor een
ander. Je zult het begrijpen zei ze, met een
aandoenlijk bedrukte stem, die hein won-
deiijk aandeed, omdat je de vriend van
„mein" Blader bént.
Ja, antwoordde d.3 Dokter, ik ben zijn
vriend, en denk je dat ik zonder zijn toe
stemming zon komen? Lieve Fraulein,
Franz weet hel en is er blij 01& Daarom
ging-ik naar~j© toe. De laatste svoor kn,
die hij lot mij sprak waren: Alk s wat ik
je vraag is, dat je „mein" zuster gelukkig
zult maken.
Franz, riep zij uit, „mein" goede,
onzelfzuchtige Franz! altijd zoo goed! altijd
zoo zacht! zei hij da{!
Ja, dat zei hij. Wil je komen Frede
rika? Zullen wij traehien elkander geluk
kig te maken
Zó stond nu bij het raam, met de hand
op het hart, en haar gelaat verlicht door
meer dan aardsche vreugde.
Lieve Fraulein, zei de dokter, ver
heugd omdat hij een men schel ijk schepsel
zóóveel vreugde kon schenken, wil je
komen?
Zonder op haar antwoord te wachten,
legde hij de hand op haar schouder, en
trek haar naar zich toe. Toen opende de
hemel zich voor Fraulein Frederika en een
sterren-regen druppelde neer op haar 011-
gebovigc ziel.
(Wordt vervolgd.)
