,ux M Bisschoppelijk bezoek. m IINES ZAIC tEKS i Noord-HpHa^dsch DasfcM Tweede Ffcd Woensdag 29 NoYemljep 1922. RLKMRHR. GROOTE PROTE3TVERGADERING TEGEN DE BELASTINGHEFFING VAN HET HOOGHEEMRAAD SCHAP. Hedenmorgen werd in d© groot? zaal van de# „Harmonie" een pro test vergadering gehouden, welke be legd was door de besturen van de Bannen Noord-Scharwoude, Broek or> Langendijk, Zuid -Sch ariwoude, Koe dijk, Oudkarsnel, Harenkarspel, Hens broek, en de Polders: Valkoog, Woud- meer, Oude Niedorp, Koog en Bleekmeer, Warmenhuizen, Sehaaps- kuil, Burghorn, Slootsraard, Speketer, Nieuwen Polder, Greb, Ringpolder, Moerkerkpo]der, Kerk en Bergmeer, Waar la nils polderNoordscharwoude- poider en de Maars en Diepsmeer. De groote Harmoniezaal was ge heel gevuld. Aan de orde was Bespreking der onbillijke belasting heffing van de land- en huiseigena ren in Noord-Holland boven het JJ. door het Hoogheemraadschap Noord- Hollamds Noorderkwartier, om te ko men tot een gemeenschappelijke ao- tie. Voorstellen omtrent stappen die gedaan kunnen worden ter verbete ring in dezen toestand. Benoeming van een definifciefve commissie of bestuur. i Als voorzitter der vergadering fun geerde de heer P. Verburg van Noord ficharwoude, die de vergadering als volgt opent: Door de Oommissie, die u hier samenriep, werd ik verzocht, de lea ding dezer vergadering te namen. Allereerst heet ik u allen hartelijk welkom, en spreek den wensoh uit, dat de besprekingen hier het ken merk mogen dragen van den ernst der zaak, die ons samenbracht. Wij houden ons voor welwillende opbouwende oritiek aanbevolen, als men het niet met ons e&ns is, en indien wel, voor aanvulling, als wij onvolledig mochten zijn, en hopen, dat bij de beschouwing der zaak, die hier ter tafel zal worden ge bracht^ het ons allereerst te doen zal zijn, om dezelve recht te zien. Immers alleen indien zoeken van het recht ons pogen is, kunnen wij vertrouwen pp succes. Indien de overtuiging bij ons post heeft gevat, dat er een onrechtmatige daad heeft plaats gevonden, zij het ook in goede tiouw en zonder boos opzët in ons Provinciaal Bestuur, dan hebben wij den plicht, om niet te rusten, vóór het onrecht is weggeno men, tenzij men ons kan overtuigen, dat Noord-Hoilandsoh Noorden ont stemd is zonder voldoende reden. Ook in dat geval zou deze ver gadering haar nut hebben, omdat dan Ie ontevredenheid zal kunnen plaats maken voor berusting, al is dit ook nog zoo moeilijk. Ontstemming kan leiden tot wrok, in zulks is niet goed en niet nut tig voor ons Provinciaal gemeen- «jhaps.even en welzijn. Allen hebben zij don plicht, te wer ken voor eigen gezin, maar ook voor Gemeentelijke. Gewestelijke en Lands belangen. Als wij dit voor oogen houden, heb ben wij ook aanspraak op gelijke bejegening met onze mede burg; rs in dé provincie en het rijk, gegrond op recht en billijkheid. Met dit devies wenschen wij deze vergadering te houden, en hiermede verklaar ik dezelve voor geopend. De voorzitter opent verder de be sprekingen als volgt: Toen voor 'n paar jaren de ge ruchten ons bere-kten, dat er een Hoogheemraadschap voor Noord Hol lands Noorderkwartier zou komen, had dit niet de onverdeelde sym pathie der bevolking, doch daar het heette, dat het niets anders was dan eene andere wijze van bestuursrege ling, inzake het onderhoud der aee- rwi611' 01,1 dat do regeering en of Ged. staten het gewensokt achtte (n) in, ee?6 hand t® l^ggish, en orn- oa't 0 kosten niet hoog er zouden worden dan voorheen, hebben de Polderbesturen, zoowel ais de ingelan den zich verzoend met deze idee's Voor de lasten, die het Hoogheem- raadschap aou heffen, zouden kn- mers oude lasten worden opgehe ven. Hoe echter werden wij oni nuchberd toen de biljetten van het Hoogheem raadschap inkwamen. Ondanks het feit, dat de gebouw de e gendommen nu ook werd?n ge troffen, werd deze nieuwe Hoog- heejmraadechap-belasting ongeveer even groot als eertijds menige ge wone pojderbelasteng, en het ergste was dat vrij aig neen de gewone po.derlasten er hoegenaamd niet door verminderd werden, zoodat deze be last.ng geheel extra op onze schooi dom werd gelegd. Het gevolg was een stortvloed van klaag tonen, en bezwaren tegen het Hoogheemraadschap, en meen- ue men het eerst wel eens op de interne Huishouding van dit Hoog heemraadschap te moeten zoeken Bij nader onderzoek bleek echter een geheel andere roden ttj zijn yoo-r heze hooge heffing. Aan net Hoogheemraadschap was bii de geboorte nl. een ge schenk medegegeven, hetwelk hel waarschijniijk niet heeft kunnen weigeren, evenmin als onze Jong geborenen iets kunnen weigeren, wat de Q^ders hun direct bii yie geboorte believen mede te geven. Dit geschenk omvatte niet min der dan de kontante overname van een schuld der Ouders, of liever benevens eene .schuld van f 12.000.000 met rente, een kans, om misschien later voor een nog hooger bedrag aansprakelijk te worden. Ik zou me zeer vergissen, als niet het Hoogheemraadschap bii net ouder worden maar matig ver heugd was bi» het nader bezien van het geboortegeschenk, en ze ker is het niet te verwonderen, dat degenen, wie de verzorging van den Jonggeborene was opge dragen -óp onderzoek uitgingen, of ze met of zonder behoud van net kindeke, het geschenk niet konden teruggeven aan de milde schenkers. bezwaren tegen het Hoogheem raadschap hebben wij weinig doch zeer veel tegen art 5 van zijn Re glement waarin werd vasige.ega ue verplichting der betaling van 12 Müuoen puiden, welke het niei schuldig is. Als wil _ped zij]) ingelicht, be stond er in 1916, toen ue .waters nood-ramp Nederland trof. een re giement of overeenkomst, weke m noofdzaak hierop neerkwam. ,oat indien in eenig jaar meer dan i iUU.OuO aan de Nooider Y- en Zëediiken ten koste zou moeten worden geiegd, deze meerdert icosien door net Rik en de ggnee- ie Provincie Noord-Hoflanu, .you den worden gedragen. Dit was sinds onheugelijke ia- ren zoo geweest en zou vermoe delijk ook wel altijd zoo zijn ge bleven, als niet de schrikkelijke vva tersnood-ramp in 1916 Nederland had getroffen. Gelijk te verwachten was en ook behoorde, hebben de aanspra kéiijke Organen de herstelling dei Nederlandsche Zeedijken laten uit voeren, doch toen de arbeid was verricht, en betaald, ging men op zoek. of er iemand kon worden gevonden, van wien men de be taalde bedragen kon terugvorde ren. Nu willen wii niet zeggen, dal daarom alieen de eenheid in het Bestuur der Zeedijken werd ge zocht doch het valt wel op, dat de verschuiving der kosten er ge- iiik mee samenviel en het trach ten, oude tractaten te vernietigen. Om U te laten zien, wat de op heffing der oude tractaten betee- kent welke eenzijdig: zijn opgehe ven. wil ik' II er r*rv wijzen. dat in ruwe cijfers het hierop moet neer komen, als de ons gedane mede- deelingen iuist zijn, en hieraan twijfelen wii niet, dat de raming van kosten der herstelling der Zee diiken (in 1916 doorgebroken) heeft bedragen aanv. f20.000.000. hetgeen later met eenige Millioe- nen moet zijn vermeerderd. Volgens het toen bestaande Re glement zouden de Waterschap pen, beland aan de Zeedijken, (welke ziin: (Zie blz. 18 en 19 van het Pro vinciaal Blad van Noord-Holland 1908 Na 23). hebben te betalen gehad eerst 148.000. Daarna de verdere Pol ders in Noord-Hollanü tot ten hoogste f52.000. De geheele Pro vincie Noord-Holland en het Rijk f 10.900.000. Bii de eenzijdig nieuw gemaakte regeling komt eerst ten laste van het Hoogheemraad schap: f 12.000.000 met rente, daarna mogen de ondergebrachten in het Hoogheemraadschap mee betalen aan de f8.000.000, welke de geheele Provincie voor hare re kening krijgt, verminderd met de z.g. vrijwillige Rijksbijdrage. Deze Rijksbijdrage moei in 1922 p. m. f400.000 hebben bedragen, van -deze Rijksbijdrage heeft het Hoogheemraadschap bii gunst f200.000, gekregen, door het amen dement van onzen Statenvertegen woord'ger. den heer Kooiman, ge steund door onze Noordelijke Sta tenleden. Uit de cijfers der oude en nieu we regeling blijkt zonneklaar, dat van Noord-Holland boven het II minstens 50 pCt. meer betaling wordt gevraagd, in de watersnood kosten, dan Het verplicht was, en vo'gens de bestaande regeling en overeenkomst gewettigd is Daar komt nu automatisch nog bi), en dit is niet het minst be langrijke dat, zoo geen nieuw besluit zou komen, waarbij het be sluit van 1921 wordt ingetrokken, en net oude tractaat van vóór 1921 weer van kracht wordt, wii voort aan tevens de verplichting op ons nebben, als er weer eens een bui tengewoon machtig natuurgebeu ren, als een springvloed of iets dei ge.ijks, onze Zeedijken zou doen bezwijken, als in 1916. die dan al leen te moeten herstellen. Dat dit onmogelijk is, gevoelt ieder! Hoe H.H. Gedeputeerden, die, al wonen zij in Amsterdam en of Haarlem op één na, deze regeling hebben kunnen maken, is jten eenenmale een raadsel. Zii konden weten, dat menige Polder, Steden en Dorpen, in Hol ïanos Noorden bh den watersnood' zeker niet zoo spoedig, gevaar lie pen als de stad Amsterdam, die door Jtaar ligging en eigen bedij king, die ze zelve onderhouden, dat dus bii een eventueele nieu we doorbraak der zeedijken, Am sterdam, Haarlem enz: minstens evenveel gevaar liepen, voor over- stroomingi, als vele nu door het Hoogheemraadschap aangeslage nen. t Boven en behalve dit alles wordt gevraagd )(Met welk recht worden de be talingen, die overeenkomstig be staande verdragen gedaan waren, door Provincie en Rijk, thans te ruggevorderd van het door hen nu opgerichte Hoogheemraad schap Wii hopen, dat het Hoogheem raadschap of zijn Oprichters ons hieiop een bevredigend antwoord kunnen geven, zoo niet, dan be hoort deze handeling te worden herzien, of wel ingetrokken. (Ap plaus). Alleen, indien HoTlandsch Noor den borg of aansprakelijk was ge weest in 1916 ten behoeve van Pro vincie of Rijk, had men Hollandsch Noorden kunnen aanspreken bij be taling van Rijk en Provincie, maar nu daarvan geen sprake was, is deze soort vordering 'n unicum in de geschiedenis. (Applaus). Er wordt gezegd, dat de over heid bii de constructie van het Hoogheemraadschap in 1917 zich heeft laten beinvloeden door de fedachte: „Noord-Holland boven et II is thans welvarend en kan het wel betalen, dus laten wij het maar eens probeeren!" en was de toestand van Noord-Hollands ingezi enen zoo gebleven als in 1917 zou de proef, voorloopig al thans, wel gelukt zijn, aigedacht or het ook dan billijk ware, zou het dan althans mogelijk geweest zijn. Hoe echter zijn de tijden veran derd! Instede van welvaart, zijn voor de Landbouwers, in veel hoo gere mate voor de Tuinbouwers bange dagen aangebroken. Wie leeft in de centra der bevolikng op het platteland, weet het, hoe ve le nijvere Land-en Tuinbouwers, niet alleen geen geld hebben, om personeel te betalen ter uitoefe ning van hun bedrijf, doch zelfs het noodige missen, voor éigen le vensonderhoud. En in hetzelfde jaar 1922, waarin de kamp om het bestaan zoo ont zettend zwaar ia, komen nu voor het eerst de biljetten ter betaling van hel Hoogheemraadschap binnen, en wel tot tweemaal toe! Is het wonder, dat spontaan 23 Pol derbesturen boven Alkmaar bijeenkwa men op 15 November j.I. om te bezien wat in deze gedaan kon worden? indien deze belasting, die ons wordt opgelegd, billijk ware, wij zouden mbo- t OU zwljgcu bclciluu, MJGliWlg buw dat ook maar eenigziris mogelijk was Maar als aan eenzijdige contract breuk moet worden gedacht, zij bet ook ter goeder trouw, en eene rekening gezonden, die niet accoord is, dan meende men, moest gepleegd onrecht worden persteld. en die foutieve re kening ingetrokken. Resurneerende wensch ik liet hier uit te spreken, dat de 23 Polderbestu ren, welke in Vergadering bijeenkwa men te Oudkarspel op 15 November j 1. van oordeel zijn dat het nieuwe Reglement van 1921 dient te worden opgeheven en de oude regeling, die altijd heeft bestaan, weer van kracht worde, omdat de schuld, die in 1916 is gemaakt, lot stand kwam onder het oude Reglement, dat in 1916 daarvoor ven kracht was; 2e. omdat bij de totstandkoming van hel Hoogheemraadschap de goe-ge- meenLe niet heeft geweten, dal in de bedoeling iag oude betalingen van ons terug te vqrdereri, of een contract te aimujeeren, waarDij Provincie en Rijk zich verbonden, om hunne eigen Zee dijken te onderhouden; 3e. omdat de bedrijfsinkomsten zoo bedroevend klein zijn, in Hollandsch Noorden, dat zij daaruit bezwaarlijk de gewone laaien kunnen betalen, zeker niet deze buitengewone, onver plichte! Dat liet daarom plicht is van ieder ondergebrachte in het Noord-Hollands Noorderkwartier van heel Noord-Hol land boven het Y, om niet langer kla-- gend en mokkend in eigen omgeving, doch hunne grieven gezamenlijk ter Ier bevoegder plaatse kenbaar le ma ken, en wij twijfelen niet, of de Over heid, die ons dit bezorgde, zal bereid gevonden worden, gepleegde fouten te herstellen Die Overheid zal dat willen doen, omdat wij bare onderdanen zijn en zij evengoed onze belangen dient le be hartigen, dan van de inwoners van Zui delijk Noord-Holland. Die Overheid zal dat willen doen, omdat de positie van Hollands Noor den zoo gansch anders is geworden dan in 1917, toen dat verschuivings idee opkwam. Die Overheid zal dat willen doen, als zij zich herinnert, boe hetzelfde Noord-Holland boven het Y, in de voor de steden moeilijke jaren van 1914 tot 1918, zoo groot deel van de marktwaarde van hunne goederen heb ben moeten afgeven aan die steden. (Applaus.) Tenslotte, wij weten, dat aan een menschelijk werk altijd gebreken kle ven, ook Regeeringspersonen ontkomen niet aan dit algiemeen-menschelijke. Echier, indien, het hun duidelijk wordt, zullen zij niet aarzelen, hunne 'dwaling te bekennen en ten spoedig ste herstellen, Te trachten, hen daartoe te bewe gen, is Uwe taak door woord, ge schrift en daad. (Applaus.) Spr. begrijpt, dat deze inleiding bij val geniet, maar het is maar de mee ning van één mensch, die in deze kwestie is weergegeven. Voor leder be staat er thans gelegenheid zich voor de bespreking op te geven. De heer Vredenstein, secretaris van den Polder Westduin, 'heeft ongeveer hetzelfde te zeggen als de vorige spr. en gaat over tot voorlezing van het bekende adres van de Noorder-, Y- en Zeedijken aan Ged. Staten inzalke de belasting van het Hoogheemraad schap. In dit adres, dagte ekenend vam September 1918, wordt de -onrecht matigheid van deze belasting in haar huidigen vorm met stevige argumenten aangetoond. Thans is echter een geheel andere tijd aangebroken en nu blijkt, dait het inzicht van den Noorder-, Y- Zeedijk volkomen gegrond was Spr. hoopt, dat deze vergadering het resul taat moge hebben, dat de oud© toe stand weer terug komt. (Applaus.) De heer Sluis van Andijk, brengt een eercsaluut aan het comité, dat deze vergadering belegde. Spr. wil van deze belasting een na tionale zaak maken en gemeenschap pelijk den vijand, het water, bestrijden De heer-Groot, Enkhuizen, stelt zich op heit standpunt niet langer te dis cussieeren over wa t w© wenschen, maar nu in eens maar te bepalen wat we doen zullen. Spr. is er in be ginsel niet voor weer een nieuwe ver- eeniging op te richten. Er ia niets tegen om de hier naar voren ge brachte wenschen aan den Bond van Waterschappen op te dragen. Spr. vraagt of door den Bond van Wa.erschappen eu door het Hoogheem raadschap reeds iets in deze gedaan is. Kan de Dijkgraaf daaromtrent inlich tingen geven. De heer R. Kaan, voorzitter van den Bond van Waterschappen, neemt het woord en betoogt, dat de Bond van Waterschappen bereid is krachtig aan deze actie mede te werken. De Jieer Wijdenea-Spaans dankt den Voorzitter voor de uitnoodiging aan liet Hoogheemraadschap en Bestuur ge zonden. In de circulaire, die verspreid werd door het comité voor de ver gadering, wordt genoemd een post van f 12.000.000, voortspruitende uit de ge maakte kosten tol herstelling van de schade verooizaakt door den water snood. Het blijkt echter, als men daar van de becijfering opmaakt, dat deze niet zoo groot is en hoogstens tot 9 millioen kan bepaald worden; liet Rijk draagt hiervan 41,5 °/o bij. Het Hoogheemraadschap vraagt niet beter dan hier d© afdracht del belastingplichtigen te verminderen. (Ap plaus.) Indertijd is als noodig berekend 20 thiüioen, waarvan de Provincie 8 mil lioen voor haar rekening nam en de rest ten lasten op de schouders nnrlgh-.i>,iira^UseUBj, ïegco, wal wettelijk kan en mag. De zaak van den Noorder-, Y- en Zeedijk is niei juist. Van contracioreuk kan hier geen sprake zijn. Ged. Staten maken onder Koninklijke goedkeuring de reglemen ten der Waterschappen en kunnen ze, als 't noodig is, rechtens intrekken. Van af de doorbraak in 1916 heeft het Rjjk ons voorgeschoten, wat ge geven had moeten worden, een be drag van f 11.555,600,83; waarmede hel Kijk bekend heeft wat het schuldig was te willen betalen, zij h©t dan onder een anderen vorm. De Provincie kwam voor 2 1/4 mil lioen van den Ncwder IJ- en Zee dijk ai. Voor de Provincie zou het niet bezwarend zijn de zaak zóó danig te regelen, dat de heffing der belastingen mi ider bezwarend zal wor den. Spr. betoogt ten slotte dat men goed zal doen den toestand te laten zooals hij (bans is en te beproeven de belasting zeive 'naar omlaag te voeren, door een goeden steun van Rijk en Provincie (applaus). De heer Ditmar te Alkmaar vraag) hoe het kom., dat bij het tot stand komen van het Hoogheemraadschap Amstuaarii en Haarlem buitengeslo ten werden. De Voorzitter zegt, dat men vra gen moet waar de gedeputeerden wo nen (hilariteitR De Voorzitter komt op de ver schillende serencrs rerug. Spr. meent dat het in de eerste plaats op den weg ligt te verzoeken aan den Bond van Waterschappen te willen uitvoe ren wat op de vergadering te Oud- karspel besloten is. Ais spr. zich niet vergist ligt de oorzaak van deze kwestie niet aan de oppervlakte. Door heel de ge schiedenis heen, zijn de belangen van boer en stedeling steeds in bot' sing gekomen en dat zal hier ook wei niet vreemd aan de zaak zijn, want het overgroot deel van Gede puteerden z'ijn juist stedelingen. Wij kunnen het niet bij1 deze ver gadering laten, er moet een besten' dige actie zijn. De tijd van webken Zal pas ko men als ons redlit geweigerd "wordt Uit de Novemberdagen hebben we kunnen leeren, dat als er een actie komt waar een klein beetje recht doortintelt, het volk er voor te winnen is en resultaten te berei ken zijn. Spr. wil hierdoor de No vemberdagen niet ophemelen, want hij gelooft zelfs dat een aeel dier malaise van thans juist te wijten is aan de overgevoeligheid van die da gen. Wij moeten hier een krachtige aate voeren, alleen daardoor zal ons recht geschieden. Spr. stelt voor, wél over te gaan tot het verkiezen van een vaste commissie van toezicht 'een nieuwe benoemd pit mensctfen cae vomon.en voor geschikt Zijn de Bond van Waterschappen en die van Plattelandsgemeenten zouden dan voor het voeren der actie zorg kun nen dragen. (Applaus). De heer Groot van EnkRtiizcn vraagt ziefi at waarom we dan een vakbond hebben, verdere controle is niet noodig en zou zelfs voor het bestuur van den Bond van Water schappen beïeedigend Zijn. De heer R. Kroon verklaart, dat van nu af aan de Bond van Waterschappen zjjn uiterste bes' >4 doen om de actie tot een goed resultaat te brengen. Een afgevaardigde van het bestuur van den Bond van Plattelandsgemeen ten memoreert de oprichting van zjjn bond. In dezen bond is ook de groote onbillijkheid van de Hoogheemraad schapsbelasting ter sprake gebracht zonder resultaat; zijn Bond is echter be reid medewerking te verleenen. De heer Balder van Broek op Lan- gendijk meent, dat de Bond van Wa terschappen achter den wagen loopt want zijn plicht was deze vergadering te beleggen, welke plicht omdat hij zeif niets deed van hem moest worden over genomen door het tegenwordige Co mité. Voorgesteld wordt van uit de verga^ dering het Comité van actie aan den Bond van Waterschappen toe te voe gen. De Voorzitter stelt voor hier te be noemen een officieele Commissie die met den Bond van Waterschappen voe ling zal houden. Spr. zou deze commis sie willen uitbreiden tot een elftal le den. Na een kwartier pauze waarin gele genheid gegeven wordt candidaten op te geven voor deze commissie, worden de volgende, namen genoemd: P. Rood Kz., Bovenkarspel, S. Prins, Groote broek, T. M. Goes, Castricum, P. Sluis Enkhuizen; D. Govers, Alkmaar, Vre- desduin te Westzaan, Bos, dijkgraaf Geest,merambacht, J Barendreoht IJ- pelder, S. Spaans, Barsingerhorn, Swan Warmenhuizen, Geerlings Anna Pau- lowna; Bouwens, Broek op Langendijk en P. Verburg, Noord-Scharwoude; J. Pijper, Opperdoes, D. Veis, Kwadijk, J. Koning Dz. Purmerend; welke can didaten allen bij acclamatie gekozen worden. De Voorzitter zegt, dat aanvankelijk het plan bestond bij request de wen schen der vergadering kenbaar te ma ken aan den Minister van Waterstaat, aan Gedeputeerden en aan de Provin cie en onderling een einddatum vast te stellen voor de te voeren actie. Als het gaat over het begrip recht springt ieder in de bres, vandaag is dui delijk gebleken, dat het rechtsgevoel der Prov. Noord-Holland boven het IJ gekrenkt is. Spr. gelooft echter dat de Prov. Staten het goed bedoeld hebben, en hoopt dat ze door het gebeurde v. vandaag op bun schreden zullen terug- keeren. De heer D. Govers meent de tolk te "li" allen door dank te brengen aan den Voorzuto, lm uitsteken de leiding, en spreekt de hoop uit anx, de heer Verburg voorzitter der nieuwe commissie mag Worden. Een aanwezige stelt voor indien er een eere-voorzitter moet benoemd wor den hem te nemen die vader is van het idee om deze vergadering te beleggen. Applaus. Besloten wordt de huur van de zaal gezamenlijk door de polders te laten aetalen. De heer Govers zegt, dat het als een paal boven water staat dat de voor zitter ook gekozen is als lid der com missie. De Voorzitter stelt zich voor, dat als een gunstig onthaal bq Ged. Staten ge noten wordt het er ook zal op aange legd worden om terugbetaling van de te veel geheven belastingen te verkrij gen. Volgt sluiting. Inwijding Regentenkamer „Huis van Zessen". Hedenmiddag te half 1 arri veerde Z.D.H. Mgr. Gallier, Bis schop van Haarlem, in gezelschap van zijn secretaris den Zeereerw. heer- l .M. v. d. Tuijn, per auto aan de stichting van het „Huis van Zessen" aan de Schoutenstraat, ter inwijding van de in die stichting nieuw ingerichte regentenkamer. Tot ontvangst van Z.D.H. waren aanwezig de hoogeerw. heer M. P. A. Ooms, Deken van Alkmaar, de hoogedelachtb. heer Mr. W. C. Wendelaar Burgemeester van Alkmaar, de Zeereerw. Pater J, Koek, Pastoor der St. Dominicus- kerk, de Zeereerw. Oud-Pastoor Pater J. Heys, de regenten van 't „Huis van Zessen", de heeren Mr. J. Aghina v. 's-Hertogenboseh, Mr A. Leesberg secretaris, Mr. H. Kusters. rentmeester, de weieerw. heer Kapelaan Chr. Dessing, archi varis der stichting^ Mevr. Aghina, de heer Dresch, Gemeente-archiva ris en de 8 heeren proveniers, en verdere genoodigden. De nieuwe regentenkamer, ge heel gesticht volgens ontwerp van den kunstzinnigen Amsterdam- schen architect, dien heer F. Ho- vius mag in waarheid een pronk vertrek heeten. De uitvoering van het werk is geschied vanwege het Kunstatelier Viveen te Utrecht, en wel op zóó keurig'-artistieke wijze, dat ze res- pekt en bewondering afdwingt. Aan de uitvoering hebben voort medegewerkt de heeren Chr. van Latum, aannemer. Th. Groothui zen, schilder-decorateur en Leo Bakker, tapissier. De etertris"sKa installatie werd aangebracht door de ra. eotte- manne. Ziehier eenige bijzonderheder betreffende de installatie. In de met groen keurig versierite conversatiezaal werd Monseigneur ont vangen. Nadat de aanwezigen aan Mon seigneur waren voorgesteld en Mon seigneur zegenend was rondgegaan, had de inwijding der nieuwe' regen tenkamer door Monseigneur, geas sisteerd door den ZeerEerw. Heer v. d. Tuijn, plaats. Na deze plechtigheid verrichtte Monseigneur in de conversatiezaal 'de plechtige in -onisatie van het H. Hart, waarna Mr. Aghina als voor zitter van regenten het woord nam, allereerst Monseigneur en vervolgens ook de overige aanwezigen dank zeg gend voor de eer, dat zij deze ;.Iccin- tigheid met hun tegenwoordigheid hadden willen opluisteren. Spr. bracht dank aan Monseigneur ook voor het feit, dat Z. D. H. in dertijd het Patronaat over de stich ting had willen aanvaarden. Uit naam van het Bestuur en onge twijfeld ook van de Proveniers al dus Mr. Aghina breng ik u eerbie dig dank voor al hetgeen gij voor on ze stichting hebt willen doen. Toen voor een tiental jaren Z. K. H. de Hertog van Aosta ook namens zij ne beide broeders, ons mededeelde dat hij het Patronaat over onze stichting door hem en zijn Doorluchtig Voorge slacht een onafzienbare reeks van ja ren gevoerd, wensente neer te leggen, gaf hjj als zijn uitdrukkelijken wensch te kennen, dat het Haarlemsche Epis copaat zoude worden uitgenoodigd dat Patronaat over te nemen. Hij bleef daar bij de richting volgen, die een aantal jaren tevoren omstreeks 1904 was in geslagen en waarvan de bedoeling was te doen uitkomen dat het Huis van Zessen was en is een katholieke instel ling, voor katholieken opgericht en door katholieken bestuurd. Wij kunnen onzen vroegeren Pa troon niet dankbaar genoeg ervoor zijn dat hij U, monseigneur, tot zijn opvol ger heeft willen verkiezen, en U, dat gij aan zijn verzoek gehoor hebt willen geven. Moge God geven, dat het Huis van Zessen nog een reeks van jaren het voorrecht moge genieten van Uw Pa tronaat. Zeer Eerwaarde Heer Deken dezer stad, Z.Eerw. heer Pastoor en oud- Pastoor dezer parochie. Ook u heet ik welkom op deze bijéén komst, Gij, de zieleberders onzer Pro veniers, hebt op onze stichting steeds uw herderlijk oog gericht gehouden. Wij zijn U daar dankbaar voor. Wij vertrouwen dat gij niet op zult houden naast ons, aan wie de wereldsche be langen der stichting zijn toevertrouwd, hare geestelijke belangen te behartigen. Edelachtbare Heer Burgemeester, het is rnjj bijzonder aangenaam ook u hier te mogen begroeten. Het,, Bestuur, der Stichting stelt het op hoogen prijs, dat u cy a««o 7per bijzondere gelegenheid blijk hebt willen geven V OjXL UWO langstelling in de Stichting hét Huis van Zessen, onder de talrijke belangrij ke stichtingen die uwe gemeente telt ongetwijfeld een der oudste. Ik dank u voor uwe aanwezigheid en beveel onze stichting ten zeerste aan in uwe welwillende belangstelling. Eerwaarde heer Kapelaan Dessing, Het is mij een voorrecht heden ook u hier te mogen ontmoeten. Uwe reputa tie als ervaren navorseher van oude archivalia, doet ons reikhalzend uitzien naar den uitslag van het werk, dat gij wel zoo goed hebt willen zijn voor on ze Stichting te ondernemen. Ons is van haar geschiedenis, helaas zoo weinig bekend. Wij vertrouwen dat uwe moei ten er in hooge mate toe zullen bijdra gen om omtrenr haar oorsprong en ver leden de gemeente gegevens te verza melen. Voorts beoomplimenteerde spr. nog den heer Hovius, architect, met het door hem ontworpen werk. Uit naam der Stiehting brengt spr. hem hartelijk dank. Voortgaande zegt Mr. Aghina: Ik zoude bij deze buitengewone gele genheid danook niets liever doen dan u, in het kort, een blik te doen slaan in het ontstaan en de geschiedenis der Stichting en hare lotgevallen in een tijusverloon van meer dan vier eeuwen Maar hetgeen daaromtrent bekend is, vooral uit latere jaren is gering dat het de moeite nauwelijks loont om u daarmede lastig te vallen. Wij vertrouwen echter dat de arbeid dien de Eerw. Kapelaan Dessing heeft ondernomen, spoedig meer licht zal brengen. Na een dankwoord aan den rent meester voor diens werk vervolgt spr.: Alvorens mijne toespraak te beslui ten, kan ik niet nalaten in uwe herin nering terug te roepen een man, die zoovele jaren lang als thesaurier van. het Huis van Zessen heeft gefungeerd, den heer J M. de Sonnaville, die als het ware met het Huis van Zessen een geworden was. Zijne groote toewij ding voor de zaken van het Huis van Zessen zullen, hopen wij, hun loon reeds hebben gevonden. Na ook nog Mr, Coebergh die i spr.'s voorganger lange jaren aan het hoofd van het Bestuur der Stichting heeft gestaan, dankbaar gememoreerd te hebben, besloot spr. zijn rede. Hierna sprak Monseigneur: Inderdaad heb ik van mijn belang stelling in deze stichting willen blijk geven door hier de plechtigheden zelf te komen vervullen, tevens daardoor mijn dankbaarheid toonend voor wat het bestuur voor het „Huis van Zes sen" gedaan heeft om den goeden geest in dit huis steeds te doen wonen 't Is een goede gedachte geweest

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1922 | | pagina 5