-O'
1
1 i
n
1 i
1
1
ONS BLAD
De Passiespelen te Oberammergau.
JURGENS'
PLANTENBOTER
BUITENLAND.
DE BANK VAN WI8SEUNK
ZIJN SLACHTOFFER
Zateraag 27 Mei 1922,
He Jaargang
S9
19
f- Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: mS'433
twfjszoradesi Mededeel ingen.
No. «*y
M
Jsf*
O
ZJLi
MDSCH DAGBLAD
Abonnementsprijs:
Per kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar .f2 85
Wet Geïllustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger.
Advertentieprijs.
Van I5 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25Reclamef
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor
uitbetaling per plaatsing f 0.60
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200,—, t 100,—f 60,—, f 35,—f 15,-.
SMSO—■Wlllll MIMI «J—I I- TM—n IBI ,111 II lil I I I I l Hl I I III MilII llUjj
Oberammergau, 20 Mei 1922
't Kan vreemd en vooral.... vlug gaan
in het leven van een journalist!
Zonder ook maar de minste „Abnung"
zit je Donderdag nog op je redactiebu
reau Vrijdags vertrek je van het Cen
traal Station te Amsterdam naar de Ty-
roolsche grens en Zaterdagsavonds zit je
doodkalm op een pensionsbovenkamer in
het wereldberoemde lieflijke Zuid-Beier-
sche dorpje Oberammergau in een brief
aan de lezers van je krant je wedervaren
e v^-tellen (terwijl, net zoo als bij ons
n Holland, het toch al niet te sterke elec-
•Tische licht zoo nu en dan uitknippert en
tartend, gedurende meerdere minuten
't blijft!)
Voor de bovenbedoelde journalistiekej
„hocus pocus" zal de vriendelijke lezer
nog méér respect hebben, als hij ver
neemt, dat we Donderdagmiddag nog niet
in het bezit waren van een nog geldige j
pas en dat de hééle pas-moeilijkheid (over
T algemeen een kwestie van 'n dag of tien)
in een halven dag lijds van mekaar ge
bokst" moest wordenl
Wilden we onzen lezers vertellen, hoe
met kunst en vliegwerk de vereischte pas
nog tijdig vóór het vertrek van den bui-
tenlandscben trein op Vrijdag in ons bezit
kwam, we zouden er ettelijke kolom
men voor noodig hebben en de lezer zou
de kans loopen door heel dat relaas niets
te vernemen van onze eigenlijke reis en
onze bevindingen te Oberammergau.
We volstaan daarom maar met op te
merken, dat we in verband met die pas-
sen-geschiedenis aan een heele serie van
provinciale, gemeentelijke en Duitsch-
consulaire ambtenaren, en niet het minst
ook aan een tweetal burgemeesters, groo-
teÜjks dank verschuldigd zijn.
Uit deze opsomming blijkt wel, hoe véél
démarches er noodig geweest zijn, om de
plotseling vastgestelde plannen tot bijwo
ning der Passiespelen van dezen Zondag
niet door het gemis van een pas te doen
mislukken!
Nadat we inderhaast wat bij elkaar ge
pakt hadden in een kotter ft zal natuurlijk
wel blijken, dat we 'n heele boel noodige
dingen vergeten hebben en dat we meer
der onnoodig spul op onzen buitenland-
schen levensweg als ballast mee sjouwen),
PLANTA
kon de reis aanvaard worden en te 6,18
uur stoomden we gelijk gezegd het
Amsterdamsche Centraal Station uit.
Aardig leven (over 't algemeen) in zoo'n
buitenlandschen treinj telkens frap
peert het weer. hoe de Hollanders, wan
neer ze naar of in het buitenland reizen
elkander zoo graag en zoo gemakkelijk
„vinden" terwijl ze in het eigen land
van Maastricht naar Den Helder „geen
stom woord" tegen elkaar zeggenl
Spoedig was het grensstation Zevenaar
bereikt, en nadat we ons door het
letterlijk en figuurlijkl nauwe douane
poortje Duitschland binnengedrongen en
binnengeworsteld hadden, vervolgden we
onze reis door donkeren avond en door
donkeren nacht.
Toen we hedenmorgen in de bovenste
krib van ons slaap-compartiment ont
waakten, en tot ons genoegen constatee-
ren mochten, dat noch ondergeteekende,
noch de slaap-compagnon van „beneden"
tengevolge van 't geschommel, 't geruk en
getrek van den trein.zeeziek was ge
worden (wat heusch lichtelijk gebeuren
kanl) had de trein ons reeds een flink deel
van 't Duitsche rijk dóór getrokken: nog
een uurtje en we zouden in Stutgart arri-
veeren.
We hebben ons gehaast, want we
wisten, dat 't eeuwig-zonde zou wezen,
indien we den aanblik van de onvergelij
kelijk schoone zuid-Duitsche landschap
pen misten, en aldra zaten wij voor
het breede coupé-venster te gemeten:
steden en dorpen van typisch zuid-Duit-
schen bouwtrant, diep in de dalen of hoog
tegen de bergen op gelegen, in het zonne
licht hel wit of zacht geel of grijs met
warm-roode daken zich afteekenend te
midden van het duizend-tintig voorjaars
groen van grond en boomen en struikge
was, steden en dorpen snelden wij in
duizelingwekkende vaart donderend voor
bij; en in het immer wisselend land
schap ontwaarden wij aan mensch en na
tuur en ding, hoe wij steeds verder ons
verwijderden van het noorden, van het
land „van mist en vuilen regen", van het
land volgens De Genestet „niet op
m ij n verzoek ontwoekerd aan de zee".
De berg-kindertjes liepen hier barre
voets de mannen droegen hier hun
kuitkousen en Tyroler mutsen met plui
men, de vrouwen bewogen zich hier in
de schilderachtige kleurige kleedij van
het land; en waar we met deze luidjes
hier en daar aan een station even in aan
raking kwamen, daar werkte hun lande
lijke gemoedelijkheid, hun blijgeestige le
vendigheid aanstekelijk.
Te half twee in den middag kwamen wij
te München aan, waar we maar niet ge
zocht hebben naar de welgevulde kofter,
welke ons déér aan het station 'n jaar of
twee geleden, toen 't in Duitschland nog
hyper-onveilig was, „ontrold" werdl
Van daar moesten wij met een zij-lijn
tje in zuidelijke richting naar Murnau,
en vandaar, met nóg weer een zij-lijntje
naar het oord van bestemming: Oberam
mergau.
Nu stelle men zich deze zijlijntjes niet.,
op z'n Hollandsch voort
Als men nagaat, dat we te 2.36 uur uit
München vertrokken en in Oberammer
gau arriveerden te 6.47 uur, dan zal men
begrijpen, dat deze zij-lijntjes de Holland-
sche begrippen dienaangaande wèl wat te
boven gaan.
Na een reis door een steeds verrukke
lijker wordend landschap van steeds
grootscher, steeds geweldiger en toch
steeds ook teerder en lieflijker natuur
beeld, waarbij op den voorgrond in het
groen-blinkende dal de eenzame, oude
herder zijn schaapjes blanke wolkjes
in een eindeloosheid van zacht groen
weidde, en waarbij op den achtergrond de
uitloopers der Alpen hun besneeuwde
kruinen ten hemel hieven en blinken
deden in de zon, kwamen wij in 't lieve
Oberammergau aan.
In en om het stationnetje was 't een ont
zettend druk en bont gedoe en wat
ons in vele Oberammergau-ers aanstonds
opviel, dat was hun „Bühnefertig" uiter
lijk: de 800 inwoners van Oberammer
gau, welke (van de totale 2000 inwoners)
aan de vertolking der Passiespelen mede
werken, zij laten zich niet beschminken en
bespuiken en bepruiken, zij dragen
er zorg voor, dat ze voorzoover noodig
in hun uiterlijk steeds datgene behou
den, wat zij voor de vertolking van hun
rol behoeven, en zoo zagen wij dan
ook stationsbeamhten met de dienstpet
op, winkeliers voor den ingang van hun
zaak, ja zelfs een chauffeur van een hier
in de buurt rijdende auto-omnibus, allen
met apostelsche lange haren en lange
baarden uitgedoschtl
Te zeven uur trok de muziek door het
dorp een traditionneele gewoonte
daags voor iedere uitvoering der Passie
spelen, en geheel den avond bleef het
in Oberammergau gezeHig druk van wan
delende vreemdelingen en van schertsen
de, kuierende of op landelijke bankjes ge
zeten Oberammcrgau'ers, die dat is
duidelijk de uitvoeringen der Passie
spelen beschcuwen als de grootste evene
menten in bun dorpsbestaan.
Het verluidt, dat het bezoek van vreem
delingen niet zóó groot ts. als het
speciaal uit Amerika verwacht werd,
doch cijfers waren nog niet te noemen, en
daarbij: de Passiespelen nemen nog pas
een aanvangt
Onze hoofdredacteur vertrok Za
terdag 1.1. naar Oberammergau ter bij
woning van de Passiespelen.
Door omstandigheden zijn wij tot
onzen spijt eerst heden in de gelegen
heid zijn eersten brief te plaatsen.
GRENSSCHENDING.
In de omgeving van Kas tav is een
groep fascisten over de Zuid-Slavische
grens getrokken. Zij deed een aanval
op een grenspost, maar werd afgesla
gen. Twee üren later kwamen twee
compagnieën Italiaansche infanterie
eveneens over de grens. Op dit schie
ten kwam een Zuid-Slavische patrouil
le de post te hulp. Er volgde eén ba
jonetgevecht. De Italianen trokken te
rug en lieten op Zuid-Slavisch gebied
vijf dooden en vele gewonden achter.
Naar uit Belgrado wordt gemeld,
verluidt aldaar, dat Italiaansche lucht
schepen te Skoetari zyn aangekomen
en dat de stad door Italianen zou zyn
bezet.
Naar aanleiding van de dezer dagen
uit Fiume ontvangen berichten om
trent toebereidselen der fascisten tot
nieuwe ongeregeldheden heeft de Zd.-
Slavische regeering haar vertegen
woordiger te Rome opgedragen in ver
band hiermee stappen te doen bij het
Italiaansche dept. van buitenl. zaken.
Den gezant werd de verzekering ge
geven, dat onmiddellijk de noodige
maatregelen zouden worden genomen
om de actie der fascisten te beletten.
Anno 183&
Volgestort kapitaal f 1.000.000.
Reservefonds f 270.000.
Dg Rgnlr °PeD'rüfcening-couranf encttèque-reketüngennte! eette rentevergoeding™ 3
incasseert en disconteert handelspapier op binnen- en buitenland,
verleent bedrljfscredleten aan Landbouw, Handel en Nijverheid,
belast zich met den aan- en verkoop van effecten voor
neemt gelden in deposito tegen
de navolgende rente
met 1 dag opzegging 3
voor maand vast 3%
3 3%
4
1 jaar
Bedragen tot f 25 000 zijn
desgewenscht direct opvraag
baar, mits de opvraging geschiedt
op de kasureu der Nederland-
sche Bank.
verhuurt in hare zwaar gecon
strueerde ondergrondsche Safe-
Deposit loketten, waarvan de
huur edraagt
Model A per jaar f 6.
B f 12—
C f 18-
f 27—
De inrichting'biedt tevens ge
legenheid tot plaatsing van eigen
brandkasten der cliënten.
DE MOGELIJKHEID VAN EEN
CONFERENTIE TE WASHINGTON.
De berichten omtrent Amerikaansche
plannen om te Washington een nieuwe
conferentie te beleggen in plaats van
aan de Haagsche of andere in Europa
mee te doen, komen telkens terug. Nu
wordt weer aan de „Petit Parisien"
geseind uit Baltimore, dat, wanneer de
bijeenkomst van bankiers en die van
Den Haag geen bevredigende uitkom
sten geeft, de Amerikaansehe regeering
uitnoodigingen zal verzenden voor een
conferentie te Washington, die een lo
gische voortietting zou zyn van de vo
rige.
Do „Chicago Tribune" bevat een te
legram uit Washington, waarin wordt
gezegd, dat deze geruchten officieel in
hot Witte Huis worden tegengespro
ken.
HET RIJKSKABIN ET-WIRTH EN
HERMES.
De met groote spanning verwachte
zitting van het Duitsche rijkskabinet is
Woensdagavond gehouden.
De minister van buitenlandsche za
ken, dr. Rathenau sprak uitvoerig over
de voorgeschiedenis en het tot stand
komen van het verdrag tusschen
Duitschland en Rusland, wees op de
voordeelen daarvan en weerlegde de
bedenkingen, die van enkele zijden er
tegen waren geopperd. Het resultaat
van Genua noemde hij positief.
Om 1 uur werd de zitting voor kor
ten tijd afgebroken, daar intusschen de
rijksminister van financiën, dr. Hermes
uit Parys was aangekomen en het ka
binet thans zijn mededeelingen om
trent zijn Parijsche besprekingen in
ontvangst kon nemen.
In het middenunt der besprekingen
stonden natuurlijk de meeningsverschil
len, die in dit opzicht tusschen dr.
Wirth en dr. Hermes bleken te be
staan.
Het Woensdagavond verspreide be
richt, dat de rijkskanselier met aftre
den gedreigd zou hebben, spreekt dr.
Wirth met beslistheid legen. Van ver
schillende zy'den is men thans bezig
het conflict bij te leggen. Zooveel kan
men op het oogenblik reeds zeggen,
dat het gevaar van een groote binnen-
landsch-politieke crisis overwonnen
schijnt te zijn.
Gisterenmiddag is het Dnitsehe rijks
kabinet weer bijeengekomen om op
den grondslag van het door HermeB
uitgebrachte rapport nopens zijn on
derhandelingen met de commissie van
herstel te Parys beslissingen te nemen
en het definitieve antwoord aan die
commissie op te 6tellen.
Gisteren voormiddag hebben vier
rijksministers, Wirth, Rathenau, Her
mes en de minister van arbeid een
conferentie gehouden met het doel het
geschil tusschen Wirth en Hermes op
te lossen.
Hermes heeft bij zyn besprekingen
te Parijs zekere afspraken gemaakt,
waarmee Wirth niet akkoord ging.
Met name heeft Hennes, in de ver
onderstelling, dat de onderhandelingen
omtrent een internationale leening v.
Duitschland tot een resultaat zouden
leiden, de volgende toezeggingen ge
daan. -De rijksregeering is bereid het
tekort op de gewone en de buitenge
wone begrooting onder alle omstan
digheden te dekken. Hermes is bereid
van de uitgaven des Rijks te onderzoe
ke, of zij dringend noodzakelijk zyn
en eventueel op de vermindering daar
van aan te dringen. Volgens Hermes'
voorstellen zal de rijksregeering na
gaan, of, wanneer deze maatregel niet
voldoende zou zyn, nieuwe belastin
gen noodig zijn voor het in evenwicht
brengen der begrootiug.
Wirth acht deze voorloopige afspra
ken van Hermes met de Commissie v.
Herstel, onvereenigbaar met de beslui
ten, die de rijksregeering en de rijks
dag indertijd hebben genomen naar
aanleiding van de nota der commissie
van herstel. Met name acht hij de in
voering van nog meer belastingen on
mogelijk.
De commissie voor de buitenlandsche
leening van Duitschland hield drie zit
tingen op 25 en 26 Mei en ging daar
op uiteen tot 31 Mei, ten einde zekere
leden in staat te stellen hun inlichtin
gen aan te vullen en in contact te
treden met hun respectieve fiuancieele
kringen.
WRANGEL's TROEPEN IN BUL
GARIJE.
Naar de „Vossische Zeitung" ver
neemt, heeft generaal Wrange! tot de
Bulgaarsche regeerihg een protestschrij
ven gericht wegens het voornemen van
die regeeriug, aan zijn troepen een
langer verblijf in Bulgarije le ontzeg
gen.
De Bulgaarsche regeering heeft hier
op ten antwoord gegeven, dat het be
roep op haar gastvrijheid, door Wran
ge! in zijn protest gedaan, hier niet in
aanmerking kan komen, omdat Wran-
EU ILL ET ON /TT"
86.
Mark hief in wanhoop de handen
imeekend naar den markies op
„Vader 1"
„Ik ben uw vader niet meer," riep
de markies nog driftiger uit, „ge weet
't nu, ge hebt het gehoord. Neen, ik
ben uw vader niet meer. Ik heb niets
voor u gedaan. Ik ben een ellendeling,
die niet waard is door u neergeschoten
te worden Ge draagt mijn naam niet
meer, want de naam van een moor
denaar moet u met afschuw vervul
len."
„Vader," mompelde Mark, geheel
onder den indruk van die vreeselijke
woede.
„Heb toch den moed eene eigene
meening te vormen.
Komaan, behandel mij, zooals ik
het verdien. Vervloek mij, wreek uw
vader 1"
„Neen, nooit zal ik gelooven dat.."
Welnu, als ge 't niet gelooft, waarom
ïijt ge dan zoo Waarom schaart ee w
aan üe zijue van hen, die mij beschul
digen
„Ik ben zoo ongelukkig!"
„Ge zijt het minder dan ik, want
ge zult nooit weten, wat die vrouw mij
heeft doen lijden. Alles wat ik tot
dusverre héb moeten verdragen, is
niets in vergelijking met hetgeen gij
mij hebt aangedaan."
„Ik, vader?"
„Ja, gij. Denk eens na, hoe vreese-
lijk het is", van de laagste en zwartste
misdaden te worden beschuldigd 1
Ik heb immers niemand ter wereld om
lief te hebben dan u
De markies was een goed tooneel-
speler. Hij had deze woorden met eene
uitdrukking van medelijden geuit,
tranen stonden in zijne oogen en men
zou gemeend hebben, dat hij werke
lijk dacht, wat hij zeide.
Mark wist niet meer wat hij er van
moest denken.
Wanneer de'markies eens onschuldig
was, dan was 't wel verschrikkelijk zoo
beschuldigd te worden en nog wel door
hem, zijn pleegzoon. Zijn geheele zie!
kwam tegen die gedachte in opstand
en smartelijk riep hij uit i „AJijn God,
mijn God lL
De markies zag, hoe besluiteloos
hij was en begrijpende, welk een strijd
er in zijn binnenste plaats greep, acht
te hij thans het oogenblik gekomen om
den laatsten slag te slaan.
„Nooit had ik kunnen denken, zei
hij droevig, en het scheen dat er
tranen in zijne stem trilden, dat ik nog
eenmaal door u doodelijk getroffen
zou worden."
„Doodelijk getroffen," riep Mark
uit.
„Ja, of denkt ge soms, dat ik na al
die beschuldigingen nog lang zal leven?
„Vader. 1"
„Ge hebt aan mij getwijfeld, dit is
reeds te veel 1 Mijn leven is voor altijd
vergiftigd en het'beste zou zijn, als er
een einde aan kwam."
De ellendeling liet zich in een leun
stoel neervallen en snikte hevig, met
het hoofd in de handen verborgen.
„Denk eens aan, hoe verschrik
kelijk," fluisterde hij te midden van
zijne tranen.
Mark's hart kromp ineen en bij de
gedachte, dat de man hem aangenomen
opgevoed en lief had, wierp hij zich
voor hem op de fcriielJLen rjep uit
Vergiffeni^ l'J
De markies bief het hoofd op, sloot
hem ii! de armen en mompeide
„Eindelijk I"
Lang zwegen de beide mannen. Op
nieuw had de markies de hand op
Mark gelegd, en nis voor altijd, zooals
hij dacht, ten minste wanneer de jon
ge man zijne moeder niet meer terug
zag. Doch ook daarvoor bestond geen
vrees. Lantin was gewaarschuwd en
zou wel oppassen. Hij was zoo op het
voorgenomen huwelijk gesteld, dat hij
niets verzuimen en tegen geen enkele
moeite zou opzien, om het te doen
doorgaan.
Mark was ontevreden op zichzelf,
over het woord, dat de aandoening
hem had ontlokt. Het was'hem, ot
hij zijne moeder nogmaals verzaakt
had èn zijn hart werd door berouw
overstelpt.
De markies reikte hem de hand.
„Ik zal u vergiffenis schenken,'! zei
hij, „op ééne voorwaarde."
„Dat ik uw wil zal doen en juffrouw
Lantin huwen
„Ik heb mijn woord aan haar vader
gegeven."
„ik heb niet het recht langer een
eigen wil te hebben en toch staat dit
huwelijk voor mij gelijk met de begra
fenis van mijn geluk.
Daarna ging hij voort i „Maar om te
trouwen moet ik toch de toestemming
van mijne moeder hebben."
„Die hebben wij, zij kent den heer
Lantin en zijne dóchter, en weet dat
die verbintenis tot uw geluk zal bij
dragen."
„En wat zal er van mijne ongeluk
kige moeder geworden
„Ik zal doen wat gij wilt. In haar
eigen belang is het echter gewenscht,
haar in een gesticht op te sluiten."
„Kan ik haar dan zien
„Meer dan dat, na het huwelijk kunt
ge haar bij u nemen, als zij eerbied
heeft voor den naam, dien zij draagt.
Ik zal Parijs verlaten."
De afkeer, dien Mark tegen den
markies gekoesterd had maakte meer
en meer plaats voor andere gevoelens.
De heer d' Arbois was nu veel kal
mer geworden en zijn gelaat had eene
verandering ondergaan. Hij scheen nu
meêgaande en de toekomst, die hij
Mark voorschilderde, bracht alles in
orde. Hij stond den jongen man im
mers toe over zijne moeder te waken
en haar hjj zich w huis te jbeloben. Op
die wijze kon er aan zyne ueproevingen
een einde komen.
Ik zal doen wat ge wenscht,vader."
„Dan zal ik den liter Lantin waar
schuwen, dat het huwelijk zoo spoedig
mogelijk zal voltrokken worden."
„Zocals ge wilt."
„Wij zullen u bij uw woord houden,"
dacht de markies en verheugd, dat
zijn list zoo goed gelukt was, ging hij
heen.
Mark viel uitgeput op een stoel neer
en prevelde hartstochtelijk „O, mijn
lieveling, vergeef 1 Het is immers weer
mijne moeder 1 Voor de rust mijner
ouders offer ik u op, maar zal nooit u
vergeten Ik zal u blijven liefhebben,
als een heilige, voor wier beeltenis men
neerknielt zonder haar te durven na
deren."
Na het onderhoud met Mark, reed
de markies zoo snel mogelijk naar den
heer Lantin.
„Maak alles in orde, ik heb de toe
stemming van mijn zoon," zei hij,
zoodra hij de kamer van den bankier
binnentrad.
„Dus hij wil mijne dochter huwen
iXKordt vemisdJ