EUN MINDER GELUKKIGE
CIRCULAIRE.
Jabllé Mgr. Dr. Nolens.
Gele weggooiende belastingbe
talers.
Verwaarloosde scheepsïnspectie?
KUIST EN KENNIS.
v>. V. jo'ëtï. ttSeri <5p" 'Èfefi na' Tcfe grGófete
politieke partij als de' S.D.A.P. fcan dit
■echter niet...."
Beteek-ent <lit, dat de ontwapeningslouze
alleen, als verkiezings-„cry" dienst moet
doen vraagt de „Tijd"?.
„■En dial die sociaaJ-democrateni, alléén
•zoolang ze in de oppositie zitten, tegen de
ooriogsbegrootingen, zullen stemmen,?
Reeds vroeger heeft de heer. Schaper, toen
zijne candidatuur voor liet "Ministerschap
In allen vorm werd gestelid!, immers te
verstaan gegeven, dat hij met gdeiddijfce
ontwapening, dus voorloopig met een
klein leger, genoegen zou fcunraen nemen,
als de leiders der SD.A.P. aan he,t bewind
■mochten komen".
Dit -dubbele spel 5s toch wat ai te
doorzichtig om de kiezers te misleiden!
Onder bovenstaand opscurift sclirïj t
de „Maasbode"
Vanwege het Propaganda-Bureau
der R.K. Vakorganisatie wordt op
ruime schaal een circulaire verspreid,
waartegen het o.i. pas geeft met een
enkel woord te protesteeren. Zij be
doelt een bijdrage te zijn tot de No-
vember-actie ten guns e vai.de R.K.
Arbeidersbeweging, maar wij schro
men niet te verklaren, dat zij de Ar
beidersbeweging geenszins ten goede
komen zal," voor zoover deze zich
althans met het praedicaat „Kat
holiek" tooien wil.
Er is toch van het begin tot het einde
geen gedachte in te ontdekken, die
'u als specifiek Katholiek" tegen-
klinkt. Wat erger is, men zou met een
enkele wijziging deze opwekking om
toe te treden tot de Katholieke or
ganisatie pasklaar kunnen maken als
propagandamiddel voor de „moderne"
organisatie, zoo weinig verschilt de
Soon met dien van de beweging, die
gelijk de circulaire voorzichtig aan
leert,,met onjuiste middelen strijdt'
Neen, aldus kan niet de taal zijn
Van marnen, die de Katholieke soli-
jlariteitsgedachte in hun vaandel
iie'oben geschreven. Prediking van
Sen klassenstrijd of wat daarop ge
lijkt, late men aan de roode propa
ganda over.
Wij voor ons wenschen niets liever
dan dat de November-actie een over
weldigend succes moge opleveren en
«Jen laatsten Katholieken arbeider
-gister) brenge in de Katholieke organi
satie. Maar wij mogen het ons toch
jiet. verhelen, dat het Propaganda-
bureau ter bereiking van dat doel „met
jnjuiste middelen strijdt".
De woord keuze der circulaire zij dan
psychologisch verklaarbaar uit zekere
^reactie" op teleurstellende ervaringen
waarvan men o.i. de beteekenis
sterk overschat, te verdedigen is zij
allerminst.
Met deze opvatting staat het Ka
tholieke orgaan te Rotterdam, niet
alleen.
In het zoo juist verschenen Katho
liek Weekblad „De Voorhoede" lezen
ive daarover
Uit heel onze Roomsche actie moet
ti een heel specifieke, geurige Room-
<jche aroma tegenwaaien.
Nu weten we wel, dat we, om dit
-$ies te beoordeelen, niet elk woordje,
tót bij de propaganda gebruikt wordt,
sp een gcuJschaaltje moeten wegen
dat wederkeerig, van den kant der
arbeiders tegenover de patroons en
•yan den kant der patroons tegenove
de arbeiders, veel vergoelijkt kan
tvorden door de veel vergevende en
veel vergetende liefde.
Maar dit neemt de verplichting niet
weg om te wijzen op de gevaren, d'e
den 'christelijk solidairen geest onder
ons bedreigen kunnen.
En dan meenen wij dat een oranje
kleurig vlugschrift, door het Pro
paganda-bureau van de November
-actie" verspreid, in zulk een, we
zouden bijna zeggen „socialistischen"
toon gesteld is,'dat het de tegensfel-
l'ng tussschen de standen in ons
Roomsche volk, eer zal aanwakkeren
en aanspitsen dan vereffenen.
Naar aanleiding van dit oordeel
van „De Voorhoede" zegt de „Maas
bode" nog
Zóó straf durven wij het niet zeg
gen. Maar deze diskwalificatie door
een orgaan, hetwelk vooral in de krin
gen der Katholieke arbeidersbeweging
geïntroduceerd is, bewijst wel, dat er
voor de vrijgestelden, die zich met
de redactie der circulaire belastten,
reden is tot gewetensonderzoek.
Waartoe hen meer nog zal moge-
ub ren gen het feit,dat naar ons
'it goede bron ter oore kwam de
Verspreiding der circulaire in de bis
dorfme'i Breda en 's-Bosch door de
kerke) k autoriteit is verboden."
In meerdere Katholieke btatai kwamen
artikelen voer, waarin onze uitstekende
lektor Mgr. Nota] s gehuldigd wordt bij
zijn zilveren jubilé als lid. der Tweede Ka
mer.
De „N. Vienitasche Gd.", die, zooals
men weet, door meer persoonlijke handen
aan den jubilaris is verbonden, bracht een
artikel van het Katholieke Kamerlid ir.
M. Gh. E. Bcngaerts, lid van den Mijn-
raad, waarvan Mgr. Nolens voorzitter is,
als ook waand'eerende bijdragen van bet
Kamerlid, 'ien oud-Minister mr. P. Rink
(V.B.); bet Kamerlid, oud-minister dr.
C. Lely )VB.). lid van den Mijn raad; het
Kamerlid mr. H. C. Dresselhuys (V.B.)
en bet Kamerlid mr H. P. Marcliant
(V.D.).
ïn een hoofdartikel, waarvan de warme
loon van waarcteering ons trof, herinnert
het liberate „Vaderland"" aan de rele, die
Mg?. Nolens ï>ij cfc Alge'mëene Besdfibu-
wimgen over de Sfcaatsbegrooting op i
November 1897 uitsprak en waarin de
ihuddEge jubilaris zijn politieke geloofsbe
lijdenis afd'egde.
Daarna vervolgt 'liet blad:
„Dat alles is nu 24 jaar .geledicn ge
beurd en wij stellen ons de vraag, of
Nolens, die sinds diien zoo'11 invtoedrijtk
nran geworden is, èn in Nederland èn
daarbuiten, ooit aan het op 1 December
1897 uitgesproken credo ontrouw is ge
worden. Niet, dat wij iemand bet recht
zouriien ontzeggen in den tijd van een
kwarteeuw van standpunt te veranderen;
■het 'kan zijn dat dit geleidelijk en uit
overtuiging geschiedt. Maar van Nolens
■geldt het, diat hij wat zijne beginse
len op sociaal gebied betreft, nog pre
cies de rede zou ikiunnen uitspreken van
toen, en dat komt. omdat hij de man is
■der wdloverdachtbedd. die nooit een begin
sel als bet zijne zal pomseren, als hij zich-
zelven niet voldoende Iheeft gesondeerd
omtrent die muur vastheid daarvan. Zijne
liefde voor sociale rechtvaordigheid is nooit
oen bevlieging geweest, maar de resultans
van een warm hart voor sociale recht
vaardigheid en natuurlijke gerechtigheid,
van een kool brofd, waarmede diepgaande
studie was gemaakt van de sociale mis
standen in de maatschappij en de midde
len om die le verbeteren. En de omgeving
van dezen begaafden. Limburger, uit een
voudige familie gesproten, beeft Ihem
vooral 30 jaar geleden ruimschoots aan
leiding gegeven tot overdenking van de
vraag, of toestanden zcoals die door de
groote Arbeidsenquête van 1886 z'n bloot-,
gelegd, duldbaar waren. Waarop niet al
leen de menscih Notens met een
hartgrondig neen antwoordde, maar ook
de Chrislenpriesterer zit niets van de
.Gamaliëlmaluttr in 'hem; hij wil niet als
deze Parizeer het herstel van alle kwaad
m-aar aan het Opperwezen laten; hij heeft
altijd ten volle begrepen, dat wij allen
een socialen plicht hebben. En in dezen
tijd, nu het een wedstrijd onder onze po
litieke manneni is om te betoogen, dat zij
niet 'het minst zijn veranderd van begin-
©eü, lean 'hij (Een rustig aanzien, en zich
zelf 't eli'ju'ethors concours op de borst
hangen; hij is zoo weinig veranderd, dat
niemand er zelfs aan denkt de vraag op
le werpen, of hij ook veranderd is.
Toen Kolkman in Februari 1908 als
minister van Financiën optrad in het ka-
'binet-H eemebenk, werd Nolenis in 'diens
plaats voorzitter van de fractie. Hij bleek
een 'buitengewoon goed leider, en wel
door twee uitmuntende en niet genoeg le
waardeuren eigenschappen voor den
staatsman: zijn geduld, waarmede 'hij het
juiste oogenlbiiiik wete af te wachten, en
zijne zelfbeheerschiing, die hem, in de
moeilijkste oogenblikken zelfs, zijne be
daardheid niet doet verliezen. Een 'be
daardheid, die naar onze meening gamsoh
verkeendielijik wordt aangezien voor na
tuurgave, tr.aar die slechts de vrucht is van
langdurige oefening in zelfbeheersching.
Ook voortmaken, is zijn parool: in de
Kamer placht men. als men lid was van
de afdeeling, waarin onder Nolenés led-
ding ile Staatsbegrootiriig werd hehan-
d'ed, te zeggenNiu ben iik twee dagen
vroeger vrij d'an mijn collega's.
De beteekenis van Nolens in ons
staatsiewen voor de katholieke partij is
thans nog niet te schrijven, en zou, ware
ze het wel. 'het bestek van een dagblad
verre te boven gaan. Maar dit ban zeker
wel gezegd1 worden, dat hij het zich tot
levenstaak 'heeft gestdld den inhoud van
de Encycliök Rerum Novarum tot het
politiële program te maken van de
Roomschr-Katholieke Staatspartij.
Wij staan natuurlijk, wat geloof be
treft, lijnrecht tegenover hem, en dus ge
deeltelijk in de politiek. Maar met de
grondstellingen nu 25 jaar geleden door
hem over de sociale wetgeving geponeerd,
gaan wij van harte mee. En wij eeren in
hem den boagslbekwamen en als mensch
zoo sympathiaken landgenoot, wiens naam
ook buiten onze landpalen met eerbied
wordt genoemd em die daar de Neder-
Taudscbe belangen zoo goed heeft gediend
en den Nederlandschen, naam hooggehou
den.
BIMHEILltfBS&ü NIEUWS.
UIT DE LUCHT GEGREPEN.
Van bevoegde zijde verneemt het Vad.
dat het bericht, als zon de regeering voor
nemens zijn '11 ©chen Katwijk en Noord-
wijtk een tuchtschool op tc richten, rót de
lucht is gegrepen.
Wij doen een greep rót liet Verslag der
Al'g'emeeme Rekenkamer
Voor de meubileering van een kamer
ten behoeve van .den met ingang van 3 Oc
tober 191S tijdelijk benoemden commis
saris-generaal voor die landbouw-pro-
ductie bij het departement van Landbouw
werden o.m. aangeschaft twee raam-meu-
belgordijnen voor 542, een boekenkast
k 600; een bureaustoel k m; 4 stoe
len met velours k 64 per stuk; 3 arm
stoelen met velours h f 105 per stuk en
een bureaulamp met zijden franje voor
300. Ten behoeve van de anti-chambre
werl een bureaustoel geleverd van 107.
De Kamer achlte de aanschaffing vaa
dergelijke kostbare meubelen en gordijnen
•niet in overeensernming met de groote
zuinigheid in 'hel beheer van 's lands gel
den, waarop meermalen vanwege de
volksvertegenwoordiging was aangedron
gen en welke ook volgens de regcerin'g
dringend noodig was. Te meer vond
zij grond voor deze opvatting, nu de
functie van commissaris-generaal voor
landbouwproductie slechts van tijdelijken
aard was.
Dc Belastingkwestie te Hilversum,
Naar men uit Hilversum rneldlt, 'heeft
de voetbalclub „Victoria" aan het bestuur
voetbalbond verzocht le mogen spelen
onder de nieuwe 40 pCt belasting op
openbare vermakelijkheden. Het heeft
hiervan kennis gegeven aan het comité
van actie in zake de vermindering dezer
belasting. Dit zou dus afscheiding van het
comité tot stopzetting openbare verma
kelijkheden beleekenen.
Graaf Berchtold in Nederland. Vol
gens de Limb. Koerier heeft de voorma
lige ministerpresident van Oostenrijk-Hon.
garije graaf Leopold Berchtold dezer da
gen te Maastricht vertoefd. Hij logeerde
bij familie en bracht o.a. een bezoek aan
do Sk Servaasfcerk,
Woensdag hebben een tweetal rijks-
ingenieurs met den inspecteur van
het Loodswezen te Delfzijl een onder
zoek ingesteld naar den loodsschoener
„Eems 111", welke reeds geruimen
tijd in het dok in reparatie ligt en den
reserveloodsschöener, die een paar
weken geleden twee zware stormen
heeft doorgemaakt en tijdelijk aan den
dienst is onttrokken om te worden
nagezien.
Eenige heeren, die zich zeer voor de
zaak interesseeren, en met het loods-
personeel ten sterkste hebben aange
drongen op betere schepen, waren
uitgenoodigd, bij het onderzoek te
genwoordig te zijn. Deze heeren zouden
den ingenieurs en inspecteur eens even
moeten waar maken wat zij tegenover
den minister van Marine hebben be
weerd en hetgeen over den toestand
der loodsschoeners in „De Eemsbode"
was geschreven.
De genoodigden vormden tezamen
een commissie, waaraan werden toege
voegd een scheepsbouwmeester, die
vele jaren houten schepen heeft ge
bouwd en een oud gezagvoerder, die
lang op houten schepen had gevaren.
Ook was tegenwoordig de voorzitter
van de Vak-Centrale, de heer Perdok.
Het resultaat van het onderzoek is,
naar de „Eemsbode" meldt, voor de
commissie geweest dat zij en bloc als
hare meening uitsprak, dat de schepen
niet geschikt zijn voor den loodsdienst
op de Eems. Zij besloot den minister
van marine te verz.oeken onmiddellijk
de reparatie aan de „Eems 111" stop
te zetten en een onpartijdige commissie
te benoemen om een nauwkeurig
onderzoek in te stellen naar den oe-
stand der loodsschoeners te Delfzijl.
De commissie kon de gedachte niet
van zich afzetten, dat van de zijde der
ambtenaren 't waren vooral de
ingenieur Van Dam en de inspecteur,
die daartoe aanleiding gaven, de hoofd
ingenieur nam tijdens het onderzoek
een zeer sympathieke houding aan
het onderzoek niet onpartijdig ge
schiedde.
De ingenieurs betoogden, dat het
heel wel mogelijk"koh zijn de „Eems
III" goed zeewaardig te maken; ze
zouden het schip echter eerst grondig
onderzoeken. De inspecteur verze
kerde stellig, dat het schip na de repa
ratie sterker zou zijn, dan toen het
nieuw voor 't eerst uitging. Deze ver
zekering wekte groote hilariteit en
zelfs de hoofdingenieur moest den
inspecteur er op wijzen, dat deze be
wering onzin was.
De deskundigen in de commissie
verzekerden, dat de schepen nooit
weer geschikt voor den loodsdienst
waren te maken en dienden te worden
afgekeurd.
In het magazijn van het Loodswezen
waar de wrakstukken van de „Eems
II" werden bezichtigd, viele^r harde
woorden. De 1 eer Perdok verweet den
inspecteur, dat de inspectie der sche
pen op schandelijke manier was ver
waarloosd. De inspecteur ontkende
zulks, waarop de heer Perdok ant
woordde, dat hij dan den inspecteur
voor ondeskundig wenschte te kwa-
lif ice eren.
De inspecteur schoof daarop de
verantwoordelijkheid op de schouders
der loodsschippers en verklaarde, dat
hij nooit geweigerd had, een aange
vraagde reparatie te laten uitvoeren,
De commissie was van oordeel, dat
dit met de inspectie der schepen niets
heeft uit te staan.
De heer Perdok verklaarde verder,
den Minister van Marine volledig te
zullen inlichten omtrent den treurigen
toestand, waarin de loodsschoeners
verkeeren en hem te zullen verzoeken
de reparatie onmiddellijk te willen
stopzetten en een onpartijdige com
missie voor onderzoek te benoemen.
Bewijsmateriaal heeft de heer Perdok
meegenomen.
's Middags is van den romp van den
reserveschoener een koperen plaat
weggenomen. Het bleek, dat het hout
op de plaats uitstekend was en het
breeuwsel nog zoo goed als nieuw.-
De commissie verwacht, dat haar
inzage zal worden gegeven van het
rapport, dat de ingenieurs zullen uit
brengen.
Vanwege de Handelsvereeniging is
telegrafisch aan den minister verzocht
den houten loodsschoener no. 13 niet
naar hier te zenden, doch een ijzeren.
Tegenspraak. Prof. mr. Wi. 0. de
Savornin Lohman, wiens naam genoemd
was in verband met de eventueels op
richting te Utre kt van een Christelijke
Middenpartij, meldt aan de „N. Crt.",
„dat indien van de oprichting van een
dergelijke partij sprake mocht zijn, hij
met de zaak letterlijk niets ts maken
heeft of heeft gehad.
DE STERFTE IN ONS LAND.
Een zeer laag cijfer.
Do sterfte (hij de vrouwen lager dan
bij de mannen, doch van lieverlede gelijk
wordend) is sedert 18-10'49 (26.56 per
1000 der bevolking) zoo goed als ge
regeld gelaaid tot 1913 (1230). In de
oorlogsjaren 19141917 is zij gestegen
tót 13.12 en in 1918 tot 1710 (griep
epidemie^. In 1919 was bet sterftecijfer
13.17 per 1000 inwoners; voor 1920 is
het laagste cijfer bereikt, dat ooit is
voorgekomen (11.99).
VERKEER EN POSTERIJEN.
Terboden invoer. De invoer per
brieven en per pakketpost is verboden:
a. in Letland van alle soorten Russisch
papieren geld, en van geneesmiddelen,
ton zij voor den invoer van laatstgenoemde
vergunning is verleend door de betrokken
afdeeling van het Ministerie van Bin-
nenlandsche Zaken van Letland.
b. in Mexico van bankbiljetten en in
het algemeen, alle soorten vreemd geld,
behalve goudgeld. Overtrading van dit
verbod wordt in Mexico 'geetrafïriet
eene boete gelijkstaande aan tweemaal
de waarde, in de nationale gouden munt,
van het bedrag, dat men heeft getracht
in te voeren en met verbeurd verklaring
"wan dit bedrag.
FMsie. In een buitengewone al-
gemeene vergadering van den Neder
iandschen Post- en Telegraafbond is met
36 tegen 2 stemmen het bestuursvoor
stel aangenomen om met ingang van
1 Januari 1922 tot fusie met den Cen-
tralen bond van Post-, Telegraaf- en
Telefoonpersoneel over te gaan.
0RSJE IM IRBIig.
De staking in de Metaal-industrie.
Driehonderd vijftig metaalbewerkers
hebben Maandag 'te B-xeda gestaakt, om
dat zij de loonsverlaging niet willen aan
vaarden. Alle organisaties werken samen.
De stalker® behooren tot de machinefa
briek Bireda, firma Backer en Rtseb, de
firma Asselberg en Nachenius en de NV.
Vertex. Met ■toesimming' der organisaties
zijn eenige oudere werklieden aan het
werk gebleven.
STEUN AAN GROOTE GEZINNEN.
De veireendging „Steun aan groote ge
zinnen", te Delft, waarbij oak de Ned.
Gist- en Spiritusfabriek, de ohefalbriéken
en de Lijm- en Gaiatinefabriek zijn aan
gesloten, keert aan arbeiders, die drie of
meer 'dagen per week in loondienst zijn;
wettig gehuwd of geweest zijn, en meer
diah 3 eigen of aangehuwde kinderen be
neden dien leeftijd van 16 aar ten hunnen
laste hebben per week 1 gulden per kind
uit, boven dat getal van 3.
DE R.K. UNIVERSITEIT.
Ntaar bet „Huiiisgezin" verneemt, heeft
Z.D.H. Mgr. A. F. Diepen, Bisschop van
's-Hertogenbcsch, van eoti onbekende een
gift van 20.000 voor de R.K. Universi
teit ontvangen en persoonlijk voor dit
doel een gift van 10.000 geschonken.
KERKEN Ü&§Ö©L
PASTOOR H. W. JOS. GADIOT f
Uit Wiirtzburg (Duitschland) be
reikt ons het bericht van het overlijden
van den Zeereerwaarden Heer H. A.
Jos. Gadiot, in leven Pastoor te Ven-
lo. Dit onverwacht verscheiden zal
een ieder die Pastoor Gadiot heeft
gekend, bijzonder hebben getroffen.
Met Pastoor Gadiot is een man heen
gegaan vol ijver voor God's kerk en
voor de Roomsche zaak.
Pastoor Gadiot werd 6 Maart 1882
te Utrecht geboren. Eert studeerde
hij te Sittard op het College der Eer
waarde Paters Jezuiten totdat deze
naar Nijmegen vertrokken. Daarna
zette hij zijn studie's in de humaniora
voort aan het College te Weert en
studeerde vervolgens wijsbegeerte en
theologie te Rolduc en aan het groot-
Seminarie te Roermond.
Na op 27 Maart 1909 door Mgr.
Drehmans te zijn priester gewijd, was
hij achtereenvolgens Kapelaan te
Heer en te Beek (L.). 19 September
1919 benoemde Mgr. Schrijnen hem
tot Pastoor te Venlo, met de opdracht
om een nieuwe parochie te stichten
en een Votief-kerk te bouwen, toege
wijd aan het H. Hart, aan de Strael-
schen weg aldaar.
Terwijl de bouw dezer kerk reeds ver
gevolderd was, herdacht Z.Eerw. 26
September j.l. zijn 12% jarig Priester
feest.
Eenige dagen geleden ondernam
Pastoor Gadiot in verband met den
bouw zijner kerk een reis naar Duitsch
land, waar hij plotseling door een ziek
te werd overvallen, welke de toedie
ning der laatste 11.11. Sacramenten
noodzakelijk maakten. Het bericht
van zijn Bediening -werd verrassend
snel door dat van zijn overlijden ge
volgd. Toen Pastoor Gadiot Kapelaan
was te Beek (L.) heeft hij het Centraal
R. K. Betrekkingen Secretariaat „Blij
vend Verband" opgericht. Hij gevoel
de dit als een Sociale en Katholieke
noodzakelijkheid. Met volle kracht
gaf hij zich aan dat werk, dat spoedig
levensvatbaarheid bleek te bezitten.
DE KOLONEL-AALMOEZENIER
EVERS BIJ DEN PAUS.
Ulit Rome wordt aan de „Msb." ge
seind, dat Z.H. de Paus den Z.Eerw. heer
kolonel Evers, den Nederiandschen leger
aalmoezenier, in audiëntie 'heeft ontvan
gen.
mfeit. IN NIJVERHEID.
DE SCHEVENINGSCHE AUTO
MOBIELTENTOONSTELLING.
In verband, met de talrijke geruchten,
als zou de automdbiel-lentoonsteUiiig,
welfce in Mei iq22 in de zalen van het
Kuirhaus te Scheveningen zal worden ge
houden, niet doorgaan, deelt de „N.Ct."
uit die beste brou mee. dat deze geruchten
eiken grond van waarheid missen.. Het
aantal inschrijvingen van de meest ver
schillende merken is thans een halfjaar
vóór de tentoonstelling reeds buitenge
woon groot.
OESSEIISD NIEUWS.
DINGEN DIE GEBEUREN.
Met een handiigtreid vertelt O. d. S.
in t HMd. die van veel practische er
varing getuigt, worden de toebereidselen
getroffen. Hij zet zijn fiets tegen de brug
leuning, tilt den zuigeling uit het karre
tje en terwijl zij zich bezighoudt inet dé
balby en met den, naar schatting twee
jarigen, oudsten telg, duwt hij kussen
tjes en dekentjes in een sloop, schuift het
karretje in elkaar, lieft gelbiedend de hand
omboog, als de tram nadert.
Zij stapt in, neemt plaats in den wa
gen, plant op elke knie een kind.
Hij deponeert de bagage op het a-chter-
balcon, wuift vrouw en kroost een af-
s-dheiidsgroet toe, springt op dc fiets, ver
dwijnt.
„Zet den kleinen jongen maar op de
ihanlk" zegt goedig de conducteur, als hij
't pasje in ontvangst neemt.
„Nou, wat graag!"
De kleine wordt tegen "t raam geduwd
één jeu al bewondering voor, menscflien,
huïzeh, auto's; moeder geniet in??, kijkl
van links naar rechts, komt plotseling in
actie.
Houdt U effetjes de kledne? Gunder zie
ik me suster iooipen."
Meteen heeft zij den zuigeling ergens
op een schoot gedeponeerd, snelt naar
het adhlerbaloon, zwaait met allebei haar
armen, gilt, sdhreeiwt, tot eindelijk een
vrouw op straat haar in 't vizier krijgt
en met een kindje op den arm naaiht de
traan begiint te hollen van je welste.
„Kan U nog effetjes wachten?" vraagt
zij, nog op 't achterbalkon, als de halte
bereikt is. „Me suster komt er an; 't
mensdh kan niet meer?"
De conducteur laat den wagen even
stilstaan, belt af, als de hijgende vrouw
op de treeplank staat.
Tegen aller verwachting komt die niet
in den wagen, doch reikt alleen het kind
over.
„Ik zal 't wel meenemen," belooft de
ander, „m'n man staal tóch aan de halte.
„Dat 's alweer gespaard, hè?"
■Dan, met glunder gezidht, neemt zij
opnieuw plaats, schikt alle twee de zui
gelingen op haar school, schuift den
'kleinen jongen dicht legen zidh aan,
werpt meteen een blik in de richting van
Ihet karretje en den sloop met inbond.
Ik rellen nii: twaalf en een halve cent
voor het vervoer van één volwassene,
drie kinderen, twee stuks bagage.
Hoe zal ik ooit weer durven beweren
dat de Amsterdamsdhe gemeentetram
duur is in 't gebruik?
WONINGELLENDE IN DE
RESIDENTIE.
In den Haag is een gezin, om een
of andere reden, zondar vorm van pro
ces het Tehuis voor Onbshuisden uitge
zet en nadien gedwongen te leven in
een toestand, die ten hemel schreit.
Eerst heeft het wekenlang nachtverblijf
moeten vinden in een politiebureau, ter
wijl overdag dë vrouw met drie kinderen
(dne anderen gingen naar school) langs
de straat moest slenteren. Daarbij was
een meisje van elf jaar van wie een
been is afgereden en d'e zich met haar
houten been slechts pijnlijk en moeiliik
kon voortbewegen.
Het gezin is toen - inmiddels was
het voorjaar geworden naar de Binck-
korstlaan getrokken en heeft er eon
eigen „woning", een soort tent, neer
gezet, mee om het kind de zoo hoog
noodige rust te kunnen geven.
Daar zitten deze stumperds nu nóg.
Het geval heeft de aandacht getrokken
van de „Avondpost". Een verslaggever
bracht er een bezoek en schrijft er nu
bet volgende van:
„Vanmorgen troffen wii den man
thuis, want hii' is ongesteld. Met zijn
vrouw zit hii daar in een afschuwelijk
krot. Beiden de overjas aan, kraag op
wegens de kou. De deur stond open,
dan kwam er tenminste zon in.
Voor een kachel is geen plaatstrou
wens tusschen al die planken en oude
lappen zou dat veel te gevaarlijk zijn.
De woning heeft een oppervlakte van
3 bii 4 meter. Het dak bestaat uit
oude lappen en vodden, waardoor de zon
heen. schijnt, en als het regent, natuur
lijk het hemelwater bij stroomen neer
komt.
In deze ruimte wonen en slapen,
schrik niet lezer, acht menschen. Va
der, moeder en zes kinderen, waarvan
de jongste een meisje van 8 jaar en
de beide oudsten een jongen van 19 en
een meisje van 17 jaar zijn. Het is
onbegrijpelijk hoe al die menschen die
op en over elkander heen moeten lig
gen, nog aan „slapen" kunnen derike.
Werkelijk, wanneer iemand in dit
krot een varken onderbracht, zou er re
den zijn cm de Dierenbescherming er
op af te sturen, omdat men in onze ge
ordende maatschappij een beest niöt op
een dergeliike wijze aan regen en kou
en tocht bloot stelt.
Meet nu eens uit op den vloer van
uw woonkamer lezer, de ruimte van
lt/z bii' 3 M., die er overblijft als woon
ruimte voor het gezin. Zet daarin een
paar stoe'en, 'n petroleumstel, een heel
klein tafeltje. Smijt er wat stukken kar
pet en rafelige lompen neer, z'edaar
dan, waar een huisgezin van menschen
als gij en ik in de Residentie, de stad
van paleizen en villa's, een onderdak
vindt, nu de winter nadert.
Het is niet een kwestie van ge'.d-
gebi'ek. Het gezin ontvangt met be
hulp der oudste kinderen die in be
trekking zijn, ruim vo'doende geld (pl.m.
f 60 a f 70 per week) om woninghuur
te betalen.
De oudste zoon heeft zelfs een be
trekking bii een der grootste handelsin-
stellingen hier ter stede-
Er is al veel over gepraat, men
heeft gek1- t 1 er is gezocht en nog
altijd zit hec gezin onder de rook der
Residentie in een hok te sleolit voor
welk dier dan ook."
ALLEEN DE BAITS IS
ONFEILBAAR.
De bisschop van Soissons, Mgr. Binot,
heeft in allo kerken van zijn diocees,
tot tweemaal toe een herderlijk schrij
ven doen voorlezen over „La Croix",
het groote katholieke dagblad. Dit „groot"
moet niet worden verstaan naar den
Nederiandschen maatstaf, waarbij de
lengte van een stuk zijn waarde bepaalt
en de hoeveelheid voor belangrijkheid
wordt aangezien. Zóó dom zijn ónze
Fransche geloofsgenooten niet. Zij meten
de beteekenis van hun hoofdorgaan niet
af naar de hoeveelheid onbeduidende be
richtjes, die er in staan. Gewoonlijk be
vat „La Croix" sleohts vier pagina's, en
als er zes zijn, is 't al veel. Maar de
inhoud is katholiek, strekt tot bevor
dering van waarheid, recht, moraal en
de lezers zijn blijkbaar ook katholieke:
ze interesseeren zich voor 't geen spe
cifiek Roonisch is en slaan dit niet over
om dan, als ze de helft hebben terzijde
gelegd, te klagen, dat er zoo weinig
in staat.
„Er rijn", zegt de bisschop, „altijd
moeilijka lieden, zuurkijkera of uiterst
veeTeischeind, die oen katholiek blad tenT
kei willen aanvaarden als het onfeil
baar is en volstrekt naar hun inzicht."
Deze laatste woorden zijn kostelijk van
ironie: om zulke lieden te bevallen, zott
een dagblad precies de meening moeten
weergeven van al zijn lezers, die zich-
zelven natuurlijk wel .volmaakt onfeil
baar achten. Maar ze zijn het onderling
volstrekt niet eens, zoodat er om hen
allen tevreden te stellen dan voor ieder
abonné een afzonderlijk nummer zou
moeten worden gederigeerd.
Alleen de Paus is onfeilbaar, zegt Mgr.
Binet met een fijn glimlachje, en dan
nog enkel, wanneer hij ex cathedra
spreekt.
Maar katholieken moeten een katho
liek blad lezen.
HET DOT V.VN .NEDERLANDSCHE
INT ELLE CTU EELfEN.
E.en Nederlandsdh geleerde, die in het
(buitenland woont, schrijft aan Ihet „N. v.
d. D.":
Ik las van een gep. serg.-majoor-tam
boer, d!ie na 40 dienstjaren is afgescheept
met een pensioen van 15 per week. Dat
is zeker treurig; de man is gedoemd le
sterven. Maar, dat pensioen wordt na<uwe.
lifks -overtroffen door dat waarvan som
mige intellectueelian moeien leven.
Toen ik indertijd wegens ziekte werd
afgekeurd en gepensioneerd, had ik 5
dienstjaren (bij de Marine, waaronder één
jaar in Oost- en Wesl-Indië. Vervolgens
13 dienstjaren als leeraar bij 'het M. 0.
Het was in de thans beruchte lijden, iom
een leeraar, die meer dan 20 uur per week
voor de klasse slond (en welke klassen!)
'begon met 16G0 en eindigde niet 2000
's jaars! En wat kreeg ik voor bijna 20
■dienstjaren bij het Rijk? De som van ƒ589
's jaars. Ik slond iosn met vrouw en 4
kinderen die allen, in den duurs ten lijd van
liun Opvoeding waren, letterlijk op straat.
Ik heb er mij echter met privaatlessen enz.
met moeite door (heen geslagen. Maar het
was altijd armoe troef. Later (1912) kwam
«daar een pensioentje bij van 480 's jaars
als lector aan een universiteit. Ik had dus
een goede 1000 per jaar, dal mei
enkel bijdragen en honoraria tot onge
veer 1500 aangroeide. Ik kon daarvan
natuurlijk alleen in Zwitserland leven,
waar bet leven «zooveel eenvoudiger is en
ik bijna geen belasting behoefde ie be la-.
Ien nog afgezien van bet voor mij zoo.
veel gunstiger klimaat.
Dat was voor bet uitbreken van den
oorlog. Maar toen verdwenen 'stuk voor
stuk de bijdragen en honoraria, en bleef
er precies 1150 over. Later werd -het
oen si oen gelukkig met 40 pCt. verhoogd,
50 o-dat ik thans nu a lies 2 a 3 maal
auurder is, dan voor den oorlog 1350
•zou gemeten, als de Hollanclsche gulden
niet het voorbeeld van «de 'Duitselie mark
had gevolgd en van 208 (den normalen
koers) op circa 183 was gevallen, zoodat
alweer 12^4 pGt. moet worden afgestaan.
Daardoor bedraagt mijn inkomen thans
rond 1350 's jaars.
Honoraria voor wetenschappelijk werk
worden niet meer uitgekeerd. Boeken kan
men niet uitgegeven krijgen, en uiMïeJen
wachten «een jaar lang op plaatsing. Irik\,
pennen, dure porto's enz. alles moet men
zelf* betalen.
Vóór den oorlog kon dk (met eenige lief-
dadiigc hulp) van circa 1700 rondkomen
maar wie kan er nu in 's hemelsnaam,
na den oorlog rondkomen van ruim
1300 's jaars, dus 27' 's weeks Mijn
eclitgenoote d-oet op haar Ieefföd en met
haar zwakke gezondheid bet geheele huis.
werk zonder eengie hulp. Maar hoe, als
zij dat eenmaal niet meer doen kan?
Dat is. het lot van een Nedierlandsch in
tellectueel, die verled-en jaar zijn OOsten
verjaardag herdacht (bij die gelegenheid
werd mij door mijn vele wetenschappe
lijke vrienden een slof lelijke huldeblijk
aangeboden, waardoor ik alweer een jaar
tje verder kon komen) die lid is van alle
geleerde Genootschappen in Nederland,
doctor honoris causa oener Universiteit,
die lot heden h'jna 150 grootere en klei
nere wetenschappelijke verhandelingen en
boeken schreef, waardoor zijn naam in
binnen- en buitenland is bekend gewor
den.
Pogingen van invloedrijke, bevriende
zijde bij die Regeering aangewend, ook
voor mij (evenals ddt met letterkundigen
en kunstenaars geschied) een jaarlijksche
toelage tie -verkrijgen, mislukt-en nu al voor
den tweeden keer. Motief: Bezuiniging.
Maar er zijn wel gelden disponibel voor
telkens weer, terwile van -sommige geleer
d-en, gecreëerde leerstoelen; en wat al \i.é
meerl
Hoe men in het buitenland over g-bzc
dingen oordeelt, zal ik maar niet zeg
gen. I-k sta beschaamd tegenover desbe
treffende vragen, en wijs dan maar met
trots op de particuliere „liefdadigheidj
Maar die werkt ongelukkig ook wiet altijd I
door! Hoe op deze wijze mijn levenswerk
ie. voltooien is mij een raadsel. Ik vrees,
dat ik er spoedig het bijltje bij neer zal
moeten leggen; ik word dan eigens con* j
cierge en mijn echlgenoole slóvenzelsler.
Men bespreekt tegenwoordig in d-e dag- j
bladien met deernis het lot der Russische
en Oostenrijksche geleerden en men zegt:
Het beschavingspeil en hel aanzien vanesö
slaat hangen af van de wijze, waarop
zijn geleerden behandelt.
Rusland en Oostenrijk zijn echter vcr
weg, en Nederland is vlak bij. Lnka
gevoelige harten in Nederland eerst e?ns
vlak om zich hoen zien.
K@ftTi mmmim,
Uit de kracht gegroeid. Bij
landbouwer J. Nijman te Doelinchcm_ 13
een wortel, gegroeid, die de respectabele
lengte had van 1,15 M.
Dievenpali gearresteerd. Zaterees
zijn J. P. en D. v. <1. B„ die Friescne
dorpen onveilig maakten gearresteerd ea
naar Leeuwarden overgebracht. Z'J ■,L''>'
bij reeds 8 verschillende diefstallen bo
kend.
Valsch bankbiljet. Bii dê INeder-
landsehe Bank te Leiden ia een bank
biljet van f 69 in beslag genomen, (ha
gende het serie-nr. O. N. 07617.
watermerk ontbreekt.
Valsch Nederlandsch bankpapier.
Berlijn is een drukkerij ontdekt, waar
valsche Nederlandscbe bankbiljetten v'er*
den vervaardigd. Er zijn veertien 1ui'
nonen in hechtenis genomen. g
