FIJNSTE PLANTENBOTER M „WALK BEZUINIGING’ UEN DAN NOG VOOR DEN tBOQïSTEN vERBumnER ivvvGULDEN - V w/ gSSSHteffiESHÖ^raH •’f- «Aim BIRMENLAND. BDITENLAND. E- 6TATEN-OENERAAL. KORTE BERICHTEN. VERSPREID^ BERICHTEN. EEN GESCHENK VOOR DEN PAUS. f A 'tjr /l I' fl I ■ArjMWto-r zz? T> iwone willen geen -vi fi- er- Een meins ch tocht in gen biei tydelyk droeg een uitge- --j er zorg Voor, dat althans een zekere cultuurtraditie stellen van de Christelijke Karolingi tuur de keuze viel op de Keizer K «JtIRGENS7 LANT „De Rsb." verneemt, dat bet in de neaoo llrur van den mintetsr van Onderwijs, K* na W H<t, om mot hot oog gen toestand van ’s lande vorderen, dat het besluit en de beschikking betreffende de lichaamsoefeningen met In gang van 1 November aj voor drie jaar buiten werking worden gesteld. vredenen werd In het stadhuis toegelaten, ten einde aldaar de eischen der menigte aan den Oberburgermeister en «en der wethou ders voor te leggen. Deze eischen luidden in hoofdzaak als volgt: onmiddellijke financieele hulp ten bedrage van 10 milliard Mark, levering van twee broodeu, vijf centenaars kolen, hout, vet en onverwijlde kostelooze uitdeeling van spijzen, alsmede het verschaffen van on Ier* dak aan de dakloozen. Men slaagde er in, deze deputatie tevre den te stellen, al werden natuurlijk nog geen (ïefinitieve beloften gedaan. Intusschen arriveerden buiten groote troe pen Schupo in vracht-auWe, welke de me nigte aanmaanden uiteen te gaan. Toen dit echter niet hielp, werden de bajonetten op de geweren geplaatst, ten eiKde aan dan *eisch klem bij te zotten. Dit had echter geen andere uitwerking dan dat de inmiddels woe dend geworden menigte op de Schupo aan viel en deze trachtte te ontwapenen. Toen moest de Schupo wel van de vuurwapenen gebruik maken, waardoor een vijftal perso nen gewond werd. Men spreekt ook van een aantal dooden. Ten slotte gelukte het de Schupo de de monstranten uit elkaar te jagen, terwjjl ook een groot aantal arrestaties werd - gedaan, waarvan ook vele vrouwen het slachtoffer werden. Hierbij ontstonden vaak ernstige ge vechten, zoodat de politie een zware taak had om de orde te herstellen. Benige groepen werkloozen hebben ge tracht bij de beurs de aldaar stilhoudende particuliere auto’s te bemachtigen om deze In het water te werpen. De politie dreef de demonstranten met de blanke sabel uiteen, terwijl een groot aantal personen werd gearresteerd- BELGIfl's 8CHADEVERGOEDING8- PLAN. Het schijnt, dat dit plan met groote zorg ten opzichte van de technische bijzonderhe den zal worden uitgewerkt. Het betreft in hoofdzaak de deelneming van de Commis sie van Herstel in Duitsche Industrieels, nancieele en agrarische ondernemingen. Pi centages van de winsten in deze ondernemln gen worden voorgesteld. Dit denkbeeld gaat uit van de gedachte aan een gestabiliseerde Duitsche valuta, daar binnenlandsche onder nemingen in Duitschland slechts kunnen worden betaald met Duitsch geld, dat op het oogenblik buiten Duitschland niet kan wor den geaccepteerd Onafscheidelijk van het Belgische plan Ie dus een voorafgaande re- 01 TWEEDE KAMER DE JACHTWET. (Vragen. van Kamerleden) De heer Braat heeft aan den minister vaa binnenlandsche zaken en landbouw de vraag gericht: Kan Z. E. reeds medodeelen op welk tijd stip de nieuwe Jachtwet in werking zal tre den? onze geeerbiedigde Koningin, den oprechten dank over te brengen voor de groote wel wil lendheid waarmede zjj aan de instelling de gevraagde rechten heeft willen verleenen; voorts aan de edelgrootachtbare heeren Ou ratoren en Secretaris van Curatoren, leden der Commissie van Toezicht op de bijzon dere leerstoelen en de bijzondere Universi- teiten, aan de Hooggeleerde heeren Recto ren Magnifici en andere afgevaardigden van de zusteruniversiteiten in Nederland. Vervolgens spreekt de boogleeraar de hoogeerwaarde hooggeleerde heeren Recto ren en ander afgevaardigden van Katholie ke Universiteiten toe, die ons zijn voorge gaan, voorts zjjn mede-professoren dezer Universiteit en de dames en heeren studen ten. De Rector Magnificus besluit dan zijn rede met de woorden: „Zoo is dan nu het plechtig oogenblik gem. 'erd, waarop het verlangen van duizenden, het verlangen van geslach ten vele jaren herwaarts, moge worden be vredigd. In naam van bet corps hoogleera- ren, wier woordvoerder ik de eer heb te zjjn, in naam van deze hoogaanzienlijke ver gadering. in naam van heel het katholieke Nederland, vraag ik Uwe Doorluchtige Hoog waardigheid Monseigneur Henrietta van de Wetering, voorzitter van het bestuur der St. Radboudstichting, rechtmatig opvolger van den H. Willibrordus, op den Aartsbisschop- pelijken Stoel van Utrecht, deze Katholieke Universiteit te willen openen. Vervolgens trad de burgemeester van Nij megen, <ie heer F. M. A. van Schaeck Ma- thon, naar voren en richtte zich tot het,be stuur van de St. Radboudstichting. Iteze zeide o.m.: Toen de plannen voor het stichten van een R. K. Universiteit waarnaar vele Katholieken in Nederland reeds jaren verlangden en streefden meer vastheid verkregen, besloot de Raad dezer gemeente met algemeene stemmen te trachten om Nijmegen de plaats van vestiging te doen zjjn. Een commissie door den Raad benoemd om deze zaak nader te onderzoeken en wel willend door Mgr. den Aartsbisschop ontvan gen, leidde de onderhandelingen in Deze hadden een gunstig verloop en zoo konden aan den Raad voorstellen worden ge daan, door welker aanneming de Universi teit hier verzekerd zou zjjn. De voorstellen werden aangenomen en ver kregen de goedkeuring van Ged. Staten: „Nijmegen verkreeg haar Hoogescbool” Thans, nu ds dajfis aangebroken, waar op de K K. Universiteit zal worden geopend waarop Nijmegen het groote voorrecht zal genieten eene Universiteitsstad te worden, is het voor bet bestuur der gemeente een diep gevoelde behoefte, aan U oprechten dank te zeggen voor Uwe welwillende hou ding die zich beeft uitgesproken in Uw be sluit, de Hoogescbool te dezer stede te ves tigen. Spreker zette verder uiteen, dat Nijmegen door deze Hoogeechool een voornaam gees telijk middelpunt wordt. Hjj eindigde met de bede: „Moge Gods on misbare zegen op deze Universiteit rusten moge zjj groeien en bloeien tot heil der jon gelingschap, tot voorspoed van Nijmegen." Mgr. H. v. d. Wetering opende vervolgens met eene korte hartelijke réde als voorzitter der St. Radboudstichting, officieel de Univer siteit. De aanwezigen hoorden staande deze ope ningstoespraak aan. Enkele genoodigden woord. De inwijding werd besloten met een plech tig „Veni Creator", vierstemmig mannenkoor van Wlflem Hejjdt. Na de officieele plechtigheid werd er se- naatsreceptie gehouden in het Universiteits gebouw De spoorwegarbeiders in het Roerge bied geven gehoor aan de bevelen van de regeering te Beriyn en hervatten den arbeid onder Fransche leiding. In verband met de ontploffing In den citadel te Warschau hebben in vele plaat sen van Polen arrestaties van communisten plaats gehad -De uitwisseling der Grleksche en Turk- sche onderdanen beeft e*n aanvang geno men met de evacuatie van 7500 Mohamme danen, die naar Alvali In Klein-Asië zjjn ge transporteerd. Bjj een brand In een woning van Brooklyn zijn zes personen om het leven gekomen Parjjs telt op bet oogenblik 2.906.000 zielen. By de telling in 1910 bleek bet aan tal inwoners ongeveer 2.880.000 te bedra gen. Daaruit blijkt, dat Parijs onder de groo te steden der we/eld de derdo plaats in neemt De multiplicaior voor de Duitsche spoor wegtarieven is voor het personenvervoer ge steld op 600 millloen en voor bet goederen vervoer op 1000 millioen De Uamtarieven te Berlijn zyn gebracht van 20 op 50 mfl- Hoen mark. By botsingen te Meiningen zyn 1 per sonen gedood en 7 gewond. Maandag zjjn 5 Armeniërs verdronken, die in een roeiboot In de Detroltrivier voe ren, en tusschen Rouge en Ecorse in Mi chigan door een onbekend gebleven stoom boot werden overvaren. Een zesde Armeniër en de roeier, een Canadees, konden zich red den. H. M. DB KONINGIN-MOEDER. De Koningin-Moeder vertrok gistermorgen na een verblijf van drie weken van het sta tion te Valkenburg naar het Ixx>. Tegen half 10 waren vele belangstellenden en autori teiten alsmede vertegenwoordigers van ver- eenigingen aan het «tatlon tegenwoordig. Bloemstukken werden aangeboden en toen de trein zich onder het spelen van het „Wil helmus” in beweging zette, steeg een ge juich op uit de talrjjke menigte. De Koningin-Moeder wuifde de op het per ron achterblijven den hartelijk toe. DE POSTCHEQUE- EN GIRODIENST. Er wordt, zy het ten overvloede op ge wezen, dat nu door de sluiting van dee Postcheque- en Girodienst betalingen aan 't Rjjk voorloopig niet meer door tnsschen- komst van voormelden dienst kunnen ge schieden, alle debiteuren van bet rjjk hun schulden kunnen voldoen bQ de rijksbataal- meesters, bjj de ontvangers der directe be lastingen of by de ontvangers der registra tie en domeinen. Zy, die een rekening by de Nederlandsche Bank hebben, kunnen hun betalingen doet door middel van Giro Nederlandsche Bank. Naar bet Vad. verneemt, heeft de onder- handeling tusschen de Middenstandsbank en het hoofdbestuur van de Giro, waarvan ook wy melding hebben gemaakt, tot een goed resultaat geleid. De Mlddenstandsbanken zyn in het voorstel, ook eenigen financieelen waarborg voor hun cliënten op zich te ne men getreden. SAMENWERKING R, K. EN CHRISTE LIJKE WERKGEVERS- EN WERKNE MER S-CEN TRALES. In een op Dinsdag 16 October te Utrecht gehouden vergadering van vert< gers der R. K. en Christelyke Werknemers-cen trales zijn Bjj een botsing te Fairland tusscGeï V trein en een autobus zjju negen personen, allen familieleden van elkaar, gedood. D< auto werd totaal vernield. Op grond vaa de Machtigingswet la ’n verordening inzake de broodvoorziening van de Duitsche bevolking uitgevaardigd, vol gens welke de graanvoorraad van de Reiohs- getreidestelle van 1 millloen ton op 2!4 mik lioen ton gebracht moet worden. Op 8 October was het aantal werkloo zen in Engeland 1.251.600 of 5418 meer dan een week te voren. De gemiddelde winkel prijzen waren 75 percent boven die van voor den oorlog, of 2 percent meer dan een maand te voren. Evenals in Saksen zyn thans ook in Tbnringen de proletarische Hundertschaften verboden. Ondanks het verbod werd toch het-congree van de Saksische Hundertschaf ten gehouden. De Belcrscbe «taatscommissaris Von Kahr heeft een verordening uitgevaardigd, waarbij het maken van communistische oro- paganda op de scholen strafbaar wordt ge steld In bepaalde gevallen kunnen ook da leerlingen en eventueel hunne ouders wor den gestraft. Lord Robert Cecil het hoofd van de Britsche delegatie bjj den Volkenbond, moet op advies van zyn arts volkomen rust hou den. De Poolsche ministerraad heeft beslo ten tot ratificatie van het bedrag van vriend schap tusschen Polen en Turkye. Ook werd besloten tot toetreding tot de International* conventie betreffende den oorlog te land. Een mobiele colonne uit Ouessan be zette en verwoestte bet dorp Zrira in de na by heid van Ouessan. Zrira was een wyk- plaats van de bandieten. irganisatie van de Duitsche financiën. In Engelsche officieele kringen is men niet geneigd iets los te laten over de tech nische bijzonderheden van hel Belgische ver goetjingsplan, dat door de commissie van herstel te Parijs zal worden onderzocht De Engelsche regeering verheugt zich over lederen stap die gedaan wordt om het ver- goedingsvraagstuk tot klaarheid te brengen, maar zy wenscht niet op bet oordeel van de commissie van herstel in zake de Belgische voorstellen vooruit te loopen. De Times zegt <1at de eerste stap onge- twyfeld moet zyn om Duitschland in de ge legenheid te brengen te kunnen betalen. Het Fransch-Belgische procédé om by Duitsch- Irnd den wil tot betalen te scheppen, heeft terzelfdertyd de macht tot betalen vernie tigd. - De toepassing van het schema moet als het wordt goedgekeurd, natuuriyk onder toe zicht van de geallieerden plaats vinden. Om deze reden moet een financieele controle van de geallieerden te Beriyn worden uitge oefend en zulk een controle is tegeiykertyd het duidelijkste, bondigste en meest doel-, treffende onderpand voor betaling dat men kan verkrygen. REGEERINGSCJHSI8 IN GRIE- KENLAND. De revolutionnaine Grieksehe regeering van kolonel Gonatas is afgetreden. Zy wordt vervangen door een neutraal kabinet onder leiding van den vroegeren minister van Bul- tanlandache Zaken Politie. Dit kabinet zal aan het bewind blijven tot na de algemeene verkiezingen, welke voorioopig zyn vastge steld op 2 December. Naar het Grieksehe gesantacbap te Beriyn mededeelt, is bet aftreden van enkele leden van het Grleksche kabinet niet het gevolg vaa een regeeringecrisie, maar van eea reeds In de Grieksehe pen gepubliceerd be- eluit, volgens hetwelk alle ministers, die deel namen aan de a.e. verklestngen, vooraf hu ontslag moeten nemen. PRESIDENT MASARYK TE PARUS. Oi«terenochtend om elf uur is Masaryk, de president van de Tsjecho-Slowaksche repu bliek, aan het station In het Bosch van Bou- Hgenwoordl- verkgevere- en Werknemers-centrales zyn voorloopire besprekingen gehouden over de mogeiykheM om tot een vorm van permanente samenwer king te komen. De onderhandelingen zullei nader worden voortgezet. DE RIJKSMIDDELEN. De Ryksmiddeien hebben in September, wat de gewone ontvangsten betreft, ruim 2S millioen minder opgebracht dan ver leden jaar niettegenstaande een zeer aan merkelijk accres (f 8.4 millioen) by de di vidend- en tantième-beiaating. Aan buiten gewone baten (inch die voor het Jeenings- fonds) kwam 8.6 millioen minder binnen. Het nadeelige verschil sedert 1 Jan. is voor de gewone baten, ondanks de tabak, tot na genoeg 14 millioen, voor de buitengewone tot ruim f 81 millioen aangegroeid. NIET NAAR NIJMEGEN. Nu de opening der R. K. Universiteit zeer ongelukkig samenvalt met de behandeling der Vlootwet, te geen der Katholieke Twee de Kamerleden in de gelegenheid de plechtig heid by te wonen. Om dezelfde reden kan geen der ministers tegenwoordig zjjn. Ook niet de minister van onderwys, die anders zeer stellig zjjn voornemen, om er heen te gaan, zou hebben ten uitvoer gelegd. De „Mab.” verneemt toch met uitzonde ring van den Minister van arbeid, die in het buitenland vertoeft dat ’t uitdrukkeiyk to vastgelegd, dal in de voor de behandeling der Vlootwet, al de leden van bet kabinet te s-Gravenhage zullen zyn, en de beraad slagingen in de Tweeds Kamer zooveel m« gelijk sullen bywonen. BEZUINIGING, verneemt, dat het In de bedoe op den ongunsti financiën, te be- Prof. Schrynen geeft dan een zakelifke uit eenzetting van hetgeen wy beschouwen als het wezen en karakter en het goede recht onzer eigen Universiteit Is het noodig, zoo ryst ds vraag, een eigen wetenschappelijke centrale te stichten, lie ver dan gemeenschappeiyk samen te werken aan de bestaande instellingen, en gebruik te maken van de ruime hulpmiddelen die door den staat ter beschikking gesteld, en door de bjjdragen van alle Nederlandsche staats burgers bekostigd worden? Meer nog: is een eigen, principieele kweekplaats van weten schap wetenschappelijk wel toelaatbaar? Wetenschap der natuurlyke dingen als zoo danig, is stellig niet confessioneel, niet Ka tholiek, in zoover weten en godsdienstig ge- looven, redelyk inzicht en adhaesip op open baringsgezag, natuur en bovennatuur behoo- ren tot een verschillende orde van dingen. Maar ditzelfde kan niet gezegd worden van de beoefening van de wetenschap, en hier mee is toch in de eente plaats rekening te houden Nog niet eens zy gesproken van het erken de feit, dat by "geloovigen als Pasteur lei dende principieele beginselen bet weten- schappeiyk onderzoek in niet geringe mate hebben bevrucht Hoe zwak staat de weten schap niet by het onderzoek naar het we ten der dingen, en by hoeveel levensproble men staat zy niet aan misgreep en dwaling bloot? Ontoelaatbaar sou het zyn, wanneer de mogelijkheid daartoe bestaat de Openbaring niet als toetssteen te bezigen, terwijl immers de kennis van het Mt van haar bestaan door verstandeiyke argumenten bewijsbaar la, nog verkeerder ze a priori te willen uit schakelen. Juist door zulk een handelwyze sou het zelfstandig, onbevangen onderzoek ter benadering van de redelijke waarheid in bedenkeiyke mare worden belemmerd. En zoo heeft dan onze Universiteit het volle recht in haar reglement de beginselver klaring neer te schaven: De R. K. Unt- versiteit huldigt by de beoefening en bevor dering der wetenschap als hoogste gezag de door God geopenbaarde waarheid, waarvan zjj de Roomsch Katholieke Kerk als draag ster beiydt." En nu zal ik, gaat spr. voort, de laatste zjjn om een steen te werpen naar de staats universiteit, waar ik zelf gedurende 13 jaren naar beste vermogen werkzaam was. Maar niemand zal toch kunnen beweren, dat deze cultuurhaard een brandpunt is van christe lijke cultuur. En daarnaar gaat bet verlan gen van katholiek Nederland. Een harmoni sche samenwerking van de'weteHschap met andere cultuurfactoren, hoofdzakelyk met dien der religie, is een dringende eisch, door de sociale ontwrichting geboden, maar is ook de wensch, dien katholiek Nederland sedert tientallen van jaren onder bet hart ONLUSTEN TE BERLIJN. Reeds vrjj vroeg gisteren in den morgen vormden zich in het Zuiden en Oosten van Berljjn groepen demonstranten, die zich by het stadhui» vereenigden. Aldaar werd de menschenmassa weldra dan ook zóó compact dat het verkeer in de straten rondom het stadhuis, doch speciaal op den Alexander- Platz totaal onmogeiyk was. Onder den indruk van deze egroote men- •ebenmenigte hadden vele winkeliers de voorzorg genomen hun winkels te sluiten en de ramen te Hindeeren. Dnar men tevens vreeede, dat de opge wonden menigte het etadhnle zou trachten binnen te dringen, werden de ingangen daar ▼an gesloten en bewaakt. «lechte een kleine deputatie van de out*- logne te Parjje aangekomen. Hy was vergp- 744 zeld door Benesj, den minister van buiten- landsche zaken. President Millerand, de voor sitter van de béide Kamers, de minister-pre sident, e.a. waren san het station om Maéa- ryk te begroeten. Masaryk logeert in het departement van buitenlandsche zaken. Het empire-ameuble- ment in de slaapkamer, die er voor den Tsje cho-Blowakschen president is ingericht, is gebruikt door Gambetta toen deze minister president was. SPOTTEN MET DEN WONING NOOD. De bezettingsoverheid eischt van de stad Essen de beschikbaarstelling van 810 ge meubileerds woningen van twee tot zeven kamers elk, tezamen oorveer 1000 kamen. O.a. eischt men zelfs voor de tweekamerwo ningen een meldekamer of het medegebruik van een keuken. Ook ka» aan de eischen tot verwarming vaak moeilyk voldaan wor den, daar in tal van huiUen de centrale ver warming al eenige jaren geleden buiten ge bruik is gesteld wegens de hooge kosten. Voorts eischt de bezetting 368 paardestallen welke het gemeentebestuur zal moeten la ten bouwen of verbouwen. Dit zal den woningnood, die in de fabriekt streken toch al zoo erg is, nog verhoogen. Nu reeds neemt de bezetting van 8(»00 man te Essen, behalve de algemeene kwartieren 3 a 4 duizend woningen in beslag, terwijl 20.000 gezinnen tevergeefs naar een woning uitzien. DE RIVERA EN MUSSOLINL De Chicago Tribune verneemt uit Madrid: Rivera en Mussolini zullen elkaar 20 Novem ber te Rome ontmoeten. Daar Spanje thans geen minister van buitenlandsche zaken heeft, zal Rivera den Koning vergezellen. De correspondent verwacht daarvan een ver storing van het evenwicht tusschen de rij ken langs de Middellandsche Zee. Een Spaansch-Italiaansche zeemacht zal den ko ning vergezellen. VREESELIJKE EPIDEMIEEN. Tengevolge van malaria, tuberculose en andere besmettelyke ziekten zjjn ongeveer 100.000 personen, behoorende tot de Griek- sche vluchtelingen uit Turkjje, die thans in concentratie-kampen vertoeven, om het le ven gekomen; 200.000 personen, voor bet jpootate gedeelte vrouwen en kinderen zjjn lydende aan tuberculose. Fransch blad vertelt, dat een Ro- prierter, die kort geleden by een de bergen een jongen arend gevan gen had, dit dier ten geschenke is komen aan -loden aan Z. H. den Paus op bet Vaticaan -De Paus, die vroeger een groot bergen klimmer geweest is, heeft dit geschenk gikA ne aanvaard en de arend is nu opgenomen onder de bewonen van het Vaticaan. voerden nog het Wy staan op gewyden bodem: de naam van Keizer Karei, die hier voortleeft, en die het Nymeegsche rapport met de R. K. Universiteit tot één geheel wenscht te ver binden, vooral de kapel op bet Valkhof bren gen ons in herinnering den zegen van de vermaarde Karolingische cultuur met het al oude en immer jeugdige Noviomagum als cultuurhaard. Hier bloeide de leidende Scho la Palatina, by het keizerspalew gevestigd, van hieruit verspreidde zich de weer geker stende beschaving onder onze lage landen. Hier verrees naderhand de vermaarde Apos tolische school, en Sproken Universitas ’Noviomagensis rowaard bleef. Is het wonder, dat by het her stellen van de Christelyke Karolingische cul tuur de keuze viel op de Keizer Karelstad, waar op het Valkhof keizer Barbarossa, als in den Kyffhkuser, het uur verbeidde, waar op de aloude cultuur weer tot nieuwen luis ter zou verrijzen? Een eere-saluut brengt spr. aan het ka tholieke zuiden, dat zooveel presteerde, of schoon het tot dusver zoo goed als van alle cultuur-lnstituten en -hulpmiddelen, bo- ▼en Maas en Waal samengetrokken, versto ken bleef. Nijmegen als Universiteitsstad trekt bet Zuiden uit zjjn isolement. Wy vormen hier geen katholiek ghetto en willen geen castereest, geen separatisme kweeken. Geen enkel hoogleeraar of ander docent zal er aan denken, afwijkende opi nies niet met alle ernst en objectiviteit te bespreken. Voor andersdenkenden zullen wj »nze deuren- In het sic <prof. dr. Sch os en dank, |nen werking wagenwijd open zetten, tgedeeite van zyn rode richtte rijnen warme woorden vaa hul- >«ardeenng vertrouwen en sa- tot Hunne Doorluchtige Hoog- o Ju e“ ,*nii®re bestuursleden der Uk*Üel,tia«’ d® Ex- «Henöes. haar verzoekende Hare Ms.ja.tsit

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1923 | | pagina 2