Bijvoegsel Noord-Hollandsch Dagblad van Vrijdag 14 Haart 1924, Mo> 88. stabiliteit in de belastingpolitiek sm dan fc g«*teC Verslag vu CaMissit Rimrtturi m- treat hit inderzotk ia da Secties der Beireotiag veer het dienstjaar 1124. net Memorie nn Rotwoord van Burgemeester en Wethouders. 'FhC;,. iCT? j i "’M het vastgestelde inkomen (inkomen zonder rJ 1923/24 P ■f de te de de 4. .£>«9 aanbiedingsbrief en de begroeting vernomen te hebben, dat Burgemeester en Wethouders niet de zoogenaamde „nood- zijn gekomen. Hoewel wjj dus eeners|ds m«t voMoenü^ mtkeering” op de begrooting hebben gebracht, hetgeen van een zeer juist inzicht getuigt. In tegenstelling met de „Algemeene Opmerkingen” meen den meerdere leden, dat weinig te bemerken is van een stre ven om de gewone uitgaven te regelen mar de gewone ont vangsten, zondfcr afhankelijk te zijn van de uitkomsten van vroeger jtren. De geheele begroeting voor 1924 is gebaseerd op „meevallertjes” van vroegere jaren.. zinder deze zon dan ook de belasting beslist verhoogd moeten worden, in het bijzonder werd gewezen op de groot* uitgaven, welke Pu bHeke Werken vordert. kunnen constatSeren het feit, dat dank zQ het saldo vW 1922 de geleidelijke verlaging der betastingen kan woo den voorgezet, anderzijds moeten wf opkomen tegen 4 zienswijze alsof wjj opzettelijk te groots overschotten soa den kweeken. Deze opvatting houdt geen rekening me de moeilijk heden, welke de schatting van de opbrengst der inkomstenbelasting mede brengt Die schatting ge schicdt immers reeds vóór den aanvang van het belas tingjaar. Zooals vanzelf spreekt zou ons college zich nis verantwoord achten, indien bet daarbij geen veiliget maatstaf koos. Naar wij veronderstellen zou de Raad nle Veie leden verklaarden dat. naar hunne meening het groo- gaarne het tegendeel zien. Bovendien beeft de Gemeert» noch de regeling, noch de inning der aanslagen in haa> hand. Het is dus mogelijk, dat de opbrengst de raming ovc- treft, zoodat achteraf beschouwd ook wij liever een lag* vermenigvuldigingscjjfer tqegepast hadden gezien. ïx» elk geval levert deze omstandigheid niet de funeste gevolgen op welke aan een te hooge schatting van de opbrengst en een daardoor te laag genomen vermenigvuldigingac’jïer zijn verbonden. Wij laten hieronder volgen een overzicht van den bv- lastingdruk sedert 1917. De percentages zijn gemiddelden e* werden verkregen door de opbrengst te deelen op ht totaal van trek). 1917 1918 1919 1920 1921/22 1922/23 te overschot van 1922 een gevolg was va een zeer onjuiste belastingpolitiek van de voorafgaande jaien: waarom, zoo vroegen deze leden, don Hoofd.-lijken hoslag steeds te laag geschat? Het gevolg hiervan is gew.-est, dat vele per sonen in de laatste jaren veel te vee) betasting hebben be taald in een tijd, toen de belasting haar hoogtepunt had'be- reikt, terwjjl thans, nu de belasting een da'°nde lijn vertoont, anderen waaronder zij, die vroeger d-»or verlies geen of nagenoeg geen belasting betaald bebben, er voordeel van hebben. Enkele andere leden verklaarden deze meeniug niet te deelen, daar naar hunne meening een juiste taxatie van de opbrengst van den Hoofdeljjken Omslag ónmogelijk is, een dezer leden meende hulde te moeten brengen aan het beleid van Burgemeester en Wotnouders, waardoor onder meer een geleidelijke belastingverlaging kon worden tot stand gebracht. De mogelijkheid hiervan werd door alle leden ten zeerste toegejuicht. Een lid stelde de vraag, of de belastingverlaging niet verder kon gaan, dan in het vooruitzicht werd gesteld. Naar de meening van dit lid is het bedrag ad 520.000 te verkrijgen met den factor 0 55 Ter adstructie van zjjn bewering legde dit lid een nota over, welke als bjjlage bjj dit verslag wordt overgelegd. Alle teilen verklaarden zich te kunnen vereenigen met niet is vertegenwoordigd in net College van Burgemeester en Wethouders, noch in de Commissie voor het Georga niseerd overleg, ie niet tegen ons gericht, maar tot den Raad, die naar eigen inzicht beide colleges samenstelt; onzerzijds behoeft bet dus geen weerlegging. En wat de verwijzing betreft naar de Nieuwjaarsrede nn den Bur gemeester, zoo stelt deze er prijs ep er de aandacht op te vestigen, dat zijn woorden niet nauwkeurig zjjn weer gegeven, daar hjj niet gezegd heeft dat alle deelen van den Raad in het Dageljjksch Bestuur zijn vertegenwoor digd. Hoewel de bedoelde zinsnede in die rede tot Benig mis verstand aanleiding kan geven, is de klaarldijkelijke be doeling ervan toch geen andere dan orop te wjjzen. dat door de toetreding van een Sociaal-Democraat een eind is gekomen aan don toestand, dat een bepaalde Raads fractie nog nimmer in het Dageljjksch Bestuur vertegen woordigd is geweest. Dit laatste kan men van de Vrjj- zinnig-Democraten niet zeggen; zjj mogen thans buiten het college jjjn, dat neemt niet weg, dat ook z(j de werk wijze van het Dageljjksch Bestuur kennen, doordat zij er tevoren inJ vertegenwoordigd waren. De Burgemeester verklaart, dat hij niet de minste po ging heeft aangewend om den heer Cloeck te bewegen als raadslid zijn ontslag te nemen. Ten aanzien van de opmerking omtrent de benoemingen deelen wij U mede, dat wij er steeds naar streven bij het doen van benoemingen en het opmaken van voordrachten strikte onpartijdigheid in politiek en godsdienstig opzicht te betrachten. Inderdaad blijkt ondanks dit streven het aantal Roomsch-Katholieke ambtenaren verhoudingsgewij ze gering te zijn. Wanneer aan een Roomsch-Katholieken sollicitant de voorkeur gegeven moet worden op .grond van zijn bekwaamheden en persoonlijke eigenschappen, dan zal men ons daartoe steeds 'bereid vinden. Wij beb ben niet den indruk, dat aan oenigen tak van dienst Rooie sch-Katholi-ke candidaten zouden worden geweerd met het oog op hun geloof. Een dergelijke gedragslijn zot ten sterkste door ons worden afgekeurd en wij zouden niet schromen, daartegen streng op te treden. voorgestelde verlaging van de vennog>-nsl>elasting, mede Het is ons niet bekend, dat zich onder de leveranciers der gemeente veel te weinig Roomsch-Katholieken bevin den. De leveringen en werken, waarvoor de gemeente de grootste sommen uitgeeft, worden als regel in het open baar aanbesteed, waardoor ieder een gelijke kans ver krijgt Maar ook bij de bestelling van kleinere benoodigd- I heden voor den Gemeentedienst wordt evenmin als bjj het doen van benoemingen of voordrachten op de geloofs overtuiging van wie ook, acht geslagen, doch wordt uit sluitend diegene begunstigd, bij wien men het geschiktste terecht kan. Indien ons het tegendeel kan worden aange toond, zullen wij niet nalaten, ook daartegen strenge maatregelen te nemen. Indiening begrooting. Zeer vele leden verklaarden buitengewoon te betreuren, de late indiening der begroeting. Een der leden maakte zelfs de opmerking, dat Burgemeester en Wethouders beter zou den bebben gedaan de begrooting uog maar een paar maan den later in te dienen, in welk geval men tegelijk de begroe ting voor 1925 zou bebben kunnen behandelen. Naar de meening van verscheidene leden was het een gebiedende eiseh van goeden burgerzin, dat de begrpoting op tijd ver scheen en men vroeg of Burgemeester en Wethouders thans bereid waren de besliste toezegging te doen, dat men het volgent! jaar tijdig de begrooting zon indienen. Tegenover een opmerking van een der leden, dat de nieu we voorschriften een excuus voor de vertraging was en dat hoe later de begrooting werd ingediend, des te juister ze zjjn kon, stelden andere leden bun opvatting, dat wat het eerste punt betreft, alle gemeenten dit bezwaar hadden ondervonden en de meesten toch op tijd met hun begrooting waren geweest, terwijl wat het tweede punt betreft, deze leden van oordeel waren dat zoolang de wet op dit punt niet gewijzigd was, dat nooit als ex< ujs kon dienst doen en dat wilde men een latere indiening zien tot stand ko men men zich tot de.n Rjjl swetgever moet wenden. Een der leden stelde de vraag of soms de Wethouders te zwaar belast waren; het had de aandacht van dit lid getrokken, dat ook het partijbestuur der S. D. A. P. blijkt aar de combinatie van talrijke functies onjuist achtte en daarom blijkbaar den Wethouder te Alkmaar van - - - den wethouderszetel aldaar te blijven bezetten. In het alge meen bet met het genoemd Partijbestuur steeds oneens zijn de, wilde hot hier aan het woord zijnde lid wel verklaren, in dit opzicht demeening van dat Bestuur volkomen te on derschrijven, daar naar zjjn pordeel de gemeentezaken nood zakelijkerwijze daaronder moeten lijden. ,B. en W. antwoorden: Wjj hebben goede hoop voortaan in staat te zjjn ontwerp-begrooting vóór den wetteljjken datum in dieuen. Daartoe zal noodig zjjn een verandering in workwjjze bjj do voorbereiding, waartoe wij U tijdig noodigo voorstellen zullen De vraag, of de' Wethc- wordt ontkennend beantwoord. en doen. ouderö soms te zwaar zjjn belast, 3.39 5.65 6.92* 6.75' 5.81 5.84 genoemde party bail verboden^ ’inlII1Prs opnieuw verslag wordt uitgebracl.t wachten. Meerdere leden vroegen of Burgemeester en Wethouders bereid waren een staat over te leggen van den Hoofdeljjken Omslag die in gelijksoortige gemeenten ais Alkmaar thans wordt geheven. Evenzoo werd gevraagd of Burgemeester en Wethouders bereid waren een staat over te leggen van de bezittingen der gemeente met uitzondering van die voor openbare diensten bestemd, en met uitzondering van de reeds in de begrooting vermelde perceelen. B. en W. antwoorden: De meening, dat de financieele toestand der gemeente zeer gunstig is, deelen wjj niet. Zoo lang de begrooting den steun van een jaren niet kan missen, heeft men alleszins reden zich eenige reserve bij zjjn oordeel voor te behouden. Vandaar, dat wjj in den aanbiedingsbrief er ons toe bepaalden den toestand „niet ongunstig” te noemen. Dit getuigt op zfeb zelf nog niet van pessimisme. Dat de uiteraard persoonlijk getinte Nieuwjaarsrede van den Burgemeester met den aanbiedingsbrief in strjjd was, hebben wij niet bespeurd. Immers, de gehtkkige omstan digheid, dat er enkele verschijnselen z(jn, die den toe stand „minder zorgelijk doen zien dan vorige jaren” is geen bewijs, dat in het algemeen de economische toestand reeds nu is verbeterd. De meening, dat deze begrooting gedragen wordt door de gunstige uitkomst van den dienst 1922 is volkomen juist. Ware die uitkomst ongunstig geweest, dan zou thans I de begrooting in dit opzicht niet. Meerdere leden wilden allicht belastingverhooging noodig zjjn geweest. De gaarne vernemen, welk systeem van bezuiniging Burgemeee- met het oog op de vestiging van personen met kjeine. ver mogens. Zeer vele leden verklaarden zich in het algemeen we! te kunnen vereenigen met het vormen van een zoogenaamd reservefonds. Meerdere hiervan m<-enden evenwel te moeten wijzen op bet ongewenschte van dergeljjke „potjes” te vor men. daar deze een bewjjs zjjn dat er te veel bela.-ting is betaald; een ander lid achtte de aanwezigheid een gevaar voor extra uitgaven; dit lid wensebte te vernemen, of het bedrag van het reservefonds niet zou kunnen worden be stemd voor aanvulling van het tekort in bet gemeentelijk pensioenfonds of wel voor een gedeeltelijkaflossing van de Leening, tegen het door meerderen hoog geachte rentetype van 7 In verband hiermede wenschte dit lid te vernemen of de Raad bekend was met de beperkende voorwaarde aan I deze leening verbonden, dat niet voor 1926 tot aflossing kan worden overgegaan. Andere leden zouden gaarne bepaald willen zien, dat het zoogenaamde reeervefonds later werd gebruikt tot vermindering van $|en Hoofdelijken Omslag, aangezien dan althans een deel ten goede komt aan hen, die vroeger teveel belasting hebben betaald. Zeer vele leden verklaarden zien b<«reid mede te werken tot den 3K aftrek voor het jiensioen voor het personeel in gemeentedienst; slechts een enkel lid was niet bereid tot het inhouden van den vacantiefoeslag; nog een ander lid verklaarde dat door de ten opzichte hiervan gevolgde han- delwjjze, het Georganiseerd Overleg niet tot zjjn recht komt; hoewel dit lid den vacantiet<>es!ag niet noodzakeljjk achtte voor Alkmaar, wenschte hjj deze voorloopig toch nog te be houden. in verband met de te verwachten herziening der Pensioenwet, waardoor de financiBele last dór gemeente waarschjjnljjk zal worden verlicht, terwijl de inhouding op salarissen en loonen van de ambtenaren en werklieden hoo- ger zal worden. Een der leden was van meening. dat de 35 annuïteiten welke Burgemeester en Wethouders voorstellen te betalen aan het gemeentelijk pensioen fonds om het kortelings ont dekte tekort in te halen, een veel te lange termjjn was. An dere leden deelden deze opvatting niet. De hier aan het woord zijnde leden zouden liever, alvorens hierin verande ring te brengen, een nieuwe vijfjarige periode waarna willen af- Financiëele politiek. Vele leden verklaarden met instemming uit de gegevens kennis genomen te hebben van het feit, dat de financieele toestand van de gemeente zeer gunstig mag worden ge noemd. Het had evenwel de aandacht van meerdere leden getrokken, dat er een zeer groot verschil bestond tusschen de zeer optimistische beschouwingen van den Burgemeester in zijn Nieuwjaarsrede en den tamelijk pessimlstischen klank, welke Burgemeester en Wethouders in hun, kort daarop ver schijnenden aanbiedingsbrief der begrooting Heten hooren. Een ander lid kon zich echter den toon van de Nieuwjaars rede van den Burgemeester wel verklaren; naar het oordeel van dat lid mag men op zjjn tjjd, en het is zelfs goed dat men dit is ook wei eons te optimistisch zjjn. Verschillende leden verklaarden met instemming wit den (heffingspercentage 3.85) 6.05) &-) 7.05) 6.75) (vermenigvuldigingscjjfer 1, onge veer gelijkstaande mei heffing* percentage 6.75. vermoed eljjk 4.38 (vermenigvnldigmgecBfe' 0.75). Deze cijfers toonen aan, dat sinds 1919, ondanks at hoogere opbrengst, de druk geleidelijk werd verminderd Wjj meenen, dat deze gegevens niet de conclusie wet tigen, dat er in vorige jaren eene zeer onjuiste belasting- politiek zou zijn gevoerd. De vraag, of het inderdaad mogelijk zal zjjn, het veime nigvuldigingscijfer voor het belastingjaai 1924’25W cp 0.55 te stellen, wordt binnenkort afzonderlijk onder di oogen gezien. Daarbjj kan tevens de nota welke bjj bet algemeene verslag is gevoegd, in behandeling komen. De in het Reservefonds te storten gelden zulleu uitsl tend worden bestemd om langzamerhand weder in de ge wone middelen terug te vloeien. Hetzelfde doei werd in dertijd beoogd met het fonds „Oor logs winstbelasting” dat in 1927 nitgeput zal zijn. Waar het tekort in het penaiven- fonds niet dadelijk moet worden aangezuiverd, doch eerst over een lange reeks van jaren, stemmen wjj niet in me* de gedachte om de thans beschikbare som aan te won den ten voordeele van bet pensioenfonds en derhalve *7 het indirect, mede ten voordeele van een volgend g«. slacht. Wij zijn daartoe te minder bereid, zoolang er l."» hoop bestaat dat bjj een volgende wetenschappeiyke ba lans bet tekort op een «enigszins lager bedrag zal kun nen worden geraamd. Het reservefonds behoort evenmin te dienen voor br< tongewono aflossing van leuningen. De 7 leening var. 1922 zal zoo mogelijk na 1 November 1928 worden ge converteerd. Deze beperkende voorwaarde bebben Burg» meester en Wethouders moeten aanvaarden om de meer voordeelige aanbieding te kunnen verkrijgen Het reservefonds beeft inderdaad, zooals w^ in de me morie van toelichting reeds deden uitkomen, ten doei, stabiliteit in de belastingpolitiek van volgende jaren t bevorderen. Wjj zjjn erkentelijk voor den steun, dien velen der Raadsleden verleenden aan bet denkbeeld, 3X pen sioensbijdrage te heffen van bet gemeentepersoneel en den vacantiebjjslag af te schaffen. De commissies voor georganiseerd overleg zijn ten aanzien van bet hieromtrent uit te brengen advies niet tot overeenstemming kunnen ko men. De brief, waarin een overzicht wordt gegeven van deu loop der behandeling van deze aangelegenheid in bare vergaderingen, is voor U ter inzage gelegd. Waar wjj het standpunt blijven innemen, dat genoemde maatregelen noodzakelijk zjjn, gaan wjj er thans toe over, T het voorstel tot heffing der pensioensbijdragen en tot inhou ding van den vacantiebijslag te doen. Een ontwerp-beslui* zal U alsnog ter vaststelling worden aangeboden.' In hoeverre het Georganiseerd Overleg met betrekking. tot onze voorstellen, om den vacantietoeelag af te schaf fen en 3J4 pensioensbijdrage te beffen, niet tot zjjn recht komt, is ons zonder nadere toelichting niet duide lijk. Voorts schijnt bet ons onjuist aan de geruchten, vol gens welke de Pensioenwet 1922 8. 240 binnen afzien- baren tijd opnieuw zal worden herzien, doch waarvan overigens niets bekend is, de consequentie te verbinden, dat een thans werschelijk geachte maatregel enkel daar' belangrijk saldo van vroegere dienst- ora n*el behoort te worden genomen. De vraag, in hoeveel jaren bet tekort in het gemeente lijk pensioenfonds behoort te worden aangezuiverd, zul len wjj behandelen bjj ons binnen kort verschijnend afzon derlijk voorstel ter zake. Een vergelijkende staat van de in verschillende met Alkmaar overeenkonfende gemeenten over 1923*24 ge- heven inkomstenbelasting is den Raadsleden inmiddels ver strekt. Een staat van de in het Grondbedrijf ingébrachte eigendommen leggen wjj hierbij ove». Bezuiniging. Meerdere leden spraken de meening uit, dat men er ir den tegenwoordigen tijd, ronder sterke beperkingen van de gemeentelijke bemoeiingen niet komt. Erg geruststellend is, naar de meening van deze leden, der zich bevonden. B. en W. antwoorden: Het deel van bet verslag, dat de in de afdeelingen ge houden algemeene politieke beschouwingen weergeeft, «neenen wjj onbeantwoord te kunnen laten, omdat de daar in aangeroerde punten niet bet beleid van ons College betreffen. Het bezwaar, dat de Vrjjzianig Democratische party ALGEMEENE BESCHOUWINGEN. Gemeentepolitiek. Bestuursbeleid. In twee der afdeelingen wei*den politiekc’beschouwingen gehouden naar aanleiding van den uitslag der verkiezingen en de nieuwe samenstelling van het College van Burgemees ter en Wethouders. Wat den stembusuitslag betreft, gaf een der leden als zjjne meening te kennen, dat deze een absolute opschuiving naar rechts heeft gebracht en was voorts zeer opmerkelijk de teruggang van zes tot vjjf zetels van de S. D. A. P. Genoesnd lid meende hieruit de conchisie te mogen trekken, dat de politiek, zooals deze in de afgeloopen vier jaar door genoem de partij is gevoerd, onjuist is geweest Een ander lid gaf te kennen, dat de gevoerde politiek der S. D. A. P. misschien inderdaad onjuist is geweest en dat dit den achteruitgang in b«t aantal zetels heeft bevorderd, maar wilde toeh als zjjne meening daartegenover stellen, dat de rechtschen en wel meer speciaal de Katholieken op nog meer zet< Is hadden gehoopt, welke meening door andere leden niet werd onder streept. Ten aanzien van de Wethoud ir.-vorkiezingen wilde een lid de aandacht vestigen op de veranderde houding in dit opzicht van de zjjde der S D.A.P. Terwjjl men in 1919 met een aantal zetels van zes in den g -meenteraad, slechts wan- neer verschillende roorwaarden werden aanvaard waar aan de overige leden begrijpelijk hnn medewerking niet wil den verieenen een wethouderszetel wildo aanvaarden, heeft men thans zonder eenige voorwaarde gesteld te heb ben, niettemin dezen zetel wel aanvaard. Een ander lid stel de als zijn meening hiertegenover, dat de veranderde hou ding wel te verklaren was. Immers in 191J was er een uit spraak van het Congres, waaraan men zich wilde houden, -térwjjLjn 1923 de omstandigheden aldus beiangrjjk/gewjj- zigd waren?7Iaf1^zctting~van^en wothoddersfêtel gewenscht was, wilde men behouden, hetgeen eenmaal verkregen was. Meerdere leden verklaarden zich nog steeds niet te kunnen vereenigen met de samenstelling vmi bet College van Bur gemeester en Wethouders. Een deel van deze leden was van meening, dat waar de Burgemeester zich bad aangesloten bjj fen Vrijheidsbond en zelfs bljjkcns zjjn kandidaatstelling door genoemden Bond bjj de verkioemgen voor de Provin ciale Staten, tot de voormannen daarvan behoorde, deze par tij met een zoo machtige stem al» die van den Voorzitter, in het College van Burgemeester en Wetivmders reeds meer vertegenwoordiging had dan haar - gelet op haar aantal ze tels in den Raad toekwam. Een ander lid verklaarde deze meening niet tc deelen; naar het oordeel van dat lid heeft de Butgemcester ook 11 is hjj toegetreden tot den Vrijheidsbond steeds in den Raad bljjk gegeven zich boven de partijen te stellen. Andere leden oordeelden het onjuist dat de Vrijzinnig De mocratische Partjj niet in het College van Burgemeester en Wethouders was vertegenwoordigd In d't verband wensch- ten deze leden te wjjzen op de tegenstelling tusschen de Nieuwjaarsrede van den Burgemeester, waarin deze zjjn bljjdschap erover uitsprak, dat nu alle deelen van den Raad in het College van Burgemeester en Wethouders zjjn ver tegenwoordigd, zoodat allen de werkwjjze van het College kennen, en den feiteljjkcn toestand welke te zien geeft, dat de Vrijzinnig Democraten niet in net College zjjn vertegen woordigd. evenzoo in het Georganiseerd Overleg, waarvan zij mede zjjn buitengesloten. Meerdere leden stelden de vraag of en zoo ja, welken in vloed de Burgemeester heeft nitgeoefend op het ontslag ne men als raadslid van den heer Cloeck. Verscheidene leden verklaarden dat het hun aandacht had getrokken dat onder de ambtenaren en werklieden der gemeente, zich zoo buitengewoon weinig Katholieken be vonden. Zjj vroegen of hierin de toekomst verandering zou worden gebracht. Naar de meening van deie leden was het een eisch van billijkheid, dat alle deden van de bevol king zooveel mogeljjk evenredig aan hnn aantal ook in functies bjj de gemeente werkzaam moeten zjjn. Van de hier aan het woord zijnde loden voegde een hieraan toe, dat hij zelf daarbjj iedere gedachte van opzet van de zjjde van het College om met dien wcnsch geen rekening te houden bjj voorbaat uitsloot. Een lid verklaarde bovenstaand» gegevens niet voldoende te knnned beoordeelen, een ander lid dat Mj deze meening met deelde, aangezien hjj anders vreesde voor Katholieke overheersching, nog andere leden naren van meening dat het niet wel mogeljjk was-ouuhierin te werk te gaan volgens een zekere evenredige vertegen woord.ging; volgens deze leden werden eenvoudig de bekwaamsten l»enoemd zonder te let ten op hun richting, deze leden deelden echter eveneens de meening dat om wille der godsdienstige overtuiging nooit iemand mocht worden geweerd. De eerst aan het woord zjjnde leden maakten dezelfde op merking Iretreffende do, leveranciers der gemeente, waaron- naaHiun meening ook veel to weinig Katholieken

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1924 | | pagina 16