BINNENLAND
Sociale Berichten.
Rechtszaken
IJSBERICHTEN.
KLEIN ALLERLEI.
>er is doorgereisd naar Duitschland;
*iaar welke plaats wist van As niet te
"leggen. Van As was dai laatsten tijd,
evenals Brouwer, hoogst zenuwachtig.
Bij zijn overbrenging naar Rotterdam
swas hij echter zeer kalm.
De weduwe op het Utrechts che
'Taagpad, bij wie Brouwer woonde,
deelde mede, dat zij nooit iets vreemds
»an Brouwer had bemerkt. Hij was
dtijd zeer beleefd eu betaalde zijn
huur prompt op tijd. 15 December j.l.
had hij, met de bewering naar Duitsch
land te gaan, de kamers tegen 15 Fe
bruari opgezegd. Op den avond van
•den moord is liij omstreeks half twaalf
thuis gekomen. Zaterdag, voor zijn ver
trek, iieeft hij zijn hospita nog een
postcheque voor de kamerhuur ter
hand gesteld en sedert heeft zij hem
niet meer gezien.
Uit het door de recherche ingestel
de onderzoek is verder gebleken, dat
de in beslag genomen revolver het wa
pen is, waarmede de moord is ge
pleegd. De gearresteerde kantoorbe
diende Brouwer heeft, evenals de wa
penhandelaar bij wicn de revolver is
gekocht, liet wapen herkend.
Voorts is gebleken, dat er een plan
tot een aanval op een bank beefl be
slaan. Niet minder dan aclit revol
vers hadden de gebroeders Brouwer
hiervoor gekocht.
Hoewel Van As blijft ontkennen, mei
den moord ook maar het minste uit
staande te hebben, zijn enkele uitla
tingen tijdens zijn verboor van dien
aard. dal vrijwel vaststaat, dat hij van
den moord meer afweet dan hu wil
loslaten.
Hoewel de zaak van den moord
aan den Essen burgersingel te Rotter
dam, dank zij het doortastend en
scherpzinnig onderzoek van den in
specteur van poliLie Klaassen volkomen
lot klaarheid is gebracht, wordt bel
onderzoek naar de gedragingen van de
twee jongelui Brouwer en hun vriend
den student Van As, die te Leiden
aangehouden is en naar Rotterdam ge
transponeerd, voortgezet. De sludenl
in de Oostersche Lalen, die naar
Duitschland was gevlucht, heeft uil
Keulen aan het meisje van zijn vrieud
te Ermelo een brief geschreven, waar
in njj klaagt over het dure leven aan
gene zijde van de grens en dik on
derstreept vertelt zeer verlangend lc
zijn naar nieuws. In dien brief werd
.jok een adres opgegeven. De Rotler-
jomsche pol die heeft daarop onmiddel
lijk aan de politie te Keulen zijn aan
houding gevraagd.
Ten slotte zij nog vermeld, dat de
Jongens, aan wjer an Li-sociale gedragin
gen de detective-roman en de film niet
Jreemd moeten zijn, uit een zéér op
passend werkmansgezin komen.
iVerband met den
moord op Mr.
Wijsman?
Wie soms denken mocht, dat de re
cherche na zooveel mislukte pogingen
is ingeslapen, vergist zich ten eenen-
male, schrijft het „Vad."
Nog zeer kort geleden is een arresta
tie gedaan, welke na heel veel moeite
tot stand kwam en waarvan men groo
te verwachtingen koesterde Intusschen
Ton wpderom het alibi bewezen wor
den. Men zal het zeker in onze politie
toejuichen, na het gebeurde met den
ongelukkigen S., dat ze haar arresta
ties geheim houdt, tot het bewijs gele
verd is. Zelfs een verkeerde arrestatie
ioet het slachtoffer min of meer kwaad
Het is opgevallen, dat het signale
ment van den Rotterdamschen moorde
naar gelijkenis toont met het signale-
niea' de zaak-Wiisman.
HeT parket is gis berm iclcfag te Lei
Üen gekomen en heeft met de Leid-
<sche cq de Rotterdamsoh© reoher
-èhe een uitvoerig onderzoek inge
steld op de kamer van den indo
loog. Van As, die in de laatste we
ken in het perceel Nieuwe Rijn 29
woonde. Het onderzoek schijnt, be
halve met den Rotterdamschen
moord, ook in verband te staan
met den moord op mr. Wijsman.
Men schijnt hier met een oompiot
te doen te hebben waar'n, behalve
de twee Brouwers, ook nog iemand
uit Den Haag behoort.
De hospita van Van As deelt ons
mede, dat er ook dames in het
spet waren. Behalve met het meis
je, waarmede hij verloofd was, een
verpleegster urt Ermelo, stond hij
evenals Brouwer, met andere meis
jes in betrekking.
Met Kerstmis was Vhn As weg
gegaan. Hij was 2 Jan. terugge
komen. Hij zag er toen heel anders
uit, zijn snor was afgeschoren. Na
dien tijd sliep hij met een dolk
baast zich en als de juffrouw toe-
vaU g over den moord op mr. Wijs
man sprak, verbleekte hij zicht
baar. Na dien tijd schaften zoowel
fan As als Brouwer zich kleeren
aan,
Behalve een aantal brieven die,
naar de juffrouw meende, voor de
jO'ng'mannen een compiwiit'eerend
karakter zouden hebben, werden ook
mg twee leeg© hulzen op de ka
mer gevonden en het wapen, waar
mede cok in Rotterdam geschoten
is, benevens een plattegrond van
wijk 24 te Roltrrdam met een poli
tiepost er bij. Het moet tevens ge
bleken zijn, dat door de heeren in
het geheel acht revolvers zijn ge
kocht, wel een bewijs dat zij ver
dachte plannen koesterden.
Do recherche houdt zich zeer
gereserveerd, maar het is zeker dat
inen met dit drietal den draad
hoopt in handen te hebben, welke
leiden kan tot de ontdekking van
ide daders van den moord op mr.
Wijsman.
Een dev Rotterdamselte bericht-
T gevers van het „Hdbd." mfeïdï:
Bij eiken stap, dien het onderzoek
in de zaak van den moord aan den
Esse h enburg si ngel te Rotterdam ver
der gaat, blijkt wat een hoogst ge
vaarlijk gezelschap de Rotberdamsehe
politie heeft aangehouden. Gisteren
is de justitie met de recherche
uit Rotterdam in gezelschap van
de Haagsche justitie en recherche
naar Leiden geweest. Dtaar is ge
boord een bakkersgezel, die met den
voortvluchtigen student in verban
d'ng heeft gestaan. Deze man heeft
een verklar'ng dï;elegd omtrent de
plannon voor de run op de bank,
waarvan we reeds melding maak
ten. Deze plannen mogen dan al
ontstaan zijn in het brein van
dwazen, die door lectuur en bioscoop
uit hun evenwicht waren geraakt, ze
waren tooh al zoo ver gevorderd, dat
te Rotterdam, Le den en in andere
plaatsen zes individuen waren ge
vonden, bereid om aan de uitvoering
van deze Amerikaansohe misdaad
deel te nemen. Daarvoor waren 8
revolvers ingeslagen. Tb Rotterdam
moet zelfs een electr'oien van e m
bank zijn omgekocht, die de misda
d'g u-s zou helpen. Een plattegrond
der inrichting was in het bezit van
de bende.
Men verwacht dat meer misdaden
d'e tot nog toe onopgelost bleven,
thans tot klaarheid zullen kunnen
worden gebracht.
Brouwer is in het geheel niel
onrler den induk van zijn daad;
hij blijft vof-omen koel en vcrl'est
geen oogenbl'k zijn zelfbeheersohing.
EEN HUIS .TOT RUÏNE
Te Spekho'zerheide werd via
een strooman een huis in het
onenbaar gekocht voor het rijk.
Dit h uis zou worden ingericht als
posikante-or. Den bewoners van
het perceel werd per deurwaar-
dersexploit bevo'en het huis te
verlaten. Sinds de bewoners, die
meer dan 40 jaren het pand be
woonden, vertrokken zijn, staat
het onbewoond, de door de straat
jeugd vernielde ramen en niiten
zijn met planken dichtgespijkerd,
welke thans dienen voor aanplak
borden, waarop rijp en groen gra
.tis wordt bekend gemaakt.
JVlsb."
SPOORKAARTJES IN GUL
DENS EN IN MARKEN.
Iemand schrijft aan het „Hdlb."
dat hii .onlangs voor een kaartje
Nederlandschè grens-Berlijn f 6.10
slaapwagen f8, samen dus f 14.10
had te betalen. Teruggaande be
taalde hii naar "Berlijn—Bentheim
225 Mk., Bentheim—Oldenzaal
58.30 Mk., slaapwagen plus reser
veeren 147 Mk., samèn 430.30
Mark. Rekent men deze tegen 2
cent de koers was destijds 1.40
dan zou dat f 8 60 zijn geweest.
Vanwaar 't verschil van f5.50?
vraagt de schrijver.
Inderdaad, van waar?
QASVERSTIKKING.
Woensdagmorgen werd een be
woner van de Haagstraat te
Utrecht dood op zijne kamer ge
vonden. De kraan van de gaska
chel stond open, het licht was
evenwel uit. Men vermoedt, daar
het bed beslapen was, tiat de on
gelukkige reeds den heelen nacht
in de gaslucht gelegen heeft.
Een ijlings geroepen geneesheer
kon dan ook slechts den dood
constateeren.
Hollands Noorderkwartier.
De heer S. Th'. Minnenia, voorzit
ter van den Ijsbond „Hollands Noor
derkwartier" deelde aan „De Tele
graaf" mede, dat over het maken
van een tochtje op de schaats door
Hollands Noorderkwartier thans nog
zeer weinig is te zeggen. Het ijs is
nagenoeg overal door den sneeuwval
verre van fraai. Werden vorige win
ters door den Bond aljerwege banen
in orde gemaald, thans kan de Bond
zich slechts bepalen tot h'et doen
afbakenen van wakken en gevaarlijke
plaatsen. Om de banen in Noord-
Holland in orde te brengen zou een
groot aantal werklieden noodfg zijn
en deze zijn niettegenstaande degiroo-
te werkloosheid niet te krijgen dan
tegen zeer hooge dagloonen, die een
voudig niet te betalen zijn.
BEEMSTER ln de iaatste dagen
wordt hier op het ijls van de polder-
dooien weer aardig schaatsen ge
reden, vooral door de jeugd. Er is
gemakkelijk een baan te maiken en
dan is het ijs wel goed bereikbaar.
MONNIKENDAM. De baan naar
Marken is voor de derde maal afge
bakend. Het ijs is zeer sterk maar niet
glad.
OOSTZAAN Op het besneeuwde
ijs van de poldersjooten wordt hier
weer druk schaatsen gereden, hoe
wel nog niet door de ouderen. Men
overweegt het maken van banen in
de richting van Ilpendam en Zaandam
PURMEREND'. Op de grachten en
de banen wordt hier dagelijks schaat
sen gereden. Woensdagmiddag reden
de liefhebbers cok op liet ijs van h'et
N. H.-Kanaal. Echter langs den wal
kant, daar het middengedeelte door
booten is open gehouden.
WATERLAND. Het ij» is wel weer
Merk genoeg, maar de sneeuw' heeft
veel bedorven. De ijsvlakte is op
vele plaatsen moeilijk te 'berijden en
vanwege de sneeuw kan men ook
de eventueele wakken en gevaarlijke
plekken niet zien. Banen zijn nog
niet gemiaakt. 1
ANNA-PAULOWNA'. Door de ifs-
club Eendracht maakt Macfüt werd
gisterenmiddag een hardrijderij ge
houden, waarvan de uitelagi wast le'
pr. 100, H. ten Hoeve, Dèlfstila-
hluizien; 2e pr. f 50 H. Bosse, Nieu-
Wer-Amstel3e pjrijfsi f 20!Wl Knossen,
Haarlem en 4e pr. f 10, G. van Eike-
ien, Sloten. Baanlengte 180 M> Er
waren 26 deelnemer».
ENKHUIZEN. Op de gisteren ge
hóuden hardrijderij' voor jongens,
werd door 52 personen deelgeno
men. De uitslag' luidde:
1. J. Knukkel, 2, J. StaVenuiter,
3. C. de Vries, 4. J. Kruis, 5. N.
Kuiper, 6. H. Veenstfa, troostprijs
zen: J, Hok'k'eling en D. Visser-,
De Amsterdamsche Raad be
sloot tot opheffing der tramlijn 6.
Z. D. H. de Aarts bisscop heeft
van Zijne hooge belangstelling doen
blijken in het werk van het Wit-Gele
Kruis en een belangrijke gift ter be
schikking van deze veroeniging gesteld.
In Rijssel heeft zich weder een
geval van miltvuur met do odelijken
ifloon voorgedaan bij den heer D. J.
Beunk. Het cadaver is verbrand.
B. en W. van H e e r e w a a r d ien,
ergezeld door den gemeente-secretaris
uie te zamen een dienstreis maakten,
raakten te Dreumel met een auto van
den dijk. Allen bra el) ten het er met
den schrik al'.
Te Iterkrade is opgericht ieen
nieuwe partij, die zich zal noemen
Christelijke Yolksparlij. Enkele leden
van At vroegere Ackenspartij (eon soort
vrijzinnig-demokraten of zoo iets) zou
den incde lot d6 oprichting hebben
besloten. De nieuwe partij zal natuur
lijk werken tegen de katholieken; an
ders had de oprichting ook geen be-
teekenis.
Ten postkantore te Baern is
een valsche rijksdaalder ter betaling
angeboden. Het geldstuk was vrij goed
nagemaakt. Het droeg den beeldenaar
vau Willem III en het iaartal 1874.
Het aewjeht bedroeg slechts 18 gram.
H etPanorama-gebouw aan de
Planlage-Midderdaan te Amsterdam zal
onder architectuur van den heer H.
Th. Wi.jdeveld verbouwd worden tol
een volksschouwburg. De zaal voor
liet publiek zal ruimte bieden voor
LtOOO bezoekers. Met het loge-stelsel
is gebroken. Iedere bezoeker zal van
zijn plaats recht on liet loonael kun
nen zien.
Te Wij k bij Duurstede is de
eierenprijs aanmerkelijk gestegen. Eer
gisteren besteedde men ter weekmarkt
van 15 tot 16 cent per stuk, tegen ver
leden week 12 cent per stuk.
Braad ontstond eergisteren bij
het aanmaken van een kachel in de
boerderij van den heer J. Westering
te EIburg. Het huis brandde geheel
uit. Twee koelen werden een prooi der
vlammen, terwijl een bedrag van f 400
aan geld verloren ging. De inboedel
was verzekerd.
Verdacht van brandstichting
worden de landman T. P. te de Buil
en zijn vrouw, wier huis met inboedel
en- vee Maandagmorgen door brand
verloren ging, gearresteerd. Woensdag
werden beiden gevankelijk naar Hee
renveen overgebracht.
De dire cteu r-generaal van de
Nederlandsche Spoorwegen heeft aan
generaal Booth vrij vervoer verleend
op de Nederlandsche spoorwegen ge
durende zijn verblijf in ons land.
De Raad van Winterswijk hand
haafde het rookverbod voor kinderen
beneden de 16 jaar, maar verklaarde
zich tegen het verkoopverbod.
De Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, dr. De
Visser, die eenigen tijd wegens onge
steldheid van zijn departement afwezig
was, heeft gisteren zijn werkzaamhe
den aan het departement hervat.
Te Zutphen kreeg een vijf maan
den oud kindje van V. uit de Groene-
steeg een ketel -kokende koffie over
zjch heen, tengevolge waarvan het in
het ziekenhuis is overleden.
Na een vyftal bedankjes is ein
delijk de heer J. Brink te Wilp lot lid
van den Raad der gemeente Voorst
gekozen in plaats van den overleden
vrijz.-democraat A. Scholten.
Tegen e enige landbouwers in
de buurt van Oldekerk (Gron.) is pro
ces-verbaal opgemaakt wegens het bij
deze temperatuur laten loopen van vee
in de weide.
De windkorenmolen te Dru-
len, welke dagteekend uit de 17e eeuw
en oorspronkelijk het eigendom was
der kasteel-heeren van Druten, zal af
gebroken worden.
AAN DE GEESTELIJKHEID EN
GEL00V1GEN VAN ONS BISDOM.
Zaligheid in den Heer.
Door de Rechters in het Permanente
Hof van Internationale Justitie te 's-
Gravenhage, werd Ons bij schrijven
van den 7en Februari 1922 verzocht,
dat door het gebed der Geloovigen
Gods bijzondere Zegen moge nederda
len op de toekomstige werkzaamheden
van dit Hof, waarmede Woensdag a.s.
een aanvang zal worden gemaakt.
Overtuigd dat om den vrede te be
waren Gods hulp onmisbaar is, dat
juist deze mannen behoeven den krach-
tigen bijstand van den H. Geest, opdat
hun verstand moge worden verlicht,
hebben Wij gemeend dit verzoek bij
Onze Geloovigen te moeten ondersteu
nen, en schrijven Wij te dien einde bij
deze voor, dat Zondag a-s.den 12 Fe
bruari in alle kerken van Ons Bisdom
en kapellen, waarover een Rector is
aangesteld, vóór de Hoogmis zal wor
den gzongen de hymne „Veni Crea
tor Spiritus."
Haarlem, den 9 Februari 1922.
A AUGUSTINUS JOSEPHUS,
RUischon "an Haarlem.
STEUN AAN AFGEKEURDE GEMO-
BILISEERDEN EN HUN WEDUWEN
Het Kamerlid A. P. Staalman ver
zoekt aan het „Hbl." in het belang der
betrokkenen te berichten, dat het hem
ten eenenmale onmogelijk is, de hon
derden brieven, die hem, als voorstel
ler van de bekende motie, inzake bo
vengenoemde steunverleening bereiken
elk afzonderlijk te beantwoorden.
Gaarne zal hij" ook van den inhoud
van alsnog tot hem te richten brieven
blijven kennis nemen en doen wat mo
gelijk is, om inwilliging van rechtmati
ge verzoeken te bevorderen.
Intusschen raadt hjj belanghebben
den die reeds mochten zijn afgewezen
of ook die meenen aanspraak te mogen
maken op hoogere of blijvende onder
steuning, zich onverwijld opnieuw te
wenden tot den Minister von Oorlog.
INTERNATIONAAL GERECHTS
HOF VAN DEN VOLKENBOND.
Het gemeentebestuur van 's-Graven-
hage heeft aan het Permanent Interna
tionaal Gerechtshof zeven inktkokers
ten geschenke gegeven.
Het Permanent Internationaal Ge
rechtshof heeft een in hartelijke bewoor
dingen gestelde dankbetuiging gezon
den.
LANDARBEIDERS NAAR
FRANKRIJK.
Naar aanleiding van berichten in de
dagbladen omtrent emigratie van Hol-
landsche landarbeiders en landbouwers
naar Frankrijk, wordt ex de aandacht
van belanghebbenden op gevestigd,
dat de Centrale Rijksarbeidtfbeurs, ver
bonden aan den Rijksdienst der W. V.
en A. B. Koningskade 22, 's-Graven-
hage reeds sinds geruimen tijd in ver
binding staat met verschillende Fran-
sche overheids- en immigratie-organen
De Centrale Rijksarbeidsbeurs is daar
door in staat hare medewerking van
landarbeidres en landbouwers naar
Frankrijk te verleenen.
Zij verstrekt ook inlichtingen aan
landarbeiders, en landbouwers, die in
Frankrijk een bestaan willen zoeken.
DE NIEUWE STAATSLEENING
EN AMERIKA.
In de „Fin. News" komt het telegra
fisch bericht voor, dat vertegenwoordi
gers van eenige groote Amerikaansche
bankgroepen hier te lande zijn gearri
veerd, en onderhandelingen voeren v.
overneming van een deel der nieuwe
Staatsleening van 300.000.000.
Bij informatie aan liet Departement
van Financiën deelde men aan het
Hbd." mede, dat met Amerikanen
geen zoodanige onderhandelingen wor
den gevoerd en geen aanbod van Ame
rikaansche zijde is ontvangen. In het
wetsontwerp betreffende de nieuwe
Staatsleening wordt trouwens ook uit
drukkelijk gewag gemaakt van een
Guldensleening.
Op de vraag of die onderhandelin
gen dan misschien betrekking konden
hebben op de plaatsing van een verder
gedeelte der Indische dollarleening,
werd geantwoord dat op het oogenblik
geen onderhandelingen voor plaatsing
van een verder gedeelte in Amerika
van de Indische leening plaats vinden.
DE DUITSCHE SPOORWEG
STAKING.
Het „Osnabrucker Tageblatt" van
Dinsdag 7 dezer schrijft:.
Door de spoorwegstaking zijn in Hol
land meer dan duizend Duitschers,
meest kooplieden en reizigers, in moei
lijkheden geraakt, omdat zij niet tijdig
genoeg naar Duitschland teruggekeerd
zijn. Een deel hunner heeft zich nog
naar het bezette gebied kunnen bege
ven, terwijl de overigen gedwongen
zijn, voorloopig in Holland te blijven,
waar het oponthoud met Duitseh geld
ongeveer tien keer zoo duur is.
De van Holland naar Bentheim ge
zonden brieven, bestemd voor Duitseh
land, werden te Bentheim naar Olden
zaal teruggezonden. In Holland staan
thans meer dan 30 spoorwegwagons,
volgeladen met postzendingen, bestemd
voor Duitschland.
De groote banken hebben een eigen
automobielverkeer met auto's ingesteld
die echter slechts tot aan de groote
Westduitsche plaatsen rijden, daar van
die plaatsen af de zaken telep' unisch
met Berlijn en andere groote steden
moeten afgehandeld worden. Voor den
handel, brengt de staking groote moei
lijkheden mede, die ten slotte zeer 'na-
deelig werken. Zoo hebben groote ex-
portvereenigingen in Holland, die drin
gende warenverzendingen uit Duitsch
land verwachtten, nieuwe bestellingen
gedaan in België en Engeland, om haar
afnemers te kunnen bedienen.
Men seinde gisteravond uit Olden
zaal, dal de D-trein Berlijn-Amsterdam
daar dien avond niet is aangekomen.
Men verwachtte hem hedenochtend.
De midda-D-trein uit Zwitserland is
gisteren weder te Zevenaar aangeko
men.
HET COLLECTIEF CON
TRACT IN DE
MEUBELINDUSTRIE.
Als gevolg- van voorstellen van
den R. K. Bond van werkne
mers in de meubelindustrie, de
opzegging van het C. A. C. in
de meubelindustrie, is do-o-r den
R. K. Bond van Houtbewerkers,
Meubelmakers, enz., een concept
contract bii de werkgevers inge
diend, waarbij de organisatie zich
op het standpunt heeft geplaatst,
dat, alhoewel nog allerminst het
loonpeil is behaald, waarvan men
zou' kunnen zeggen, dat het vol
doende is, toch nu in de gegeven
omstandigheden geen loonsver
hooging moet worden gevraagd.
Anderzijds heeft de organisatie
gemeend, dat er ook geen aan
leiding is om tot loonsverlaging
oivet; .te gaan. gezien de achter-
'stand in ide gezinnen, die nog
steeds niet is ingehaakt en daar
de levensstandaard niet zooi gewij
zigd is, dat dit een verlaging zou
kunnen inotiveeren.
Een nadere omschrijving van die
vacantiedagen is voorgesteld, als
mede loon bii verzuim in buiten
gewone gevallen en een voorstel
tot het instellen van een commis
sie tot het ontwerpen van een leer
lingregeling.
In de toelichting wordt een be
spreking over deze voorstellen
aangevraagd.
NED. R. K. BOND VAN SCHIL
DERSPATROONS ST. LUCAS.
De Ned. R. K. Bond van Schil
derspatroons St. Lucas houdt ziin
algemeene voorjaarsvergadering
op Donderdag 2 Maart, des mor
gens te 11 uur in één der zalen
van Café Riche te Arnhem1.
DE TWEEDE ZAAK
BROEKHUIS.
Na behandeling- der eerste zaak
Broekhuis werd de terechtzitting ge
schorst tot 's middags 2 uur.
Daarna Ifeeft 'h'et Gerechtshof b'e-
handeid de zaak tegen den Rotter
damschen praOtizij'n W. F. H. Broek
huis, door de Rotterdams ch'e recht-
jank, Ier zake van zijn g'estie met
oetrekking- tot de Rotterdamsche Han
deis* en Landbouwbank veroordeeld
wegens oplichting, tot twee jaar gev»-
draf. Van dit vonnis was zoo wei
Je officier van Justitie als bekl. in
hooger beroep gegaan.
Aan 'bekl. was zooajs men zich
zal herinneren ten jaste gejegd:
dat hij in hét tijdvak tusschen Aug.
en December 1920 binnen het Arron-
aLsement der Rechtbank te Rotter
dam niet het oogmerk om zich en
anderen -wederrechtelijk te bevoor-
deeien Hendrik Verhagen, Tjabring
Eden», Adrja.-ui Mosch, Johan Chris-
teffei Jurgen», dr. B. v. Mesdag, no-
.ari-s De Jong, 'A. A. baron Van der
Sereh tot Verwolde, Willem Oijs
bert Hermes, Gerrit Kelderman en
Petrus Franrisous Laurentius de'Ruij-
ier heeït bewogen tot de afgifte van
geldsbedragen van f 10 of veelvou
den daarvan, zulks door middel van
adv ertentiën, waardoor genoemde per
son en in den waan gebracht zouden
zijn dat er te Rotterdam gevestigd
was een vertrouwenswaardige instel
ling- van 'beteekenis, genaamd de Rot
terdamsche Handels- en Landbouw-
hank we,ke premieieeningen uifgai
m obiingaiiën van f 10 rentende 3
pet. jaats en recht gevende o-p
mededinging naar een zeer groot aan-
ta. pi emiën
2ov dat hij tusschfen Aug. en Dec.
1920 zich beiastende met, althans zijn
medewerking; verleenende tot he-
piaafsen van schuldbrieven van de
vennootschap genaamd: „Rotterdam
sche Handels- en Landbouwbank" liet
publiek tot deelneming zou hebben
trachten te 'bewegen door het op-
zetteajk verzwijgen en verminken van
ware en het voorspiegelen van val
sche feiten en omstandigheden.
Allereerst werd gehoord getuige A.
Amel, die op vragen van den verdedi
ger verklaart, dat hij in October 1920
1.400.000 Mark v. Broekhuis heeft uit
betaald aan een zekeren Brandenfels.
Broekhuis deed wel meer zaken met
Duitschland.
De verdediger stelt nog verschillen
de vragen omtrent gesprekken, die
Broekhuis tijdens z'n verblijf in Duitseh
land heeft gehad over advertenties en
andere zaken de bank betreffende.
Broekhuis was tegen zijn zin op aan
dringen van Mr. Zijderlaan naar
Duitschland gegaan. Van Staal heeft
zich in dien tijd verzet tegen het hou
den van trekkingen te Aken, doch
Broekhuis was er voor.
Voorts deelde getuige mede, dat
Broekhuis in een gesprek te Amster
dam, mr. Zijderlaan verweten heeft, dat
deze de administratie niet voldoende
heeft doen bijhouden.
Getuige Mulie, notaris te Gorinchem,
die hierop gehoord wordt, deelt mede,
dat de transacties der bank, altijd ge
schiedden ten overstaan van mr. Zij der
laan, den directeur der bank. Een keer
geschiedde een transactie ten over-
st.aan van Broekhuis, doch dit was een
zaak, die mevrouw Broekhuis betrof.
Getuige Lucas, hoofdinspecteur van
politie te 's Gravenhage, deelt mede,
dat hfj een inval heeft gedaan toen een
trekking te 'sGravenhage in een per
ceel in de Kettingstraat werd gehou
den. De voorzitter der trekkingscom
missie was mr. Zijderlaan en getuige
merkte den heer Radema*er van het
„Vaderland" ook in het vertrek op.
Voorts waren er nog een aantal an
dere heeren.
Getuige Van Staal deelt mede, dat
hij eenigen tijd directeur der bank ge
weest is, samen met mr. Zijderlaan.
Een op een vergadering genomen be
sluit om Broekhuis de advertenties te
laten redigeeren, is nooit uitgevoerd.
De heer Broekhuis gaf nimmer bevelen.
Deze heeft eens een artikel in Het Le
ven geschreven doch dit blad plaatste
het eigenaardigerwijze als advertentie.
De advertentie in De Voorwaarts van
28 October 1921 was, naar getuige hoor
de, niet door Broekhuis, doch een ze
keren Hannik opgesteld. De adverten
tie in de N.Rtd. Crt. van 1 November
1921 was in een vergadering van de
bank opgesteld. Getuigé deelt verder
mede, dat de verklaring van Vinger
hoed» tegenover de rechtbank afge
legd, als zoude er geen boekhouding
zijn geweest, onjuist was. Mr. Zijder
laan ontving de gelden der binnenko
mende postwissels en beschikte dan
ook over ge'delük" bedrageD. Mr. Zii-
derlaan neeit o. v. aan getuige 15a'
duizend voor geplaatste advertenties
betaald. De leiding der bank berustte
in handen van de directie, die zich uiü
sluitend had te houden aan de bevele^
der aandeelhoudersvergadering. a
Op een vraag van den verdediger of
het juist is, dat de 30 a 40 door mr Zijl
d?
grootste helft der geplaatste adverten.'
flOCI tr Allm J n n nlrrrAAwji Cl
derlaan opgestelde advertenties
ties vormde antwoordt getuige: daari
op kan ik niet zoo maar antwoorden!
Getuige verklaart verder, dat Broek
huis buitengewoon verheugd was, date
de politie de bussen der trekking con
troleerde. Dat was een mooie reclame!
De president: Waarom weigerde de
directie dan inzage van de boeken?
dat zou een nog mooier reclame ge
weest zjjn?
Getuige antwoordt, dat dit geschied
de wegens het optreden der politie.
Men zag dat het er om te doen was de
bank in haar bedrijf aan te tasten. Ge
tuige was er echter vast van overtuigd
dat de bank onder alle omstandigheden
haar verplichtingen kon nakomen.
Voor wie de feiten rustig beoordeelt
staat dit vast. Getuige herinnert aan de
premieleening van bet gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen, die op het
zelfde systeem gebouwd is en verklaart
zich bereid de houdbaarheid van het
trekkingsplan schriftelijk voor te reke
nen. Hierop doet getuige nog eenige
mededeelingen omtrent de trekking te
Aken, die z. i. buitengewoon streng
was. De hoofdprijs bleef toen in de por
tefeuille, doch Broekhuis verlangde
toen een nieuwe trekking, omdat hij
praatjes wilde voorkomen.
Het is getuige's stellige meening,dat
Broekhuis van deze bankzaak geener
lei voordeel heeft genoten. Van getui
ge Vingerhoeds heeft hij geen volkomen
betrouwbaren indruk; deze handeldt,
n. 1. nog al tegenstrijdig. De met B. on
derteekende telegrammen, die bij de
bank inkwamen, waren, naar getuigf
meent, niet allen van Broekhuis afkom
stig. Als instructies beschouwde hij die
telegrammen geenszins.
De advertentie omtrent het vertrek
van Broekhuis naar Indië was alleen
geplaatst omdat deze van den stroom
van clienten wilde af zijn. Om deze re
den plaatste B's broeder die adverten
tie. Het naambordje van Broekhuis is
echter maandenlang op zijn buis geble
ven. Intusschen was het niet de bedoe-
linn, dat Broekhuis altijd achter dc
schermen zou blijven. Zoodra het bank
gebouw te Apeldoorn voltooid zou zijl'
zou B zijn naam aan de zaak geven.
Tot het doen van bankzaken is h'et
niet gekomen tengevolge van h'et in
grijpen der politie. Het pand van
mevr. Broekhuis en de drukk'erij van
Staal zijn van de b'ank teruggekocht'
wegens de inmenging der Politie en
de crili-xhe opmerkingen bij h'et voor
onderzoek gemaakt omtrent de waar
de van hei pand en van de drukUn'f.
Bekl deep nog mede, dat de boe
ken niet zijh overgelegd, omdat in
verhand met h'et gevolgde systeem
gevreesd véerd, dat overtreding der
Loterij wet zou worden geconstateerd
Get. mr. N. P. Zijderlaan Jeg' hier
op omtrent de optelling der adver-
enties, de bankadministratie enz. on
geveer in gelijken zin aja getuige
rfan Staal verklaringen af. Niet Broek
huis doch' getuige h'ad inderdaad de
ieiding. De commissarissen der bank
waren z.i. geen figuranten. De pre
mies werden over het algemeen ge»
regeid uitbetaald, behoudens in en
kele gevallen, doch dit stond buiten
het toedoen der bankdirectie. Naden
inval der politie werden nog steeds
veie obligaties omgewisseld. Niette
genstaande in de krant had gestaan,
dat Broekhuis bij' de zaak betrokken
was, had men er nog' vertrouwen in,
getuige het aantal obligatie» üatwerd
omgewisseld.
Mr. Pomipe van Meerdervoort ver
klaart, dat de advertenties van het
Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen hem door hiun stijl den in
druk hebben gegeven van de hand
van Broekhuis afkomstig te zijn. Ook
aan dezen getuige werden vervolgens
door den verdediger tal van vragen
gesteld betreffende het beheer dei
bank. De beantwoording dezer vra
gen werpt edhter geen nieuw licht
op de zaak. Zij zijn trouwens in hoofd
zaak gelijk aan de ruim honderd
vragen door den verdediger aan elk
der beide vorige getuigen gesteld.
Het inwisselsysteem was, aid. get.
niet t e r-uim opgezet, opdat de Bank
voor het geval het systeem niet zou
inslaan, toch aan haar Verplichtin
gen zou kunnen voldoen.
Op een vraag van bekl. of het get.
bekend is, dat hij en zijn vrouw sa
men f 100.000 in de bank hebben
gestoken, antwoordt get. dat hij dit
inderdaad van anderen gehoord heeft.
Zoolang de bank bestond heeft bij1
nooit orders vau Broekhuis ontvan
gen.
De President (tegen bekl.): Waar
om he'bt u extra-premies uilgeloofd?
Beklaagde: Ik was zoo enthousiast
over den inval van de politie. Dat was
een prairt reclame. Ik dacht: au wordt
het een miliioe'nenzaak. Ik waande
mij zelf reeds millionair.
Hiencp 'wordt' het veTlao-r ge
schorst en de zitting verdaagd tot
Donderdagochtend 10 uur.
Het Gerechtshof te 's-Graven-
hage heeft gis lerenochtend de be
handeling voortgezet van de zaak
tegen den Rotterdamschen prakti
zijn W: H. Broekhuis door dc
arron jssements, iechb nk we'
gens zou gesue mei. bedekking1
tot de Rotterdamsche Handels- en
Landbouwbank veroordeeld tot i
jaar gevangenisstraf.
De reeds gisteren gehoorde ge
tuige mr. N? R. Züderlaan .ivpw
dour den verdediger m'f. Bour
iopnieuw gevraagd
Op een desbetreffende vraag
Woordt getuige, dat hii eens i
betrekking tot Broekhuis heeft
zegd: Hii kan doodvallen! I
week voor het ingrijpen der
litie was nog f350.000 ontvang
terwijl op het tijdstip van het
slag van Staal een privereken
van f 112.000 bii Mees en Zot
had, die eigenlijk voor de bé
geopend was. Men had dit I
daan uit vrees voor in beslag,
ming Toen Broekhuis besloot 1
pra'kiizijnskantoor op te hef:
was hij zenupatiënt.
Beklaagde deelt mede, dat
zijn zaak geliquideerd heeft d
dat hii zijn beroep te gevaar;
vond met het oog op vrouw
1(4 nd
4Raadsheer-rapflSorteurWari
de bankzaken niet eigenlijk n|
beklaagde: Hetwas juist I
bedoeling met de inkomende g
den bankzaken te drijven. j
Getuige Van der Valk, die ee|
gen tijd op de bank werkzaam,
geweest, verklaart hierop, dat i
bank meermalen effecten verba
deld heeft.
Verdediger: Heeft getuige I
de in beslagneming nog ruim el
ba't milüoen uitbetaald?
Getuige: Het was in elk ge\
een kolossaal bedrag.
Ook na de in beslagneming hl
j het publiek veel vertrouwen
de zaak, getuige het g'roote aan'l
obligaties, dat daarna nog we I
gekocht en ingewisseld.
Verdediger: Was het U bekenl
I dat B. zeer gemakkelijk de grel
1 zen zonder pas passeerde?
Getuige: Dat is mij bekend. I
Verdediger: Kwam het ni
f voor, dat menschen hun oblig;
lies, ter inwisseling inzonden, tel
wij! zii niet wisten, dat er een pil
mie op was gevallen,
te Getuige: Dit geschiedde vaal
Verdediger: Liet B. de preml
dan toch uitbetalen?
GetuigeIa.
Verdediger: Beschouwde U c|
heeren Zijierlaau en Van Staal a)
Vw chefs?
Getuige: Stellig. Ik keno'e Broei
ïiuis niet voor den dag van del
inval.
Raadsheer-Rapporteur, mr. Sip
kesHad U nooit gemerkt, dat H
instructies gaf omtrent hetgeei
met de gelden moest gebeuren 1
Getuige: Neen, daar weet ik
niets van.
Mr. Sipkes: Mr. Zijderlaaij
heeft hieromtrent voor de recht
bank verklaringen afgelegd. Ht-
is vreem d, dat u van zulk "een pril
in air feit niets weet.
Getuige: Ik weet alleen, da
Wanneer ik iets aan de heerer
Zijderlaan en Van Staal vroeg, zi
niet eerst overleg met Broekhui^
moesten plegen.
Verdediger: Beschouwde he
aubliek de obligaties a's geldbe
eggen of als een loterij?
Getuige: Als een loterij.
"Verdediger: Hoe wist U dat3
Getuige: Wel iedereen, diq
A warn vroeg om een lot!
De procureur-generaal: U hebt
gezegd, dat Broekhuis en zijti
vrouw de eenige aandeelhouder^
waren?
Getuige: Ja.
De procureur-generaal: Maan
als dit zoo is, dan zijn de besluiJ
ten op de aandeeihoudersvergade-!
ringen, waarover verschTence ge
iuigen gesproken hebben, s ech.s
door Broekhuis en zijn vrouw
genomenl
Getuige: Ik weet dit slechts
Van hooren zeggen!
Beklaagde deelt mede, dat hiil
teitrouwd was met alle grensbe-f
imbten in Gelderland en Limburg L
Deze kregen geregeld geldbedra-l
gen voor diensten, die zii verrich
ten en nimmer werd aan beklaag-l
de dan ook bii het passeeren derl
grens eenige moeilijkheid in denl
weg gelegd.
*1 oen ae politie tegen de bankl
ging optreden iiebben beklaagde!
en zijn vrouw al.e aandee.houders
ui.gekocht, nadat zii deze er op
gewezen hadden, dat de zaak wel
eens „naar den bliksem" zou kun
nen gaan. De bes-uiten der aan-
oee.hoLidersve.g.derir.gen, waar
over de getuigen hebben gespro
ken, zijn alle genomen in verga-1
j oerjiigen) rije door 7 a 9 personen
werden bijgewoond.
Het Openbaar Ministerie eisch-
te veroordeeiing van twee jaren
gevangenisstraf met last tot open
baarmaking van deze veroordee-
hng.
AUTO ONGEVAL OP HET
F REDE-RIK SPLE1N
'et G_rechtshof te Amsterdam I
ine-ert gieren arrest geweren in de
zaak tegen den chauffeur J. A We-
ter ngj. die d.d. 15 Juni 1921 door
«e vijfde Kamer der Rechtbank
veroordeeld werd tot acht maan .en
nechtens en ontzetting uit het be
roep van chauffeur voor den tijd van
vyt jaar en n.gen maanden, ter zake
van het veroorzaken van zwaar li
chamelijk letsel door schuld. Ge noem
uo chauffeur was ten laste gelegd
te/ u Jn'i 1.1. met de door
,,m bestuurde automobiel onder
aen invloed van alcoholhoudende
IMet 200 Sroote snelheid
K,;,frefn' dat hij teó'en den
V?a het Paleis voor
m ran a- ^n gevolge waar
-w j btii ver dink uil
wj auto werd geslingerd, haar iin-J
