ONS BLAD
BUITENLAND.
lÉliler-
behoefton
RECLAME TABAK
J. R. KEUSS
VRIJDAG 27 JANUARI 1922
-a?Bi3itdng
eek.
KUORN.
No. 394
91
99 i
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon REDAcf»ERNo!E633' 433
INDISCHE KRONIEK.
TABAKSFABRIEK
„BE WAKENDE LEEUW"
ROOD MERK
BLAUW MERK
GROEN MERK
PRIMA KWALITEIT
BILLIJKE PRIJZEN
LAAT A 125 - ALKMAAR
iEl. BUITEHL. SERICHTEH.
FEUILLETON
De vondeling
Boekhandelaar,
ïhures van Max?'
trradig, Meneer!
ts voor u: „Wat
er van de helas-
Öf dit pas ver-
ii sch in 3 maan-
van het eerste
r "it genoeg, en
re Loop ik nooit
Dus U kunt me
icet die brochure
an gehoord!
it weten, of moet
Sr zijn er 'n d<*r-
En voortdurend
Adjuus, M«ne r,
maar voor boek
en vraag pros-
kraam vn
„HOUY iST"
it 9, A?kma2.r.
itl te knon:
len eerste Idas
toot ongeveer 3
ig -van de plaats
panbroelc Hypo-
ar, direct
len eerste klos
Rusten bu er, al
le plaats Groot
groot 3 34 60
rceelsgewi'ze te
ek beschikbaar,
arden
ERDRRLT met
6" groot ert en
weiland, samen
4 A., is rok meer
ijgen, door zijn
g aan den Mun-
Otidnrp en bjj
alle doeleinden
om billijk, hypo-
ar Aanvaarding
buis schuur en
de.
en best WEI-
Oadorper polder
eerste klas
te Warmenbui
A. 8i) Aren en
LAM), Kaoaal-
>orl, direct Hy
baar.
jest WEILAND
Oergerweg, gem.
naar
met 11 II A
Weiland, gem
ïgeveer 11 HA.
lubbel WOON-
6 II.A best
hout
>LP en schuur
gemeente
ca iH tlect,
id.
DER IJ te Groet
Lect. eerste klas
als nieuwe
it circa 11 Heet.
land te Schoorl,
kan als eerste
gevestigd blij-
eeut
st WEILAND
Middelweg bij
sneer land bij te
mooi bedrijf te
WONING met
H.A. bij R. K.
Tram en School
ERREIN naast
eilo, groot on-
tante Meter,
gebruiken als
ïagd als eerste
/o meer a s de
op BOER-
rca 20 H.A,
.-H.
do Makelaars
EN ZOON,
To>ef 574 te
ondag
end yoor huur-
p-ien verkoop-
delingen vaD
STDERIJEN en
3n voor het
over Boerde-
n. Overal, en
ïuurgelden.
itheek gevraagd,
inventaris, mef
arden.
ander No. 434
oord-Hollandscb
NOORD-HOLLANDSCH
Abcnnementsprijs:
Per kwartaal voor Alkmaarj 2.—
Voor buiien Alkmaar 1 00
Met Geïllustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger
Aan alle abonné's
Advertentieprijs:
Van 1—5 regels f 1.25; elkeregel meer f 0.25; Reclamet
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor
uitbetaling per plaatsing f 0.60
wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200,-, t 100,—, f 60,—, f 35,—, f 15,—.
De beide Katholieke leden hebben in de
naiaarszittinc van den Volksraad wederom
goed werk gedaan; de Roomsche beginselen
hebben in de heeren len Berge en Burer
wakkere en onvervaarde verdedigers gc-
'-"ookTna heigeen in tijdschrift en dagblad
over ie Indische toestanden geschreven is,
valt het wellicht voor de Nederlandsche
nolitikers niet zoo gemakkelijk te begrijpen
hoe moeilijk onze Katholieke Volksraadsle
den het hebben; ons solidarisme heeft in
Indië niet alleen klassen-, doch ook ras
senverschillen te overbruggen, en de natio
nalistische strevingen hebben een overwe
genden invloed op de wijze, waarop velen
zich de politieke hoofdgroepecring denken.
Vooral onder de inheemsche politici
of moet ik zeggen: politieke inheemschen?
is het gebruikelijk om te spreken van de
„sini"-partij en de „sana"-partij; bepamin-
gen, die den Nedërlandscheii lezer duidelijk
zullen zijn, zoodra hij weet dat het woord
sini hier, en het woord sana daar beteekent.
Bij deze, ongetwijfeld ietwat simplistische
onderscheiding worlen de „sana"-menschen
tot de reactionairen gerekend. En ook voor
de Katholieken, die er tot de Nederlandsche
bevolkingsgroep behooren, is het moeilijk,
om door de „sini"-mensehen niet onvoor
waardelijk lot de „sana"-partijgangers te
worden gerekend.
Voor een man als Pastoor van Lith
en wellicht voor enkele anderen gèldt
dit niet. Maar nog is het wezen der Room
sche beginselen niet zoo duidelijk voor de
Inlandsche partijgangers, dat het gevaar
groot is als katholiek politicus tot die groep
te worden gerekend, welke men als „uit-
heemschen'' reeds bij voorbaat met zijn
wantrouwen begiftigt.
Het is goed, dat men dit in het moeder
land weel.
Wanl hoe simplistisch ook met deze
opvatting zal rekening dienen gehouden te
worden.
En in de Tweede Kamer, en in de Eerste
Kamer der Nederlandsche Statcn-Generaal
is er met zekeren nadruk op gewezen, dat
ten aanzien van de Koloniale politiek tus-
schen de Katholieke Staatspartij in Neder
land en de Indische Katholieke Partij
samenwerking is gekregen. Ik kan er bij
voegen: heusch geen oogenblik te vroeg.
Doch die samenwerking zai, ondanks de
sterke positie der Katholieken in de Neder
landsche volksvertegenwoordiging, slechts
da.; lot tastbare resultaten in Indic kunnen
leiden, indien beide partijen de Indische
politiek dusdanig leiden, dat daarmede het
vertrouwen van de sini-menschen, althans
van de verslandhouding onder hen, ge:
wonnen wordt.
De mogelijkheid om in Indië vrucht
baar werk te verrichten berust voor de
Katholieke partij ik heb dit reeds eer
der betoogd bijna geheel en al op dit
vertrouwen.
En dit vertrouwen Iaat zich niet enkel
winnen door wóórden.
Tien vooruitstrevende woorden zijn ge
makkelijker dan één vooruitstrevende daad,
doch men zou dwaas doen door het Indi
sche onderscheidingsvermogen te onder
schatten.
Doch ik keer terug tot de besprekingen in
den Volksraad, om aan enkele aangelegen
heden een korle beschouwing'Ie wijden.
Daar is dan de veelomstreden kwestie
der „winst-aandeel kassen".
Ik moet dit woord even verduidelijken.
Het is het denkbeeld van gouverneur-ge
neraal Fock geweest om aan alle cultuur-
ondernemingen op Java de verplichting op
te leggen, jaarlijks 8 pet. van hun exploita
tie winst te storten in de kassen, die den
naam zullen dragen van „winst-aandeelkas-
sen".
De bedoeling is, dat zij zullen worden in
gesteld in alle Inlandsche dorpsgenieenten
binnen het gebied der betrokken onderne
mingen. Het beheer zou worden opgedragen
aan commissies, bestaande uit twee beheer
ders van ondernemingen en twee dorpsbe
woners, aan te wijzen door den betrokken
resident. Onderling zouden zij een voorzitter
luez.cn. De fondsen zouden moeten worden
aangewend voor sociale en economische
doeleinden. Zij zouden bijvoorbeeld kunnen
worden besteed voor de bekostiging van
hygiënische maatregelen, voor de instelling
van een bedrijfscrediet, de verbetering van
het vakonderwijs, c.d.
Deze kwestie der winstaandeelkassen is
in Indië evenzoo een „cause célèbre"' ge
worden als hier in 't land het vraagstuk der
bedrijfsraden.
Het is hier niet de plaats om daaraan
uitvoerige besprekingen te wijden. Wat on
middellijk pleit voor dit nieuw le scheppen
instituut is de gedachle, die er aan ten
grondslag ligt, om den inlandsclien werk
nemer te interesseeren bij de uitkomsten
van het bedrijf, en hem aldus liet bestaan
van een belangen-genreenschap duidelijker
voor oogen le stellen. Wat er misschien te
gen pleit, is de vorm, waarin de landvoogd
dir beginsel wil belichamen.
Doch aan de laatste, technische bezwa
ren kan worden tegemoet gekomen, en wan
neer kan worden bereikt, dat de inlander-
landbouwer en fabrieksarbeider door dit in
stituut van winstaandeelkassen nader ge
bracht wordt lot den Europeaan-werkgever,
dan mag dat als heel veel getell worden.
Ook de heer ten Berge heeft in dien geest
gesproken. Hij toch was een dergenen, die
het landvoogcielijk denkbeeld warm verde
digde en bijzonder opmerkelijk is dan ook
het slot van zijn wel gesproken rede:
„Ik besluit, M. d. V., met de hoop uit te
.spreken, dat de Regeering er spoedig in
,,moge slagen het gezonde beginsel, dat aan
„de winstaandeelkassen len grondslag ligt,
op bevredigende wijze te verwezenlijken,
wijl m.i. daarin versnelling van het tempo
„der economische verheffing, en als gevolg
„daarvan, de staatkundige rijpheid en zelf
standigheid, van Indië ligt besloten."
Het was in dezelfde rede, dat deze spre
ker de verzekering had gegeven, „dat de
Katholieke Partij in Indië en in Holland
haar van harte steunen zal om dit gezonde
denkbeeld te verwezenlijken".
Nietwaar, er is niet de minste twijfel aan,
dat „ter zijner tijd" op dit Indisch belang zal
worden gelet.
De lezer vergeve ine, dat ik hier ambtelij-
ken stijl gebruik, die immers als geen andere
zoo geschikt is om het anders te zeggen, dim
men bedoelt.
Door den heer Bürer werd de nu wel
haast berucht geworden nota van het De
partement van Onderwijs over de scheiding
van Kerk en Staat onder handen genomen.
Ik licht uit het afschrift zijner rede dit ci-
I iaat:
I „De christelijke beschaving, door onze
I „missionarissen hier gebracht, houdt ontel-
I „baar velen terug van het pad der misdaad,
„van zedelijken en maalschappelijken on
dergang, van galg en gevangenis. Ik hoop
„dan ook, M. d. V., dat èn de Regeering en
„de Commissie, bij de beoordecling van het
„vraagstuk der scheiding van Kerk en Staat,
„een open oog zullen hebben voor de niet
„onder cijfers te brengen sociale en gees
telijke waarde van het voor de
„Indische maatschappij zoo zegen
rijke beschavingswerk der missionaris-
ren en zendelingen. De nota toont niet de
„minste waardeering voor dit beschavings
werk, waar men op blz. 29 zoo onnoozel is
„om onze Christen-missionarissen en zen
delingen op één lijn tc stellen met heiden-
„sche priesters, en dus het heillooze heiden
dom met het heilvolle Christendom verge-
„lijkt. Voor de overheid, die te zorgen heeft
„voor de handhaving van orde en rust, be-
„staat geen mogelijkheid om de christen-
missionarissen, en zendelingen te vervan
gen, tenzij door bouw van een grooler aan
tal gevangenissen en door belangrijke ver
sterking van de polilicmaeht; en dit zou
„niet eenige tienduizenden, maar eenige
„millioenen kosten."
Inderdaad.
Het was goed om het eens duidelijk te
zeggen.
En nu ik over 't werk onzer missiona
rissen schrijf, denk ik aan de heerlijke bood
schap van Hem, die deze week aan de Ka
tholieke gemeenschap zoo droevig onver
wachts werd ontrukt, waarin aan allen, die
aan het hoofd eener missie staan, werd op
gedragen, „er op de eerste plaats voor te
zorgen, dat zij uit het volk zelf, waaronder
zij leven, priesters opvoeden en vormen."
Dat is voor de volkeren dér missielanden
Zijn testament.
En ziet, nu verrijst er te Moentillan op
Java het Centraal Seminarie voor de oplei
ding van de inlandsche priesters voor heel
den Archipel.
Reeds zijn er 30 inlandsche priesters in
voorbereiding voor het priesterschap. Zoo
berichtte Pastoor van Lith in het laatste
nummer van „Het Missiewerk".
Welk een perspectief opent zich, wanneer
het Indische volk ziet komen zonen uit eigen
stam, als dragers van Gods woord, sprekend
de eigen taal
Daar kan geen grooter vertrouwen gewekt
worden dan door déze-daad.
S.
De Conferentie te Genua.
Uitstel?
De cornespoiwlenit -van de „Tinnes" te
Washing!on meldt, dat het geloof "veld
wamt te Washington, dat de conienetniiie
vain Genua zal worden, uitgesteld. In Ita-
liaansche 'kringen word! gewezen op de
moeilijkhedien van ontvangst en verzorging
van vijftienhonderd menschen, waarvoor
langdurige voorbereidingen nooddg zijn en
op den onverwacht langen duur der con
ferentie van Waslh-imgloii. De correspon
dent zinspeel! er voorts op, dat- AmerÜka's
antwoord op de ui'tnoodilging voor Genua,
hetwelk deze week wordt verwacht*, het
Fransohe volk zal doen beseffen hoe breed
de kloof is welke de huidige Fransche po
litiek scheidt van eene welke Amerika zou
•kunnen steunen.
Ook de ,Times'-conrespondent te Roand
gewaagt van gerucihlen inzake uitstel der
conferentie van Genua.
De Washingtonscfie Conferentie.
Uit Washington wordt <1.(1. Woensdag
gemeld, dol in 'den loop van een conferen.
tie in het Witte Huis Harding en Hughes
bij den Chineesdhen gedelegeerde Tsje
een voorstel deden voor de regeling der
Sjamloengquaestic. Niettemin verklaarden
zoowel de Japanners als de Ghineezen
later, dat' geen overeenstemming bereikt
was en ook voorloopig niet verwacht werd.
Men verwacht, dat de conferentie te
Washington, die door onvoorziene moei
lijkheden langer had geduurd dan aanmer
kelijk bedoeld was, nu spoedig zal zijn af-
gdoo'pen.
De bladen bevatten optimistische berich
ten over de regeling der hangende moei
lijke quae-, ties, w.o. die van Sjantoeng.
Ieder oogenblik wordt uit Peking de
definitieve instructie verwacht van de re
geering aldaar aan de Ghiineesche delegatie
over het definitieve voorstel der Japanners
nopens Sjantoeng.
De correspondent te Washington van de
„Tdmes" schrijft, dat hij wel «enigszins ge
rechtigd is om te zeggen, dat zoowel de
Amerikaansehe delegatie als de Britsehe
delegatie van oordeel zijn dat de voor
waarden der Japanners redelijk zijn te
achten.
Het belastingvraagstuk in
Duitschland.
De onaf hank el ij ken trek
ken zich terug.
OïTifr-snl toet verloop van de bespreking
lusschen den rijlkskaniseliier en de verteg>2ii-
woordaigers van de fractie der onafhanke-
Jij'ken over het belastiu^coimpromiLsgeeft
het bestuur van deze fractie in de „F-rei-
toeif een lange verklaring, waarin wordt
meegedeeld, -dat het voorstel van een com
promis, ingediend door de burgerlijke par
tijen, met algemecne stemmen is verwor
pen door het centraal bestuur en de rij'ks-
dagfiraclie. Een 'belastingliervoirmlingwaar
door de schulden van toet rijk betaald
kunnen worden, lijkt de onafhankelijke
partij alleen mogelijk, indien behalve due
door de regeering voorgesteld, uog de vol.
eerwie belastingen van het bezit geheven
worden:
lo. onmiddellijke belasting van al het
goud of goudswaardiige;
2o>. onmiddellijke heffing van de rest
van het .'Reichsnotopfer";
3o. onmiddellijke inning van de be
staande betastingen die de bezittende
klasse moot betalen;
4o. het heffen van uitvoerrechten cn
de scherpste maatregelen tot toet beslag
leggen op buitenlandscbe devdesen.
Een compromis.
Het hela stingverg el ijk is zoo goed nis
verzekerd, aangezien de Rijksdaggroepen
het tbij de besprekingen van Woensdag in
groote lijmen eens zijn geworden. De grond
slag van de schikking- is een gedwongen
leening tot een bedrag van een milliard
goudmank. Daarvoor zal slechts 40 pet',
van het tweede derde van het rijk-snood-
offeir worden geheven en de na-oorlogs-
winistibelasbing vervallien.
Gisterenochtend is de definitieve 'beslis
sing gevallen en gisterenavond kwam de
Rijksdag bijeen en legde de rijkskanselier
de regeeringsverida-r^g af over het beta
lingsplan.
Volgens* de Lok. Ai.z. zalfde gedwongen
leenimg -van een milliard goudanark, waar
toe nu is besloten, moeien worden, opge
bracht door de industrie. Zij zal an vijftien
jaar door het rijk worden afgelost cn de
eerste vijf jaar ren,telloos zijn, de overige
fcien jaar 2% percent rente geven. De op
brengst zal geheel voor de betaling der
schadevergoeding moeten dienen.
DE ENGELSCHE ARBEIDERSPARTIJ
EN DE HANDEL. j
CJynes, de voorzitter der Labour Par
ty (Arbeiderspartij) in het parking»!,
-jheefiti. aks gast van'de „Imperial Commer
cial Association" over „Labour en han
del" gesproken en er daarbij o.a. op ge
wezen, dat wanneer „Labour" aan 'het
bewind: kwam, het zou streven naar hét
onmogelijk maken van ar-b'êid-scónfHct'eii.
die vaak zoowel voor. werkgevers als
werknemers de grootste geldverspilling
en verliezen be toekenden en een niet te
herstellenverlies aan de verbruikers toe
brachten. Sommige bepalingen der vak-
vereeniiigiingen waren, ouderwet sch, cn
kwamen zelfs ten nadeèle van den ar
beider, maar dit kwam volgens CJynes
doordat zij ontstaan waren in een tijd.
dat er wettelijke dwang op de va'kver-
eenugingen weidt uitgeoefend en deze
door de werkgevers werden onderdrukt.
Er was, betoogde Clynes verder, heet
wat nonsens vertéld over dé bedoelingen
der Labour-parly ten aanzien van het par
ticulier bedrijf. Dit was reeds zeer zwaar
belast; enger kom het niet, onder ©en La-
bourbewind; dtit zou er evenals iedere t
andere regeering naar streven overeen-7
stemming te brengen -tusschen de eisohen
van het algemeen welzijn en het particu
liere winstbejag. Hek zou een groote ma
te van vrijtheid (handhaven, al was het
slechts omdat het gebonden was aan het
dienen van het openbaar belang. AIs
spoorwegen en waterwegen thans natio
naal eigendom waren, zouden zij nauwe
lijks aan meer wettelijk toezicht of de
partementale voorschriften kunnen onder
worpen zijn dan thans. Voorts wees Cly
nes er nog op, dat de Labour Party op
één na de grootste partij van het land
was. Tegenover de bewering, dat de La
bour Party uit revolutionaire socialisten
bestond, voerde de leider der Labourpar-
tij aan, dat de extremisten (die elke par
tij heeft; de conservatieven hebben bijv.
hun „Die-hards") in getal en invloed-
verminderen, naarmate zij meer verant-
woordelijikheid .krijgen.
„Labour" ziet in, dat de voorspoed des
lands afhangt van een steeds toenemen-
den omvang van overzechand'el. Over
loonsverlaging sprekend, zei-de hij, dat
deze niet alleen voldoende was om de
werkgevers in slaat te stellen bun moei
lijkheden te boven te komen. Maar als de
arbeider te kiezen had tussöben minder
loon en grooter productie, dan zou hij
zijm eigen belangen het best diienen door
grooter productie, waardoor zijn kans op
werkgelegenheid' wordt vergroot alsmede
de koopkracht vatn zijn loon.
DUITSCHLAND EN DE SCHADEVER
GOEDING.
De Pall Mall Gaizetle bevat een artikel
van baren eomimssarsis Sir John Leigh,
een gezaghebbend mam in de katoennijver.
beid. Hij verklaart daarin nadrukkelijk
dat Duitschland kan en moeit betalen. Hij
stelt vast dat alle Duiitscihe industrieën,
vooral die van ijzer, staal, koper en che
micaliën tihans een voorspoed zonder we
dergade genie'en. Men ziet het bewijs er
van in het feit dat Duitschland m den
loop van 1920-21 in Amerika driemaal
zooveel koper heeft gekocht als Frankrijk
en Engeland samen.
Leigh zegt ten slotte d'at de elementak
re gerechtigheid' gebiedt, dat de gealli
eerden Duitschland dwingen om le beta
len.
HOEVEEL KOSTÊN DE DECORATIES
AAN DÊ BELGISCHE SCHATKIST?
De begroeting voor 1922 van het Bel
gische Ministerie van_ Binmenlandsche Za
ken geeft een© uitgave van 250.000 fr.
aan voor1 de toekenning van burgerlijke
ecreteekens en het drukken van diplo
ma's.
Er moeten 21.000 eereteekens worden
gemaakt voor personen, dfe in 1919.
1920 en .gedurende het eerste kwartaal
van 1921 werden gedecoreerd. Doe ©ere-
ieekems, welke 'tot mu toe nog niet werdén
toegekend, kosten 205.000 fr.
De decoraties welke gedhrende het 2 de
kwartaal van 1921 en in 1922 zullen wor
den 'toegekend, kosten 103.000 fr.
15.000 weggevoerden moeten nog hun
decoratie ontvangen, zijmdb 25.000 fr.
In 1922 zullen tevens voor een bedirag
van 24.000 fr. diploma's moeten worden
gedrukt. Alles le zaïmen kost 357.000 fr.
Het Ministerie zal in 'daze dringende
'behoeften voorzien door een krediet van
250.000 fr.
BH V. S. EN DE ETTROPEESOHE
SCHULDEN.
Beufer meldt uit Washington, dat bij
het debat in den Senaat over liet wets
ontwerp tot fundeering der geallieerde
schulden Borah verklaarde, dat de geal
lieerden hun schulden kondon betalen in
dien zij het verdrag van Versailles wij
zigden en hun leger redelijk vermin
derden. Borah deed in het bijzonder een
aanval op het streven van Frankrijk, een
TB—„WIMItHBUMBWHt
leger van een millioen te handhaven, ter
wijl het leger van Duitschland is terug
gebracht tot honderdduizend man.
HET LEVENSONDERHOUD VAN EN-
KONING KAKEL.
Volgena de „Echo de Paris" heeft do
ainbassadeursconferentio gisteren het bo-
drag vastgesteld van de jaarlijksche uit-
keering voor levensonderhoud aan Kan
en Zita, dat bepaald is op 10 niiHioer
frs., welk bedrag kou moeten betaalt
worden door de successiestaten.
HET GENOEiGELIJKE TUCHTHUIS,
In de laatste maanden hebben gevan
genen van het luchthuis te Görlilz ziel
schuldig gemaakt vijf-en-twinlig maal aau
muiterij, om van andere misdrijven nie
te sprtikén. Bij het proces tegen deze' ge
vangenen is gebleken dat niet alloen ir.
Görlitz, doch in zoo goed' als alle gevan
genissen van. Duitschland toestanden
heerschsn, die aan het ongelooflijke gren
zen. De reden hiervan is, d'at de lucht
huizen overvol zijn. Nieuwe kunnen niet
gebouwd worden om de kosten. Gevange
nissen, waarin plaats is voor 500 man ten
hoogste, -herbergen er nu 700. De cellen
voor -zware boeven en voor gelegenheids-
misdadigers, die voor de eerste maal ver
oordeeld' werden, zijn steeds bezet. En het
gevolg." is dat gevangenen,niet voor ver
betering vatbaar, liggen in de overvolie
slaapzalen naast gevangenen, nog niet
door de wol geverfd. Dezen laatslen
leeren hoe loopers gemaakt, medemen-
schen overvallen, itunstslolen geopend,
buit verstdpt moet worden. Wie nog een
goeden kem in zich heeft, wordt door de
zen omgang met totaal gedegenereerden
stellig tot gewoonte-misdadiger gemaakt.
Uit deze processen is gebleken, dat de
meeste gevangenen in het bezit waren van
een burgerpakjë, dat zij meestal onder
hun gevangenislcleeding dvagen. En in dat
burgerpakje heben zij geborgen scherp
geslepen messen en dergelijke instrumen
ten. Ook geJcl hebben ze. En.... sleutels,
die passen op die cellen en buitendeuren
van -de gevangenis.
Bovendien is de controle zoo Slecht, dat
da gevangenen doen en laten kunnen, wat
zij willen, zoodat ontvluchten dan ook
aan de ord'e van den dag Is.
Het congres van vakvereenigingen
in Tsjecho-Slowakije heeft met een meer
derheid van meer dan 3/5 een- motie der
communisten om dte Internationale van.
Amsterdam te verlaten en zich aan le
(Naar Louise de la Ramé)
8.
Zelfs de vriendelijke commissaris
scheen vreeselijk op zijn ambtelijken
♦etel voor den hoogen lessenaar.
Achter de balustrade stond de
gretige, onbarmhartige, aan de
eigen tijdkorting denkende menigte,
het publiek, hoewel dit slechts be
stond uit ongeveer veertig druiven
plukkers, blikslagers, slagers, bakkers
en leegloopers.
Umilti stond tusschen de twee
gerechtsdienaars, nog trotsclier in
houding dan een paar maanden ge
leden, toen zij Virginio's aanzoek
ats oeg. Het gelaat van den pretore
teekende medelijden en belangstel-
iingmaar zij zag zulks nietzij zag
enkel een witte zee van licht met een
zwart punt er in, dat men haar als
heur rechter aanduidde.
Het verhoor begon.
Zooals gewoonlijk werd haar naar
haar ouders gevraagd, er antwoord
de iemand voor haar„Van onbeken
de afkomst," en heur trots kromde
zich in verschrikkelijke pijnen, als
een yoor den grond geslagen schepsel,
e beschuldiging van diefstal kon
aar met doen ontroerenzij was
niet waar. Maar dit was wèl waar
?J Sjoelde een brandende schaam-
/ïj,.™! yerho.pr duurde lang, gelijk
- altijd in dit land. De lucht werd heet
en drukkend, de zon gloeide op de
gesloten vensterluiken, het volk liep
in en uit, de stemmen gonsden in
haar oor, evenals vliegen. Toen zij
zelve ondervraagd werd, kon emen
maar één antwoord lit haar krijgen
„Het is een leugen. Ik heb de paar-
len niet weggenomen. Ik heb Netta
van mij afgestooten, ja, en dat zou
ik nu nogmaals doen. Zij is slecht en
valsch."
Dat zei ze herhaaldelijk, en in
weerwil van alle bedreigingen wilde
zij niet meer zeggen. De rechtvaar
dige rechter werd bezorgd en verle
gen. De feiten spraken tegen haar,
en toch kon hij niet aan haar schuld
gelooven. Met onuitputtelijk geduld
en goedheid trachtte hij haar te be
wegen rondborstig te spreken, maar
zij was té zeer van streek of te koppig
ont zijn welwillende bedoelingen te
erkennen haar gemoed was jegens
hem en tegen Mie menschen geslo
ten. De menigte achter de balustra
de was eenparig tegen haar. Het
meisje was zeer mooi, maar welk
recht bezat zij, om daar zoo stom en
hoogmoedig te staan als een koningin?
Het volk gevoelde toornig die min
achting.
Het was reeds één uur in den na-
middag geworden, 'toen de rechter
zuchtend inzag, dat hij haar om geen
enkele gegronde reden kon vrijlaten.
Een rechtvaardiging was onmogelijk,
zij ontkende het feit, maar dat was
slechts haar eigen woord en gold
niet. Zelfs haar meesteres sprak niet
in haar voordeel. Dpnna- Rosa ver-
scheen streng en somber in haar
wollen Zondagsch gewaad en gebloem-
den hoofddoekzij gaf getuigenis
van Umilta's trots en ijdelheid, van
haar gemis aan dankbaarheid en haar
minachting voor andere lieden.
Aarzelend en met leedwezen gaf
de pretore de hoop op, om het meisje
te redden, dat zich zelf niet wilde
of niet kon redden. Uit den warboel
van schreeuwende, driftig wordende,
beschuldigende stemmen, trad één
punt met noodlottige duidelijkheid
te voorschijn en dat was haar schuld.
Hij boog zich over zijn lessenaar
en verklaarde met bedrukte stem,
„dat zij tot aan de terechtzitting
in voorarrest moest blijven."
Umilta, die gedurende vier marte
lende uren kaarsrecht was blijven
staan, als een jonge den op haar ber
gen in liet goudkleurig westen, viel
plotseling op den grond, gelijk een
gevelde boom bij den laatsten slag
der bijl. Dona Rosa, hoewel zij een
strenge, hardvochtige vrouw was,
zonk zelve op een bank neer en zucht
te weenend 1
„Liever had ik haar mijn eigen
bruidspaarlen gegeven,"- en snikte
het toen luide uit
Netta werd zeer bleekde boos
aardige, loerende triomf verdween uit
haar oogen. De politieagenten droe
gen de bewustelooze weg, want nu
behoorde zij aan den Staat.
Oostwaarts staat in Lastra een oude,
bruine, gemetselde poort j deze heet
Porta Fiorentina en is de gevangenis
van hei Aamlstadje. ...Deze hoogste
én grootste der drie poorten ziet er
verweerd en gebruind uit als een oud
soldaat de gebeeldhouwde schilden
in de muren zijn vernield, onkruid
en bloemen groeien in de spleten..
Eenige nauwe lokalen, waarvan de
vensters op 't oosten en op 't westen
uitzicht geven, zijn voor de gevange
nen bestemd.
Daarheen werd Umilta gedragen
en in een kamer op een strooleger
gelegdde blauwe hemel blonk zoo
ver verwijderd door de ijzeren tra
lies van de kleine raampjes, alsof
dit was om de gevangenen te bespot
ten.
Wie niet op heeterdaad betrapt
wordt, mag in Italië tot aan de terecht
zitting maandenlang vrij rondloopen,
al is hij de grootste booswichtde op
heeterdaad betrapte wordt gevangen
gezet. De paarlen waren bij Umilta
gevonden, en zij moest maanden
lang in de gevangenis verblijven, eer
't het gerecht gelegen kwam, over
haar schuld of onschuld te beslissen.
En wie zou haar schuld nog in twijfel
trekken? Zij had de paarlen in haal
bed verborgen en uitgezonderd als zij
ontoerekenbaar was en niet wist
wat zij deed, kon niemand haar van
de misdaad vrijpleiten.
Signora Rosa haalde heimelijk haar
beurs te voorschijn en betaa de de
noodige kosten, opdat de gevangene
een eigen kamer verkreegde vrouw
bekende deze zwakheid tegenover
niemand, want zij schaamde zich
er over 5 maar er waren nog vier an
.dere ge.yangenfir> daat_ Qjtaesloieg,
waaronder een slecht befaamd vrouws
persoon, en het zou niet goed zijn,
zei donna Rosa bij h zelf, om de
verkwisting van het dure geld voor
haar geweten te verontschuldigen,
dat een meisje uit haar huis, al was
het dan ook in de gevangenis, met
zulk een vrouw in aanraking zou
komen. Zoo werd dan Umilta alleen
geherbergd in een klein kamertje
van de oude ruïne, welke aan de spring
bussen der Spanjaarden weerstand
geboden en de tallooze gevechten
in den loop der eeuwen overleefd
had daar moest zij op de terecht
zitting en haar vonnis wachten, dat
volgens den langwijligen slakken
gang der Italiaansche rechtspleging
waarschijnlijk niet vóór Kerstmis
zou uitgesproken worden.
„Als zij onschuldig is, laat haar
dan vrij, en is zij schuldig, welnu,
straf' haar dan terstond en maak er
een einde aan 1" zei signora Rosa vol
toorn, smart en schaamte, omdat
haar fatsoenlijk, eerwaardig huis zoo
openlijk in opspraak kwam.
De commissaris schudde zijn grijs
hoofd en antwoordde„Dat is niet
de loop der wet."
„Dan is de wet dwaas en wreed,"
zei donna Rosa met brandende wan
gen.
De commissaris van politie haalde,
zijn schouders op. Hij was sedert/
vijftig jaren een dienaar van het ge
recht 1 het paste hem niet dit te la
ken.
Diep geschokt reed de anders zo©
strenge., donna ..Rosa Toinét^u
Sari naar huis. Het meisje sprak geen
woord, toen de kar over den hobbe-
ligen weg hotste. Netta had schade
geleden en donna Rosa had haar
gerechtigheid verschaft, maar zij kon
niet langer van het meisje houden.
Het was reeds pikdonker, toen de
kar voor "het huis stilhield. De meis
jes kwamen vol verwachting en toch
bedremmeld nfi'ar de deur geloopen,
om den uitslag te vernemen, de koeien
loeiden in den stal naar iemand, die
thans niet tot haar komen kon de
hond snuffelde driftig, en begon toen
te janken en te huilenhet was een
droevige thuiskomst.
Donna Rosa ging op haar houten
stoel naast den haard zitten, verborg
het gezicht in haar jurk en weende
weer overluid.
„Ik wist tot nu toe niet, dat ik
zóóveel van het meisje hield zei
zij tegen haar dochters en was kwaad
op zichzelf.
Netta sloop ongemerkt de deur
uit en liep naar haars vaders huis.
Zij was gewroken, maar de wraak
vond zij verre van zoet. De ntaan
scheen helder. De zachte herfstavond
was schoon, en Umilta zat in de ge-
vangenitk.
ytVoï'di vCrVnlad i j
