BUITENLAND.
INGEZONDEN.
U0Hï¥ERKEiR.
KUMST EU KEESNIS.
DE OilFEREMTSE TE
WASHINGTON.
De lersclie kwestie.
PRTESTERCÖMITE.
Vanuit Budapest gewerd ons het bericht
dat binnen enkele dagen twee priesters
op straat van uitputting neervielen en bin
nen cenige uren overleden.
Ook te Weenen is voor eenigen tijd te
rug 'n 51-jarig priester tengevolge van on
dervoeding gestorven. Was hij in staat
geweest, zoo luidde het bericht, zich meer
dere malen daags van melk of ander ver
sterkend voedsel te voorzien, dan had de
volijverige priester nog jaren lang voor
het volk kunnen arbeiden. Dooh de in
komsten van een Weensch priester laten
niet toe, zich gecondenseerde melk, welke
meer dan 120 kronen kost, aan te schaf
fen. In ht bijzonder door het Weensch. Co
mité aan het Hoilandsch Priestercomité
aanbevolen, gewerd den armen lijder hulp
vanuit Tilburg. De hulp kwam echter te
laat. Wel heeft de zieke priester op zijn
ziekbed nog de voldoening gehad te mo
gen zien, dat eene hem onbekende Katho
lieke familie zich zijn hard 'lot aantrok en
hem met levensmiddelen te hulp kwam,
doch de hoop op beterschap was voorbij.
Wanneer hij voor het laatst de H. Com
munie ontving en zijn hoop op den God-
delijken Meester hernieuwde, dan sprak
hij tevens zijn dank uit voor het Holland-
sclie Priestercomité en de weldoeners in
Holland.
Reeds velen steunden onze 'beweging en
wij meenden onze steunverleening, on
danks den zorgvollen tijd in eigen vader
land, te moeten blijven doorzetten.
Vergeleken met ginds onze zorgen
klein.
Moge bij het naderend Kerstfeest nog
vele Katholieken bewogen worden steun
te verleenen aan de noodlijdende priesters
van Oostenrijk en Hongarije.
Nogmaals, steunt en helpt ons Priester-
comité. Uwe milde giften zullen gaarne
door onderstaande leden in ontvangst
worden genomen.
P. C. Van Aken, Pastoor te Beek (bij
Nijmegen), Voorzitter, Teleph. no. 387;
Fr. Werners, Kapelaan te Nijmegen,
Gerard Noodtstraat 13, Telepli. 1647;
Fr. Hendrikx, Kapelaan te 's-Hertogen-
bosch, Telephoon 110. 414;
A. van Dijk, Kapelaan te Eindhoven;
Rector Hack, Breda, Hendrikstraat 1,
Teleph. no. 341.
H. J. Kempers, Kapelaan te Wester
voort, Teleph. no. 625;
Alb. v. Mackelcnibergh, Rector Tilburg,
Secret.-Penningm., Tpleph. no. 344-
P. S. Bijdragen in geld gelieve men bij
voorkeur te zenden aan den Secretaris-
Penningmeester te Tilburg, welke is aan
gesloten bij den Postcheque en Girodienst
onder no. 28782; bijdragen innatura, als
schoeisel, 'kleeding, levensmiddelen, etc.,
|an Kap. Fr. Werners, Gerard Noodt-
jtraat 13, Nijmegen.
DE ZOMERTIJD
;p#~
niemve regeling. 1 1
De mededeeling, dat de Regeering van
plan was te komen met een nieuw© re
geling van den Zomertijd, is onjuist
(„Oentr.")
EEN ENQUÊTE-WET.
Naar de „Hsb." verneemt, is aan het
departement van Binnenlandsche Zaken
in gevorderden staat van voorbereiding
een wetsontwerp, dat dient om aan de
kortheidshalve genoemde socialisatie-
Jommissie onder voorzitterschap van mgr.
tlr. Nolens het wettelijk enquête-recht te
verleenen. Dit enquête-recht blijkt de
«ommissie noodig te hebben om een on
derzoek te kunnen instellen naar de
trustvorming in de bouwbedrijven, dat
mede tot haar taak behoort.
De Dèmocratiiche partij. Naar de „N.
R. Ot." mededeelt, is in een dezer da
gen onder 'voorzitterschap van prof. mr.
i. E. Heeres, te Amsterdam gehouden
Vergadering van een aantal bij de voor
malige Liberale Unie en andere vrij
zinnige partijen aangesloten personen de
Democratische Partij opgericht.
PROTEST TEGEN DE ZEGELWET.
Ook de Nederlandsche Verladershond
heeft zich met een adres tot de Eerste
Kamer gewend om te protesteeren tegen
de reeds door de Tweede Kamer goed
gekeurde wijziging der Zegelwet. In het
hijzonder heeft de hond bezwaar tegen
het zegelrecht van 25 cent van alle
vrachtbrieven, terwijl niet duidelijk blijkt,
dat die benodenj f 10 van het recht zijn
vrijgesteld. Ook acht het een juiste om
schrijving van de woorden vrachtbrief
en beurtvaartadres dringend noodig.
WONINGBOUW IN NEDERLAND.
Volgens de gegevens welke het Cen
traal Bureau voor do Statistiek maande
lijks met betrekking tot het bouwbedrijf
in Nederland verzamelt en in zijn Maand
schrift publiceert, waren eind Augustus
4Ó321 woningen in uitvoering op nieuw
terrein. In totaal is voor den nieuwbouw
van 7782 woningen, bouwvergunning ver-
leend.Deze werken zijn nog niet in uit
voering. De netto vermeerdering van het
aantal woningen bedroeg gedurende Au
gustus 3878, zijnde het verschil van 3872
voltooide woningen en 194 vervallen wo
ningen (wegens onhewoonbaarverklaring,
slooping .of enttrekking aan haar bestem
ming). Sedert 1 Januari 1921 waren
deze cijfers netto vermeerdering 23.174
als verschil van 24.492 voltooide en 1318
vervallen woningen.
ONDERWIJS, KUNSTEN EN WETEN
SCHAPPEN.
Voorloopig verslag.
Verscheidene leden meenden den Minis
ter van O. een woord van hulde niet te
mogen onthouden voor de voortvarendheid
en toewijding, waarmede hij zijn moeilijke
en veelomvattende taak vervult.
Sommige leden voegden daaraan even
wel toe, dat de uitgaven voor onderwijs in
de laatste jaren op zorgwekkende wijze
stijgen en dat de bekostiging der onderwijs-
belangen in verschillende opzichten op noo-
deloos kostbare wijze geschiedt.
Universiteiten.
Eenige leden bepleitten met aandrang de
opheffing van een der drie bestaande Rijks
universiteiten. Andere leden achtten het
aantal Rijksuniversiteiten, in verhouding tot
onze bevolking niet te groot. Maar boven
dien zou, naar hunne meening, opheffing
van een van deze, althans in den aanvang,
niet leiden tot vermindering, veeleer tot
vermeerdering van uitgaven.
Sommige leden kvCamen op tegen de
Jongste redevoeringen) van prof. Bolland,
met name wat betreft zijn grievend optreden
tegen de Israëlieten. Zij achtten zulks onge
oorloofd. Anderen namen het op voor de
vrijheid in woord en geschrift, die den
hoogleeraren onbeperkt moest worden ge
laten, weer andere leden meenden, dat er
geen bijzondere reden was thans zoozeer
verwonderd te zijn over een rede van prof.
Bolland als de onlangs gehoudene. Deze
hoogleeraar heeft van den beginne af aldus
gehandeld. Zoo heeft hij kort na zijn op
treden de Katho'^eke Kerk op zoo plompe
en krenkende wijze beleedigd, dat van Ka
tholieke zijde uiting werd gegeven aan diep
gaande verontwaardiging. Dengene, die een
man als prof. Bolland ter benoeming voor
droeg (minister van Houten. Red.) treft,
meenden zij, meer blaam, dan den be
noemde zelf.
Opnieuw werd aangedrongen op de op
richting van een leerstoel in de homeopa
thie.
De mededeeling onlangs gedaan bij de
officieele opening der Rijks hoogere bur
gerschool Ie Amersfoort, dat deze school
f 700.000 gekost had, stemde ten deze niet
tot gerustheid.
Nijverheids- en Handelsonderwijs.
Gevraagd werd naar een systematisch
plan voor hetgeen geschieden moet ter be
vordering van het onderwijs van ambachts-
en nijverheidskunst, alvorens daarvoor
nieuwe uitgaven worden gedaan of reor-
ganisatiemaatregulen worden genomen.
Men had den indruk dat het middelbaar
technisch onderwijs te zeer de uitsluitende
belangstelling heeft van het Departement.
Lager Onderwijs.
Door versohillende leden werd gewezen
op de hooge kosten van den schoolbouw bij
het Iager-onderwijs. Verscheidene leden
waren van oordeel, dat bij den bouw en de
inrichting van scholen voor lager-ondcrwijs
vooral in dezen tijd soberheid moet worden
betracht en luxe behoort te worden ver
meden.
Vele leden vestigden de aandacht op het
ernstig te kort aan bevoegde leerkrachten
bij het lager onderwijs, dat zich in den laat-
slen tijd in tal van gemeenten heeft ge
openbaard.
Verscheidene leden betoogden de nood
zakelijkheid van herziening en verbetering
der salarieering van de onderwijzers.
Verscheidene andere leden konden zich
evenwel met deze denkbeelden niet vereeni
gen.
Men vestigdé de aandacht van den mi
nister op het feit, dat sommige gemeente
besturen aan de onderwijzers het hun toe
komende salaris niet tijdig uitkeeren.
Opgemerkt wordt, dat een overzicht
wordt gemist van de kosten van het lager
onderwijs. Men noodigde den minister uit,
althans een raming van de totaalkosten te
geven.
Kunsten en wetenschappen.
In hooge mate werd door eenige leden
betreurd, dat bij het streven naar bezuini
ging, welke bovenal in de afdeeling Kun
sten en Wetenschappen tot uitdrukking is
gekomen, leeszalen, bibliotheken, volksuni
versiteiten, orkesten, e.d. het hebben moe
ten ontgelden, en dat van subsidieering der
dramalisohe kunst geheel schijnt te zijn af
gezien.
Verschillende andere leden konden zich
met bovenstaande beschouwingen allerminst
vereenigen.
Een onderhoud met Fokker.
De vliegtuighouwer A. H. G. Fokker
is uit Parijs teruggekeerd en heeft in
een interview aan een vertegenwoordi
ger van het „Hbld." het een en an
der medegedeeld omtrent de incidenten,
die op den Aéro-Salon met zijn in
zending zouden ziin gebeurd. Wij ant
ieenen er het volgende aan
Voorverleden jaar, dus kort na den
oorlog, kreeg de Nederlandsche Ylieg-
tuigenfahriek een uitnoodiging om op
den Aéro-Salon te exposeeren. Uit
tactgevoel zagen we toen van inzending
af. Eenige maanden geleden kregen wii
de uitnoodiging voor dezen Salon in te
schrijven. Den insohrijvingstermijn lieten
wii verstrijken, omdat besloten was niet
te exposeeren, doch slechts te Parijs te
demonsfreeren gedurende den tijd. dat
de salon gehouden werd."
„En toch hebt gif er geëxposeerd?"
„Inderdaad. Want, toen ik ter rege
ling van deze demonstratie-aangelegenhe
den te Parijs was om de noodige forma
liteiten met de Eransche regeering in
OTde te maken, kwam mii ter ooren.
orde te maken, kwam mii' ter oore, dat
er nog stands op den Salon vrijwaren.
Ik verzekerde mif van de principi-
eele goedkeuring van het Eransche
Luchtvaart-ministerie en regelde daarna
persoonliik de expositie-aangelegenheid
met het bestuur der tentoonstelling
En is het dan niet natuurlijk en ook
zeer eenvoudig verklaarbaar, dat de mi
nister me bij de opening persoonlijk be
groette, zeer veel belangstelling toonde
en verklaarde, het toestel met de „qua-
tre boulons" wel to kemjen?!"
„Maar hoe zijn daar al die inciden
ten ontstaan
„Och, een vereeniging van oud-strii-
ders, die de aandacht op zich wilde ves
tigen, gesteund door eenige chauvinisti
sche bladen en in 't geheim door
een paar industrieelen op vliegtuigge-
bied, wilde mijn toestellen van de ten
toonstelling doen verdwijnen, hetgeen na
tuurlijk niet gelukt is. Er zou zelfs een
grootsch-aangekondigde interpellatie in
de Kamer worden gehouden, door Le-
boucq meen ik. Dit werd echter eerat
uitgesteld en later ging het geheel den
aoofpot In. Maar goed ook, want het was
de grootste blamage voor de Eranschea
geworden, die men zich denken kan, na
dat een deel der pers tegen de begonnen
propaganda was gaan ageeren.
„Tegen het overplakken van den
naam Fokker heb ik geprotesteerd. Maar
uit practisohe overwegingen en mede ten
gerieve van het bestuur heb ik niet ver
der aangedrongen op het opnieuw ont
dekken van mijn naain, te meer daar
het bleek, dat het geheel© incident de
meest welkome gratis reclame werd, die
ik mii kon denken.
„En nu moet ge niet denken, dat al
len zoo opposant waren. Juist diegenen,
met wie ik uiteraard het meest te ma
ken had, waren mii welgezind. Nog nooit
had ik zooveel complimenten over miin
constructies in ontvangst te nemen als
nu pas in Parijs. En, merkwaardig ge
noeg, kwam die waardeering niet het
minst van de zijde der groote oorlogs
vliegers, dieme zelfs een diner aan-
'boden."'
„Hoe zit het toch met dat geval van
dat incident bit uw laatste bezoek aan
Parijs. Toen namen wij uit de „Tel."
een bericht over, dat git om zoo te
zeggen moest worden ontzet, omdat het
publiek u te lijf wou?"
„Absoluut overdreven. Schromelijk!
„Een kleinigheid eigenlijk, 'k zal 't
precies vertellen, 'k Liep rond met den
heer Steensma van den Marine L.D. en
zag bii de stand-Potez 'n Amerikaan-
schen marine-attaché dien ik kende. Stel
de de heeren aan elkaar voor. De heer
Potez wilde den Amerikaan uitlegging
geven maardie sprak geen Eransch
en de Eranschman geen Engelsch. Dus
vroeg liii mij het eau en ander en zoo
fungeerde ik zoo'n beetje als tolk.
Potez die niet geweten had wie
ik was hoorde later, dat Eokker op
ziin stand was geweest. En hij kwam 'n
beetje ruzie jm.et mii maken. D.w.z. hij
wilde dat doen want vér kwam hii niet,
omdat de leden van de veiligheidspolitie,
van wie er altijd eenige in de buurt vau
mijn stand waren, hem duidelijk maak
ten, dat hii geen herrie moest veroor
zaken! 't Geval had ondanks den lui
den toon waarop de „heer" Potez sprak
weinig de aandacht van het publiek.
Trouwens, 't was op slag van zessen,
het uur waarop de tentoonstelling sluit.
„Dat is de toedracht van het „inci
dent", d.at in een der Hollandsche bla
den werd opgeblazen tot onnatuurlijke
grootte en dat in de Eransche pers
op l'Auto na werd genegeerd."
N. V. Gebouw voor Kunsten en We
tenschappen. De Directie der N. V. Ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen te
Amsterdam, deelt ons mede, dat Woens
dag a.s. 14 December, alle obligatiehou
ders toegang hebben desgewenscht, over
eenkomstig de bepaling van het indertijd
gepubliceerde prospectus, lot de voorstel
lingen van de Opera in Theater Carré.
Obligatiehouders zullen in dat geval ver
plicht zijn, hunne plaatsen te bespreken,
waartoe mogelijkheid bestaat, tot op den
dag vóór de voorstelling, aangezien de di
rectie rekening moet houden niet de be
schikbare plaatsruimte.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt él
Rtdaetle zieh Biet aansprakelijk.
LUILAKKERIJ VAN AMBTENA
REN. -
WelEd. Heer Redacteur.
Onder bovenstaanden titel komt
in uw blad van Woensdag 7 December
j.I. (rubriek Binnenland) een artikeltje
voor, 't welk blijkbaar werd overge
nomen uit de Telegraaf. Ik heb dat
artikeltje-tweemaal met belangstelling
gelezen en toenheb ik mij ten
hoogste verbaasd. Zou ik mij nu wer
kelijk zóó hebben vergist Was dat
nu een taal voor het „Noord-Holl.
Dagblad Welk een schrille tegenstel
ling met de zoo loyale en eerlijke hou
ding die sprak uit uw artikelen over
de arbeidswetgeving en dezelver her
ziening. Maar ja, het beste paard
struikelt wel eens en het is ook verre
van mij om u met bittere verwijten te
overstelpen. Ik wii slechts trachten
dat overgenomen Telegraaf-product
een beetje naar den weg der werkelijk
heid terug te leiden. Eerst wensch ik
echter op te merken dat Telegraaf
artikelen al bitter weinig geschikt zijn
voor een blad dat er naar streeft, in
goede banen te wandelen. De Tele
graaf, het blad dat zoo graag insinu
eert en zich zelfs niet ontziet de beste
bedoelingen van geleerde en hoog
staande menschen bespottelijk te ma
ken en leugenachtig te verdraaien.
Dat „betrouwbare blad" nu, schrijft
Een ambtenaar deelde ons mede
Maar wie is die 'ambtenaar Durfde
die zijn naam niet noemen Was hij
soms bang Waarvoor Ik zou toch
zeggen als die „ambtenaar" een eerlijk
mensch is en geen leugens heeft ver
teld, hij gerust een ergerlijk feit, dat
hij meent te moeten publiceeren in
een dagblad, met zijn naam mag on
derteekenen, of zoonoodig verzoeken
wij zijn naam te noemen. Het feit nu
dat geen naam genoemd wordt, werpt
reeds een vreemd licht op dat artikel.
Of heeft die „ambtenaar" soms alleen
maar bestaan in de vruchtbare her
sens van de Telegraaf-mannen
Verder schrijft de Telegraaf: Aan
één onzer departementenMaar
'aan welk departement dan toch Mag
dat niet bekend gemaakt worden
En waarom niet? Heeft die „ambte
naar" misschien vergeten de Tde-
graaf-mannen mede te d e :i aan we k
departement het ergen.j., geval were
geconstateerd Dat is nu toch al heel
slecht aan te nemen. Waarom zou de
Telegraaf dan geen openlkaart spe
len
Waar zulk een geheimzinnigheid
wordt gebruikt door een blad als de
Telegraaf, weiger ik vooralsnog te ge-
looven, dat de verdere feiten in dat
artikel genoemd, specifiek waar zijn.
Ik noem het een brutale leugen, om
te durven verklaren, dat op een der
departementen met voorkennis van de
chefs, romannetjes worden gelezen.
En ik tart de Telegraaf om dat v.aar
te maken. Een verstandig en welden
kend mensch zal het bij nuchtere be
schouwing evenmin gelooven, doch
juist nu het ambtenaren geldt, nu
slikt men het. De ambtenaar is het
gemakkelijk stootblok, het zwarte
schaap, op wiens hoofd thans de ge-
heele schuldenlast wordt geladen van
de reeds jaren bestaande geldverspil
ling. 't Is alleen jammer, dat er tot
heden nog geen enkele ambtenaar
tijk is geworden en op zijn laüwérèn
kan rusten.
De Telegraaf weet echter nog meer
Zij spreekt van een afgevaardigde,
die dames en heeren betrapten, op
thee drinken en taartjes snoepen.
Jammer dat die „afgevaardigde"
(men ziet, alweer zoo'n groote onbe
kende) niet eens geïnformeerd heeft,
of er soms een jarige, of een bruid
of bruidegom was. Bij zulke gelegen
heden trakteert men zijn collega's
wel eens. Dat is tenminste op het re
dactiebureau van de Telegraaf meer
dan eens gebeurd. Zooiets zal het dus
wel geweest zijn, wat die „afgevaar
digde" constateerdeik zou anders
geen departement weten op te noemen
waar de ambtenaren zooveel verdie nen
om zich alle dagen zoo'n taartjesfuif
te veroorloven.
Voorts vindt de Telegraaf het aan
de departementen te knus, te gezellig,
te huiselijk. Men drinkt er koffie,
men rookt er pijpjesJa, ja, dat zijn
wel heel zware zonden. Zoo'n pijp
tabak of zoo'n kop koffie is toch ook
veel te veel weelde voor een ambte
naar. Alleen de pantoffeltjes ont
breken nog, schrijft de Telegraaf.
Ja, dat is zoo. 't Is heel begrijpelijk
dat een Telegraaf-man deze zoo nut
tige voorwerpen dadelijk mist, waar
die in de redactie-kamer nimmer ont
breken, evenmin als het potje koffie
en de pijp. En wordt daar soms min
derwaardig werk gepresteerd Moeten
het dan vunzige, tochtige kamers of
krotten zijn, zoo ongezellig mogelijk
ingericht, om bij krantenmannen de
overtuiging te vestigen, dat er „ge
werkt" wordt Moeten soms op de
deuren der departementen bordjes
worden aangebracht, waarop staat
„Verboden te rooken", om de Tele
graaf de gelegenheid te benemen,
een trap te geven in de richting der
lagere ambtenaren die zij maar al te
duidelijk op het oog heeft?
Neen, waarde krantenschrijvers, U
heeft 't werkelijk mis. Zoo U wantoe
standen wilt publiceeren, zeer goed,
maar dan eerlijk. Met open vizier.
Geen verraderlijke steken onder w'"
geven geen naamlooze icutcren
of naamiooze departementen. Jreiteni!?,
Namen leg maar gerust den' vinger
op de rotte pjek, maar geen leugens of
laster. En de Telegraaf geef ik in over
weging, zoo zij een Ruchtbaar veld
zoekt voor een bezuinigings-aclie,
lees nog eens goed de handelingen
van 9 Juni 1921 na. Houdt maar het
oog gericht op het werk van Mr. Mar-
chant. Daar zijn milliarden uit te spa
ren. En leg daarnevens dan eenige
nummers van uw blad uit de jaren
1917 en 1918 en lees dan eens goed
hoe gij toen zelf hebt meegewerkt,
om de Nederlandsche belastingbeta
lers het geld uit den zak te kloppen
en de Nederlandsche schatkist in
groote verlegenheid te brengen.
U, mijnheer de redacteur dankend
voor de verleende plaatsruimte
Hoogachtend,
Uwe dw.
FR. J. WEBER
Ambt. rijksbelasting.
Ancmaar, oecember 1921.
SEMEM0D NIEUWS.
DE BURGEMEESTER VAN ARNHEM
GEWOND.
In de vergadering van dsn Arhhem-
schen Raad heeft een communist uit de
publieke tribune een steen geworpen te
gen den burgemeester, die niet ernstig
gewond werd.
DE WONDERLIJKE SEOTE.
Nog meer bijzonderheden.
De „Res.bode" weet nog te melden,
dat de z.g. „modern-katholieken" te Den
Haag vergaderen in perceel Laan van
Nieuw-Oost-Indië 198. De grootprieste
res beet mevr. de wed. Vrijburg v. d.
HelL
Deze dame is echter mee naar Aus
tralië, om daar ter plaatse een onder
zoek in te stellen naar do waarheid van
haar visioenen.
Een zuster van baar, die ook te
's-Gravenhage woont, treedt tijdens baar
afwezigheid als plaatsvervangster op.
Een mannelijk persoon uit Amsterdam,
die zich met den titel van priester itooit,
leidt echter de godsdienstoefcn'ngen.
Het hui3 Laan van Nieuw-Oost-Indië
198 wordt door de adepten kapelletje
genoemd, terwijl de zaal, waarin de gods
dienstoefening plaats heeft, ook als een
soort Kapel is ingericht.
.Er is een altaar opgericht, er bran
den waskaarsen, terwijl ook een Maria
beeld aanwezig is.
De godsdienstoefening, die 's Zondags
morgens 10 uur begint en geregeld door
een dertigtal bezoekers wordt bijgewoond,
bestaat uit het zingen van psalmen Cn
katholieke liturgische gezangen. Het Ave
Maria, ^deste Eidelis, Veni Creator wor
den geregeld gezongen, terwijl er niet
gepreekt wordt.
En dat noemt zich katholicisme....
De vlootverhouding.
De Japansche delegatie heeft instructies
uit Tokio ontvangen nopens de voorge
stelde sterkteverhouding der Vloten. De
aard dier instructies wordt evenwel ge
heim gehouden. Er wordt echter te ver
staan gegeven, dat er nieuwe bijeenkom
sten moeten gehouden worden van de ge
delegeerden der drie groote mogendheden
alvorens de houding van Japan kan wor
den meegedeeld.
Het viervoudig verbond of de
Zuidzec.overeenkomst.
In de vergadering der conferentie in
pleno sloot Viviani zich namens Frank
rijk bij de viervoudige overeenkomst in
zake de Stille Zuidzee aan. Onmiddellijk
na dq ratificatie zal, aldus Viviani,
Frankrijk alle verplichtingen, voortsprui
tend uit de overeenkomst, nakemeu en de
rechten uitoefenen, die de overeenkomst
er aan toekent. In alle tijdperken van zijn
geschiedenis heeft Frankrijk zioh angst
vallig aan zijn verplichtingen gehouden.
Enkele jaren geleden bood het nog het
bloed zijner zonen aan om zijn eed te be
schermen. Viviani wees vervolgens op de
zedelijke waarde van het accoord, waar
van de aaneensluiting der vier mogendhe
den voldoende is om den vrede te bewa
ren, te waarborgen en te beschermen. De
conferentie, zoo voegde Viviani eraan toe,
is volkomen gelukt. Dank zij de beper
king der bewapeningen ter zee en de
Zuidzee-overeerikomst kunnen de volken,
die te goeder trouw zijn, den vooruitgang
der beschaving niet ontkennen.
Het woord vrede kan Frankrijk niet
ongevoelig laten, getroffen als het werd
door een verschrikkelirken oorlog, met zijn
anderhalf miiiioen g.„*n, zoo talrijk,dat
wij niet weten of de lenic voidoende bloe
men zal opleveren om de graven te ver-
Sieren. Frankrijk heeft alies gedaan om
den oorlog te voorkomen; als leider der
regeering in dien kritieken tijd heb ik een
deel van den grond van mijn land aan
den vijand overgeleverd om een conflict
te vermijden, door de Fransche troepen
tier. kilometer te laten terugtrekken. Het
in het nauw gebrachte Frankrijk heeft tot
de wapenen zijn toevlucht moeten nemen,
niet alleen om zijn oafh.ankelijkheid te
verdedigen maar ook om de vrijheid der
wereld en de toekomst der beschaving te
redden.
De Parijsche „Temps" schrijft dat de
Zuidzee-overeenkomsl de dubbele ver
dienste heeft de ooriogswolken, die lot
dusver den horizon verduisterden, te ver
drijven, en den onderteekenaars en niet-
onderteekenaars voordeelen te verschaf
fen. Want, te zamen met de beperking
der bewapening ter zee. verhindert zij den
oorlog en beschermt de Latünsoh-Ameri-
kaansche republieken, die souverein zijn
in de Zuidzee, alsmede het schitterende
Nederlandsche koloniale rijk in dezen
Oceaan.
De indruk in Japan.
Reuter seint uit TokioIn het geheele
land is de voorgestelde quadruple entente
niet geestdrift welkom geheelen. Men ge
looft, dat deze entente het internationale
aanzien van Japan zal doen stijgen en het
iand in slaat zal stellen zich vreedzaam
economisch te ontwikkelen.
De indruk in da Ver. Staten.
Senator Reed (Missouri), een der on
verzoenlijker. h—te volgons een Rcuter-
telégram een mededeeling
openbaar gemaakt, dat ho en anoeren van
zijn groep de Zuidzee-overeentcomst zullen
bestrijden, die hij „verraderlijk, hoogver-
raderlijk en verfoeilijk" noemt.
Men gelooft evenwel, dat de ratirieatie
verzekerd is. De voornaamste bezwaren
zijn de zoogenaamde „entanglement"
(het verwikkeld geraken in de aangelegen
heden van andere mogendheden) en het
toetreden tot den volkenbond door een
achterdeur. De steun der democraten is
De indruk in Engeland.
De Britsche pers loont zacto verheugd
over heit viervoudig verbond. De „Tim.es"
zegt: Ninnner heeft een document de
mensctotoeid een grootere belofte gegeven.
De „Westminster Gazette" zegt, dat mien
uit de nachtmerrie van misvattingen ont
waakt. I> „Dail New egt, dat wan
neer Du to in een soort
gelijke frciw^mist women opgenomen,
er hoop zal zijn voor de beschaving.
De spoorweg Kiao-tsjau
Tsinanfoe.
De Ghineesohe en de Japansche gedele
geerden hebben de controle over dien
spoorweg Kiao-tsjau-Tsiinafoe besproken.
De Japanners betoogden, dat zij ingevolge
die overeenkomst betreffende de schade
vergoeding van toet verdrag van Versailles
aan Duitsohlaiiid vergoeding moesten beta
len. De Ghiimeezen gaven te kennen, dat
China bereid was, vergoeding aan Japan
te betalen als de .spoorweg aan Ghana word
teruggegeven.
In een officieele mededeeling wordt
gezegd, dat groote vordering wordt
gemaakt in de richting van overeenstem
ming.
De positie van China.
De commissie voor toet Verre Oosten en
de Stille Zuidzee heeft naar een Beu ter-
telegram mejididie Donderdag een motie
aangenomen, waarin zij haar voornemen
tie tarnen, geeft niet -toe te treden tot eenng
verdrag of eenige overeenkomst hetzij met
elkaar of met andere mogendheden, waar
door inbreuk wordt gemaakt op de begin
selen der resolutie-Root, den 21 Novem
ber aangenomen, betreffende de integriteit
van China op territoriaal en bestuursge
bied.
Deze verklaring geldt voor alle mogend
heden, die de conferentie hijwonen, nl. de
V. S., België, het Briitsohe Rijk, Ghina,
Frankrijk, Italië, Japan, Nederland en
Portugal.
De aanstaande parlements-
zitting.
De adressen van antwoord op de troon
rede van beide Huizen, bij de opening van
het parlement op Woensdag a.s. zuilen Z.
M. de goedlkeuring van het parlement ver-
zékeren van de Ierstihe overeenkomst en
de bereidwilligheid om er dadelijk uitvoe
ring aan te geven. Ais deze adressen zui
len zijn goedgekeurd, zal het parlement
weer worden verdaagd. Men hoopt diat al
dus het parlement nog deze week zal kun
nen uiteengaan.
De Iersche R.-K. bisschop
pen en de overeenkomst.
Een bijeenkomst der Iersche R.-K. bis
schoppen, door kardinaal Logue bijeenge
roepen zal heden, Dinsdag, plaats hebben.
Den bisschoppen zasl worden gevraagd een
resolutie aan te nemen, waarbij dc aanne
ming van het verdrag wordt aanbevolen.
Allen zijn, naar vernomen wordt, vóór
ratificatie.
De kardinaal heeft te kennen gegeven,
diat De Valera unfair 'had gehandeld door
te praejudiceeren óp de beslissing van
het Dail Eireann.
Anti-Britsche gevoelens in
Belfast
Volgens den oorrespood-en1 le Belfast
van de „Morningpost" nemer, anli-Brit-
sche gevoelens daar toe, als gevolg van
Engeland® gedrag ten aanzien van Ierland.
In keuken ds Zondagochtend meermalen
gesproken van hét „perfide Albion," terwijl
bij bijeenkomsten in zake de sociale poli
tiek de gewoonte om 'het Erigelsdhé yoliks-
lied te dingen, achterwege bleef.
v KoufÏÏng^van p()j
Er is volgens den parlementairen
werker van de „Daüy Teleg-aph"
om aan te nemen dat mits het ondE,
der grensregelingscommissie zich
over het geheel der negen Noord,
graafschappen, de bezwaren van
mes Craig en zijn collega's niet oa
•komelijk zouden zijn. Het resultaat
een dergelijk onderzoek zou vermoei,
zijn, dat Ulster compensatie zou
voor liet verlies van Katholieke disi,
in Tyrone on Fermanagh door Pj
tantsche gebieden te krijgen in een®
de.-e graafschappen.
M'aUde fiscale cisehen van Ulstq
toeftjf£ meldt dezelfde medewerker,
Ulster financieels concessies vraar'
het oog op s^X.scule voordeelen aas
parlement van. den nieuwen Icrsc'.cs
staat aangeboden.
/uid-Icrland cn de overeenkm
Zondag viel in heel Zuid-lcrlanj
opmerkelijke betooging waar te ncm
steun van het Iersc'he verdrag. De k.
waren overvol geloovigen cn velen
den zelfs builen de kerken neer oni
den vrede le bidden. In schier alle t
werd een Te Dcum gezongen om 4a
zeggen voor den vrede.
Tot dusver heeft zich in openbare
eenkomsten geen stem tegen aanne
van het verdrag doen hooren.
De houding van hel republikei
leger.
Volgens de Daily Telegraph" staat
republikeinsehe leger aaneengeslotcr
ter zijn opperbevelhebber Collinj
naar men weet vóór aanneming vai
verdrag is.
Een nieuwe Conferentie over
economischen wereldtoesta
De „Daily Express" verneemt, da
denkbeeld wordt geopperd, dat Hm
nu de onlwapenings-conferenlic
snelle resultaten heeft opgeleverd,
conferentie der geassocieerdye en wel
nog andere mogendheden zou biji
pen voor een bespreking van de
mische positie en 'het wereldherstel. 1(
nisterieele kringen in Londen geloofi
dat hij hieraan gevolg zal geven.
De aanstaande conferentie
Londen.
Briand, die eenige verlegenwoorl)
der pers ontving, bevestigde zijn voo
men om den 19en of 20en Dicta
naar Engeland te vertrekken.
Allereerst zullen, in een bespreking
schen de beide premiers de vraagstal
van financieelen en economischen
worden besproken De Oosterschc ti
ties zullen hét onderwerp eener nii
bijeenkomst vormen met de deeljei
van Italië.
Briand toonde zich zeer ingenomtn
de onderteekening van de Zuidzec-i
eenkomst, en richlle zijn gelukwens
tViviar.i en Serraut.
e „Evening Standard" verneeml
IJoyd George op het punt slaat een
openbaar te maken betreffende den
tisc'lien toestand der financiën van t
pa. Het zal volgens het blad spreta
de verbeelding van het volk en sin
lot een spoedige verbetering van )l
van Europa. Het is geen geheim,
dert eenigen tijd de ambtenaren van
departement van financiën onder lei.
van Sir Basil Blackett en Sir John
bury, in nauw contact met markies
zon, met een uitgebreid plan bezig
voor den financieelen wederopbouw
Europa en het stabiiiseeren van de
sclkoersen. Zij meenen tot een pracli.'
oplossing te zijn gekomen.
Bij bet bezoek van Loucheur
■kanselier der schatkist aan Chequers,
zij Lloyd George ontmoetten, xïjn
overeenkomst van Wiesbaden, dc
volgende beialing der schadevcrgO!'
door Duitsohland, een crediet aan Du
land en een moratorium vermeld,
er werd niet diepgaand over gesprokei
een beslissing erover werd in elk
niet genomen.
Llovd George gaf een uiteenzetliuj
het Bri.tsche plan en gaf daarbij aan Is
ohenr te kennen, dat bij gaarne mei
and zou spreken.
DE MISSIE VAN RATHENAl' Mil
LUKT?
De „Petit Parisien" verneemt u?
lijn dat men in Duitsphe .kringen hel
over eens is. dal dr. Rallienau volkos
schipbreuk heeft geleden met zijn zei
naar Londen. In regeeringskrmgen
men reeds onderzoeken, in hoeverre
noodig zal zijn om, ter verzekering
de betaling van den termijn van 155
pullen uit de reserves van de rijksbi
voor welken maatregel de regeering
oor zou hebben.
SEP, BUSÏENL BEfU®HTi(
DE „HORNSEE" VERGAAN.
Op initiatief der Fransche commuiiij
sche partij was geruimen tijd geleden J
schip met levensmiddelen naar Ruiii
uitgezonden, dat spoorloos verduf
Eerst thans heeft de „Hurnanité" !ict|
finilieve bericht ontvangen, dat het 1
verloren is gegaan, doch dat de btrj
ning is gered.
De „Iiornsee" vervoerde 10.271 zM
rijst, 79 kisten levensmiddelen en 1811
ten met allerlei benoodigdheden. Heil
heel was voor een millioen francs «f
kerd.
De commissie voor het regla
der Fransche Kamer beeft bestolen
wanneer er sprake is den datum
interpellatie vast te stellen, eik der ij
kers, die bij deze gelegenheid het «I
zal nemen, niet meer dan vijf nihl
zal hebben om zijn opmerkingen IJ
lichten.
De Parijsohe politie heeft i:i|
driüklokaal op Montmartre 'n l5-la'l
sonen gearresteerd, die cocaïne
gekocht van een even te voren in M
nis genomen handela in verdoo')
middelen. Onder gearresteerd^5]
vonden zich 1.- i "S-ige danseressen I
Louoheur heeft Parijs Zondag5"]
om kwart over acht verlaten met H-i
ming naar Brussel. Hij had gistere»]
onderhoud met Theunis over de h'(]
der schadevergoeding.
De mijnwerkers le St. Etienne
ben besloten den arbeid gedurende -1
neer te leggen om te protesteeren let
verlaging der loonen sa de crisis 1
algemeen,
