H. S. CLOECK
GEMENGD NIEUWS
Sociale Berichten.
KUNST EN KENNIS
Merit en School.
Provinciaal Nieuws
„Het Witte Huis"
KLEIN ALLERLEI.
11. Toekenning? van een rente
loos voorschot uit 's Rijks schat
kist ten behoeve van den aanleg
en het in exploitatie brengen van
een net van tramwegen in de pro
vincie Limburg.
12. Verhooging van Het Xde
hoofdstuk der staatsbegrooting
voor 1920 (verschillende onder
werpen).
13. Nadere wijziging en verhoo
ging van de kol. huish. begrooting
van Suriname voor 1920 (verschil
lende onderwerpen).
14. Kwijtschelding aan de te Ba
tavia gevestigde N.V. „Celebes
Handel Maatschappij van een den
l&nde aankomende vordering.
Aan de orde is het wetsontwerp
houdende pensioenregeling voor
de ambtenaren en hunne weduwen
en weezen.
De heer VAN DER FELTZ
dringt aan op zoo spoedig moge
lijk inhouding van de pensioen-
Storting voor de ambtenaren.
De MINISTER VAN FINAN-
ClëN, de heer DE GEER, persis
teert bij zijn in de Memorie van
Antwoord te kennen gegeven ziens
wijze, dat alleen naaml. vennoot
schappen, wier aandeelen alle in
handen zijn van publiekrechteliike
lichamen, onder deze wet mogen
vallen. Tegenover den heer Van
der Feltz herhaalt spr. wat hij
reeds in de Tweede Kamer hééft
gezegd, n.l. dat de in dit wetsont
werp opgenomen wijziging, vol
gens welke de pensioenpremie kan
worden ingehouden, niets impli
ceert.
Het wetsontwerp wordt z. h. st.
aangenomen.
Aan de orde zijn de algemeene
beschouwingen over de Staatsbe
grooting voor 1922.
De heer VAN LANSCHOT is
van oordeel, dat men een groote
onbillijkheid zou begaan door het
kabinet aansprakelijk te stellen
voor de malaise, die een gevolg
is van het wereldgebeuren.
De heer BLOMJOUS wil de Re
geering steunen bij haar verlangen
flm het roer om te gooien. Terwijl
de Staatsbegrooting in de jaren
1901—1913 geleidelijk van 152y8
4ot 261 i/a millioen steeg, bedraagt
gij voor 1922 887ya millioen.
Na de pauze is het woord aan
ïlen heer DIEPENHORST, die de
gedragingan van dit kabinet wil
beahndelen. Toen in 1918 deze re
geering gevormd werd, was de
overuiging in den lande algemeen,
dat het nieuwe kabinet voor groo
te moeilijkheeden zou komen te
gtaan
De hfcer FOKKER bespreekt de
belastingpolitiek der regeering. 't
Nationaal inkomen betaalt op het
«ogenblik 45 pCt aan rijks- en ge
meentebelastingen, ongerekend de
Kapitaalverliezen. De verklaring
van den Minister, dat de belasting-
schroef niet meer kan worden aan
gezet, stemt spr. sceptisch.
De heer BERGSMA bepleit het
verkenen van het recht van en-
quete aan de socialisatie-commis-
sie, opdat een goed inzicht worde
verkregen in hetgeen op het ge
bied van de levensmiddelenvoor
ziening zich afspeelt, zulks in ver
band met de levensmiddelenprijzen
De VOORZITTER schorst de
beraadslagingen over de Staatsbe
grooting tot Vrijdagmorgen 11 u..
aangezien de Minister van Bin-
nen.andsche Zaken Donderdag in
Ie Tweede Kamer aanwezig moet
Zijn ter behandeling van de Grond-
wetsherzienings voorstellen.
De vergadering wordt geschorst
tot hedenmorgen 11 uur. Alsdan
is aan de orde hoofdstuk II der
Staatsbegrooting.
TWEEDE KAMER.
VERGADERING VAN WOENSDAG.
Voortzetting der behandeiing van
liet ontwerp tot wijziging der Ar
beidswet.
De heer SNOECK HENKEMANS
vestigde de aandacht op een merk
waardige passus in het Voorloopig
Verslag.
De neer VAN DE LAAR hield een
uitvoerige beschouwing over den eco-
nomischen toestand en het karakter
van Nederland als industriestaat.
De heer DUIJS viel ook in het bij
zonder de Katholieke arbeidersafge
vaardigden aan en las het manifest
voor, indertijd Ouor het Katholieke
Vakbureau verspreid ter waarschu
wing „tegen de reactie".
Zooais gewoonlijk ontwikkelden
ïkh onder de rede van den heer
Duys de noodige incidenten en her-
rie't-jes met verschillende andere af
gevaardigden. Rumoer. Ontelbare in
terrupties. Toen de heer DUYS op
een gegeven oogenbtik zei: „Ik wist
niet, dat ik zoo'n invloedrijk menscii
ivas", riep de heer ENGELS: „Op
Wierjngen wèl", waarop de sociaal
democraat weer antwoordde: „Dat
's allemaal jajoezie."
Spr. verweet den katholieken arbei
ders-leiders dat zij een Judas-rol heb
ben gespeeld en verraad plegen te
gen hun eigen arbeiders.
De heer 1ROELSTRA schetste, hoe
nog slechts kort: geleden minister Aal-
2>erse den Vrijheidsbond bestreed, als
Z»u hierin de reactie tegen de Ar
beidswet z'ijn georganiseerd, maar nu
js die reactie onder de katholieken
pp dubbele wijze georganiseerd, na
melijk in en naast de partij. Die re
actie stevent af op een arbeidsdag
van ten minste 10 uur en daarom
ts het zoo gevaarlijk van den mi
nister' om een stap op dezen weg
te zetten.
De heef, MARCHAMT was van
oordeel, dat de prafitijk ziefif nog eeriï
gen tijd zonder dit ontwerp Hart kun
nen redden. Daarom' heeft Rij' voior
uitstel gestemd. Spr. meende dat de
noodzakelijkheid van verlenging van
den arbeidsdag nog niet is gebleken.
Het grootste bezwaar Reeft Rij te
gen verlenging van den arbeidstijd
ook voor kinderen en tegen Ret voor
gestelde jaar-maximum.
Deze minister is thans de than, die
de klappen krijgt. Dat is onbillijk. Als
er geen malaise ware geweest, zou
Aalberse bij de stembus Het groote
succes der katholieken zijn.geworden
Het is voor velen, die vroeger op
verkorting hebben aangedrongen en
er voorstemden, onbeschaamd, zich
te keeren tegen dezen minister. Daar
om te meer deed Wet mr. Marchant
leed, tegen hét ontwerp te moeten
stemmen Vergunning van de Ar-
beidswe vond hlij1 noodig, maar Het
ontwer totfig te ver.
De h"er BIJLEVELD gaf een
schets van dé meiïij'kheden, waofmee
zelfs sociaal-Hoogstaande bedrijven
hebben te worstelen. Vertenging van
den arbeidstijd 'is noodig om eenigs-
zins boven de malaise uit te komen.
De minister geeft met dit ontwerp
blijk te wiljen terugkeeren op den
bodem der werkelijkheid. Hij toont
rekening te willen 'hOuden met de
fcwijzigde economische omstandig-
eden.
Hierna kwam* de Minister van Ar
beid, de Heer AALBERSE aan Het
woord. Hij maakte de opmerking, dat
er in Het debat weinig over hét ont-
werp-zèif was gezegd en dat er hier
in de Kamer heel anders over was
gesproken dan er buiten.
Spr. Reeft verschillende speciale on
derwerpen behandeld.
Alleen in steen- en glasfabrieken
zullen jongens (en geen meisjes) een
jaar vroeger met arbeiden mogen be
ginnen. En wat Het verplegingsperso-
neel betreft, de voorgestelde wijzi
ging is aangebracht op verzoek van
de verpleegsters zeiven.
Daarna verdedigde spr. in Het al
gemeen zijn houding. Na den over
dreven lof van vroeger is gekomen
de overdreven critielc van Het oogen-
bljk' Men .noemt Hem in de Pers
een ramp voor h' et land, maar alle
wetsontwerpen en begrootingen, door
hem verdedigd, zijn tot dusver in de
Kamer met algemeene of bijna alge
meene stemmen aangenomen. De cri-
tiek van het oogenbtik is zeer on
rechtvaardig. Het ontwerp doet niet
anders, dan de wet aanpassen Rij' de
gewijzigde economische omstandig
heden. Vervolgens verdedigde spr. ae
48-urenweefc op grond van 4 motie
ven.
Ten eerste staat Het thans vast, dat
andere landen ons met de 45 uur
niet zullen volgen. In de tweede
piaats is hét strikt noodzakelijk, de
productiekosten te verminderen. In
de derde plaats was een maatregel
noodig tegen de buitenlandsdhe con
currentie. Ten vierde was het noodig
de uitzondering tot regel te makén.
Het ontwerp echter is geen afwij
king van den 8-urendag, Spr. Heeft
de 45-urenweek indertijd alleen aan
vaard indien ook de mogelijkhéid
van uitzondering in de wet kwam.
Dit is gebeurd. Spr. kreeg de be
voegdheid out uitzonderingen toe te
staan. Van die bevoegdheid heeft hïj
gebruik gemaakt. Thans echter moet
de uitzondering worden bestendigd'.
Nergens elders is de 8-urendag inge
voerd, ook niet in de landen waar
socialistische ministers zijn. Overal
vroeg men de 48-urenweek.
Welnu, die vraagt thlans ook Het
ontwerp. Wil men, zooals in België,
den vrijen Zaterdagmiddag afschaf
fen, dus elkén dag niet langer dan 8
uren arbeid, laat de Kamer Het dan
zeggen, dan is de minister bereid zich
bij de beslissing neer te leggen. De
soc.-democraten kunnen dan kiezen:
den 8i/2-urendag en den vrijen Zater
dagmiddag, oi'zes dagen van 8 uur,
zooals hun partijgenoot in België
heeft Ingevoerd.
De héér DUYMAER VAN TWIST:
Er zijn slechts 2 sociaal-democraten
aanwezig van de 22. Het is een
schandaal.
De MINISTER zette z'ijn speech
voort en verdedigde zijh ontwerp
verder, speciaal ook de bepaling van
afwijking, bij onderling overleg.
-De felle oppositie, van werkgevers
zijde gevoerd togen de nieuwe bepa
ling in zake afwijking bij onderling
overleg, had den soc.-democralen moe
ten leeren, dat er in die bepaling wel
degelijk iets zit, dat voor de vakver-
eenigingen en voor de arbeiders van
groot belang is.
Hierna volgden eenige replieken,
waarna het algemeen debat werd ge
sloten.
De vergadering werd 'daarna ver
daagd tot heden 1 uur.
STORTINGEN INGEVOLGE DE
1UVALIDITEITSWET.
(Schriftelijk beantw. vragen).
Op de vragen van den heer Van
Beresteyn betreffende de storting
door gemeenten ingevolge de In
validiteitswet van een z.g. wiskun
dige reserve in het Invaliditeits-
tonds, voor pensioengerechtigde
arbeiders, die den dienst zonder
een voor onbepaalden tijd toege
kend pensioen verlaten en betref
fende restitutie dier gestorte gel
den aan de betrokken gemeenten,
antwoordden de Ministers van Fi
nanciën en van Arbeid, o,a„ dat
zij overleg gepleegd hebben over
net treffen van een voorziening,
strekkende om tegemoet te komen
aan het bezwaar inzake de be
staande, in art 41 der Invaliditeits
wet neergelegde regetincr
KLEERMAKER
KINDERKLEEDINQ.
Onze origineele Kinderpakjes worden
voor ons in Engeland vervaardigd, waar
door onze modellen het bijzonder uitzicht
hebben dat zoozeer in den smaak valt.
Naar de meening van de Minis>-
ters bestaat er geen voldoende re
den om aan de gemeenten, door
gelden, die zij reeds in hét Invali-
diteitsfonds hebben gestort, te res-
titueeren, een voor haar geheel
onverwachte bate toe te kénnen,
HUURVERHOOGING
iWONINGBODWVEREE-
NIGINGEN.
(Schriftelijk beantw. vragen).
Op de vragen van den heer Wijk
betreffende net oplegden van huur
verhooging aan woningbouwver-
eenigingen tot een hooger percen
tage dan huurcommissies kunnen
bepalen, antwoordde de Minister
van Arbeid o.a.:
Het Rijk dringt ter beperidng in
het algemeen van de bijdragen en
tot bereiking, zoo mogelijk van
huren, die herleving kunnen te
weegbrengen van bouw zonder
Overheidssteun, op huurverhoa-
ging aan.
Een verhooging met meer dan
50 pCt. is in veel gevallen billijk.
Principieel moet iedere vergelij
king met de verhoogingen, die de
Huurcommissiewet toestaat, wor
den afgewezen.
De huren worden in verband
met het gezinsinkomen der huur
ders zoodanig bepaald, dat 1/6 a
1/7 daarvan voor huur wordt af
gezonderd.
Uit den aard der zaak kan bij de
bepalingen niet met in uitzicht ge
stelde. doch slechts met werkelijke
loonsverminderingen rëkeriing
worden gehouden.
Wanneer een vereeniging een
aantal complexen exploiteert, zal
een eventueel overschot op de ex
ploitatie van eenig complex wor
den benut om tekorten op andere
complexen van de vereeniging. ge
heel of gedeeltelijk te dekken.
TRAMWEGPERSONEEL.
(Schriftelijk beantw. vragen).
Op de vragen van den heer Otto
betreffende ae invoering van een
pensioenregeling voor het perso
neel der intercommunale tramwe
gen, antwoordden de Ministers v.
Waterstaat en van Financiën o.a.:
Ten einde afdoende te kunnen
oondeelen omtrent de regelingen
die getroffen zouden behooren te
worden, is nauwkeurige kennis
van hetgeen bestaat inderdaad on
misbaar. Vanwege den Raad van
Toezicht op de Spoorwegdiensten
wordt dan ook het bedoelde on
derzoek ingesteld.
Na afloop daarvan zal de Re
geering in haar geheel' zich nader
de vraag hebben voor te leggen
in .hoeverre de toestand der schat
kist zal geedoogen steun te ver-
leenen aan hetgeen ten behoeve
van pensioenregeling voor het be
trokken tramwegpersoneel wen-
schelijk mocht worden geoordeeld.
GRONDWETSHERZIENING.
De heer Rink en de overige lé
den van de Kamerfractie van den
Vrijheidsbond hebben op het
wetsontwerp tot het in overwe
ging nemen van een voorstel van
verandering van de Additioneele
Artikelen van de Grondwet een
amendement ingediend, strekkende
om de regeling van het evenredig
kiesrecht voor de Eerste Kamer
niet te verdagen.
meene crisis-werkloosheid heerscht.
Indien gemeentebesturen van mee
ning zijn, dal bestendiging van de steun
verleening noodzakelijk is, dienen zij
uiterlijk den 15en Mei as. een daartoe
strekkend verzoek bij 's ministers de-
parlement in te zenden.
Hel aantal werkloozen voor de ge-
beele gemeente Emmen, dat, wat veen
arbeiders betreft, in dezen winter tot
ongeveer 5000 steeg, is sterk terugge-
loopen. De vorige week bedroeg het
maar ongeveer het derde deel meer en
het wordt gelukkig met den dag klei
ner.
SLUITING VAN LEDERFABRIEKEN.
Hel bestuur van de R. K. Vereeni
ging van Nederl. Leedrfabrikanten en
dat van den R. K. Lederbewerkersbond
hebben besloten hun bedrijven te slui
ten,, indien het niet gelukt binnen vier
weken een verbod van invoer van leer
te verkrijgen
DE STEUN VERLEENING AAN
UITGETROKKEN EN^
De Minister van Binnenlandsche Za
ken heeft aan de gemeentebesturen een
vervolg-circulaire gericht betreffende
steunverleening aan uitgetrokken werk
nemers.
Tot dusver is de door den minister
getroifen steunregeling, vervat in zijn
circulaire van 7 Dec. 1921, nog voor
alle gemeenten van kracht, voor ar
beiders, d;e werkzaam geweest zijn in:
wollen stoltenlabrieken en drukkerijen,
glas-, tlesschen- en witglasfabrieken,
stroocartonfabrieken, kaarsenfabrieken,
kistenmakerijen, kuiperijen ten dienste
van de vissclierij, tabak- en sigaren-
industrie,, touwslagerijan Gevolg hier
van is, dat in onderscheidene gemeen
ten de steunregeling wordt toegepast,
terwijl zjen ter plaatse sle&ts enkele
werkloozen bevinden. Uitbreiding der
steunregeling tot andere bedrijven heeft
thans nog slechts plaats voor bepaalde
met name door den minister genoemde
gemeenten, nl. slechts dan indien in
den desbclreffenden tak van industrie
ter plaatse een algemeene crisis
weik.oosheid heersoht.
Aangezien de minister het gewenscht
acht, dat standpunt in het vervolg
ook in to nemen t. o. v. de hiervóór
m,et name genoemde industrieën, hoeft
hij besloten de algemeene regeling
voor de tot die industrieën behooren-
de werkloozen met ingang van den
■ten Juni e.k. in te trekken.
Verlenging van de steunregeling na
3 Juni zul slechts kunnen geschieden
ivoor gemeenten, in welke, en voor
arbeiders onder wie nog een alge-van do ..Med-anhl. C(o-">'ant",
AAN EEN GEVAAR ONTSNAPT.
Dinsdagochtend om half 8 bracht
een postbeambte per feta e -n geld
trammel, inhoudende een bedrag van
20 f25000 over van het hoofd
postkantoor te Amsterdam naar het
bijkantoor op den hoek van den Am-
stel en Heerengracht. Hij zette de
trommel op de stoep neer en bracht
zijn fiets naar den kelder. Toen hij
dit gedaan had en wieer op de stoep
kwam om de deur open te maken
bemerkte hij een man, die bij den
trommel stond. Deze deed alsof hij
verwonderd was de deur van het post
kantoor gesloten te vinden en ver
dween snel. lie postbeambte be
merkte toen, dat de wan de trom'
mei had willen meenemen, Er onder
reeda een zak om hem in te
pakken.
FRAUDE
De vorige wieek stortte een meds
je aan het postkantoor te Heng lo
op een postcheque een bedrag vau
f 133.99. Enkele dagsn later kwam ze
terug, toonde hat ontvangen recu,
waarop een bedrag van f333.99 ver
meld stond, deelde fiiede, da t de ger
adresseerde; maar f 133.99 had ont
vangen en vroeg1 daarom f200 terug.
De directeur stelde een onderzoek in
het bleek dat op de beide andere
deelen van de postcheque f 133.99
waa vermeld, Da zaak is bij de po
litie in onderzoek1.
ONDER VOETBALLERS.
Te Varsseveld is na afloop van
den voetbalwedstrijd fcusschen een
vereen'ging uit Aalben en een uit
Varsseveld, een hevige vechtpartij
geleverd, waarvan eenige Aaltensch©
jongens de oorzaak waren. Niet te
vreden met den u:tsla.g vielen zij de
Varseoveidsche spelers aan, waarbij
alle werktu'gm werden gebruikt en
enké]e jongens ernstig werden ver
wond. In het café Hiddink* werd al
les vernield, de ruiten incluis. Eeni
ge bei hamers werden dioor de Vars-
seveidsehe gemeentepolitie gear
resteerd.
DE TREINBOTSING.
Omtrent de treinbot-ing te Woens-
drecht vernemen wij nader:
De mailtrein Nr. 71 van 5.41 uit
Vlissingen en de ijlgoederentrein Nr.
1023 kwamen daar in botsing. Deze
ijlgoederentrein rangeert steeds te
Woensdrecht om die lijn vrij te ma
ken en dien mailtrein daar te laten
passeeren.
Gisterenmorgen gebeurde zulks ook
en de stationschef achtte het nog
tijd genoeg om dien goederentrein
van het spoor te verplaatsen. Volgens
mededeel ingen waren alle signalen
onveilig. Door den mist en de glad
heid werd zulks echter niet tijdig ge
noeg geziien door den machinist van
den mailtrein met het gevolg, dat
deze trein in de flank op het midden
gedeelte van dm ei-ieteran'rem liep.
De goederentrein werd op zij ge
smakt, hehge-n duideliik te cons fatee
ren is uit de omver geworpen goede
renwagens.
In een der ro-nmrtimenten wa3 ge
zeten a s's ent paku r e -tier g -
naamd Sülzle. Deze zat juist in dien
wagon, welk» h t me» vmrd'ter' rij
zeid en door de locomotief van den
ma:Itrein het eerst word aangered n
Deze wagon l:gt ^enige meiers dwars
over den dijk' van d°jn spoorweg. De
pakmeesbpr kwam juist nem voor de
locomotief van den mad train Zijn
borstkas werd ingedrukt en lr:; werd
aan hoofd en bennen gewond. Hij
werd vervoerd naar het Afgmeen
"Burgerlijk Gasthuis te Berg'en op
Zoom. Zijn boosbv-1 o-gwe'-kend.
Nog werden verbrijzeld twee goe
derenwagens en ook' de locomotief
van den mailtrein is erns+ig bescha
digd. In het restauratierijtuig wer
den a]le serviezen en het glaswerk
vernield. Die botsing'moet wel hevig
zijn aangekomen, daar v r in den om
trék de slag gehoord werd.
DE RAAD „DE PERS" EN THEE.
Onder dit opschrift werd voor 'n
paar maanden in het „Alg. Hbld."
melding gemaakt van ©en gemoede
lijke raadsvergadering der gemeente
Abbekerk (bij Modem bik), waar aan
den verslaggever van do „Medembl.
Cloiur." werd toegestaan deel te ne
men aan Oene discussie over het
niet schenken van een kop the© aan
de „pers", terwijl de vroede vade
ren daarvan gebruik' maakten.
Dit bericht werd overgenomen door
de „Dei: Omrant". No. 73, van '27
Maart 1922, en een uitknipsel daar
van toegezonden aan de Redactie
mét
het volgende bijschrift:
„Geachte Heer Redacteur! Hier in
Deji houden we ook wel van die hui
selijke vergaderingen, maar dan ge
ven wij de voorkeur aan bier (tjap
Koentji). Wij planten hier thee, maar
drinken ze niet. Met gmoegen zenden
wij, een kist prima thee aan „den
raad" maar op voorwaarde, dat „de
Pers" niet één klopje, maar e n volle
trekpot ter beschikking krijgt, opdat
we voortaan dan ook' goed© verslagen
van dergelijk© raadszittingen mogen
lezen uit de gemeente Abbekerk,"
De redactie van de „Med.»Oour.
verzekert, dat zij gaarne de kist zal
ontvangen en doorzenden!
DE RIVIEREN WASSEN.
De rivier d© Waal was Dinsdag
voor Bommel beiangriik' gewassen,
zoodat de vendam te Tuil onder wa
ter kwam en de gierpont aan het
Rijksveer buiten diensf g-s'eld moert
worden. De p -'pchaal teekende 5.20
M. -f- N.A.P. Alle u'trn»a+ii staan
blank, groot© schade voor de pachter:
Men s©:nt uit Z-ven aar
De hooigwaterminer© begint plots
in deze etr-e'; op o©n cafastrophe te
gelijken, doordien het water bij ont
zettend© massa's uit Düitschland
komt aanrollen en -en onafrienb. vlak
te blank zet. Het schier ongelooflijke
verschijnsel 'doet zich nu voor, dat
in de Meimaand het water van den
Rijn van dijk tot dijk staat.
In allerijl zijn handeixltallen gra
zende rund-ren naar huis g-jaagd
terwijl talrijke wierkl'edan u:t Lobit
dat weder g 'heel geïsoleerd ligt tus
sohen de onstuimig aangolvande wa
termassa, hun voorgenomi-n tocht
naar de steenfabrieken moesten af
breken ein terugkeeren. De schade
voor den landbouw is overweldigend.
Allerwegen in den omtrek van den
Rijn staan aardappelveld-n blank en
liggen steenfabriek n gedwongen stil
DOOR DEN DRANK.
Ben werkman van el- g-mcentegas
fabriek te Arnhem, die Dinsdag zijn
vrijen d!ag had, is in gezelschap van
kameraden ©en autote-hf gaan ma
ken. Hij verkeerde door alcoholge-
bfü k in opgewonden stemming, is
rechtop in de ante gaan staan en in
een bocht van dien weg achter Sons-
beek eruit ge-l'ng-rd. Zh'n me'gezol
leu misten ham pas ecn:gen tijd later
en vonden ham met een gapende
hoofdwonde aan den weg. Gisteren
morgen is hij in het giameente-zie
kenhuis overleden.
- In den morgen van 2 Mei 1922
is onder die gemeente Dreumel in de
rivier de Waal, over boord van het
Rijnschip „Agnes" gevallen en vermoe
delijk verdronken de schippersknecht
A. van Unnik, geboren te Rotterdam
en gedomicilieerd te 's-Hertogenbosch.
Bij zijn poging tot redding is zijn
jas gescheurd. Het lijk is nog niet ge-
voDden.
- Te Mierio is het 2-jarig zoontje
van den heer J. K. verdronken.
- Te Epe is bij het tegenhouden
van een Bollend paard zekere T. ge
struikeld en onder den wagen geraakt.
Ernstig gewond opgenomen en naar
het ziekenhuis gebracht, is hij aldaar
overleden
Te Haarlem is een hooiberg in
brand geraakt en gedeeltelijk afge
brand doordat een kind er bjj met
lucifers gespeeld heeft
Bij Belljngwolde (Gron.) werdeu
in den nacht van Dinsdag op Woens
dag op onbekende smokkelaars 40 liLer
cognac en 12 flesschen met haarwater
in beslag genomen.
EEN BELANGRIJKE UITVINDING.
Een draadloos N. T. A-bericht
maakt melding van een belangrijke
uitvinding tot het verzekeren van
het geheim van draadiooee medeüee
ingen en het beveiligen van schepen,
gedaan door Franklin, een ingeni
eur van de Marconi-maatschap-p ij
Met een golflengte van slechts 15
meter is een draadloos gesprek ge
voerd tusechen Londen en Birming
ham, dat slechts op bepaald daar
voor ingerichte stations hoorbaar
was. Ben two-de g'volg dezer vin
ding is de ontwikkeling van den
„draadloozen vuurtoren", waardoor
aan een sehïp zijn luist© plaats ten
aanzien van dien vuurtoren fcan wor
den aangegeven.
- EEN FRIESC1H OPENLUCHTSPEL
Naar wij ver nemen zal vermoede
lijk onder leiding van d© beeren
Schuitmaker, den Frie-ohen tooneel-
schrijver, en Schuring i uit Amskr
dam op Pinkster-Maandag in het
openluchttheater te Berg-n worden
opgevoerd het openluchtspel „Fryske
Trou" van eers tg -noemde. Dit spel
is ook voor niet-Friezen zeer goed
te volgen.
ARCHIVARIS VAN AMSTERDAM
De Am-terdamflche Raad benoemde
gistermiddag tot Gemi-ente-Arehiva-
ris, vacature-Veder, den heer dr. Joh.
O. Breen, thans adjunct-archivaris.
MGR. DE AARTSBISSCHOP
TE ROME.
Z. D. H. Mgr. de Aartsbisschop
legde wederom eenige bezoeken af bij
Kardinalen, o. a. bij Kardinaal Gas-
parri, staatssecretaris van Z. H. en
andere Eminenties. Mgr. bracht een
bezoek aan het Forum en den Palatijn
en toonde zeer voel belangstelling in
de hem verstrekte inlichtingen door
te Rome vertoevende Nederlanders. De
meeste oversten van Orden, die vet.
takkingen hebben in Nederland, braclv
ten Mgr. een bezoek.
Aan het diner, door Kard. Van Ros-
sum den Nederlandschen Bisschoppen
aangeboden, sprak Zijne Eminentie eer
woord van buide en lof ter eere van
het Nederlandsch Episcopaat.
ADVIES-COMMISSIE VOOR BOUW
ONTWERPEN EN UITBREIDINGS
PLANNEN IN NOORD-HOLLAND.
Aan het verslag over 1921 van bo
vengenoemde Commissie ontleenen we
het navolgende:
De Commissie verloor in 1921 een
harer leden door het overlijden van
den heer J. H. W. Leliman b.i. Zijn
heengaan is een groot verlies voor de
Commissie en haar werk. De openge
vallen plaats werd bezet door den ar
chitect Gè F. la Cróix.
Uitbreiding van het aantal gemeen
ten hetwelk een welstandsbepaling ir
hare verordening opnam, had in 1921
niet plaats. Door annexatie van d«
gemeenten Buiksloot. Nieuwendam
Ransdorp, Sloten en Watergraafsmeer
vielen de namen van deze gemeenten
uit de rij weg. Daartegenover staat dat
het gemeentebestuur van Amsterdam
in 1921 een voordracht bij den Raad
heeft ingediend, waarbij wordt voor
gesteld ook in de Amsterdamsche
bouwverordening een welstandsbepa-
ling op te nemen. Ten opzichte van
het aantal behandelde plannen bracht
het jaar 1921 een zeer belangrijke wij
ziging., In de vorige jaren wérden,
hoofdzakelijk in verband met het feit,
dat de particuliere bouw bijkans stil
stond zeer weinig plannen ingezonden
De oplevende bouw, tengevolge van
de premieregeling, bracht daarin ver
andering. De Regeering stelde name
lijk bij de premieregeling den eisch,
dat de plannen aan aesthetische
eischen zouden voldoen. De Rpgeering
maakte voor die plannen, weljte naar
hare meéning daaraan niet voldeden,
van de Advies-Commissie gebruik. Na
dat het aantal plannen in de maanden
Januari en Februari nog gering was
geweest, kwam de grootere toevloed
in de maand Maart. Het aantal ingeko
men plannen Was in - de maanden: Ja
nuari 4, Februari Maart 12,_ApriI
45, Mei 28, Juni 15, Juli 41, Augustus
September 1^ O. i 6, ->uv em
ber 15, Decembfl! 16 en in totaal 22?
plannen van 491 woningen en andere
gebouwen. Voor zoover kon worden
nagegaan hielden 162 van deze plan
nen verband met de Rijks premiere
geling. Hierna volgt een overzicht van
het aantal ingekomen plannen ge
splitst naar de gemeenten, waaruit
blijkt dat het aantal niet behandelde
premie-plannen in de meeste der ge
meenten nog aanmerkelijk.is geweest.
Het is te betreuren dat de beoordee
ling der plannen niet zonder uitzonde
ring aan de Commissie werd opgedra
gen. Het is toch niet aan te nemen,
dat bjj de duizenden ontwerpen, welke
in weinige maanden -door de Regee
ring moesten worden behandeld, vol
doende gelegenheid geweest kan zijn
om ieder geval voldoende critisch te
beoordeelen. Aan een verzoek om alle
plannen toe te zenden werd niet .vol
daan, omdat men den premiebonw zoo
snel mogelijk wilde laten verloopen en
omdat men vreesde, dat een beoordee
ling door de Commissie te veel opont
houd zou veroorzaken. Het bleek even
wel dat een critische beoordeeling en
oorlichting in vele gevallen hoog noo
dig was. De ingezonden tennen wer
den naar hun gehalte als volgt gerang
schikt: ontwerp onvoldoende of onvoi
ledig 23, zeer slecht 37, slecht 89,
zwak 32, onvolkomen, doch met ge
ringe wijziging goed te keuren -3, on
belangrijk, doch geen motief om af te
keuren 3, vrij goed 14, goed 10, zeer
goed 10, zeer goed 6. De 228 .ingeko
men plahnen zijn te splitsen naar de
onderstaande rubrieken: woonhuis
163, hiervan 8 annex winkel, 4 annex
stal of schuur, 3 annex werkplaats,1
annex pakhuis, middenstandswonin
gen 4, boerderij 2, villa, landhuis 7,
noodwoning 2, woninggroepen 25, win
kei, atelier, werkplaats, kantoorge
bouw O, school, gesticht, kerk, verga
derlokaal, leeszaal 8, schuur, stal 3,
verbouwing van bestaand huis 4, hou
ten barak 3, uitbreidingsplan 1.
De Commissie is er van overtuigd,
dat door haar arbeid vele gemeent
in Noord-Holland voor vele ontsierin
gen gespaard zijn gebleven. Het aan
tal plannen toegezonden op grond van
de uitoefening van de bevoegdheid
van Burgemeester en Wethouders neer
gelegd in de welstandsbepaling, is
nog gering. Het verslag, vermeldt dat
de Commissie met enkele gemeenten,
tot een zeer goede samenwerking i?
gekomen. In het bijzonder zijn daarbij
te noemen de gemeenteD Naarden en
Texel. Ook op de gemeente Urk mag
speciaal de aandacht worden geves
tigd. Naast de verstrekking van ad
viezen ten aanzien van bouwontwer
pen heeft de Commissie in 1921 -hare
diensten ook aangeboden aan het Ge
meentebestuur van Helder met betrek
king tot een door dat bestuur uitge
schreven prjjsvraag voor deu bouw
van een tehuis voor ouden van dagen
en invaliden. De Commissie werd daar
op uitgenoodigd van advies te dienen
bij de beoordeeling van de ingekomen
ontwerpen. In een uitvoerig rapport
werd een kritiek op deze ontwerpen
geleverd en advies uitgebracht. De
Commissie wendde zich tot den Mi
nister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen in zake den schoolbouw
in de provincie. Vooral in kleine plaat
sen, waar scholen vrijwel de eenige
gebouwen van grooter omvang zijn, is
het van zeer groot belang dat de vorm
- daarvan zoo goed mogeliik zij,
