8 -- - „ONS ULAÜ" p»—
mm Eft ARBEID,
'BINNENLAND
FEUILLETON
No. 358
WOENSDAG 14 DECEMBER i
14e JAARGANG
NOORD
Abonnementsprijs:
Per kwartaal voor Alkmaarf 2.
Voor buiten Alkmaarf 2 85
Met Geïllustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger.
Bureau: HOK 6, ALKMAAR Telefoon: t3S8EiïF&433
Advertentieprijs:
Van 1—5 regels f 1.25; eikeregel meer f 0 25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanboo" bij voor
uitbetaling pe: plaat; ng 0.60
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 5QO,—f 400,—. f 2Q0,—f 100,—, f 6Q,—f 35,—, f 15,-f
p&nUfóiËiirAiR£ KRÖMËK.
Leekèrirechtspraak. Prin-
cipieele dienstweigeraars.
Het Dienstplichtontwerp.
ociahsatie- en medezeygen-
schap-amendementen.
Minister Ruys had een nieuw artikel in
zake tie rechtspraak voorgesteld, omdat er
bezwaren waren gerezen, om de Raden
van Beroep, weike belast zijn met de be
slissing van geschillen die uil de sociale
ftelgeving voortvloeien, ook te belasten
met de geschillen die uit de vrijwillige ver
zekering voortkomen. Deze geschillen zou
den bij den burgerlijken rechler tliui» be-
hooren. Het nieuwe artikel opende dan
ook slechts de deur om den gewonen
wetgever Ie laien bepalen of leeken aan
dc rechtspraak zullen deelnemen.
De heeren Sasse van IJsselt, Beumer,
van Rappard en Visser van IJzendoorn
vreesden echter van de nieuwe redactie
nieuwe geschillen. Ophieuw verscheen nu
Mgr. Nolens len tooneele en ofschoon niet
van heeler l.arle, stemde de Minister er
in toe, dat deze tweede kwestie tot de vol
gende week werd aangehouden.
Met deze toestemming was de lcekcn-
rechtspraak voorloopig opgeschort.
Bij het hoofdstuk Defensie, staken de
an i-militair is tische neigingen den kop op.
Een amendement der S. D. A. P., om
art. 180 te schrappen de verplichting
voor alle ederlandèrs, daarloc in slaat,
om mede te werken lot handhaving der
onafhankelijkheid van hel Rijk en lot ver
dediging van zijn grondgebied - bracht
licl lot 17 uitsluitend roode stemmen.
Dz Regeering nam oen amendement der
S. D. A. P. over. dal. gewijzigd, als volg!
luidt: Bij de wet worden de voorwaarden
genoemd, waarop wegens ernsiige gewe
tensbezwaren vrijstelling van den krijgs
dienst worot verleend. Hiermee is dus in
de Grondwet neergelegd de overtuiging,
Cal aan principicele dienstweigeraars geen
militaire diens! mag worden opgelegd.
Het ligt, naar minister Ruys mededeelde,
niet in de bedoeling der Regeering de op
dezen grond vrijgestelden voorhospitaal-
werk. enz. te gebruiken, wei zullen, zij
lmiien het léger in het belang van hel
land werkzaam .gesteld .worden.
De heer K-ofllie.k, hiérmee nog n.iet vol
daan. wilde in art. 180 alleen de ver
plichting om het larid te verdedigen op
leggen aan de Nederlanders, die daartoe
„lichamelijk en volgens hun geestelijke ge
zindheid in staat" zijn. Deze begripsom
schrijving was Ie ruim en heeft het slechts
tot 14 stemmen gebracht.
Bij de verdere behandeling van het
nieuwe Dienstplichten'werp verklaar le d:
lieer De Muralt, namens den Vrijheids
bond, dat zijn fractie het ontwerp, zoo-
sis het daar lag, niet kon aanvaarden.
Aan. het slot zijner redo vroeg spr.,
of da minister bereid is, het contingent
(in het ontwerp 19,500 man), tot 17,600
mat. to verlagen en dit ontwerp geneel
los te maken van de eigenlijke organi-
aalieplannen. Zoo ja, dan zouden Je
Vrijheidsbondsr.3 zich met htet voo-.:el
ktnnen vereen'g n Zoo uie', dan ."oudui
de Vrijheidsbonders niet ver Ier naa de
discussies deelnemen, daar zij dan dit
ontwerp zouden beschouwen all het re-
r.'ltaavan een 'afspraak tusschen den
minister en de r?ehtorz:jde. Tot het con
tingent van.. 17,'lOl man kwam spr. ioor
bet contingent in de wei-Colijn (23,509
man') te nemen, met inachtneming van
do omstandigheid, dat da diensttijd in
oe«e wet elf jaar er in het ontwerp
vijftien jaar kelraagt.
Üit de redo van don heer K. ter Laan,
als woordvoerder dor o ca'i te i valt aan
De heer Marohant kon met het amen
dement vrede hebben.
David Wijnkoop wilde er niets van we
ten. Medezeggenschap? Geen kwestie van,
de arbeiders moeten volgens dien heer,
alles te zeggen hebben, Het socialisatie-
amendement werd verworpen met 55 te
gen 13 stemmen, die der S. D. A. P. en.
van v. d. Laar, en het medezeggenschap-
amendement met 57 legen de 13 hiervoor
genoemde stemmen.
te stippen, dat hij uit de ter griffie I de medezeggenschap der organisaties in
gedeponeerde geheime mededeeling om- j het beheer van een gelieelen bedrijfstak,
trentde totaalkosten van Let orgini-ati - 11 1 1 1 1 1
plan, deze onthulling deed, dat het eind-
cijfer 106 millioen gulden bedraagt. In
een motie vroeg deze afgevaardigde den
Minister een nauwkeurige berekening van
de totale kosten, zoowel die voor ééns
als voor de jaarlijksche uitgaven aan de
Kamer te overleggen; voorts een nood
wetje voor de lichting 1922 in te die
nen en ten slotte in afwachting van de
vervulling van beide wenschen de discus
sie over dit ontwerp te schorsen. Aan
het einde der discussies over artikel 27
komt deza motie in stemming.
Woordvoerder der Kctlo'ieko fractie
was bij die gelegenheid, do heer Deckers.
Hij bracht den Minister hulde voor
zijn voorstel. Van vermindering van be
wapening kon z.i. geen sprake zijn. Spr.
beriep zich hierbij o.a. op de Belgische
daden. De Volkenhond heeft niet tot
gedeeltelijke ontwa ening gel?id; van da
internationale arbeidersbeweging ver
wachtte hij al evenmin bijzonder veel.
Zijn betoog was, dat Nederland een be
hoorlijke weermacht moet behouden en
aan zijn ideaal volde9d het voorstel van
den Minister in voldoende mate.
Natuurlijk is de 1 ee- Deckers cok zeer
voor ontwapening en hij wilde n'els liever
dan dat, maar het kan zóó ver nog niet
gaan en daarom was het voorstel van
den minister, dat het karakter droeg
van een compromis, bijzonder goed en
onder de huidige politieke verhoudingen
het beste wat te bereiken viel.
Ook de heeren Van de Laar en Kolt—
hek wierpen nog oen duit iu 't zakje;
beiden waren natuurlijk tegen de plan
nen van min's'er Van Dijk.
Bij de behandeling van het Bcgeeringc-
voorstel van Vrijdag j.l. om het moge
lijk te maken, dat ook aan anderen dan in
de1 Grondwet genoemde organen veror
denende bevoegdheid zal worden ver
leend, betuigde de anti-rev. heer Smeenk
zijn geestdriftige instemming.
Het gaat in de richting 'der moderne
ontwikkeling der bedrijfsorganisatie. Oók
dé heeren Kuiper én Marchant waren er
mee itigenbmén, de eerste omdat her-ge
legenheid schenkt lot krachtig voortarbel-:
den aan de ontwikkeling der organisatie,'
de tweede 'omdat hij hel in overeenstem
ming vond met de vrije ontwikkeling <ler
maatschappij. Ook de heer Kolthek zou
voorstemmen. Maar hef amendement der
S. D. A. P. inzake wettelijke regeling der
socialisatie werd bestreden.
De heer Marcliant wilde de wetgeving
niet laten dwingen in een richting, die nog
móet groeien j,n de zich" vrij ontwikkelen:
de maatschappij. De heeren Smeenk en
Kuiper vonden hét wijzigingsvoorstel on
tijdig. De Katholieke afgevaardigde ves.'
ligde er de aandacht op, dat de socialisa-
tie-kweslie onderzocht wordt dooi een
Staatscommissie en dat het niet aangaat
vooruit te loopen op de resultaten van een
crnslig onderzoek inzake een aangelegen
heid, waarover zooveel verschil van ge
voelens bestaal. Wijnkoop ontdekte er
tenminste geen verraad in en zou daar
om maar voorstemmen. Kolthek was er
tegen, omdat hij voor -de socialisatie al
leen en uitsluitend heil verwacht van dc
zelfstandige machtsformalie der arbeiders.
Bij de behandeling van hel tweede
amendement der S. D. A. P. bleek dat de
Katholieke heer Kuyper daar tegen ivas.
Dit amendement bedoelde medezeggen
schap der arbeiders in een bepaald bedrijf
in hel beheer zelf van dit bepaalde be
drijf en dus niet naar het medezeggen
schap, door den heer Kuiper voorgestaan, ledig gewonnen wordt, is daarmede niet
HET MIJNBEDRIJF.
Het hoofdbestuur van den Nederland-
schen Mijnwerkersbond heeft den minis
ter van Financiën verzocht om bemidde
ling tot .'behoud van weekabonnementen
legen den thans geldenden prijs - voor ars
beiders.
Aan de directie der Nederlandsobe
Spoorwegen is verzocht, dat "weekabon
nementen voor arbeiders, welke gebruik
maken van de we'rkliedenlreinen, gehand
haafd blijven en de kostprijs niet ver
hoogd wordt.
v TEGEN LOONSVERLAGING.
De directie der Ijzergieterij De Lovink
te Terborg treedt, naar de „N.R.Ct,"
meldt, met i Januari uit den Melaaibond
ten einde vrijheid te hebben mét ingang
van i Januari de loonsverlaging, waartoe
zij met 15 December verplicht is, weer
ongedaan te maken.
DE LANDBOUW ARBEIDSWET.
In een te 's-Gravenbage gehouden ver
gadering van de hoofdbesturen van den
modernen, den katholieken, den ckristelij-
ken en den neutralen landarbeidersbond
is Over de le volgen gedragslijn ten aan
zien van het voorbntwerp-Lanaboinvar-
beidswet volledige overeenstemming ver
kregen.
Wat den arbeidsdag voor mannen be
treft, blijven de bonden bij dén cisch van
de gemiddelde 48-urige werkweek.
De commissie van den Hoogem Raad
van Arbeidzal omstreeks half Januari
bijeengeroepen worden ter behandeling
van het yooronlwerp-Landbouwarbeids-
óet.
NEÏX TUL BQNJÏ VAN MÖCfXBE,
WERKERS.
Het orgaan van -den- Ned. R.K. Bond
van Houtbewerkers. Meubelmakers, Be
hangers en aanverwante vakgenoolen
deelt- mede. dat de Novembermaand den
Bond een aanwinst heeft gebracht van
216 nieuwe leden.
Verder deelt bet blad mee. dut de Bond
van Meubelfabrikanten en de Ned. -Bond
van Behangers en Meubelmakerspatroons
den Ned. R.K. Böiid van Houtbewerkers
enz. hebben bericht, dat zij de collectieve
arbeidsovereenkomst, eindigende 11 Mrt.
1922, opzeggen.
DE STAKING IN DE METAAL
NIJVERHEID.
„De - Metaalbewerker", weekblad van
den -Alg; -Neder). Metaalbewerkersbond,
schrijft over- de staking in de metaal
nijverheid/ die nu reeds zes weken duurt:
Als er- toenadering of-bemiddeling mo
gelijk is, zal dat toch alleen mogelijk
zijn door opsehoftihg van de aangekon
digde loonsverlaging.
Zullen de werkgóvörs claartoa bereid-
zijn?
Indien zij daartoe bereid zijn, is be
middeling mogelijk. Zijn .zj daartoe niet
bereid, dan is- uitvechten de oenjg over
gebleven weg.
De vraag of loonsverlaging vroeg of
laat moet komen, is daarmede natuurlijk
niet opgelost. Ook als do, strijd vol-
uitgemaakt, dat er in da toekomst geen
loonsverlaging zal komen. Als waar is
wat de werkgevers beweren, dat zon
der loonsyerlagiüg de-industrie ten gronde
zal gaan, -dan is er .alle aanleiding, ook
voor do arbeiders zelf, om deze aan
gelegenheid ernstig onderde oogon te
zien.
Iets wat maatschappelijk noodzakelijk
wordt geacht, is door niemand, ook al
waant hij zich nog zoo stork, tegen te
gaan. Daartegen vechten zal niet haten.
In het de vorige week' gepubliceerde
manifest van het hoofdbestuur is reeds
te kennen gegeven hoe wij den strijd zien
en wat- er dient te geschieden. Het wordt
daarin duidelijk gezegd: een overwinning
der werkgevers bekeken t nog ,geen voor
deel voor da werkgevers. Loonsverlaging,
óp 'deze wijze tot stand gekomen, betee-
kent meer productieverlies dan de loons
verlaging vertegenwoordigt.
Als dc werkgevers over dezè zaak eens'
ernstig nadenken 'en zieh ook eens 'n en
kelen ketjr vórplaafcen in de politie van
het arbeidsgezin, don zullsn zo zieh de
mentaliteit ven een aldus overwonnen
arbeid kunnen voorstellen.
Een Hc-llejadsih spreekwoord luidt: Be
ter ten;halve gekeerd drn®ten hoeïo ge
dwaald. Neemt dit, heeren werkgevers,
ter harte.
Gij hebt gemeend loonsverlaging zon
der meer te kannen dictieren. Dit is
nu gebleken niet -mogelijk to zijn. Her-
stolt dus uw fout en pleegt overleg.
ICan er dan geen overeenstemming ko
men'voor hetgeen gij noodzakelijk acht,'
dan zijn er misschien nog andere wegm
lo bewandelen en" meerdere middelen te
vinden tlio tot hetzelfde doel leiden.
Vechten is ook een middel, wij hebben,
het- zelf meermalen gebruikt om ons
deel te bereiken, maar het is toch niet
het eerste, en volgen 5 uw eigen uitlatin
gen niet het beste en ook niet liet
TOgrdeAiróte' middel-
Intnsschen -blijft - "voor onze strijders
liet 'parool: doorzetten tot ons dool be
reikt is.
NOG "EENS: LOONEN IN DE
BOUWVAKKEN.
Ook in arb-eiderskringen begint thans bet
beset door te dringen, dal juist dc ecoiw-
misch-zwakken als consumenten .de dupe
worden, wanneer in een bepaald bedrijf de
loonen al te boog worden, opgedreven. Zoo
bevat „Patrimonium" een zaakrijk artikel,
waarin met cijfers wordt aangeloond, dat de
abnormaal hooge-loonen in de bouwvakken
ellende brengen iiv .de gezinnen der arbei
ders-huurders:
De geweldige stijging van de looiven in de
bouwvakken dateert feitelijk van na 1918,
schrijft het Christelijk, Sociaal weekblad;
een vergelijking van' de gecontracteerde
uurloonen in de bouwvakken toont alreeds,
dat naar verhouding van de bedrijven, de
verhooging in de bouwvakken hel aller
sterkst is geweest.
Het uurloon voor timmerlieden en metse
laars bedroeg in 1914 f 0.33; voor opper
lieden f 0.30; er werd loen ook meer ver
diend door aangenomen Werk of andere
oorzaken, maar hei bleef toch binnen zoo
danige grenzen, dat bet mogelijk was,
woningen te Ij ouwen, waarvan de volle
buur door een arbeidersgezin kon worden
betaald.
Thans staat het echter geheel anders:
bij een gecontracteerd loon van 0.93 per
uur, dus een weekloon van f 41.85, wor
den in den nieuwbouw loönen gevraagd van
f 6070—80 per week en soms nog meer;
in menig opzicht is dit dus het viervoudige
van. vóór den oorlog, leder kan begrijpen,
dat dit op den kostprijs der woningen
zulk een invloed heeft, dat de huren niet
meer kunnen worden betaald. Een rem is
nu in Amsterdam alreeds gevonden door te
werken met de Associaties van bouwvak
arbeiders; die werken voor een vast loon
van 1.50 per uur; buitendien heeft men
hier het voordeel, dat geregeld wordt door
gewerkt, dat arbeidsmoeilijkheden niet voor
komen, en dat de woningen spoediger ge
reed zijn, dan onder het werken met een
aannemer.
Hoewel alreeds een groote verbetering
hiermede is bereikt, ten opzichte van de
looncn zijn we er nog niet; het bedongen
loon van f 67.50 is te hoog. Het moet la
ger. Het gecontracteerde loon voor de groo
te steden is naet te hoog; maar voor dil
loon. moge allicht bij de burgerpatroons
worden gewerkt, bij den nieuwbouw is
zulks anders. Er zouden loonén te noemen
zijn, die- nog hooger gaan dan 80 per
week. In zoogenaamd aangenomen werk is
men niet tevreden met een vermeerdering
van liet uurloon met 10 of 20 pet., maar
komt .men dikwijls tot 100 pet. of hooger.
Deze l o onto e standen brengen ellende in
de gezinnen van de mede-arbeiders; iedere
f 1000, die een ivoning meer kost. belee-
kerd een huurverhoogiiig van minstens
f 1.20 per week. Mag dat zoo voortgaan?
Is zulks le verdedigen? Als de bouwvakar
beiders in den nieuwbouw eens even aard
werkten voor een bedrag van stel f 50.
per week als nu gewerkt wordt vo >r hei
tegenwoordige loon. dan zouden de huren
zeker met f 1.50 per week verminderd
kunnen worden.
En zouden ze mei een loon van 50
per week een slecht figuur maken ten op
zichte van de looncn. hunner, mede-arbei
ders? Neen, zeker.niet; het zóu blijken, dat
ze met dit loon nog m menig opzicht aan
de spits zouden staan.
Vast staat concludeert „Patrimonium
dat er verandering moet komen; niet al
leen zijn de -.bouwvakarbeiders tégenover
hun medearbeiders'geroepen hun loonpoli
tiek le wijzigen, maar ook voor zichzelf zal
'het noodzaak zijn óm hün houding le ver
anderen; wordt die houding niet gewijzigd,
worden de looncn niet beduidend vermin
derd, dan is het vrijwel zeker, dat in 1923
in de bouwvakken groote, zeer groote werk
loosheid zal 'zijn. Natuurlijk zeer' tót' sóbade-
van de bouwvakarbeiders zelf: het zal niet
mogelijk zijn om met hei betalen van deze
loonei) te blijven voortgaan; dat geld is niet
beschikbaar.
Het stopzetten van den woningbouw zou
een ramp zijn; het zou werkelijk een zee
van leed brengen, over duizenden, die im
nood zitten; de woningnood is schrikkelijk,
maar of dat schrikkefijke zal worden be
stendigd, zal voor een deel afhangen van de
bouwvakarbeiders.
s-RIJKS „SCHATKIST."
Het volgende is overgenomen uit de „Ne-
derlandsche Staatscourant"', en dus de ab
solute waarheid omtrent den toestand van
's-lands financiën.
„De Minister van Financiën maakt her
kend: dat op 5 Dec, j.l. bij de betaalmees
ters in kas was f 7.346.866.68^; dat op
dien dag door de Nederlands.che Bank aan
'a-Rijks kas oen voorschot -was verstrekt
v. f 14.933.886, 1634; dat op dien datum in
omloop was aan schatkistbiljetten
f 253.772.000, en aah -schatkislpromessen
498.090.000 (waarvan rechtstreeks ge
plaatst bij de Nederl. Bank een bedrag van
95.700.000), terwijl met inbegrip van de
bedragen, welke daarvan bij de betaalmees
ters in kas waren, aan zilverbons van f 2.50
en f 1 in omloop was 34.056.365.50; dat
op dien datum het renlegevend tegoed van
den postcheque- en girodienst bij 's-Ri]KS
schatkist bedroeg f 23.174.349.78^; dat op
dien datum uit-'s-Rijks kas ©en voorschot
aan de koloniën was verstrekt van
f 319.189.000 en dat op 31 Oct. j.i. aan
de gemeenten op., voor haar door de Rijks
administratie te heffen gemeentelijke in
komstenbelasting en opcenten op de Rijks-
inkomstenbelasting ingevolge de artikelen
243h en 263 der Gemeentewet in totaal was
voorgeschoten f 48.363.001.54."
Men behoeft maar weinig begrip te heb
ben van boekhouding of van oen financi-
eele balans om te kunnen vatten, dat hier
van een „Schatkist" alleen sprake is .als
van een woning, waarin geen blind paard
schade kan doen en waar als meubelstuk
alleen een kartonnen doos aanwezig is, ge
vuld met lommerdbriefjes.
Het eenige lichtpunt is, dat alle Rijks-
schalkisten der wereld er precies evenzoo
uitzien of nog heel wat erger. Want vaak
zijn ook de lommerdbriefjes al weer ver
kocht.
En onze Volksraad praat en praat en gaa'
straks nóg wat pulten uit wat men noem
de RijksSchatkist, schrijft ,:,De Tijd'
schamper maar juist.
fil^PiglLIi0S©ft NIEUWS,
Wijzigingen Posttarief.
Met ingang van I Januari a.s. wordt
het maximum gewicht van mónsters 500
gram.
Op aangeleekende stukken zonder aan
gegeven waarde. may -hel 'adres met
inktpotlood vermeld worden.
Liet maximum gewicht der brieven
voor het Buitenland wordt 2 K.G.; maxi
mum afmeting 45 c.M. langs elk der zij
den. Bij verzending in rolvorm 75 bij 10
c.M.
Maximum gewich.l minstens 500 gr.
Maximum gewicht van op voel der ge
drukte stukken verzonden gedrukte boek
doelen is bepaald op 3 K.G. Da! voor alle
andere drukwerken op 2 K.G,
Adressen van aangeieekende stukkeu
(zonder aangegeven waarde), mogen met
inktpotlood geschreven worden. Voor elke
verrekenzending is behalve het port en
aanteekenrcchl nog verschuldigd een vast
recht wegens verrekening van 5 cent. Het
recht wegens invordering van het verre-
kenbedrag is verhoogd van 5 op 7JJ cent
Voor brieven en doosies met. aangege
ven waarde zal verschuldigd zijn:
a. voor c tgewicht tot en inct 20c
gtara een port van 40 cent; voor elk ge
wicht van 50 gram 10 cent, en voorts:
b. het gewone ztasleekenrecht;
c. het recht van verzekering, gelijk aan
dat voor brieven met aangegeven waarde.
Voor inklaring en vrijmaking van doos
jes met aangegeven waarde, zal hier.te
lande geheven worden een reclU van 25
cent per doosié.
Het maximum-bedrag van postwissels
naar. Nederland.is-gehracht van 480 Dp
500. j - f
Hét invorderingsreeht voor kwitanties
en wissels is van 5 op 7^ cent gebracht,
daarenboven is verschuldigd een recht
van 10 cent voor elke aangeboden, doch
onbetaald gebleven waarde.
I'akkelpost. Maximum-gewicht blijft 5
K.G. Maximum aangegeven waarde
wordt gebracht op 1000 (voor zoover
andere landen dil bedrag toelaten).
Het recht van 12H cent, dat hij de ter
'post bezorging van vrij uit te reiken pak
ketten wordt geheven, za] vanaf J Janu
ari 1922 niet méér gevorderd- worden, t
Postzegels. Buiten gebruik worden ge
steld dc postregels van 3 I7J4 en 22jj
cent. De nog voorhanden zegels van deze
waarden zullen worden opgebruikt.
BEGROOTING DEPARTEMENT VAN
FINANCIËN.
Verschenen is de Memorie van Antwoord
aan dc Tweede Kamer inzake de begrootiiig
van het departement van Financiën voor
1922.
NIEUWE BANKBILJETTEN VAN lOOt;
De directie van de Nederlandschc Batik
maakt bekend, dat zij na 15 December
Het gr®heifm wstn
Dell.
Iemand trad haar zacht ter zijde.
„Mijn God! Bent 11 't, secretaris?
Ilebf gij u dan voorgenomen mij altijd
zóó plotseling tc overvallen om mijn
gemoedsgesteldheid te beproeven
„Verschoon mij,, freftlel Ik ben
waarlijk niet binnengeslopen als oen
dief in den nacht; maar uwe gedach
ten waren a' le vóel bij den donkeren
hemel daarboven. Ik licl) u echter iets
zonderlings tc vertellen."
Edith keck hem .vragend aan en in
haar oogen lag onrust. Was het de
sombere, weersgesteldheid die haar be
ïnvloedde of maakte een angstig voor
gevoel haar bevreesd, dal nieuwe ram-
jten, en misschien nog grooterc, boven
haar hoofd hingen?
„Men heeft mij een der 1 aatsie ge
noegens ontnomen, die ik tot heden
de mijne noemen mocht. Ik ben uit
de 011de bibliotheek verbannen en mag
die niet meer betreden. Onder geen
voorwaarde meer. De dokter heeft het
zoo beóolen, zeide men mij."
„Wat hoor ik nu," riep Ediih ver
baasd uit.'-„U. Blunt,heeft men uit
mijns vaders nabijheid verbannen, u.
,'dicn hi| zóo hoogschat?.j.Hce is dat
t Is geneeskundig voorschrift,- heeft
mevrouw uw moeder mij laten zoggen.
Overigens geldt Wat bcvolHnij Tiièkal-
leen; ik
mevrouw's inwilliging loegiang tot den
zieke heeft."
„Ik sla verstomd. Wat heeft dat
olies te beleekenen?"
„Ik weet 't niet, freule; maar zoo
veel is mij toch duidelijk, dat het mij
niet veel goeds voorspelt."
„Waarom juist u?"
„Er is iets voorgevallen, dat mijn
verhouding lot uw vader geheet ver
anderd heeft. Men heeft hem tegen
mij ingenomen. Hij heeft mij herhaal
de malen gevraagd of ik hem trouw en
geheel oprebht ben toegedaan; toen
sliet hij vreeselijke bedreigingen tegen
mij uit en viel mij in' t volgend oogen-
blik om dén' hals om mij vergeving
le vragen, omdat hij aan mij getwij
feld had. „Maar zij zeggen 't mij toch,"
was zijn jammerklacht, „zij maken
mij bang voor je!" Ik begrijp dat
vreemde bevel niet, want ik ben mij
niet 't minste kwaad bewust ten op
zichte van mijn weldoener, die mij
lief is."
„Niet de'minste; dat is 't juist, wat
mij zooveel zorg geelt. Toen ik hem
vanmiddag bezocht, was hij zoo vrce-
selijk tégen mij opgezet, dat hij enkel
bij mijn aanblik reeds 'n aanval van
woede kreeg en mij met de beleedi-
gendste uitdrukkingen beval liem nooit
meer onder de oogen le komen;
ik moest de kamer vjerlaten, want
ik vreesde de slechtste gevolgen van
zooTi opwinding. Later liet hij me
weer bij zich komen en vroeg m'ij
in treffende woorden om vergeving.
Toen herinnerde hij tnij aan den eed,
dien ik hem had moeten zweren, zonk
'aan tiiiin bm-st en weende zo,o bitter
'als een arm, hulpeloos kind. Hierop
werd ik weggeroepen en vernam uit
den mond van mevrouw het verbnn-
ningsbesluit
„Ik moet deze zaak grondig onder
zoeken," antwoordde Edith en ging
met onrustige treden de kamer op en
neer. Plotseling bleef zij voor den
secretaris staan, blikte hem ernstig
in 't gelaat en vroeg: „Welke belofte
moest gij mijn vader doen, die hem
zoo bezorgd maakte?"
Blunt sloeg de oogen neer en zweeg.
„Zoo, is 'tmisschien een geheim?"
Zonder den blik op te heffen ging
hij voort: „Iri één opzicht zeker; ik
weet echter niet, waarom hét ook
voor u een gelieini moet zijn."
„Waarom den juist voor mij niet en
wel voor de anderen?"
„Omdat het u betreft."
„Mij? Maar zeg me dan toch wal
het is!"
„Goed. Hijliet mij zweren, dat ik
u zoo trouw moest dienen, als ik 't
hem zijn (geheele leven lang gedaan
heb. Hij wenschte, dat ik u na zijnen
dood zou bijstaan en allen noodigen
steun bieden zou. Het was niet noodig
geweest, mij dat te laten bezweren,
maar mijnheer stond er op en dus
deed i k het."
Edith had opmerkzaam toegeluis
terd, dan ging zij weer zitten en keek
'n poos stil voor zich uit.
Eindelijk sprak zij koel: „Ik kan
er mij niet genoeg over verwonderen
hoe mijn vader er 'toe komt u tot
beschermer aan te stellen.
„Dus u bent over zijn keuze on
voldaan!".
„Ik vind die inderdaad zeer zon
derling."
„Freule Editli! Stelt gij dan geen
vertrouwen in mij", riep Blunt met
droevig verwijt uit.
„Ik vertrouw u zeker, ik geloof
uwe woorden;, maar niettemin acht
ik 't beter deze gewichtige verzeke
ring ook van mijn vader te verne
men."
„Vraag 't "uw vader niet! Freule
Edith, ik bezweer 't u."
„Uw verzoek klinkt heel vreemd,
secretaris. Waarom zou ik dat dan
niet doen?"
„Freule Edith! Ik sta arm en ne-
!derig voor u en vergeet mijn positie
niet, noch ook de breedc kloof, die
ons scheidt. Maar toch smeek ik u:
vraag 't uw vader niet, maar maak
mij gelukkig door uw vol, onvoor
waardelijk vertrouwen!"
Edith antwoordde niet. Zij keek uit
't venster naar den woedenden storm,
die zware droppels tegen de ruiten
zwiepte. Het was nu geheel donker
geworden. Geruimen lijd vernam men
niets dan het brieschen der ontketen
de elementen.
Eindelijk begon Blunt met ge
dempte slem:
„Freule Edilli, u moet naar mij
luisteren, zij 't ook, dat hetgeen ik
zeggen zal uw ongenoegen opwekten
mij misschien uit uwe nabijheid ver-
Kant. Word niet boos op mij; ik
weet, dat de geheele groote uitnoodi-
ging voor 't Kerstfeest geen ander
doel heeft dan het vieren uwer ver
loving, en eer de dag van morgen
verlopen is, zijt u werkelijk ver
loofd."
„En met wien, mijnheer?"
,,'t Is om 't even met wien.zoo-
Veel is zeker, dat daardoor het onge
luk van mijn heele leven beslist
wordt."
„Hoe dwaas," riep Edith tncl een
gemaakte» lach. „Gesteld eens, ik was
verloofd dan zie ik nog in 't geheel
geen enkele reden, waarom u daardoor
ongelukkig moet worden.'"
„Reden genoeg, freule! Ik kan u
nooit als de bruid van ten ander man
zien I"
„Dat begrijp ik niet," antwoordde
Edith met bevende stem.
„U moet mij begrijpen," sprak hij
met diepen ernst, terwijl hij nader
trad, en moeilijk maar beslist ver
volgde: „Ik heb mij vast voorgeno
men mijn geheim in den grond van
mijn hart le begraven, maar nu moet
't tóch gebeuren mijn noodlot
dwingt mij er toe wat ik nimmer
zeggen wilde, wat wellicht heler voor
eeuwig onuitgesproken bleef.
„Niet verder, mijnheer Blunt!"
„Ik moet alles zeggen, freule Edith.
Ik heb u lief al vele jaren: reeds
toen ik van de hoogeschool terugkeer
de, was ik mij van dit gevoelen be
wust en daarop volgende jaren dien
den slechts om liet nog dieper, war
mer, onvernietigbaar te maken. Wees
niet boos! Ik verlang uwe wederlief
de niet. Ik ben tevreden, als u mam-
weet, hoe innig ik u ben toegedaan.
Gij mot t het weten en naar de groot
te mijner toewijding mag ik ook uw
vertrouwen in mij vragen. Binnen kor
ten tijd zult u huwen, da» moet ik
uit uwe nabijheid weggaan, want. dan
zou mijne liefde lot u een zonde wór
den."
Ilij zweeg en Edith waagde 't niet
te antwoorden. Daar doorkliefde een
geweldige bliksemstraal de zwarlc.wol-
kenmassa, en een vreeselijke donder
slag deed het slot Cozy Detl sidde
ren. Verschrikt sprong Edith van haar
stoel op zij wankelde Blunt
schoot toe en ving haar iu zijn armén
op. Edith maakte zich echter uit zijn
armen los en sprak met bevende
stem: „Verlaat mij, mijnheer Blunt;
ik mag niet meer naar u luisteren 1"
En toen hij liet vertrek verlaten
had, zonk Edith weer in haar stoel
terug en schreide alsof haar harl zou
breken.
Altijcl heviger zweepte de storm den
regen tegen de vensterruiten.
Toen Blunt de hal doorging, ont
moette hij een van regen druipend,
tot onherkenbaar toe ingepakten man.
„Ah, bent u 't dokter." riep hij ein
delijk uit, als de vermomde gestalte
den breedgerande» hoed afnam en hel
welbekende gezicht van den huisdok
ter der familie Stillworth zich vt
toonde.
„Ja, dat is alles, wat regen en o
weer van mij hebben overgelaten, i
moet hier vannacht als gast blijven,
antwoordde de arts.
„Altijd hartelijk welkom, doktert
Waar is uw paard?"
„Een der staljongens heeft 't reeds
onder.den droge gebracht, terwijl zijn,
meesier nog ,'t water uil zijn kleer
ren wringen kan."