Gebr. BJ3RVOETS
,EN- en KINDERKLEEDING
HE
GEHAAKT BK KAAR HAAT
NIEUWSTE NODEUEI UITSTEKENDE PASVORM
PRIMA AFWERKING LAGE PAUZEN.
PROVINCIAAL NIEUWS.
SCHAGEN.
HEER HUGOWAARP.
ENKHUIZEN.
ZWAAG
SPANBROEK.
BERKHOUT.
Klein Allerlei.
GEMENGD NIEUWS.
Kolendampvergiftiging i
TF ZANDVOORT.
Toen gisterenavond mej. D. dc ou-
yertijKe woning in de Spoorbuun te
iZanuvoort wilde binneng.ai, vond zij
<*e huisoeur ges.oten. Toen ze, na her
haald beken, niets hoorde, waarsautw
de zii due poiiue. Nadat deze te deur
had opengebroken^ en was bimienge-
Nationale Militie zal voor deze
en
en Reniet in de
delingen te dragen, dat het mil a
wenscht voorkomt, daarop bijzondei
I
toppen.
LARRF'
lig onder-
it&g 1926
van onze gemeente zal plaats hebben op 17
Maart a.s. voormiddag» uur in de Int.
Vraagt Ztch'zendlng of Stalencollectlo.
BOND VAN R. K. GEMEENTERAADS
LEDEN IN DEN KIESKRING
WHELDER”
Woensdag J.I., des namiddags half drie,
hield bovengenoemde bond een algemeens
vergadering in het R. K. Patronaatsgebouw
te Schagen.
Precies op tjjd opende de vice-Voorzitter
de beer H. F. van Nuland te Behagen, de
vergadering en sprak eenige welkomstwoor
den.
De Secretaris, de ‘heer Th. Tromp te Zij
dewind, las hierna de notulen welke onder
dankzegging werden goedgekeurd.
Daaarna werd modedeeling gedaan, dat
afwezig zjjn met kennisgeving de heeren 0.
Huiberg te Schagen, A. Bijl te Schoor), J.
Apeldoorn te Bergen, N. Engel te Wierin-
gen en W. Komen te Anna Paulown».
De heer Kramer vangt hierna zijn rede
over de sociale taak der gemeente aan met
te zeggen, dat bet werkelijk het bestuur
moeite kostte om een spreker te krijgen
voor den bond en hjj ten slotte op zich heeft
genomen, lieden uit te wjjden over de maat
schappelijke taak, die een gemeente heeft
te vervullen. En om een juist inzicht te
krijgen, wat nu eigenlijk de taak van een
gemeente is en volgens de Katholieke be
ginselen heeft apr. Prof. Aengenent geraad
pleegd, die op de sociale week te Eindhoven,
een keurige uiteenzetting heeft gegeven van
dit vraagstuk. Gedurende die week is de
taak der gemeente bekeken en in alle ver
gaderingen een onderwerp van uitvoerige
bespreking geweest. Het is daarom, aldus
spr. de moeite waard deze reeks van voor
drachten zich aan te schaffen.
Juist deze voordrachten zyn getoetst aan
het R. K. Gemeenteprogram, wat ons aller
leiddraad is. Dan schetst spr. dy wordings
geschiedenis van dat program, dat in 1919
ie tot stand gekomen.
Het R. K. Gemeenteprogram is ingedeeld
in vjjf paragrafen. Do eerste handelt over
de sociale taak der gemeente in bet alge
meen, de tweede over de behartiging der
geestelijke belangen, de derde over de stof
felijke belangen, de vierde over de gemeen
te en haar personeel en de standen, de vjjf-
de over de gemeente-administratie, de ge
meentebelasting en de gemeente-bedrjjven.
De zelfstandigheid der gemeente, ie nauw
verwant aan haar organisch karakter, als
eersten vorm van burgerlijke samenleving en
behoort binnen de grenzen van Rijks- ea
Provinciaal belang te worden geëerbiedigd.
Wat is de gemeente, volgens de organi
sche Staatsopvatting? Deze is, zegt spr.,
wanneer het huisgezin zeer terecht wordt
vergeleken met de cel van een organisme,
dan mag men zonder twjjfel de gemeente
noemen het embryon van hot organisme,
A«t men den Staat noemt. Zü b sen aataur-
te laten gaan.
Bij de rondvraag werd door een
liek gemeenteprogram' eens herzien werd,
en voornamelijk dat bet toepasselijk zou wor
den gemaakt op de plattelandsgemeenten.
tie van R. K. Gemeenteraadsleden uitgebreid
over de geheelo provincie Noord-Holland.
niaatie in Noord-
den kring Helder
overweging toe,
haar ontstaan van
l
oor- I
de zii due poii
had opengêbn
gaan, werden de be,aarde ouders van
zoek voor ingeschrevenen dor Hchi
onze gemeente zal plaats hebben’op 17
kazerne aan de Veemarkt té Hoorn.”
GOORN.
GOORN. Bjjz. R. K. Schoot Door t
niet in werking stellen v. 't uistellen v. d.
leerplichtigen leeftijd der kinderen zullen
weer heel wat kinderen op onze school ko
men, daar deze kinderen eerst voor 1 Nov.
1923 den leeftijd van 5 jaar moesten hebben
bereikt en nu voor 1 Aug. 1923 Bijzonder
heid is, dat uit één huisgezin straks 3 kinde
ren bun intrede in de le klasse der school
zullen doen.
WEST-GRAFTD1JK.
WEST-GRAFTD1JK. Vliegtuig gedaald.
ONGEVAL.
Te Renkum stond een paard en wagen
naast de tramrails van de Ooster Stoom
tram. Uit de richting Oosterbeek nader
de deze tram, waardoor het paard
•chrok. De voerman R. Franke, die het
dier wLde grijpen, geraakte tusschen
paard en tram bekneld en werd ernstig
gewond opgenomen. Den trambestuur
der treft geen schuld, aangezien hij niet
bil tijd» kon sf
GEARRESTEERD,
Vier personen, verdacht van inbraak
in het café Brinkman op de Groote
Markt te Haarlem, waarbij medaiXes
van de Kegelchtb Waterpas zijn gesto
len, zijn door de Haariemsche recherche
gearresteerd. Twee van hne zouden
den diefstal .gepleegd hebben, de derde
zou daaraan medeplichtig zijn en de
vierde wordt verddacht van heling. Drie
van hen hebben bekend.
DE BOSSCHE WERKVERSCHAF
FING.
Door wangedrag van een groot aan
tal werkloozen, tewerkgesiexi in de
gemeente ijbe werkverschaffing /grond
werk) te s-Hertogenbosch, werd het
werk eenigen tijd stopgezet en een z.g.
„schiftin^s comm a ie" benoemd, weke
zich bezig hield met een grondig on
derzoek, dat er toe leiden moest de ver
keerde elementen aan te wijzen en voor
goed uit het werk te verwijderen. In
middel werd aan alle arbeiden 70 pCL
van het genoten loon per weck aan
wachtgeld uitbetaaJd,
.Z
mtIJVING UIT DE PROV. NOORD
HOLLAND.
AmcSn V0°r h6t Kïimcut l"fanteri?1r
SCHAGEN. Verkocht Het woon- en win.
kei huis van den heer J. Groot Tz. aan d4
Molenstraat is verkocht aan den heer P. d«
Boer, voorheen te Vs’l-on<r, thans te Scha
gen.
Woensdag 11 uur, voormiddags daalde
het militaire vliegtuig 36, in de Stammeer
n.b. West-Graftdjjk, op het land van den
heer P. v. Petten. De motor weigerde, door
dat er iets a^n een cylinder mankeerde.
De Korporaai-vliegenier, de heer Lichthart
van Amsterdam, die alleen aan boord was,
daalde he I langzaam, zoodat hem en zj.
lucht vaartuig niets deerde. Direct beeft hQ
vanaf de Veenderij de Woude. bet Kamp d«
„Kooi” opgebeld.
Een en audor trok veel bekjjk».
H. H. WAARD. K. K. Vereeniging PoV
derb>langen. De R. K. Vereeniging ..Polder-
belangen" hield dezer dagen een vergade
ring in café Wester.
De voorz., de heer P. Knjjn, heette alle
aanwezigen welkom en hoopte, dat d« dte-
cussies werkelijk in hetséielang dei vereena-
ging zullen zijn. Het doel der vereeniging
is de belangen van alle stemgerechtigdeo in
den polder te behartigen, actie te voeren voor
bet te werk stellen van werkloozen en het
«tellen van candidaten voor alle polderver-
kiezingen. De vereeniging houdt zich buiten
alle politiek. Lid der vereeniging kunnen zijn
stemgerechtigden en zfj, die een volmacht
hebben. De contributie la bepaald op 28 oen*
De vereeniging telt thana 183 leden.
Als eerste punt ia aan de orde bestuurs
verkiezing.
Gekozen worden de heeren P. Knijn, K. v.
Langen, Jb. Appel, C. Broetuen, P. v. Dam
A. v. Langen en G. Oudeman.
Thana komt in bespreking hoe te handelen
bjj de ae. verkiezing.
De heer C. v. Langen stelt voor, om aan
de kiesvereenigingen te vezsoeken In het ver
volg de candidaatsfelling voor den polder
aan de vereeniging „Polderbelangen" over te
laten. En deze verkiezing soo te laten ver-
loopen.
De heer P. Schilder zegt, zooals het nu
gaat, is het ook niet billijk. Onderwijzers en
onderwijzeressen stemmen mee en die hebben
toch heel geen belang bfj deze verkiazing.
De heer P. Groen spreekt in dienzelfdun
geest. We moeten niet in de rechten treden
van de kiesvereeniging en dat doen we als we
hier nu al cai.didaten gaan stellen. De voor
sitter heeft gezegd we doen niet aan politiek
maar dat zou dit wel wezen.
Spr. is er dus voor om deze vefkiezing
te laten loopen en te bet vervolg eerder ac
tief te zijn.
Aklus door de vergadering besloten.
De heer P. Groen ia er voor £m in deze
vereeniging toe te laten allen, die polderlaa-
ten betal-n
Meerdere loden zijn hier niet voor, daar do
kleine tuinders dezelfde belangen hebben als
de grootere.
Rondvraag.
De heer P. Schilder brengt her oorioopig
comité welke thane in zijn geheel als bestuur
gekozen is dank voor hun actie in deze en
hoopt veel nut van de vereeniging.
De heer P. Groen vraagt of de vergaderin
gen altijd hier bij Wester gehouden worden
Spr. zou het wenscheljjk vinden om ook eens
in de Hengstman te vergaderen.
Niets meer aan de orde zijndo sluit de voor
zitter, voor de opkomst en medewerking dan
kend, de vergadering.
Vlugge bediening. De bewoners van het
Verlaat wonen aan de waterleiding en had-
den verzocht om aansluiting, doch konden
geen aansluiting krijgen, omdat de gemeen
te nog niet toegetreden was. Nn is op de
laatste raadsvergadering besloten tot toetre
ding en een week na dien datum varen de
verzoekers van water voorzien.
ENKHUIZEN. Buifcneaart. Gisteren ver
trok van hier met bestemming naar Aarhuia
Denemarken, hi t tweemast, scboenerschip
^Jrenthe”, kap. Sloots.
Hets chip is geladen met lijnkoeken en
beeft den geheeleu winter ingevroren geze
ten.
Honden. Volgens het kohier voor de
hondenbelasting voor 1924 zjjn te Enkliuitën
306 honden.
ENKHUIZEN. Burg. Stand. Geboren:
Jacob Egbertus, z van Hendrik Kroeb en
Met je Egberts Volkers. Jan, z. van Klaaa
Boeder ea Wiggertje Douwerman.
ZWAAG. Militie. De keuring voor de
Nationale Militie zal voor deze gemeente
plaats hebben op Donderdag 20 Maart
wel in de Infanteriekazeme te Hoorn.
SPANBROEK. Overplaatsing. De heer
F. ten Dam, komm. 2e klas te Kerkrede,
wordt overgeplaatst naar onze gemeente.
BERKHOUT. Administrateur G. E. B
De heer W. Smit, administrateur van het G.
E. B. is door den gemeenteraad ontslagen’
terwijl de heer J. Veerman alhier, tijde)
in die betrekking is benoemd voor den t,..)
van 3 maanden.
Keuring. Het geneeskundi
punt geplaatst, dat men de oogen voor de
moeilijkheden, waarin het land verkeert,
niet mag sluiten en zy zjjn er daarom toe ge
komen, zich bereid to verklaren, tegenover
de leden der in aanmerking komende orga
nisaties, het eventueel brengen van een offer
over 1924 te verdedigen, mits: le. de uitvoe
ring van het voornemen tot intrekking van
atr. 40 zou worden opgeschort, tot over de
a.s'. wijzigingen van het geheele Bezoldi
gingsbesluit en andere voorgenomen ver
slechteringen, zooals die in den brief van de
regcering d.d. 21 Februari 1924 zijn medege
deeld, zou zijn beslist; 2e. inet van te voren
vast zou staan, dat het bedrag van circa
14 millioen gulden in elk geval opgebracht
zal n>< 'en worden; 3e. de gelegenheid tot
het houden van ruggespraak met de leden
zou worden verleend en de datum van 6
Maart derhalve eenigszins zou worden ver
schoven.
DE SALARISVERMINDERING BIJ HET
RIJK.
Naar de „Tel.’’ verneemt zou bjj do regec-
ring het voornetn n bestaan, de salarissen
van het rijkspersoneel met ingang van 1
April a.s. te verminderen met 10 pCt. onder
U „edging, dat geen verdere vermin’, ing
z«»l plaats hebben dan na het eerste halfjaav
1925, aangezien vermoedelijk op 1 Augustus
1925 het nieuwe Bezoldigingsbesluit in wer
king zalk tinnen treden.
DE WERKLOOSHEID.
Aan bet overzicht van de werkloosheid
onder de leden der gesubsidieerde werkloo-
zciika.<4-<> over de wetk van 4 Februari tot
un met 9 Februari ontleenen w ij het volgen
de. ceh. week werkloos wa-en 35452 «n ged.
d. week werkloos waren 8111 personen.
OUP-MIN’STER DE SAVORN1N LOHMAN.
Jhr mr. A. F. Sitvemte Txmuian L* naar
omstandigheden vrjj wel. Hy heeft gisteren
een rustlgen nacht geluid.
Mr. A. R. ZIMMERMAN.
De hfi mr. A. R. Zimmerman is gisteren
uit Txmden te Rotterdam aangekomen en
hoeft een bezoek gebracht aan het stadhuis,
waar h|j met zjjn opvolger enkele hoofd
ambtenaren e.a. beeft gesproken.
De/ heer Zimmerman ging gis.eren naar
Oosterbeek. waar zijn dochter woont, en
vertrekt waars. l,ym Lr Genève
UIT DE BOUWVAKKEN.
In „Parkzicht” te Amsterdam confereerden
gisterenmiddag de Bouwvak patroons met de
bestuurders van de Organisaties van Bouw
vakarbeiders, over de voorwaarden in het
nieuwe Collectief Arbeidscontract.
Bij deze onderhandelingen kwamen de par
tijen tot overeenstemming op een zekere
basis, die door de besturen der vakorganisa
ties in hunne ledenvergaderingen zal verde
digd worden.
De 8K-urige werkdag, die In het vorige
contract ook voorkwam, blijft gehand
haafd en zal ook binnenkort fn Amsterdam
en Zaandam ingevoerd worden, waar dit tot
dusver nog niet het geval was.
Tiet loonsverschil tusschen de oude loonen
en de ..ieuwc voorstellen der patroons, werd
overbrugd
’>o gemiddelde loonsverlaging, oorspron
kelijk door de pslroons op 10 et en later op
8 cent per uur vastgesteld, zal 5 cent per uur
bedragen.
De loonen in de snper-klasce. waaronder
valkn Amsterdam, Den Haag, Rotterdam,
Haarlem en Utrecht, zullen dus op 80 cent
per uur g< bracht warden.
INVOER VAN VEE IN BELGI8.
Daar in verschillende quarantaine-stations
gevallen van mond- en klauwzeer zjjn ge-
j coustateerd, lire" de Belgische Minister van
Landlmuw don invoer verboden van her-
ka wende dieren, die min Ier dan 3 weken
geleden op een openbare markt in Nederland
die na wat gekocht te hebben een biljet
van f300 ter wisse'.ing aanbood. Hii
poogde echter toen hij het wisselgeld
ontvangen had, zich met dat geld en het
bil’et uit de voeten te maken. De chef
sprong over de toonbank den diet ach
terna. Het werd een wide jacht door
Hoogstraat, Nobelstraat en Juffrouw
Idastraa', waar de dief een fie!senwin-
ke’ invfuchUe. Toen de eigenaar hem de
de ir uitzette, viel hii m handen van
een agent van politie, die inmiddels aan
de jacht had deelgenomen, waarna hii
naar- het po'itieburcad aan de Groen
markt vervoerd werd. Het Week te zijn
de 28-jarige Ho'landsche handels-reizi-
ger W. J. de P„ wonende in Parijs. Hii
is ter beschikking van den commissaris
gesteld
VERKEERSONGEVAL.
Bij het passeeren van een wissel
v’oog een framwagen van lijn 2 in de
Snijfcerlaan te Arnhem uit de raite om
daarna het trottoir op de rijden en ten
s'ot+e te stuiten tegen den muur van
een autoga rage.
De 62-jari"e weduwe S. geraakte be
kneld tusschen den tramwagen en den
muur en moest m ernstigen toestand
naar het ziekenhuis worden overge
bracht. Een ernstige niefbioeding werd
geconstateerd.
HET IJS OP DE ZUIDERZEE.
Zoover het oog reikt is de z?e voor
Lemmer nog mer een dikke ijskorst ge
dekt. Vier stoombooten. waaronder de
Burgemeester van Heemstra” van de
Hofland—Friesland-XDroningen lijn en
een motorboot hebben, geassisteerd
door een ijsbreker bijna twee dagen
werk gehad zixii door deze ijsmassa
heen te werken. Een gedeelte van de
visschersv'oot, het wachten op de her
opening der hpven moede, is gisteren
morgen. door een stoomboot gesleept,
naar S avoren vertrokken, om te trach
ten uit die haven de harinevisscherij uit
te oefenen.
EEN REDENKELIJ*O VER
'SCHIJNSEL.
De burgemeester van Groningen heeft
aan versdhiHende boekhandelaren daar
ter stede een circulaire gezonden van
den volgenden inhoud
„Dezer dagen bereikte mil de klacht
dat door jongelui, die feerSng zijn van
de inrtichfingen van Middelrar Onder
wijs te dezer stede, dikwijls boeken
worden besteld op na am en op reke
ning van hun vader, waardoor zii in de
ge’egenheid zijn door verkoop van deze
nieuwe boeken aan zakgeld te komen.
Al is het waar, dat dergeGjk® praktijken
altijd wel zijn voorgekomen, in den
laatsten tijd is dit kwaad dóó voort-
gewoekerd, speciaal door jongelui, wier
ouders niet zóó financieeikrachtig zijn
en moeilijk in staat zi;n de gevolgen
van de door hun zoons gepleegde han
delingen te dragen, dat het mil ge-
wenscht voorkomt, daarop bijzondere
aandacht te vestigein. Gebleken is, dat
er te dezer stede handelaren in twee
dehands boeken zijn. die%r niet tegen
onzien deze nieuwe boeken tegen zeer
gereduceerden prijs op te koopen.
Tegen dezen zullen de meest scherpe
maatregelen worden genomen.
Tegeliic echter doe i”k een beröep op
u om mede te wericen tot uitroeiing
van dit kwaad, door geen boeken te
leveren aan jongelui, a's ook maar
eem’gr ins twijfel'bestaat aan de eerlijk
heid <.er beste'h’nar. hetgeen zal kunnen
worden gecontro'eerd door in der
gelijke gevaren een bewijeje van den
vader te eischen of door de boeken
niet aan de jongelui mee te geven, maar
aan het adres van den vader te bezor
gen
I il_>e „scfiiftings-comnusste” *s met haar
I werk gereed gekomen en heeft 70 arbeL
ders aangewezen, welke niet meer te
werk mogen worden gesteld. In de rap
porten staat achter de namen een ol'
meer kwalificaties vermeid„brutaal,
lui. onwiEig.”
Woensdag j.l. hebben bedoelde arbei
ders aanschrijving van hun ontslag ont
vangen, waa Dij tege ijk verdere uitkee-
ring van de 70 pCt. ophoudt Zij zijn nu
aangewezen op de gemeentelijke armen
kas en zullen per week een bedrag van
f5 tot f 10 ontvangen, berekend naar
het aan ai gezinsleden. Deze minimum-
uitkeering is bedoeld als een pri'ckef om
te trachten werk te vinden en dan ook
te willen werken. Onder hen heerscht
groote ontevredenheid, omdat ze door
nun niet eervol on’slag den stempel
der minderwaardigheid op zich gedrukt
voelen, waardoor ze moeilijk meer werk
zul'en vinden.
Deze week worden de werklied
welke zich beter gedroegen, opnieuw
te werk ges‘e'd.
Van gis eren af wordt bii de gemeen
telijke werkverschaffing gewerkt met
twee ploegen. Elke ploeg wordt om de
week te werk gesteld en geniet in de
week, dat niet gewerkt wordt, 70 pCt
wachtgeld. u
Woensdagavond is te Rotterdam
de 10-iarige W. Veenendaai, die spe
lende de tramrails oversta'c. door een
motorwagen gegrenen. Met een ern
stige schedelbreuk is het kind naar het
ziekenhuis vervoerd, waar het is over
leden
Het parket te ’s-Hertogenbosch
heeft zich gisteren naar HeNoirt bege
ven, waar in de heide het lijk ia gevon
den van een man, die vermoedelijk is
doodgeslagen.
Te Kaatsheuvel is gisternnacht de
gro->te Stoomschoenenfabriek met woon
huis van den heer P. Snoeren geheel
afgebrand. Niets is wered. Ruim 60 ar
beiders zijn hierdoor werkloos.
.Te Emmerhout heb ben eenige hon
den in den stal van den landbouwer E.
Weitering drie schapen dood gebeten
en acht dieren zwaar gewond.
Te Wedderveer (Gr.) 'is ingebro
ken in het hotel Hazeihorf; een kistie
met geld werd gestolen. Ver van het
hotel is gisteren het ledige kistje door
een politiehond terug gevonden
Te Box el had de heer W het on-
tehik van de trap te vat en, toen hii
zich nachts even naa beden wilde
begeven Hij was onmiddelKjk dood.
Voor de betrekking van gemeente
veldwachter der gemeente Warffum
ïijn118 so'licitate» ingekomen.
Het 4-jarig zoontje van den heer
v. D. te Boskoop is door het ijs gezakt
en verdronken. Pogingen om de levens
geesten weder op te wekken mislukten,
hoewel hii zeer kort na het ongeval
op het droge werd gebracht
rijn get eest. De invoer van andere berkau-
wiikI,' «Heren als runderen, schajien geiten
uit Nolcr'and ia. toegestaan, mits een offici
al certificaat, waarbij uitvoer geoorloofd is,
trordt overtrrlcgd.
STEUN DER INDUSTRIE.
Na langdurige bespreking in geheime zit
ting beeft gisterenavond de gemeenteraad
van Delft in openbare vergadering zonder
Miscu^ie besloten aan de N. V. Van Deven
ter» Glasfabrieken Schiedam-Delft voor 1928
een subsidie te verleenen tot een even groot
‘tedrag als het Rijk zal afgeven, tot een ma
ximum van f 5(X».
atej. dood in het beu gevonden,
te tnmiddc.'s ontboden geneesheeren,
de i.eeren Varexamp en Gerxe, consta
teerden, dat de dood reeds eenige uren
je.eaen ten gevo ge van ko.endamp-
èrergiftig.i.g was ingetreaen. Pogingen
□m door toepassing van kuns.ma tge
^vemhaling het leven op te wekken, m»-
EEN WILDE JACHT,
Gistermorgen vervoegde zich «n den
sigarenwinkel van HiKen op de Groen
markt te 's-Gravenhage een persoon.
vau dezen
georgani
seerde arbeiders den voorrang hebben
-georgant-
tengdurig
lyitc verbinding van meerdere cellen tot een
geheel, dat reeds een eigen levensvatbaar
heid bezit; «ij is de natuurlijke samenstéh
ling, die uit ren veelheid van famüiën op
groeit; zjj is de bemiddelende kern, die tus-
schen individu en staat van zelf zich in
plaatst.
De gemeente is uit haar aard een
spronkeljfke, door de natuur geschapen, in
s.--rten staat ))llafliailk,.]jjke
vorming met eigen taak en eigen rechten.
Daaruit vloeit onmiddellyk voort, dat zy
dan ook, ofschoon aan den staat onderge
schikt, baar eigen rechten heeft, wélke, hoe
wel samcnloopende met do algemeene be
langen des volks, toeh nooit mogen worden
Verkort of met voeten getrede'n.
Bij de organische opvatting van do maat
schappij moet de gemeente als een der eer
ste en voornaamste leden beschouwd wor
den.
Behalve deze reden van theoretiseben
aard bestaan e.r nog drie redenen van prae-
tischen aard, waarom de gemeente in het
nemen van sociale maatregelen dient voor te
gaan.
ooreerst kan de gemeente veel beter
dan dc staat zorgen voor de totstandkoming
van verordenignen. Het gebied is kleiner en
gemakkelykor te overzien. Dan de uitvoe
ring van tot stand gekomen verordeningen
kan veel beter bewaakt worden door de ge
meente dan door den staat; <le controle is
gemakkolyker. Tenslotte de wijziging van de
maatregelen, die van tijd tot tijd noodig is,
zal veel lichter jreschieden door de gemeen
te; aanpassing aan de concrete omstandighe
den is-dus veel meer te verwachten.
Bij de uitvoering van wetten, vooral van
die welke het sociale leven betreffen, worde
aan de gemeente ten einde een juiste aan
lassing aan de plaaUelijke behoeften te ver-
rrjjgcn. een ruim aandeel geschonken.
De welvaart der gemeente wordt niet al
leen bepaald door den stoffelyken welstand
en rijkdom der burgers, maar ook en nog
moer door het geestelijk en zedelijk peil,
waarop haar burgers staan
Daarom l>ehoort het gemeentebestuur niet
alleen d<> lichamelijke en stoffelijke belan
gen, m het bijzonder van de geestelijk en
maatschappelijk zwakkeren maar zeker ook
d<> geestelijke en zcdeljjke belangen der bur
gers te bevorderen en te beschermen.
Ook rust op de gemeente de taak om zoo
wel de rjjkswetten volledig uit te voeren,
als voortdurend en zelfstandig krachtig
werkzaam te zjjn voor het maatschappelijk
welzijn der ingezetenen. Wordt de uitvoe
ring hiervan niet aan de gemeente overgela
ten, dan zullen speciale ambtenaren er mee
moeten worden belast.
Voorts bovordere de gemeente het welzijn
harer burgers door:
a. het verleenen van rechtsbescherming;
b. het aanmoedigen, bevorderen en be
schermen hunner eigen werkzaamheid op
maatschappelijk gebied;
c. het onverwijld door eigen bemoeiingen
voorzien in gebleken behoeften wanneer en
voorzoovor de eigen werkzaamheid der bur*
gers ontoereikend blijkt.
Hierna wordt gepauzeerd.
Na do pauze behandelde «pr. do onderdoo
ien der sociale taak van de gemeenten, in
gedeeld naar de maatschappelijke groepen
te weten: de arbeiders, de middens tanners
en de landbouwende bevolking.
Allereerst bespreekt spr. e arbeiders en
de gemeente, en noemt verschillende maat
regelen, welke genomen dienen te worden,
om een krachtigen arrbeidersstand te verkrij
gen. Gewesen wordt op de verstrekking van
goed drinkwater, zieken verpleging, tubercu
losebestrijding enz. Ook wyst spreker op
de werkloosheidsbestrijding. Waar eenigszins
mogelijk moet particuliere hulp, al zij het
met subsidie van de gemeente, voorgaan
voor dat deze de taak overneemt.
Ten tweede do middenstand en de ge
meente. Spr. zegt dat men deze groep in twee
partijen kan indeeien. De eene groep is die,
welke arm noch rijk is. en de andere de ge
goede middenstand. Ook noemt spr. enkele
voorlHielden welke tot deze groepen kun
nen ingedeeld worden.
En tenslotte bespreekt de inleider de boe
ren- en bouwersstand.
Wegens de belangrijkheid van dien stand
aldus spr„ moet men de specifieke belangen
van dien stand bijzonder te het oog houden.
9et staat voor spr. onomstootelijk vast,
dat de belangrijkste aller standen is de boe
renstand. Er wordt derhalve gezorgd voor
goed land- en tuinbouwonderwjja, hygiëni
sche maatregelen e.d. Voor de uitwerking
der landarbeiders wet neme de gemeente een
loyale houding aan. Zy bevorder# de ver
schillende fokvereenigingen van klein vee,
geiten, pluimvee enz. Daar de boerenstand
m de meeste gevallen een godsdienstige ia,
zorge men voor vrije uitoefening van de
godsdienstplichten.
Hierna volgde een zeer geanimeerde ge-
dacbtenwisseling, waarin de een opmerkte,
dat de gemeente voor den boerenstand moei
lijk als credietgeefster kan optreden, terwijl
een ander wees op het feit, <iat de gemeente
althans naar de zienswijze i
spreker moet bevorderen dat
•bben met
de werkverschaffing boven de niet-georgani-
seerden. Van dit onderwerp werd langdurig
het wor en tegen besproken, doch het mee-
rendoel der sprekers voelde meer voor het
idee om de georganiseerde arbeiden voor
4 i lid de
weuschelijkheid uitgesproken dat het katho-
teprogram eens herziet
dyk dat het toepasselijk
In dit verband zag spr. gaarne de organisa-
de geheelo provincie Noord-Holland.
Daar een dergeljjke erga-1"*1*
Holland nog maar alleen m
bestaat, selde het bestuur
om zoo mogelijk het initiatief te nemejj tot
deze uitbreiding.
Aan het einde der vergadering sprak de
voorzitter een woord van erkentelijkheid tot
den spreker voor «(ju Irx rzame en zeer nutti
ge rede, en spoorde de aanwezigen aan, dit
voorbeeld na te volgen, waarna de goed be-
soohte vergadering met den Chr. Groet werd
gedlefen.
