,ONS BLAD
DE BANK VAN WISSELINK
Ingezonden Mededeelingen.
BUITENLAND.
iaschnaeiiiKS
BINNENLAND
No 522.
fcaterdag 23 Juni 1922.
14e Jaargang.
Van de yfouw, tot de vrouwen.
3 U
3*
Fa. R J. HOUWING
MUNT C 7, - ALKMAAR
HOLLANDSCH DAGBLAD
Abonnementsprijs:
Per kwartaal voor Alkmaar l i f 2.—
Voor buiten Alkmaar .f2 85
Met Geïllustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger.
Aan alle abonné's wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500 f 400,—, f 200,—, t 100,—, f 60,—, f 35,—, f 15,-
Advertentieprijs;
Van 15 regels f l .25; eikeregel meer f 0.25; Reclames
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bij voor
uitbetaling per plaatsing f 0.60
Komt vrouwen, rust een wijle en
laat ons een babbeltje doen; we"pra
ten eens over de verkiezingen.
O oh ja, ik weel wel, dat nog de
meeste vrouwen me gemoedelijk goed
lachs zuilen antwoorden: „Och dan
toch! Politiek! Ik geloof het wel,
poor! Ik heb „politiek" genoeg in de
huishouding."
En, ja, gelukkig het gezin waar de
vrouw hl de zorgen van deal dag op
man eu kinderen samentrekt en altijd
maar gedreven wordt door liefde en
plicht.
T.iefde en plichtRust een
wijle, vrouwen, te midden der lange
daetaak, de tijd welke wij eenigcl
ooKenblikken gaan wijden aan de be-
gelukkig ben als Katholieke vrouw
'e bezitten. De begrippen over de
politieke ontvoogding der wouw zijn
ook onder ons, Katholieken, nog zóó
verscnillend, ja, zelfs nog zóó ver
ward, dat ik mij bij de veelzijdige
ondervinding in deze verblijd, dat er
tenminste toch reeds een flinke stevige
kern van politieke gezinde en geschool
de Roomscne vrouwen werd gevormd.
Bij de massa vrouwen nu „die wel
de kiok hebben hooren luiden, maar
die niet weten waar de klepel hangt",
is oeslist een volgzame wil aanwezig
om, al zijn ze nog wat onbeholpen op
den poiitieken weg, steeds het goede
en Roomsche richting na te streven
en rechts te houden.
doorslag zullen moeten geven tot be
houd van ons Christelijk ministerie.
Wij gaan dien dag met blijdschap
tegemoet.
Ziet! ook de vrouwenwereld is
verdeeld in twee groote machtige kam
pen! "Eenerzijds staan de vrouwen
der tegenpartijen, die van oproer en
ontevredenheid, die van de vrije liefde
en den echtbreuk, aie der miskenning
van de huwelijksheiliging, die der mo
derne vrouwenslavernij, de vrouwen
zonder God, ze dringen op, ze willen
terrein veroveren en bestoken ons, zelfs
door middel van de meest verfoeilijke
propaganda-pamfletlen
Doch kalm, niet met rood© lappen
aan stokken, doch hóóg geheven het
wit-geel onzier Kerk, niet met de vuis
ten gebald, doch biddend de handen
gevouwen, staat er tegenover bet le
ger van Neêrland's Roomsche vrou
wen, die van den eerbied voor het ge
zag, de opoffering, voor de door God
gewilde idealen van het Christelijk
huwelijk, met daarnaast de bloem
der maagdelijkheid, als „de lelie
onder de doornen". Beide vrouwen-
legers kampen in onzen modernen tijd
van verwording om behoud gn over
winning.
De rechtgeaarde Katholieke vrou
wen slaan met verstomming het ver
dwaasd gedoe gade van den overkant
en met schrik om het hart vragen zij
zich af: wat moet er van hét toe
komstig geslacht, wat van de kinder
schare terecht komen, als de overzijde
veld wint?
En we voelen dan, dat we niet zoo
I van een landsbewind onder Christelijke j Een speciale patrouille van consta-
vlag? beis werd gistermorgen bij Muilboy
in Tyrone in een hinderlaag gelokt.
d| De aanvallers, die van beide zijden
van den weg een hevig vuur op de
patrouille openden, werden teruggesla
gen. Een hunner werd gearresteerd. De
politie leed geen verliezen.
t DE DUITSCHE HARING-
VISSCHERIJ.
Alle kapiteins en stuurlieden der ha
ringvisschertj op de Beneden-Elbe, de
Beneden-Weser en in Oost-Friesland
zijn door de reeders ontslagen, nadat
zij 4e scheidsrechterlijke uitspraak van
het ministerie van arbeid in de kwestie
hadden afgewezen. Daar ook de overi
ge bemanningen moeten worden ontsla
gen, ligt de geheele Duitsohe haringvis
scherii stil.
HET BLOEDBAD TE HERRIN.
Voor zoover thans bekend is, zijn hij
de gevechten tusschen Amerikaansche
unionistische en niet-unionistische mijn
werkers 30 personen gedood. De lij
ken waren sommige met kogels door
boord, eenigen doodgeslagen en ande
ren opgehangen aan de boomen.
Vreeselijke tooneelen deden zich in
het geheele district Herrin voor. Op
één plaats lagen zes gewonden, allen
stakingsbrekers, blootgesteld aan de
brandende zon. Honderden mannen en
vrouwen stonden om hen heen en lach
ten om hun geroep om water. Een
hunner riep zoo voortdurend om water
dat een dagbladverslaggever naar een
naburig huis snelde, teneinde hem te
heipen. De woedende stakers Melden
hem echter met revolvers tegen. Een
jonge vrouw met een kind op den arm
plaatste haar voet op één der gewon
den en riep uit, dat zij hem liever naar
de hel wenschte dan hem water te ge
ven. Een gewonde mijnwerker vertel
de een correspondent, dat hü vijftien
lichamen met steenen om den nek ge
bonden in een vijver had zien werpen.
Volgens verhalen van ooggetuigen
werd geen enkele ongeorganiseerde
r ijnwerker in de geveehten gewond,
maar nadat zfi zich overgegeven en
hun wapens ingeleverd hadden, wer
den zij in koelen bloede doodgeschoten
DE MOORD OP SIR HENRY WIL
SON.
De moordenaars van Sir Henry Wil
son zijn James Oonnolly en John 0'
Brien. Beiden zijn zij 24 jaar ond. Zij
weigerden bij het verhoor htm maat
schappelijke bezigheid en woonplaats
te noemen.
"Welnu dan, Roomsche vrouwen, out- kunnen bijbrengen welke ik zeil zoo
waakt! hel is tijd dat we aan ligt Dcteekems, waarbij onze stemmen den
werk gaan om een historisch feit, ons maar i;ustig moeten toezien, doch èn
verkregen kiesrecht, met eere te gaan woord," èn daad. èn voorbeeld te
vieren. 5 Juli is de dag van gróóte stellen hebben in den strijd om de
schouwing van den plicht uit liefde eer en de waarciigheid der vrouw en
tot uw gezin en uit hoogere liefde, tot redding onzer door een modernen
die tijd is niet verloren, doch goed demon jiedreigde lieve, nog onschul-
besteed. dige jeugd.
U Komt vrouwen! op naar het h©r-
w It M We beW>eJ1 ,el" stel en liet behoud van al het schoons
kaar noodig; we gaan samen een plan waarmede de christelijke opvatting
men! eren, We Saan stem" onze gezinnen siert en blijvend geluk-
Haalt niet de schouders zoo on- j maabt'
Verschillig op voor stemplicht en stem-Komt, Roomsche vrouwen, laten we
recht, want indien gij uitsluitend van allen éeu zijfl 611 zóó als een tnacn-
Roomsch standpunt beziet, de waarde üg geheel fier optrekken, want wij
van het vrouwenkiesrecht kendet", moeten overwinnen, wij! Onze stern-
dan zoudt ge om bet eindelijk ver- meJ1 moet®n aan onze tiiannenlegers
sregai reent en den schoonen plicht de hoognooidige versterking brengen.
U met echt heerlijke Roomsche b]ijd- worót op ons gerekend tot behoud
scnap verheugen. jvan ons rechtsch minister^.
Maair ik weet wel, het is een onbe-Of het er dan zóó spannen zal.
gonnen werk, onze duizenden Room- Of jhet er zóó op aan komt dat zeifs
sche vrouwen in deze bespreking zóó de fundamenteel»: kracht, de houvast
le oereiken, dat ik haar nopens het van ons Roomsch gezinsleven bedreigd
vrouwenkiesrecht de overtuiging zouwordt door het al of niet doorvoeren
O! Zeer zeker!
Want wie politiek' van godsdienst
scr.eiden wil, komt bedrogen uit
Immers de volksvertegenwoordiging
heeft méér te doen dan te beraadsla
gen over alles wat verband houdt
met den maalschappelijken stand van
zaken.
Er worden wetten, besluiten en be
palingen gemaakt, die wel degelijk de-
rnoraal raken en waarbij de door God
rechtstreeks voorgeschreven orde in de
maatschappij öf wordt gedwarsboomd
öf wordt ondermijnd en veronacht
zaamd.
Voelen we reeds niet al te vaak het
tekort in onze wetgeving nopens de
vrijheid en de rechten van onzen H.
Godsdienst? Er is bepaald véél in de
bladzijden van onze wetboeken, dat
wij niet kunnen overeenbrengen mei
wat voor ons vervat is in de Godde
lijke Grondwet.
Onze politieke vijanden brengen ons
geen verandering en verbetering. In
tegendeel
De Roomsche Kamerleden van de
daad handhaven rechtstreeks de or
donnantiën Gods als hóógste roeping.
Zij hebben bakens te verzetten als 't
politieke getij er de gunstige gelegen
heid ioe oiedt. Zij mogen niets onbe
proefd laten om dien gezworen eed als
een ongerept blazoen de heiligste,
de meest beteekenisvolle waarde toe
te kennen. En daarom zullen zij te
waken hebben over de huwelijksrech
ten der echtelingen en de kinderen
laten aan wie God z© gegeven heeft.
De uitgelachen en alleen gelaten groo
te gezinnen, maar die voor ons,
Roomschen, zijn de hoop der toekomst
voor Kerk en Staat, vragen onze aan
dacht en onze bescherming. Waar wij
vrijheidsbonder en socialisten verach
telijke stellingen hooren verkondigen
over der oud'ren zwaren maar gou
den kinderkroon, waar we hooren
lachen en meesmuilen over wat ons
het heiligst is, daar is -hel vooral ons
Roomsch vrouwenleger, dat met den
gloed der verontwaardiging over het
veldwinnend moderne heidendom geest
driftig gestemd moet aantreden voor
het behoud van ae waardigheid der
vrouw als echtgenoot©, moeder en
jonge doenter en die met de kracht
der sterke vrouwen de tegenpartijen
maar moeten uitdagen, die't wagen dur
ven van het kind igts anders te ver
langen dan wat die groote Leeraar der
eeuwen, Kindervriend en Beschermer
der onschuld, van ons gevraagd heeft
Komt, stemgerechtigde Roomsche
vrouwen, echtgenooten, moeders en
jonge dochters, laat ons elkaar aan
moedigen in een blijden Roomschen
strijd
Op de liefde en plicht voor onzei
gezinnen! Wij stemmen op de lijst
der R. K. Staatspartij, dan doen we
waarlijk onzen Roomschen plicht.
W. BROUNS v. BESOUW.
DE CONFERENTIE TE
's-GRAVENHAGE.
De „Ost-Preusisehe Ztg.* meldt uit
Moskou, dat de Radenregeering de ge
dragslijnen gepubliceerd heeft, die de
Russische delegatie in Den Haag voor-
gescheven zijn.
Litwinof moet met zijn medeafgevaar
digden in Den Haag, primo op crediet
in contanten op langen termijn en se
conde op de jure erkenning der raden-
regeering, als de eenige staatsrechtelij
ke regeering in Rusland, aandringen.
DE IERSCHE KWESTIE.
Gewapende mannen vielen eergister
middag te Belfast het gebouw derjrish
National Foresters binnen en sloten
den huisbewaarder op. Zij staken het
gebouw in brand, dat gedeeltelijk ver
woest, werd.
Te Raphoe, werden bommen gewor
pen in een lakenmagazijn. Het gebouw
met den inhoud, alsmede een aangren
zend hotel, verbrandden totaal.
Hit, een huis te Windgate Wick-
low werd een, jongeling, vroeger
een speciale konstabel te Belfast, weg
gesleept en doodgeschoten.
Gemaskerde mannen hielden een
posttrein uit Belfast nabij Randalstown
aan en verdwenen met de postzakken.
Dreigbrieven.
Behalve Sir Henry Wilson ontvingen
ook andere leden van het Lagerhuis
den laatsten tijd uit bepaalde Iersche
bronnen dreigbrieven. Wilson schonk
geen aandacht aan de dreigementen,
die hein bereikten, sedert hij optrad
als militair adviseur van do regeering
van Ulster en ging op de gewone wij
ze zijn gang.
Een politiepatrouille in een hinder
laag.
Te Belfast werden gistermorgen eeni
ge echoten gelost, waarbij een persoon
werd gedood en een gewond.
De bladen staan vol met bijzonderhe
den over den moord en drukken in
hoofdartikelen het grootste afgrijzen
en de grootste verfoeiing over de mis
daad uit.
Het bericht van den moord werd
spoedig te Belfast bekend. Het veroor
zaakte groote consternatie. Het bereik
te Craig, terwijl het parlement verga
derd was. Craig ontbond ten teeken
van respect de Kamer, herinnerend aan
hetgeen Wilson voor Ulster was ge
weest.
De „Ulster Association" venond een
rouwberic'ht, waarin zij haar ontstelte
nis en verdriet uitspreekt, er aan toe
voegend: „Ulster weent over het ver
lies van een barer grootste zonen."
Gevreesd wordt, dat de misdaad een
hevige reactie zal teweeg brengen in
Ulster en dat bloedige botsingen er het
gevolg van zullen zijn.
Little, de directeur van het departe
ment van Publiciteit van Sinn Fein,
verklaarde dat De Valera in geenerlei
opzicht voor de misdaad verantwoor
delijk gesteld kan worden. Generaal
Rory O'Conner weigerde zich uit te la
ten.
Men spreekt het vermoeden uit, dat
de moord op Wilson een poging is, na
de nederlaag der onverzoenlijken bfj
de verkiezingen, om de vooruitzichten
op een blijvende Iersche regeling te
vernietigen.
De bladen spreken er hun veront
waardiging over uit, dat de politie, die
bijzondere instructies had om Wilson's
huis te bewaken ongewapend was.
KuH i E BcKiUtiltN
De kassier der Sollstedt Kali fa
briek te Italië is overvallen, waarbij
460.000 mark geroofd werden.
Nu dr. Kapp is overleden heefl
het Duitsche Rijksgerecht op voorstel
van den anvocaat-geueraai besloten de
inbeslagneming van Kapp's vermogen,
welke den 25en Maart 1921 plaats had,
op te heften.
De Duitsche Rijksraad heeft zon
der debat liet verdrag van Rapallo
met Rusland aangenomen.
De politie is er in geslaagd eau
23-jarig handelsagent aan te houden,
die bekend heeft een aanslag te heb
ben gepleegd op een veehandelaar in
den. nachttrein van Parijs naar Ren-
nes. De aangehoudene was een ver
woed speler en verkeerde in finan
cieel© moeilijkheden.
Be mjjnwerteersfederatii in Walts
Anno 1886.
Volgestort kapitaal
Reservefonds
f 1.000.000.—.
f 270.000.—.
Dg Ban®* opent rekening-courant en cheque-rekeningen met eene rentevergoeding van S
incasseert en disconteert handelspapier op binnen- en buitenland,
verleent bedrtjfscredleten aan Landbouw, Handel en Nijverheid,
belast zich met den aan- en verkoop van eitecten voor
neemt gelden in deposito tegen
de navolgende rente
met 1 dag opzegging*)
voor maand vast
3
6
1 jaar
Bedragen tot f25 000 zijn
desgewenacht direct opvraag-
3
4 w
4*
baar, mits de opvraging geschiedt
op de kasuren der Nederland-
sche Bank.
verhuurt in hare zwaar gecon
strueerde ondergrondscbe Safe-
Deposit loketten, waarvan de
huur iedraagt
Model A per jaar
B
C
D
f 6.—
f 12—
f 18—
f27—
De inrichting biedt tevens ge
legenheid tot plaatsing van eigen
brandkasten der cliënten.
besloot tot een 14-daagscne slaking,
gedurende welke men alle mijnwerkers
zal trachten te dwingen tot die fede
ratie toe te treden. Te zelfder tijd
zal een loons verhooging vam 60 «/o
worden geëiseht.
De Fransche Kamer nam met
340 tegen 253 stemmen het wetsont
werp aan, waarbij de duur van den
militairen dienst op 30 jaar wordt be
paald, nl. 18 maan.den aclief, 2 jaar
non-actief, ld1/» jaar reserve, 10 jaar
landweer.
De vroegere duikboot „Deutsch-
land" is te Liverpool verkocht voor
200 pond sterling. Het schip wordt
gesloopt.
De staking der Indischp zeelie
den te Calcutta schijnt te verloopen.
De stakers hei-vatten groepsgewijze den
arbeid. Donderdag voeren 5 schepen
uil.
In diplomatiekringen te Berlijn
gaat het gerucht, dat Sehanzer, minis
ter van bultenlandsche zaken, op zijn
terugreis van Londen, met Poincaré te
Parijs een ontmoeting zal he'bben.
Op het congres der vakvereeni-
gingen te Leipzig werd met 346 tegen
325 stemmen besloten uit de Centrale
Arbeidersgemeenschap te treden.
Een Wolff-bericht uit Berlijn meldt
dat de Saksische regeering een veror
dening heeft afgekondigd, waarbij het
particuliere autoverkeer Zondags ter
wille der voetgangers wordt beperkt.
Einde Juli zullen de Koning en
Koningin van Spanje een bezoek aan
Oberammergau brengen om aldaar de
Passiespelen bij te wonen.
Gisternacht werden op het ge
bouw van de vereeniging „Erwachen-
de Ungarn" te Weenen bommen ge
gooid. De ingang werd volkomen ver
nield. Een koopman kreeg zwaar let
sel. De daders ontkwamen.
Tot president der Hongaarsche
Nationale Vergadering werd Gaston
Gaal, tot vice-presidenten Khuszar en
Bela Szitowsky gekozen.
Een telegram uit Shanghai meldt,
dat Woe Ting-Fang te Kanton is over
leden.
TELEF. 644.
DE EERSTE KAMER
VERKIEZINGEN.
De opvo.gers van de leden der
Prov. Staten van Noord-Holland,
ded heeren mr. J. N. J. E. Heer
kens Thijssen (R. K.), mr. H. Ver-
kouteren (C.-H.) en F. M. Wibaut
(S. D. A. P.), die tot leden der
Eerste Kamer zijn verkozen, zijn
resp. de heeren J. F. Luyckx (R.
K.), te Weesp; R. Ophorst (C.-H.)
te Amsterdam1 en J. den Exter (S.
D. A. P.) te Amsterdam'.
Het nieuwe R. K. Eerste Ka
merlid P. J. J. Haazevoet werd
gebaren 31 Maart 1876. Na gedu
rende meerdere jaren te zijn opge
treden als secretaris van het bu
reau voor de ft. K. Vakorganisa
tie, werd Jiij in 1918, tot Tweede
Kamerlid gekozen.
De nieuwe Senator, die zich bij
zonder interesseert voor den Wo
ningbouw, gedurende langen tijd
dan ook voorzitter van den R. K.
Bond van Woningbouwve-eenigin-
gen in Noord-Holland en pen
ningmeester van d eR. K. Coöpe
ratieve Woriingvereeniging „Dr.
Schaepman", was, zal eerstdaags
in het licht doen verschijnen een
„Leerboek der R. K. Vakbewe
ging", hetwelk, gezien de 25-ja
rige werkzaamheid van den schrij
ver, op organisatorisch terrein
zeer leerzaam belootf te worden.
Bovendien is de heer Haazevoet
nog directeur van de „Ned. Spaar-
verzekering voor Katholieken" en
lid van de centrale commissie voor
de statistiek.
De voorzitter van den Vrijheids
bond mr. Dresselhuys, heeft in een
politieke rede, welke hij te Am
sterdam heeft gehouden, o.m. ver
kklaard, dat hij een schrijven had
ontvanegn van den heer mr. J. N.
J. E. Heerkens Thijssen, voorzit
ter der Katholieke Statenfractie,
die daarin mede namens de Pro-
testantsche fracties, den Vrijheids
bond een voorstel tot samengaan
had gedaan, waarbij den Vrijheids
bon tires of zeven zetels zouden
worden toegewezen, als de Vrij
heidsbond den rechtschen twee ze
tels in de Eerste Kamer zou toe
vertrouwen.
Naar aanleiding van deze uitla
ting stond de heer Heerkens Thijs
sen toe de volgende verklaring
te publiceeren:
„Naar aanleiding van herhaalde
uitingen van enkele Statenleden,
behoorend etot den Vrif.ieidsbond
ben ik met den secreatris der R.
Slatenfractie, den heer A. B, Mi
chielsen, overleg gaan p egen met
het bestuur der protestantsch-
rechtsche Statenfractie, zijnde de
heeren mr. A. Verkouteren en f.
Douwes Jr., en dit ongeveer 4 we
ken voor de verkiezingen, of de
tijd niet gekomen was om bedoel
de leden van den Vrijheisbond te
polsen, of door eventueele samen
werking niet eenige altredende le
den uit de Eerste Kamer vervan
gen konden worden door twee
rechtsche leden en twee leden van
den Vrijheidsbond, aarbij er op
aandringend, dat de zetei van den
heer Slingenberg onaangetast zou
blijven.
Dit verzoek, door mr. Verkoute
ren en door mij aan twee verschil
lende leden van den Vrijheids
bond gedaan, is afgewezen.
Verder is er geen enkele poging
gedaan voor de Slatenverkiezing,
noch van den eenen noch van
den anderen kant".
HET EERSTE KAMERLID
WESTERD1JK.
Naar „De Tel." me.d» zal de hr.
J. Bs. westerdijk, voor Groningen
en voor Drente gekozen tot Eer
ste 'Kamerlid, de benoeming voor
Drente aannemen.
UITKEERING AAN
WERKLUOZEin.
In een circulaire aan de Ge
meentebesturen zegt de Minister
van 'Binnenlanidsche Zaken, dat
een steunregeling van Kifksvvege
voor werklooze arbeiders op,den
duur slechts dan bestaanbaar is,
zoo de regeering op a.gerneene
loyale medewerking van de Ge
meentebesturen mag rekenen,
waaronder hij' verstaat, dat men
niet ga "boven de door hem gestel
de uitkeeringen. Het doet hem
leed in de laatste maanden tc heb-