WOENSDAG 30 NOVEMBER
»sV.
J hol.
en Markt
i ja-
>•*4
NO. 347
14e JAARGANG
assiers.
n te
|fe. ».is
•a1/.
■0 261/*
25a
75
3«
131
3781/'
-fJA
IS1/'
230
2-2lh
'451/!
pi :11.5.3a
io5
8V,
129
3*1/»
2ÓO
75
343
131
330
lutl/s
140
I53/l
98 v8
231
34a
22l/f
JLlliuLviC vu.! uCfl
ids. Deze koren
hoorders en veel
mg" zong men
en minder be-
i Volkslied echtei
dan moet eed
I-vierde onbezet
|eer Ohlen, open-
iid met een kor113
'geleidster, (Me-
eii werden dool
inn-e belangloozU
anwezigen opgei
meer aan detl
Er gaven zich
|k. A. MAAS.
DE VLOOT.
|uth (Enge,and)
ling News" la1
dat wij (ven
len volgen:
|eon Nederland
jiser.
[de Portsmouth'
nclub brach etl
interessant be>
landschen krul-
iovinciëii", waai
leid door den
l'an de leden dei
pperantlst. Merit
te hooren hot
lin met zijn gas-
pperantO' onder-
ier andere Hol
tO'gingen dede;
aan in gebrokei
rondwandeling
rllefen de -Espe
000rd, ten zeen
le hartelijke ont-
in boord.
grichtsm
IJS.
29 Nov. Tenge-
nagenoeg de g<i
vaart op de Zui-
In de eers.'S
uiderzee de zeil-
doch vervolgens
en enkel stoom-
n bestemming M
sleepbooten, di2
,ar Zwolle rr.o.s-
lennacht va,i ^m-
b.tVc.i op detl
teken er. zijn om
en steiger terug-
Msche boot was
uur nog niet te
ekomoen, evettmi»
1.
j'ders kunnen nt
n van het ijs ge
lur hedehmorger
rdamscne Ysclut
9 Nov. De eartlap^
heden: Fries eb"»
dem red star (F—
geuh. i d. 7üi*L
(i, Sócuwsehe blau-
bonte S8.40, id.
id. bl, eig. 7.24
1 lading.
NOORD
Abonnementsprijs
Per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmaarf 2 85
Met Geïlustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger.
DAGBLAD
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: tSSSStS^433
Advertentieprijs:
Van 1 5 regels f I 25; elkeregei mevr f 0 25; Reclames
per regel f 5' R' riek „Vraag en aanbo. ij vooi-
U'tbetaline' p picat T 60
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een poüs verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—. f 400,—f 2Q0,—f lOO,—f 6Q,—t j5,—, f 15,-
lÉikl,
Grondwetsherziening. De Eer
ste Kamer. Het Referendum.
Leeftijd der kiezers. Be
groeting Waterstaat.
Onze verwachting, waaraan wij in onze
vorige Kroniek uiting gaven, dat <le Ka-'
■ner zich vóór het behoud der Eerste Ka
mer zou uitspreken en tegen de invoering
van het referendum, is in vervulling ge-
Zban.
Het amendement-March.anl tot afschaf-
img van de Eerste Kamer is verworpen
met 46 tegen 38 stemmen; tegen stemden
de geheele rechterzij de en de heeren Van
Rappard en Drion. Voor deze stemming
ha nog 'n gedaehtenwisseling plaats tus-
sc'ien den Vriiheidsfconder Drion en den
Voorzitter. De eerste had -namelijk voor-
«e*M. om eerst over het vegeeringsvoor-
stelverkiezing'der Eerste Kamer door
ie Provinciale tetalen en volgens 'het stel
sel der evenredige vertegenwoordiging en
daarna over het'tamenderoeSj te slem-
men. Nadat de voorzitter hiertegen had
aangevoerd, dat het meer logisch is, om
eerst over de principieele vraag der hand
having en eerst daarna over de technische
kwestie der samenstelling te beslissen, en
bij de stemming over het vooretel-Drion,
de geheete rechterzijde zich met deze
zienswijze vereenigd had-, verklaarde
her Dresscl'huys, dat, nu de rechterzijde
eerst de Eerste Kamer bleek „te willen
binnenhalen" en een zuivere stemming
daardoor onmoglijk had gemaakt, hij te
gen het behoud van den Senaat zou stem-
Uien.
Het regeeringsvoorstel zelf werd daar
op met 68 tegen 17 st. (die der chrisle-
lijk-bistoriscben en anti-revolutionnairen,
behalve de heer Smeenk) aangenomen, na-
dal de heer Van Sasse van IJsselt nog
tevergeefs had aangedrongen, om dit ar
tikel aan te houden, tot de behandeling
van het amendement-BongaeTts-Rutgers
betreffende de uitwerking der evenredige
vertegenwoordiging, welke bij de addi-
tioneele artikelen aan de. 01de zullen ko
men.
Het aroendement-Marcliant lot invoe
ring van bet referendum ten siotte werd
verworpen met 71 tegen 14 stemmen. Als
vooi slanders van de volksstemming ver
klaarden zich. behalve de vrijzinnig-de
mocraten, de Vrijbeidsbonder Visser van
IJzendoorn. de sociaal-democraten Ger
hard, Van 7 ,V,e.I kof f. Ai-bard a en Van der
Waerden, de communist van Ravesteijn.
de christen-sociaal Van de Laar en de so
cialist Koithek.
De rede. ■waarin de Minister van Rin-
nenland'sobe Zaken vóór deze si aril min,*
het regeeriDgs voorstel verdedigde, was
knap. Hij betoogde op de eerste plaats,
dat één enkele instantie bij de wetgeving
hoogst ongewenscht zou wezen en stelde
'.ast, dat dit ook door de meeste bestrij
ders van de Eerste Kamer volstrekt niel
werd verlangd. Na aldus de zaak te heb
ben teruggebracht tot het alternatief Eer
ste Kanier, of referendum, verklaarde de
Minister veh&aasd te zijn dat juist door
- "-neef vooruitstrevende partijen aan ihet
'"remfum de voorkeur word! gesclion-
Een verwijzing naar de lange lijst
van wetsontwerpen, gedurende de laatste
jaren, in ZwiSerlaiKT ibii referendum ver
worpen, en( daartegenover de herinnering
11 liet feit. dét*dnze Senaat sedert 1815
middeld slechts één besluit der Tweede
imer per jaar heeft tenietgedaan, voerde
ter verklaring van deze verbazing aan.
ferigeus ontkende de Minister, dat hef
^eerirrgsvoorstel van de Eerste Kamer
p doublure der Tweede Kamer zou ma-
daar èn de verkiezing door de Pro-
T,
vtnciale Staten en de tudroovende beslom
meringen van het lidmaatschap der Twee
de Kamer een samenstelling der Eerste
Kamer zullen waarborgen, waarbij de le
den van dit college de zaken uit een ge
heel ander oogpunt zullen bezien.
Tegen het referendum trad Minister
Rtiys op met een 3-tal argumenten. Voor
eerst wees hij op de vertraging, welke de
toch al niet vlug werkende staatsmachine
door het instituut der volksstemming zou
ondervinden; ten tweede op de moeilijk
heid om den gewonen kiezer een juist
beeld te geven van de zaak waar hei om
gaat; om ten slotte de moeilijke positie tc
schetsen, waarin Rsgeering en voiksvcr
legenwoordiging kunnen komen, wanneer
een belangrijke wclsvcordracht, met groo.
te meerderheid in- 8e Kamers aanvaard,
door een combinatie van minderheden aou
worden verworpen. Men kan tegenover
ddt rieëel bezwaar wel met breed gebaar
verwijzen naar Zwitserland, waar het toch
zoo goed gaat. maar men verzuimt daar
bij dan te bedenken de beduidende ver
schillen, welke beslaan tusschen de portie-
ke verhoudingen in ons land met zijn his
torisch tweekamerstelsel en de Zwitser-
sche republiek, waar bijv. dezelfde minis
ters zo tot 30 jaar aan 't bewind blijven.
Nog werden behandeld socialistische en
communistische amendementen om den
leeftijd voor het kiezerschap op 21, resp.
18 terug te brengen. De communist van
Ravesteijn wees er op, dat de communis
tische kinderen uit de communistische
jeugdorganisatie „De Zaaier" z.i. een meer
bezonken oordeel hebben dan menige man
of vrouw in afgelegen streken des lands!
En de heer Kleerékoper sleepte er zelfs
clericale aclie op bewaarscholen bij, waar
kinderen van vier jaren reeds „bewerkt"
zonden worden.
Dr. Beumer heeft even geprotesteerd
tegen de vastlegging van het algemeen
vrouwenkiesrecht in de Grondwet. Hij
wilde vooral niet. dat men nu wéér zou
kunnen zeggen, dat d an tl-revoluticnvnai r e 11
zich iniet tegen het vrouwenkiesrecht ver
zet hebben.
In de avondvergadering van Donder
dag, waar de begroeting van Waterstaat
aan de orde was. was alles wat de klok
sloeg, bezuiniging. Alleen bij <fe Zuider
zeewerken moest de Kamer oiels van be
zuiniging weten. Bij 'hel punt subsidie aan
de Kon. Luöhtv. Maatschappij wilde mr.
van Rappard het subsidie voorloopig te
rugbrengen op 200.000, welk bedrag ten
vorlgcn jare was toegekend. Minister Kö-
nig betoogde, dat de K.L.M. den dienst
dan niet zou kunnen volhouden, gezien
het groofe tekort, waarmee zij thans
werkt en ontried ten sterkste het amende
ment, doch mr. van Rappard gaf geen
kamp en bleef zijn voorstel handhaven.
Later kan de Minister z.i. een suppletoire
begroeting indienen en de Kamer heler
vooilich.ten. De heer .hek was geheel
tegen den post, waarin hm'» een stuk
gecamoufleerd mililairisme n„d ontdekt,
de heer Coüjn daarentegen verdedigde het
in 't leven 'houden van de K.L.M. Het slol
was, dat de Minister er in toestemde
voorloopig met 2 ton genoegen te zullen
nemen, in 't vertrouwen, dat de Kamc
verder za! willen gaan, indien dit dringend
nood zal e! ijk mocht 'blijken.
Vandaag, Dinsdagavond, zal de begroo
ting voor Waterstaat worden voortge
zet, wanneer ten minste de agenda van
den dag, dien middag niel afgewerkt zal
zijn
Reeds zijn voor Spoorwegen 15 spre
kers ingeschreven.
Dat belooft wat!
Vergader ng van den Ned.r-
Jandschen Boerenbond.
Gisteren, Maandag, hield de N-ed. Boe
renbond een buitengewone vergadering in
de hoofdstad van Noord-Brabant.
Om elf uur werden 3 afdeelingsverga-
dcrinffen gehouden.
In ih:l gebouw van den R.K, WerMie-
denbond sprak mr. H. van Haastert te
's-Gravenhage.
r. v. Haastert 'besprak de wettelijke
regeling der jacht.
Spr. 'betoogde met kiem, dat het een
onrecht is, dat inen het wifd laat parasi
teeren op de landbouwers, met het doel
anderen sportief genot te verschaffen. Hij
eischt het recht op voor den grondgebrui
ker zich van de schadetoebrengende Wilde
dieren te ontdoen.
Na een korte hialorisch'e schets van de
Jachtwet sinds onze Nationale onafhan
kelijkheid loont spreker uitvoerig aan, dal
de tegenwoordige regeling absoluut on
voldoende is. Nadat spreker daarop, zijn
eerste conclusie liad gesteld n.l.
,.De regeling der jacht, neergelegd in de
Jachtwet van 1857, eischt in het belang
zoowel van de boeren en den landbouw
als van de gemeenschap dringend een al-
gelieele en grondige herziening",
besprak hij hel aanhangige wetsontwerp,
dat hij voor de boeren onaannemelijk
noemde, „omdat het evenals de Jachtwet
van 1857 het wild beschérnrt, tegen den
boer in plaats vaij den boer tegen het
wild"
Dit ook toonde hij uitvoerig aan.
Tot zijn derde conclusie komende, be
oogde spreker, dat de boeren slechts be
vredigd kunnen worden door een wette
lijke regeling met de volgende grondbe
ginselen
a. hel uitoefenen der jacht is een plicht
(n.l. 0111 de landbouwgewassen te bescher
men) en geen recht (n.l. o-m zich eenig
sportief genot te verschaffen);
b. alle heerlijke en andere zakelijke, op
omroerend goed gevestigde, jachiroohtem
worden ais,in strijd lust de 'hedendaagsche
reohtsbeschouivingen opgeheven;
c. de grondgebruikers zijn uitsluitend d<
waarlijk belanghebbenden in dezen, om
nat het wild op hunne kosten leeft;
d. aan de gromgebruikers derhalve
'komt, op grond vam heil Onder c'. ver
melde, •feverselhilldg of zij tevens eigenaar'
zijn of miet, het omvervireenrdbare recht
loe, om alle dieren, -op en in dclr grou'd
■en in de luelbl, die sdhtadelijlk zijn voor
■den landbouw mei uillwHidering van
die, we!ik.e uit'drulkkcliilk door de wet tol
d-e nuttige 'diersoorten zijn of worden
gerclkemd oip 'te ruimen of lain aantal
te Ibeiperken met alle middelen, noditaus
met inac/htmemilng vail de bepalingen der
Vuupwapenwct.
Sipr. gaf vervolgens aan o.p welke be
ginselen dé nieuwe Tegeling zou bcllioo-
ren te berusten. He't „JadliLschaip" een
oagamiisalie, 'die -de bevoegdheid heeft om
de jacht bij verordening te regelen, be
schouwt hij als de beste oplossing. Wcr-
ktag en bevoegdheid der Jiaotóschappen.
zelte aPT nader uileen. Dit stelsel voldoet
aan dó eiscihen, die hij voor een goe'de
en bevredigende jaahtregeüng had gc-
slelid, waalt nu koimt tol zijn recht hel
beginsel, dat wild voor de landbouwers
een maatschappelijk kwaad is. dat dus
anaal schappelijk moet worden bestreden,
liet mae&it de ve<reenag>de grond'gebruilke'rs
stank tegenover de macht der gro-ndcigc-
inaren, aan het stroopen komt een eind,
omdat dan h'et stro open door de boeren
niet ineeir wordt begunstigd, maar tegen-
geweiktj.'en de mogelijkheid o-ntslaai om I
le kemen lol een deugdelijke roseling d'cr
wildsciliade, zoo die ei dan nog is, door
steeds het Jadhtsöhap voor die schade,
aai'.spi'akelijk le stellen.
Spr. laatste conclusie was dan deze:
Daar het jachivraagstuk voor een groot
gedeelte veroorzaakt wordt door de
machtópositio van de grondeigenaars
verpachters moet de positie der grond
gebruikers versterkt worden door deze
bij do wet te .vereenigen in jaehtschap-
pen, aan welke bevoegdheid moet wor
den gegeven om, binnen de grenseit
der wét, alles wat de uitoefening der
jacht betreft, bij veroT<1 cuing te regelen.
Na nog het goed recht der boeren
verdedigd te hebben, om aan de regeo-
ring' to vragon een jachtwet, dia niet
is êen compromis tuss hen boeren belang
en jagersgenoegen, maar die eerlijk do
rechten en belangen beschermt van hen,
dia uitsluitend rechten, en belangen in
deze' heBbon,eindigde spr. aijn luid toe
gejuichte role.
De heer Jac. Vos Azn. uil Roosendaal
sprak in Casino.
Deze spreker hield een inleiding over
liet voorontwerp der Land'bouwai'beids-
wet,
Ilij betoogde, dat het zeer begrijpelijk
was, dat waar de regeerinsi in 1919 de
positie der industrie-arbeiders bad gere
geld, zij dal nu ook wilde doen bij de
landarbeiders. Uitvoerig brfjandelde hij
daarna de leefwijze van den tegenwoor-
(fgen landarbeider en hel al of niet nut-
lige van dien 8-urigen aröeidsdag. De Qin-
sl'antkfiSieden, waaronder de landbouwaT-
beider,werkt, zijn liècl anders dan bij de
industrie. De. La-iuifcouwarEêldswet ls
nfe-t ivoodig. Er word't niet le veel ge
wenkt op Ret land; do verhouding tns-
seiten onzen Brabantseben boer en zijn
knecht is veel beier dan overal elders,
de wel zou 'Kar slech'ls verwijdering
breng*?n. Geen enkele organisatie juichl.
J»a* uit. oen onderzoek vaij den Neder!.
Boerenbond is, gebleken, het voor-ont
werp toe. Velen zeggen er niets van,
dodi velen noemen de we1! ónsymp
l'hiek».ongewenscht en on-modig. Over (le
onzer arbeiders hoeft men
zöeh in D'eo Hang niet ongerust le ma
ken.
Door die wel, zege s-pr., zouden er nog
maar meer omvhllenaren koneen1, wat weer
zwaardere lasten oplegt. Ambtenaren zijn
er reeds meer dan gen-oeg, juist voor
die ambtenaren moeten wij zooveel be
lasting betalen! Dit moesten onze Ka
merleden wel eens goed in de ooren
knoop en.
De wet zou veel Initiatief slootten,
meent spr Iii onze zandstreken zou zij er
velen er van afhouden boer te worden,
en zo-u minder onideenomen worden
waardoor «r weer minder arbeidskrach
ten zouden zijn.
Te Gt-rève is bestolen, dal .de arbeids
duur in den landbo-uw -niet beperkt mag
worden. Zal daar svu liet kleine Neder
land legen ingaan, ten k-os'le van zijn
welvaar l?
Tegen beperking van arbeidsduur var
schoolgaande kinderen, vindt spr. geen
bezwaar, evenmin legen die der gehuw
de vrouw.
Voor hygiëne wordt op onze dorpen
steedis beter gezorgd. DJt kan nog wet
worden uilgebreid.
Resumeerend besloot sipr., dat wanneer
men zich zoo uitslooft voor do belangen
vam den arbeccler, men niet uit het oog-
mag verliezen de belangen van den boer.
die de grootste arbeider is. de sleun
van kerk en maal schappij cn die boven
dien de zorg heeft voor zijn bedrijf en
de risico's.
Tenslotte kwam do ke.;r V03 tot de
volgende conolvaies voor wat betreft de
regéiórg van den arbeidsduur voor vol
wassen mannen:
Wettelijke beperking van 'den arixdds-
«'r.'ur, zooals dce wordl geregeld in hel
voorontwerp ecner landtouwarbeids-
wet, dat door den Minister van Arbeid
bij den Hoogen Raad is aanihaug-'g ge
maakt;
1. a. Is overbodig: Overmatige ar
beidsduur komt in don landbouw slechts
uitzondering voor.
b. Matige arbeidsduur is daar reds
verkregen door on lerling over'eg en door
don imlustrieirb i l op den landbouw.
2. Is onbillijk:
a. Wegens ongemotiveerde beperking
van bedrijfsvrijheid.
b. Omdat zij het algemeen belang be
nadeelt.
c. Wegens ongelijlcen druk op ver
schillende bedrijven.
d. Dcor finanei elon druk op werkge
vers, dis in veel gevallen minder draag
kracht bez't e 1 dan hun we knemees.
b. Is schadelijk:
a. De exploitatiekosten van het land
bouwbedrijf zullen vermeerdoren.
b. Onnooclige admin'atratio en u'tbrei-
ding van het corps ambtenaren leggen
zwaardere lasten op.
c. Do verhouding tuss hen werkgevers
cn werknemers wordt verscherpt,
4. Ia onmogelijk:
De vorechei enu il in den lmdirb id.
do invloeden die daarop inwerken zijn
voor geen wettelijke regeling van den
arbeidsduur van volwassen mannen vat
baar.
In bet gebouw van do R. K. militeï-
rou vere'-ni ing \e ded g'e do h or J.
Th. Verkeggen do volgendconclusies:
1. Do voorgenomen verhooging van de
grondkelnsting is:
a. Vcor getouw e eigendomtroon nog
meer voor ongebouwd," ei endornmen niet
op deugdelijks"grinden te verdedigen;
b. Voor het grondbezit van den land-
of tuinbouwer als onderdeel van zijn
bedrijf een uitzondering,--' easting,, in
strijd mot de rechtvaardige voFcIéolizig
der lasten.
2. a. De ons bekende voorgestelde wij
ziging om de belasting te herzien naar
do verkoopvoorwaarde) c-n niet naai- de
belast', ara opbrengst m-ot wor 'en afge
wezen.
b. Het némen tót basis voor de be-
belasting der verkoopwaarde voor 1923
is onaannemelijk.
Ten 3 uur n.m. had do algemcene
vergadering plaats in de gi-oote zaal der
Militaire Vereeniging, die slamvol wis..
Met den inlci 'er op deze vergadi-
ing waren aanwezig do Kamerleden Mr.
W. van Lanschot on J. Wintevmans, be
lovens vele Eerw. adviseurs. Dr. Do-kers
behandelde het onderwerp: Meer eenhe'd
b do regeoringszorg voor den land'couw.
De boereest nl, a dus spr. heofi gr o-
ten eerbied voor gezin en gezinsleven,
ilij is kalm en streeft mot geestdrift hot
ideaal na dat hij zich heeft gesteld. In
'iet bijzender voorons vaderland i3 de
'.Joerenstandvan boteekenl3, die meor
an drie-vierden van den grond in ge-
gebruilc hoeft. Do bovordaring van den
landbouw komt daarom heel de maat
schappij ten goedo en het nadeel dat aan
len boerenstani wordt toegebracht treft
bijgevolg ook de ganscbe maatschappij.
Toen voor vele jaren de Middon-tind
zich tot de Regeeiing wondde en om
'liuip vo,,o,--t, e. 0c„a .V 01 o 11 en.
organiseer u en kom dan torug. Zoo
iets kan tot den boerenstand niet wor
den gezegd, want reels lang hadden de
boeren zi; h grooio offers ge .roost voor
hun stan S, geen spr. met eeuigc voor
beelden in bet licht stc'.lo.
Door de moeilijkheden die men aller
wegen ondervond kwam mr-n lol samen
werking en een ding. zei de spr., is daar
bij jammer. Men schenk alle aandacht
aan het landbouwvraagstuk, maar niet
aan den beer Dp prh cipieele organisa-
lie 'heeft daarin ir.tusïohen verandering
gebracbl en dal zal de onsterfelijke eer
blijven van Pater van den Elzen.
'Spr. schetste d'aaro-p wat 111 de jaren
door de organisatie van den boeren
bond is tot «tand gehraehi en consta
teerde da' boerenbond daarom met
recht lo v.Ti.eio miag gaan, wit hij
zelf nk'K eeft nageiaten om den boer
':e helipen.
De overheidszorg voor öcn landbouw
heeft een hceien lijdenswet; afeelegcl en
ook dit vind! wederom zijn oorzaiken in
!e overdreven zorg voor ten landbouw
als zoodanig, vaarbij geen rekening ge
houden werd mei de belangen van den
boer.
Men zog o m. een groote versnippering
van krachten. Zorg voo-r landhouwon-
lenvijs, voeartsenij en andere lessor'eer
den onder het ministerie van band-
bouw, ter-,viiil andere onderdeden bij
Handel en Financiën waren onderge
bracht. Gevraagd is reeds aang naai een
'ministerie van Landbouw en alles wijst
er op dat hel Bureau van ten Landbouw
aanvankelijk ia opgericht om tol een
afzonderlijk departement uit te groeien.
Twee nieuwe ministeries zijn lot stand
gekomen, n.l Onderwijs en Arbeid en
'het ligt ia de lijn dat de tegenwoordige
minister van Landbouw hoofdzakelijk
iandtouwaangMcgenft'ecien heeft tt be
handelen. Ora die reden nsag gevraagd
worden, da' een deskundige m'nislcr
van Landbouw wordt aangesteld en dat
in den vervolge Handel en Nijverheid
wordt toevertrouwd aan een ander be
windsman.
Een afzonderlijk ministerie van land
bouw zal ten goede komen aan de; een
heid en bereikt zal daardoor worden
bet noodzakelijk overleg mei landbouw-
orgaz7asrtl!<ee. Onmo^eiijk... :vi'M-f lirl bi de
ioekomst zijn, dat een ontwerp als
Ihans in voorbereiding is. voor den land
arbeid gehee-l buiten het minislefie var
landbouw om zou tol 3iand komen. In
d-it verband, wekte spr. de boeren op,
onr in de II. K. Kiesvereemgmgen cr op
aan Ie dringen, nat de oprichting van
een afzonderlijk ministerie van Lama-
bouw alsnog op hel program der II. K.
Staatspartij wordl gebracht,
Spr waarschuwde er rinmiddels legen
dat im de organisaties wordl gestieefd
naar liet stellen van slanitecandirfciten.
Spr. waarschuwde er inmiddéls tegen;
gegaan. Hoog meet v.-orden gehouden
liet Kaihol.ek beginsel der' solidariteit.
Niet 'slechts hei reöh! van hen zelf, doob
ook van anderen moeten ie boeren ge
ëerbiedigd willen zien. Hartelijk, 7 'ie
spr., zij-n ook w'j de Ohristelii'kc Rtgee.-
ring dankbaar voor heigeen zij in de
drie jaren van haar bewi- -I deed.
De boeren die niet blind zijn voor de
boererbelangen zijn evenmin blind voor
de be. ngen van bet algemeen.
In een gee-ddriflige peroratie wees
spr. op 't vete dooi de tegenwoordige
Regeer'ng lol stand gebracht, waarbij
hij de mededeeling U->n doen dal binnen
kort twee belangrijke wetsvoorstellen
zuilen worden ingediend ter oplossing
van het paohtvraagstaik.
Hei eerste voorstel zal een einde ma
ken aan den nopdloiligen invloed bij ver-
FEUILLETOM.
Bfet g@li©lsii i^asa
€a%y Dell.
11.
Zoo bleef dan de voorname man
van de wereld voor 't sleutelgat staan
en leende aan ieder woord een oplet
tend oor. Hij had reeds lang vermoed
'lat er tusschen Edith en haar stief-
juoeder niet de ware genegenheid be-
eiond en was nu geheel ervan over-
ftegd, dat mevrouw Stillwortli dc
tlocnter van haar gemaal haalte. Kon
ook deze haat niet dienstbaar gemaakt
worden aan zijn plannen?
ée stiefmoeder niet bereidwil-
sponde hand bieden, waar 't
Ediths verderf gold?....
.jidaar hoe kunt ge toch voortgaan
imju arm, schuldeloos kind te ha
len" begon weer de zwakke stem van
deneenzamen man.
„Omdat ge me daartoe dwingt 1"
J „Dwing ik u Editli le haten? Wat
*1 dwaasheid! Waardoor dan?"
„Door 't testament, het testamen!"
„O, 't testament! Waarom moest u
dat ook onder de ringen komenWaar-
tot heb ik 't ook niet beter bewaard
'ai liet ik 't in oen ongesloten les.se-
3a,u' iiggca'.Gij liadt 't eerst' «a mijn
fccd mogen zien.*
_„Was 't u dan liever geweesl, dat
.Cijii vlpek a volgde in 'f graf? Is
f niét beter dnt ik 't stuk las cn u
?ansporaE ban 't thajis nog te vcran-
tesnJP
„Neen, ik kan en zal 't niet meer
veranderen?'
„Gij weet toch dat het uw vrouw is,
welke gij haar recht ontzegt!"
„Esther, wees wijsGij weet, dat
gij ook zonder mijn vermogen een
rijke vrouw zijt."
„Dat mag zoo zijn! Doch waar blij it
mijn recht als uw echfgeno.oteV"
„Dring niet verder aau. Gij kwelt
tevergeefs u zelf en mij ik kan
en mag niet anders handelen!"
„Dus wordt Ed'.th cenige erfgenaam
van d;t slot en uw vermogenV"
„Zoo zal 't en zoo moet 't zijn!"
„Moei? O, George!"
De vrouw brak in heftig schreien
uit. Haar koppigheid' was gebroken
cn 't hart der diepgekrenkte vroitw
kreeg de overmacht.
De luisteraar aan de deur stond i.ji
gespannen verwachting. Wat had hij
al vernomen I Wat zou hij nog meer
hooren Er verliep echicr gerui-
men tijd eer de slotheer weer begon:
„Esther, ik beu niet zoo hardvochtig
als jc denkt: maar ik ben door ge
wichtige redenen gedwongnea zoo te
handelen?'
„Sülhvorth," gaf zij hartstochtelijk
ten antwoord, „vergeel niet, dat ik
mc niet zoo gedwee naai' uwen wil
zal schikken als ge gelooft. Integen
deel, n:ct alle rechtsmiddelen, die me
ten dienste staan, zal ik trachten uw
besluit tc doen vernietigen. Maar als
«r werkelijk een gewichtige oorzaak
is, die h dwingt tot deze ortnatuur-
lijke beslissing, dan ben ik tóch wel
de eerste, effe déz« oorzaak kermen
icoelF'
Zacht maar beslist antwoordde Still-
woirtlr: „Neen en nogmaals neen! Hoe
veel leed 't me doet, hoe zwaar 't
me valt-,een vernieuwing der kwel
lingen van mijn jarenlang lijden zou
me nog niet kunnen bewegen u deze
reden te vertellen."
„Maar waarom dan niet?"
„Dat is een geheim!"
„Een geheim?"
Nu daalde zijn slem tot een zacht
gefluister. De wind joeg huilend dooi
den schoorsteen en Mordmmt, bijna
niet meer in staat een syllabe te ver
staan, drukte zijn oor nog vaster tegen
't sleutelgat. Duidelijk, hoe zacht ook.
hoorde hij: „Ja, 't geheim van Cozy
Dell."
Nu trad weer een stilte in en Mor-
daimt vreesde, dat de dame haar be
zoek hij den echtgenoot eindigen en
de aanwezigheid van den luisteraar
ontdekken zou. Hij vond 't daarom
geraden, zich stil le verwijderen.
Wat hij gehoord .had, hield hem
echter zoozeer bezig, dat hij liever nog
niet in 't gezelschap verscheen. Daar
om spoedde hij zich naar beneden in
den tuin, om zijd gedachten den vrijen
foop te laten. Dat Edith univcrseele
erfgename van dat kolossale vermo
gen zou worden, overtrof zijn stoutste
vcnvach tingen.
„Nu zal zij de mijne worden, tot
eiken prijs," fluisterde hij voor zich
heen, terwijl hij onder de ceders van
"t park op en néér liep.
- 1?.'- rxJ&jfj ri
VIJFDE HOOIT/STUK.
Tyt-ee duiten na dit ondcritoml jn
tic kamer van den eenzamen heer van
Cozy Dell zat zijn gemalin in diepe
gedachten verzonken in haar eigen
vertrek.
Reeds tweemaal had 't ksmenrcis'e
haai' 0111 iets gevraagd zonder ant
woord te krijgen, zoodat zij maar weer
wegging en dc meesteres aan zichzelf
overliet.
Nu drukte deze de beide handen
tegen de slapen en schudde, 't hoofd;
ónn sprong zij plotseling op, sloot da
deur af, schreed gejaagd de kamer
op en neer en begon met zichzelf
te praten: „Hij bemint zijn kind, hij
bemint haar méér dan mij, zijn recht
matige eclitgenoote; dat mag niet,want
Edith benadeelt mij in mijn rechten.
Om haar za! ik Cozy Dell verliezen
en onterfd worden; als geen ander
middel liclpt, dan moet ik vader en
kind van elkander vervreemden. Kan
ik door goede middelen geen recht
verkrijgen, dan moet ;'lj een krijgslist
gebruiken. Ik ben zijn vrouw! Was
ik echter ook trouw en lief voor hem?
Heb ik hem niet al die zware, bange
uren der laatste jaren hulpeloos aan
zichzelf overgelaten in zijn eenzame
teruggetrokkenheid en me weinig be
kommerd om zijn wel en wee? Ti-acht
te ik zijn vertrouwen, zijn liefde te
verwerven? Zocht ik met troostwoor
den den somberen geest, die zijn ge
moed bebeerécht, te verbannen?....
Neen, zeker niet 1 Maar toch heeft
hij niet 't recht, mij bij Edith achter
te stellen. Ik kan niet anders: ik moet
tweedracht zaaien tusschen deze twee."
Geklop aan dc deur onderbrak Baar
alkciisfirphkj
„Binnen," j> mevrouw Stillwortli.
't Geklop werd heviger.
„Wie is daar?"
„Ik ben 't mevrouw, dé kamenier
ik kan er niet in, mevrouw heeft de
deur gesloten."
„Hoe is 't mogelijk! Ja, waarachtig,
Fanny; ik moet vanmiddag wel erg
verstrooid zijn," sprak de dame en
sloot de deur open. „Wat heb je dan?-'
„Mijnheer Frank Mordaunt is in de
bibliotheek en vraagt u '11 «ogenblik
te spreken."
„Ik kom direct."
Mevrouw Sii'lworth maakte vlug toi
let en begaf zich naar de bibliotheek.
„Vergcëïi me, Sat ik u verzocht h er
le komen, mevrouw," groette tic ba
ron haar beleefd; „maar ik was ge
noodzaakt iets belangrijks met u te
bespreken?'
„llt dacht dat u bij 't gezelschap
was, mijnheer Mördaunl; waar zijn
de anderen?"
„Allen zijn om mijnheer Blunt ver-
eenigd."
„Om Blunt?"
„O, hij weet zich zeer aangenaam
te maken als hij wil; ik echter ging
hierheen en verzoek u om een ge
willig gehoor."
Intusschcn was hij naar de deur
gegaan en schoof cr den grendel voor;
dan nam hij aan de zijde van zijn
voorname gastvrouw op de sofa
plaats.
„Wat 'q vreemde voorzorgen, mijn
heer Mordannt?' lachte de dame. „Gij
sluit de deur af en doel zoo geheim
zinnig, alsof iels buitengewoons
maag laten yrij ter stke tomett."
„Ja mevrouw, ais. ik 't verzoeken
mag; ik spreek vrij en openhartig en
zonder veel omhaal. Zoo kunt u be
grijpen, dit ik...."
Het ging hem echter niet zoo vlot
af, als hij gemeend had; hij bleef ste
ken en blikte verlegen naar den vloer.
„Nu, mijn waarde?"
„In Godsnaam dan! Gij vermoedt
misschien niet, dat ikuw dochter
bemin?"
„Is dat 't vreesèüjke geke m," lachte
de dame spottend. „Daarvoor ha "t u
de deur niet behoeven ie slüiteni"
„Dus u bemerkte reeds..,.?"
„Hoe zon ik niet?"
„Nu, dan smeek :k 11 dringend, dat
u mijn verlangen begunstig 11 cn mij de
hand uwer dochter scheuren moogt."
„Ha zoo, heer vos! Sinds wanneer
verbergt men zich achter de moe-ter?
Naar 'k weet, heeft alleen dc vader
't vecht over dc hand van zijn kind
le beschikken."
„Mijn geval maakt een uitzondering,
mevrouw; mijnheer rw echtgenoot is
ontoegankelijk cn ik weet niet. hoe
ik hem bereiken zal. Als 11 'n vrien
delijk woord voor mij doen wilt, ben
ik u zeer verplicht."
„Aha, u deukt Edith's hand door
mijn bemiddeling te winnen? Nu goed,
gij zult u in mij niet bedrogen hebben.
Wie is trouwens beter in slaat over
't geluk van een jonge dochter te
waken, dan 't oog dar liefhebbende
moeder? Ik zal Still worth voor nw
aangelegenheid trachten te winnen; Brij
zfjt gij als ïehaanzoon welkom i"
nerets&i