Tweede blad.
■oord-Hollandseh
Dagblad.
I
I -
1
i
I
Bindig 27 Fibruari 1821
RECMTSZAKtM.
ÜLKMHHR.
I
lo Au|
gen L
lartsprltsttr I J. BERVINO.
I
eta
Gemeente”
de
non
te
4
Verklaringen omtrent dit wetenschappelijk
interessant kunstwerk worden in den regel
precies met het vol uur slaan van voor-
middags 11 en 12 uur, ’s namiddags 3, 4
en 5 uur, gegeven.
De geheele loop van het jaar van dit
kunstwerk kan den bezoekers door zinrijke
mechanische bewerking binnen een half uur
woeden vertoond, net is evenwel den beze*
kers aan te bevetep altijd ongeveer zts mi
nuten voor het voluursiaan tegenwoordig te
zijn om,dat het kunstwerk dan zelfstandig
werkzaam H en veel van het interessante U
zien geeft
ai
3
De schilder P. K. uit Oudeshiis stond
terecht omdat hij zich op 12 Januari ver
vaat fatsoenlijk had gedragen ten opzichte
A. Becker, N. H. Kwnemelkbuurt
Lancendtjk dienste. J. van
crenfai t 8 R tel, smid.
G.
«r
Oudhuis had aangepakt, maar
'lider nóch de politierechter wil-
i en onze vriend Cornells
ld tot f 20 boete sub»
no«
be-
Gen
nd*
uit den
November
prentje vermeldt:
en
den Heer gedachtig was, schonk God
een gunstig aanzien in het oog dee
nings.
Gedurende de 13 jaren, zoo schreef
Alkmaarsche Cour, welke door Gerving als
pastoor te Alkmaar werden doorgebracht,
45JAR1GE ECHTVEBEÉNIGING
Het door ons aangekondjgde 4.<jarip
huwelijksfeest van het echtpaar Waagni©ester
Groot NieuwWnd 16, is niet aan de aan-
dacht ontsnapt Nadat hedenmorgen de Wei
Eerw Heer B. H. C. Hoeman in de Si.
I^aurentiuskerk eea H. Mis lot intentie var
bruidegom en bruid had opgedragen. begon
al spoedig het bezoek van vrienden en ken
nissen, die Ijet feestvierende echtpaar kwa
men uelukwenachen en de beide oudjes op
den töaten herdenkingsdag van hun huwelijk
met cadeaus in verschillenden vortn ver
rijkten
Alles bijeen was het voor de jubilarfcse»
een oovergefelijke dag
van eetiiae Heldersche jongedames. Deze
zaak werd met gesloten deuren behandeld,
maar zoo wc vernamen Is het vonnis
niet uitgesproken, dodi de verdere
handeling uitgesteld.
zich
mer-
De
eerste brief, welken hjj daar als zoodanig
van den Vioe-Superior ontving, dagteekent
van 29 October 1842. Nadere bijzonderhe
den, hetzij over zijn vertrek uit Warmond,
hetzjj over zijn toestand worden in die brief
wisseling niet gelezen. Wel is mjj gebleken,
dat zijne gezondheid, reeds enkele jaren te
rug, te wenschen overliep
In 1842 waa zjjn een* oog blind en het
andere zwak.
De laatste brief, dien Gerving
Haag ontving is gedagteekend 8
1842. Een maand daarna was de aartspries
ter ter ziele. Hjj overleed den 12en Decem
ber in den ouderdom van 60 jaren en 8
maanden. De Vice-Superior, Mgr. Ferfieri,
zong d* uitvaartmis, waarbij onder ds vele
ambtsbroeders ook Mgr. van Curium aan
wezig was: eene daad den edelman waardig.
Onder het luiden der klokken van het klok
kenhuis, die slechts voor vorstelijke perso
nen plegen te luiden, werd zijn stoffelijk
overschot de stad uitgeleid naar het bijzon
dere kerkhof te Heilo. Onder de schaduw
van het kerkhofkruis rust de waardige pries
ter, wiens graf, uit pieteit, door een viertal
vrienden, gedekt weid met een eenvoudigen
zerk.
Deken Van Gent te Alkmaar werd aarts
priester ad interim.
Gerving was ridder in 'de orde van den
Nederlandschen Leeuw. Zjjn gedachtenis
die man was eenvoudig
oprecht, en wijl hjj in zijn gebeele hart
1 hem
Ro
om zijn kameraad Appel af te drogen,
werd voor dit Leit ook door den politie
rechter onder het mes genomen. Hij kreeg
een flink standje van den Officier, die
het lang niet nobel vond van een Hol-
landschen jongen dm voor een geldrtijke
belooning een vrieno af te ranselen. Daar
op eischte Z.Ed. tegen den berouwvollen
Chris f 15 boete subs. 15 dagen, maar
de politierechter stelde zich tevreden met
hem 10 gulden boete of 10 dagen op
te leggen.
onbruik geraakte priester-retraites, in eere
te herstellen! Zelf wilde hjj er de leiding
van nemen, indien niet sommige zijner vrien
den beat geraden hadden, tót welslagen der
retraite, liever op den achtergrond te bin ven
’t Was beter aan den onvolprezen Siegfried
de leiding op te dragen.
Onder bet aartspriesterschap van Gerving
werden de studiën op het Seminarie War
mond verrjjkt met eenen afzonderlijken leer
stoel in de kerkeljjke geschiedenis, Schrif
tuur en pastoraalwetenschappen. En daar-
Spierdijker boerenheibel.
In de woning tan den Agrariër R. te
Spierdijk, kreeg Corn, de B. ’n hooggaande
ruzie met den 65-jarigen H. Oudhuis, die
eveneens met vrouw en dochter op visite
w»s. De kwestie liep over 10 gulden voor
een kluit mest of ’n dentelijk voor land
bouwers zoo belangrijk onderwerp. Kees
kon Zijn handen niet thuis houden en
greep Zijn 65-jarigen mestdebatter bij de
keel, voor welk feit hij beden terecht stond.
Hij wilde nu beweren, dat hij uit zelf
verdediging
nóch de o?i‘
den daarin t
werd verooi
20 dseten.
WERELKLOK.
We hebben Zondagmiddag een bezoek
gebracht Ban de Wereidklok tentoonstelling
van den heer A Noll, welke gehouden wordt
in de Tuinzaal van de -Harmonie” en we
kunnen al dadelijk mededeclen, dat wat-hier
geboden wordt, het zien overwaard is en
werkelijk een tuechantech-aslrooomisch
kunstwerk daarstelt
De klok stelt voor een trosch bouwwerk
tn een vroeg renaissancestijl van 4,5 Meter
hoog, 4 Meter breed en 1.5 Meter diep *n
geeft de voorgevel en tiet porlaal vau t*.i
fraaie kerk te Zien.
Hel uitwendige der klok bestaal in hoofd
zaak uit gepolitoerd en mat notenhout. In
de kalendcrwerken, alles de walsen, uit-
lichtingèn, sped-, luid- en slagwerken, da-
tum wijziging enz zoo berekend, dak de klok
100 jaren zellhtandig kan loopen, rnaien
geen storingen van buiten haar nieriu ver-
hinderen. Gedurende djen tijd wijst het Werk
niet alleen de seconden, minuten, kwartie
ren, uren, dagen, weken, maanden en jaren
un, maar ook de roornaimate veranderlijke
Cbr’atellfke feestdagen met inachtneming van
het schrikkeljaar en illustreert de vooruaaat-
verwierf bij door trouwe vervulling zijner
plichten, door nederigheid in wandel en
liefderijken omgang met allen, de liefde en
hoogachting van alle ingezetenen; „zijn ge
mis wondt door velen, wien bij tot hulp en
troost verstrekte, innig betreurd.”
WINTERM J EENKOMSTEN
VERLOFGOFHOI EREN.
De eerstvom-ende (en laaL-te) wratrrbij-
eonkomsi voor de vcTjofsaffieieren zal
hier werden gehouden op Zaterdag
Maart a.s.
R. K. HUISV’ErfrnNGSOOMlTE
Mj bet plaatselijke R. K. Huisvesting»-
comité i» te|egrafix>h bericht ingv'kcxnen,
dat bet Hongaarsche kindertransport .L
Zondag uit Boedapest vertrokken ie. In ver
band met de bezett.ng van net Roergebied
kan niet gezegd worden, over welk grens
stad on de kinieran m oo* land kouten.
Blijkens de lijst is bij het jxarwjiort
sjeeht* 1 kind voor Alkmaar bestemd, dat
vandaag of morgen bier arriveeren zal.
Waarschijnlijk zal bet transport naar
Boedapest Maandag 5 Maart a.a. vertrek
ken. De kinderen, die reeds oj«gegeven zijn,
kunne» alsdan mee vertrekken.
WAARSCHUWING
De Commissaris van Politie Ie Tilburg
geeft belanghebbenden in overweging bij h*m
inlichtingen in ie winnen alvorens handels-
relaljes aan te knoopen met C. P. Janssen,
wonende Prinses Sophialaan nr 58 te Til
burg, handelende onder den naam firma
C. P. Jansen, 1* borstelwaren, zich levens
noemende Zaakwaaraamer. Infottuaijc-agent,
Incaaao est*
bg deinsde hjj voor offers, hoe groot ook,
niet terug, bljjkens zjjn contract met pastoor
Oortmans van Middelburg, dien hjj als boog
leeraar in de pastoraal-theologie wilde win
nen.
Ook bij Konink Willem stond de Aarts
priester in hoog aanzien, wat moge bljjken
uit bet schrijven, dat Gerving mocht ontvan
gen van den Directeur-Generaal voor de
Zaken van den K. C. Eeredienst, De Pelichy
Dit schrijven luidt als volgt:
’s-Gravenhage, den 18 July 1839.
Het heeft aan Zijne Koninklijke Hoogheid
den Heer Erfprins van Oranje behaagd, mjj,
mede uit naam van Hoogstdeszelfs Door
luchtige Gemalin, mondeling te kennen te
geven, dat Hunne Koninklijke Hoogheden
inzonderheid tevreden zjjn over de menig
vuldige bljjken van vereeriug en toegene
genheid, welke zjj hebben ontvangen van de
R. C. Geestelijkheid op die plaatsen waar
hunne Koninklijke Hoogheden, ter gelegen
heid van Hoogrtderzelver heugelijke intrede
in het Vaderland, zjjn doorgetrokken;
hebbende Zjjne Koninklijke Hoogheid mjj te
vens uitgenoodigd, om U Hoog-Eerwaarde
te betuigen, dat die bljjken v*n deelneming
in het Vorstelijk geluk en van hoogachting
jegens Hunne Doorluchtige Personen met
welgevallen zjjn ontvangen en dat Hoogst-
dezelve evenzeer als Hare Koninklijke Hoog
heid Mevrouw de Erfprinses, langs dezen
weg Hunne dankerkentenis daarvoor wen-
seben te doen geworden aan U Hoog-Eer
waarde, en door deezelfs tusschen komst ook
aan Uwe onderhoorige Geestelijken.
Mjj van deze even aangename als eervolle
taak kwjjtende, verzoek ik U Hoog-Eerwaar
de wel zoo goed te willen zjjn, om bjj de
Geestelijkheid in uw DUtrikl de tolk le we
zen va* de welmeeuende dankbetuiging,
welke ik U Hoog-Eerwaarde en uwe daar
bij betrokken onderboorigen, namens bet
Koninklijke Echtpaar, bij deze aanbiede,
niet twijfelende of de welwillende oplettend
heid van Hunne Koninklijke Hoogheden, zal
evenzeer als de erkentenis Hunner Vorste
lijke tevredenheid, door allen op den ver
dienden prijs worden gesteld.
15 October 1842 werd Gerving als presi
dent van bet Seminarie officieel ontslagen,
en Van Vree tot zjjn opvolger aangesteld
werd; tegelijkertijd werd prof. Brinkman be
noemd tot Vice-president en als zoodanig
belast met de huishoudelijke belangen van
het Seminarie.
Na zijn ontslag vestigde
metterwoon te Alkmaar op w
hoek” No. 179; hjj bleef aartspriester.
VOOR DEN POLITIERECHTER.
Morgen-zitting van Maandag 26 Febr
Ondank is ’s werelds kx>o.
Op Texel was de woning van nenurik
Adr. K. verbrand en deze, dakloos ge
wonden, werd met zijn gezin liefderijk
opgenomen bii P. Kluppel. Inptaats dat
KL deze humaniteit nu waardeerde, be
gon Jiii zich onhebbelijk te gedragen
en beschouwde de woning van Kc bark
baar geheel ais de zijne. Tenslotte be
gon deze vrijpostigheid KL te verveien
en wees hij K. met hutje en mutje de
deur. K. weigerde te vertrekken en
moest eindeujk met geweld het huis
worden uitgezet Heden was deze dank
bare logé voor den politierechter ge
dagvaard en werd hij veroordeeld tot
f 50 boete subs 50 dagen hechtenis.
Ook een üd van „eigen nulp"
De eveneens te Texel wonende KL E.
nam de vrijheid naar mate van zigi be
boette zich van gratis dtunzanu te voor
pit duinzand was net eigendom
den Staat der Nederlanden en
permissie gegeven.
Klaas niet was ge
zien.
van
niemand had Klaas
Die dan ook door
vraagd.
Hij werd jhans veroordeeld wegens
•trooperii met behulp van een voertuig
tot 15 gulden boete subs. 15 dagen.
Een mal gevalletje.
De landbouwer Mutls Prins te Haren
karspel kreeg in den avond van 14 Jan.
bezoek van zijn vak- en dorpsgenoot
Corn. N„ die nem even alleen te spre
ken vroeg. Aangezien Muus er geen
spreekkamer op na houdt, had de conté
rentie buiten voor het raam plaats. N.
lepelde tegen Prins op, dat deze zich
in Aug. onbehoorlijk had gedragen te
gen Oeertje Brink, huishoudster bii hh
en dat het meisje daardoor zenuwziek
was geworden. Zij had zich onder be
handeling gesteld Van een dokter eo
deze had nu een rekening gezonden
van f 25 en N. verlangde, dat Prins dit
bedrag zou voldoen Hij gaf echter die
rekening niet uit zijn handen, maar las
die aan Prins voor. Deze vertrouwde
de zaak niet Hij vermoedde dat N.
hem wilde oplichten en gaf aan N. te
kennen, dat hii den burgemeester met
een en ander m kennis zou stellen De
■aak werd door den Rijksveklwachter
Schouten onderzocht en heden stond
N. terecht wegens poging tot oplichting
N. was present en had als getuige
k decharge zijn 21-jarige huishoudster
Geertje Brink meegebracht Hij stekte
de zaak heel anders voor dan Prins.
Hii had geen rekening voorgelezen en
ook niet qpi f 25 gevraagd Wel had
hij gezegd dat het Prins wel f 25 zou
kunnen kosten.
De vrouw van Prins had echter gezien
dat bek! aan haar man een brief voorlas
De huishoudster zei dat Prins haar
bij <ten arm had gegrepen en haar tot
op het erf van N. was gevolgd. Dat
Prins 'haar op minder behoorlijke wijze
zou hebben bejegend, kon het meisje
met verklaren. Zn was onder behande
ling van Dr. Maats, die haar „zenuw
goed" had voorgesenreven.
Beklaagde voerde nogal een groot
woord en toonde weinig tact om met
een politierechter te ccuiverseenen. Hij
kwam er dan ook niet best af, maar
weid op vordering van den officier
veroordeeld tot 2 maanden gev.
Maitha trof het slecht
De Duitsche Fraulein Martha Adam
was naar het steinreiche Holland ge
komen om daar als dienstbode te fun-
geeren, maar ze trof het niet al te best
Ze kwam in betrekking bii de familie
v. L. te Abbekerk en viel zoo weinig in
den geest, dat ze al heel gauw door de
dochter des huizes Hillaria Johanna
werd <retracteerd op oorvijgen. Das lie-
be Deutsche Fraulein liet zich bok niet
lompen en diende een klacht in, met ge-
votg dat de driftige jonge dame heden
weid veroordeeld tot f20 boete subs.
20 dagen hechtenis.
Een premie op knokken.
Voor den pohtierediter verscheen de Scha
«er broodbakker Coro, de R., als beklaagde
Er wae een twist uitgebroken onder de
onder zijn bevelen staande bakkersjongens
der Coöperatie en nu had de baas 2kwartjes,
uitgeloofd aan oen 18-jarigen Christiaan
B./ als hjj den 15-iarigen G. M Appel
een pak slaag gal. Aangemoedigd door
deze premie, deed Chris rijn best en roste
hij den zooveel jongeren Appel danig af.
Maar toen hij ujn belooning opeischte gaf
de tMas niet Öiuis.
M^i die grap had het voor den bakker
tmnder aangename gevolg, dat hij heden
pf> het zondaarsbankje was geïnviteerd,
ousdat Mj zich had schuldig gemaakt aan
misdrijf *rt. 47 W. S. het uitlokken
door nft of belofte van een strafbaar lejt,
in casu mishandeling.
En misschien was de bakker er
heel genadig afgekomen, maar het bleek
op die sitting dat nij 3 getuigen, die in
njn dienst stonden, had gedreigd^ te ver
klaren in aijn voordeel, oaar aj anders
uit Zijn dienst zouden worden ontslagen.
Met dit optreden maakte de bakker voor
den politierechter ’n heel slechte reclame
/en hjj werd op voorstel v»n den Ofiicier
raroordeeld tot f 50 boete subs. 50 da
mn MeHUenia
De prijsvechter moet er ook
aan gelooven.
Christiaan B., die op ooop ran 2 kwartjes
belooning *jdf soo ijverig had getoond
INGEKOMEN PERSONEN.
A. op oe Woegh, R. K.. Dijk 19, kim
men. smid. J. U'e dema. N. H. Payglop 23,
Helder, kappersbed. f. Bikker, N. H.K
Tulpstraa. 7, Enkiluizen jjpoorweg rn. T.
Broer, R. Tulpstraat 7, Groo.ewoek,
spoor wegar o. P. Veitman, R. K.. .Fniüsen
82. Weesp. Ixanketbakker. J. A. KÜyt, R. K.,
Snaarmmslaan 91, Bi-verwijk kantoorted.
E. Ursem. R. K., St. Elisalzetneesttcni. Soest,
liefdezuster. M. Beentjes. R. K. idem, idem.
C. B. va»i der Lubbe, R. K. Sc. Elisabeth
gesticht, Deltt. liefdezuster. O. vau Doorn,
R. K-, Dijk 30. Hairlem, filiaalhouder. M
A. W. Berentzen, R K. N'teuwlandersingef
55. A’dam, winkeibed. G W. van Kuyk
E. >poorstr. 83. Br. u>p l-aiigendijk,
onderwijzeres. J. Winkelaer. R. K.. Over-
diestr. Bergen, j. J. Jongn vjssener.
N. H.,, Koorsir. 9, A’dam» liliaalhouder.
J. D. Liekeles Oebles, N H. Ridderstr. 15,
Heiloo. z. b. A. Boon. N. H. Karnemelkb.
24. A’chm. dienstbode. W. F. K. Smgeling,
N. H., le Tuindw.szr. 27. Helder, los werk
man.
151. Broek op
Gi' R K.
T e i g R K. O 'r i±oa 6 Nru. Fis rijk
au*/»«-.cr. A. z-waui, «Lars .v. H. v.
Woutiestr. 43, St. Maarten o. A. Re-
nooy—Wijn. N. H. Vsrnebroek 4 H wr-
lemmerliede en Spairnwoude, leert, venpl
A. P. Hooacarspel, N. H.. Metiusstr. 3,
Enkfiuizen. reiz ger. M. Hoogcarspel—Bak
ker, N. H._ Metiusstr. 3. Br. op Langend.,
Z. bu J. F. Scnarrenburg, N. H._ Houthl
5, ’s Gravenhage. bufeetiuflr. A. Botter.
N. H.. Huiatn-ouwerstr 1 Br. op Laiv-
gendijk, boekdrukker. M. de Kruijff. N
H. , Lui tik Oudorp 28. Renkutn, bufietiuffr
A. Holman, N. H.. Laat 28, Groningen,
kantoorbed. C. M. Stam, R. K. Fnidsen 51,
Schoorl. diens tb. J. van der Ham. R. K.,
Kennemerstr.weg 20. Anna Paulowna. dienst
bode. C. Zwart, O. R. K.. Snaarmansla ui
104, Egm. Zee. diensjb. A. Roele.N.
Huigbr.str. 4, Beerrrsfer. dienstb. C. Vroone,
R. K., Laat 151. Beverwijk, dienstbode D.
Vennik. N. H._ Laat 193, Akersloot, djenstt»
A. L. B. Huurman, R. K. Luttik Oudorp 7,
Norg, slager. W. U Wolf. N. H„ Trc
18, Bergen, timmerman. (J. van ’t
Overdiestr. 32, Vlissineen ckeostb. R. C.
Boot, neen Geestersingel 55. Groningen,
z, b- H. J. van Randwijk. H. A_. Prins
Hendrikstr. 5, Arnhem, z. bl D. Blijenberg
N. H., Kwakelpro 8 Utrecht etectriden.
J. G. van dor Ploeg, N. H.. Emmastr. 75.
Amsterdam, z. b. P. G. W. Doornbos, R. IC,
Nieuwesloot 23. A’dam, kellner. Th. A.
Duin. R. K.. Zeglis 30, Heemskerk, z. tl
I. Konijn, R. K-. West'cüj’k 15 Ursem, dienst
bode. M. Brandtner, R K. .Verdronkenoord
09, Oostenrijk oienstb. H. C. Piek, geen,
Tesselscfladestr. 12, Nijmegen, techniker.
J. 7h. Balfoort, N. H. Kinheimstr. '23,
Utrecht bankwerker. P. Zwaagman. G. K„
Achtersts-. 44, Sneek. borsfetmaker. G. B.
Wfjnands, N. H. Westerwec 49 Eist, dienst-
oode. L. Hwienaar. N. H._ Stationsweg 170,
Twisk, z. te J. A. Pauw, idem, kfem. G.
cangeoerg, N. ft. Nooroerkade 68. Hoorn,
cfienstb. M. Salie, N. H. U'ilhelminalaan 7
Heiloo, z. b. M. Admiraal .R. K., Stations
weg 7. Wilk »an Zee en Duin, dienst».
M. Heudsch, N. H. ,Nas^iuLaan 41. Duifschl
.z.kL diensfb. M. Bays N. H.. SnaarmansL
46, Wageningen. dienstb. A. Hitzemann,
R. K., Egmonderstr. 16 DuitschL, cLensttx
J. Visscher, N. H. Nieuwpoortslaan 62.
Hoorn, klank cflr. bel. M. Brakeboer. R. K„
St. EÜMn'Arthgest., Voorfturg. liefdezuster
G. Bloem, V H.. Kbestr 12, Bergen,
densfb. A. iBloem, N. H._ /Cenn.mfr.we^
124, Bergen, dienstbode. E Scly, 17 K-,
Drehbcist. 9, Bevewijk. finish.r F. Stap,
geen. Iaat 120. Haarlem, caféhouder. H vin
Bergtrein, N. H. Nteuw-p.laan. Wageningen,
uitvoerder, J. C. Schuyff N. H., Laat 9.
Haarlem, Icantoorbed. P. Kroon. N. H.
Forestusstmat 39, A’dam. kaïMoorbed.
B. Riepen.’ E. 1_. v. d. Woudestr. 3, Am-
iterdarn. 1O. R. v. A. H. Amann R. K.. St.
Josephstr. 17, A’dam, hulp L d. huish.
H. Bathe, E. L Bierkade 15, DuztsdrLuvX
dienstb., E. Reinharz. E. L„ Houi.il 42,
Duitschl-, dienstb. M. Rautenberg. Emmastr.
11, Duatschland. dienstbode. K. M. Grimm
Kenn.sir.weg, 51 Duitschland. d.enstb. F.
Sauer. Kraanbuurt 4. DuLschl., dienstbode.
B. Fischer, idem. idem. H. Gonskj, Geestes
weg 1, DuitschL .diensjb. E. Srrausz, Bte©
str. 33, Duitschl.. dienstb. B Erne. Kenn
park 29, Duitschl. dienstb. M. Bachle, Zif
ctem 10, Duitschl.. dienstb. E. Kasten, N
H., Limmerhoek 2 Zd. Sciwwoude. kapij
J. Mulders, N. H.. Luttik Oudorp f
Duitschland, loodgieter. E. A. Sinnige
K-, Hekelstr. 3 Monnikendom, diensfb.
J. Bolink, geen noodw. R. O. G. 15, En
schede. ketelniaker. A. M. Loocks. R. K-
Verf. Landstr. 9, Beverwijk, dienst- A. Kui
per, N. H.. Omval 21, Oterleek, boeren ar b.
A. Stydi, R. K. Schoufenstr- 15 Oos enrijk
dienstb. L. Kluft, N. H._ Verdr. Oord 72,
Hoorn, dienstb. C. L_ dén Ouden. N. H.
StuartsfT. 68, Dordrecht leerl. madi. N. S
J. F. Keesen, R. K.. Eendrad'tstr. 14, Am
sterdam, schuilen voerder.
VERTROKKEN PERSONEN.
A. Smit, Rem.. Toussaintstr. 16. Meppev,
huishoudster. A. C. Wursman, R. K.St
Elisabeth eest-, Delft liefdezuster. W. C
Wdbben, idem SSoestdifk, idem. M. .171.
G. A. HMjsmona. R. K. Spooretr. 30 Heer-
Huoowaaid, onderwijzer. J. K. P. Dtrkse.
N. H., Lanaestr. 61. Wortnerveer, kantoor
bediende. C. C. Nieuwenhuiaien, R. K..
Boazisinael 37U Haarlem, Loodgieter. J. Oo?
terbui*. N. H. Koorair. 12, Lonmeo, djena*
In de jongste „Bijdragen voor de Geschie
denis van het Bisdom Haarlem” vinden wjj
van de band van den Zeereerw. Heer J. C.
van der Loos, pastoor te Uitgeest, een inte
ressant artikel over B. J. Gerving, die van
18841842 aartspriester van Holland, Zee
land en Weet-Frieeland waa.
Aangezien de Aartspriester ook eenigen
tjjd in A.kmaar gewoond heeft, zal het on
zen lezers zeer zeker interesseeren, iets na
ders omtrent den persoon van Gerving te
vernemen, weshalve wjj het volgende mt T
artikel van Pastoor van der Looe erverne-
titen:
Bernardus Josef Gerving den 5en April
1782 te Weasum in Munsterland geboren, en
sinds 1802 ais Nederlanden genaturaliseerd,
volbracht op bet Seminarie Warmond met
gunstig gevolg zjjn theologische studiën, en
werd door Mgr. Van Velde de Melroy den
2en J'ill 1804 te Amsterdam in de Statie:
Geloof, Hoop en Liefde, tot subdiaken, den
18en Oct. 1804 te Grave tot diaken en den
6en Augustus 1806 in de Statie Warmond
tot priester gevrijd.
Welke de reden waa, dat deze priester zich
liet opnemen onder de geestelijkheid der
Hollandsere Missie, valt moeilijk te achter
halen. Maar de vele en veelmaals herhaalde
klachten der aartspriesters over het gebrek
aan geestelijken in bet groots en uitgestrek
te Hollandsche kerkdlstrict, waren hem ge
wis niet onbekend.
De eerste en de laatste standplaats, welige
hem als kapelaan werd aangewezen, waa
Amsterdam, in de Statie Het Hert, in de
Heintje Boeksteeg, van 1806 tot 29 Dec.
1812, toen de benoeming kwam van pastoor
te Monnikendam.
Den 29en October 1822 werd Gerving be
noemd tot pastoor in de Statie van 8. Lau
rens Alkmaar. Zjjn afscheid van Monni
kendam viel hem zwaar, en te Alkmaar gin
gen zjjne gedachten voortdurend uit naar
Monnikendam, naar de Statie, welke hem
zoo ijzonder lief was, en waar hjj zich zoo
recht gelukkig had gevoeld. Deze overwe
gingen gaven hem aanleiding, zoo tot zjjn
eigen troost als ter opbeuring zjjner oud-
paroohianen. een schriftelijk „Vaarwel of
afscheidswoord aan tjjii eerste
op te stellen.
Intusscben werd Gerving na den dood
van den aartspriester Cramer t 9 Maart 1824
door den aartspriester Van Banning met
veel majesteit aangesteld tot zoogenaamd
deken van het Noorder-kwartier, en heel def
tig. maar op eene onwettige wjjze, van al
lerlei faculteiten voorzien.
Eene nieuwe eervolle onderscheiding viel
Gerving ten deeL to*n hem Antonucci den
20en Maart 1834, geheel naar eigen keuze,
tot aartspriester verhief van Holland, Zee
land en West-Vriesland. Bljjkens een schrij
ven van 14 April 1834 had Zjjne Majesteit
de Koning, bij besluit van 11 Oct. 1833 voor
de betrekking van aartspriester van Holland
en Zeeland, ter tegemoetkoming in bureau
kosten, eene som uitgetrokken van 6000 gul
den. Met priesterlijken ernst en voorbeeldi
ge onderwerping aan den wil zijner Over
heid aanvaardde Gerving den moeilijken
en ondankbaren post, waarvan hem waarlijk
met volle maat de bitterheden zjjn toegeme
ten. Want reeds van den aan vang werd zij
ne verkiezing tot aartspriester door de gees
telijkheid van zjjn kerkdistrict met gemeng
de gevoelens begroet; doch de harteljjke
vriendschap en de vertrouweljjke omgang,
welke van den beginne af tusschen den Vi
ce-Superior en Gerving heerschten, deden
hem staande blijven, ook in de meest moei
lijke omstandigheden van zjjn kerkeljjk be
stuur.
Aan ambten en onderscheidingen 1* bet
priesterleven van den' aartspriester Gerving
wel rjjk geweest. Den 20en Maart 1839 aan
vaardde hjj, op aandringen van Antonucci,
het presidenUchap van het Seminarie War
mond, bracht daarmede een offer in bet be
lang der Hollandsche Missie, en toonde een
grooteren geest van gewillige dienstvaardig
beid te bezitten dan de deftige pastoors, die
leder, de een na den ander, weigerden dat
ambt te aanvaarden.
Van hem ging een heilig streven uit om
het godsdienstig leven onder de theologan
ten te verdiepen en inniger te doen op
bloeien.
Daartoe dienden orde, tucht en regelmaat.
Maar meet nog het voortdurend verblijf ran
bet H Sacrament in de kapel van het Semi
narie. Vroeger was dit piet het geval.
En wat maakte Gerving zich voor de
geestelijkheid van het Hollandsche kerkdis- I ste dag- en jairgeqjcen «foor passende osw-
trict verdienstelijk, door de, sinds jaren in mede overeenstemmende schildsrslukkén ën
I op ^ene meesterlijke wjjze door jjasnédën
beeldjes onder bgeleiding van muó
kwartelsiao, koekoekgeroep, hanengekraai,
frompetgeachal enz die voro 't oog en oor
van den toeschouwer worden ujlgevoerd
Voor het middelste hoofdgebouw bevindt
zich een trap, die toegang lot het kerkportaal
geeft, 's Morgens en ’s avonds precies 9 uur
o|>enen zich langzaam de groole kerkdeuren.
Men ziel nu i nwendig een groole, fraai ver
sierde, naar stijl geschilderde, verlichte kerk
Een devote menschenschaar in Schwarzwal-
der kRederdracht beweegt zich en verza
melt zich voor de oogen van den toeschou
wer, die, door dit schouwsjiel getroffen, aan-
dachlig luistert naar het ernstig feestelijk ko
raal, dat door het muziekwerk wordt voort
gebracht en van den achtergrond sohjjnt le
komen jot bij hel wegsterven der laatste
tonen de deuren weer gesloten worden
Het kalenderwerk, dat benevens veis an
dere ook deze voorstellingen regelt, is zoo
berekend, dal de veranderJjki f. ej.étt steeds
op de juiste minuut worden aangeltondigd
In bet bovendeel van het hoofdgebouw be
vindt zich de tijdaanwijzing Deze ja heel
origineel, naar eigen vinding van den maker,
een tijdaanwijzing zonder wijzers; telkens
namelijk, zoodra weer 60 seconden verloopen
zijn, verspringt een groot duidelijk cijfer, dal
de minuien aangeefl en na 60 minuten ver
wisselt ook net uurcijfer op een even Ver-
rassende wijze, zoodat bij een vol uur het
min ut»1.cijfer eene 0 i» Ter weerszijden naast
deze tijd 'uitwijzing geven goed geslaagde Eu-
geienbeeldjee, op kolkjes hel afloopen van
uur en tniurnen aan Tusschen de feestelijk^
voorstellingen en de tijdaanwijzing verwis
selen de datum, dt namen der dagen en ook
het jaartal.
Boven het loopwerk ter linkerzijde zit op
een troon onder een baldakijn van fraaien
stijl, een schoon gesneden Chrisstusbeeld. M?t
elk uur openen zich rechts en links de zich
daarnaast bevindende deuren In waardige
houding treden de twaalf Apostelen de een*
deur ujt en de andere weer in Zoodra
zij zich voor hun grooten Meester bevinden
keeren zij eich tiaar hunnen Heer, buigen
het hoofd <*1 ontvangen den zegen. Christus
heft 4jjn echterhand in de hoogte en be
weegt boven 'I noofd van den betrok
ken leerling neen en weef, al dé laateté,
Judas, gnat trotsch voorbij tty keert zich
niet om, buigt zijn hoofd met en wordt ook
niet gezegend. Dit indrukwekkend toooeel
is het schoonste en meest treffende der voor
stellingen van het geheele werk.
Nog ziet men in de gevelvlakken van
genoemde zijvleugels, die eveiie.is élk door
een koepeldak en toren zijn bekroond, tw,e
gixote wijzerplaten, waarop steeds de tijd
van Calcutta en New-York wordt aangewe
zen, de 2 ln tijd meest verschillende jlaatscn
ten aanzien van den tqd der plaats, waar
het uurwerk jp opgesteld.
Bjj dit aUes is aan den voet van het
kunalwerk voor de naar bet hoofdportaal
leidende trap een volgens de stenaiikundé
juist gaand tellurium opgestcld, netwelk be
staat ujt een de aarde voorstellende groot*
globe met 23 1/20 hellende aa, een kleiroré
bot in de juiste grootte verhouding als voor
stelling van de maan en een de licht- en
warmtebron voorslellende holle spiegel met
lamp, die te zatnen de zon vervangen.
Er blijft otw nu nog over een en and“r
over de innerlijke inrichting te zoggen Het
geheel heeft 8 loop- of drijfwerken, dR aLe
door het groote hoofd uurwerk worden uit-
gelicht en geregeld. Dit werkt mei constante
kracht, wordt elke minuut uitgelicht en be
hoeft jaarljjks slechts éénmaal oppewonden
te worden. De secondeslinger is juist een
Meter laag en weegt 6 kilo Het gen<elc
werk weegt jn zijne verpakking 54 cen
tenaars of 2700 K G. en is in 4 dagen op
te stellen, terwijl het uit elkaar nemen *n
verpakken 2 dagen vordert. Het kalend r-
werk voor 109 jaar berekend en zoo juist
dat jaar op jaar ter reenter tijd dezelfde
«aanwijzingen en voorstellingen intreden. Met
behulp van fyu uitgedachte hulpinrichtin-
getr kunnen binnen een half pur alle wer
kingen getoond en verklaard worden.
Deze Wereld klok wordt geschat op een*
waarde van meer dan Honderd Duizend
Gulden
